Octubre

Ñande jareko hetaiterei pruéva ohechaukáva Jehová oproteheha ipuévlope ñane tiémpope. Por ehémplo, epensamíntena mbaʼéichapa ko múndo tuichakuére japredika ha ñamboʼe hína umi héntepe pe añetegua (Mat. 28:19, 20). Upéicha rupi heta persóna ohechakuaa umi mbaʼe vai Satanás ojapóva. Añetehápe Satanás ojokoseterei ko tembiapo, péro haʼe ndaikatúi ojapo upéva. Jahechaháicha, natekotevẽi jakyhyjeterei umi espíritu añágui. Ñande ñandefiélramo Jehovápe, umi demónio ndojapomoʼãi ñanderehe peteĩ mbaʼe Jehová ndaikatumoʼãiva osolusiona. Upéicharõ jepe, ñañemoĩ vaʼerã umi espíritu añáre ha jajerovia Jehováre. Jajapóramo péicha, jahupytýta heta mbaʼe porã. Por ehémplo, Satanás nañanembotavymoʼãi, núnka ndajahejamoʼãi Jehovápe jakyhyjégui umi demóniogui, ha la iñimportanteveha, ñañemoag̃uivéta Jehováre. Disípulo Santiago heʼi vaʼekue: “Peñemoĩ mbaretéke pe Añáre ha haʼe odiparáta pendehegui. Peñemoag̃uíkena Ñandejárare, ha haʼe oñemoag̃uíta penderehe” (Sant. 4:7, 8). w19.04 24 párr. 15; 25 párr. 18

Pene familiakuéra ningo “peteĩ rregálo omeʼẽva Jehová”. Haʼe omeʼẽ peẽme pe rresponsavilida peñangareko ha peprotehe hag̃ua pene famíliape. ¿Mbaʼépa ikatu pejapo peprotehe hag̃ua pene famíliape ani hag̃ua ojeavusa térã ojeviola chupekuéra? Primero, eheka informasión oñeʼẽva pe avúsore. Reikuaa vaʼerã mbaʼeichagua persónapa umi oavusáva jepi mitãnguérare ha mbaʼépa ojapo ombotavy hag̃ua chupekuéra. Eñatende porã vaʼerã umi situasión térã umi persóna ikatúvare oapeligra chupekuéra (Prov. 22:3; 24:3). Nemanduʼa vaʼerã la majoría umi oviola térã oavusáva umi mitãre haʼeha hína peteĩ persóna pe mitã okonfiaha ha ojepokuaaha. Segundo, reñemongeta porã vaʼerã ne famíliandi ha emokyreʼỹ chupekuéra oñeʼẽ hag̃ua nendive (Deut. 6:6, 7; Sant. 1:19). Nemanduʼa vaʼerã umi mitã okyhyjeha jepi omombeʼu hag̃ua ojeavusa hague hesekuéra. Ikatu hína okyhyje ndojegueroviáiramo g̃uarã chupekuéra, térã pe oavusa vaʼekue pe mitãre oamenasa raʼe chupe ani hag̃ua omombeʼu avavépe. Repilláramo ojehu hague algúna kósa ne famíliape, mborayhúpe ejapo chupe umi pregúnta reikuaa hag̃ua mbaʼépa oiko raʼe, ha ehendu trankílo porãnte oimeraẽ mbaʼe heʼíva ndéve. Tercero, emboʼékena ne famíliape. Emboʼékena chupekuéra mbaʼépa heʼi ha ojapo vaʼerã oĩramo opokoséva hesekuéra hendapeʼỹ. w19.05 13 párr. 19-22

¿Mbaʼérepa Jehová ndochaʼeiete umi oñembotuichávare? Pórke umichagua persóna ijejapo ha omokyreʼỹ ótrope oñemombaʼeguasu hag̃ua Satanás ojapo haguéicha. Por ehémplo, Jehová ojevale vaʼekue Jesús rehe ojapo hag̃ua entéro mbaʼe oexistíva, péro epensamína mbaʼeichaitépa Satanás oñembotuicha oñanimárõ guare ojerure Jesúspe voi oñesũ hag̃ua henondépe ha oadora chupe (Mat. 4:8, 9; Col. 1:15, 16). Umi oñemombaʼeguasúva oimoʼãramo jepe iñaranduha, añetehápe ivyroiterei hína hikuái Ñandejárape g̃uarã (1 Cor. 3:19). La Biblia ningo ñanepytyvõ ikatu hag̃uáicha ñapensa hekópe porãnte ñandejehe. Ñandejára Ñeʼẽ heʼi iporãha jajehayhu ñandejupe. Por ehémplo, Jesús heʼi vaʼekue: “Rehayhu vaʼerã nde rapichápe nde rejehayhuháicha” (Mat. 19:19). Upéva ohechauka ndaivairiha jajehayhu ha ñañangareko ñandejehe jahasaʼỹre la rrája. Upéicharõ jepe, la Biblia ñanemboʼe ndovaleiha ñapensa ñaneimportanteveha ótrogui. Upéva rangue heʼi: “Ani pejapo mbaʼeve peiko vaiségui ni peñembovaleségui, peñemomirĩ guei ha pepensa umi ótro tuichaveha pendehegui” (Filip. 2:3; Rom. 12:3). w19.05 24 párr. 13, 14

Ñapensamíntena umi mbaʼe tekotevẽ vaʼekue ñakambia ñaaprendérõ guare mbaʼépa omboʼe la Biblia ha jajedesidi jaservitaha Jehovápe. Heta oĩva ñande apytépe, oheja vaʼerã kuri heta mbaʼe vai ojapo vaʼekue oikóvo ymave ikatu hag̃uáicha oservi Jehovápe (1 Cor. 6:9-11). Ñande ningo jaagradeseterei Jehovápe ñanepytyvõ haguére jahejaite hag̃ua umi mbaʼe vai jajapo vaʼekue. Péro aníkena arakaʼeve ñapensa natekotevẽveimaha ñakambia mbaʼevépe. Ndajajapovéiramo jepe umi pekádo ivaietereíva jajapo vaʼekue jajevautisa mboyve, tekotevẽ gueteri jasegi ñamboykete oimeraẽ mbaʼe ikatúva ojapoka jey ñandéve umi pekádo vaiete ymave jajapo vaʼekue. Jajapo vaʼerã mokõi mbaʼe. Primero ndovalevéima ‘ñahaʼanga umi hénte oĩvape ko múndope’ térã jaheja chupekuéra ñanekambia. Segundo, tekotevẽ ‘ñakambia ñapensa lája’ térã ñane kondúkta. Apóstol Pablo heʼírõ guare ñakambia vaʼerãha noñeʼẽi vaʼekue ñane píntarente. Ñakambia vaʼerã ñande pyʼaite guive. Tekotevẽ ñakambiaite ñapensa lája, upéva heʼise ñakambia ñane kondúkta, umi mbaʼe ñañandúva ha jajaposéva. w19.06 9 párr. 4-6

Ñañeñandu vaieterei jave, ñande ikatu ñanembarete ha ñanekyreʼỹ jey jaháramo rreunionhápe. Ñaime jave upépe, ñameʼẽ hína Jehovápe hetave oportunida oiko hag̃ua chugui pe ‘ñanepytyvõva ha ñanekonsoláva’. Upépe haʼe ñanemombarete ijespíritu sánto rupive, Iñeʼẽ ha umi ermanokuéra rupive. Umi rreunión omeʼẽ avei ñandéve oportunida “káda uno ñañomokyreʼỹ” hag̃ua (Rom. 1:11, 12). Peteĩ ermána hérava Sofía omombeʼu: “Jehová ha umi ermanokuéra chepytyvõ asegi hag̃ua aaguanta. Umi rreunión ningo iñimportanteterei kuri chéve g̃uarã. Ahechakuaa arekóramo hetave mbaʼe ajapo vaʼerã predikasiónpe ha kongregasiónpe, upéva chepytyvõha ani hag̃ua añekevrantaiterei umi mbaʼe ahasávare”. Ñañeñandu vai ha ñañedesanima jave, ñanemanduʼa vaʼerã Jehová oprometeha oipeʼataha pára siémpre umi mbaʼe ñandepyʼapýva. Péro opromete avei koʼág̃ama voi ñanemombaretetaha ñambohovái hag̃ua umi mbaʼe ñanekevrantáva. Haʼe ningo katuete ñanepytyvõta jareko hag̃ua pe deséo ha pe fuérsa ikatu hag̃uáicha ñandepuʼaka ñane provlemakuérare (Filip. 2:13). w19.06 19 párr. 17, 18

Orresusita riremi, Jesús pyaʼe porã voi oorganisa vaʼekue ko rreunión, upévare ikatu jaʼe katuete orekóne hague algúna instruksión iñimportantetereíva idisipulokuérape g̃uarã, pórke kóva hína pe primer mbaʼe haʼe ojapóva orresusita rire. Pe rreunión Jesús oorganisa vaʼekuépe, haʼe omyesakã idisipulokuérape ojapo vaʼerãha hikuái peteĩ traváho iñimportantetereíva upe tiémpope, ha upe traváho ñande jajapo hína avei ko ñane tiémpope. Jesús heʼi vaʼekue: “Tapeho pemboʼe umi hénte entéro paisguápe oiko hag̃ua chuguikuéra che disípulo. [...] Ha pemboʼe chupekuéra ojapo hag̃ua entéro mbaʼe amanda vaʼekue peẽme” (Mat. 28:19, 20). Jesús oipota entéro isegidorkuéra opredika. Haʼe nomandái vaʼekue upéva umi 11 apóstol ifiélvape añónte. ¿Mbaʼérepa ikatu jaʼe upéva? Jesús omeʼẽrõ guare ko mandáto, upe montáñape noĩri vaʼekue umi apóstol añónte. Ñanemanduʼa vaʼerã pe ánhel heʼi hague umi kuñáme: “[Galiléape] pehecháta chupe” (Mat. 28:7). Upévare ikatu jaʼe umi kuña ifiélva oĩne hague avei upe rreuniónpe. w20.01 2, 3 párr. 1-4

Jesús omyesakã vaʼekue mbaʼérepa oĩta katuete ñandepersegíva. Haʼe heʼi oĩtaha ndaijaʼéiva ñanderehe ndajajeheʼái haguére ko múndore. Jajepersegíramo ndeʼiséi hína ndajarekoiha Jehová vendisión. Upéva rangue, ohechauka jajapoha hína la iporãva. Yvypóra reínte ndaikatúi ojokoite pe adorasión oñemeʼẽva Ñandejára todopoderóso Jehovápe. Heta ningo oĩ oñehaʼã vaʼekue ojapo upéva, péro nosẽi hikuái la ijidéape. Jahechamína la oiko vaʼekue pe segunda gérra mundiál aja. Upe tiémpope, umi goviérno heta paispegua opersegi mbarete vaʼekue Ñandejára puévlope. Umi nazi oĩva Alemániape oproivi vaʼekue hembiapo testígo de Jehovágui, péro ndahaʼéi haʼekuérante, síno oproivi avei umi goviérno oĩva Australia, Canadá ha umi ótro paíspe. Péro jahechami avei mbaʼépa oiko. Áño 1939-pe, oñepyrũrõ guare pe gérra, oĩ vaʼekue 72.475 puvlikadór ko múndo tuichakuére. Pe infórme oñemeʼẽ vaʼekue opárõ guare pe gérra, áño 1945-pe, ohechauka ojeguerekoha Jehová vendisión pórke oĩma 156.299 puvlikadór. ¡Mas del dóvlema ningo hetave umi puvlikadór! w19.07 9 párr. 4, 5

Oiméramo nde koʼag̃aite ndereguerekói peteĩ estúdio bíblico, lomímonte ikatu reipytyvõ umi héntepe oiko hag̃ua chuguikuéra Jesús disípulo. ¿Mbaʼéichapa ikatu rejapo upéva? Por ehémplo, ikatu rerresivi porã umi oho ramóvape rreunionhápe ha nderory chupekuéra. Upéicha haʼekuéra ohechakuaáta ñande haʼeha kristiáno tee, pórke jajoayhu. Rekomenta jave rreunionhápe, jepe mbykymínte, ikatu reipytyvõ umi ipyahúvape oikuaa hag̃ua mbaʼéichapa ikatu omombeʼu umi mbaʼe ogueroviáva, ha ojapo hag̃ua upéva ipyʼaite guive ha rrespetuósamente. Ikatu avei reinvita peteĩ puvlikadór pyahúpe nemoirũ hag̃ua predikasiónpe, ha reipytyvõ chupe oipurukuaa hag̃ua la Biblia omboʼe hag̃ua la héntepe. Rejapóramo koʼã mbaʼe, remboʼéta hína chupe osegi hag̃ua Jesús ehémplo (Luc. 10:25-28). Heta ermáno hembiapoiterei pórke oreko heta rresponsavilida. Upéicharõ jepe, haʼekuéra oñemotiémpo ojapo hag̃ua estúdio bíblico ha ovyʼaiterei upe haguére. w19.07 17 párr. 11, 13

Apóstol Pablo ndohejái vaʼekue umi mbaʼe yma guare odeskonsentra chupe Jehová servísiogui, tahaʼe umi mbaʼe iporãva térã ivaíva. Haʼe heʼi voi kuri hesarái vaʼerãha ‘umi mbaʼe opyta vaʼekuégui hapykuépe’ ikatu hag̃uáicha ‘ohupyty umi mbaʼe oĩva henonderãme’, térã omohuʼã porã hag̃ua pe karréra. ¿Mbaʼe mbaʼépa ikatu kuri odeskonsentra Páblope? Primero, haʼe ohupyty vaʼekue heta mbaʼe porã pe judaísmope. Upéicharõ jepe, haʼe ohecha vaʼekue umíva “ytýramo” (Filip. 3:3-8). Segundo, Pablo ikatu kuri oñeñandu kulpávle ymave opersegi haguére umi kristianokuérape, péro haʼe ndohejái vaʼekue umi mbaʼe oñandúva ojoko chupe anive hag̃ua oservi Jehovápe. Ha tercero, haʼe nopensái ovalemaha umi mbaʼe ojapo vaʼekue Jehovápe g̃uarã. Pablo ningo ohupyty vaʼekue heta mbaʼe porã predikasiónpe, ombohováiramo jepe heta mbaʼe ijetuʼuetereíva, por ehémplo oho kárselpe, oñembyepoti, ojejapi itápe, oñehundi pe várko oviahaha, ndorekói hoʼu vaʼerã ha ndaijaói (2 Cor. 11:23-27). Péro tahaʼe haʼéva umi mbaʼe ohupyty vaʼekue térã umi sufrimiénto ohasáva, Pablo oikuaa vaʼekue osegi vaʼerãha oservi Jehovápe. Ha ñande upeichaite avei jajapo vaʼerã. w19.08 3 párr. 5

Heta ermáno oiko umi lugár ndaikatuihápe ojepredika púvlikamente térã ogahárupi, upévare opredika vaʼerã hikuái ótro hendáicha (Mat. 10:17-20). Peteĩva umi paíspe, peteĩ superintendénte de sirkuíto heʼi káda puvlikadór opredika vaʼerãha “iterritóriope”, upéva hína iparientekuéra, ivesíno, ikompañerokuéra eskuelapegua, koléhio térã itravahopegua, ha avei umi ikonosidokuéra. Ha 2 áño haguépe, upe sirkuítope oĩma hetaitereive kongregasión. Ikatu oime ñande ndajaikói peteĩ país ndaikatuihápe ojepredika púvlikamente, péro ikatu ñaaprende heta mbaʼe iñimportánteva koʼã ermanokuéragui: Siémpre jaheka vaʼerã oportunida japredika hag̃ua entéro persónape ha oparupiete, ha jajerovia Jehová ñanemombarete ha ñanembokatupyrytaha japredika hag̃ua, oĩramo jepe umi situasión ijetuʼúva (Filip. 2:13). Koʼã tiémpo iñimportantetévape, jahechakuaákena mbaʼépa hína umi mbaʼe iñimportantevéva, ani jajapo mbaʼeve ivaíva, ani ñamoñepysanga ótrope, ha ñañehaʼã ikatu hag̃uáicha ñande rekove ha ñane kondúkta siémpre iporã. Péicha okakuaavéta ohóvo ñane mborayhu, ha ñambotuicháta ñande Ru ñanderayhuetéva Jehovápe. w19.08 13 párr. 17, 18

Ajépa ndaigustoiete ñaĩ peteĩ persóna oñemohatãvandi haʼe heʼívapente, térã nohenduséiva voi ñande ñapensáva. Péro igustoiterei jahasa tiémpo umi ermáno térã ermána oporohayhúva ndive, oiporiahuverekóva hapichápe ha iñumíldeva (1 Ped. 3:8). Ñande ñañemoag̃uiséramo koʼãichagua persónare, haʼekuéra ikatu avei oñemoag̃ui ñanderehe, péro upearã tekotevẽ ñaneumílde. Ñaneumílderamo ikatúta avei jagueropuʼaka umi situasión ijetuʼúva. Ñande ningo sapyʼánte ikatu hína jahecha térã jahasa peteĩ situasión ñandéve g̃uarã iñinhústova. Sapyʼánte noñemombaʼéi umi ikatupyrývape, ha sapyʼánte katu umi ndaikatupyrýivape la oñemombaʼe. Upévare Salomón orrekonose iporãveha jaaseptánte umi mbaʼe oikóva, jaiko rangue jajesarekoiterei umi mbaʼe vaíre ha japyta ñandepochy (Ecl. 6:9). Ñaneumílderamo ifasilvéta jaaseptánte hag̃ua umi mbaʼe oikóva ha nañandegustáiva. w19.09 4 párr. 9, 10

Umi orekóva autorida, por ehémplo umi túa, ikatu hína oipytyvõ umi ótrope. Umi túa ningo omoakã ifamíliape, ha Jehová voi omeʼẽ chupekuéra upe rresponsavilida. Ñandejára oipota umi túa omboʼe, ogia ha okorrehi ifamiliakuérape (1 Cor. 11:3). Péro upéva ndeʼiséi oipuru vaʼerãha hikuái ijautorida haʼekuéra oipotaháichante. Haʼekuéra ojecháta Ñandejárandi pórke haʼe rupive ningo “oexisti entéro família” (Efes. 3:14, 15). Umi túa ohechauka oñemoĩha Jehová poguýpe oipurúvo upe autorida orekóva Ñandejára oipotaháicha. Ani reipuru vai pe autorida Jehová omeʼẽva ndéve. Errekonose rejavy hague ha easepta umi konsého bíblico oñemeʼẽva ndéve. Rejapóramo upéicha ne rembireko ha ne família nderrespetáta neumílde haguére. Reñemboʼe jave ne famíliandi, emombeʼupaite Jehovápe umi mbaʼe reñandúva, péicha haʼekuéra ohendúta mbaʼeichaitépa nde reipota haʼe nepytyvõ ha ndegia. Ndéve g̃uarã Jehová servísio iñimportanteve vaʼerã opaite mbaʼégui (Deut. 6:6-9). Ne ehémplo hína pe rregálo iporãvéva ikatúva remeʼẽ ne famíliape. w19.09 15 párr. 8; 17 párr. 14; 18 párr. 16

Marcos oporoservi vaʼekue vyʼapópe. Heta vése omoirũ umi apóstol Pablo ha Pédrope, haʼekuéra oho jave okumpli hag̃ua iñasignasión. Marcos ojogua chupekuéra hiʼupy, okonsegi alohamiénto, ha ojapo chupekuéra hetave mbaʼe (Hech. 13:2-5; 1 Ped. 5:13). Pablo heʼi vaʼekue hese: “Chemoirũ ambaʼapo hag̃ua Ñandejára Rréino rehehápe”, ha heʼi avei oiko hague chugui ‘peteĩ ajúda omombaretéva chupe’ (Col. 4:11, nóta). Marcos ha Pablo oñoamigoite vaʼekue. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Apóstol Pablo oĩrõ guare última ves préso Rómape, áño 65 rupi, oskrivi isegúnda kárta Timotéope. Upe kártape ojerure Timotéope oho hag̃ua hendápe Rómape, ha ogueraha hag̃ua hendive Márcospe (2 Tim. 4:11). Péicha jahecha Pablo omombaʼeterei hague ohechávo mbaʼeichaitépa Marcos ifiél oservívo Ñandejárape, upévare oipota oĩ hendive pe moménto ijetuʼuetévape. Marcos oipytyvõ chupe heta hendáicha, oiméne oraha chupe tembiʼu ha umi mbaʼe oikotevẽva oskrivi hag̃ua. Oiméne tuicha oipytyvõ ha omokyreʼỹ rakaʼe Páblope oaguanta hag̃ua upe moménto ijetuʼuetéva, og̃uahẽvo ohóvo pe día ojejuka hag̃ua chupe. w20.01 11 párr. 12, 13

Ñande jadesidíma kuri ñambaʼapo jejopytaha ha jajapotaha sakrifísio jaservívo Jehovápe. Ha Jesús ñandeavisa voi jajepersegitaha. Péro ikatu jajerovia Jehová omeʼẽtaha ñandéve la fuérsa ñambohovái hag̃ua umi mbaʼe ijetuʼúva. Amáske ñaaguanta, jajerovia mbaretevéta Jehováre (Sant. 1:2-4). Ikatu avei jajerovia Jehová omeʼẽtaha ñandéve umi mbaʼe ñaikotevẽva, Jesús osegitaha oñangareko ñanderehe, ha ñane ermanokuéra ñanemokyreʼỹtaha (Mat. 6:31-33; Juan 10:14; 1 Tes. 5:11). Pe kuña ‘orekóva emorráhia’ Jesús omonguera vaʼekue opytáma kuri ipiroʼy upe díape (Luc. 8:43-48). Péro osegi hag̃ua ipiroʼy pára siémpre, haʼe osegi vaʼerã kuri Jesúspe ha ifiél chupe. ¿Mbaʼépa oiméne ojapo raʼe? Oimérire odesidi oñemoĩ Jesús júgo guýpe, oiméne orresivi raʼe pe prémio ijojahaʼỹva oservívo hendive yvágape. Tahaʼe haʼéva pe sakrifísio ojapo vaʼekue, ndahaʼeiete mbaʼeve ñambojojáramo pe prémio orresivívare. Ñande avei, oiméramo jareko pe esperánsa jaikóvo pára siémpre yvágape térã ko yvy ape ári, ikatu javyʼa jaasepta haguére pe invitasión Jesús ojapo vaʼekue ñandéve: “Peju che rendápe”. w19.09 25 párr. 21, 22

David ha iñirũnguéra oikotevẽ ajúda, upémarõ ojerure peteĩ kuimbaʼe israelita ipláta hetávape omeʼẽ hag̃ua chupekuéra hembiʼurã. Ko kuimbaʼe héra Nabal, ha David irũnguéra oñanima ojerure chupe tembiʼu pórke oñangareko kuri oikóvo hikuái ijovechakuérare pe desiértope. Péro Nabal ijorgullóso ha nomeʼẽi chupekuéra mbaʼevete. Upémarõ David ipochyeterei ha ojukase Nabálpe ha entéro isiervokuérape (1 Sam. 25:3-13, 22). Péro Nabal rembireko hérava Abigaíl, imbaʼerechakuaa vaʼekue. Ko kuñakarai iporãitéva pyʼaguasúpe oñesũ David renondépe ha ojerure chupe ani hag̃ua oñevenga ha ojuka Nabal ha isiervokuérape. Haʼe iñarandu ha oakonseha Davídpe oheja hag̃ua Jehová pópe upe asúnto. Abigaíl heʼíva ha ojapóva opokoiterei David rehe, ha ohechakuaa Jehová voi omondo hague hendápe ko kuñakaraípe (1 Sam. 25:23-28, 32-34). Abigaíl ningo oñehaʼã vaʼekue oreko umi kualida oipytyvõtava chupe ideprovécho hag̃ua Jehovápe. Koʼág̃a avei umi ermána oñehaʼãva iñarandu ha imbaʼerechakuaa ideprovécho Jehovápe. Haʼe ikatu oipuru koʼã ermánape omombarete hag̃ua hogayguápe ha kongregasiónpe (Tito 2:3-5). w19.10 23 párr. 10

Enterovete kristiáno verdadéro ñañemomombyryete vaʼerã Babilonia Guasúgui. Peteĩ estudiánte oaprende mboyve la Biblia omboʼéva, ikatu oĩ raʼe peteĩ rrelihión japúpe. Ikatu oime oho raʼe irreunionkuérape ha opartisipa umi aktivida ojejapóvape upépe. Ikatu voi oime omeʼẽ jepi pláta upe organisasiónpe. Upévare oiko mboyve chugui puvlikadór no vautisádo, pe estudiánte ojasegura vaʼerã ojeiete pe rrelihión japúgui. Haʼe ojapo vaʼerã peteĩ kárta de rrenúnsia térã ojapo ótra kósa ojeiete hag̃ua upe rrelihióngui térã oimeraẽ organisasión oĩvagui Babilonia Guasu poguýpe. Peteĩ kristiáno verdadéro avei ojasegura vaʼerã ani hag̃ua pe itraváho ojeheʼa Babilonia Guasúre (2 Cor. 6:14-17). ¿Mbaʼérepa? Pórke ndajaapojaséi chupekuéra umi mbaʼe ojapóvape ni nañamoirũséi chupekuéra ipekádope. Koʼã organisasión rrelihiósa ningo ikyʼa Ñandejára renondépe (Is. 52:11). w19.10 12 párr. 16, 17

Jeremías oskrivi vaʼekue pe lívro oraháva héra ha amalisia avei umi lívro de 1 ha 2 de los Reyes. Añetehápe ko asignasión rupive haʼe ohechakuaa Jehová oiporiahuverekoha umi yvyporakuéra imperféktope. Por ehémplo, Jeremías oikuaa porã rréi Acab oñarrepenti rupi hembiapo vaígui, Jehová ndohejái hague haʼe ohecha mbaʼéichapa oñehundi kompletoite ifamília (1 Rey. 21:27-29). Jeremías oikuaa avei Manasés ojapo hague hetaiterei mbaʼe vai ombopochy hag̃ua Jehovápe, hetave mbaʼe rréi Acab ojapo vaʼekuégui jepe. Upéicharõ jepe, Jehová operdona Manaséspe oñarrepenti rupi (2 Rey. 21:16, 17; 2 Crón. 33:10-13). Koʼã mbaʼe oiko vaʼekue katuete oipytyvõne raʼe Jeremíaspe osegi hag̃ua Ñandejára ehémplo ikatu hag̃uáicha ipasiénsia ha oiporiahuvereko hapichápe. Ñapensamína mbaʼéichapa Jeremías oipytyvõ iñamígo Barúcpe ojedistrae ha nokumpliporãvéirõ guare hembiapo. Jeremías ningo nopensái Baruc naipohãveimaha, upéva rangue oipytyvõ chupe. ¿Mbaʼéichapa? Jeremías omombeʼu Barúcpe peteĩ mensáhe oúva Ñandejáragui, upe mensáhe rupive Ñandejára okorrehi Barúcpe derechoite péro mborayhúpe (Jer. 45:1-5). w19.11 6 párr. 14, 15

Levíticope ñaaprende umi israelita ikatu hague omeʼẽ peteĩ ofrénda de paz “oagradese hag̃ua Ñandejárape” (Lev. 7:11-13, 16-18). Haʼekuéra ndojapói upe ofrénda ojejerure rupi chupekuéra, síno ojapose rupi. Ñande servísio Jehovápe ningo ojogua umi ofrénda de pázpe, pórke péicha jahechauka ñandejeheguiete mbaʼeichaitépa jahayhu chupe. Ñande ñameʼẽ Jehovápe pe iporãvéva, ha jajapo upéva jahayhúgui chupe ñande pyʼaite guive. Katuete oiméne Jehová ovyʼaiterei ohechávo hetaiterei hénte oserviha chupe ohayhuetereígui chupe ha umi imandamientokuéra. Jehová ndahaʼéi ku omombaʼénteva umi mbaʼe jajapóva, síno avei ohecha ha omombaʼe mbaʼérepa jajapo upéva. Por ehémplo, oiméramo ñandeedáma ha ndaikatúi jajapo heta mbaʼe iservísiope jaipotaháicha, ikatu ñaime segúro Jehová oikuaa ha ontendeha ñane situasión. Ikatu hína ñapensa saʼietereiha la ikatúva ñameʼẽ chupe, péro Jehová ohecha mbaʼeichaitépa jahayhu chupe ha upéva ñanemomyiha jajapo hag̃ua la ikatumíva entéro. Haʼe ningo vyʼápe oasepta ñameʼẽramo chupe pe iporãvéva. w19.11 22 párr. 9; 23 párr. 11, 12

Iñimportánte ningo jahecha hendaitépe pe traváho. Ñandejára espíritu rupive rréi Salomón oskrivi vaʼekue: “Oĩ peteĩ tiémpo ojejapo hag̃ua opaite mbaʼe”. Salomón heʼi oĩha tiémpo ñañotỹ hag̃ua, ñamopuʼã hag̃ua peteĩ óga, ñanerasẽ, japuka, jajeroky ha jajapo hag̃ua hetave mbaʼe (Ecl. 3:1-8). Péro oĩ mokõi mbaʼe iñimportánteva jajapo vaʼerã katuete: Ñambaʼapo ha japytuʼu. Jesús ohecha vaʼekue hendaitépe koʼã mbaʼe. Por ehémplo, peteĩ vuéltape ijapostolkuéra ou jeýrõ guare opredikapa rire, hembiapoiterei hikuái ha “naitiémpoi ni okaru hag̃ua”. Upévare Jesús heʼi chupekuéra umi mbaʼe jatopáva pe téxto koestediaguápe (Mar. 6:30-34). Haʼe ha idisipulokuéra ndaikatúi vaʼekue siémpre opytuʼu chupekuéra ogustahaichaite, péro Jesús oikuaa vaʼekue tekotevẽha opytuʼu hikuái. Sapyʼánte enterove japytuʼu térã ñakambiaʼimi vaʼerã umi mbaʼe jajapóva jepi. Jahechakuaa upéva peteĩ léi Jehová omeʼẽ vaʼekuére umi israelítape: Pe léi oñeʼẽva pe sábadore. Ñande natekotevẽvéima ñakumpli Moisés léi, upéicharõ jepe tuicha ñanepytyvõ ñantende porãramo upe léi. w19.12 3 párr. 6, 7

Jehová opromete oñangarekotaha isiervokuéra ifiélva rehe, upévare haʼe oñeñandu oĩha ovligádo okumplívo upe opromete vaʼekue (Sal. 31:1-3). Avei oikuaa mbaʼeichaitépa ñande ñañeñandu vaíta haʼe ndojepreokupáiramo ifamília rehe. Jehová opromete omeʼẽtaha ñandéve umi ñane remikotevẽ káda diagua, ha umi mbaʼe ñaikotevẽva ñande jerovia imbarete hag̃ua. Haʼe okumplíta upéva, ha ndaipóri ojoko vaʼerã chupe (Mat. 6:30-33; 24:45). Ñanemanduʼáramo mbaʼérepa Jehová siémpre okumpli umi mbaʼe oprometéva, ñañeñandu segúro ha ndajakyhyjéi ipoʼíramo jepe la pióla. Ñapensamína umi mbaʼe ohasa vaʼekuére umi kristiáno primer síglope guare. Ojepersegi mbaretérõ guare pe kongregasión oĩva Jerusalénpe, “oĩ haguéicha oñemosarambipa umi disípulope”, “ha umi apóstol añoite opyta” (Hech. 8:1). Upevakuére, oiméne ohasa asy rakaʼe hikuái, pórke katuete ipoʼíne raʼe la pióla. Ikatu oime operdepa hikuái hóga, itraváho ha inegósio. Péro Jehová ndohejái chupekuéra, upévare haʼekuéra osegi ovyʼa (Hech. 8:4; Heb. 13:5, 6; Sant. 1:2, 3). Ñandejára oipytyvõ kuri umi kristiáno ifiélvape, ha ñandéve ñanepytyvõtante avei (Sal. 37:18, 19). w20.01 17, 18 párr. 14, 15

David osalvárõ guare itúa ovechakuéra peteĩ león ha peteĩ ósogui, haʼe ohechakuaa vaʼekue Jehová oipytyvõ hague chupe ipuʼaka hag̃ua koʼã animál salváhere. Ha oganárõ guare pe higánte Goliátpe, haʼe ohecha porãiterei Jehová ogia hague chupe (1 Sam. 17:37). David okañýrõ guare pe rréi Saúl iñenvidiosoitévagui, haʼe orrekonose vaʼekue avei Jehová osalva hague chupe (Sal. 18 ha introduksión). Peteĩ persóna ijorgullósova ningo katuete opensáta haʼeño reínte ojapo hague koʼã mbaʼe, péro David iñumílde vaʼekue, upéicha rupi orrekonose Jehová siémpre oipytyvõ hague chupe. ¿Mbaʼépa ñaaprende upévagui? Ñañemboʼe rire Jehovápe ñanepytyvõ hag̃ua, ñañehaʼã vaʼerã jahecha arakaʼe ha mbaʼeichaitépa haʼe ñanepytyvõ. Ñaneumílderamo jahechakuaáta ñande ndaikatuiha jajapo entéro mbaʼe ñandejehegui reínte, ha Jehová ñanepytyvõha jajapo hag̃ua umi mbaʼe ñande ndaikatuvéimava. Amedída ke jahecha mbaʼéichapa Jehová ñanepytyvõ, pe amista jarekóva hendive imbaretevéta ohóvo. w19.12 20 párr. 18, 19

Ñande Jehová siervokuéra jareko heta rrasón jaguerovia hag̃ua haʼe ñanemombaʼeha. Jehová voi ñanepytyvõ ñañemoag̃ui hag̃ua hese, haʼe ohecha kuri mbaʼéichapa ñarreaksiona ojepredika ypýrõ guare ñandéve umi notísia porã (Juan 6:44). Ñañepyrũrõ guare ñañemoag̃ui hese, haʼe avei oñemoag̃ui ñanderehe (Sant. 4:8). Avei oipuru heta tiémpo ha oñehaʼãmbaite ikatu hag̃uáicha ñanemboʼe. Oikuaa mbaʼeichagua persónapa ñande koʼág̃a ha mbaʼépa ikatu oiko ñandehegui amo gotyove. Avei ohechauka ñanderayhuha ñandekorrehi jave. ¿Ndohechaukáipa koʼã mbaʼe ñaneimportantetereiha chupe g̃uarã? Rréi David oikuaa porã vaʼekue Jehová ohayhu ha oipytyvõha chupe. Oĩ rupi segúro upévare, haʼe ikatu kuri oaguanta trankílo porãnte ojeʼérõ guare hese ndovaleiha mbaʼeverã (2 Sam. 16:5-7). Japyta jave yvýre térã ñambohovái heta mbaʼe ijetuʼúva, Jehová ikatu ñanepytyvõ jahecha hag̃ua hendápe porã umi mbaʼe, ha péicha ikatúta jasupera oimehaichagua provléma (Sal. 18:27-29). Ñandejára oĩramo ñanendive, ndaipóri ñandejoko vaʼerã jaservi hag̃ua chupe vyʼápe (Rom. 8:31). w20.01 15 párr. 7, 8

Ñañemboʼe vaʼerã ñañepyrũ mboyve pe estúdio. Jastudia jave la Biblia peteĩ persónandi, iporãta ñañemboʼéramo ñañepyrũ mboyve pe estúdio ha avei ñaterminávo. Ani ñahaʼarõiterei upearã, síno jajapo vaʼerã upéva ija vovéntema ñandéve. Ñaipytyvõ vaʼerã ñane estudiántepe ohechakuaa hag̃ua Jehová ñanepytyvõramo añoite ijespíritu rupive ikatutaha ñantende Ñandejára Ñeʼẽ. ¿Mbaʼéichapa ikatu jajapo upéva? Oĩ ermáno oleéva iñestudiántepe Santiago 1:5 omyesakã hag̃ua mbaʼérepa iñimportánte ñañemboʼe jastudia mboyve. Upépe heʼi: “Oĩramo pende apytépe oikotevẽva arandu, ojerure meme vaʼerã Ñandejárape”. Upéi oporandu pe persónape: “¿Mbaʼéicha ikatu jajerure Ñandejárape tañanemoarandu?”. Ikatu hína pe estudiánte voi ohechakuaa tekotevẽha ñañemboʼe Ñandejárape ha jajerure chupe ajúda. Ñaipytyvõ ñane estudiántepe oñemboʼekuaa hag̃ua. Ñamyesakã chupe Jehová ohenduseha umi ñemboʼe haʼe ojapóva ikorasõite guive. Jaʼe vaʼerã chupe ñañemboʼe jave Jehovápe ikatuha ñamombeʼupaite chupe entéro mbaʼe, ha ikatuha voi ñamombeʼu chupe umi mbaʼe ñañandúva ha ndajaipotáiva avave oikuaa. Amo ipahápe ningo Jehová oikuaapaitéma voi entéro mbaʼe oĩva ñande pyʼapýpe (Sal. 139:2-4). w20.01 2 párr. 3; 5 párr. 11, 12

Jehová odesidi arakaʼépa oiporavóta umi unhídope (Rom. 8:28-30). Jehová oñepyrũ vaʼekue oiporavo umi unhídope Jesús orresusita rire. Amalisia síglo primérope entéro umi kristiáno tee haʼe vaʼekue unhído. Péro umi áño ohasávape upe rire, la majoría umi heʼíva ijehe kristianoha, añetehápe ndahaʼéi vaʼekue kristiáno tee. Upéicharõ jepe, upe tiémpope Jehová oiporavo umi mbovymi kristiáno verdadérope ha oiko chuguikuéra unhído. Koʼãva ojogua pe trígope, Jesús heʼi vaʼekue okakuaataha umi ñana apytépe (Mat. 13:24-30). Koʼã ára pahápe, Jehová osegi oiporavo umi kristiáno oĩtavape umi 144.000 unhído apytépe. Upéicharõ, oiméramo Jehová oiporavo algúnope og̃uahẽ mboyvemi pe fin, ¿máva piko ñande ñakuestiona hag̃ua upe haʼe ojapóva? (Rom. 9:11). Ñañatende vaʼerã ani jajogua umi kuimbaʼe oñemensionáva peteĩva umi ehémplo Jesús omoĩ vaʼekuépe. Haʼekuéra ningo ojeplagea ipatrón odesidívare ojapo umi oñepyrũ vaʼekuére ombaʼapo kaʼaru, pe última oraitépente (Mat. 20:8-15). w20.01 30 párr. 14

Jehová ningo oipota entéro umi oĩva ifamíliape ovyʼa. Jahasáramo jepe heta mbaʼe ijetuʼúva, jareko avei heta mbaʼe ñanembovyʼáva koʼág̃ama voi. Por ehémplo, jaikuaa porã ñande Ru yvagapegua ñanderayhuetereiha. Jaikuaa avei mbaʼépa añetehápe omboʼe la Biblia (Jer. 15:16). Ha ñaime peteĩ família ndaijojaháivape, oĩháme persóna ohayhúva Jehovápe, imandamientokuéra ha avei ojoayhúva (Sal. 106:4, 5). Javyʼa avei jaikuaa rupi amo gotyove iporãvetantemaha la situasión. Jaikuaa porã Jehová koʼẽrõitéma ohunditaha umi iñañávape, ha ojevaletaha Irréinore oiko jey hag̃ua peteĩ paraíso ko yvýgui. Jareko avei pe esperánsa iporãitéva oikove jeytaha umi jahayhúva omano vaʼekue, ha ikatutaha ñaime jey hendivekuéra (Juan 5:28, 29). ¡Ajépa iporãite umi mbaʼe ñaneraʼarõva! Ha iñimportanteveha, ñaime segúro koʼẽrõitéma enterove umi oikóva yvágape ha avei ko yvy ape ári, jaadora ha ñamombaʼeguasutaha ñande Ru ñanderayhuetévape haʼe omereseháicha. w20.02 13 párr. 15, 16

Oiméramo ñande japeka vai raʼe, ani ñañomise upéva. Upéva rangue, ñañemboʼe Jehovápe ha ñamombeʼu chupe entéro mbaʼe jajapo vaʼekue. Péicha ñañepyrũtama ñañeñandu porãve, pórke ñane konsiénsia saʼivéma ñanemolestáta ha haʼetéta ojeíva ñandehegui peteĩ kárga pohýi. Péro jarekose jeýramo Jehovándi peteĩ amista iporãva, jajapo vaʼerã avei ótra kósa: Jaasepta vaʼerã jajekorrehi jave. Jehová omondórõ guare proféta Natánpe oñeʼẽ hag̃ua rréi Davídpe ipekádore Bat-Sébandi, David nomoĩri exkúsa ni ndeʼíri ndahaʼeiha la ivaietereíva upe ojapo vaʼekue. Upepete voi orrekonose opeka hague Bat-Seba ména kóntrape, péro prinsipálmente Jehová kóntrape. David oasepta pe disiplína oúva Jehovágui, upévare haʼe operdona chupe (2 Sam. 12:10-14). Oiméramo ñande japeka vai raʼe, ñañeʼẽ vaʼerã umi ermáno Jehová omoĩ vaʼekuéndi okuida hag̃ua ñanderehe (Sant. 5:14, 15). Avei ñañehaʼãmbaite vaʼerã ani jajehustifika. Pyaʼe jaaseptáramo jajekorrehi jave ha ñakambia tekotevẽhápe, upéicharõ pyaʼe avei ñandepyʼaguapy jeýta ha javyʼáta. w20.02 24, 25 párr. 17, 18

Umi “10 kuimbaʼe” orrepresenta umi orekóvape esperánsa oikove hag̃ua pára siémpre ko yvy ape ári. Haʼekuéra oikuaa Jehová oiporavo hague koʼã unhídope, oñerrepresentáva ‘peteĩ judíore’, ha chupekuéra g̃uarã peteĩ priviléhio ikatu haguére oadora Jehovápe hendivekuéra. Pe téxto koestediaguápe jahechakuaa oñeñeʼẽha peteĩ judíorente, péro heʼívo “rohose penendive”, ohechauka oĩha heta persóna ha ndahaʼéi peteĩ añónte. Upéva heʼise pe “judío” norrepresentaiha peteĩ persónapente, síno entéro umi unhídope. Ñane tiémpope ndaikatúi jaikuaa mbaʼéichapa héra káda uno umi unhído oikóva ko yvy ape ári. Upéicharõ jepe, umi orekóva esperánsa oikove hag̃ua peteĩ paraísope ikatu ‘oho’ hendivekuéra. ¿Mbaʼéichapa? Oservívo Jehovápe hendivekuéra. Péro umi oikótava ko yvy ape ári nopensái umi unhído haʼeha iliderkuéra, oikuaágui Jesús añoite haʼeha Ilíder (Mat. 23:10). w20.01 26 párr. 1, 2

Jesús heʼi vaʼekue ojekuaa porãtaha mávapa umi idisípulo verdadéro ohayhúramo hikuái la héntepe haʼe oporohayhu haguéicha. Ha upeichaite ojapo vaʼekue umi kristianokuéra yma síglo primérope guare ha ko tiémpope avei. Upévare iñimportanteterei jahechauka jajoayhuha, sapyʼánte ijetuʼúramo jepe jajapo hag̃ua upéva. Ñañeporandukuaa: “¿Mbaʼépa ikatu aaprende umi ermáno ha ermanakuéra osegi vaʼekuégui oporohayhu sapyʼánte ijetuʼúramo jepe?”. Ñande ningo ñaneimperfékto ha ñane ermanokuéra avei, upévare ijetuʼu ñandéve jajoayhu hag̃ua ñande pyʼaite guive. Upéicharõ jepe ñañehaʼãmante vaʼerã jasegi Cristo ehémplo. Jesús ningo ñanemboʼe vaʼekue iñimportantetereiha jaiko porã jey ñane ermánondi jaikuaáramo ipochyha ñanendive (Mat. 5:23, 24). Haʼe omyesakã porã vaʼekue tekotevẽha jajogueraha porã ñande rapichakuérandi jaipotáramo Ñandejára ñandeguerohory. Jehová ningo ovyʼa ohecháramo ñande ñañehaʼãmbaiteha jaiko hag̃ua pyʼaguapýpe ñane ermanokuérandi. Haʼe ndoaseptamoʼãi umi mbaʼe jajapóva iservísiope japytáramo ñandepyʼaro ñane ermánore, ha ni ndajajaposéiramo mbaʼeve jaiko porã jey hag̃ua hendive (1 Juan 4:20). w20.03 24 párr. 1-4

Satanás ningo ymaite guive ombotavy yvyporakuérape. Adán ha Eva tiémpo guive haʼe ojapo upéva, upéicha rupi la Biblia heʼi hese haʼeha “pe japu ruvicha” (Juan 8:44). Haʼe omosarambi opaichagua japu, por ehémplo mbaʼépa oiko ñandehegui ñamano rire. Upéva káusare, oĩ heta kostúmbre ojesegíva omano jave peteĩ persóna, ha oĩ avei oroviáva umi aguería. ¿Mbaʼérepa hetaite hénte orovia la Satanás heʼíva pe ñemanóre? Pórke ñande nañamanoséi ha Satanás ojaprovecha upévare. Ani ñanderesarái Ñandejára ñandeapo hague jaiko hag̃ua opa árare (Ecl. 3:11). Opa umívare ñandéve g̃uarã pe ñemano haʼe hína ñane enemígo (1 Cor. 15:26). Satanás oñehaʼãmbaite ani hag̃ua avave oikuaa mbaʼépa añetehápe oiko umi omanóvagui, péro upéicharõ jepe, koʼág̃arupi oĩ hetaiterei hénte oikuaáva mbaʼépa omboʼe la Biblia ha omombeʼu hapichakuérape mbaʼépa oiko umi omanóvagui ha mbaʼe esperánsapa oreko hikuái (Ecl. 9:5, 10; Hech. 24:15). La Biblia heʼíva tuicha ñanekonsola ha ñanepytyvõ ani hag̃ua jakyhyje umi omanóvagui, ha ani hag̃ua jaduda mbaʼépa oiméne oiko chuguikuéra. w19.04 14 párr. 1; 15 párr. 5, 6

Jehová ningo ymaite guive ohayhu isiervokuérape, ha siémpre ojapóta upéva. Haʼe oipotaiterei avei oĩ hustísia (Sal. 33:5). Upévare ñaime segúro koʼã mokõi mbaʼére: 1) Jehová ombyasyeterei ohecha jave isiervokuéra ohasaha algúna inhustísia. 2) Haʼe katuete ojapóta hustísia hesehapekuéra, ha okastigáta umi mbaʼe vai apohápe. Pe mborayhu omopyenda pe léi Jehová omeʼẽ vaʼekue Israélpe Moisés rupive. Upe léi omokyreʼỹ vaʼekue umi héntepe ihústo hag̃ua, ha koʼýte umi ndaikatúivandi oñedefende haʼeño (Deut. 10:18). Upe léi ohechauka vaʼekue Jehová oñeinteresaha ipyʼaite guive isiervokuérare. Pe kongregasión kristiána oñepyrũrõ guare áño 33-pe d.C., natekotevẽvéima kuri oñekumpli pe Léi Mosáika. ¿Heʼise piko upéva umi kristiáno ndorekomoʼãveitamaha peteĩ léi oñemopyendáva mborayhúpe ha omokyreʼỹva chupekuéra ihústo hag̃ua? ¡Ni mbaʼevéicharõ! Umi kristianokuéra oreko kuri peteĩ léi pyahu, haʼéva “Cristo Léi”. Péro Jesús ndoskrivíri vaʼekue umi léi okumpli vaʼerã idisipulokuéra, upéva rangue omeʼẽ chupekuéra heta instruksión, mandamiénto ha konsého ogia hag̃ua chupekuéra. “Cristo Léi” hína entéro mbaʼe Jesús omboʼe vaʼekue. w19.05 2 párr. 1-3

Entéro yvypóra ningo ñaikotevẽ konsuélo ñanase guive ha avei ñakonsolakuaaiterei ñande rapichápe. Upéicha rupi, peteĩ mitã hoʼáramo ha oipiro irrodílla ohuga aja, hasẽta ohóvo isy térã itúa rendápe. Itúa térã isy ndaikatumoʼãi omonguera chupe, péro okonsoláta pe mitãme. Haʼekuéra oporandúta chupe mbaʼépa oiko raʼe hese, omokãta chupe hesay, ohupi ha omokunuʼũta chupe. Ikatu avei omoĩ chupe pohã irrodíllare térã álgo ikatu hag̃uáicha okuera. Sapyʼaitérõ g̃uarã pe mitã okirirĩtama ha ikatúma voi oho jey ohuga. Ha tiémpo riremínte okuerátama la irrodílla. Ñambyasýramo jepe, sapyʼánte oñelastima vaive umi mitãme. Oĩ voi umi ojeavusa térã ojeviola vaʼekue. Ikatu hína ojejapo raʼe hese upéva una ves, térã heta áñore voi. Tahaʼe haʼeháicha, pe mitã ojeavusa térã ojeviola vaʼekue ikatu opyta yvýre ha osegi osufri heta tiémpore. Sapyʼánte pe mbaʼe vai apohápe ojejagarra ha ojekastiga, péro ótro katu haʼetévaicha núnka ndojekastigáiva upe ojapo vaʼekuére. Péro ojekastigáramo jepe chupe ensegída, pe mitã ojeavusa vaʼekue ikatu osegi osufri okakuaapa rire jepe. w19.05 14 párr. 1, 2