Noviembre

Satanás oinsulta kuri Jehovápe heʼírõ guare yvyporakuéra oserviha chupe por interés (Job 2:4, 5, TNM). Heta tiémpo upe rire, Satanás oñemosẽma yvágagui, péro lomímonte osegi oñeʼẽ vai Ñandejára siervokuéra iñeʼẽrendúvare (Apoc. 12:10). Ha koʼag̃aite peve heʼínte gueteri hína ñande jaserviha Jehovápe ñaneinteresádo rupi. Haʼe ndoipotái ñañemoĩ Ñandejára goviérno poguýpe, síno oipota ñamboyke chupe. Upévare, jahasa jave umi provlémare, ñanemanduʼa vaʼerã ikatuha jahechauka añetehápepa jaipota Jehová ñanegoverna. Rehasa jave peteĩ situasión ijetuʼúvare, eñeimahinami Satanás ha idemoniokuéra omañaha hína nderehe, ha heʼi hikuái nereaguantamoʼãiha. Eñeimahina avei Jehová, ñande rréi Jesucristo, umi unhído orresusitámava yvágape ha hetaiterei ánhel omañaha avei nderehe. Péro haʼekuéra katu nemokyreʼỹ ani hag̃ua reñentrega, ha ovyʼaiterei ohechávo neñeʼẽrendu ha resegiha reaguanta ijetuʼúramo jepe. Upéi katu rehendu Jehová heʼiha ndéve umi mbaʼe jaleéva pe téxto koestediaguápe. w16.04 2:8, 9

Ñasolusionáramo peteĩ provléma ñandeajuda rupi peteĩ téra mokõi testígo, ñaipytyvõ hína ñane ermánope “oho jey hag̃ua tape porãre”. Péro jajapopaite rire koʼã mbaʼe, ha ni upeichavérõ ndajapytaporãi hendive, upépe ae ñahenói vaʼerã umi ansiánope. Heta vése ni natekotevẽi jasegi pe konsého oĩva Mateo 18:15-17-pe. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke hetave vése pe ermáno ofalláva orrekonose ojavy hague ha oñesolusionáma pe provléma ivaive mboyve, ha natekotevevẽima oñemosẽ chupe kongregasióngui. Pe ermáno oñeofende vaʼekue ikatu operdona chupe oiko hag̃ua hikuái pyʼaguapýpe. Pe konsého Jesús omeʼẽ vaʼekue ohechauka natekotevẽiha jajapuraiterei ñamog̃uahẽ hag̃ua ansianokuérape ñane provléma. Upéicharõ, ikatu ñamombeʼu chupekuéra ñane provléma sólamente ñañeʼẽ rire pe ermánondi, jaraha rire ótrope kómo testígo, ha oĩramo pruéva ohechaukáva pe ermáno añetehápe ofalla hague. w16.05 1:15, 16

Ñande jaapoja Ñandejára goviérno. Nañaiméi rupi umi goviérno favórpe, ikatu japredika konsiénsia potĩre pe Rréino añoite osolusionataha entéro yvypóra provléma. Ñande ndajajoguái umi rrelihión fálsape. Haʼekuéra oñentremete polítikare, ha upéva káusare umi hénte oiko vaipa. Péro ñande ndajapartisipái rupi koʼã mbaʼépe, ñaime unído ñane ermanokuérandi ko yvy tuichakuére (1 Ped. 2:17). Satanás múndo aña ningo oñehundi potaitéma, upévare ivaivéta ohóvo pe situasión, ha amás día ijetuʼuvéta ñañemantene hag̃ua neutrál. Ko múndope umi hénte ‘oñemohatã heʼívape’ ha ‘hovaʼatã’, upévare koʼẽ koʼẽre ojoavypave hikuái (2 Tim. 3:3, 4). Heta paíspe de rrepénte okambia pe situasión polítika, ha ñane ermanokuéra tekotevẽmante ohechauka oñemanteneha neutrál. Upévare koʼág̃ama enterove jajeprepara vaʼerã ñambohovái hag̃ua koʼãichagua situasión. w16.04 4:3, 4

Heta persóna opensa ikatuha ojapo ojaposéva. Péro ñande nañapensái upéicha, pórke ñambovyʼase Jehovápe. Upévare, jadesidi mboyve peteĩ mbaʼe, tekotevẽ jahecha raẽ mbaʼépa heʼi la Biblia, ha jajapo upépe heʼíva. Por ehémplo, ikatu hag̃uáicha Jehová ñandeguerohory, ñande jarrespeta vaʼerã la Biblia heʼíva pe tuguýre (Gén. 9:4; Hech. 15:28, 29). Avei jajerure vaʼerã Jehovápe tañanepytyvõ jadesidi hag̃ua chupe ogustaháicha. Umi mbaʼe jadesidíva katuete ñandeafekta espirituálmente. Jadesidi porãramo, ñañemoag̃uivéta Jehováre, péro jadesidi vaíramo ñambyaíta ñane amista hendive. Umi mbaʼe jadesidíva ikatu avei oafekta ótrope. Ndajajaposéi ningo mbaʼeve ikatúva omoñepysãnga ñane ermánope, térã omokangýtava ijerovia. Avei ndajajaposéi mbaʼeve oguerútava provléma ermanokuéra apytépe. Jahechaháicha, iñimportanterei hína ñañatende porã jadesidi mboyve (Rom. 14:19). w16.05 3:4, 5

Jehová ñandeguerohory, pórke ñañehaʼãmbaite ‘jaipuru porã ñane tiémpo’ ikatu hag̃uáicha jalee ha jastudia la Biblia (Efes. 5:15, 16). Péro oĩ peteĩ mbaʼe ikatúva oiko ñanderehe nañañatendéiramo. ¿Mbaʼépa hína upéva? Ñande nañañatendéiramo, ikatu hína ñapensa oĩha párte la Bíbliape térã algúna puvlikasión bíblica ndahaʼéiva ñandéve g̃uarã. ¿Ñapensápa oĩha algúna párte de la Biblia nañanepytyvõmoʼãiva pe situasión jahasávape? ¿Mbaʼépa jajapo osẽ jave peteĩ puvlikasión peteĩ grúpo de persónape g̃uarã ha ñande nañaiméi upe grúpope? Jalee vai vaínterõ umi informasión térã ndajaleéi voi, jajavyetéta umi konsého ideprovechoitéva. Ani ñanderesarái entéro umi informasión jarresivíva ouha Jehovágui. w16.05 5:5, 6

Jehová avei ojevale pe kongregasión ha ansianokuérare ñanemoldea hag̃ua. Por ehémplo, umi ansiáno ohecháramo jarekoha algúna devilida, oñehaʼãmbaite ñanepytyvõ. Péro haʼekuéra nomeʼẽi ñandéve umi konsého ijehegui reínte. Upéva rangue, iñumílde ha ojerure Jehovápe tomoarandu chupekuéra. Upéi oheka hikuái informasión ñande puvlikasionkuérape, ha avei umi téxto bíblico ou porãtava ñandéve. Ñantende porãramo mbaʼéichapa Jehová ñanemoldea, jajogueraha porãvéta ñane ermanokuérandi. Avei nañapensavaimoʼãi umi hénte oĩvare ñande territóriope, ni ñane estudiantekuérare. Jehová ningo ndojopýi avavépe okambia hag̃ua, síno omoldea umi persóna okambiasévape, ha siémpre orrespeta umi mbaʼe odesidíva hikuái. Avei saʼi saʼípe omboʼe chupekuéra imandamientokuéra, ha oheja káda uno odesidi ijeheguiete iñeʼẽrendútapa chupe. w16.06 1:13, 14

Apóstol Juan heʼi vaʼekue tekotevẽha ñañatende mbaʼépa ñamotenonde, pórke ‘jahayhúramo ko múndo ha umi mbaʼe oĩva ipype’ ndajahechaukamoʼãi ‘jahayhuha pe Túape’ (1 Juan 2:15, 16). Upévare, tekotevẽ jajepyʼamongeta meme jahecha hag̃ua noiméipa jahayhu hína umi mbaʼe oĩva ko múndope. Ikatu ñañemeʼẽʼỹre enkuénta ñandegustavýma avei umi hénte ko mundopegua oñemonde lája, ojediverti lája, ha jajeheʼaséma avei hesekuéra. Térã ikatu oime jahase universidápe ñakonsegi hag̃ua heta “mbaʼe tuicháva”. Péro Jehová ningo koʼẽrõite oguerútama imúndo pyahu. Upévare siémpre ñanemanduʼa vaʼerã Moisés heʼi vaʼekuére Deuteronomio 6:4-pe. Añetehápe, jagueroviáramo ‘Jehová peteĩnteha hína’, siémpre jaadoráta ha jaservíta chupe añoite haʼe oipotaháicha (Heb. 12:28, 29). w16.06 3:14

Yvypóra ningo noikotevẽi heta mbaʼe oikove hag̃ua. Añetehápe oĩma kompléto orekóma guive tembiʼu, ao ha peteĩ lugár oikomi hag̃ua. Upéicharõ jepe, ikatu hína jaipota heta mbaʼe nañaikotevẽguasúiva. Heta persóna noñemeʼẽi enkuénta natekotevẽiha oreko entéro umi mbaʼe oipotáva.Umi persóna oikóva umi país imboriahúvape, oñekontentáma jepi ikatúma guive ojogua, por ehémplo peteĩ selulár, peteĩ móto, térã peteĩ terrenoʼi. Péro umi hénte oikóva umi país iplatavévape katu, oñehaʼã ojogua ao iporã porãvéva, áuto hepyvéva, térã óga tuichavéva. Péro tahaʼe haʼéva pe lugár jaikoha térã ñane situasión, ndahasyiete ñañepyrũ hag̃ua jaipota potave umi kósa materiál nañaikotevẽiva, térã noĩriva ñande posivilidápe (Heb. 13:5). w16.07 1:1, 2

Koʼág̃arupi heta hénte opensa natekotevẽiha oikuaa Ñandejárape (Mat. 5:3). Upévare oñehaʼãmbaite ohupyty umi mbaʼe ko múndo oofreséva (1 Juan 2:16). Ñande ningo ndajaipotái ko múndo ñanedomina, síno jaipota Ñandejára espíritu ñandegia. Jehová ñanepytyvõ ijespíritu sánto rupive ñantende porã hag̃ua mbaʼépa oikóta koʼẽrõite (1 Cor. 2:12). Péro tekotevẽ ñaĩ alérta, pórke umi mbaʼe jajapóva káda día jepe ikatu ñandedistrae, ha ndajaserviporãvéima Jehovápe (Luc. 21:34, 35). Ikatu oĩ heʼíva ñandevyroha ñapensa haguére ko múndo oñehundi potaitemaha (2 Ped. 3:3-7). Péro ani jaheja upéva ñanembotavy. Oĩ heta mbaʼe ohechaukáva pe fin hiʼag̃uimaha. Jaipotáramo Ñandejára espíritu ñandegia, ndajafaltái vaʼerã rreunionhápe. w16.07 2:13, 14

Heta persóna oñemboʼe oñeñandu porãve hag̃uánte, péro añetehápe ndoroviái hikuái Ñandejára ohenduha umi orasión. Upévare, haʼekuéra tekotevẽ oikuaa Jehová ñanerenduha ñañemboʼe jave chupe. Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape: “Pejeruréramo oimeraẽ mbaʼe che rérape, ajapóta” (Juan 14:14). Ikatu jajerure Jehovápe oimeraẽ mbaʼe haʼe oguerohorýtava. Juan heʼi vaʼekue: “Jajeroviakuaa ko mbaʼére: oimeraẽ mbaʼe jajeruréva Ñandejárape, oĩ porãramo hembipotándi, haʼe ñanerendúta” (1 Juan 5:14). Ajépa javyʼaite ikatu haguére ñaipytyvõ umi héntepe ontende hag̃ua mbaʼeichaitépa ideprovécho pe orasión. Upéva ndahaʼéi peteĩ mbaʼe jajapóva ñañeñandu porã hag̃uánte, síno ikatu hag̃uáicha “ñañemoag̃ui Ñandejára trónore, haʼe imbaʼeporãiterei rupi” (Heb. 4:16). Ñaipytyvõ vaʼerã umi héntepe oikuaa hag̃ua mbaʼéichapa oñemboʼe vaʼerã, mávapepa ojedirihi vaʼerã, ha mbaʼépa ikatu ojerure. Péicha oikóta avei chuguikuéra Jehová amígo, ha haʼe okonsoláta chupekuéra ohasa asy jave (Sal. 4:1; 145:18). w16.07 4:11, 12

Umi iñeʼẽrendúva Jehovápe omombeʼuse umi héntepe mbaʼeichagua persónapa haʼe. Péro oiméramo ñanderasykatu térã ñandeedáma jahávo, ndaikatúi ñasẽ japredika de kása en kása jajapo haguéicha anteve. Péro ani ñanderesarái ñañeʼẽ jave Jehováre oimeraẽ persónape, tahaʼe umi doktór térã enfermerokuérape, ñamombaʼeguasuha hína chupe. ¿Ha mbaʼépa ikatu jajapo ñaiméramo kárselpe ñaneñeʼẽrendu haguére Jehovápe? Upéicharõ jepe, ikatúnte avei jasegi japredika. Upéva katuete ombovyʼáta Jehovápe (Prov. 27:11). Ñandejára ovyʼa avei jaservíramo chupe ñane hentekuéra ndojapóiramo jepe upéva (1 Ped. 3:1-4). Jahasáramo jepe umi situasión ivaivéva, lomímonte ikatu jasegi ñambotuicha Jehovápe ha japrogresa espirituálmente. Jehová ñanevendesíta jasegíramo ñaipytyvõ la héntepe oikuaa hag̃ua umi promésa porãite oĩva la Bíbliape. w16.08 3:19, 20

Pe tembireko nopensái vaʼerã ojeapoʼiha chupe iména omoakã haguére hogapy. Jehová heʼi pe tembireko orekoha avei peteĩ rresponsavilida iñimportantetereíva. Haʼe heʼi: “Naiporãi pe kuimbaʼe oiko haʼeño, upévare ajapóta chupe iñirũrã oipytyvõtava chupe” (Gén. 2:18, TNM). Pe ména ohechaukáramo hembirekópe ohayhuha chupe, haʼe oñesentíta segúra hendive. Avei péicha ifasilvéta chupe orrespeta hag̃ua iménape ha oapoja hag̃ua chupe odesidi jave. Jesús ohayhueterei vaʼekue idisipulokuérape. Upéicha avei koʼág̃arupi umi kristiáno osegi iñehémplo ha ohayhu iñermanokuérape (Juan 13:34, 35; 15:12, 13; Efes. 5:25). Upéicharõ, ¿mbaʼeichaite pevépa ojoayhu vaʼerã umi kristiáno omendáva? Ojoayhueterei vaʼerã, ha tekotevẽramo oĩ vaʼerã dispuésto omanóvo pe ótro rehehápe. w16.08 2:3, 4

Umi mbaʼe jaʼéva ikatu oanima ñande rapichakuérape, ha oipytyvõ chupekuéra osegi hag̃ua oservi Jehovápe. Avei, ani ñanderesarái ñane komentariokuéra rreunionhápe omombareteha umi ermánope. Jehová omokyreʼỹ Nehemíaspe ha umi judíope omopuʼã jey hag̃ua Jerusalén murálla. Hiʼarive haʼekuéra ojapo upe traváho 52 díapente (Neh. 2:18; 6:15, 16). Péro Nehemías ndopytái ojekuʼako ha omaña umi ombaʼapóvare, síno oipytyvõ avei chupekuéra (Neh. 5:16). Ñane tiémpope, heta ansiáno osegi avei Nehemías ehémplo. ¿Mbaʼéichapa ojapo hikuái upéva? Oipytyvõ jave oñemopuʼã, oñemopotĩ ha oñemyatyrõ hag̃ua Salón del Reino. Umi ansiáno ohayhu rupi iñermanokuérape, omombarete umi iprovlémavape, ovisitávo chupekuéra térã opredikávo hendivekuéra (Is. 35:3, 4). w16.09 1:15, 16

Entéro jaservíva Jehovápe ñañehaʼã jasegi ko konsého: “Pejukáke pende rete rembipota vai, ani penderekovai, ani penderekokyʼa, ani penembaʼepota vai” (Col. 3:2, 5). Oĩ ermáno hekovai vaʼekue oiko mboyve chugui Testígo, ha ikatu voi koʼág̃a peve olucha ipuʼaka hag̃ua umi deséo vaíre. Nañañatendéiramo ñañemonde lájare, ikatu hína ñande káusare koʼã ermánope ijetuʼuve ojapo hag̃ua la Biblia heʼíva, ha ovense umi deséo vai (1 Cor. 6:9, 10). Péro ñande ni mbaʼevéicharõ ndajaipotái oiko upéva. Ñande ningo jajeprotehe ñaime jave ñane ermanokuérandi, pórke haʼekuéra ndahekovaíri heta hénte ko mundopeguáicha. Añetehápe ningo ñande jareko derécho jaelehívo mbaʼe aópa jaipurúta. Péro avei jareko pe rresponsavilida ñamondévo umi ao oipytyvõtava ótrope opensa, oñeʼẽ ha ojapo hag̃ua opa mbaʼe Jehová oipotaháicha (1 Ped. 1:15, 16). w16.09 3:9, 10

Peteĩ matrimónio Franciagua omombeʼu: “Ore rojerovia Jehováre, péro upéva ndeʼiséi ore família ojeroviatamaha avei hese. Pe fe ningo ndahaʼéi peteĩ mbaʼe ojeeredáva. Kon el tiémpo umi mitã ojeroviave ohóvo”. Peteĩ ermáno Australiagua katu heʼi: “Ijetuʼu ningo tuakuérape oipytyvõ hag̃ua ifamíliape ikatu hag̃uáicha ojerovia Jehováre. [...] Ikatu oime umi rrespuésta koʼág̃a remeʼẽva ne famíliape okonvense chupe, péro upe rire oikuaasevéta”. Ne família okakuaávo ohóvo, tekotevẽta remyesakãve chupe umi mbaʼe reñeʼẽma vaʼekue voi hendive. Avei iporãta rehekáramo fórma ikatu hag̃uáicha ne família ohayhu Jehovápe. Sapyʼánte oiméne reñeporandu ikatútapa rejapo upéva. Añetehápe ningo tuakuéra ndaikatúi ojapo upéva ijeheguínte (Jer. 10:23). Péro ojeroviáramo Jehováre, ikatúta omboʼe porãve ifamíliape. w16.09 5:1, 2

Umi extranhéro ningo katuete oñehaʼãmbaitéta ojepokuaa ñane kostúmbrere. Rut ojapo vaʼekue upéva. Por ehémplo, haʼe ojerure kuri permíso omonoʼõ hag̃ua pe kosécha rembyre (Rut 2:7). Péicha ohechauka orrespetaha pe kostúmbre ojesegíva upe tetãme. Avei, ensegída oagradese ojetrata porã haguére chupe (Rut 2:13). Umi extranhéro osegíramo Rut ehémplo, katuete umi ermáno ha ambue persóna orrespetavéta chupekuéra. Ajépa javyʼaite Jehová imbaʼeporãiterei haguére ha oikuaauka entérope umi marandu porã. Heta extranhéro ningo ndorekói kuri oportunida ostudia hag̃ua la Biblia hetãme, térã oho hag̃ua rreunionhápe. Péro koʼág̃a oĩmarõ ñanendive, jajapo vaʼerã ikatúva guive oñeñandu hag̃ua hikuái hogapeguáicha. w16.10 1:17-19

Koʼág̃arupi oĩ avei hetaiterei testígo de Jehová osegíva Jesús ehémplo. Haʼekuéra ojepyʼamongeta meme Ñandejára promesakuérare ha osegi ifiél, ohasáramo jepe heta mbaʼe ijetuʼúva. Por ehémplo ermáno Rudolf Graichen. Haʼe onase vaʼekue Alemániape áño 1925-pe. Haʼe imitãʼírõ guare, ohechámi vaʼekue hóga parére unos kuánto kuádro ohechaukáva umi rreláto bíblico. Haʼe heʼi: “Peteĩva umi kuádrope ojekuaa oĩha oñondive peteĩ lóvo ha ovecharaʼy, kavararaʼy ha jaguarete, vakaraʼy ha leonraʼy. Entéronte oĩ pyʼaguapýpe, ha peteĩ mitã ogia chupekuéra” (Is. 11:6-9). Koʼã mbaʼe oipytyvõ Rúdolfpe pyʼỹinte opensa hag̃ua pe paraísore. Upéicha rupi, haʼe osegi ifiél Jehovápe, ojepersegírõ jepe heta áñore. Ñepyrũrã umi nazi opersegi vaʼekue chupe, ha upe rire pe goviérno komunísta. Rudolf oaguanta vaʼekue hetave mbaʼe ijetuʼúva. Por ehémplo, isy omano vaʼekue peteĩ mbaʼasýgui hérava tifus, oĩrõ guare peteĩ kámpo de konsentrasión názipe. Itúa katu ofirma peteĩ dokuménto heʼihápe haʼe ndahaʼeveimaha testígo de Jehová. w16.10 3:12-14

Ñande ningo javaloraiterei la Biblia, pórke jaikuaa haʼeha Ñandejára Ñeʼẽ. La Bíbliape jatopa heta konsého ikatúva ñanepytyvõ. ¿Mbaʼépa jajapo jalee jave koʼã konsého? Ñanemanduʼamína mokõi kristiána oiko vaʼekuére síglo primérope, hérava Evodia ha Síntique. La Biblia heʼi haʼekuéra ojodiskuti hague, péro nomombeʼúi mbaʼérepa. Ko provléma ikatu voi oipeʼa pe pyʼaguapy kongregasióngui. La Biblia heʼi Pablo oñemoñeʼẽ hague koʼã ermánape oiko porã jey hag̃ua. Ohendúne raʼe hikuái ikonsého, ha vyʼápe osegi oservi Jehovápe (Filip. 4:2, 3). Koʼág̃arupi avei ikatu jajoavyʼimi peteĩ ermáno térã ermánandi. Péro jasegíramo umi konsého oĩva la Bíbliape ikatu jajogueraha porã jey, térã jajehekyiete voi koʼãichagua provlémagui. Jajapóramo la Biblia heʼíva, jahechauka hína ñamombaʼeha Ñandejára Ñeʼẽ (Sal. 27:11). w16.11 3:1-3

Entéronte ñaikotevẽ ótro ñanemokyreʼỹ. Umi mitã koʼýte oikotevẽ ituakuéra omokyreʼỹ chupekuéra. Peteĩ profesór hérava Timothy Evans heʼi: “Umi plánta oikotevẽháicha y, umi mitã [...] oikotevẽ avei oñemokyreʼỹ chupekuéra”. Ha heʼi avei: “Ojefelisitáramo umi mitãme ojapo porã jave peteĩ mbaʼe, oñandúta ojehayhu ha oñemombaʼeha chupekuéra”. Jaiko rupi “umi ára pahápe”, heta persóna opensa ijehénte ha ndohayhúi ihéntepe (2 Tim. 3:1-5). Satanás oikuaa porã ñañedesanimáramo, ikatuha jaju ñañemomombyry Jehovágui. Haʼe oñehaʼã vaʼekue opáicha rei odesanima hag̃ua Jóbpe, ha upearã heta ombosufri chupe. Péro Satanás nosẽi ijidéape, pórke Job osegi ifiél Jehovápe (Job 2:3; 22:3; 27:5). Ñande ikatu avei ñañemoĩ Satanásre, ñañehaʼãramo siémpre ñamokyreʼỹ ñande rogayguakuérape ha ermanokuérape. Péicha jajapóramo, entéronte javyʼáta ha ñaiméta Jehová ykére. w16.11 1:4, 6

Áño 1500-rupi oĩ vaʼekue mbovymi kuimbaʼe otradusíva la Biblia umi idióma la hénte oipuruvévape. Umi hénte oleéva la Biblia iñidiómape oñepyrũ okuestiona heta mbaʼe. Por ehémplo, oñeporandu hikuái: “¿Mbaʼe pártepepa heʼi la Bíbliape oĩha peteĩ purgatório? ¿Moõpa heʼi tekotevẽha ojepaga peteĩ paʼípe ojapo hag̃ua mísa umi omanóvare? ¿Mbaʼe pártepepa oñeʼẽ umi pápa ha kardenál rehe?”. La majoría umi iglésia oipuru Aristóteles ha Platón omboʼe vaʼekue, jepe koʼã kuimbaʼe oiko kuri heta tiémpo Jesús ou mboyve. Umi paʼi ipochyeterei ha ndoipotái la hénte olee la Biblia ni okuestiona chupekuéra mbaʼeve, ha heta vése osẽ hikuái ijidéape. Heta kuña ha kuimbaʼépe oñekondena a muérte noĩrĩ rupi de akuérdo hendivekuéra. Péro oĩ heta persóna ipyʼaguasúva ndohejái vaʼekue Babilonia Guasu odomina chupekuéra. Haʼekuéra oñemeʼẽ enkuénta mbaʼépa añetehápe omboʼe la Biblia, ha oaprendeseve. w16.11 4:13

Jaservi porã hag̃ua Jehovápe tekotevẽ ñaneonrrádo (Efes. 4:25). Arakaʼeve ningo ndajajoguaséi Satanáspe, haʼéva hína “pe japu ruvicha”. Avei ñanemanduʼa porã Ananías ha hembireko omano hague ijapu rupi (Juan 8:44; Hech. 5:1-11). Péro ndahaʼéi nañandejapúi haguérente ojeʼétamava ñanderehe ñaneonrradoha. Añetehápe jaagradeséramo Ñandejára mbaʼeporã ijojahaʼỹva, ñañehaʼãta ñaneonrrádo opa mbaʼépe. Peteĩ persónare ikatu ojekuaa naiñonrradoiha ndaijapúiramo jepe. ¿Mbaʼéichapa ikatu oiko upéva? Jehová heʼi vaʼekue umi israelítape: “Neremondái vaʼerã, nereporombotavýi vaʼerã, ha ndereikói vaʼerã reletradea nde rapicháre”. ¿Mbaʼérepa tekotevẽ kuri iñeʼẽrendu hikuái? Jehová heʼi chupekuéra: “Peẽ penepotĩ ha penderekoporã vaʼerã, pórke che Jehová pende Jára Sánto hína” (Lev. 19:2, 11, TNM). Ñapensamína: ikatu hína nañandejapúi, péro jagueroviakáramo ótrope peteĩ mbaʼe ndasiértoiva jahechauka nañaneonrradoiha. w16.12 1:17, 18

Ñandejára Ñeʼẽ omombeʼu mbaʼéichapa Jesús oñeʼẽ vaʼekue umi héntepe. Haʼekuéra ohenduseterei vaʼekue chupe, pórke umi mbaʼe heʼíva okonsola ha omokyreʼỹ umi ojepyʼapy térã oñedeprimívape (Mat. 11:28-30). Jesús oñeinteresa vaʼekue umi hénte oñeñandu lájare (Mar. 6:30-32). Haʼe opromete kuri oipytyvõtaha ijapostolkuéra oviahávape hendive. Koʼág̃a avei, katuete ñanepytyvõta nañaiméiramo jepe hendive yvágape. Jesús ningo ñande Ruvicha, ha osegíta ñanderayhu. Upévare, ñañekevrantáramo peteĩ mbaʼére, ñaime vaʼerã segúro haʼe oĩtaha ñanendive ha ñanepytyvõtaha itiempoitépe. Jesús ñaneanima ha omeʼẽ ñandéve esperánsa. Koʼã mbaʼe ñanepytyvõ ani hag̃ua jajepyʼapyeterei (Heb. 2:17, 18; 4:16). w16.12 3:4, 6

Noé tiémpope, ko múndo henyhẽ vaʼekue violénsia ha umi “hembiapo vaívagui” (Gén. 6:4, 9-12, TNM). Noé ifiél ha omombeʼu umi héntepe mbaʼépa Jehová ojapóta. Péro ndaikatúi kuri oovliga chupekuéra ojapo hag̃ua Ñandejára omandáva. Avei ndaikatúi vaʼekue ojapo mbaʼeve pe Dilúvio ou pyaʼeve hag̃ua. Noé ojerovia vaʼerã Jehová katuete ohunditaha umi iñañávape opromete haguéicha, ha ojapotaha upéva hiʼoraitépe (Gén. 6:17). Koʼág̃a avei, ko múndope oĩ heta hénte iñañáva ha hembiapo vaíva, péro jaikuaa Jehová opromete hague ohunditaha chupekuéra (1 Juan 2:17). Ñahaʼarõ aja upéva, ndaikatúi jaovliga umi héntepe oasepta hag̃ua umi “marandu porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore”. Avei ndaikatúi jajapo mbaʼeve ou voive hag̃ua pe “jehasa asy guasu” (Mat. 24:14, 21). Noé ojapo haguéicha jajerovia vaʼerã Jehová koʼẽrõite ohunditaha umi iñañávape (Sal. 37:10, 11). Jehová ndohejamoʼãi ohasa pe día omoĩ vaʼekue ohundi hag̃ua ko múndo aña (Hab. 2:3). w17.01 1:5-7

Koʼág̃arupi umi hénte ndodesidiporãi ha sapyʼánte oipuru upe liverta orekóva operhudika hag̃ua hapichápe. La Biblia heʼi voi “umi ára pahápe” yvyporakuéra imalagradesidotaha (2 Tim. 3:1, 2). Upéicharõ, ¿mbaʼéichapa jahechaukáta Jehovápe jaagradeseha chupe pe rregálo porãitére? Ha, ¿mbaʼépa jajapóta ani hag̃ua jadesidi vai? Káda uno ningo jareko liverta jaelehi hag̃ua ñane amigorã, mbaʼéichapa ñañemondéta térã jajearregláta, ha mbaʼépa jajapóta jajediverti hag̃ua. Upéicharõ jepe jajekuida vaʼerã ani hag̃ua jaipuru pe liverta jadesidi vai hag̃ua, térã jajapo hag̃ua umi hénte ko mundopegua ojapóva (1 Ped. 2:16). Jaipuru rangue pe liverta oñemeʼẽva ñandéve jajapo hag̃ua ñande “rete rembipota vai”, jaipuru vaʼerã ñambotuicha hag̃ua Ñandejárape (Gál. 5:13; 1 Cor. 10:31). w17.01 2:12-14

Oñemeʼẽramo ñandéve hetave rresponsavilida térã oñekambiárõ ñane asignasión, jasegi vaʼerã Nehemías ehémplo ha ñaneumílde. Ani jajerovia ñandejehe, tahaʼe ñandekatupyry rupi térã ñaneexperiénsia hetágui. ¿Mbaʼéichapa peteĩ persóna ikatu oñepyrũ ojerovia ijehe? Por ehémplo, peteĩ ansiáno noñemboʼéiramo oñatende mboyve peteĩ mbaʼe kongregasiongua, ohechauka hína ojeroviaha ijehe. Térã peteĩ ermáno ikatu odesidi raẽ peteĩ mbaʼe ha upéi ae ojerure Jehovápe ovendesi hag̃ua la odesidi vaʼekue. Umi iñumíldeva ndojeroviái ijehe, iñexperiénsia hetáramo jepe. Siémpre imanduʼa Jehová ikatupyryveha chugui (Prov. 3:5, 6). Ko múndope oĩ heta ijorgullósova ha ndoipotáiva avave ivaleve chugui. Péro Jehová siervokuéra nopensái upéicha. Ani ñaimoʼã jareko haguére algúna rresponsavilida ñaneimportantevemaha ótrogui, tahaʼe ñane famíliape térã kongregasiónpe. Upéva rangue, ñambaʼapo vaʼerã unído ñane ermanokuérandi (1 Tim. 3:15). w17.01 4:7, 8

Jehová oipota yvyporakuéra oiko opa ára g̃uarã ko yvy ape ári (Gén. 1:28; Sal. 37:29). Imbaʼeporã rupi, omeʼẽ kuri Adán ha Évape heta mbaʼe oipytyvõtava chupekuéra ovyʼa hag̃ua (Sant. 1:17). Por ehémplo, omeʼẽ chupekuéra liverta odesidi hag̃ua, ha kapasida oporohayhu ha orrasona hag̃ua. Ñandejára oñeʼẽmi vaʼekue Adán ndive, ha omboʼe chupe mbaʼéichapa iñeʼẽrendu vaʼerã, mbaʼéichapa oñangareko vaʼerã ijehe, umi animál rehe ha pe paraísore (Gén. 2:15-17, 19, 20). Avei, Jehová omeʼẽ Adán ha Évape pe kapasida ohecha, ohendu, ohetũ, opoko ha otantea hag̃ua heta mbaʼe porã ojapo vaʼekue chupekuéra g̃uarã. Avei ikatúta kuri oreko família iperféktova. Haʼekuéra oreko vaʼekue heta traváho porã ombovyʼátava chupekuéra. Opa umívare Adán ha Eva ikatúta kuri ovyʼa pe lugár porãitépe. Haʼekuéra ikatu kuri osegi oaprende opa árare heta mbaʼe ipyahúva. w17.02 1:6, 7

¿Mbaʼéichapa Ñandejára Ñeʼẽ ogia umi kuimbaʼe omoakãvape Jehová puévlo? Ñapensamína rréi Josías ehémplore. Ojetopa rire Moisés Léi, Josías sekretário oñepyrũ olee. Ñandejára Ñeʼẽ omomýi Josíaspe ikatu hag̃uáicha ohundipa umi mbaʼe ojepurúva ojeadora hag̃ua umi dios fálsope. Avei oorganisa pe Páskua, ikatu hag̃uáicha ojefesteha arakaʼeve ojejapoʼỹ haguéicha (2 Rey. 22:11; 23:1-23, TNM). Josías ha ambue kuimbaʼe omoakãva Jehová puévlo osegi Ñandejára Ñeʼẽ heʼíva, péicha rupi oĩ dispuésto okambiávo umi instruksión omeʼẽva pe puévlope. Upéva oipytyvõ ikatu hag̃uáicha umi israelita iñeʼẽrendu Ñandejárape. Ñandejára puévlope, oĩ vaʼekue avei rréi naiñeʼẽrendúiva Jehovápe. Sapyʼánte Jehová okorrehi chupekuéra térã oipurúntema ótrope (1 Sam. 13:13, 14). Tiémpo rire, Ñandejára omoĩ peteĩ líder ijojahaʼỹva omoakã hag̃ua ipuévlope. w17.02 3:11, 12, 14

Ñandejára ojapo vaʼekue “yvypórape ijoguaháramo” (Gén. 1:27, TNM). Upéva heʼise heta persóna ikatuha ohechauka umi kualida orekóva Ñandejára. Por ehémplo, ikatu oporohayhu, imbaʼeporã ha oporombyasy. Avei yvyporakuéra oreko konsiénsia ha oikuaa mbaʼépa oĩ porã ha mbaʼépa oĩ vai (Rom. 2:14, 15). Hetápe ñandegusta umi mbaʼe iporãva ha ipotĩva, avei jaiko porãse ñande rapichakuérandi. Koʼã mbaʼe ñandegusta pórke Jehová ndojapói mbaʼeve sarambikuépe, síno omoĩ pyʼaguapy. Jahechaháicha, Jehová ojapo yvyporakuérape ikatu hag̃uáicha ohaʼanga chupe, upévare entéro omerese rrespéto. Péro jaikuaa vaʼerã mbaʼeichaite pevépa jahechauka vaʼerã jarrespeta ha ñamombaʼeha peteĩ persónape. w17.03 1:5, 6

Heta persóna odesidi jepi pochýre peteĩ mbaʼe, péro Jehová arakaʼeve ndojapói upéva. Haʼe okambia kuri la odesidi vaʼekue ohechárõ guare umi Ninivegua oñarrepenti ha ndojapovéi umi mbaʼe vai. Upéva ohechauka haʼe noñemohatãiha la heʼívapente, iñumílde ha oporoporiahuverekoha. Heta vése iporãta avei ñande ñakambia peteĩ mbaʼe jadesidíma vaʼekue, por ehémplo okambia jave ñane situasión. Ñanemanduʼa vaʼerã Jehová ojapo hague upéva unas kuánta vése (1 Rey. 21:20, 21, 27-29; 2 Rey. 20:1-5). Avei sapyʼánte tekotevẽta ñakambia peteĩ mbaʼe jadesidi vaʼekue jarresivi rupi peteĩ informasión pyahu. Ñapensamíntena rréi David ehémplore. Haʼe odesidi vai vaʼekue peteĩ mbaʼe oafektáva Mefibósetpe, haʼéva Saúl niéto, pórke ojeʼe chupe peteĩ mbaʼe ndasiértoiva. Péro upéi okambia jey la odesidímava pórke oikuaa porãma pe oiko vaʼekue (2 Sam. 16:3, 4; 19:24-29). w17.03 2:14, 15

Jadesidíta jave peteĩ mbaʼe, ñanemanduʼa vaʼerã la Biblia ikatuha ñanepytyvõ, avei jasegi vaʼerã umi konsého oĩva pype. Ñapensamína ko situasiónre. Peteĩ ermána oreko iména ndahaʼéiva Testígo. Haʼe omoĩ peteĩ día osẽ hag̃ua predikasiónpe (Hech. 4:20). Péro upe díape iména oipotánte opyta, ikatu hag̃uáicha ohasa tiémpo oñondive térã osẽ hag̃ua ojepasea. Upémarõ pe ermána ohecha umi téxto ikatúva oipytyvõ chupe odesidi porã hag̃ua. Haʼe oikuaa iñeʼẽrendu vaʼerãha Ñandejárape, ha avei ojapo vaʼerã disípulo Jesús omanda haguéicha (Mat. 28:19, 20; Hech. 5:29). Péro imanduʼa vaʼerã avei tekotevẽha orrespeta iménape, ha Ñandejára siervokuéra oñehaʼã vaʼerã ontende umi ótrope (Efes. 5:22-24). ¿Oimépa iména ndoipotái hína opredika, térãpa ohasasénte tiémpo hembirekóndi upe díape? Entéro Ñandejára siérvo jadesidi porãse ha ñambovyʼase Jehovápe. w17.03 4:17