Abril

¿Ha ñande? ¿Ñapensápa Jehová opensaháicha, térãpa umi hénte ko mundopegua opensaháicha? Entéro jaservíva Jehovápe ñañehaʼãmbaite jajapo umi mbaʼe Ñandejára oguerohorýva. ¿Péro mbaʼépa ikatu jaʼe ñande ñapensa lájare? ¿Ñañehaʼãmbaitépa ñapensa Jehová opensaháicha, térã jahecha umi mbaʼe haʼe ohechaháicha? Ikatu hag̃uáicha jajapo upéva ñañehaʼã vaʼerã. Péro jaikuaaháicha ndahasyiete ñapensa hag̃ua umi hénte ko mundopegua ojapoháicha. ¿Mbaʼérepa? Pórke ko múndo espíritu, térã “umi hénte opensa lája” ojehecha opárupi (Efes. 2:2, nóta). Ha ndahaʼéi upéva añónte, umi hénte oikóva ko múndope pyʼỹinte ñanemokyreʼỹ ñapensa hag̃ua ñandejehénte, upévare ikatu ñandestirave upéva. Jahechaháicha, ijetuʼu ñapensa hag̃ua Jehová opensaháicha, péro ndahasyiete ñapensa hag̃ua opensaháicha umi hénte ko mundopegua. Jahejáramo ko múndo omoldea ñapensa lája, ñapensáta ñandejehénte ha jadesidíta ñandejehegui reínte mbaʼépa iporã ha mbaʼépa ivai (Mar. 7:21, 22). Upévare iñimportanteterei ñañehaʼã ñapensa “Ñandejára opensaháicha” ha ani ñapensa “yvyporakuéraicha”. w18.11 páh. 18 párr. 1; páh. 19 párr. 3, 4

Jesús katuete ikyreʼỹetereíne raʼe opytávo Jehová voi oñeʼẽrõ guare 3 vése yvága guive ohechauka hag̃ua ohayhuha chupe. Ojevautisa riremi rrío Jordánpe, Jehová heʼi la jatopáva pe téxto koestediaguápe. Amalisia Jesús ha Juan el Bautista añónte la ohendúva upéva. Un áñorupi Jesús omano mboyve, mbohapy ijapóstol ohendu avei Jehovápe heʼírõ guare: “Kóva hína che Raʼy ahayhuetéva ha aguerohorýva, pehendúke chupe” (Mat. 17:5). Upéi, unos kuánto día Jesús omano mboyve, Jehová oñeʼẽ jey Itaʼýrape yvága guive (Juan 12:28). Jesús ningo oikuaa kuri ojeʼetaha hese otakyha Ñandejárare, ha ojejukataha chupe haʼerõguáicha peteĩ mbaʼe vai apoha. Upéicharõ jepe ojerure Itúape oiko hag̃ua hembipota, oiko rangue umi mbaʼe haʼe oipotáva (Mat. 26:39, 42). Jesús “oaguanta pe jehasa asy oñemosaingóvo chupe pe yvyra pohýire, [ha] notĩri upe haguére”. Chupe g̃uarã iñimportanteve Itúa oguerohory la ojapóva, ko múndo omombaʼe rangue chupe (Heb. 12:2). w18.07 páh. 10, 11 párr. 15, 16

Jesús ohechauka vaʼekue ipyʼaguasuetereiha heʼi riremi ijapostolkuérape ojapo vaʼerãha hikuái pe Séna del Señór. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke oĩ kuri dispuésto okumplívo Itúa rembipota oikuaáramo jepe ojejukataha chupe oñemboja haguére hese otakyha Ñandejárare (Mat. 26:65, 66). Jesús siémpre ifiél ha iñeʼẽrendu vaʼekue ohechauka hag̃ua omombaʼeha Jehová réra. Avei ojapo upéva oipotágui ojekuaa Jehová añoite orekoha derécho ogovernávo, ha avei ikatu hag̃uáicha entéro umi oñarrepentíva oreko pe oportunida oiko hag̃ua pára siémpre. ¿Péro mbaʼépa ojapove kuri Jesús upe pyharépe? Haʼe oprepara idisipulokuérape ikatu hag̃uáicha ombohovái porã umi situasión ijetuʼúva ohasátava hikuái upe riremi. Jesús ohechauka vaʼekue avei ipyʼaguasu hague ombotapykuévo umi mbaʼe oipyʼapýva chupe, ha omotenondévo ijapostolkuéra ifiélva oikotevẽva. Judas oho rire, omoñepyrũ peteĩ akontesimiénto isensíllova. Upéva omomanduʼáta entéro kristiáno unhídope umi mbaʼe porã ojehupytývare Jesús ruguy rupive, ha oike rupi hikuái pe kompromíso pyahúpe (1 Cor. 10:16, 17). w19.01 páh. 22 párr. 7, 8

Upévo, Itúa oñeʼẽ yvága guive ha heʼi: “Ambotuicháma ha ambotuicha jeýta”. Jesús ningo ojepyʼapyeterei vaʼekue pórke tuicha pe rresponsavilida orekóva osegi hag̃ua ifiél Jehovápe. Haʼe oikuaa porã heta osufritaha ha ojejuka vaietereitaha chupe (Mat. 26:38). Péro hiʼãiterei Jesúspe ombotuicha Itúa réra, upéva la iñimportantevéva kuri chupe g̃uarã. Upévare oipyʼapy chupe haʼe omano lája omongyʼárõ g̃uarã Itúa réra, koʼýte ojeʼérõ guare hese otakyha Ñandejárare. Oiko haguéicha Jesús rehe, ñande avei ikatu jajepyʼapy oñemongyʼárõ g̃uarã Jehová réra. Ikatu voi ñande avei jahasa umi inhustísia, térã ñanemolestaiterei oñemosarambi jave umi japu omombeʼúva umi persóna oñemoĩva ñane kóntrape. Péicha jave, jajepyʼapy pórke ñapensa umi mbaʼe ikatuha omongyʼa Jehová réra. Jahasa jave koʼãichagua situasión, ñanetrankilisa la Jehová heʼi vaʼekue Jesúspe. ¡Haʼe ningo katuete ombotuicháta héra! (Sal. 94:22, 23; Is. 65:17). w19.03 páh. 11, 12 párr. 14-16

Jesús disipulokuéra ni ndogueroviaséi la ohendúva. Haʼekuéra opensa vaʼekue Jesús omoĩ porã jeytaha Israel goviérno. Jesús katu heʼi chupekuéra osufritaha ha omanotaha. Upévare apóstol Pedro heʼi: “Anivéna ere upéicha che Ruvicha, ejeporiahuverekomína nde avei. Ni mbaʼevéicharõ ndoikomoʼãi koʼã mbaʼe nderehe”. Péro Jesús osẽ heʼi chupe: “¡Eñemoĩ che atukupépe Satanás! Nde cherapejokose hína, nerepensáigui Ñandejára opensaháicha, repensa guei yvyporakuéraicha” (Mat. 16:22, 23; Hech. 1:6). Péicha Jesús ohechauka idiferenteha Jehová opensa lája, ko múndo oĩva Satanás poguýpe opensa lájagui (1 Juan 5:19). Pedro omokyreʼỹ Jesúspe opensa hag̃ua ijehénte ojapoháicha heta hénte oikóva ko múndope. Péro la Jesús heʼi vaʼekue Pédrope ohechauka oaseptaha Jehová opensa lája, ha omboyketeha ko múndo opensa lája. w18.11 páh. 18 párr. 1, 2

¿Mbaʼépa Jehová opensa ohecha jave ijatyha hetaiterei persóna ko yvy tuichakuére ogueromanduʼa hag̃ua Jesús omano hague ára? Haʼe ningo ndahaʼéi ohechánteva heta persóna ijatyha, síno ojesareko porã káda uno oĩvare upe rreuniónpe. Ohecha oĩha persóna káda áño ohóva pe Konmemorasiónpe. Por ehémplo, ijapytepekuéra oĩ umi ombohováiva situasión ijetuʼúva ojepersegi rupi chupekuéra. Oĩ avei umi ndohoguasúiva umi ótro rreunión jarekóvape péro ndofaltái pe Konmemorasiónpe pórke omombaʼe upe okasión. Ha avei oĩ umi ohóva primera ves, ikatu voi ikuriósogui reínte. Añetehápe Jehová ovyʼa ohecha jave heta persóna oĩha pe Konmemorasiónpe (Luc. 22:19). Péro chupe g̃uarã iñimportanteve mbaʼérepa ojeho upépe. ¿Jaipotápa Jehová ha iñorganisasión ñanemboʼe? (Is. 30:20; Juan 6:45). w19.01 páh. 26 párr. 1-3

Jesús ningo oĩ vaʼekue dispuésto omanóvo idisipulokuéra rehehápe. Péro ndahaʼéi upéva añónte, káda día haʼe omotenonde vaʼekue umi ótrope. Por ehémplo, Jesús oĩ vaʼekue idisipulokuérandi ikaneʼõiterei ha ojepyʼapýramo jepe (Luc. 22:39-46). Haʼe opensave vaʼekue umi mbaʼe ikatúvare ojapo ótro rehehápe, ojesareko rangue la haʼekuéra ikatúvare omeʼẽ chupe (Mat. 20:28). Ñande ningo ñaĩ peteĩ família tuichávape jarekohápe heta ermáno ha ermána espirituál. Javyʼaiterei ñañehaʼã haguére ñainvita ótrope oike hag̃ua avei ko famíliape. Péro koʼýte ñaipytyvõse “ñane ermanokuéra” oñemomombyry vaʼekuépe Jehovágui ha upéva káusare oiko chuguikuéra inaktívo (Gál. 6:10). ¿Mbaʼéichapa ikatu jahechauka jahayhuha chupekuéra? Ñamokyreʼỹ ha ñainvitávo ou hag̃ua rreunionhápe, koʼýte pe Konmemorasionhápe. Ñande javyʼaiterei Jehová ha Jesús ovyʼaháicha peteĩ inaktívo oñemoag̃ui jeýramo Ñandejárare (Mat. 18:14). w19.01 páh. 29 párr. 12, 14, 15

Omoñepyrũ hag̃ua pe Konmemorasión, Jesús oipuru vaʼekue pe pan ha pe víno hemby vaʼekue pe Páskuagui, ha heʼi ijapostolkuérape koʼã mokõi mbaʼe isensíllova orrepresentaha pe hete ndorekóiva defékto ha huguy oñohẽtava hesehapekuéra. Oime vaʼerã umi apóstol noñesorprendéi raʼe isensíllo haguére pe akontesimiénto pyahu. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Unos kuánto mése upe mboyve, Jesús oho kuri ovisita iñamigokuéra Lázaro, Marta ha Maríape, ha upépe oñepyrũ omboʼe chupekuéra heta mbaʼe. Marta oĩ avei upérõ, péro haʼe hembiapoiterei pórke oprepara heta mbaʼe pe senag̃ua omombaʼégui la iñinvitádope. Jesús ohecha la oikóva ha mborayhúpe okorrehi Mártape. Heʼi chupe natekotevẽiha oĩ katuete hetaiterei tembiʼu ni oñembaʼapoiterei ojeprepara hag̃ua la ojeʼu vaʼerã (Luc. 10:40-42). Un tiémpo rire, ofaltápe unas kuánta óra omano hag̃ua, Jesús osegi pe konsého haʼe voi omeʼẽ vaʼekue Mártape: oprepara peteĩ akontesimiénto isensíllova. w19.01 páh. 20, 21 párr. 3, 4

Jehová orrekompensa vaʼekue Jesúspe oñeimoʼãʼỹháicha. Orresusita rire chupe, omeʼẽ Itaʼýrape “peteĩ puésto ijyvatevéva” yvágape. Avei omeʼẽ chupe pe jeikove ikatuʼỹva oñehundi, ha upéva avave neʼĩra kuri orresivi (Filip. 2:9; 1 Tim. 6:16). Añetehápe Jehová orrekompensa Jesúspe oñeimoʼãʼỹháicha ifiél haguére chupe. Ñande jaipota vaʼerã Jehová ñandeguerohory, ndahaʼéi ko múndo. ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta upearã? Ani ñanderesarái Jehová siémpre orrekompensaha isiervokuéra ifiélvape, ha heta vése ojapoha upéva oñehaʼarõʼỹháicha. Añetehápe ndaikatúi ni ñañeimahina mbaʼeichaitépa Jehová ñanevendesíta koʼẽrõite. Péro upe aja jasegi vaʼerã ñaaguanta umi situasión ijetuʼúva, ha ani ñanderesarái ko múndo aña ohasaha ohóvo (1 Juan 2:17). Péro ñande Ru ñanderayhuetéva ningo “hekojoja”, ha núnka ndahesaraimoʼãi umi mbaʼe jajapóva hesehápe ha mbaʼéichapa jahayhu héra (Heb. 6:10). w18.07 páh. 11 párr. 17, 18

Jesús ojapórõ guare pe última séna ojepyʼapy vaʼekue. Haʼe oikuaa iñimportanteha ijapostolkuéra oiko peteĩ ñeʼẽme. Upévare oñemboʼe hendivekuéra ha heʼi oipotaha idisipulokuéra iñunído, haʼe ha Itúa iñunidoháicha. Upéva oikóramo ojekuaa porãta Jehová ombou hague Jesúspe ko yvy ape ári. Umi hénte ohechakuaáta Jesús disipulokuéra ojoayhuha, ha pe mborayhu ounivéta chupekuéra (Juan 13:34, 35). Upe pyharépe Jesús heta oñeʼẽ pe unidáre ohechakuaa rupi ijapostolkuéra tekotevẽha iñunidove. Por ehémplo, umi apóstol oñepyrũ jeýma ojodiskuti ohecha hag̃ua “mávapa hína pe tuichavéva ijapytepekuéra” (Luc. 22:24-27; Mar. 9:33, 34). Ótra vuéltape, Santiago ha Juan ojerure kuri Jesúspe omeʼẽ hag̃ua chupekuéra peteĩ puésto iñimportánteva Irréinope, ombaʼapo hag̃ua hikuái ijykerete (Mar. 10:35-40). w18.06 páh. 8 párr. 1, 2

Jehová oipota umi omendáva ojoayhuve amás día, ha tosegi upéicha opa árare (Mat. 19:3-6). Pe ñemoakãratĩ ningo oĩ umi mbaʼe ivaivéva apytépe. Ndareíri pe séptimo mandamiénto oproiviete voi upéva (Deut. 5:18). Pe oporomoakãratĩva ningo ‘opeka Ñandejára kóntrape’, ha tuichaiterei operhudika iparéhape (Gén. 39:7-9). Ikatu voi pe víktima opyta yvýre hetaiterei áñore. Jehová avei ojepyʼapyeterei umi mitãre. Haʼe ndeʼíri tuakuérape omoĩnte vaʼerãha ifamíliape hemikotevẽ, síno omombarete vaʼerãha avei umi mitã jerovia. Haʼekuéra oaprovechapaite vaʼerã umi oportunida oñepresentáva omboʼe hag̃ua ifamíliape, por ehémplo omombaʼe hag̃ua Ñandejára léi ha ohayhu hag̃ua chupe (Deut. 6:6-9; 7:13). Umi túa ontende vaʼerã kuri ndovaleiha odeskuida ni omaltrata ifamíliape, pórke umi mitã peteĩ rregálo oúva Jehovágui. Upévare mborayhúpe oñangareko vaʼerã umi mitãre (Sal. 127:3). w19.02 páh. 21 párr. 5, 7

Job osegi vaʼekue ifiél Jehovápe oikuaágui Ñandejára ovendesitaha chupe, ha oñehaʼã oñekonsentra upévare. Haʼe oikuaa vaʼekue Ñandejára oipotaha ifiél chupe. Upévare oikuaa porã amo ipahápe Jehová omeʼẽtaha chupe heta mbaʼe porã iñeʼẽrendu haguére ohasa asýramo jepe. Upéva katuete oipytyvõne raʼe Jóbpe osegi hag̃ua ifiél. Upéicha rupi Jehová oguerohoryeterei kuri Jóbpe ha heta ovendesi chupe (Job 42:12-17; Sant. 5:11). Péro hetaiteve mbaʼe porãiti ohaʼarõ chupe amo gotyove. Jehová ningo nokambiái (Mal. 3:6). Siémpre ñanemanduʼa vaʼerã Ñandejára omombaʼetereiha ñandefiélramo. Péicha ikatúta jajesareko umi mbaʼe porã jahupytýtavare amo gotyove (1 Tes. 5:8, 9). Sapyʼánte ikatu ñañandu ñandénte ñañehaʼãha jajapo upéva. Péro ani ñapensa upéicha, nañaiméi ningo ñaneaño. Ko múndo tuichakuére oĩ hetaiterei ermáno ha ermána oñehaʼãva ifiél Jehovápe. Avei yma oĩ vaʼekue hetaiterei persóna ifiélva Ñandejárape tekotevẽtaramo jepe omano upe haguére (Heb. 11:36-38; 12:1). w19.02 páh. 7 párr. 15, 16

Ohasa rire pe Konmemorasión, iporãta ñañeporandu: “¿Mbaʼéichapa ikatu aporohayhuve Jesús ojapo haguéicha? ¿Ajepyʼapyvépa che ermanokuérare apensaiterei rangue chejehe? ¿Ahaʼarõitereípa chuguikuéra, térãpa areko enkuénta moõ pevépa omeʼẽ ikapasida?”. Ñañehaʼãkena siémpre jasegi Jesús ehémplo ha ñañemoĩ ñane ermanokuéra lugárpe. Koʼẽrõite ndojejapomoʼãvéima pe Konmemorasión. Ág̃a Jesús “og̃uahẽ” vove pe jehasa asy guasu aja, ombyatýta “umi ojeporavo vaʼekuépe” ha ogueraháta chupekuéra yvágape. Upe guive ndojejapomoʼãvéima pe Séna del Señór (1 Cor. 11:26; Mat. 24:31). Upéicharõ jepe, katuete jasegíta ñanemanduʼa porã ko akontesimiénto isensíllovare ohechauka porãva mbaʼeichaitépa peteĩ persóna hekomirĩ, ipyʼaguasu ha oporohayhu. w19.01 páh. 25 párr. 17-19

Jahechamína mbaʼéichapa umi mbaʼe jajapóva ñañangareko hag̃ua ñande salúre, ojogua avei umi mbaʼe jajapóvape ñañangareko hag̃ua ñande pyʼapýre. Primero, ñañehaʼãramo ñaneresãi hag̃ua jaiporavo porã vaʼerã umi mbaʼe jaʼúva, ha tekotevẽ avei jajapo ehersísio. Péicha avei, jaservi porã hag̃ua Ñandejárape ñañalimenta porã vaʼerã espirituálmente. Avei ñamombarete vaʼerã ñande jerovia jajaporamoguáicha ehersísio. Upéva jahupytýta jajapóramo umi mbaʼe ñaaprendéva ha ñañeʼẽ umi mbaʼe jagueroviávare (Rom. 10:8-10; Sant. 2:26). Segundo, ñamañávo ñandejehe ikatu ñapensa ñaneresãiha hína péro añetehápe ñanderasy. Péicha avei, ikatu ñapensa ñandejerovia mbareteha ñasẽ meme haguére japredika térã jaha haguére rreunionhápe, péro ikatu hína okakuaáma ohóvo ñande pyʼapýpe umi deséo vai (1 Cor. 10:12; Sant. 1:14, 15). Ani ñanderesarái Satanás ojapoha ikatúva guive ñande ñapensa hag̃ua haʼe opensaháicha. w19.01 páh. 15 párr. 4, 5

Iporã ningo ñañeporandu: “¿Ajapópa avei pe samaritano ipyʼaporãva ojapo haguéicha? ¿Ambyasýpa umi persóna osufrívape? (Luc. 10:30-35). ¿Ikatúnepa ajapo algúna kósa aipytyvõ hag̃ua chupekuéra? Por ehémplo, ¿ikatúpa aipytyvõ umi ijedávape oĩva kongregasiónpe, umi viúdape térã umi imitãvape ituakuéra ndahaʼéiva Testígo? ¿Ikatúpa amokyreʼỹ che ñeʼẽ rupive umi oñeñandu vaietereívape?” (1 Tes. 5:14; Sant. 1:27). Ñambyasy jave ñande rapichápe ñameʼẽ hína, ha Jesús heʼi ñameʼẽramo javyʼataha. Jaikuaa avei jajapóramo upéva Jehová ñandeguerohoryha (Hech. 20:35; Heb. 13:16). Rréi David heʼi vaʼekue umi oiporiahuverekóvare hapichápe: “Peichagua persónape Jehová oprotehéta ha oñangarekóta hese osegi hag̃ua oikove. Enterove ohechakuaáta haʼe ovyʼaha” (Sal. 41:1, 2). Jahechaukáramo jaiporiahuverekoha ñande rapichápe Jehová ñandeporiahuverekóta ha javyʼáta opa árare (Sant. 2:13). w18.09 páh. 19 párr. 11, 12

Peteĩ ermána hérava Yoshiko orresivi kuri peteĩ notísia ivaietereíva. Idoktóra heʼi chupe omano mbotaitemaha, ha upearã ofaltaha unos kuánto mésentema. ¿Mbaʼéichapa oñeñandu ñane ermána? Yoshiko imanduʼa peteĩ téxto ogustaitereívare chupe: pe téxto koestediagua. Upéi trankílo porãnte heʼi idoktórape haʼe ndokyhyjeiha pórke oikuaa Jehová oĩha ijykére ha oñakaramaha ipóre. Pe mensáhe porãite jatopáva ko versíkulope oipytyvõ Yoshíkope ojerovia hag̃ua Jehováre ipyʼaite guive. Ha ñandéve ikatu avei ñanepytyvõ ani hag̃ua jajedesespera jahasáramo jepe heta mbaʼe ijetuʼuetereíva. Tenonderã, Jehová oskrivika kuri Isaíaspe ko mensáhe ikatu hag̃uáicha okonsola ha omokyreʼỹ umi judío ojeguerahátavape Babilóniape. Péro Jehová oheja avei la Bíbliape ko mensáhe ikatu hag̃uáicha oipytyvõ entéro isiervokuérape koʼag̃aite peve (Is. 40:8; Rom. 15:4). Ñande ningo jahasa hína heta ‘situasión ijetuʼúva ha hasýva jagueropuʼaka hag̃ua’. Upévare koʼýte ñaikotevẽterei ko mensáhe porãite oĩva lívro de Isaíaspe (2 Tim. 3:1). w19.01 páh. 2 párr. 1, 2

Pe ména ha tembireko ojeseparáramo jepe, haʼe gueteri peteĩ matrimónio, ha jepe ndoikovéima hikuái oñondive, ombohovái gueteri vaʼerã heta provléma. Apóstol Pablo ohechauka mbaʼérepa iporã umi omendáva osegi oñondive, heʼívo: “Pe ména ojeroviaʼỹva imarangatu hembireko rupive, ha pe tembireko ojeroviaʼỹva imarangatu iména rupive. Ndahaʼéirire upéicha ningo umi mitã ikyʼa vaʼerãmoʼã Ñandejára renondépe, péro koʼág̃a imarangatúma hikuái” (1 Cor. 7:14). Heta ermáno ha ermána odesidi osegi hembireko térã iména ndoservírivandi Jehovápe, ijetuʼuetereíramo jepe la situasión. Heta oĩ ovyʼaitereíva ojapo haguére upe sakrifísio, pórke sapyʼánte hembiayhu oñepyrũ oservi Jehovápe hendive (1 Cor. 7:16; 1 Ped. 3:1, 2). Ko yvy tuichakuére umi kongregasiónpe oĩ matrimónio ovyʼaitereíva oñondive. Ikatu voi hína ñane kongregasiónpe jahecha heta matrimónio peichagua. Koʼã situasiónpe umi ména ifiél ha ohayhu hembirekópe, ha umi tembireko ohayhu ha orrespeta iménape. Koʼã mbaʼe ohechauka ikatuha ñamombaʼe ha jarrespeta pe matrimónio (Heb. 13:4). w18.12 páh. 14 párr. 18, 19

Pe palávra “Edén” heʼise “Javyʼaha” pórke upe lugárpe igustoiterei vaʼekue. Iporãiterei voi, ndofaltái upépe la ojeʼu vaʼerã, ha trankílo oiko oñondive umi yvypóra ha animál (Gén. 1:29-31). Pe palávra hebrea ojetradusíva “hardín”, idióma griégope heʼise parádeisos. Peteĩ ensiklopédia heʼi pe paraísore: “Peteĩ párke tuicháva ndaiporihápe pelígro, iporãiterei pe lugár ha ndaipóri la ombyaíva, umi yvyramáta tuichaicha ha heta oĩ hiʼáva. Y hesakã asývamante osyry umi arrójore, ha umi ovecha ha guasu katu opastea joa umi kámpore. Péicha oñeimahináta peteĩ griego opensa jave peteĩ paraísore” (Cyclopaedia, ojapóva MʼClintock ha Strong; ekompara Génesis 2:15, 16 heʼívare). Jehová omoĩ vaʼekue Adán ha Évape peichagua hardínpe, peteĩ paraísope. Haʼekuéra naiñeʼẽrendúi rupi, operde pe oportunida oiko hag̃ua pe paraísope, péro ndahaʼéi haʼekuérante síno entéro ifamília avei (Gén. 3:23, 24). Upe rire, ndaiporivéima kuri yvypóra oikóva pe hardínpe, upéicharõ jepe amalisia pe paraíso osegi kuri oĩ pe dilúvio peve, oiko vaʼekue Noé tiémpope. w18.12 páh. 3, 4 párr. 3-5

Tuakuéra ningo oñehaʼã ohekomboʼe porã ifamíliape. Péro umi mitã okakuaapa rire opensáramo umi mbaʼe porã itúa ha isy omboʼe vaʼekuére chupekuéra, ifasilvéta odesidi porã hag̃ua. Péicha ojehekýita hikuái heta akã rasýgui ha ambue mbaʼe ikatúvagui oipyʼapy ha oreko asy chupekuéra. Jehová oipota osẽ porã ñandéve entéro mbaʼe, oipotaháicha avei peteĩ túa ohayhúva ifamíliape (Is. 48:18). Upévare haʼe ñanemboʼe ikatu hag̃uáicha ñanekondúkta porã ha jatratakuaa ñande rapichápe. Jehová oipota jareko enkuénta umi konsého porã oúva chugui ha ñapensa haʼe opensaháicha. Upéva ndeʼiséi haʼe ojopyha ñanendive. Ñanepytyvõ guei ñantende hag̃ua mbaʼéichapa ñañemaneha vaʼerã tahaʼe haʼéva situasiónpe (Sal. 92:5; Prov. 2:1-5; Is. 55:9). Péicha jasegítaiti jadesidi umi mbaʼe ñanembovyʼáva ha jaiporavóta la ñandegustáva (Sal. 1:2, 3). Jahechaháicha, tuichaiterei ideprovécho ñapensáramo Jehová opensaháicha. w18.11 páh. 19, 20 párr. 7, 8

Jasegi hag̃ua pe añetegua rapére, ndajahejái vaʼerã ñandegueraha vai umi ndoservíriva Jehovápe. Ñaaprendérõ guare pe añetegua ndajajeheʼavéi kuri ymave guaréicha ñane hénte ha ñane amígo ndahaʼéivare Testígo. Ijapytepekuéra ikatu oĩ umi ñanderrespetáva, péro avei umi oñemoĩva ñane kóntrape. Ñane hentekuéra, ñane kompañerokuéra de traváho, de eskuéla térã kolehiopegua oipota jepi ñakomparti hendivekuéra umi mbaʼe haʼekuéra ofesteháva. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ ani hag̃ua jasegi umi kostúmbre ha práktika Jehovápe ndogustáiva? Tekotevẽ hesakã porã ñandéve mbaʼérepa Jehovápe ndogustái heta festého ojapóva umi hénte. Iporãta jahekáramo ñane puvlikasiónpe ikatu hag̃uáicha ñanemanduʼa mbaʼéichapa oñepyrũ vaʼekue umi festého oikóva koʼág̃arupi. Jajepyʼamongetárõ koʼã mbaʼére, ñaiméta konvensído jahechakuaaha “mbaʼépa oguerohory ñande Ruvicha” ha jasegíta jaiko upe tapére (Efes. 5:10). Jajeroviákena Jehováre ha Iñeʼẽre, péicha ndajakyhyjemoʼãi umi ótro opensávagui (Prov. 29:25). w18.11 páh. 11 párr. 10, 12

Oúramo derrepentete okambia ñane situasión, ikatu jajepyʼapyeterei ha ndajaikuaái mbaʼépa jajapóta. Ikatu oime José oñeñandu rakaʼe avei upéicha. Péro haʼe oñehaʼãmbaite ojapo opa ikatúva Jehová ovendesi hag̃ua chupe. Upévare oĩrõ guare kárselpe oñehaʼã okumpli porã umi tembiapo onkargáva chupe pe ofisiál prinsipál, ojapo haguéicha ombaʼapórõ guare Potifárpe g̃uarã (Gén. 39:21, 22). Oiko haguéicha Josére, ñande avei ikatu jajecha peteĩ situasión nañakontrolakuaáivape. Upéicharõ jepe, Jehová ñanevendesíta ñanepasiénsiaramo ha ñañehaʼãmbaitérõ jaservi chupe (Sal. 37:5). Nañantendeporãiramo jepe la oikóva ha jajepyʼapyeterei, “katuete oĩ peteĩ tape” ñasẽ hag̃ua pe jejopy vaígui ani hag̃ua jajedesespera (2 Cor. 4:8). Jehová katuete oĩta ñanendive, koʼýte ñamotenondéramo iservísio. w18.10 páh. 29 párr. 11, 13

¿Mbaʼéichapa reñeñandúta peteĩ persóna reikuaáva ha rerrespetáva hesaráiramo nde réragui? Ivaiveha katu, ¿mbaʼéicha reñeñandúta ni naimanduʼáirõ nderehe? Katuete ningo nandegustamoʼãi upéva, pórke enterovéva jaipota ótro ñandeguerohory. Péro ñande ndajaipotái ñande rapichakuéra imanduʼa ñande rérarente, síno jaipota oikuaa hikuái mbaʼeichagua persónapa ñande ha umi mbaʼe jajapómava (Núm. 11:16; Job 31:6). Péro naiporãi hína jaipotaiterei umi ótro ñandeguerohory, upévare ñañatende vaʼerã. Satanás múndo ikatu ñanemomýi ñanefamóso ha ñaneimportantese hag̃ua. Oikóramo upéva ndajaadoramoʼãi Jehovápe haʼe omereseháicha (Apoc. 4:11). w18.07 páh. 7 párr. 1, 2

Upévare ndajahecharamói Satanás ha idemoniokuéra omomyiha umi persóna ipuésto yvatévape ijapu hag̃ua (1 Tim. 4:1, 2). Umi líder rrelihióso japu tuichaiterei oporoperhudika. ¿Mbaʼérepa? Pórke oĩramo la ogueroviáva umi enseñánsa japu omboʼéva hikuái ha ojapóva umi mbaʼe Ñandejárape ombojeguarúva, ojavýta pe oportunida oikove hag̃ua opa árare (Os. 4:9). Jesús oikuaa vaʼekue umi líder rrelihióso itiémpope guare ombotavyha umi héntepe. Upévare pyʼaguasúpe heʼi kuri chupekuéra: “¡Aichejáranga peẽ mboʼehára leipegua ha fariseokuéra rovamokõi! Peikóva pehasa pe mar ha peguatáva mombyrymbyry pehekávo peteĩ jepe pende disipulorã. Ha pehekomboʼe rire chupe katu iñañavéma pendehegui, ha upévare koʼýte omerese oho Gehénape”, heʼiséva pe ñemano opa ára g̃uarã (Mat. 23:15). Jesús heʼi vaʼekue pe Aña haʼeha peteĩ asesíno ha heʼi avei haʼeha umi líder rrelihióso japu túa (Juan 8:44). w18.10 páh. 7 párr. 5, 6

¿Mbaʼépa Jesús heʼise vaʼekue? Haʼe osegi kuri heʼi: “Pendepyʼarory ha pevyʼaitereíkena péicha jave, ha penemanduʼa yvágape oĩha peteĩ rregálo tuichaitereíva peẽme g̃uarã. Penemanduʼa avei yma upéicha ojepersegi hague umi profétape” (Mat. 5:12). Umi apóstol oñembyepotírõ ha oñemandárõ guare chupekuéra anivéma hag̃ua opredika, “haʼekuéra [...] osẽ pe Sanedríngui vyʼapópe”. Umi apóstol ningo ndahaʼéi ovyʼáva oñembyepoti haguére, síno ovyʼa “Ñandejára ohejágui ojeapoʼi chupekuéra Jesús réra rehehápe” (Hech. 5:41). Koʼág̃arupi avei Jehová puévlo vyʼapópe oaguanta ojepersegi jave chupekuéra (Sant. 1:2-4). Umi apóstol rehe oiko haguéicha, ñande avei ndajavyʼái jasufri térã jajepersegi jave. Péro jasegi rupi ñandefiél Jehovápe, haʼe ñanemombarete ñaaguanta hag̃ua. La Biblia ohenói Jehovápe “Ñandejára ovyʼáva”. Upévare, jajapóramo chupe ogustáva ikatu javyʼa oĩramo jepe ñandepersegíva, oñemoĩva ñane kóntrape ñande rogapýpe, ñanderasykatúramo térã ñandeedáramo jepe (1 Tim. 1:11). w18.09 páh. 21 párr. 18-20

Koʼág̃arupi ijetuʼu la situasión, la Biblia heʼíma vaʼekue voi upeichataha, upévare heta ñaneprovléma ha jahasa asy. Heta hénte osufrietereíva naikyreʼỹvéi mbaʼeverã ha oñentregaséntema (2 Tim. 3:1-5). Upéicha rupi mas de 800.000 persóna ojesuisida káda áño, upéva ningo heʼise ojesuisidaha peteĩ persóna káda 40 segundo. Ñambyasýramo jepe, oĩ ermáno oñeñandúva avei péicha ha upéva káusare ojesuisida vaʼekue. Koʼág̃arupi, heta ermáno ha ermána ombohovái umi situasión ijetuʼuetereíva. Upévare tekotevẽ jahechauka jahayhuha chupekuéra. Oĩ umi oaguantáva la hénte oñembohory hesekuéra térã opersegi chupekuéra. Sapyʼánte oĩ umi oñepresionaitereíva itravahohápe térã oñeñeʼẽ reíva hese. Avei heta ermáno ikaneʼõ pórke ombaʼapo heta órare térã ojeexihieterei chuguikuéra itraváhope. Oĩ katu orekóva heta provléma hogapýpe. Ikatu iména térã hembireko ndahaʼéi Testígo ha pyʼỹinte otaky hese. Koʼã mbaʼére ikatu heta ermáno ou ikangyete ha oñandu ndovaleiha mbaʼeverã. w18.09 páh. 13 párr. 3, 5

Hetaiterei sy ha túa ombaʼapo avei Ñandejárandi omokyreʼỹ jave ifamíliape ohupyty hag̃ua heta mbaʼe porã Jehová servísiope. Upévare ifamiliakuéra odesidi oservi Jehovápe de tiémpo kompléto, jepe oho mombyry hógagui. Umíva apytépe oĩ umi oservíva kómo misionéro, umi ojapóva iprekursorádo umi lugár oĩvehápe nesesida, ha avei umi oservíva Betélpe. Jaikuaaháicha, koʼã ermáno ohasase tiémpo ituakuérandi, péro heta vése ndaikatúi ojapo upéva oiko rupi mombyry. Upéicharõ jepe ituakuéra omokyreʼỹ chupekuéra osegi hag̃ua iservísiope tahaʼe haʼéva pe lugár oĩháme. ¿Mbaʼérepa tuakuéra ojapo upéva? Pórke ovyʼa ifamiliakuéra omotenonde haguére Jehovápe. Heta sy ha túa oñeñandu avei yma Ana oñeñandu haguéicha. Haʼe omeʼẽ vaʼekue imemby oservi hag̃ua Jehovápe. Koʼã sy ha túa osegíva Ana ehémplo, omombaʼeterei ikatu haguére péicha ombaʼapo Jehovándi (1 Sam. 1:28). w18.08 páh. 24 párr. 4

Jesús ndeʼíri vaʼekue ndaikatumoʼãiha ojesalva umichagua persóna. Haʼe heʼi vaʼekue avei: “Pevyʼa peẽ imboriahúva, penembaʼe hína Ñandejára Rréino” (Luc. 6:20). Péro upéva ndeʼiséi entéro imboriahúva ohendutaha Jesúspe ni oñevendesitaha chupekuéra de fórma espesiál. Añetehápe ningo oĩ vaʼekue heta hénte imboriahúva ndosegíriva Jesúspe. Upévare ndaikatúi jaʼe peteĩ persóna oĩ porãha Jehová renondépe jajegiáramo umi mbaʼe orekóvarente. Jehová puévlope oĩ ermáno ha ermána iplátava ha imboriahúva. Péro enterovéva ohayhu Jehovápe ha oservi chupe ipyʼaite guive. Ñandejára Ñeʼẽ heʼi umi iplátavape ani hag̃ua “ojerovia umi mbaʼerepy ikatúvare oñehundi. Upéva rangue tojerovia Ñandejárare” (1 Tim. 6:17-19). La Biblia heʼi entéro Jehová siervokuérape, tahaʼe iplátavape térã imboriahúvape noĩporãiha iplatarayhu (1 Tim. 6:9, 10). Jahecháramo ñane ermanokuérape Jehová ohechaháicha chupekuéra, ndajahusgamoʼãi avavépe ipláta térã imboriahu haguére. w18.08 páh. 10, 11 párr. 11, 12

Katuete ningo jahechaukase Jehovápe javyʼaitereiha ñapertenese haguére chupe. Ñañemeʼẽrõ guare Jehovápe jadesidi kuri pe mbaʼe iporãvéva. Upévare jajedesidíma ndajajapomoʼãiha mbaʼeve ombojeguarúva Jehovápe. Avei ñande jahayhu ha jarrespeta ñane ermanokuérape, pórke haʼekuéra ñandéicha avei Jehová mbaʼe hína (Rom. 12:10). La Biblia opromete: “Jehová ningo ndahesaraimoʼãi ipuévlogui” (Sal. 94:14). Ko promésa katuete oñekumplíta. Jehová oĩta ñande ykére toiko la oikóva. Haʼe arakaʼeve ndahesaraimoʼãi ñandehegui, ñamanóramo jepe (Rom. 8:38, 39). “Jaikove térã ñamanóramo, ñande Jehová mbaʼe hína” (Rom. 14:8). Jaipotaitereíma Jehová omoingove jey umi iñamígo ifiélva omano vaʼekuépe (Mat. 22:32). Koʼág̃a voi ñande jarresivíma heta rregálo ñande Rúgui. Heʼiháicha la Biblia: “Ovyʼa umi hénte oadoráva Jehovápe, haʼekuéra hína pe puévlo Ñandejára oiporavo vaʼekue imbaʼerã” (Sal. 33:12). w18.07 páh. 26 párr. 18, 19

Oĩ opensáva káda uno odesidi vaʼerãha osegítapa peteĩ estúdio yvate térã mbaʼépepa ojededikáta, ha ojapotaha upéva ndostorváima guive chupe ikonsiénsia. Koʼãichagua persóna ikatu hína oreko enkuénta Pablo oskrivi vaʼekue: “¿Mbaʼére piko che arekohápe liverta, che rapicha konsiénsia chehusga vaʼerã?” (1 Cor. 10:29). Añetehápe ñande jareko liverta jadesidi hag̃ua koʼã mbaʼe. Péro ani ñanderesarái ñande liverta orekoha límite, ha jajecha vaʼerãha umi mbaʼe jadesidívare. Upévare Pablo heʼi vaʼekue la jatopáva pe téxto koestediaguápe. Ñande ningo jareko liverta jadesidi hag̃ua heta mbaʼe, péro ani ñanderesarái umi mbaʼe ñandéve ñandegustávante ndahaʼeiha la iñimportantevéva. w18.04 páh. 10 párr. 10

Koʼág̃arupi ikatu oĩ kristiáno opensáva oadoraha Jehovápe péro osegíva ojapo umi mbaʼe chupe ombojeguarúva (Jud. 11). Peichagua kristiáno ikatu oime osẽ meme predikasiónpe ha ndofaltái rreunionhápe. Upéicharõ jepe, opensa mbaʼe kyʼáre, itaryrýi térã ndaijaʼéi peteĩ ermánore (1 Juan 2:15-17; 3:15). Jarekóramo koʼã mbaʼe ñande pyʼapýpe ikatu voi hína jajapo la ivaíva. Ikatu ótro ndoikuaái la ñapensa ni la jajapóva, péro Jehová oikuaapaite. Haʼe ohechakuaa añetehápepa ñaime hína ijykére (Jer. 17:9, 10). Jafalláramo jepe, Jehová ndahaʼéi ku upepete opensátava nañanepohãveimaha. Oimérõ ñañepyrũ hína jaha vai, haʼe heʼi: “Peñemoag̃ui jeýna cherehe”. Jehová ningo oikuaa ñanekangyha ha ñañehaʼãha pono jajapo la ivaíva. Haʼe oipota ñamboykete umi mbaʼe vai (Is. 55:7). Péicha jajapóramo, Ñandejára opromete ñanepytyvõtaha ha ñanemombaretetaha ñamboyke hag̃ua umi deséo ikatúva ñanderaha vai (Gén. 4:7). w18.07 páh. 18 párr. 5, 6