KAONGORA IBUKIN TE REIREI 12
Ti Buokaki n te Tangira Bwa Ti na Nanomwaaka i Aan te Riribai
“I tua baikai nakoimi, bwa kam na itangitangiri i marenami. Ngkana a ribaingkami kaain te aonnaba, ao kam ataia bwa a a kaman ribaai imwain ae a ribaingkami.”—IOA. 15:17, 18.
ANENE 129 Ti na Teimatoa n Nanomwaaka
KANOANAa
1. Ni kaineti ma Mataio 24:9, e aera ngkai ti na aki kubanako ngkana ti ribaaki irouia kaain te aonnaba?
E KARIKIRA Iehova bwa ti na kaotiota te tangira ao n tangiraki naba. Ngaia are ngkana iai ae e ribaira, ti maraki iai ao tao ni maaku naba. N te katoto, e taku temanna te tari te aine ae arana Georgina, ae maeka i Eurobe: “Ngke 14 au ririki, e ribaai tinau bwa N na beku ibukin Iehova. I rangi n nanokawaki iai ao I a moanna n iangoia bwa tiaki ngai te aomata ae raoiroi.”b E korea ae kangai temanna te tari te mwaane ae Danylo: “Ngke a oreai tautia, a kakamaakai ao ni bwainikirinai ibukina bwa temanna ngai Ana Tia Kakoaua Iehova, I a namakina te maamaa ao te maaku.” Ti aki kubanako n aeka ni waaki n riribai akanne. E a kaman taekinna Iesu bwa ti na riribaaki.—Wareka Mataio 24:9.
2-3. E aera ngkai a riribaaki taan rimwin Iesu?
2 A riribaaki taan rimwin Iesu irouia kaain te aonnaba. Bukin tera? Ibukina bwa a “aki arona aroia kaain te aonnaba,” n aron Iesu. (Ioa. 15:17-19) Ngaia are e ngae ngkana ti karineia taian tautaeka n aomata, ma ti aki taromauria ke n taromauri baike a tei ibukia. Akea riki ae ti taromauria bwa bon tii Iehova. Ti boutokaa riain te Atua n tautaekania aomata, ma Tatan ao ‘kanoana’ a kakorakoraia ni kakaaitara. (KBwaai 3:1-5, 15) Ti uarongorongoa ae bon tii Ana Tautaeka te Atua ae kona ni katoki aia kangaanga aomata, ao e na boni waekoa ni kamaunaia naake a kaaitaraia. (Tan. 2:44; TeKao. 19:19-21) Te rongorongo anne, bon te rongorongo ae raoiroi nakoia aika nimamannei, ma bon te rongorongo ae buakaka nakoia aomata aika buakaka.—TaiAre. 37:10, 11.
3 Ti riribaaki naba ibukina bwa ti maiuakini ana kaetieti te Atua. Ana kaetieti aikai, a rangi ni kaitaraa aroaroia ae buakaka kaain te aonnaba. N te katoto, a bati aomata ngkai aika iangoia bwa e aki bure karaoan te wene ni bure, n aron are karaoaki i Totom ao Komora, are e a kamaunaia iai te Atua! (Iuta 7) Ibukina bwa ti ongeaba nakon ana kaetieti te Baibara ni kaineti ma aroaro akanne, a bati aomata aika kabuakakaira ao n aranira bwa ti baba.—1Bet. 4:3, 4.
4. Baikara aroaro aika a na kakorakoraira ngkana a riribaira aomata?
4 Tera ae kona ni buokira n nanomwaaka ngkana a riribaira aomata ao ni kabuakakaira? Ti kainnanoa te onimaki ae korakora bwa e aonga ni buokira Iehova. N aron te otanga, e kona ara onimaki n “tiringi kanoan nako ana kainikatebe aika uramwaaka teuare buakaka.” (IEbe. 6:16) Ma ti kainnanoa ae bati riki nakon te onimaki. Ti kainnanoa naba te tangira. Bukin tera? Ibukina bwa e “aki kakaiun” te tangira. E taona nanona ao n nanomwaaka nakoni bwaai ni kabane aika kammaraki. (1Kor. 13:4-7, 13) Ti na nora ngkai aron tangiran Iehova, tangiraia raora n te onimaki, ao tangiraia naake a riribaira ni buokira n nanomwaaka i aan te riribai.
TANGIRAN IEHOVA E BUOKIRA BWA TI NA NANOMWAAKA I AAN TE RIRIBAI
5. Tera ae e kona ni buokaki iai Iesu ibukin tangiran Tamana irouna?
5 N te tairiki are imwaini kamatean Iesu irouia taani kairiribai nakoina, e taku nakoia taan rimwina aika kakaonimaki: “I karaoa nanon te tua are e anganai te Tama, bwa . . . I tangira te Tama.” (Ioa. 14:31) Ibukin tangiran Iehova iroun Iesu, e a kona ni buokaki ni kaaitarai kataaki ake imwaina. Ti kona naba ni buokaki ni kaaitarai kataaki ngkana ti tangira Iehova.
6. Ni kaineti ma I-Rom 5:3-5, a kangaa ana toro Iehova n nanomwaaka i aan aia riribai kaain te aonnaba?
6 Tangiran te Atua e buokiia n taai nako ana toro Iehova bwa a na nanomwaaka i aan te bwainikirinaki. N te katoto, a tuangaki abotoro irouia kaain te boowi ae moan te rietata i Iutaia bwa a na katoka te uarongorongo, ma ibukin tangiran Iehova irouia, a a kairaki iai bwa a na “ongeaba iroun te Atua bwa te tia tautaeka, nakon ae [a] na ongeaba irouia aomata.” (Mwa. 5:29; 1Ioa. 5:3) A buokaki taari n ara bong aikai n te aeka n tangira aei bwa a na teimatoa n nene n aki ongea te bwainikirinaki mairouia tautaeka aika riribai mani korakora. N oneani mwin are ti na bwarannano, ti kukurei ngkana a ribaira kaain te aonnaba.—Mwa. 5:41; wareka I-Rom 5:3-5.
7. Tera arora ngkana a kakaaitaraira kaain ara utu?
7 Tao kataakira ae korakora riki, boni mairouia ara utu. Ngkana ti a moanna n tangira te koaua, a bae n iangoia kaain ara utu bwa ti a tia ni burebureaki. A kona tabeman n iangoia bwa ti mino. (Kabotaua ma Mareko 3:21.) A kona naba ni kakaaitaraira n te aro n iowawa. Ti na aki mimi ngkana e karaoaki te mwakuri ni kakaaitara aei. E taku Iesu: “E na riki te aomata bwa aia kairiribai kaaini batana.” (Mat. 10:36) Ni koauana, n aki ongeia bwa tera aia iango ara utu ibukira, ma ti aki riai n riribaiia. Ni kaitaraan anne, ngkana e ririkirake tangiran Iehova iroura, e na rikirake naba tangiraia aomata iroura. (Mat. 22:37-39) Ma ti aki riai ni kakeai bonganan tuua ake n te Baibara ao booto n reirei tii ibukini kakukureian te aomata temanna.
Ti kona n rawawata n te tai teuana, ma e na memena Iehova i rarikira ni kabebeteira ao ni kakorakoraira (Nora barakirabe 8-10)
8-9. Tera ae buoka te tari te aine temanna bwa e na tei n nene n aki ongei kakaaitara aika korakora?
8 E a tia Georgina are taekinaki mai eta, n tei n nene n aki ongea te kakaaitara ae korakora mairoun tinana. E taku neiei: “I moana te reirei n te Baibara ma taani Kakoaua ngai ma tinau. Onoua te namwakaina ngke I a tangiria n iriri bobotaki, e a kaokoro tinau bwa e a manga bitaki arona. I a kunea bwa e a manga rereitaki ma taan tannako man te koaua, ao e okioki n taekini aia bukibuki aika kairua ngkana e maroro ma ngai. E kona naba n taetae n aki akaka ibukiu, e burita irau, e koona roroau, ao e karenakoi au boki. Ngke ai 15 au ririki ao I a bwabetitoaki. E kataia naba tinau n tukai bwa N na aki beku iroun Iehova, man arona ni katukai n te auti ma ataei aika rorou, ake tabeman i buakoia a kabongana te drug ao a karaoi mwakuri n iowawa. E boni kangaanga riki te tokanikai i aon te kakaaitara ngkana e karaoia temanna ae tangiriko ao n tabeakiniko.”
9 Tera ae e buoka Georgina bwa e na nanomwaaka? E taku: “N te bong raoi are e kaitaraai tinau, I a tibwa tia ni wareka kanoan te Baibara ni kabane. I a aki nanokokoraki ngkai bwa I a kunea te koaua, ao I namakinna bwa I a kaaniaki riki ma Iehova. I katoatai n tataro nakoina ao e bon ongo irou. Ni menau n te auti, e kaoai te tari te aine temanna nakoni mwengana ao I a reirei n te Baibara ma ngaia. N taai akanne, I a kakorakoraaki irouia taari n te tabo n taromauri. Ai aron ae I a riki bwa kaain aia utu. Ao I a ataia ae e boni korakora riki Iehova nakoia taani kakaaitaraira, n aki ongeia bwa antai ngaiia.”
10. Tera ae ti kona n onimakinna bwa e na karaoia Iehova ae Atuara?
10 E koreia te abotoro Bauro bwa akea te bwai teuana ae kona ni “karaureira ma tangirara iroun te Atua are kaotiotaki rinanon ara Uea ae Kristo Iesu.” (IRom 8:38, 39) E ngae ngke ti kona n rawawata n te tai teuana, ma e na boni memena i rarikira n taai nako Iehova ni kabebeteira ao ni kakorakoraira. Ao n aron are e rinanona Georgina, e buokira naba Iehova rinanoia tarira n te onimaki.
TI BUOKAKI N TANGIRAIA TARIRA N TE ONIMAKI BWA TI NA NANOMWAAKA I AAN TE RIRIBAI
11. E na kangaa te tangira are e taekinna Iesu n Ioane 15:12, 13 ni buokiia taan rimwina? Aanga te katoto.
11 N te tairiki are imwaini maten Iesu, e kauringia taan rimwina bwa a riai n itangitangiri i marenaia. (Wareka Ioane 15:12, 13.) E ataia bwa aia tangira anne, a kona ni buokaki iai ni katiteuanaaki ao n nanomwaaka i aan riribaakia irouia kaain te aonnaba. Iangoa aia katoto kaain te ekaretia are i Tetaronike. Man te tai are e tei iai te ekaretia, ao a boni bwainikirinaki kaaina. E ngae n anne, a a riki taari iai bwa banna ni katoto ibukin etin aroia ao kaotiotan te tangira. (1Tet. 1:3, 6, 7) E kaungaia Bauro bwa a na teimatoa ni kaotiota te tangira ao “ni kabatiaa riki.” (1Tet. 4:9, 10) E kairiia te tangira bwa a na taetae ni kabebeteia aika rawawata ao ni boutokaiia aika mamaara. (1Tet. 5:14) A toua mwin ana kaetieti Bauro n ana kauoua n reta are tao e koreaki teuana te ririki imwina riki, ngke e kangai nakoia: “E rikirake naba ami tangira ni kabaneingkami ao i marenami n tatabemaningkami nako.” (2Tet. 1:3-5) A buokaki n aia tangira anne bwa a na nanomwaaka i aan te karawawata ao te bwainikirinaki.
E kona te tangira ni Kristian ni buokira n nanomwaaka i aan te riribai (Nora barakirabe 12)c
12. A kangaa taari n te onimaki n te aba teuana, ni kaotiota te itangitangiri i marenaia n tain te buaka?
12 Iangoa te baere e rinanona Danylo are e taekinaki mai mwaina, ao te baere e rinanona naba buuna. Ngke e riki te buaka n abaia are e rokoroko naba n aia kaawa, a teimatoa ni kakaaei bobotaki, a kabanea aia konaa n uarongorongo, ao a ibuokanibwai ni kanaia are irouia ma tariia n te onimaki. Ao n te bong teuana, e a kawaraki Danylo irouia tautia aika a uakatii. E taku Danylo: “A tua nakoiu bwa N na taekinna ae tiaki ngai te tia Kakoaua. Ngke I rawa, a batiboai ao aongkoa a na katiai, ma a katiia etan atuu. Imwain nakoia, a kakamaakai n tuangai bwa n okia ao a na taua kaainnabau. Ma a waekoa taari ni katokaira n te turein nakon te kaawa teuana. I aki kona ni mwaninga aia tangira tariu n te onimaki akanne. Ngke ti a roko n te kaawa anne, a anganira kanara taari ake iai ao ni buokira ni kakaaea ara mwakuri ni kareketianti ao mwengara naba! Ao ti a manga katauraoa imwina riki te tabo ae a na tiku iai taani Kakoaua tabeman ake a birinako man aia tabo are a rotaki iai n te buaka.” Baika a riki akanne, e kaotaki iai bwa e kona te tangira ni Kristian ni buokira n nanomwaaka i aan te riribai.
TI BUOKAKI N TANGIRAIA NAAKE A RIRIBAIRA BWA TI NA NANOMWAAKA I AAN TE RIRIBAI
13. E kangaa te taamnei ae raoiroi ni buokira n nanomwaaka n ara beku ibukin Iehova e ngae ngkana a ribaira aomata?
13 E tuangia Iesu taan rimwina bwa a na tangiriia naake a kairiribai nakoia. (Mat. 5:44, 45) Ma e bebete karaoana? E bon aki! Ma e kona ni bebete karaoana man ana ibuobuoki taamnein te Atua ae raoiroi. Uaan te taamnei are mairoun te Atua bon te tangira ao te taotaonakinnano naba, te akoi, te nimamannei, ao te taubaang. (IKar. 5:22, 23) A buokira aroaro aikai, n nanomwaaka i aan te riribai. A bati taani kakaaitara aika a tia ni bitaki n aron te buu te mwaane, te buu te aine, te teei, ao kaain rarikia, n aroia ni kaotiotii aroaron te Atua akanne. Ao a bati i buakoia ake a a riki bwa tarira n te onimaki. Ngaia are ngkana e na kangaanga tangirakia naake a riribaiko ibukina bwa ko beku ibukin Iehova, tataroa te taamnei are raoiroi. (Ruka 11:13) Ao kakoauaa raoi bwa a na aanga te Atua boni ngaia te kabanea n tamaroa n taai nako.—TaeRab. 3:5-7.
14-15. E kangaa I-Rom 12:17-21 ni buoka Yasmeen bwa e na kaotiota tangirani buuna n aki ongei ana kakaaitara aika kammaraki?
14 Iangoa ana katoto Yasmeen, are maeka n te Middle East. Ngke e a riki bwa temanna Ana Tia Kakoaua Iehova, e a iangoia buuna bwa e a tia ni mwamwanaaki neiei, ao e kataia n tukia man ana beku ibukin te Atua. E kamaamaea buuna ao e kaungaia ana koraki n ikotaki naba ma ana mitinare ao te tia kaiwa temanna bwa a na karaoa te bwai teuana ae buakaka nakoina, ao e bukinna naba ibukin uamaenakon aia utu. E tatakarua naba nakoia taari n tain te taromauri teuana! E aki toki n tang Yasmeen ibukini mwakuri aika aki raraoi ake a karaoaki nakoina.
15 A aki toki ana utu n te onimaki Yasmeen ni kabebetea ao ni kakorakoraa n te Tabo n Taromauri. A kaungaa unimwaanen te ekaretia bwa e na maiuakin taeka ake n I-Rom 12:17-21. (Warekia.) E taku Yasmeen: “E bon rangi ni kangaanga, ma I butiia Iehova buokau ao I kabanea au konaa ni maiuakina are taekinaki n te Baibara. Ngaia are ngkana e karenakoa te tano kaainnabau n te umwa ni kuuka, I kaitiakia. Ngkana e kaunai, I kabooa ma te nimamannei. Ao ngkana e aoraki, I tabeakinna.”
Ti kona ni kamaraui nanoia taani bwainikirinira ngkana ti kaotiota te tangira nakoia (Nori barakirabe 16-17)d
16-17. Tera reireiam n ana katoto Yasmeen?
16 E a tia ni kakabwaiaaki Yasmeen n arona ni kaotiota ana tangira nakoni kainnabana. E taku: “E a moanna n onimakinai riki kaainnabau ibukina bwa e a ataia ae I aki toki n tataekina te koaua. E a moanna n ongora irou ma te karinerine ngkana ti maroroakina taekan te Aro, ao e motinnanoia bwa e na karekea te rau ni mwengara. E a kaungaai ngkai bwa I a kona ni kakaaei bobotakin te ekaretia. E a moanna n nakoraoi riki reitakira n ara utu ao e a rangi n rau mwengara. Au kantaninga bwa n te tai teuana ao e na butimwaea te koaua kaainnabau ao n raonai ni beku ibukin Iehova.”
17 E kaotaki n ana katoto Yasmeen bwa te tangira e “taona nanona nakoni bwaai ni kabane, . . . e kantaningai bwaai ni kabane, ao e nanomwaaka nakoni bwaai ni kabane.” (1Kor. 13:4, 7) E kona ni korakora te riribai ao ni kammaraki, ma e rangi ni korakora riki te tangira. E anaaki nanon te aomata iai ao e kakukureia naba nanon Iehova. Ma ngkana a teimatoa taani kakaaitaraira n riribaira, ti boni kona naba ni kukurei. N te aro raa?
KUKUREI NGKANA KO RIBAAKI
18. Bukin tera bwa ti na kukurei ngkana ti ribaaki?
18 E taku Iesu: “Kam a kukurei ngkana kam riribaaki irouia aomata.” (Ruka 6:22) Ti aki baireia bwa ti na riribaaki. Ti aki naba kukurei ngkana ti bwainikirinaki ibukin ara onimaki. Ma e aera ngkai ti na kukurei ngkana ti ribaaki? Iangoi bukina aika tenua aikai. Te moan, ngkana ti nanomwaaka, ti na boni karekea akoara iroun te Atua. (1Bet. 4:13, 14) Te kauoua, e a rikirake riki ara onimaki ao ni korakora. (1Bet. 1:7) Ao te katenua, ti na karekea te kaniwanga ae rangi ni kakawaki, ae te maiu n aki toki.—IRom 2:6, 7.
19. Bukin tera bwa a kukurei abotoro imwin oreaia?
19 Tabeua te tai imwini kautakin Iesu, ao abotoro a rinanon te kimwareirei are e maroroakinna Iesu. Imwin oreaia ao tuangakia bwa a na katoka te uarongorongo, a boni kimwareirei. Bukin tera? “Kioina ngkai a katauaki bwa a na bwainnataeaki ibukin aran Iesu.” (Mwa. 5:40-42) E korakora riki tangiran aia Toka nakoni maakakia naake a kairiribai nakoia. A kaotiota aia tangira n aroia n tataekina te rongorongo ae raoiroi “n aki toki.” A bati tarira ni boong aikai aika a teimatoa ni kakaonimaki ni beku n aki ongei kangaanga. A ataia bwa Iehova e aki kona ni mwaninga aia mwakuri ao aia tangira ibukin arana.—Ebera 6:10.
20. Tera ae ti na rinanona n te kaongora ae imwina?
20 A na teimatoa n ribaira kaain te aonnaba ni karokoa tokin te waaki aei. (Ioa. 15:19) Ma ti aki riai ni maaku. N aron ae ti na noria n te kaongora ae imwina, bon Iehova ae ‘e na kakorakoraia ma ni kamanoia’ ana toro aika a kakaonimaki ni koaua. (2Tet. 3:3) Ngaia are ti bia teimatoa n tangira Iehova, n tangiriia tarira n te onimaki, ao n tangiriia naba naake a riribaira. Ngkana ti karaoa nanon te reirei ni kairiri aei, ti na bon teimatoa ni katiteuanaaki ao e na rikirake ni korakora ara onimaki. Ti a angan naba iai karinean Iehova ao ni kakoauaa ae e rangi ni korakora riki te tangira nakon te riribai.
ANENE 106 Karikirakean te Aroaro ae te Tangira
a N te kaongora aei, ti na noria bwa e kangaa aron tangiran Iehova, tangiraia raora n te onimaki, ao tangiraia naake a riribaira ni buokira n nanomwaaka ngkana ti riribaaki irouia kaain te aonnaba. Ti na noria naba bwa e aera ngkai e taekinna Iesu bwa ti kona ni kukurei ngkana ti ribaaki.
b A a tia ni bitaki aara.
c KABWARABWARAAN TE TAAMNEI: Imwini kakamaakan Danylo irouia tautia, e a buokaki ngaia ma buuna irouia taari bwa a na mwaing nakon te kaawa teuana, ao a butimwaeaki raoi irouia taari ikekei.
d KABWARABWARAAN TE TAAMNEI: E kakaitaraaki Yasmeen irouni buuna, ma e anganaki te taeka n reirei ae tamaroa irouia unimwaanen te ekaretia. E kaotia neiei ae bon te buu te aine ae tamaroa ao e tabeakina buuna ngke e aoraki.