Octubre

Ñande ningo ndajaikuaái mbaʼépa umi ótro opensa ha oñandu, Jehová ha Jesús oikuaaháicha. Upéicharõ jepe, ikatu hína ñañehaʼã ñantende mbaʼéichapa oñeñandu ñande rapichakuéra ha mbaʼépa oikotevẽ hikuái (2 Cor. 11:29). Ko múndope ningo umi hénte opensa ijehénte, péro ñande ñañehaʼã jajapo Pablo heʼi vaʼekue: “Aníkena pejapo peẽmente ou porãva, síno pejepyʼapy vaʼerã avei pende rapicháre” (Filip. 2:4). Umi ansiáno kongregasiongua koʼýte oñemoĩ vaʼerã umi ótro lugárpe. Haʼekuéra oikuaa tekotevẽha okuida porã umi ovecha ojehejávare ikargopekuéra (Heb. 13:17). Upévare oñehaʼã vaʼerã ontende hikuái umi ermánope, oipytyvõ hag̃ua chupekuéra. ¿Mbaʼéichapa umi ansiáno ikatu oñemoĩ iñermanokuéra lugárpe? Umi ansiáno oñemoĩva umi ótro lugárpe ohasave tiémpo iñermanokuérandi. Haʼekuéra ombaʼeporandu jave umi ermánope, ipasiénsia ojapysaka porã hag̃ua hesekuéra. Upéva ningo iñimportanteterei, koʼýte oĩramo ermáno omombeʼuséva chupekuéra la oñandúva péro ndoikuaái mbaʼéichapa heʼíta (Prov. 20:5). Umi ansiáno oñemotiémpo jave ermanokuérape g̃uarã, upe rire ojeroviave hikuái ojuehe, ojoayhuve ha imbareteve pe amista orekóva (Hech. 20:37). w19.03 páh. 17 párr. 14-17

Jajapóramo peteĩ tembiʼu hetereíva, javyʼave ñakomparti jave. Péicha avei, jaagradeséramo peteĩ mbaʼe péro ndajahechaukái upéva, ñandénte javyʼáta. Péro jahechaukárõ ñande rapichápe ñandeagradesidoha ñambovyʼáta avei upe persónape. ¿Mbaʼérepa? Pórke péicha pe persóna oikuaáta noñehaʼãreíri hague ñanepytyvõ térã omeʼẽ hag̃ua ñandéve peteĩ mbaʼe ñaikotevẽva. Hiʼarive, pe amista jarekóva upe persónandi imbaretevéta. Iñimportanteterei ningo jahechauka ñandeagradesidoha umi mbaʼe jaʼéva rupive, heʼiháicha ñande téxto koestediagua. Epensamíntena mbaʼeichaitépa iporã peteĩ mansána de óro oĩva peteĩ vandéha de plátape. Avei ivaliosoiterei upéva. ¿Mbaʼéichapa reñeñandúta oñemeʼẽramo ndéve peichagua rregálo? ¡Katuete ningo revyʼaitereíta! Peichaite avei iporã ehechaukáramo nde rapichápe ndeagradesidoha umi mbaʼe eréva rupive. Ojerregaláramo ndéve peteĩ mansána de óro, katuete reñongatu porãta ha erekóta heta tiémpore. Péicha avei, ehechaukáramo nde rapichápe ndeagradesidoha, haʼe imanduʼáta ha omombaʼéta upéva heta tiémpore, ikatu voi omano meve. w19.02 páh. 15 párr. 5, 6

Adán ha Eva hoʼúrõ guare pe yva ohechauka porãiterei ndojeroviaiha Ñandejárare ni umi mbaʼe haʼe heʼívare. Adán ha Eva odesidise kuri ijeheguiete mbaʼépa la oĩ porãva ha oĩ vaíva. Péro epensamíntena umi mbaʼe operdévare hikuái upéva káusare. Haʼekuéra operde iñamista Jehovándi ha pe oportunida oiko hag̃ua pára siémpre. Avei entéro ifamiliarégui oiko pekadór ha omano (Rom. 5:12). Adán ha Eva ojapo vaʼekue idiferentete pe eunúko etíope ojapo vaʼekuégui, Felipe opredikárõ guare chupe. Pe eunúko omombaʼeterei la Jehová ha Jesús ojapo vaʼekue hesehápe, ha upévare upepete voi ojevautisa (Hech. 8:34-38). Ñande avei ñañemeʼẽvo Ñandejárape ha jajevautisa pe eunúko ojapo haguéicha, jahechauka hína ñamombaʼeha la Jehová ha Jesús ojapo vaʼekue ñanderehehápe. Avei ojekuaa jajeroviaha Jehováre ha ñarrekonoseha haʼe añoite ikatuha heʼi ñandéve mbaʼépa oĩ porã ha mbaʼépa oĩ vai. w19.03 páh. 2 párr. 1, 2

¿Mbaʼépa heʼise ñandefielha Jehovápe? Upéva heʼise jahayhuha chupe ñande pyʼaite guive ha siémpre jajapoha umi mbaʼe ombovyʼátava chupe. Pe palávra hebrea la Bíbliape ojetradusíva “fiél” térã “ñeʼẽrendu” heʼise jepi peteĩ mbaʼe ikomplétova, hesãiva térã ndorekóiva defékto. Por ehémplo, umi animál ojesakrifikáva Jehovápe g̃uarã hesãi vaʼerã kuri (Lev. 22:21, 22). Ñandejára puévlo nopresentái vaʼerã kuri peteĩ animál hasýva, nahetymáiva, nainambíriva térã hesatũva. Jehovápe g̃uarã iñimportanteterei kuri upe animál hesãi, ikompléto ha ndorekói mbaʼeveichagua defékto (Mal. 1:6-9). Ñantende porãve hag̃ua mbaʼérepa Jehovápe g̃uarã iñimportánte upéva, ikatu ñamoĩ peteĩ ehémplo. Ñamoĩ chupe jahaha jajogua álgo, tahaʼe peteĩ frúta, lívro térã peteĩ erramiénta. Péro jajagarrávo, jahecha pe frúta ikuapaha, pe lívrope ofaltaha óha térã pe erramiénta ndorekoiha peteĩ párte. Katuete ningo ndajajoguamoʼãi umíva pórke ñande jaipota álgo ikomplétova ha ndorekóiva defékto. Upéicha avei Jehová oipota jahayhu ha ñandefiél chupe, ha umi mbaʼe ikompléto ha ndorekói vaʼerã defékto. w19.02 páh. 3 párr. 3

Ñañangareko hag̃ua ñane korasõre, ndahaʼéi ñamboykénte vaʼerã umi mbaʼe vai, tekotevẽ avei ñamoinge pype umi mbaʼe iporãva. Yma umi soldádo oñatendéva peteĩ siuda rokẽre okuida pono oike pe siudápe umi enemígo, péro opermiti oñemoinge hiʼupy ha ambue mbaʼe oñekotevẽva. Umi okẽ núnka ndojeavríriramo, umi hénte oikóva pe siudápe ikatu omano ñembyahýigui. Upéicha avei, ñande ñaikotevẽ jaavri meme ñane korasõ ikatu hag̃uáicha oike pype Ñandejára opensa lája. La Bíbliape jatopa Jehová opensa lája, upévare jalee jave la oĩva pype jaheja hína Jehová ogia umi mbaʼe ñapensa, ñañandu ha jajapóva. ¿Mbaʼéichapa ikatu ideprovechove ñandéve jalee jave la Biblia? Upearã tekotevẽterei ñañemboʼe, pórke upéva ñanepytyvõta jahechakuaa hag̃ua mbaʼeichaitépa iporã umi mbaʼe oĩva Iñeʼẽme (Sal. 119:18). Iñimportanteterei avei jajepyʼamongeta la jaleévare. Jahechaháicha, ñañemboʼe, jalee ha jajepyʼamongeta jave Ñandejára Ñeʼẽre, jaheja hína opoko ñanderehe ha avei ñanepytyvõ jahayhu hag̃ua Jehová opensa lája (Prov. 4:20-22). w19.01 páh. 18 párr. 14, 15

Jehová oikuaa porã ñande ndahaʼeiha peteĩchapa, oĩ ikatupyryvéva ha oĩ avei isituasión idiferénteva. Haʼe omombaʼeterei umi sakrifísio ñameʼẽva chupe. Epensamína mbaʼeichagua sakrifísiopa haʼe oasepta vaʼekue umi israelítagui. Oĩ kuri ikatúva oikuaveʼẽ peteĩ ovecha raʼy térã peteĩ kavara. Umi imboriahúva katu omeʼẽ vaʼekue “mokõi tortóla térã mokõi palóma raʼy”. Péro umi ndaikatúiva omeʼẽ ni upéva, ikatu omeʼẽ “arína iporãva una décima de efá” (Lev. 5:7, 11). Pe arína varatovéramo jepe, Jehová ndorrechasái upéva, haʼéma guive pe “arína iporãva”. Ñandejára ñanderayhuetéva, koʼag̃aite peve osegi opensa upéicha. Ñakomenta jave rreunionhápe, haʼe nohaʼarõi ñaneñeʼẽkuaa Apolos ojapo haguéicha, ni ñaporokonvensekuaa Pábloicha (Hech. 18:24; 26:28). Jehová oipota ñañehaʼãmbaite jajapo hag̃ua umi komentário iporãva omeʼẽha peve ñande kapasida. ¿Ñanemanduʼápa pe viúda omeʼẽ vaʼekuére mokõi monedaʼi saʼieterei ovaléva? Jehová omombaʼeterei vaʼekue chupe pórke omeʼẽ la iporãvéva orekóva (Luc. 21:1-4). w19.01 páh. 8, 9 párr. 3-5

Ñande jaikuaa oĩtanteha voi ndochaʼéiva ñanderehe haʼe haguére Cristo disípulo. Jesús heʼi vaʼekue voi idisipulokuéra ojepersegi vaietereitaha koʼã ára pahápe (Mat. 24:9; Juan 15:20). Proféta Isaías heʼíva ohechauka porã ñane kontrariokuéra ndahaʼemoʼãi ndochaʼéinteva ñanderehe, síno oipurutaha voi hikuái heta árma ñane kóntrape. Por ehémplo, otaky vaieterei ñanderehe, oiko omosarambi hikuái umi mbaʼe haʼetévaicha la siértova péro amo ipahápe japúnteva avei, térã oñehaʼã voi ñanerundi hikuái (Mat. 5:11). Jehová ningo opermitíta haʼekuéra oipuru umi árma ñane kóntrape (Efes. 6:12; Apoc. 12:17). Upéicharõ jepe ñande ndajakyhyjéi vaʼerã. Jehová heʼi vaʼekue umi ‘árma oñemoĩva ñane kóntrape núnka nosẽporãmoʼãiha’ (Is. 54:17). Peteĩ murálla ñandeproteheháicha yvytu atãgui torménta jave, péicha avei Jehová ñandeprotehéta “umi iñañáva oataka jave” (Is. 25:4, 5). Ñane enemigokuéra ndaikatumoʼãi ojapo ñanderehe peteĩ mbaʼe Jehová ndaikatumoʼãiva osolusiona (Is. 65:17). Entéro Jehová enemigokuéra “oñehundíta ha opytáta tesaráipe” (Is. 41:11, 12). w19.01 páh. 6, 7 párr. 13-16

Mitãrusu ha mitãkuñanguéra, Jehová ningo omombaʼeterei pe liverta, ha ndeapo rehayhu hag̃uáicha upéva. Péro haʼe oipota reipuru porã pe liverta omeʼẽva ndéve reho porã hag̃ua hese. Ikatu hína umi nde avegua ojepokuaa ohecha pornografía, hekovai, oapeligra hekove peteĩ depórtepe térã ojedroga ha omokõiterei. Ikatu opensa hikuái koʼã mbaʼe iñentretenidoha térã ombovyʼaha chupekuéra, péro pyʼỹinte opa vai. Por ehémplo, ou hasy hikuái, ndaikatuvéi opoi umi vísiogui ha ikatu voi umi mbaʼe ojapóva ojuka chupekuéra (Gál. 6:7, 8). Umi mitãrusu oñemaneháva péicha ikatu opensa ilivreha, péro ndaupeichaiete hína (Tito 3:3). Ñaneñeʼẽrendúramo Jehovápe ou porãitereíta ñandéve. Por ehémplo, ñanepytyvõ ñaneresãi hag̃ua ha omeʼẽ ñandéve pe liverta teete (Sal. 19:7-11). Reipuru porãramo pe liverta erekóva, ejegiáta Ñandejára léi ha iprinsipiokuérare redesidíta jave. Avei rehechaukáta nde tuakuérape ha Ñandejárape neakãguapyha. Péicha nde túa ha nde sy okonfiavéta nderehe ha omeʼẽvéta ndéve liverta (Rom. 8:21). w18.12 páh. 22, 23 párr. 16, 17

Heta mbaʼe okambia Adán opeka rire. Por ehémplo, yvyporakuéra oñepyrũ omano ha upéva oafekta avei pe matrimóniope. Apóstol Pablo omyesakã vaʼekue peteĩ matrimónio opaha pe ména térã tembireko omanóramo. Haʼe heʼi avei pe viúdo térã viúda ikatuha omenda jey (Rom. 7:1-3). Ñandejára omeʼẽ vaʼekue Iléi umi israelítape ha upépe oñeʼẽ avei pe ñemendáre. Por ehémplo, peteĩ israelita ikatu kuri oreko mokõi térã hetave tembireko. Ko kostúmbre ojesegímava voi Ñandejára omeʼẽ mboyve Iléi. Péro Ñandejára mandamiénto oprotehe umi kuña ha umi mitãme pono ojetrata vai chupekuéra. Por ehémplo, peteĩ israelita omendáramo peteĩ esklávandi ha upéi ou orekove ótro tembireko, haʼe osegi vaʼerã omeʼẽ pe primer hembirekópe entéro mbaʼe oikotevẽva. Ñandejára omanda pe kuimbaʼépe osegi hag̃ua oñangareko hembirekóre (Éx. 21:9, 10). Koʼág̃a ningo ñande nañaimevéima pe Léi Mosáika poguýpe, péro ñanemboʼe Ñandejára omombaʼetereiha pe ñemenda. Upéva ñanepytyvõ ñande avei ñamombaʼe hag̃ua pe matrimónio. w18.12 páh. 10 párr. 3; páh. 11 párr. 5, 6

Habacuc omombeʼu rire Jehovápe la oipyʼapýva chupe, ikatu kuri oñesorprende Ñandejára orreaksiona lája. Peteĩ Túa oporohayhukuaáva ojapoháicha, Jehová ontende la oñandúva Habacuc. Haʼe oikuaa Habacuc osufriha ha oikotevẽha oñepytyvõ chupe. Upévare Jehová nomongavajúi isiérvope, upéva rangue omombeʼu chupe mbaʼépa oiko potaitéma umi judío naiñeʼẽrendúivare. Posívlemente Habacuc haʼe vaʼekue pe primera persóna Jehová omombeʼu hague og̃uahẽ potaitemaha pe kastígo oguerútava upe tiémpope. Jehová heʼi Habacúcpe ojapotamaha álgo. Haʼe okastigáta umi hénte aña ha ivioléntovape oikóva Judápe. Jehová heʼi chupe: “Pene tiémpope oikóta”. Péicha ohechauka pe huísio oikotaha oikove aja gueteri pe proféta ha umi hénte itiempopegua. Umi mbaʼe Jehová heʼíva ndahaʼéi vaʼekue la ohaʼarõva pe proféta. w18.11 páh. 15 párr. 7, 8

¿Mbaʼépa ñapensa umi persóna ndoikuaáitivare pe añetegua? Apóstol Pablo opredika vaʼekue umi judío oikuaámavape algúna kósa Jehovágui. Péro avei opredika umi oadorávape umi ñandejára guaʼúpe. Pablo ojapórõ guare iprimér viáhe kómo misionéro oho Bernabéndi siuda de Lístrape. Umi licaonio oikóva upépe opensa Pablo ha Bernabé haʼeha idioskuéra ha ohenói chupekuéra Zeus ha Hermes. ¿Oñembotuichápa hikuái upe haguére? ¿Ohejántepa oñemombaʼe chupekuéra opytuʼu hag̃ua pe persekusión ohasávagui umi mokõi siuda ovisita vaʼekuépe upe mboyve? ¿Opensápa hikuái pe oiko vaʼekue oipytyvõtaha ikatu hag̃uáicha hetave hénte ohendu pe marandu porã? Nahániri. Chupekuéra ndogustaiete la ojapóva umi hénte, upévare osapukái heʼívo: “¿Maʼerã piko pejapo péicha? Ore ningo yvypórante avei, rohasa asýva peẽichaite” (Hech. 14:8-15). w18.09 páh. 4, 5 párr. 8, 9

Ñaaprendeséramo pe añetegua ha jaikosérõ la Biblia heʼiháicha, ñakambia vaʼerã ñapensa ha jaiko lája. Apóstol Pedro oskrivi vaʼekue: “Umi mitã iñeʼẽrendúvaicha, anive pejapo umi mbaʼe pejapose vaʼekue yma ndapeikuaáirõ guare Ñandejárape. Upéva rangue, penemarangatu vaʼerã opa mbaʼe pejapóvape” (1 Ped. 1:14, 15). Por ehémplo, Coríntope umi hénte hekovai vaʼekue. Upévare umi oaseptáva pe añetegua tekotevẽ kuri ojapo heta kámbio. Koʼág̃a avei heta hénte ojapo umichagua kámbio oaprende rire pe añetegua. Pedro oñeʼẽ vaʼekue upévare heʼírõ guare: “Yma peẽ peipuru hetaiterei tiémpo pejapo hag̃ua umi hénte ko mundopegua rembipota. Upérõ penerembiapo vai petĩʼỹre, pejapose tarovaite ivaíva, pemokõrasa, pefarrea itarovávaicha, pejapo fiésta pekaʼu hag̃ua ha pejapo heta mbaʼe ivaietereíva pemombaʼeguasu hag̃ua taʼangakuéra” (1 Ped. 4:3). w18.11 páh. 6 párr. 13

¿Mbaʼéichapa ikatu jatopa opavave oñehaʼãvape “ohupyty jeikove opaveʼỹva”? Umi kristiáno ypykue ikatu kuri ojapo upéva opredikágui añoite umi héntepe. Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape: “Oimeraẽ siuda térã puévlo peg̃uahẽhápe, peheka petopa peve mávapa omerese ohendu” (Mat. 10:11). Ñande avei tekotevẽ jajapo péicha. Péro umi persóna naisinséroiva, oñemombaʼeguasúva, ha noñeinteresáiva añetehápe Ñandejárare nohendusemoʼãi umi marandu porã. Upévare jaheka vaʼerã umi persóna isinsérova, iñumíldeva ha oikuaaséva pe añetegua. Pe traváho jajapóva jaheka hag̃ua umi hénte ipyʼaporãvape, ikatu ñakompara pe Jesús ojapo vaʼekuére ohekárõ guare umi yvyra oipurútava karpinteríape. Primero haʼe otopa raẽ vaʼerã yvyra iporãva, ikatu hag̃uáicha upéi ojapo chugui peteĩ muévle, okẽ, júgo térã ótra kósa. Upearã oipuru vaʼerã umi erramiénta orekóva ha umi mbaʼe oaprende vaʼekue ijofísiope. Upéicha avei, ñepyrũrã jatopa vaʼerã umi persóna isinsérovape. Upe rire katupyrýpe jaipuru vaʼerã umi erramiénta jarekóva ñaipytyvõ hag̃ua koʼã persónape oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo (Mat. 28:19, 20). w18.10 páh. 12 párr. 3, 4

Felipe ningo peteĩ ehémplo iporãitereíva jahecha hag̃ua jasegi vaʼerãha japredika okambiárõ jepe ñane situasión. Peteĩ vuéltape, haʼe orresivi kuri peteĩ asignasión pyahu Jerusalénpe (Hech. 6:1-6). Péro upéi ou okambiaite la situasión. ¿Mbaʼe piko oiko rakaʼe? Estébanpe ojejuka rire, oñepyrũ peteĩ persekusión ndetuichapa jepéva kristianokuéra kóntrape upévare odipara hikuái Jerusaléngui. Péro Felipe oñehaʼã osegi opredika. Upévare, ohasa Samáriape ha opredika pe marandu porã umi hénte oĩvape upépe (Mat. 10:5; Hech. 8:1). Felipe oĩ kuri oho hag̃uáicha oimeraẽ lugárpe Ñandejára espíritu ohechaukahápe chupe oho hag̃ua. Upévare, Jehová ojevale hese opredika hag̃ua umi lugár la hénte nohenduihápe gueteri pe marandu porã. Upe tiémpope ningo heta judío oapoʼi umi samaritánope ha otrata vai chupekuéra. Péro Felipe nopensái upéicha, upéva rangue kyreʼỹme opredika chupekuéra ha “umi hénte oñatende porã” la heʼívare (Hech. 8:6-8). Tahaʼe haʼéva isituasión, Felipe osegi opredika meme, ha Jehová ovendesi chupe ha hogayguakuérape (Hech. 21:8, 9). w18.10 páh. 30 párr. 14-16

Jesús oĩrõ guare peteĩ lugár héravape Decápolis, “ojegueru hendápe peteĩ kuimbaʼe nohendúiva ha ndaikatúiva oñeʼẽ porã” (Mar. 7:31-35). Jesús omonguera chupe, péro ndojapói upéva pe hénte atýpe. ¿Mbaʼérepa? Pórke pe kuimbaʼe nohendúiva posívlemente noñeñanduporãi hetahápe la hénte. Jesús imbaʼerechakuaa hendive, “ogueraha chupe haʼeñoháme” ha upépe omonguera pe kuimbaʼépe. Ñande ningo ndaikatumoʼãi jajapo peteĩ milágro, péro ikatu ñapensa umi ótro sentimiéntore ha la oikotevẽvare hikuái ikatu hag̃uáicha jatrata porã chupekuéra. Jesús oraha kuri enkuénta la oñandúva pe kuimbaʼe nohendúiva, ha upévare otrata chupe mborayhúpe. Upéicha avei, ñanembaʼerechakua vaʼerã umi ijedáva ha umi diskapasitádondi. Pe mbaʼe iñimportantevéva kongregasiónpe haʼe hína pe mborayhu, ndahaʼéi ñandevale ha jajapokuaa heta mbaʼe (Juan 13:34, 35). Jahayhúramo ñane ermanokuérape jajapóta ikatúva guive ñaipytyvõ hag̃ua umi ijedáva térã orekóvape peteĩ diskapasida ikatu hag̃uáicha oho rreunionhápe térã predikasiónpe. Ñañehaʼãta ñaipytyvõ chupekuéra opyta vaíramo jepe ñandéve térã ndaikatuvéiramo jepe ojapo hikuái heta mbaʼe (Mat. 13:23). w18.09 páh. 29, 30 párr. 7, 8

Jehová omombaʼeterei káda uno ñaĩva ipuévlope, ha Jesús ñandeguerohory avei (Gál. 2:20). Ñande katu jahayhueterei ñane ermáno ha ermanakuérape, upévare ñañehaʼã jatrata porã chupekuéra. Tekotevẽ jajapo meme “opa mbaʼe oguerúva pyʼaguapy ha ñañopytyvõ ñanembarete hag̃ua” (Rom. 14:19). Hiʼãitéma ningo jaiko pe paraísope, upépe ndaiporimoʼãvéima mbaʼeve ñanedesanimátava. Upérõ ndaiporimoʼãvéi mbaʼasy ni gérra, ha nomanovéima avave pe pekádo káusare. Avei ndaiporimoʼãi ñandepersegíva, opátama umi provléma oĩva ogapýpe ha nañañeñanduvaimoʼãi umi mbaʼe oikóvare. Amo ipahápe, ohasa rire mil áño ñandeperféktotama. Upérõ g̃uarã Jehová oaseptáta ifamíliaramo ko yvy ape ári umi osegívape ifiél ohasa rire pe última pruéva. Koʼã persóna ovyʼaitereíta pórke “ohupytýta Ñandejára raʼykuéra liverta ijojahaʼỹva” (Rom. 8:21). Upévare, jahechaukákena japorohayhuha, péicha ñañopytyvõta jahupyty hag̃ua Ñandejára múndo pyahu ndaijojaháiva. w18.09 páh. 14 párr. 10; páh. 16 párr. 18

Jastudia Ñandejára Ñeʼẽ ndeʼiséi jaleenteha peteĩ informasión térã jasuvraja umi rrespuésta. Jastudia jave ñapensa vaʼerã mbaʼépa ñanemboʼe Jehovágui upe informasión, mbaʼérepa haʼe ojapo péicha térã amóicha ha mbaʼéichapa opensa. Ñañehaʼã vaʼerã ñantende mbaʼérepa Jehová heʼi ñandéve jajapo hag̃ua álgo ha jajehekýi hag̃ua ambue mbaʼégui. Jahecha vaʼerã avei mbaʼéichapa ikatu jaipuru la ñaaprendéva ñakambia hag̃ua ñapensa lája térã jajapo lája peteĩ mbaʼe. Upéicharõ jepe, jaikuaa ndaikatumoʼãiha jajepyʼamongeta entéro koʼã mbaʼe rehe káda ke jastudia. Péro iporãta jaipurúramo alamita pe tiémpo jastudia hag̃ua, ha alamita jajepyʼamongeta hag̃ua umi mbaʼe jaleévare (1 Tim. 4:15). Jajepokuaa jave jajepyʼamongeta Ñandejára Ñeʼẽre jagueroviáta ñande pyʼaite guive Jehová opensa lája siémpre iporãveha. Péicha ifasilve ohóvo ñapensa hag̃ua Ñandejára opensa lája, ha ñaĩ segúro upéva oĩ porãha. Añetehápe ñakambiáta jahávo ñapensa lája ha jajepokuaáta ñapensa diferénte (Rom. 12:2). Mbeguekatúpe ñapensátama avei Jehová opensaháicha. w18.11 páh. 24 párr. 5, 6

Pablo heʼi vaʼekue haʼe ha ambue kristiáno haʼeha “Ñandejára ajudánte”, pórke opredika ha omboʼe pe añetegua umi héntepe (1 Cor. 3:6). ¿Mbaʼéichapa ikatu avei oiko ñandehegui “Ñandejára ajudánte”? Vyʼápe jaipurúramo ñane tiémpo, ñane mbaretekue ha ñande pláta jajapo hag̃ua pe tembiapo Ñandejára onkarga vaʼekue ñandéve. ¡Ajépa tuichaite priviléhio jajapo ko tembiapo! Javyʼaiterei ningo jaipuru jave ñane tiémpo ha ñane mbaretekue japredika ha ñaporomboʼe hag̃ua. Umi ermáno ha ermána ombostudiáva la Biblia hapichápe ovyʼaiterei ikatu haguére ojapo upéva. Añetehápe javyʼa umi ñane estudiánte oñemosiona jave oaprende rupi mbaʼépa añetehápe omboʼe la Biblia, ha jahecha jave ojeroviaha hikuái Jehováre. Avei javyʼa jahecháramo ojapoha hikuái heta kámbio, ha oñepyrũha omombeʼu ótrope umi mbaʼe oaprendéva. Jesús avei ovyʼaiterei vaʼekue ohechárõ umi 70 disípulo ouha “vyʼapópe” predikasióngui ohupyty haguére heta mbaʼe porã (Luc. 10:17-21). w18.08 páh. 20 párr. 11, 12

Ñañepyrũramo jajerovia ñandejehe, ikatu hína upéva ñanemoñuha. Umi mbaʼe ñañandúva térã ñapensáva ikatu ñanedomina. Ikatu voi ñañepyrũ ñapensa ñantende porãitereiha peteĩ situasión ndajaikuaapáirõ jepe umi mbaʼe oikóva. Avei, ndajajoguerahaporãirõ peteĩ ermánondi ijetuʼúta ñandéve ñapensa porã hag̃ua hese ojeʼéramo peteĩ mbaʼe vai ikóntrape. Ñapensaitereíramo umi provléma jarekóvare hendive ikatu jaju ñadeskonfia hese. Avei ñahendúramo ojeʼeha peteĩ mbaʼe vai pe ermánore ikatu ensegída voi jagueroviaséma la ojeʼéva, ndajarekóiramo jepe pruéva ohechaukáva siertoha upéva. ¿Mbaʼépa ohechauka ñandéve koʼã mbaʼe? Ñandepyʼaróramo ñane ermánore ikatuha ñapensa vai hese, ndajaikuaáiramo jepe la añetehápe oiko vaʼekue (1 Tim. 6:4, 5). Upévare, jahapoʼoitékena ñane korasõgui opaichagua sentimiénto vai. Avei aníkena ñanderesarái Jehová oipotaha jahayhu ñane ermanokuérape ha ñaperdona chupekuéra ñande pyʼaite guive (Col. 3:12-14). w18.08 páh. 6 párr. 15; páh. 7 párr. 18

Jehová ojapo vaʼekue yvyporakuérape, upévare enterovéva ñapertenese chupe (Sal. 100:3; Apoc. 4:11). Péro haʼe oiporavo peteĩ grúpo entéro persóna apytégui oikóva ko yvy ape ári ymaite guive, ha koʼãva imbaʼe hína. Salmo 135 heʼi umi israelita ifiélva haʼeha Jehová propieda haʼe ohayhuetéva (Sal. 135:4). Oseas oprofetisa kuri umi ndahaʼéiva israelita oikotaha avei Jehová puévloramo (Os. 2:23). Ko profesía oñekumpli Jehová oñepyrũrõ guare oiporavo umi ndahaʼéivape israelita ogoverna hag̃ua Jesús ndive yvágape (Hech. 10:45; Rom. 9:23-26). Umi ojeporavóva espíritu sánto rupive haʼe hína “peteĩ tetã marangatu” ha “peteĩ puévlo Ñandejára mbaʼerã” (1 Ped. 2:9, 10). ¿Péro mbaʼépa ikatu jaʼe umi kristiáno koʼag̃aguáre ohaʼarõva oiko opa árare ko yvy ape ári? Jehová ohenói chupekuéra “che puévlo”, ha heʼi avei haʼe oiporavo hague chupekuéra (Is. 65:22). w18.07 páh. 22 párr. 1, 2

Umi kristiáno verdadéro osegi Jesús ehémplo. Haʼe ningo ipojeraiterei vaʼekue, ha péicha oheja ñandéve pe ehémplo iporãvéva jasegi hag̃ua (Mat. 20:28). Upévare iporã ñañeporandu: “¿Ikatúpa hína asegi porãve Jesús ehémplo?” (1 Ped. 2:21). Jehová ovyʼaiterei jasegi jave pe ehémplo porãite oheja vaʼekue ñandéve haʼe ha Itaʼýra. Ñande jahechauka jasegiha iñehemplokuéra ñañeinteresáramo ñande rapicháre ha ñapensáramo mbaʼéichapa ikatu ñaipytyvõ chupekuéra. Jesús ohechauka vaʼekue iñimportanteha jajapo koʼã mbaʼe omombeʼúrõ guare pe istória oñeʼẽva pe samaritano imbaʼeporãvare (Luc. 10:29-37). Haʼe omboʼe idisipulokuérape oipytyvõ vaʼerãha entéro hapichápe tahaʼe haʼéva tetãygua. Jesús omombeʼu vaʼekue ko istória pórke peteĩ kuimbaʼe judío oporandu chupe: “¿Máva piko añetehápe che rapicha?”. Umi mbaʼe Jesús heʼi vaʼekue ko kuimbaʼépe ñanemboʼe tekotevẽha ñanembaʼeporã pe samaritano ojapo haguéicha. Péicha jajapóramo, Jehová ovyʼáta ñandereheve. w18.08 páh. 19 párr. 5, 6

Jehová osegi kuri oguerohory Maríape oñangareko haguére Jesúsre ha omongakuaa porã rupi chupe. Por ehémplo, omoĩka la Bíbliape unas kuánta kósa María heʼi ha ojapo vaʼekue. Amalisia María ndoviahái kuri Jesúsndi umi 3 áño imédio haʼe opredikárõ guare. ¿Mbaʼérepa? Ikatu oime haʼe rupi viúda ha tekotevẽ kuri opyta Nazarétpe. Upéicharire, María ndohasái kuri heta mbaʼe porã Jesús ndive, péro oĩ ijykére omanórõ guare (Juan 19:26). Avei María oĩ kuri Jerusalénpe Jesús disipulokuérandi oñemeʼẽ mboyve chupekuéra espíritu sánto Pentekostéspe (Hech. 1:13, 14). Oiméramo upéicha, haʼe orresivi avei espíritu sánto umi ótro disípuloicha. Upéva heʼise oñemeʼẽ hague avei chupe oportunida oĩ hag̃ua yvágape Jesúsndi opa árare. ¡Ajépa tuichaite oñepremia Maríape ifiél haguére! w18.07 páh. 9 párr. 11; páh. 10 párr. 14

Jesús oipuru vaʼekue umi prinsípio omboʼe hag̃ua idisipulokuérape katuete orekotaha konsekuénsia umi mbaʼe opensáva ha ojapóva. Por ehémplo, omboʼe kuri jasegíramo ñandepochy ikatuha jaju ñaneviolénto, ha jasegíramo jareko deséo vai ñaporomoakãratĩtaha (Mat. 5:21, 22, 27, 28). Jahejáramo umi prinsípio bíblico ñandegia, ñahekomboʼe porãvéta ñane konsiénsia ha umi mbaʼe jadesidíva ombotuicháta Jehovápe. Kristianokuéra oñehaʼã ohekomboʼe ikonsiénsia la Biblia rupive, péro upéva ndeʼiséi opensaha peteĩchapa. Ñamoĩmína kómo ehémplo pe vevída jeʼu. La Biblia ndeʼíri ivaiha jaʼu vevída, péro heʼi ndovaleiha jaʼu rasa térã jakaʼu (Prov. 20:1; 1 Tim. 3:8). Jadesidíta jave jaʼu vevída, ¿heʼisépa upéva ndajaʼurasáinte vaʼerãha? Nahániri. Ñane konsiénsia opermitíramo jepe jaʼu vevída, ñañatende vaʼerã avei mbaʼépa opensa umi ótro. w18.06 páh. 18 párr. 10, 11

Jesús heʼi idisipulokuérape ojekuida hag̃ua pe “levadúragui”, térã umi enseñánsa oúva umi fariséo, umi saduséo ha Herodes segidorkuéragui (Mat. 16:6, 12). Haʼe heʼi kuri koʼã mbaʼe idisipulokuérape umi hénte omoĩse riremi chupe rréiramo. Umi rrelihión oñentremete jave polítikare katuete oĩ violénsia. Jesús omboʼe idisipulokuérape ani hag̃ua ojeheʼa koʼã mbaʼére. Péro upéva ndogustái umi saserdóte prinsipál ha fariseokuérape, upéicha rupi ojukase Jesúspe. Haʼekuéra ningo okyhyje umi hénte ojapórõ g̃uarã la Jesús heʼíva, ha upéva oikóramo ndorekomoʼãvéima chupekuéra ipoguýpe. Péicha operdéta hikuái pe puésto rrelihióso ha polítiko orekóva. Haʼekuéra heʼi: “Jahejáramo osegi péicha enterove ojeroviáta hese ha umi rrománo oúta oipeʼa ñandehegui ñane témplo ha ñane retã” (Juan 11:48). Upémarõ Caifás, haʼéva pe saserdóte prinsipál oplanea ojuka Jesúspe (Juan 11:49-53; 18:14). w18.06 páh. 6, 7 párr. 12, 13

Satanás oipuru pe espiritísmo omoñuhã hag̃ua hetápe. Koʼág̃arupi haʼe oipota umi hénte oñeinteresa umi demónio ojapóvare, ha upearã oipuru umi rrelihión japu ha pe entretenimiénto. Por ehémplo, umi pelíkula, videohuégo térã ambueichagua entretenimiénto omoakãraku hetápe pe espiritísmore. ¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã ani hag̃ua jaʼa ko ñuhãme? Ani ñapensa Jehová organisasión heʼitaha ñandéve mbaʼeichagua entretenimiéntopa iporã ha mbaʼeichaguápa ivai. Ñahekomboʼe vaʼerã ñane konsiénsia jadesidi hag̃ua Jehovápe ogustaháicha (Heb. 5:14). Katuete jadesidi porãta jasegíramo pe konsého omeʼẽva apóstol Pablo pe téxto koestediaguápe. Pe persóna hovamokõiva heʼi jepi peteĩ mbaʼe ha ojapo ótra kósa. Upévare jaiporavo jave pe entretenimiénto iporã ñañeporandu: “Che estudiánte de la Biblia térã che rrevisíta oikuaáramo pe entretenimiénto aiporavóva, ¿heʼítapa hikuái ajapoha la amboʼéva, térãpa heʼíta cherovamokõiha?”. Jajapóramo umi mbaʼe jaʼéva ótrope ojapo hag̃ua, ifasilvéta ñamboyke hag̃ua Satanás ñuhã (1 Juan 3:18). w18.05 páh. 25 párr. 13

¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi Pablo ehémplo? Primero, añetehápe jatopase vaʼerã umi persóna oñehaʼãva “ohupyty jeikove opaveʼỹva”. Segundo, jajerure asy vaʼerã Jehovápe topoko umi hénte korasõre (Hech. 13:48; 16:14). Péicha ojapo vaʼekue Silvana, oservímava de prekursóra haimete 30 áñore. Haʼe heʼi: “Ag̃uahẽ mboyve peteĩ ógape, ajerure Jehovápe tachepytyvõ ikatu hag̃uáicha chepositíva”. Ñande avei jajerure vaʼerã Jehovápe ikatu hag̃uáicha umi ánhel ñanepytyvõ jatopa hag̃ua umi hénte ohenduséva pe marandu porã (Mat. 10:11-13; Apoc. 14:6). Robert, oservímava de prekursór mas de 30 áño, heʼi: “Umi ánhel ningo oikuaa káda ogajára situasión. Upévare javyʼaiterei ñambaʼapóvo hendivekuéra”. Tercero, ñañehaʼã vaʼerã jahecha umi mbaʼe porã orekóva umi persóna ha kon el tiémpo ikatuha avei oservi Jehovápe. Peteĩ ansiáno hérava Carl omombeʼu: “Añehaʼã ahecha umi mbaʼe porã orekóva umi persóna, tamichĩ jepe raʼe, péro ohechaukáva ipyʼaporãha. Por ehémplo, opukavýramo, ikalidáramo, térã oporandúramo sinséramente peteĩ mbaʼe”. Ñande avei jajapóramo péicha, katuete jasegíta japrodusi, Pablo ojapo haguéicha. w18.05 páh. 15 párr. 13; páh. 16 párr. 15

Ñanembovyʼaiterei jaikuaa jave umi persóna ñaipytyvõ vaʼekue oserviha gueteri fiélmente Jehovápe. Apóstol Juan oskrivi vaʼekue: “Chéngo avyʼaiterei ahendu jave che raʼykuéra osegiha oiko pe añetegua rapére” (3 Juan 4). Heta prekursór ikyreʼỹ oikuaávo peteĩ persóna ombostudia vaʼekue la Biblia osegiha gueteri ifiél. Ijapytepekuéra ikatu voi oĩ umi oservímava avei de prekursór. Upévare, oiméramo peteĩ prekursór oñedesanima, ikatu ñamomanduʼa chupe umi mbaʼe porã ojapo vaʼekue oipytyvõ hag̃ua ótrope. Sapyʼánte umi ermáno omeʼẽ umi superintendénte de sirkuítope ha hembirekópe peteĩ notaʼi heʼihápe oagradeseha ivisíta. Ko mbaʼe ningo omokyreʼỹeterei chupekuéra. Upéicha avei oñeñandu umi ansiáno, misionéro, prekursór ha betelita jahechaukáramo jaagradeseha chupekuéra oservi haguére fiélmente Jehovápe. w18.04 páh. 23 párr. 14, 15

Salomón nopenái upe mandátore. Upévare ou kuri oreko 700 tembireko ha avei 300 konkuvína (1 Rey. 11:3). Umíva apytépe, oĩ heta haʼéva ótro tetãygua ha oadoráva umi ñandejára guaʼúpe. Jahechaháicha, haʼe nokumplíri avei pe Léi heʼíva ndovaleiha omenda umi kuña ótro tetãyguáre (Deut. 7:3, 4). Mbeguekatúpe, Salomón ou nomombaʼevéi Jehová Léi. Upéicha rupi oñepyrũ ojapo umi mbaʼe ivaietereíva. Por ehémplo, omopuʼã peteĩ altár ojeadora hag̃ua pe diósa fálsa héravape Astoret ha avei peteĩ altár pe dios fálso Kemóspe g̃uarã. Upépe haʼe oadora umi ñandejára guaʼúpe hembirekokuérandi. Salomón ningo omopuʼã vaʼekue umi altár peteĩ montáña oĩvape Jerusalén renondetépe, oĩháme Jehová témplo haʼe voi omopuʼã vaʼekue (1 Rey. 11:5-8; 2 Rey. 23:13). Ikatu oime Salomón oñembotavy ijupe opensávo Jehová ombohasa reitanteha entéro mbaʼe vai ojapóva, osegíramo omeʼẽ ofrénda chupe itémplope. Péro Jehová arakaʼeve nombohasareíri umi pekádo. w18.07 páh. 18, 19 párr. 7-9

¿Mbaʼéicha javépa Satanás opoi ñanderehe “umi flécha hendýva”? Haʼe ikatu ojapo upéva heʼívo heta japu Jehováre. Satanás oipota ñapensa Jehová nañanderayhuiha ha noñeinteresaiha ñanderehe. Ida, orekóva 19 áño heʼi: “Pyʼỹinte añandu Jehová oĩha mombyry chehegui ha ndachepotaiha iñamigarã”. ¿Mbaʼépa ojapo Ida oñeñandu jave péicha? Haʼe heʼi: “Umi rreunión omombareteterei che jerovia. Anteve aguapýnte vaʼekue Salónpe ha nakomentái pórke apensa avave nohendusemoʼãiha la haʼéva. Koʼág̃a katu ajeprepara rreunionrã ha añehaʼã akomenta 2 térã 3 vése”. Pe eskúdo oipurúva umi soldádo ningo oreko vaʼekue siémpre el mísmo tamáño. Péro Ida rembiasakue ohechauka ñande jerovia ndahaʼeiha upéicha. Por ehémplo, ñande fe ikatu tuicha térã michĩ, ỹrõ imbarete térã ikangy. Upéva odependéma ñanderehe (Mat. 14:31; 2 Tes. 1:3). Ikatu hag̃uáicha ñande jerovia ñandeprotehe peteĩ eskúdoicha, iñimportánte ñamombarete ha ñambotuicha ñande fe. w18.05 páh. 29, 30 párr. 12-14

Pe guárdia kársel okambia ha ojerure ajúda oiko rire pe terremóto (Hech. 16:25-34). Péicha avei, umi nohenduséi vaʼekue ñande predikasión ikatu ou okambia ha ojerure ñandéve ajúda ohasa rire peteĩ mbaʼe ijetuʼuetereíva. Por ehémplo, oĩ operdéva itraváho. Ótro katu oñeñandu yvýre orekógui peteĩ mbaʼasy igravetereíva térã omanógui chugui peteĩ ohayhúva. Ohasa rire koʼã situasión, oĩ oikuaaséva maʼerãpa jaikove. Ikatu voi oñeporandu avei: “¿Mbaʼe piko ajapo vaʼerã ajesalva hag̃ua?”. Japredika jave koʼãichagua tapichápe, ikatu hína ohenduse pe mensáhe de esperánsa jaraháva chupekuéra. Jasegíramo japredika fiélmente, ikatúta ñakonsola umi héntepe oĩ vove dispuésto hikuái oasepta hag̃ua ñane mensáhe (Is. 61:1). w18.05 páh. 19, 20 párr. 10-12

Koʼág̃arupi Satanás ombotavy avei umi héntepe, upévare ndohechakuaái hikuái umi rrelihión japu, umi mbaʼerepy ha pe polítika orekoha chupekuéra hembiguáiramo (2 Cor. 4:4). Jesús ojapo haguéicha, ñande avei ikatu ñaipytyvõ umi héntepe oikuaa ha oadora hag̃ua Jehovápe, Ñandejára omeʼẽva liverta. Upéva ningo peteĩ priviléhio tuichaitereíva (Mat. 28:19, 20). Péro jaikuaaháicha ndahaʼéi la ifásilva japredika umi héntepe. Heta lugárpe umi persóna ndoikuaaséi Ñandejárape, térã ipochy voi japredika jave chupekuéra. Opa umívare iporã ñañeporandu: “¿Ikatúpa aipuru pe liverta arekóva ambaʼapove hag̃ua Jehová servísiope?”. Heta kristiáno ohechakuaa pe fin hiʼag̃uimbaitemaha, upévare odesidi oiko sensillomie ha omoñepyrũ iprekursorádo. Añetehápe upéva ñanemokyreʼỹeterei (1 Cor. 9:19, 23). Oĩ osegíva oservi ikongregasiónpe, ótro katu ova ambue lugárpe oĩvehápe nesesida. ¡Ajépa igustoite ñahendu jave oĩha hetaiterei kristiáno oipurúva iliverta oservi hag̃ua Jehovápe! (Sal. 110:3). w18.04 páh. 11, 12 párr. 13, 14