Wekirajaainjatka anain sünain tü outkajawaakat Wakuwaʼipa otta Waʼyataain nümüin Maleiwa
ENEEROʼU 1-7
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT MATEO 1-3
«Sülüʼülüin tü aluwataaya sirumatuʼujeʼewatkat»
(Mateo 3:1, 2, TNM) Jee soʼu kaʼikalüirua tia, eweetüshi Juan chi Owoutisaajüikai sünain aküjaa nüchiki Maleiwa sümüin wayuu chaʼayaa isashiipaʼa suluʼu tü mmakat Judea, 2 mapuʼushi nia: «Jiyaawajaa jümaala suulia jaainjala süka sülüʼülüin tü aluwataaya sirumatuʼujeʼewatkat».
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 3:1, 2, TNM
aküjaa nüchiki Maleiwa: Pütchikalüirua tüü suluʼu griego, aashajaasü nüchiki wanee wayuu aʼwalakajakai pütchi sümüin wayuu. Tü pütchi nüküjakat nüküjain shia suʼupala wayuu maʼleekalia. Nnojoishi aküjain neʼe nia sümüin palitchon wayuu.
aluwataaya: Wetsiikulokot tüü, shia tü palajatkat wetsiikulo suchuntunakalü aluʼu tü pütchikat griego basiléia, shia süküjeekalü achiki nukuwaʼipa wanee wayuu sünain aluwatawaa, na wayuu nuluwataakana aaʼu otta tü mma nuluwataakalü aluʼu. Eetaasü maʼaka 162 suchuntunakalü oʼu pütchikat tia suluʼu tü ashajuushikat süka griego, eetaasü maʼaka 55 suchuntunakalü oʼu shia suluʼu tü karaloʼutakat Mateo. Sünainpünaasü niain aluwataain Maleiwa chayaa iipünaa. Süka kojuyatuain suchuntünüin tia pütchikat nutuma Mateo, eesüjaʼa süpüla tü «Süchikimaajatkat Nuluwataaya Maleiwa» sümünüin amüin tia karaloʼutakat.
aluwataaya sirumatuʼujeʼewatkat: Eetaasü maʼaka 30 suchuntunakalü oʼu pütchikat tüü suluʼu tü karaloʼutaka nüshajalakat Mateo. Suluʼu tü karaloʼutakat Marcos otta Lucas shia achuntunaka tü pütchikat «tü nuluwataayakat Maleiwa», müsia aka neʼe saaʼin tia pütchikat. Shia aküjüneeka achiki niain aluwataain Maleiwa chejee iipünaajee sükajee tü Nuluwataayakat (Mt 21:43; Mr 1:15; Lu 4:43; Da 2:44; 2Ti 4:18).
sülüʼülüin: Pütchikat tüü, aküjüsü süchiki sülüʼülaain süpüla niweetüinjachin chi aluwataainjachikai nutuma Maleiwa saaʼu tü Nuluwataayakat.
nwtsty-E video
Nüsheʼin otta nukuwaʼipa Juan chi Owoutisaajüikai
Shia nüsheʼinka wanee süta mürüt kanüliasü «camello», ooʼulaka nüsiʼirain, paaʼata. Tü nüsiʼirainkat Juan, anasü süpüla alüʼüjaa wanee kasa eekai joʼuuchon, mapüʼüsia neʼe tü nüsheʼinkat Elías chi nünüikimaajachi Maleiwa (2Re 1:8). Kaʼlesü maʼin tü sütakat kameeya otta naya kasheʼinka shia na wayuu mojushiikana. Aluʼuinjaʼa na wayuu washinnuukana shia nasheʼinka tü kuluulu aainjuushikat süka lino otta seda (Mt 11:7-9). Eesüjaʼa nnojorüle niʼyotooin tü nuʼwalakat süka niain wanee wayuu nazareo. Sükajee tü nüsheʼinkat otta tü nukuwaʼipakat jaʼyasü naaʼu nnojoluin wainmain kasa nümaʼanajatka, shia naainjaka maʼin tü nuluwataakalü anain Maleiwa.
Kaashapü
Tü kaashapa saashajaakalü achiki tü Wiwüliakat shia waneirua wüchii kaʼanteenasechonsü otta oʼunusü suluʼu wainmain maʼin shiairua. Ekirajaana achiirua sukuwaʼipa tia kaashapakalüirua chaa Jerusalén, sütüjaanaka aaʼu wainmain tü kaashapa ekünaajutkat chaa isashiipaʼa otta katchinsü wayuu sutuma. Süpüla shikünajatüin maaʼutpünaa aakatünüsü tü shikiikat, süsaʼa, sütüna, süleʼe otta ekünüsü tü apütaakat sünainjee. Ekünüsü shia suluʼu iyein jee süʼlakajuushire, saashin waneirua wayuu katchinsü wayuu sutuma otta müsü aka saaʼin seʼeje jiisot otta jorolo.
Mapa
Anuu weʼrüin shipia joʼoma (1) kaluʼusü maʼin mapa (2). Eesüjaʼa süpüla shiain nikaajüin Juan tü mapa sünainjeejatkat tü joʼoma kanüliakat Apis mellifera syriaca, tia makalü, shia joutka maʼin suluʼu tü mma kepiapuʼukalü aluʼu Juan chi Owoutisaajüikai. Eesü eere tia joʼomakat chaa suluʼu tü isashiipaʼa chakat Judea eere alin maʼin walatshi, nnojotsü epijünüin süka jashichin shia sümüin wayuu. Soʼujee tü juyakat 900 Sü.w. nepijüin joʼoma, na wayuu chajanakana Israel, kepiayaasü natuma wanee kasa müsü aka saaʼin julaʼa. Ousütüna anainrü watta saalii tia shipiayaasükalüirua eere süchikanain wanee pueulo sümaiwajatü. Sünülia tia maaʼulu Tel Rehov, ichaa tia mmakat suluʼu tü patajatshii süʼütpaʼakat Jordán. Tü mapa eejatkat chayaa, eesüjaʼa süpüla shiʼyunnüin sünainjee shipia wanee joʼoma antiruushi chejee Turquía.
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
(Mateo 1:3, TNM) Judá, nashi Pérez otta Zérah. Tamar sünülia tü neikat. Pérez, nüshi Hezrón. Hezrón, nüshi Ram.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 1:3, TNM
Tamar: Shia tü palajatkat jierü eʼitaanaka anülia suluʼu tü karaloʼuta nüshajalakat Mateo saʼaka nanülia na kooʼuliwoʼukana Jesuu. Eejatü pienchisü sooʼomüin, wanee shia Rahab otta Rut, nnojoishii israeliitain naya (w. 5); Batseba, «tü nuʼwayuusekat Urias» (w. 6) otta müsia María (w. 16). Eesü shiʼitaanüle nanülia naʼaka na tooloyuu kooʼuliwoʼukana Jesuu süka wanaawain nakuwaʼipa namaa sünainjee wanee kasa anasü alataka namüin.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 3:11
tawoutisaajüin: Eesü shiale tü pütchikat «emerotiraa». Suluʼu griego baptízo emetaa shiroku wüin maluʼulu. Chajachin Juan awoutisaajüin wayuu chaa eere tü nasapüshii chajatkat Jordán peje sünain wanee pueblo kanüliaka Salim, «süka miyoʼuin tü wüinkat chaʼaya» (Jn 3:23). Wanaa sümaa nuwoutisaajünüin chi wayuu etíopekai nutuma Felipe, ashakatüshii «piamaleʼe eemüin tü wüinkat» (Aluw 8:38). Suluʼu tü Wiwüliakat Septuaginta eʼitaanüsü tia pütchikat suluʼu 2 Reyes 5:14 süküjünapa nüchiki Naamán wanaa sümaa nimetirotüin akaratshitua shiroku tü süchikat Jordán.
ENEEROʼU 8-14
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT MATEO 4, 5
«Tü watüjakat sünainjee tü Nikirajakalü Anain Jesuu saaʼu wanee Namüna»
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 5:3
Anataʼaleeshiijaʼa: Na makana akuwaʼipa, nnojotsü shiain sünainjee talatüin neʼe naaʼin maʼaka naaʼin wanee wayuu eekai nüshaittajaain. Na makana akuwaʼipa naya na aleewakana nümaa chi Maleiwakai otta na wayuu anakana akuwaʼipa nutuma. Eesü süküjünüle tia pütchikat wanaapünaa sümaa nukuwaʼipa Jesuu otta Jeʼwaa sünain aluwatawaa chejee iipünaajee (1Ti 1:11; 6:15).
jia eʼrakana sünain cheʼojaain chi Maleiwakai jümüin: Na wayuu aashajaanakana achiki yaʼayaa naya na choʼujaakana amüin akaaliinjünaa, na mojushiikana otta na ajulijakana sainküin kaaye, shia süküjeeka achiki tia tü pütchikat süka griego. Naya na wayuu ayaawatakana saaʼu choʼujaain wanee kasa namüin. Achuntünüsü pütchikat tia suluʼu Lucas 16:20, 22 wanaa sümaa süküjünüin süchiki nukuwaʼipa wanee wayuu ajulijapüʼükai kanüliakai Lázaro. Na wayuu eʼrakana sünain choʼujaain chi Maleiwakai namüin naya na ayaawatakana saaʼu tia.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 5:7
amüliajüliikana: Wanaa sümaa suchuntünüin pütchikat tia suluʼu tü Wiwüliakat, nnojotsü shiain süküjünüin achiki nukuwaʼipa wanee wayuu eekai nülatirüin sooʼopünaa naaʼin naainjala wanee wayuu eekai süsalainjachin atuma naainjala. Shia süküjeeka maʼin achiki nukuwaʼipa wanee wayuu akaaliinjakai wanee saaʼujee sümülialaain naaʼin naaliijee.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 5:9
Naya na achajaakana sukuwaʼipa süpüla anajiraain naya otta na akaaliinjakana na waneinnua süpüla anajiraainjanain naya namaa na wayuukana.
w07-S 1/12 süp. 17
Jükaaliinja na jüchonniikana süpüla anamiainjanain naya
Na wawalayuu kachonshiikana nakaaliinjainjana na nachonniikana süpüla «naaʼinrüinjatüin waneepia tü anasükat sümüin wayuu» (1 Pedro 3:11). Eeshii mmorüle na tepichikana seema wayuu, eeshii jashichire sutuma nnojoluin anain tü naaʼinrakat. Eepajaʼa süpüla talatüin naaʼin naʼyataale maʼin süchiirua anajiraain naya namaa na waneinnua.
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 4:9
puʼwaajüin taya [uatua]: Tü pütchi griego ashajünakat yaʼayaa, «puʼwaajüin» makalü, aashajaasü süchiki wanee kasa aainjünaka uatua neʼe otta motsoʼo sümaa. Sükajee müin süshajia pütchikat tüü, wayaawata aaʼu nnojoluin shiain keeʼireein maʼin naaʼin Satanaa nuʼwaajüinjachin nia Jesuu waneepia, shia neʼe nuchuntaka nümüin nuʼwaajüinjachin nia uatuayaakaijeʼe neʼe.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 4:23
nikirajüin [...] Aküjüshi nia tü pütchi: Naata sukuwaʼipa ekirajaa suulia aküjaa pütchi. Wanee wayuu ekirajüi nnojoishi neʼe aküjain süchiki wanee kasa, nüküjain jamaluʼuluin shia, jalejeekuwalin tü naashajaakat achiki otta niiʼiyatüin tü kasa sünainpünaakat.
ENEEROʼU 15-21
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT MATEO 6, 7
«Ayata jüchajaain palajana tü nuluwataayakat Maleiwa»
(Mateo 6:10, TNM) Püntira tü puluwataayakat. Saainjüna tü keeʼireekat paaʼin yaa mmapaʼa maʼaka saainjünüin chaa iipünaa.
(Mateo 6:24, TNM) Maa aka kojutaʼatüle piamashii laama nutuma wanee achepchiee sünain alin nüpüla wane jee sünain maalin nüpüla chi wane, meechi neʼe Maleiwa jutuma müleka shiale kachiiruain jaaʼin tü washirüükat sümaa jiʼyataain nümüinya.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 6:24, TNM
wanee achepchiee: Shia saashajaaka achiki pütchikat tüü, nukuwaʼipa wanee wayuu aʼyataakai maʼaka naaʼin wanee achepchiee süka eein wanee wayuu laülaakai naaʼu. Tü nüküjeekalü achiki Jesuu shia nnojoleechin alin Maleiwa süka süpüshuaʼa naaʼin nüpüla wanee wayuu eekai kachiiruain naaʼin tü washirüükat.
(Mateo 6:33, TNM) Ayata jüchajaain palajana tü nuluwataayakat Maleiwa otta tü lotookalü akuwaʼipaa. Shiasaʼa süpüshuaʼa tü wane kasakalüirua, aapüneerü jümüin.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 6:33, TNM
Ayata jüchajaain: Sukuwaʼipa süshajia pütchikat tüü suluʼu griego shia saashajaaka achiki wanee kasa ayatüinjatka aainjünüin, wanee sülatiria tia pütchikat shia: «jüchajaa maʼin waneepia». Na aʼyataashiikana nümüin Jeʼwaa nnojoishi ojoʼlooin suulia aʼyatawaa nümüin chi Maleiwakai süpüla noʼunuin süchiirua wanee kasa naata. Shiainjatü naaʼinmaaka tü naʼyataainkat nümüin Jeʼwaa.
tü nuluwataayakat: Tü pütchikat «Nuluwataayakat Maleiwa» suluʼusü shia waneirua ashajuushi griego sümaiwajatü.
Maleiwa: Nia saashajaaka achiki «chi washikai chakai iipünaa», chi aküjünakai achiki suluʼu Mt 6:32.
lotookalü akuwaʼipaa: Na eʼitaakana suluʼu nakuwaʼipa tü lotookalü akuwaʼipaa nümaʼanajeejatkat Maleiwa mapüleejeerü namüin noonooin sümaa tü nuluwataakalü anain Jeʼwaa otta nayouteerü tü kasa mojukat nümüin. Naata maʼin sukuwaʼipa tü kasa naaʼinrapuʼukat na fariseokana, naya aküjainjanaka naashin tü anakat otta tü mojukat süpüla saaʼinnüin (Mt 5:20).
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 7:28, 29
ponusü maʼi naaʼin: Pütchikat tüü süka griego shia süküjaka achiki nukuwaʼipa wanee wayuu eekai ponuin maʼin naaʼin wanee kasa. Sükajee süshajia tia pütchikat, wayaawata aaʼu makataleein suluʼu naaʼin otta nekii na wayuukana tü kasa nikirajakalü anain Jesuu.
tü nünüikikat: Shia sukuwaʼipa nikirajia Jesuu otta anain maʼin tü nünüikikat naashajaapa süchiki wanee kasa, maʼaka saaʼin süpüshuaʼale tü nikirajakalü anain saaʼu wanee Namüna.
nnojolüin müin aka naaʼin na karalouktamaajanakana: Nnojoishi ekirajüin Jesuu sükajee nünüiki wanee ekirajüi atüjakai maʼin, shiyaawata aaʼu wayuu naaʼu sünain niʼitaaushin nutuma Jeʼwaa süpüla ekirajaa nünüiki. Shiapuʼu nikirajapuʼukat aka Jesuu tü nünüikikat Maleiwa (Jn 7:16).
ENEEROʼU 22-28
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT MATEO 8, 9
«Aishii na wayuukana nüpüla Jesuu»
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 8:3
naapaain nia: Saashin tü pütchi nüshajalakat Moisés, wattaluʼuinjana na wayuukana nuulia wanee wayuu ajaʼtta atachi suulia suʼttüin tü ayuuliikat nanain (Le 13:45, 46; Nú 5:1-4). Alanaʼaleesia tü neʼitaakat na judío sülaülashiikana tü anoujaakat soʼu nükalia Jesuu. Naashin nayakana, nnojolinjachi arütkaain 1 meetüro sümaa 80 sentiimetüro wanee wayuu nünainmüin wanee ajaʼtta atachi, otta müsia soʼu tü kaʼi katsüinkat oʼu tü joutaikat nnojoluinjachi arütkaain nia 45 meetüro, alerajünüshii maʼin na wayuu ajaʼttakana ata. Naküjapuʼuin na Judíokana nüchiki wanee ekirajüi eʼnnaajünakai saaʼu nuunjulaain noulia na wayuu ajaʼttakana ata otta nüchiki wanee ojutapuʼukai ipa namüin suulia narütkaainjanain nünainmüin. Aluʼuinjaʼa Jesuu, amülialaasü naaʼin naaliijee chi wayuu ajaʼtta atachikai jee nipettüin nia mayaainjeʼe nnojoluin maajüin shia sutuma wayuu. Naaʼinrüin tia Jesuu mayaapejeʼe eein süpüla anain nutuma chi wayuukai jaʼitaichi wattaluʼuin nia nuulia (Mt 8:5-12).
Tacheküin: Nnojoishi neʼe anain chi wayuukai nutuma Jesuu, süka sümülialaain naaʼin Jesuu naaliijee, nüküjain nümüin nücheküin süpüleerua nükaaliinjüinjachin nia.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 9:10
ekawaa: Soʼu nükalia Jesuu naya kottakana sünain wanee ekawaa na wayuu aleewajiraakana maʼin. Makalaka ponuin saaʼin tü wayuukalüirua nikaain Jesuu sümaa wayuu nnojotka judíoin.
okotchajüliikana neerü: Akotchajülii naya nneerü namüin na sülaülashiikana Roma. Üttüsü naaʼin na judíokana nooʼomüin na akotchojüliikana nneerü sutuma naʼyataain sümüin wayuu nnojotka judíoin jee müshia nayakana, alanaʼaleesia tü nneerü nasütakat suulialeʼeya tü nachuntakat na sülaülashiikana mma. Üttüsü naaʼin na Judíokana nooʼomüin mayaainjeʼe judíoin naya wanaa namaa, müshia aka neʼe saaʼin wayuu eekai kaainjaraliin otta jierü maaʼinsat (Mt 11:19; 21:32).
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 9:36
nümüliajüin: Pütchikat tüü süka griego (splagkjnízomai) sünainpünaasü tü pütchikat «aleʼeruʼu» jee shiale «niyüülain» wanee wayuu(splagkjna). Tia pütchikat sünainpünaasü nukuwaʼipa wanee wayuu eekai sümülialaain maʼin naaʼin saaliijee tü mülia shiʼrakat wanee wayuu.
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
w02-S 15/8 süp. 13 püt. 16
«Teeʼiyatüin tü sukuwaʼipainjatkat jutuma»
16 Nütüjaa aaʼu Jesuu tü kasa nnojotkalü anain sünain nukuwaʼipa chi sülaülashikai surulaat, eeshi chejeʼewaire nia Roma, wayuu gentil nia. Soʼu nükalia Jesuu, atüjaana aaʼu outuin watta saalii wayuu natuma na sülaülashiikana surulaat otta naʼwaajüin maleiwayaasü, shiapajaʼa jülüjain naaʼin Jesuu kanoulain maʼin chia wayuukai (Mateo 8:5-13). Müsia neʼe nukuwaʼipa Jesuu wanaa sümaa ‹eejeechi pia tamaa suluʼu tü Paʼaraiisükat› nümüin nümüin chi wayuu kaainjarai akachennakai nüʼütpaʼa, nütütüleʼerüin naaʼin otta kaʼatapalashi nia sükajee nünüiki Jesuu (Lucas 23:43, TNM). Nnojotsü shiain jülüjain naaʼin Jesuu tü kasa mojusü eekat sünain sukuwaʼipa wayuu, naaʼinrüin tia süka nükaaliinjeein naya, sunouteʼerüinjeseʼe sukuwaʼipa wainma wayuu sutuma tü kasa naaʼinrakat Jesuu.
jy-S süp. 70 püt. 6
¿Jamüshii nnojoliika naamajüin na nikirajüinkana Jesuu?
Shia nüküjeekalü achiki Jesuu nnojoluin choʼujaain noʼunüin na nikirajüinkana süchiirua tü akuwaʼipaa suʼunakalü achiirua tü wayuu judíokalüirua tü kanüliakat Judaísmo, maʼaka saaʼin aamajaa. Nnojoishi antüin Jesuu süpüla nunouteʼerüin sukuwaʼipa sunoula wayuu, maʼaka naaʼin wanee wayuu aʼyapüjakai wanee kuluulu eekai jeketüin süka wanee shiʼipa kuluulu eekai laülaain. Nütüjaa aaʼu Jesuu ajaʼttinnajatüin tü anoujaa nnojotkat shiimain. Naata tü kasa nikirajakalü anain Jesuu suulia tü wattakat saalii kasa noʼunaka achiirua na natuushinuukana na judíokana.
ENEEROʼU 29–PEʼUREEROʼU 4
KOROLO KOJUTUSÜ SULUʼUKA TÜ WIWÜLIAKAT MATEO 10, 11
«Anasü saaʼin wayuu nutuma Jesuu»
(Mateo 10:29, 30, TNM) ¿Aashin suikünüin piamasü wüchii gorrión saaʼu wanee nneerü kachueerachen neʼe? Nütüjaapejeʼe saaʼu chi Jüshikai Maleiwa jamüle nakuwaʼipa. 30 Akaʼaya neʼe jiakana, yaawasü tü juʼwalakat nutuma waneʼewai sukua.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 10:29, 30, TNM
gorrión: Eesü wanee pütchi griego strouthíon münüsü, achuntünüsü tia pütchikat süküjünapa süchiki kojuya wüchii joʼuuchein. Shiapejeʼe maʼin sünülia tü wüchii gorrión münakat, ekünaajuut shia süka jayain maʼin shia.
saaʼu wanee nneerü kachueerachen neʼe: Tia nneerü kachueerachenkat neʼe shia tü kanüliakat «asarion», nükanain tia wanee wayuu saaʼu niʼyataain soʼu 45 minuuto (anasü paashajeʼerüle sgd, shiʼipa 18-B). Wanaa sümaa apünüintuain nukua Jesuu Galilea, nüküjain saapünüin piamasü gorrión saaʼu wanee asarion. Otta maʼaka waneemüin juya süchikijee müin nünüiki, chajachi nia aküjain pütchi Judea, nümaka sünain jaʼraisüin tü gorrión aapünakat saaʼu piamasü asarion (Lu 12:6). Jülüjale waaʼin tü nümakat Jesuu süchiki tia wüchiichenkat, wayaawata aaʼu jayain maʼin shia, shiyaʼlajüle wayuu pienchisü gorrión asülajünüsü wanee sooʼomüin.
yaawasü tü juʼwalakat nutuma waneʼewai sukua: Alanaʼaleesia suulia 100 miit walashi sünain nikii wanee wayuu. Nütüjaale saaʼu Jeʼwaa jeʼrasüin tü walashikat, shiimainjaʼa mata kojutuin maʼin waya nümüin.
nwtsty-E video
Gorrión
Soʼu nükalia Jesuu, jayasü maʼin sülia wanee gorrión, eesü süpüla shiyaʼlajünüin piamasü gorrión süka tü nneerü nükanajakat wanee wayuu soʼu 45 minuuto. Tü pütchikat gorrión suluʼu griego sünainpünaasü sünülia kojuya wüchii joʼuuchon, saʼakajee tia wüchiikalüirua eesü tü gorrión común münakat (Passer domesticus biblicus) otta wanee gorrión moruno münüsü (Passer hispaniolensis), watta saalii tia maaʼulu chaa Israel.
(Mateo 11:28, TNM) Anakajaʼa müleka jüntüle tanainmüin jia mapüsakana otta na jawatakana aaʼin, taapaiwa jümüin eemerawaa süpüla süsamalaainjatüin jaaʼin.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 11:28, TNM
jawatakana aaʼin: «Anakajaʼa müleka jüntüle tanainmüin», müshi Jesuu namüin na wayuu mapüsakana sutuma naʼyataain maʼin, otta namüin na shapaakana aaʼin. Apüleeruaanüsü naaʼin na judíokana sutuma tü nakuwaʼipakat na natuushinuukana otta müsia sutuma tü nüshajalakat Moisés (Mt 23:4). Jaʼitakajaʼa neʼe tü saawanoʼukot süpülajatka eemerawaa maaʼatsü aka saaʼin wanee kasa eekai jawatüin namüin süka wainmain tü kasa apülajünakat namüin soʼu kaʼikat tia (Éx 23:12; Mr 2:23-28; Lu 6:1-11).
süsamalaainjatüin jaaʼin: Pütchikat tüü süka griego, shia süküjeekat achiki nukuwaʼipa wanee wayuu eekai «neemeraain» (Mt 26:45; Mr 6:31). Eesü shiale süküjeein süchiki nükaaliinjünüin wanee wayuu eekai sajaʼlajüin naaʼin sünainjee niʼyataain maʼin (2Co 7:13; Flm 7). Tü aküjünakat suluʼu tü Wiwüliakat shiiʼiyatüin wamüin jüüjüüle waya nümüin Jesuu tü makalü aka saaʼin wanee «wunuʼu alüʼüjiakat wanee kasa» (Mt 11:29, TNM) sünainpünaasü tü waʼyataainkat nümüin, nnojotsü shiain saashajaain achiki eemerawaa waneepia. Sükajee sukuwaʼipa süshajia tia pütchikat, watüjaa aaʼu eein aʼyatawaa sünainjee otta süka niain Jesuu chi aashajaakai suluʼu tia wetsiikulokot, wayaawata aaʼu nükaaliinjeenain waya mapüsapa waaʼin. Tü nuluwataakalü anain waya nnojotsü jawatüin wapüleerua otta nnojotsü isain shia wachiki.
(Mateo 11:29, 30, TNM) Maa jülüʼüjakai saaʼin tü wunuʼu alüʼüjiakat wane kasa, jücheka süchiki tü taluwataakalü anain jee jütüja tanainjee süka nnojoluin taya jashichin jee nnojotsü yaletüin taaʼin otta sünainjee tia asamalaajeerü jaaʼin. 30 Nnojotsü tachuntuin wanee kasa eekai kapüleein maʼaka wanee wunuʼu alüʼüjia wanee kasa eekai jamaamain.
nwtsty-E pütchi suluʼujeejatü tü Wiwüliakat süchiki Mt 11:29
Maa jülüʼüjakai saaʼin tü wunuʼu alüʼüjiakat wanee kasa: Aashajaashi Jesuu süchiki wanee wunuʼu alüʼüjia wanee kasa, tü nüküjeekalü achiki shia anain wamüin laülaain wanee wayuu waaʼu otta jüüjüüin waya nümüin. Nnojotsü shiain naashajaain achiki Jesuu wanee wunuʼu eekai nalüʼüjiraain piamashii wayuu, müshijeseʼe nnojoluin nümüin: «jülüʼüjiraa tamaa tü wunuʼu alüʼüjiakat wanee kasa», tia shia tü aʼyatawaa eʼitaanakat najapuluʼu Jesuu nutuma Jeʼwaa. Shia nüküjeeka maʼin achiki Jesuu waneeküinjatüin süka waaʼin wamüiwaʼa niain laülaain waaʼu süpüla niainjachin oʼunirüin wakuwaʼipa.
Püchajaa süchiki kaaʼürüi suluʼu tü Wiwüliakat
jy-S süp. 96 püt. 2, 3
Naʼatapüin Juan jamüinjatüin nünüiki Jesuu shiʼipajee tü nüsakitkalü anain nia.
¿Jamüshiche nüsakiraka Juan sünain tia? Watüjaa aaʼu wayuuin kanoulashi maʼin Juan. Wanaa sümaa nuwoutisaajüin Jesuu, naapüin nünüiki Jeʼwaa sünain maa: «Anii chi Tachonkai aishikai tapüla. Talatüshi maʼin taya nümaa». Nnojotsü eemiajaain nunoula Juan, watüjaa aaʼu tia sutuma anain maʼin nünüiki Jesuu nüchiki. Ichere nunoula Juan, jamaka nüsakiraka sünain nialeje Jesuu chi aluwataaushikai nutuma Maleiwa.
Eesü shiale naapeein nünüiki Jesuu sünain niain chi aneekünakai nutuma Maleiwa. Eesüjaʼa shiale keeʼireein naaʼin sütütüleʼennüin naaʼin suʼunnaa püreesaa nia. Kojuya kashi alataka süchikijee nuwoutisaajüin Jesuu otta nnojoluirüin ekeraajüin tü kasa ashajünakat nüchiki Jesuu, maʼaka saaʼin niainjachin wanee aluwataai otta nuʼtteʼerüinjatüin tü wayuukalüirua. Nütüjawee aaʼu Juan müleka eeinjachire wanee wayuu nüchikumüin Jesuu ekeraajüinjachikai tü kasa nnojoyütkat naaʼinrüin Jesuu.
jy-S süp. 98 püt. 1, 2
Niyoutuin Jesuu nakuwaʼipa na wayuu eejanakana soʼu nükalia süka macheʼein maʼin naya.
Kojutushi maʼin Juan chi Owoutisaajüikai nüpüla Jesuu. ¿Jamüsüche joo sünüiki tü wayuukalüirua nüchiki Juan? Anuu tü nümakat Jesuu nachiki na wayuu eejanakana soʼu nükalia: «Müshii aka naya saaʼin tepichi eekai namüin namüin na natünajutkana saaliijee nnojoliin nashaitteein namaa: ‹Jaʼitainna amaasijaayaain waya, nnojoliishii jia oyonnojoyaain sutuma. Jee jaʼitainna mojuyaain waaʼin sünain eeʼirajaa, nnojoliishii jia aʼyalajayaain sutuma›» (Mateo 11:16, 17).
¿Kasa nüküjeekalü achiki Jesuu? Anuu nünüiki Jesuu: Müshii aka naya saaʼin tepichi, saaʼu ‹Kaleʼeruʼushi nia yolujaa›, namüin nümüin Juan sünain nayoutuin nünüiki, süka nnojolin niʼrajaain miʼiraa jee süka nnojolin nüsüin wanaa namaa. Otta nanüiki tamüin tayakai, chi Shipayakai Wayuu, süka teʼrajaain miʼiraa sümaa wayuu: ‹Wayuu kasa aleʼechi nia, sütünajut tü okotchajütkalüirua nneerü nümüin chi sülaülashikai mma, sütünajut tü kaainjaratkalüirua› (Mateo 11:18, 19). Nnojotsü wainmain kasa nümaʼana Juan chi Owoutisaajüikai otta matüjüinsai asaa wiino süka wayuuin nazareo nia, süka müin nukuwaʼipa Juan, «kaleʼeruʼushi nia yolujaa» müshii na wayuukana nüchiki (Números 6:2, 3; Lucas 1:15). Niasaʼa Jesuu süka nüsüin wiino otta niküin sümaa kottiraain nia sümaa wayuu, «wayuu kasa aleʼechi nia», müshii na wayuukana nüchiki. Kapüleekatche maʼin sukuwaʼipa wayuu.