Septiembre

Jehová ha Jesús ehémplo ohechauka ñambaʼapo jejopy vaʼerãha. Péro, ¿heʼisépa upéva natekotevẽiha japytuʼu? Ni mbaʼevéicharõ. Jehová ningo núnka naikaneʼõi, upévare natekotevẽi opytuʼu ñandéicha. Upéicharõ jepe, la Biblia omombeʼu ñandéve Jehová ojapo rire pe yvága ha yvy ‘oñepyrũ hague opytuʼu’ (Éx. 31:17). Amalisia upéva heʼise Jehová ndokreavéi hague mbaʼeve ha oñemotiémpo odisfruta hag̃ua umi mbaʼe ojapo vaʼekue. Ha Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári ombaʼapo jejopy vaʼekue, péro oñemotiémpo avei opytuʼu ha okaru hag̃ua iñamigokuérandi (Mat. 14:13; Luc. 7:34). La Biblia ningo heʼi ñande jaservíva Jehovápe ñandetravahadór vaʼerãha. Ñandejára siervokuéra ndovaléi iñateʼỹ, síno ombaʼapo jejopy vaʼerã (Prov. 15:19). Oiméne ñande ñambaʼapo ñamantene hag̃ua ñane família, ha enterove kristiáno jareko avei ótra rresponsavilida: Japredika umi notísia porã. Péro ñaikotevẽ avei tiémpo japytuʼu porã hag̃ua. w19.12 2 párr. 2; 3 párr. 4, 5

Ani ñamombeʼu umi káso oñeʼẽva demoniokuérare. Iporãta jasegíramo Jesús ehémplo. Haʼe ou mboyve ko yvy ape ári oiko vaʼekue yvágape, upévare oikuaa heta mbaʼe Satanás ha umi demóniogui. Upéicharõ jepe, ndoikói omombeʼu mbaʼépa ojapo vaʼekue umi espíritu aña. Jesús oikuaauka kuri heta mbaʼe Jehovágui, ndahaʼéi oikóva omopropagánda Satanáspe. Ñande jasegi Jesús ehémplo ha ndajaikói ñamombeʼu umi káso oñeʼẽva demoniokuérare. Upéva rangue, umi mbaʼe jaʼéva rupive jahechauka vaʼerã pe añetegua oĩha ñande pyʼapýpe (Sal. 45:1). Ani jakyhyjeterei umi espíritu añágui. Ko múndope ikatu hína oiko ñanderehe heta mbaʼe vai, por ehémplo, ikatu jaju ñañaksidenta, ñanderasy térã ñamano voi ñahaʼarõʼỹve jave. ¿Ikatúpa jaʼe koʼã mbaʼe oikoha umi demónio káusare? La Biblia ombohovái ko porandu heʼívo enterovévape ohupytynteha voi “umi desgrásia ohaʼarõʼỹve jave” (Ecl. 9:11). Jehová ohechauka porã vaʼekue ipoderosoiteveha umi demoniokuéragui. w19.04 23, 24 párr. 13, 14

¿Okumpli vaʼerãpa umi ansiáno umi léi heʼíva oñemombeʼu vaʼerãha umi autoridápe oĩramo heʼíva ojeavusa térã ojeviola hague peteĩ mitãme? Si, okumpli vaʼerã. Umi lugár oĩháme koʼãichagua léi, umi ansiáno okumpli umi léi ha omombeʼu umi autoridápe oĩramo heʼíva ojeavusa térã ojeviola hague peteĩ mitãme. Koʼã léi noĩri Ñandejára léi kóntrape (Hech. 5:28, 29). Upévare, oñemombeʼu jave umi ansiánope peichagua akusasión, haʼekuéra pyaʼe porã oñekomunika Betel ndive oikuaa hag̃ua mbaʼépa ojapo vaʼerã okumpli hag̃ua koʼã léi. Umi ansiáno oñemongeta jave pe ojeavusa vaʼekuéndi ha ituakuérandi, térã oimeraẽ ótro oikuaávandi upe oiko vaʼekue, mborayhúpe omomanduʼáta chupekuéra orekoha hikuái derécho odenunsia hag̃ua upéva polisíape. ¿Péro mbaʼépa oikóta ojeakusáramo peteĩ ermánope ha upe oiko vaʼekue ojekuaáma heta lugárpe? ¿Opensa vaʼerãpa upe ojapo vaʼekue pe denúnsia ikáusare oñemongyʼa hague Ñandejára réra? Nahániri. Upe oavusa vaʼekue hína la omongyʼáva Ñandejára réra. w19.05 10, 11 párr. 13, 14

La Biblia heʼi umi omendáva ojorrespeta ha okumpli vaʼerãha umi promésa ojapo vaʼekue ojupe omendárõ guare. Omokyreʼỹ avei chupekuéra ojedesidi hag̃ua osegitaha oñondive, heʼívo: “Pe kuimbaʼe ohejáta itúa ha isýpe, ha opytáta hembirekóndi, ha mokõivégui oikóta peteĩntema” (Gén. 2:24). Péro umi osegíva ko mundopegua arandu katu ótra kosaite omboʼe. Haʼekuéra heʼi pe ména ha pe tembireko opensa vaʼerãha ijehénte ha omotenonde vaʼerãha umi mbaʼe káda uno oikotevẽva ovyʼa hag̃ua. Peteĩ lívro oñeʼẽva pe divórsiore heʼi: “Heta paíspe, oiko jave peteĩ kasamiénto, umi omendáva opromete ojupe oĩtaha oñondive oikove aja entéro. Péro heta persóna okambia upe promésa ha heʼi oĩtaha oñondive ohayhu ajánte iména térã hembirekópe”. Umi hénte opensa pe matrimónio haʼeha sapyʼami g̃uarãnte, ha upéva káusare hetaiterei família isarambi ha osufri. Jahecha porãiterei upéicharõ vyroreiha ko múndo opensáva pe matrimóniore. w19.05 23 párr. 12

Apóstol Pablo ningo ojepyʼapy vaʼekue pórke amalisia umi pensamiénto vai ojeguerekóva Satanás múndope oafektáma hína kuri unos kuánto kristiánope (Efes. 4:17-19). Ha upéva ikatu hína oiko enterove rehe. Satanás ningo ogoverna hína ko múndo ha itarovaite ñanemomombyryse Jehovágui, ha upearã oipuru heta kláse ñuhã. Por ehémplo, oiméramo ñande ñañemoimportantese térã ñanefamosose, Satanás ikatu oipuru upéva ñanemomombyry hag̃ua Jehovágui. Haʼe ikatu avei oipuru umi mbaʼe jahasa vaʼekue, ñande kultúra ha edukasión jarresivi vaʼekue ikatu hag̃uáicha ñapensa haʼe opensaháicha. ¿Ikatúpa ñande jaipeʼa ñandejehegui umi kondúkta térã pensamiénto vai “hapo pypukúva” ñande pype? (2 Cor. 10:4). Jahechami mbaʼéichapa Pablo okontesta upéva: “Roity yvýre umi pensamiénto japu ha opa mbaʼe ijyvatéva ha ojokóva umi héntepe oikuaa hag̃ua Ñandejárape; entéro pensamiénto roguereko ore poguýpe peteĩ présoicha, ikatu hag̃uáicha iñeʼẽrendu Crístope” (2 Cor. 10:5). Jehová rupive ñande ikatu hína ñakambia ha jaipeʼaite ñandejehegui umi kondúkta térã pensamiénto vai jarekóva. w19.06 8 párr. 1-3

Ojepyʼapyetereíramo jepe, Ana, David ha pe salmísta, ojerovia vaʼekue Jehová oipytyvõtaha chupekuéra. Haʼekuéra oñemboʼe Jehovápe ikorasõite guive ha omombeʼupaite umi mbaʼe oipyʼapýva chupekuéra. Haʼekuéra ningo ndokyhyjéi vaʼekue omombeʼu hag̃ua Jehovápe mbaʼérepa oñeñandu vaiete hikuái. Avei haʼekuéra osegi oho pe lugár ojeadorahápe Jehovápe (1 Sam. 1:9, 10; Sal. 55:22; 73:17; 122:1). Jehová ningo mborayhúpe ombohovái vaʼekue chupekuéra iñemboʼe. Por ehémplo, Ana oñemboʼe rire opyta vaʼekue trankíla (1 Sam. 1:18). David katu oskrivi: “Heta ningo osufri pe ivuénova, péro entéro umi situasión vaígui Jehová oguenohẽ chupe” (Sal. 34:19). Ha pe salmísta upéi oñandu Jehová oñakaramaha hese ‘ipo deréchagui’, ha mborayhúpe ogiaha chupe umi ikonsého rupive (Sal. 73:23, 24). ¿Mbaʼépa ñanemboʼe iñehemplokuéra? Sapyʼánte ñande avei ikatu jahasa umi situasión ijetuʼúva, ha upévare ñañekevrantaiterei. Péro ikatu hína jagueropuʼaka umichagua situasión jajepyʼamongetáramo mbaʼéichapa Jehová oipytyvõ vaʼekue isiervokuérape, ñañemboʼévo chupe jajeroviágui hese ha ñaneñeʼẽrendúvo chupe (Sal. 143:1, 4-8). w19.06 17 párr. 14, 15

Aníkena arakaʼeve ñatĩ ñande haʼe haguére testígo de Jehová, umi hénte heʼi térã ojapo rupi álgo ñanemoñeñandu vaíva (Miq. 4:5). Ñanemanduʼa vaʼerã umi apostolkuéra ehémplore. Ojejuka rire Jesúspe, umi apóstol oñandu vaʼekue mbaʼeichaitépa umi líder rrelihióso ndaijaʼéi hesekuéra (Hech. 5:17, 18, 27, 28). Upéicharõ jepe, haʼekuéra osegi oho pe témplope káda día, ha oikuaauka haʼekuéra haʼeha Jesús disípulo opredikávo umi héntepe (Hech. 5:42). Umi apóstol ndahaʼéi vaʼekue ku okyhyjéva ha upéicha rupi ndopredikavéiva. Oiméramo ñande jakyhyje la héntegui, ikatu jagueropuʼaka upéva jaikuaaukáramo ñande haʼeha testígo de Jehová, tahaʼe ñande travahohápe, eskuéla térã koléhiope ha ñane vesinokuérape (Hech. 4:29; Rom. 1:16). ¿Mbaʼérepa umi apóstol ovyʼa vaʼekue? Pórke haʼekuéra oikuaa mbaʼérepa ndojechaʼéi hesekuéra, ha chupekuéra g̃uarã peteĩ priviléhio vaʼekue oñemaltrata ojapo rupi Jehová rembipota (Luc. 6:23; Hech. 5:41; 1 Ped. 2:19-21). Jahechakuaáramo umi hénte ndochaʼeiha ñanderehe jajapo haguére iporãva, nañapermitimoʼãi upéva ñandejoko jasegi hag̃ua jaservi Jehovápe. w19.07 7 párr. 19, 20

Jesús ha isegidorkuéra ningo judío vaʼekue, upéicha rupi okumpli Moisés léi ha opytuʼu sabadokue. Péro umi mbaʼe Jesús heʼi ha ojapóva ohechauka ndaivairiha ojejapo iporãva ha oñepytyvõ ótrope sabadokue (Mat. 12:9-11). Haʼe nopensái vaʼekue noñekumplimoʼãiha pe léi ojejapóramo upe díape álgo iporãva. Umi mbaʼe Jesús ojapóva ohechauka haʼe ontende hague mbaʼérepa Jehovápe g̃uarã iñimportánte vaʼekue ipuévlo nombaʼapói upe díape. Umi israelita opytuʼu rupi sabadokue, ikatu kuri oñekonsentra oadora hag̃ua Jehovápe upe díape. Jesús okakuaa vaʼekue peteĩ família ojepokuaahápe hikuái omboyke pe sábado oñemoag̃ui hag̃ua Ñandejárare. Ñande jaikuaa upeichaha, pórke la Biblia omombeʼu ñandéve mbaʼépa Jesús ojapo vaʼekue oĩrõ guare iválle Nazarétpe: “Ojapoháicha jepi sabadokue, oike pe sinagógape ha oñemboʼy olee hag̃ua” (Luc. 4:15-19). Jesús segidorkuéra orrespetaiterei vaʼekue avei pe léi oñeʼẽva pe sábadore, upévare pe díape ndopreparái pe aséite perfumádo ha umi mbaʼe hyakuã porãva ojepurútava Jesús retekuére. Upévare ohasa rire pe sábado ae osegi hikuái (Luc. 23:55, 56). w19.12 4 párr. 10

Entéro kristiáno ikatu ñaipytyvõ jatopa hag̃ua umi persóna ikorasõ porãvape. Ko tembiapo ikatu ñakompara ku ojehekarõguáicha peteĩ mitãʼi okañy vaʼekuépe. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Ñapensamíntena la oiko vaʼekuére peteĩ mitãʼi de 3 áñore. Ko mitãʼi ningo okañy kuri hógagui ha 500 persónarupi oñepyrũ oheka chupe. Amo 20 órarupi okañy haguépe, peteĩva umi persóna oheka vaʼekue pe mitãʼípe otopa hese peteĩ avatitýpe. Upe otopa vaʼekue hese ndoipotái kuri umi hénte omombaʼe chupe upe haguére. Haʼe heʼi: “Hetaiterei hénte ningo oipytyvõ ojetopa hag̃ua hese, ndahaʼéi che añónte”. Koʼág̃arupi hetaiterei hénte ojogua pe mitãʼi okañy vaʼekuépe. Haʼekuéra ndorekói esperánsa ha oikotevẽ ajúda. Ñande ningo ñaime mas de 8 millón, ha enterove ñambaʼapo hína oñondivepa jatopa hag̃ua koʼãichagua persónape. Ikatu oime nde nderetopái peteĩ ostudiaséva la Biblia, péro umi ótro ermáno opredikáva avei el mísmo território ikatu hína otopa umichagua persóna. Peteĩ ermáno oipytyvõ jave peteĩ persónape oiko hag̃ua chugui Jesús disípulo, enterove umi oheka vaʼekue upe persónape ikatu ovyʼa. w19.07 16, 17 párr. 9, 10

Pablo omomanduʼa umi filipénsespe osegi vaʼerãha odipara kaneʼõʼỹre pe karréra. ¿Mbaʼérepa? Pórke umi hénte oĩva upe siudápe opersegi vaʼekue umi ermánope oñepyrũ guive upe kongregasión. Áño 50 rupi, Pablo ha Silas oñepyrũ vaʼekue opredika Filípospe Ñandejára ogiárõ guare chupekuéra ohasa hag̃ua Macedóniape (Hech. 16:9). Upépe otopa hikuái peteĩ kuña héravare Lidia. Haʼe “ojapysaka hína kuri [...], ha Jehová oavri chupe ikorasõ oguerovia hag̃ua” umi notísia porã (Hech. 16:14). Lidia pyaʼe voi ojevautisa ha avei enterove umi oikóva hógape. Péro Satanás ndahaʼéi opytánteva omaña la oikóvare. Umi kuimbaʼe oĩva upe siudápe ombotyryry Pablo ha Sílaspe, ha ogueraha chupekuéra umi mburuvichakuéra renondépe. Upépe oakusa chupekuéra ojapoha oikóvo sarambi upe siudápe. Upévare Pablo ha Sílaspe oñembyepoti, ojegueraha kárselpe ha upéi ojeʼe chupekuéra osẽ hag̃ua pe siudágui (Hech. 16:16-40). ¿Oñentregápa raʼe hikuái upe haguére? ¡Ni mbaʼevéicharõ! ¿Ha mbaʼépa ikatu jaʼe umi ermáno ha ermána oĩvare pe kongregasión pyahúpe? Haʼekuéra oheja peteĩ ehémplo iporãva, pórke oaguanta avei. Katuete omokyreʼỹetereíne raʼe chupekuéra Pablo ha Silas ehémplo. w19.08 2 párr. 1, 2

Añetehápe ‘pe tekove ha kondúkta porã’ apytépe oĩ hína pe mborayhu ñañandúva Jehováre ha ipuévlore. Avei heʼise ñamombeʼu vaʼerãha ótrope jajeroviaha Jesúsre ha pe esperánsa porãite jarekóva. Ñande ningo ‘ñanekondúkta porã’ ñambaʼapo jejopy jave ko tembiapo iñimportantetévape: Ñaipytyvõ ótrope oiko hag̃ua Jesús disípuloramo (Mat. 28:18-20). Tahaʼe haʼéva ñane situasión, ñande ikatu hína jahesape mbaʼerendýicha. Sapyʼánte oĩ umi situasión haʼetévaicha ñandejokótava pono japredika, péro upéva ikatu hína peteĩ oportunida ñamombeʼu hag̃ua umi notísia porã. Por ehémplo, apóstol Pablo oskrivírõ guare ikárta umi filipénsespe, oreko vaʼekue prisión domisiliária Rómape. Péro Pablo oĩramo jepe enkadenádo, upéva ndojokói chupe opredika hag̃ua umi guárdiape ha umi ovisitávape chupe. Upe situasiónpe jepe Pablo osegi opredika kyreʼỹme, ha upéva omombarete ha ombopyʼaguasu umi ermánope “omombeʼu hag̃ua Ñandejára ñeʼẽ kyhyjeʼỹme” (Filip. 1:12-14; 4:22). w19.08 12 párr. 15, 16

Pe téxto koestediaguápe apóstol Pedro ohechauka vaʼekue ikatuha ñambovyʼa Jehovápe ñaneumílderamo, ha ndaipóri ótra kósa iñimportantevéva upévagui. Oñeʼẽvo ko téxtore, pe lívro “Eju chemoirũ” kapítulo 3 párrafo 23 heʼi: “Ñañembotuichaséramo ningo haʼete jaʼúva venéno. Peteĩ tapicha ijejapóva ikatupyryvéramo jepe ndovaléi mbaʼeverã Ñandejárape g̃uarã. Ha pe ndaijejapóiva katu jepe heta mbaʼe ndojapokuaái, ovaleterei Jehová pópe”. Upéi heʼive Ñandejára ‘katuete ñanembotuichataha avei ñañehaʼãramo ñañemomirĩ’. ¿Oĩ piko ótra kósa iñimportantevéva ke la ñambovyʼa Jehová korasõ? (Prov. 23:15). Ñaneumílderamo ñambovyʼa Jehovápe, péro ñanderehe avei ojapo porã ha ñande rapichakuéra oñemoag̃uiséta ñanderehe. Ñantende hag̃ua upéva ñapensami mbaʼeichagua persónandipa ñaimese (Mat. 7:12). w19.09 4 párr. 8, 9

Umi ansiáno ningo ikatu ndohasái hína umi mbaʼe Nehemías ohasa vaʼekue, péro ikatu osegi iñehémplo heta hendáicha. Por ehémplo, haʼekuéra ningo oreko autorida, upéicharõ jepe nopensái iñimportanteveha umi ótrogui, síno ombaʼapo jejopy oipytyvõ hag̃ua umi ermáno ha ermánape ha mborayhúpe otrata chupekuéra (1 Tes. 2:7, 8). Haʼekuéra iñumílde ha oporohayhueterei, ha upéva ojehechakuaa oñeʼẽ lájare umi ermánope. Andrés, peteĩ ermáno aréma oservíva kómo ansiáno, heʼi: “Ahechakuaa umi ermáno orreaksiona porãveha retratáramo chupekuéra mborayhúpe ha pyʼaporãme. Koʼã kualida oipytyvõ pe kongregasiónpe oapoja hag̃ua umi ansiánope”. Ótro ermáno hérava Tony ha aréma oservíva avei de ansiáno, heʼi: “Añehaʼãmbaite asegi pe konsého jatopáva Filipenses 2:3-pe, ha upévare siémpre añehaʼã apensa umi ótro tuichaveha chehegui. Péva chepytyvõ ani hag̃ua aiko aovliga umi ermánope ojapo hag̃ua la che aipotávante”. Umi ansiáno iñumílde vaʼerã Ñandejára iñumildeháicha. Jehová ningo pe ogovernáva opa mbaʼe, upéicharõ jepe haʼe “ojayvy” omopuʼã hag̃ua “umi iñumíldevape pe yvýgui” (Sal. 18:35; 113:6, 7). Añetehápe, Jehová ndochaʼéi umi oñemombaʼeguasúvare. w19.09 16, 17 párr. 11, 12

Ñandepiroʼy hag̃ua Jesús júgo guýpe, jahecha vaʼerã hendápe porã ñane situasión. Ñande ñambaʼapo hína Jehovápe g̃uarã, upévare jajapo vaʼerã pe traváho haʼe oipotaháicha. Ñande haʼe hína la travahadór ha haʼe la ñane patrón (Luc. 17:10). Ñande jajaposéramo pe traváho ñandéve ñandegustaháichante, ipahápe ñanelastimáta pe júgo. Péro jahejáramo Jehová ñandegia ikatúta jajapo hetaiterei mbaʼe ha jasuperáta oimeraẽ mbaʼe ñandejokoséva. Ñanemanduʼákena Ñandejára volunta oñekumplímante vaʼerã, avave ndaikatúi ojoko upéva (Rom. 8:31; 1 Juan 4:4). Ñande ningo ñambotuichase ñande Ru ñanderayhuetéva Jehovápe. Pe primer síglope oĩ vaʼekue persóna omoirũva Jesúspe itaryrýi rupi térã openságui ijehénte, péro ensegidamínte ou ndovyʼavéi ha osẽ Jesús júgo guýgui (Juan 6:25-27, 51, 60, 66; Filip. 3:18, 19). Péro oĩ vaʼekue avei umi omoirũva Jesúspe ohayhúgui Ñandejárape ha hapichápe, ha haʼekuéra vyʼápe oñemoĩ pe júgo guýpe oikove aja ko yvy ape ári, ha oreko pe esperánsa oservívo Jesús ndive yvágape. Ñande avei javyʼáta jarekóramo pe deséo iporãva ha jagueraha mborayhúpe Jesús júgo. w19.09 20 párr. 1; 24, 25 párr. 19, 20

Ñapensamíntena avei umi vendisión jahupytývare nañaimevéima rupi umi enseñánsa japu poguýpe. ¡Ajépa javyʼaite ñaiméma haguére lívre! Péro ikatu ñahaʼarõ peteĩ liverta tuichavéva. Koʼẽrõitéma Jesús ohundíta umi rrelihión fálsa ha avei umi goviérno ikorruptoitéva oĩva ko múndope. Ñandejára oprotehéta “peteĩ aty guasu” oservívape chupe, ha omeʼẽta chupekuéra hetaiterei mbaʼe porã odisfruta hag̃ua peteĩ paraísope ko yvy ape ári (Apoc. 7:9, 14). Avei Jehová omoingove jeýta hetaiterei héntepe, ha umi odesidíva oservi Jehovápe ojeliveráta pe pekádo ha ñemanógui, upévare haʼekuéra ndahasymoʼãvéima, ndaitujamoʼãvéima ni nomanomoʼãvéima (Hech. 24:15). Pe Goviérno de Mil áño aja, Jesús ha umi ogovernáva hendive oipytyvõta yvyporakuérape okuera hag̃ua opaite mbaʼasýgui, ha oreko hag̃ua hikuái peteĩ amista perfékta Ñandejárandi. Umi israelita ningo oreko vaʼekue peteĩ liverta iporãitereíva pe Áño de Liverasión aja, péro pe Goviérno de Mil áño aja yvyporakuéra ohupytýta pe liverta tuichavéva ha iporãvéva. Upéva heʼise entéro persóna oservíva Jehovápe fiélmente ohupytytaha perfeksión ha núnka mas ndopekamoʼãvéima. w19.12 12, 13 párr. 14-16

Síglo primérope, peteĩ kuimbaʼe ipojeráva hérava José, oñehenóiva avei Bernabé, oheja vaʼekue Jehová oipuru chupe (Hech. 4:36, 37). Sáulogui oiko rire kristiáno heta ermáno okyhyje oñemoag̃ui hag̃ua hese pórke haʼe opersegi vaʼekue umi ojeroviávape Jesús rehe. Péro Bernabé okonsola ha oipytyvõ Sáulope (Hech. 9:21, 26-28). Upe rire, umi ansiáno oĩva Jerusalénpe ohechakuaa tekotevẽ hague oñemokyreʼỹ umi ermáno oikóvape mombyry, Antioquía de Síriape. ¿Mávapepa omondo hikuái? Bernabépe. Ha oiporavo porã hikuái pórke la Biblia heʼi Bernabé ‘omokyreʼỹ hague enterovépe siémpre iñeʼẽrendu hag̃ua ñande Ruvichápe ipyʼaite guive’ (Hech. 11:22-24). Koʼág̃a avei Jehová ikatu ñanepytyvõ ñakonsola hag̃ua umi ermánope. Por ehémplo, ikatu ojevale ñanderehe ñakonsola hag̃ua umi ihénte manóvape. Ikatu avei ñanemomýi jaha hag̃ua javisita térã ñahenói peteĩ ermáno hasykatúva térã oñedeprimívape ñamokyreʼỹ hag̃ua chupe. ¿Rehejátapa Jehová ojevale nderehe ojevale haguéicha Bernabé rehe? (1 Tes. 5:14). w19.10 22 párr. 8

Sapyʼánte ñambaʼapo jave ñane ermánondi, ndahaʼéi umi mbaʼe porãnte la jahecháva, síno avei umi defékto orekóva hikuái. ¿Mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ péicha jave? Jaʼe porãsérõ g̃uarã, ndaikatúi voi ñahaʼarõ perfeksión ñane ermáno ha ermanakuéragui. Upévare, jaikuaa porã rire peteĩ ermánope ha ñañeamiga hese, jasegi vaʼerã ñañehaʼãmbaite ani hag̃ua opa pe amista jarekóva hendive. Ñane amígo ojapóramo álgo naiporãiva, tekotevẽ ñaakonseha chupe la Biblia rupive ha ñamombeʼu porã chupe mbaʼépepa ofalla, péro jajapo vaʼerã upéva mborayhúpe (Sal. 141:5). Ha oiméramo ofalla ñanendive, ñaperdona vaʼerã chupe. Upe rire ñañehaʼã vaʼerã ponove jahekýi ojupe umi mbaʼe ñaperdonáma vaʼekue. Koʼã tiémpo ijetuʼuetévape iñimportanteterei jajesareko umi kualida porã orekóvare ñane ermanokuéra, jajesareko rangue idefektokuérare. Péicha imbaretevéta pe amista jarekóva hendivekuéra. Tekotevẽterei ningo jajapo upéva koʼág̃ama voi, pórke pe jehasa asy guasúpe ñaikotevẽta ñane amigokuérare. w19.11 6 párr. 13, 16

Jajapo jave umi estúdio bíblico ñañehaʼãmbaite vaʼerã ñaipytyvõ umi héntepe ‘oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo ha ñamboʼe chupekuéra ojapo hag̃ua entéro mbaʼe haʼe omanda vaʼekue’. Ñaipytyvõ vaʼerã chupekuéra ontende hag̃ua iñimportanteha oservi Jehovápe ha oapoja Irréino. Upéva heʼise tekotevẽha ñamokyreʼỹ chupekuéra ojapo hag̃ua umi mbaʼe oaprendéva, ojededika Jehovápe ha ojevautisa. Upéicharõ añoite ojesalváta hikuái Jehová árape (1 Ped. 3:21). Saʼipaitéma pe tiémpo hembýva oñehundi hag̃ua Satanás múndo. Upévare ndaikatúi japerde ñane tiémpo jastudiávo umi persóna ndojapóivandi mbaʼeveichagua kámbio oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo (1 Cor. 9:26). Ko traváho ningo iñurhenteterei. Oĩ hetaiterei hénte tekotevẽva gueteri ohendu umi notísia porã tardeterei mboyve. w19.10 11, 12 párr. 14, 15

Káda áño, pe Día Oñeperdonahápe umi Pekádo, pe nasión de Israel oñembyaty vaʼekue ha pe súmo saserdóte oofrese umi animál sakrifísioramo. Umi sakrifísio ningo oipytyvõ vaʼekue pe puévlope pórke omomanduʼa umi israelítape oikotevẽha oñemopotĩ chupekuéra ipekadokuéragui. Péro primero pe súmo saserdóte ohykuavo pe insiénso pe tatapỹi ári, ha pe tatatĩ osẽva pe insiénso hyakuã asývagui ojagarrapaite pe koty. ¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende upévagui? La Biblia ningo heʼi ojoguaha insiénsope umi ñemboʼe Jehová oguerohorýva ojapóva umi isiérvo ifiélva (Sal. 141:2; Apoc. 5:8). Yma pe súmo saserdóte omombaʼeterei vaʼekue pe priviléhio orekóva oikévo Jehová renondépe oofrese hag̃ua insiénso. Péicha avei ñande ñañemboʼe jave Jehovápe: Jahechauka jarrespetaha chupe ha ñamombaʼetereiha upe priviléhio. Ñande ningo jaagradeseterei Ñandejára Jehovápe, upe ñande Apohare, opermiti haguére ñandéve ñañemoag̃ui hese, ojapoháicha peteĩ mitã oñemoag̃uíva itúare (Sant. 4:8). Jehová ñandeasepta iñamígoramo, ha ñande ñamombaʼeterei ko priviléhio, upéicha rupi núnka ndajajaposéi mbaʼeve ombopochy vaʼerã chupe (Sal. 25:14). w19.11 20, 21 párr. 3-5

¿Mbaʼéichapa ojehecha pe traváho nde reikohárupi? Heta paíspe amás día umi hénte ombaʼapo jejopyve, ha upéicha rupi naitiempovéima opytuʼu hag̃ua, oĩ hag̃ua ifamíliandi térã oaprendeve hag̃ua Ñandejáragui (Ecl. 2:23). Péro oĩ avei umi nombaʼaposéiva ha omoĩva oimeraẽ exkúsa pono ombaʼapo (Prov. 26:13, 14). Ko múndope ningo umi hénte ndohechái hendápe porã pe traváho. Jehová ha Jesús katu ndaupeichaiete. ¿Mbaʼéichapa ohecha hikuái pe traváho? Jehová ningo itravahadór ha ñande jaikuaa porã upéva. Jesús omyesakã voi upe mbaʼe heʼívo: “Che Ru osegi ombaʼapo koʼág̃a peve, upévare che asegi avei ambaʼapo” (Juan 5:17). Ñapensamíntena mbaʼeichaitépa oiméne ombaʼapo raʼe Ñandejára ojapórõ guare entéro umi anhelkuérape ha pe univérso kompletoite. Ha avei jahecha ojapo hague ko yvy ape ári hetaiterei mbaʼe porã. w19.12 2 párr. 1, 2

¿Mbaʼépa oipytyvõ vaʼekue Davídpe oiko hag̃ua chugui Jehová amigoite? David oikuaa Jehovápe pe kreasión rupive. Imitãrõ guare, haʼe ohasa vaʼekue heta tiémpo umi ñúre oñangarekóvo itúa ovechakuérare. Ikatu oime upe tiémpope haʼe oñepyrũ ojepyʼamongeta Jehová rembiapokuére. Por ehémplo, omaña jave pe yvágare pyharekue David ohecha vaʼekue hetaiterei estrélla. Péro haʼe ndahaʼéi ohechánteva umi estrélla, síno ohechakuaa umi kualida porãite orekóva upe ojapo vaʼekue entéro koʼã estrélla (Sal. 19:1, 2). Avei David ojepyʼamongeta mbaʼeichaitépa Jehová ojapo porã vaʼekue yvyporakuérape, ha péicha ohechakuaa mbaʼeichaite pevépa Jehová iñarandu (Sal. 139:14). Ojepyʼamongeta jave entéro mbaʼe Jehová ojapo vaʼekuére, David ohechakuaa ndahaʼeiha mbaʼeve Ñandejára renondépe (Sal. 139:6). ¿Mbaʼépa ñaaprende upévagui? Káda día, umi ñane rembiapokuéra apytépe, jajepyʼamongeta vaʼerã mbaʼépa ñanemboʼe Jehovágui umi mbaʼe haʼe ojapo vaʼekue ha oĩva ñande jerére, tahaʼe umi plánta, animál, térã umi persóna. Péicha káda día ñaaprendéta heta mbaʼe ñande Ru ñanderayhuetévagui (Rom. 1:20). Ha upe rire jahechakuaáta mbaʼéichapa amás día jahayhuve jahávo chupe. w19.12 19, 20 párr. 15-17

Moisés odesidi vaʼekue oservi Jehovápe. Orekórõ guare 40 áñorupi, Moisés odesidi vaʼekue oapojataha Ñandejára puévlope, umi israelítape, ojeʼe rangue hese haʼeha “faraón niéto”. Moisés oheja peteĩ puésto iñimportánteva. Umi israelita ningo esklávo vaʼekue Egíptope, ha Moisés oikuaa osẽramo iladopekuéra, faraón ipochyetereitaha hendive, hiʼarive faraón ipoderóso vaʼekue ha umi egipcio opensa voi haʼeha peteĩ dios. ¡Ajépa ojeroviaite raʼe Moisés Jehováre! Péicha ojerovia rupi, oikove aja entéro Moisés oreko vaʼekue peteĩ amista imbaretéva Jehovándi (Prov. 3:5). ¿Mbaʼépa ñaaprende upévagui? Moisés ojapo haguéicha, enterove jadesidi vaʼerã jaservítapa Ñandejárape ha jaapoja ipuévlope térãpa nahániri. Jaservi hag̃ua Ñandejárape sapyʼánte tekotevẽta jajapo algúno sakrifísio, ha ikatu hína oñemoĩ ñanderehe umi ndoikuaáiva Jehovápe. Péro jajeroviáramo ñande Ru yvagapeguáre, haʼe katuete ñanepytyvõta. w19.12 17 párr. 5, 6

Jehová ñandeapóramo jepe yvýguinte, ñande javaleteve hína un púño yvýgui. Jahechamína mbaʼérepa ñande javaleterei Ñandejárape g̃uarã. Por ehémplo, ñande ikatu jahechauka umi kualida haʼe orekóva, upéicha rupi ñaneimportanteve entéro mbaʼe haʼe ojapo vaʼekuégui ko yvy ape ári (Gén. 1:27). Haʼe oheja avei ñande kárgope ko yvy ha umi animalkuéra (Sal. 8:4-8). Adán opeka rire jepe, Jehová osegi omombaʼe yvyporakuérape. Javaleterei rupi chupe g̃uarã, haʼe omeʼẽ Itaʼýra Jesúspe sakrifísioramo ñande pekadokuérare (1 Juan 4:9, 10). Ha pe rreskáte rupive, Ñandejára omoingove jeýta umi omano vaʼekuépe Adán pekádo káusare, “umi ihústova ha iñinhústovape” (Hech. 24:15). La Biblia ohechauka ñande javaletereiha henondépe, ha upéva nodependéi ñande salúre, ñandesogue térã ñandeplátaramo, ni ñande edáre (Hech. 10:34, 35). w20.01 15 párr. 5, 6

Ndovaléi ñapensa peteĩ unhído ména térã hembireko, ituakuéra térã ótro ihentekuéra haʼeha avei unhído. Pe priviléhio ojeiko hag̃ua yvágape ndahaʼéi peteĩ mbaʼe ojeeredáva, upéva ou Ñandejáragui (1 Tes. 2:12). Upévare ñañatende vaʼerã ani jajapo umi pregúnta oporomoñeñandu vaíva. Por ehémplo, ni mbaʼevéicharõ nañaporandumoʼãi peteĩ unhído rembirekópe, mbaʼéichapa oñeñandu oikuaávo oikotaha pára siémpre ko yvy ape ári iména reheʼỹ. Amo ipahápe, ñande jaikuaa porã ág̃a pe múndo pyahúpe Jehová omeʼẽtaha “entérope opa mbaʼe oipotáva” (Sal. 145:16). Jatratáramo umi unhídope jatrataháicha oimeraẽ ótro ermánope, upéva haʼe avei peteĩ proteksión ñandéve g̃uarã. ¿Mbaʼérepa? Pórke la Biblia heʼi algúno unhído ikatuha hína oheja Ñandejárape (Mat. 25:10-12; 2 Ped. 2:20, 21). Péro ndajaikóiramo ‘ñamombaʼeterei’ peteĩ ermánope, ndoikomoʼãi ñandehegui peteĩ yvypóra segidór, upe ermáno haʼéramo jepe unhído, ikonosidoitereíramo térã oservíramo jepe Jehovápe heta áñore (Jud. 16, nóta). Ha péicha, koʼã ermáno oúramo jepe naiñeʼẽrenduvéi Jehovápe ha oheja pe kongregasión, ñande lomímonte jasegíta jajerovia Jehováre ha ndajahejamoʼãi chupe. w20.01 29 párr. 9, 10

Ñande ningo Jehová família “haʼe ohayhuetéva”, upévare ñañehaʼãmbaite jasegi iñehémplo. Ñande jahechauka jajoguaseha chupe japorohayhúvo, ñanembaʼeporãvo ha ñaporoperdonávo. Umi persóna ndoikuaáiva Ñandejárape ohecha jave ñanekondúkta porãha, ikatu hína oaprendeseve chugui (1 Ped. 2:12). Umi tuakuéra kristiáno oñehaʼã vaʼerã otrata ifamiliakuérape Jehová ñandetrataháicha. Upéva ikatu omomýi umi mitãme orekose hag̃ua avei peteĩ amista ñande Ru Jehovándi. Ñande ñaĩ orgullóso ñande Túa Jehováre, ha jaipota umi ótro oikuaa avei chupe. Ñande ñañeñandu rréi David oñeñandu haguéicha oskrivírõ guare: “Cheorgullósota amombaʼeguasúvo Jehovápe” (Sal. 34:2). ¿Péro mbaʼépa ikatu jajapo ñaneotĩramo? ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta pyʼaguasúpe ñañeʼẽ hag̃ua Jehováre? Upearã ñapensa vaʼerã mbaʼeichaitépa ñambovyʼáta Jehovápe jajapóramo upéva, ha avei mbaʼéichapa oipytyvõta umi héntepe oikuaáramo chupe. Jehová ningo katuete ñanembopyʼaguasúta. Ñanemanduʼa vaʼerã haʼe oipytyvõma hague péicha umi kristiáno oiko vaʼekuépe síglo primérope, ha ñandéve avei katuete ñanepytyvõta (1 Tes. 2:2). w20.02 11 párr. 12, 13

Heta umi ostudiáva la Biblia oprogresa porã ha ojevautisa. Péro oĩ avei umi ostudiáva ñanendive ha okyhyjéva oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo. Ogusta chupekuéra umi mbaʼe oaprendéva, péro ndoprogresái ojevautisa hag̃uáicha. Oiméramo nde rembostudia hína la Biblia peteĩ persónape, katuete oiméne reipytyvõse chupe omoĩ hag̃ua en práktika umi mbaʼe oaprendéva, ha oiko hag̃ua chugui Cristo disípulo. Jehová ningo oipota umi hénte oservi chupe ohayhúgui chupe. Upévare ñande jaipota ñane estudiánte ontende Jehová ohayhuetereiha chupe ha oñeinteresaha hese. Ñande ñaipytyvõse chupe ohechakuaa hag̃ua Jehová haʼeha ‘peteĩ túa umi ityreʼỹvape g̃uarã, ha odefendeha umi viúdape’ (Sal. 68:5). Umi ñane estudiánte ohechakuaávo Jehová ohayhuetereiha chupekuéra, provávlemente haʼekuéra oñepyrũtama ohayhu avei chupe. Upévare, jastudia jave peteĩ persónandi, jahechauka porã vaʼerã chupe umi kualida porãite Jehová orekóva. Ñaipytyvõ chupekuéra ontende hag̃ua Ñandejára ñanderayhuetéva oipotaha haʼekuéra oiko pára siémpre, ha oipytyvõseha chupekuéra ohupyty hag̃ua upéva. w20.01 3 párr. 7, 8

Apóstol Pablo iñumílde vaʼekue, upévare oikuaa oikotevẽha iñamigokuéra okonsola chupe. Chupe ndoipyʼapýi vaʼekue oĩramo g̃uarã heʼíva haʼe ikangyha orrekonose rupi iñermanokuéra omokyreʼỹ hague chupe ohasa asýrõ guare (Col. 4:7-11). Ñande ñaneumílderamo ha ñarrekonose ñaikotevẽha ótro ñanemokyreʼỹ, umi ermanokuéra vyʼápe ojapóta ikatúva entéro ñanepytyvõ hag̃ua. Pablo oikuaa vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ ikatuha okonsola chupe (Rom. 15:4). Avei ikatu omeʼẽ chupe pe arandu oikotevẽva ombohovái hag̃ua oimehaichagua pruéva (2 Tim. 3:15, 16). Oĩrõ guare préso Rómape segunda ves, Pablo ohechakuaa saʼíma ofaltaha ojejuka hag̃ua chupe. Upéva ningo katuete okevrantaitereíne raʼe chupe. Haʼe ojerure Timotéope ou hag̃ua hendápe pyaʼe porã ha ogueru hag̃ua chupe “umi kuatiañeʼẽ” (2 Tim. 4:6, 7, 9, 13). ¿Mbaʼérepa? Pórke koʼã kuatiañeʼẽ orekóne raʼe heta párte umi Escrituras Hebréasgui, ha Pablo ikatúta kuri oipuru umíva ojapo hag̃ua ijestúdio personál. Jasegíramo Pablo ehémplo ha pyʼỹinte jastudia Ñandejára Ñeʼẽ, Jehová oipurúta umi téxto oĩva la Bíbliape ñanekonsola ha ñanembopyʼaguapy hag̃ua, tahaʼe haʼéva upe jahasáva. w20.02 23, 24 párr. 14, 15

Elifaz, Bildad ha Zofar ndoipurúi vaʼekue itiémpo opensa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu oipytyvõ Jóbpe. Haʼekuéra oñehaʼãnte ohechauka Job ofalla hague. Siértoramo jepe algúna kósa heʼíva hikuái, la majoría umi mbaʼe heʼíva Job ha Jehováre ndasiértoi ha ndohechaukái imbaʼeporãha hendive. Haʼekuéra oakusa voi Jóbpe ojapoha ivaíva (Job 32:1-3). ¿Mbaʼépa opensa raʼe Jehová upévare? Haʼe orrenegaiterei voi koʼã mbohapy kuimbaʼe kóntrape. Jehová heʼi haʼekuéra ivýro ha ojapo hague ivaíva, ha heʼi chupekuéra ojerure hag̃ua Jóbpe oñemboʼe hag̃ua hesekuéra (Job 42:7-9). Pe ehémplo oheja vaʼekue Elifaz, Bildad ha Zofar naiporãi, péro ikatu ñaaprende unas kuánta kósa upévagui. Primero, ndovaléi jahusga ñane ermanokuérape (Mat. 7:2-5). Upéva rangue, jajapysaka porã vaʼerã hesekuéra ñañeʼẽ mboyve. Upéicharõmante ikatúta ñantende umi situasión ijetuʼúva ohasáva hikuái (1 Ped. 3:8). Segundo, jaʼéta jave álgo jajasegura vaʼerã ñañeʼẽ hag̃ua mborayhúpe ha jaʼe umi mbaʼe siertoguávante (Efes. 4:25). Ha tercero, Jehovápe ointeresaiterei umi mbaʼe jaʼéva ojupe. w20.03 22, 23 párr. 15, 16

Ñande jaikuaa porãve jepi Jehovápe ñamboʼe jave ótrope oikuaa hag̃ua chupe. Por ehémplo, jahecha haʼe oiporiahuverekoha umi héntepe ñanepytyvõ jave jatopa hag̃ua umi oñemoag̃uisévape hese (Juan 6:44; Hech. 13:48). Jahechakuaa avei Ñandejára Ñeʼẽ orekoha podér, umi hénte ostudiáva ñanendive oheja jave umi kostúmbre vai orekóva ha oñepyrũ okambia ilája (Col. 3:9, 10). Avei jahecha Jehová ipasiensiaha umi hénte oikóvare ñande territóriope, pórke omeʼẽ chupekuéra heta oportunida oikuaa hag̃ua chupe ha péicha ojesalva (Rom. 10:13-15). Péro tahaʼe yma guivéma jaservi hague Jehovápe, térã ramoiténte, siémpre ñamombaʼe vaʼerã pe amista jarekóva hendive. Peteĩ mbaʼe ikatúva jajapo jahechauka hag̃ua ñamombaʼeha ñane amista Jehovándi haʼe hína ñañemboʼe chupe. Iñimportanteterei ningo ñañemongeta ñane amigokuérandi, pórke osino pe amista ikatu opa. Upévare ñañemboʼe meme vaʼerã Jehovápe, ha ani jakyhyje ñamombeʼupaite hag̃ua chupe umi mbaʼe ñapensáva ha ñañandúva. w19.12 19 párr. 11, 13, 14

¡Ajépa tuichaite ñanekonsola upéva! Jesús ningo ogoverna Ñandejára Rréino, ha osolusionambaitéta umi mbaʼe Satanás ha imúndo aña ojapóva ha ñandeperhudikáva. ¡Ajépa ñanemokyreʼỹete pe esperánsa jarekóva! (Is. 65:17; 1 Juan 3:8; Apoc. 21:3, 4). Jesús omanda ñandéve jajapo hag̃ua peteĩ tembiapo ijetuʼúva, péro haʼe oĩ ñanendive ha ñanepytyvõ ñakumpli porã hag̃ua upe asignasión koʼã ára pahápe. ¡Ajépa ñandepyʼaguasuve jaikuaávo upéva! (Mat. 28:19, 20). Añetehápe pe konsuélo, esperánsa ha pyʼaguasu tuichaiterei ñanepytyvõ ñandepyʼaguapy hag̃ua. Upéicharõ, ¿mbaʼépa jajapo vaʼerã jasegi hag̃ua ñandepyʼaguapy jahasáramo jepe umi situasión ijetuʼuetereíva? Jasegi vaʼerã Jesús ehémplo. Primero, ñañemboʼe meme. Segundo, ñaneñeʼẽrendu Jehovápe ha kyreʼỹme japredika, ijetuʼúramo jepe ñane situasión. Ha tercero, jaheja ñane amigokuéra ñanepytyvõ ijetuʼu jave ñanendive. Péicha Ñandejára pyʼaguapy oñangarekóta ñane korasõre ha umi mbaʼe ñapensávare (Filip. 4:6, 7). Ha ñandepuʼakáta oimehaichagua pruévare, Jesús ojapo haguéicha (Juan 16:33). w19.04 13 párr. 16, 17