“Bon Ana Bai te Atua Kabaran Nanoni Mi?”

E NAKONAKO Ioteba ni kawain te auti ni kaikain ae roo ma maonona ae korakora imwin ana mwakuri i aan te riringa. E korakora kabuebuen taai mai tinaniku i aon Aikubita, n te aro are ai titeboo te karabuuti ma te ai n umum. E taraa n ae kaanga e rangi n atai oon te tabo anne ni kabane n ikotaki naba ma ake a tabwena. Ai bon aei ngkai ana tabo. Ni koauana, e rangi ni karineaki n te tabo aei. E ngae n anne bon te bure ngaia.

E bae n aki toki n iaiangoa maiuna rimoa ngke e maeka i Eberon, n taabo aika tabukibuki ae te tabo are e kakawakinia iai ana nanai tamana! Tao 17 ana ririki ngke e a kanakoaki ibukini mwiokoana iroun tamana ae Iakoba are e a kairia bwa e nang toua te kawai ae rangi n abwabwaki. E taraa ni kangaanga iangoan te aeka n inaomata anne irouna ngkai. A a tia tarina ake a bakantang n ribaia ao n iangoa tiringana ao imwina a a kabooa nako bwa te toro. E a kairaki nako Aikubita ike e a moana iai ana beku ni batan te mataniwi n Aikubita are Botiba. E kawakina onimakinana iroun ana toka, ni karokoa e a uaraoaki bwa aongkoa e taumatoaa buuni Botiba bwa e na wene ni bure ma ngaia ike e a kabureaki iai.a—Karikani Bwaai, mwakoro 37, 39.

Ngkai ai 28 ana ririki Ioteba ao e a kaania tebwina te ririki maanna n toronaki ao ni kabureaki. N taekinana n te aro ae tangiraoi, e a aki koro bukin ana kantaninga n aron are e iangoia. E kona ni kainaomataaki? E kona ni manga nora tamana ae tangiria are e a kara ke karimwina ae tangiraki irouna are Beniamin? E na maanra tikuna n te auti ni kaikain?

Ko a tia n namakina te bwai are e rinanona Ioteba? N taai tabetai, e kona ni kaokoro karawawataara ma are ti kantaningaia ngke ti roro n rikirake. Ni koauana, e kona n taraa n akea tokini karawawata ao e kona ni kangaanga buutakinakora ma iai ke n nanomwaaka iai. Ti na nora reireiara man ana onimaki Ioteba.

“E MEMENA IEHOVA IROUN IOTEBA”

E ataia Ioteba bwa e aki kona Atuana ae Iehova ni kitanna ao e buokaki n te atatai aei bwa e na nanomwaaka. E ngae naba ngkai e mena n te karabuuti ae ianena iai, ma e boni bairei Iehova aanga ake e na kakabwaiaaki iai Ioteba. Ngaia are ti wareka ae kangai: “E memena Iehova iroun Ioteba, ao E kaota te atataiaomata nako ina, ao E anganna te kan akoaki i matan te tia kawakina te auti ni kaikain.” (Karikani Bwaai 39:21-23, BG) N aron teimatoana ni mwakuri korakora, e a karekei iai kakabwaiaana mairoun Atuana. Ai karaunanora ataan ae e teimatoa Iehova ni memena irarikina!

Bon nanon Iehova bwa e na teimatoa Ioteba n tiku n te karabuuti anne n aki toki? Tao e tii kona ni katautaua te kaeka ma e bon taekina arona anne nakon Atuana n ana tataro. N aron ae aki toki n riiriki, e kaekaaki n te aro ae e aki kantaningaia. N te bong teuana, iai te maningongo n te auti ni kaikain ngke a roko raona ni kabureaki aika boou aika uoman ake mataniwi i aoia ana tia mwakuri Barao. Temanna boni mataniwia taan umum ao are temanna, mataniwia taan taraa niman te uea.—Karikani Bwaai 40:1-3.

E mwiokoaki Ioteba irouni mataniwia taani kawakinia buure bwa e na tararuaia mwaane akana uoman akanne.b N te tairiki teuana ao a kaai ni miia te mii ae koaua ao ni kaminonano. Ngke e noriia Ioteba n te ingabong are imwina, e ataia ae iai te bwai ae riki. Ngaia are e a titirakinia ni kangai: “Kam aera ngkai kam bati ni mata ni kananoanga n te bong aei?” (Karikani Bwaai 40:3-7, BG) Man ana akoi, a a kakoauaa mwaane aikai bwa e raoiroi ngkana a kaotii aia kangaanga nakoina. E bon aki ataa aia kangaanga Ioteba ma iai te bitaki ae kakawaki ni maiuna ae na reke man te maroro anne. Ngke e aki motinnanoia bwa e na kaota te akoi nakoia mwaane akanne ao tao e na akea te maroro i marenaia. E kona ana motinnano ni kairira bwa ti na titirakinira ni kangai: ‘I kaotiota onimakin te Atua n arou n tabeakinia raou n aomata?’

A kabwarabwaraa mwaane aika uoman aikai bwa a rangi n tabeaianga ni miia aika boni koaua ao ni kaminonano ao ibukina naba bwa akea te tia kabwarai nanona. A rangi ni kaatuui aia iango n taiani mii kaain Aikubita ao e korakora onimakinaia aomata ake a taku bwa a rabakau ni kabwarai nanoia. A bon aki ataia mwaane aika uoman aikai bwa a roko miia mairoun Atuan Ioteba ae Iehova. Ma e ataia Ioteba ao e karaui nanoia ni kangai: “Bon ana bai te Atua kabaran nanoni mi. Ani karakini miimi nakoiu.” (Karikani Bwaai 40:8, BK) A teimatoa ni kakawaki ana taeka Ioteba ni boong aikai nakoia taan reiakina te Baibara ni kabane aika raoiroi nanoia. Ma tii ngkana a bane ni bwaina te nanorinano aomata aika taua te Aro! Ti riai n tauraoi ni katinanikua te iango ni kamoamoa ae bwabwainaki irouia aomata, ao n onimakina te Atua ngkai ti tabe n ukeri kabwarabwara aika eti ni kaineti ma ana taeka.—1 I-Tetaronike 2:13; Iakobo 4:6.

E rinnako moa te tia taraa niman te uea. E kaota miina nakon Ioteba ae te kai ae te kureebe ma mwaangana aika tenua ma amwina aika tawaa. A tawaa kureebe ao e katiinakoi rania nakon ana mwangko Barao. E karabwaa Iehova bwa e a ataa naba ngkekei nanon te mii. E tuanga teuarei bwa a tei mwaanga ake tenua akekei bwa boong aika tenua ao i nanon te tai anne, e na manga kaokia Barao nakon nakoana rimoa. Ngke e kaota te mata ni kukurei te tia taraa niman te uea ao e bubutii Ioteba ni kangai: “Ko na ururingai ngkana e reke arom, ao I butiko ba ko na kaota te atataiaomata nako iu, ao ko na taekinai nakoni Barao.” E kaotia Ioteba bwa e a tia n iraeaki mai abana ao e karabuutinaki n akea bukina ae riai.—Karikani Bwaai 40:9-15, BG.

E kaungaaki te tia umum n te rongorongo ae raoiroi nakon te tia taraa niman te uea ao e titirakina Ioteba bwa tera nanoni miina, are e nori bwaene ni kariki aika tenua n ikotaki naba ma mannikiba ake a amwarake man te bwaene teuana are mena i atuna. E anganaki naba Ioteba kaekaan te kamwaninga aei. Ma e aki raoiroi nanoni miin te tia umum. E taku Ioteba: “Aio kaotan arona: bwaene akana tenikora boni boong aika tenibong; ngkai a tuai ni koro tenibong ao e na tabeka atum mai aom Barao, ao e na tauriko i aon te kai tekaina; ao a na kana irikom mai aom maan aika kibakiba.” (Karikani Bwaai 40:16-19, BG) N aroia ana aomata nako te Atua aika kakaonimaki, e ninikoria ni kaotiotii Ioteba ana rongorongo te Atua aika raoiroi ao te motikitaeka ae i aoni kawaina.—Itaia 61:2.

A koro bukin ana taeka Ioteba tenua te bong imwina. E bukamarua ana rekenibong Barao, ae te bwai ae e aki kakaraoaki irouia ana aomata te Atua n taai ake a karakinaki n te Baibara ao e katanoata iai motikan taekaia ana toro ake uoman. E boni kamateaki te tia umum n aron are e a kaman taekinna Ioteba ao e manga kaokaki nakoni mwiokoana rimoa te tia taraa niman te uea. E kananokawaki bwa e a tia te aomata ae bangaomata anne ni mwaninga taekan Ioteba.—Karikani Bwaai 40:20-23.

“I AKI KONA N TI NGAI”!

A a bon tibwa tia n nako ririki aika uoua. (Karikani Bwaai 41:1) Iangoa aroni bwaran nanon Ioteba! Tao e kantaningai baika rangi ni kakawaki imwin anganakina iroun Iehova nanoni miin te tia taraa niman te uea ao te tia umum aika kaminonano. Ngaia are ni katoaa te ingabong, e bae Ioteba n uti ao ni manga kantaningaia bwa e na kainaomataaki n te bong anne, ma e a ataia bwa akea te bitaki ae karaoaki ni baika kabotu n te karabuuti n te tai ae maan. A riki ririki akana uoua akanne bwa taai aika karawawata nakoina ake e nanomwaaka iai. E ngae n anne, e bon teimatoa n onimakina Atuana ae Iehova. N oneani mwin are e na taonakinako iai, e motinnanoia bwa e na nanomwaaka ao e a moanna ni korakora riki n taini kataakina anne.—Iakobo 1:4.

Antai mai buakora ae e aki kainnanoa karikirakean nanomwaakana n taai ni kangaanga? Ni kaitaraani kataaki n te maiu aika riiriki, ti kainnanoa te kakorakora, te taotaonakinnano ao te raunnano are bon tii te Atua ae kona n anganira. N aron are e karaoia nakon Ioteba, e kona naba ni buokira ni buakana te rawawata ao ni kateimatoa ara kantaninga.—I-Rom 12:12; 15:13.

E a tia te tia taraa niman te uea ni mwaninga taekan Ioteba ma e aki karaoa anne Iehova. N te tairiki teuana, E karokoi nakoni Barao mii ake e teimatoa n ururingi. Te moan, e nori kaao aika itiman aika raraoi ao aika bubura n aerake man te Karaanga ae te Naire ao a rimwiaki ni kaao aika bubuaka taraaia ake a ngengenri. A kanaki kaao ake a bubura irouia aika ngengenri. Imwina, e a manga mii bwa e nori amwin uita ni bwebwerake aika itiua aika bubura ake a on. Ma e a manga nori itiua riki amwini uita aika bwebwerake aika rai n te angi mainiku ake a kabwauti amwi n uita aika bubura ake a on. Ngke e a ingabong, e uti ma tabeaiangana ae korakora ni miina ngaia are e a weteia ni kabane taan rabakau ma ana ibonga aika taan tabunea bwa a na kabwarai nanoia. Ma a bane ni kabwaka. (Karikani Bwaai 41:1-8) E ngae ngke tao akea te bwai ae a kona n taekinna nakanne ke tao a roko ma iango aika kakaokoro aika kauntaba, ma ti aki ataia. N aki ongei iango akanne, e a un iai Barao ao e a rangi ni kan ataa nanon te mii aei ae kangaanga ataakina.

N tokina, e a tibwa uringaki Ioteba iroun te tia taraa niman te uea! E rangi n rawawata nanon te toro aei ao e a tuanga Barao taekan te rorobuaka ae rianako arona n te karabuuti, are e kabwaraa nanoni miina ma te tia umum n te aro ae eti. E tua Barao ngkekei naba kaotinakoan Ioteba man te karabuuti.—Karikani Bwaai 41:9-13.

Iangoi ana namakin Ioteba ngke a roko ana tia uataeka Barao ma ana moti. E waekoa n oneia ao ni koroira, ae te koromara n aron te katei n Aikubita. Akea te nanououa bwa e tataro ma nanona ni koaua bwa e na kakabwaiaaki iroun Iehova n tain ana maroro ma te uea! E waekoa n roko n ana baareti te uea ao n tei i matana. Ti wareka ae kangai: “Ao e taku Barao nakon Ioteba, I mia te mi, ao akea ae kona ni kaota arona: ao I ongo taekam, ba ngkana ko ongo te mi ao ko kona ni kaota arona.” E a manga kaotiota naba nanorinanona Ioteba ao onimakinan Atuana n ana kaeka aei: “I aki kona n ti ngai: bon te Atua ae na kaeka raoi Barao.”—Karikani Bwaai 41:14-16, BG.

E tangiraki iroun Iehova aomata aika nanorinano ao ni kakaonimaki. Maroaka are E anga te kaeka nakon Ioteba are a aki ataia mwaane aika wanawana ao ibonga! E kabwarabwaraa Ioteba bwa titeboo nanoni miini Barao aika uoua. Mani kaokiokan te rongorongo, e a kaotia Iehova bwa e riai ni “kamatoaki” te baei bwa e na boni koro bukina. A tei kaao aika bubura ao uita aika raraoi ibukin ririki ni mari aika itiua i aon Aikubita. Ao a tei kaao aika ngengenri ao uita aika rai ibukin ririki n rongo aika itiua ake a na kaoti imwin ririki ni mari. E na buta te aba n te rongo.—Karikani Bwaai 41:25-32, BG.

E bon ataia Barao ae a eti kabwaraani miina iroun Ioteba. Ma tera ae kona ni karaoaki? E tua karaoan te babaire teuana Ioteba. E riai Barao ni kakaaea te mwaane “ae wanawana ae rabakau” bwa e na mataniwi ibukini bobotakin uita aika bati i aon te aba nakon auti ni kaikobwai i nanon ririki ni mari aika itiua, ao imwina e na manga tibwaaki te raka n uita nakoia aika maiu ni kainnano ngkana e roko te rongo. (Karikani Bwaai 41:33-36, BG) E bati riki ana atatai ao ana konabwai Ioteba nakon are kantaningaaki ibukin te mwakuri anne, ma e bon aki kan reberake. E kairaki n nanorinanona bwa e na aki maiuakina te kainikatonga ao e buokaki naba iai n ana onimaki. Ngkana e korakora onimakinan Iehova iroura, ti aki riai n ukera te kakannato ke ni kan reberake. Ti kona ni karekea te rau n arora ni kaaki bwaai ni kabane i nanoni baina ae mwaaka!

“TI KONA NI KUNEA TEMANNA AE AI ARON TEUAEI?”

E noraki ana babaire Ioteba ma te wanawana irouni Barao ma ana toro ni kabane. E ataia naba te uea bwa e boni boutokaaki rabakaun Ioteba ni mwaakan Atuana. E taku nakoia ana toro ake n ana baareti: “Ti kona ni kunea temanna ae ai aron teuaei, ae te aomata ae e mena i nanona tamnein te Atua, ke ti aki?” Ao e taku nakon Ioteba: “Ngke E a tia ni kaota aei ni kabanea nako im te Atua, ao akea temanna ae wanawana ae rabakau n ai arom: ko na mena i aon au auti, ao a na tauaki aroia au aomata ni kabaneia n am taeka: N na kakanato riki ngai nako im n ti te kaintokanuea.”—Karikani Bwaai 41:38-41, BG.

Bon te aomata ae raoiroi Barao bwa e kawakina ana berita. E kunnikaiaki Ioteba ngkekei naba n rinen aika raraoi. E anganna Barao mwaena te koora, ana mwamwa ibukin nakoana, aia kaa ni buaka ueea ao mwaakana ni mwananga rinanon te aba ni waakina kanoan ana babaire. (Karikani Bwaai 41:42-44) E mwaing Ioteba man te karabuuti nakon te baareti tii i nanon teuana te bong. E uti bwa te bure ae mangori ao e a tii riki naba bwa ana kauomani Barao. Ai mataatara kaotakin raoi onimakinan te Atua ae Iehova iroun Ioteba! E nori Iehova ribuaka ni kabane ake e karawawataaki iai ana toro i nanon ririki aika bati. E buokia ni kangaanga akanne n taina ao n angana ae riai. E aki tii iaiangoi Iehova kaetani kairua ake a karaoaki nakon Ioteba, ma e kateimatoaia naba tibun Iteraera nakon taai aika na roko. Ti na nora aron anne n te kaongora teuana imwin teuana n te tai ae na roko.

Tai bwarannano ngkana ko aitara ma te kataaki ae kangaanga, tao te ribuaka nakoim n te tai ae rangi ni maan. Uringa iai Ioteba. Ibukina bwa e teimatoa ni kaotiota te akoi, te nanorinano, te nanomwaaka ao te onimaki, e a boni kakabwaiaaki iroun Iehova.