Mayo

Ikatu hag̃uáicha jaikuaa porãve Itaʼýrape, Jehová mborayhúpe oheja ñandéve la Bíbliape umi lívro de Mateo, Marcos, Lucas ha Juan. Umi lívrope jatopa umi istória oñeʼẽva Jesús rekovekuére ha ipredikasiónre, omombeʼu umi mbaʼe heʼi, ojapo ha mbaʼéichapa oñeñandu vaʼekue. Koʼã 4 lívro ñanepytyvõ ‘siémpre jajepyʼamongeta hag̃ua’ Jesús ehémplore. Jaʼe porãsérõ g̃uarã, koʼã lívrope jatopa Jesús pypore. Upévare jastudiáramo koʼã 4 lívro jaikuaa porãvéta jahávo Jesúspe, ha péicha ikatúta jasegi porã la ipypore. Ñañevenefisia porã hag̃ua umi lívro de Mateo, Marcos, Lucas ha Juángui, ndahaʼéi jaleénte vaʼerã umíva. Tekotevẽ avei ñañemotiémpo ikatu hag̃uáicha jastudia porã ha jajepyʼamongeta ñande pyʼaite guive pe jaleévare (ekompara Josué 1:8 heʼívare). Jaipuru ñane imahinasión jaleévo umi rreláto. Ñapensa upe jaleévare ikatu hag̃uáicha jahecha, ñahendu ha ñañandu umi mbaʼe oiko vaʼekue. Upearã ikatu ñainvestiga umi puvlikasión omeʼẽvape ñandéve Jehová organisasión. w21.04 4, 5 párr. 11-13

Heta áño Jesús ou mboyve ko yvy ape ári, Jehová oikuaaukáma vaʼekue Iñeʼẽme pe Mesíaspe oñetraisionataha 30 monéda de plátare (Zac. 11:12, 13). Upe otraisionátava chupe haʼéta kuri peteĩva umi iñamigoite (Sal. 41:9). Proféta Zacarías avei oskrivi vaʼekue: “Aatakáta pe pastórpe, ha umi ovecha isarambipáta” (Zac. 13:7). Umi isinsérova ndorrechasamoʼãi kuri Jesúspe oiko haguére koʼã mbaʼe, upéva rangue ijerovia mbaretevéta ohechávo oñekumpliha Jesúsre koʼã profesía. ¿Oikópa avei upéva ñane tiémpope? Si. Ñane tiémpope oĩma vaʼekue unos kuánto testígo de Jehová ikonosídova ndoservivéiva Jehovápe ha oiko chuguikuéra apóstata. Haʼekuéra oñehaʼã avei ombotavy ótrope ha oguenohẽ chupekuéra tape porãgui, ha upearã oipuru pe Internet, diário, rrádio ha téle omosarambi hag̃ua japu ñane kóntrape, umi informasión oheja vaíva Testigokuérape térã umi informasión ndasiertopáiva. Péro umi persóna isinsérova ndohejái koʼã mbaʼe ombotavy chupekuéra. Upéva rangue, haʼekuéra ohechakuaa la Biblia heʼíma hague voi oikotaha koʼã mbaʼe (Mat. 24:24; 2 Ped. 2:18-22). w21.05 11 párr. 12; 12, 13 párr. 18, 19

La Biblia ohechauka porã Ñandejára puévlo mbeguekatúpente voi ontendetaha ohóvo umi enseñánsa verdadéra (Col. 1:9, 10). Jehová ningo omyesakã la verda saʼi saʼípe, ha ñande ñanepasiénsia vaʼerã ñahaʼarõ aja haʼe omyesakã porã. Umi ermáno oĩva pe Kuérpo Governántepe pyaʼe porã ojapo umi kámbio, ohechakuaáramo tekotevẽha ñakambia ñantende lája peteĩ enseñánsa oĩva la Bíbliape, térã jajapo lája peteĩ mbaʼe. Heta rrelihión heʼíva ijehe kristianoha ojapo umi kámbio opyta porãséguinte umi héntendi, térã omeʼẽségui gústo ko múndope. Ñande testígo de Jehová katu jajapo umi kámbio ñañemoag̃uive hag̃ua Jehováre, ha jaadora hag̃ua chupe Jesús ojapo haguéicha (Sant. 4:4). Ñande ndajajapói umi kámbio jajegia rupi umi hénte ko mundopegua heʼívare, síno ñantende porãve rupi Ñandejára Ñeʼẽ. ¡Ajéiko jahayhuete umi enseñánsa verdadéra! (1 Tes. 2:3, 4). w21.10 22 párr. 12

¿Mbaʼépa ikatu ejapo eñeñandu jave neaño? Epensa mbaʼéichapa Jehová nepytyvõ hína (Sal. 55:22). Upéva nepytyvõta rehechakuaa hag̃ua nereimeiha neaño. Epensa avei mbaʼéichapa Jehová oipytyvõ hína umi ermáno ha ermána oñeñandúvape avei haʼeño (1 Ped. 5:9, 10). Hiroshi, peteĩ ermáno heta áñorema haʼe añoiténteva la Testígo ifamíliape, heʼi: “Jaikuaa ningo káda uno jajapoha jaikóvo opa ikatúva jaservi hag̃ua Jehovápe, ha upéva oremokyreʼỹeterei oréve, ndororekóivape ore família oservíva Jehovápe”. Avei ejepokuaa eñemboʼe, elee la Biblia ha eho rreunionhápe. Iñimportanteterei ningo eñemboʼe Jehovápe, ha emombeʼupaite chupe mbaʼéichapa eñeñandu. Iñimportánte ningo avei rejepokuaa relee la Biblia, ha ejepyʼamongeta umi rreláto ohechaukávare mbaʼeichaitépa Jehová nderayhu. Oĩ avei ermáno oñehaʼãva oikuaa de memória umi téxto omoñeñandu porãva chupekuéra, por ehémplo Salmo 27:10 ha Isaías 41:10. Ótro katu ojeprepara hag̃ua rreunionrã ohendu umi gravasión orekóva umi puvlikasión ojestudiátava, térã oipuru umi áudio de la Biblia olee jave haʼeñoháme, ha upéva oipytyvõ chupekuéra ani hag̃ua oñeñandu haʼeño. w21.06 9, 10 párr. 5-8

¿Omanómapa ndehegui peteĩ rehayhúva? Upéicharõ emombaretékena nde jerovia eleévo umi rreláto oĩva la Bíbliape oñeʼẽva umi rresurreksiónre. ¿Reñembyasýpa hína pórke peteĩ ne hénte oñemosẽ kongregasióngui? Upéicharõ estudiákena la Biblia ndete reĩ hag̃ua konvensído Jehová ñandekorrehiha ñane vienrãnte. Tahaʼe haʼéva la provléma oñepresentáva ndéve, eaprovechákena upéva emombarete hag̃ua nde jerovia. Emombeʼupaitékena Jehovápe mbaʼéichapa reñeñandu. Ha ani eñemomombyry, síno ejeheʼa meme umi ermáno ha ermanakuérare (Prov. 18:1). Ejapókena umi mbaʼe nepytyvõtava reaguanta hag̃ua, nerasẽtaramo jepe rejapóvo koʼã mbaʼe, lomímontekena ejapo (Sal. 126:5, 6). Aníkena efalta rreunionhápe, esẽ meme epredika, ha estudia káda día la Biblia. Epensa memékena umi mbaʼe porãita Jehová omeʼẽtavare ndéve amo gotyove. Ha káda ke rehecha Jehová nepytyvõha, nde jerovia imbareteve reíta ohóvo. w21.11 23 párr. 11; 24 párr. 17

¿Mbaʼérepa avei ikatu jaʼe Jesús disipulokuéra ojoguaha umi ‘mitãme’? Ñapensamína: ¿Mbaʼeichagua persónapa iñimportánte ko múndope g̃uarã? Umi irríkova, ifamósova ha umi omanda guasúva. Péro la majoría umi Jesús disipulokuéra ndahaʼéi upeichagua persóna. Upévare umi hénte ko mundopegua opensa hesekuéra naiñimportanteiha, ha ndahaʼeiha mbaʼevete (1 Cor. 1:26-29). Péro Jehová ndohechái chupekuéra upéicha. ¿Mbaʼérepa Jesús oñeʼẽ vaʼekue koʼã ‘disípulo iñumíldevare mitãicha’? Pórke idisipulokuéra oporandu kuri chupe: “¿Mávapa hína pe iñimportantevéva pe Rréino yvagapeguápe?” (Mat. 18:1). Upe tiémpope, heta judío oipota vaʼekue umi hénte opensa haʼekuéra iñimportantetereiha. Peteĩ expérto heʼi: “Chupekuéra g̃uarã la iñimportanteve vaʼekue ifamóso ha umi hénte oguerohory, orrespeta ha ombotuicha chupekuéra”. Jesús oikuaa vaʼekue heta judío opensaha iñimportanteveha ótrogui, ha idisipulokuéra oñehaʼãmbaite vaʼerãha ohapoʼo upéva ikorasõguikuéra ha okambia opensa lája. w21.06 20 párr. 2; 21 párr. 6, 8, 9

Apóstol Pablo ningo oheja vaʼekue peteĩ ehémplo iporãitereíva umi ansiánope. Por ehémplo tekotevẽrõ guare oñemoñeʼẽ umi ermáno oĩvape kongregasión de Tesalónicape, haʼe ndodudái vaʼekue ojapo hag̃ua upéva. Péro upe mboyve haʼe oguerohory vaʼekue chupekuéra, pórke haʼekuéra iguapoiterei ha osegi vaʼekue oaguanta. Haʼe oreko avei enkuénta la isituasionkuéra, ha orrekonose ijetuʼu hague anga hendivekuéra oĩ rupi opersegíva chupekuéra (1 Tes. 1:3; 2 Tes. 1:4). Haʼe oguerohory voi umi ermánope ha heʼi chupekuéra omoĩha hína hikuái ehémplo enterove kristiánope g̃uarã (1 Tes. 1:8, 9). ¿Mbaʼéichapa oñeñandúne raʼe koʼã ermáno oleérõ guare umi mbaʼe heʼíva apóstol Pablo? ¡Katuete ningo ovyʼaitereíne raʼe hikuái! Umi ikárta rupive ningo apóstol Pablo ohechauka vaʼekue ohayhuetereiha chupekuéra. Upévare ifásil vaʼekue umi ermánope oasepta hag̃ua umi konsého apóstol Pablo omeʼẽ vaʼekue chupekuéra umi mokõi ikártape (1 Tes. 4:1, 3-5, 11; 2 Tes. 3:11, 12). w22.02 15 párr. 6

Satanás ojevale umi líder rrelihiósore heʼi hag̃ua Jehová ipyʼahatãitereiha ha ikáusare la jasufriha. Por ehémplo, omano jave peteĩ mitã, oĩ voi umi heʼíva Ñandejára ogueraha hague upe mitãme ifálta rupi chupe peteĩ anhelíto amo yvágape. ¡Ajépa ivaiete la heʼíva hikuái Jehováre! Péro ñande ningo jaikuaa porã Jehovápe. Upévare jareko jave peteĩ mbaʼasy igráveva térã omano ñandehegui peteĩ jahayhúva, ñande núnka ndajakulpái chupe. Upéva rangue, jajerovia og̃uahẽtaha pe día haʼe oipeʼapaitetaha umi mbaʼe ñanembosufríva. Ñande ikatu ñamombeʼu enterove ñanerendusévape mbaʼeichaitépa ñanderayhu Ñandejára. Upéicha Jehová ikatúta ombohovái upe odesafiávape chupe (Prov. 27:11). Jehová ningo ñandeporiahuvereko. Upévare haʼe ombyasyeterei ñanderecha jave jasufriha, tahaʼe jajepersegi, ñanderasykatu térã ñaneimperfékto haguére (Sal. 22:23, 24). Ñande jahasa asy jave, Jehovápe g̃uarã haʼete voi haʼe mbaʼe la osufríva. Haʼe oipeʼase ñandehegui umi mbaʼe ñanembohasa asýva, ha katuete ojapóta upéva (ekompara Éxodo 3:7, 8; Isaías 63:9 heʼívare). w21.07 9, 10 párr. 9, 10

Koʼẽrõitéma umi iñeʼẽrendúva orekóta pe priviléhio tuichavéva ikatúva oreko yvyporakuéra: Ohayhúta ha oadoráta Jehovápe pára siémpre. Jesús osolusionáta opaichagua provléma jarekóva Adán ha Eva odesidi haguére oheja Ñandejára família. Jehová omoingove jeýta hetaiterei persónape, ha omeʼẽta chupekuéra la oportunida oikove hag̃ua pára siémpre. Haʼekuéra orekóta salu perfékta ha oikóta ko yvy ape ári haʼétamava peteĩ paraíso (Luc. 23:42, 43). Umi yvypóra iñeʼẽrendúva ohupytývo pe perfeksión, káda únope ‘oñemombaʼe ha oñembotuicháta’ David heʼi haguéicha. Oiméramo nde reĩ ‘pe aty guasúpe’, ereko hína peteĩ esperánsa iporãitereíva (Apoc. 7:9). Jehová ningo nderayhueterei ha oipota voi reime ifamíliape. Upévare ejapókena opa ikatúva haʼe ndeguerohory hag̃ua. Erekókena káda día ne akãme ha ne korasõme Ñandejára promesakuéra. Emombaʼékena pe priviléhio erekóva eadora hag̃ua nde Ru yvagapeguápe, ha nerakateʼỹ pe esperánsa erekóvare emombaʼeguasu hag̃ua chupe pára siémpre. w21.08 7 párr. 18, 19

Umi hénte ningo nohenduséi vaʼekue proféta Jeremíaspe ha oñemoĩ voi hese. Upéicharõ jepe, haʼe lomímonte opredika vaʼekue mas de 40 áño. Jeremíaspe odesanimaiterei vaʼekue umi hénte ‘otrata vai haguére chupe ha oñembohory haguére hese’. Upéicha rupi, haimete oñentrega ha oheja iñasignasión (Jer. 20:8, 9). ¡Péro Jeremías noñentregái! ¿Mbaʼépa oipytyvõ raʼe chupe osegi hag̃ua opredika vyʼápe? Haʼe oñekonsentra mokõi mbaʼe iñimportantetereívare. Primero, pe mensáhe haʼe ogueraháva oipytyvõta kuri umi héntepe oikuaa hag̃ua ohaʼarõha chupekuéra heta mbaʼe porã, ha avei omeʼẽta chupekuéra esperánsa (Jer. 29:11). Segundo, Jehová oiporavo vaʼekue Jeremíaspe ogueraha hag̃ua héra (Jer. 15:16). Ñande avei japredika peteĩ mensáhe omeʼẽva esperánsa umi héntepe, ha jagueraha avei Jehová réra haʼe rupi Itestígo. Ñañekonsentráramo koʼã mbaʼe iñimportantetévare, ñande avei javyʼáta umi hénte nañanerenduséiramo jepe. Upévare, aníkena ñañedesanima ni ñañentrega oiméramo ñane estudiánte mbegueterei oprogresa. Ñanepasiénsia vaʼerã jajapo jave disípulo (Sant. 5:7, 8). w21.10 27 párr. 12, 13

Ñande jasegi vaʼerã ñamombarete ñande jerovia Jehováre, jaservímaramo jepe chupe are guive térã ramoite guivénte. ¿Mbaʼérepa? Pórke nañañatendéiramo, ñande jerovia ikatu ou ikangy. Ñanemanduʼákena ñande jarekoha pruéva jaguerovia hag̃ua umi mbaʼe ndajahecháiva. Péro ndahasyiete hína ñanderesarái hag̃ua umi mbaʼe ndaikatúivagui jahecha. Upévare Pablo heʼi vaʼekue jajúramo ndajajeroviavéi, upéva haʼeha “pe pekádo ndahasyietéva ñandereity hag̃ua”. ¿Mbaʼépa upéicharõ ikatu jajapo ñande jerovia siémpre imbarete hag̃ua? (2 Tes. 1:3). Primero, pyʼỹinte jajerure asy vaʼerã Jehovápe ijespíritu sánto. ¿Mbaʼérepa? Pórke pe jerovia ou hína pe espíritu sántogui (Gál. 5:22, 23). Upévare ñaikotevẽmante pe espíritu sántore jajerovia hag̃ua ñande Apoharére, ha jasegi hag̃ua ñamombarete ñande jerovia hese. Ha kontinuadoite jajeruréramo Jehovápe ijespíritu, haʼe katuete omeʼẽta ñandéve (Luc. 11:13). Ikatu voi ñañemboʼe ha jaʼe chupe: ‘Chepytyvõmína ajeroviave hag̃ua’ (Luc. 17:5). Avei jastudia meme vaʼerã Ñandejára Ñeʼẽ (Sal. 1:2, 3). w21.08 18 párr. 16-18

Umi ijedáva ningo ikatu ideprovécho Jehová organisasiónpe heta hendáicha. Ikatu oime naimbaretevéima hikuái anteve guaréicha, péro umi áño ohasa vaʼekuépe haʼekuéra hetavéma iñexperiénsia ha iñaranduvéma. Jehová ikatu gueteri ojevale hesekuéra heta hendáicha. Por ehémplo, la Bíbliape ningo oñeñeʼẽ heta Jehová siervokuéra ifiélvare, umi osegi vaʼekue iguápo iservísiope ijedámaramo jepe. Ha haʼekuéra oheja vaʼekue ñandéve ehémplo iporãitereíva. Ñapensamíntena Moisésre. Haʼe ningo orekóma vaʼekue 80 áñorupi oñepyrũrõ guare omoakã umi israelítape ha oservi Jehová profétaramo. Jehová osegi vaʼekue avei oipuru Daniélpe iprofétaramo, haʼe orekómaramo jepe mas de 90 áño. Ha apóstol Juan orekómane raʼe avei mas de 90 áño Jehová ojevalérõ guare hese oskrivi hag̃ua pe lívro de Apocalipsis. Oĩ vaʼekue avei peteĩ kuimbaʼe hérava Simeón, “haʼe ningo ihústo ha orrespeta Ñandejárape”. Péro la Biblia noñeʼẽguasúi hese. Upéicharõ jepe, Jehová oikuaa porã vaʼekue mávapa haʼe, ha omeʼẽ chupe pe priviléhio ohechávo Jesúspe imichĩetérõ guare, ha oprofetisa hese ha isýre (Luc. 2:22, 25-35). w21.09 3, 4 párr. 5-7

Tuakuéra oñatende vaʼerã ani hag̃ua okompara ifamília ojuehe térã ojerure chugui umi mbaʼe ndaikatumoʼãiva ojapo. Tuakuéra ojapóramo péicha ikatu hína odesanima térã odesahusia ifamiliakuérape (Efes. 6:4). Peteĩ ermána hérava Sachiko heʼi: “Che sy ndoipotái vaʼekue voi aperde ni un púnto umi exámenpe, péro upéva ningo ijetuʼueterei vaʼekue chéve. Ojapóma hína unos kuánto áño atermina hague che koléhio, ha añehaʼãmbaitéramo jepe ajapo pe iporãvéva lomímonte añeporandu jepi: ‘¿Oime piko Jehová ovyʼa hína umi mbaʼe ajapóvare?’”. Rréi David heʼi vaʼekue: “Che ndaipotái chéve g̃uarã heta mbaʼe tuichaitereíva. Oĩ heta mbaʼe ndaikatumoʼãiva ahupyty, ha ndaikói voi umíva rapykuéri”. Haʼe iñumílde rupi ‘ndoikovéima oñekevranta, síno ipyʼaguapýma’ (Sal. 131:2). ¿Mbaʼépa tuakuéra ikatu oaprende upe David heʼi vaʼekuégui? Haʼekuéra ikatuha ohechauka iñumildeha nohaʼarõivo hetaiterei mbaʼe ijehegui voi ha avei umi ifamíliagui. Umi tuakuéra ikatu oipytyvõ ifamíliape oñandu hag̃ua ojevaloraha chupe. Upearã haʼekuéra ohechakuaa vaʼerã mbaʼépepa umi ifamília ivale térã mbaʼépa ndojapokuaái, ha omoĩ chupekuéra umi méta ikatútava ohupyty. w21.07 21, 22 párr. 5, 6

Ñanemanduʼa vaʼerã Jehová omeʼẽ hague káda únope pe liverta odesidi hag̃ua. Upéva heʼise ñande ikatuha jadesidi ñaneñeʼẽrendútapa chupe térãpa nahániri. Oĩ umi imitãva ituakuéra ndahaʼéi vaʼekue ehémplo porã chupekuéra g̃uarã. Péro haʼekuéra lomímonte odesidi oservitaha Jehovápe, ha koʼag̃aite peve oservi porã hína chupe. Oĩ avei umi tuakuéra ojapo vaʼekue opa ikatúva omboʼe hag̃ua ifamíliape ohayhu hag̃ua Jehovápe, péro lomímonte oheja chupe hikuái okakuaapa rire. Upéva ohechauka ñandéve káda uno jadesidi vaʼerãha jaservítapa Jehovápe térãpa nahániri (Jos. 24:15). Upévare, oiméramo nde peteĩ sy térã túa oñeñandu vaíva hína ifamília oheja haguére Jehovápe, nemanduʼákena upéva ndahaʼeiha nde kúlpa. Epensáramo upéicha eñehaʼãmbaitékena eipeʼa upéva ne akãgui. Sapyʼánte oĩ avei umi sy térã túa ohejáva Jehovápe ha ifamíliape jepe (Sal. 27:10). Upéva ningo ikatu oheja yvýre umi mitãme, pórke haʼekuéra orrespeta ha ohecharamoiterei ituakuérape. Oiméramo nde nemitã, ha nde sy térã nde túa oñemosẽ raʼe kongregasióngui, ore korasõite guive ningo rombyasy nendive upéva. Eimékena segúro Jehová oikuaa porãha mbaʼeichaitépa hasy asy hína ndéve upéva. Haʼe ningo nderayhueterei ha nemombaʼe resegi haguére ndefiél chupe. Nemanduʼákena avei ndahaʼeiha ne rresponsavilida umi mbaʼe odesidíva nde tuakuéra. w21.09 27 párr. 5-7

Peteĩ kristiánope oñemosẽ jave, ikatu jaʼe ojoguaha peteĩ ovecha hasývape ha ikatúva oguerova ótrore la imbaʼasy. Haʼe ningo ombyai kuri pe iñamista Jehovándi, upévare hasykatu hína (Sant. 5:14). Peteĩ persóna hasýva ikatuháicha oguerova ótrore pe imbaʼasy, upéicha avei pe ombyai vaʼekue iñamista Jehovándi ikatu oguerova ótrore pe opensa lája. Upéicha rupi sapyʼánte oñemosẽmante vaʼerã kongregasióngui upe ovecha hasývape. Péicha okorrehívo pe pekadórpe, Jehová ohechauka ohayhuha umi ótro isiervokuéra ifiélvape. Ha upéva ikatu avei oipytyvõ pe pekadórpe ohechakuaa hag̃ua mbaʼeichaitépa ivai la ojapo vaʼekue ha oñarrepenti. Oĩ aja expulsádo, haʼe ikatu oho rreunionhápe, ikatuhápe orresivi instruksión oúva la Bíbliagui ha omombarete jey ijerovia. Haʼe ikatu orresivi umi puvlikasión olee ha ostudia hag̃ua, ha avei ikatu ohecha pe prográma JW Broadcasting^®. Umi ansiáno ohechakuaáramo pe expulsádo okambiaha ohóvo, ikatu omeʼẽ jepi chupe konsého oipytyvõtava chupe oĩ porã jey hag̃ua Ñandejárandi, ha oiko jey hag̃ua chugui testígo de Jehová. w21.10 10 párr. 9, 11

Koʼág̃arupi ñande jasegi avei umi kristiáno ypykue ehémplo. Por ehémplo, ñañeorganisa haʼekuéraicha, upévare jareko avei superintendénte de sirkuíto, ansiáno ha siérvo ministeriál (Filip. 1:1; Tito 1:5). Ha haʼekuéraicha avei, jasegi Jehová heʼíva ñanderekoporã hag̃ua, ha jarrespeta la haʼe heʼíva pe matrimónio ha tuguýre. Avei ñande japrotehe pe kongregasión umi pekadór noñarrepentírivagui (Hech. 15:28, 29; 1 Cor. 5:11-13; 6:9, 10; Heb. 13:4). La Biblia omyesakã porã ‘peteĩnteha ñande jerovia’, térã peteĩnteha pe rrelihión Ñandejára oguerohorýva (Efes. 4:4-6). Ñandéve g̃uarã ningo tuichaiterei priviléhio ñaime Jehová puévlope, jaikuaa porã chupe, ha entéro umi mbaʼe haʼe ojapótava. Upévare, jasegíkena jajapo opa ikatúva ñaime hag̃ua segúro kóva haʼeha la verda. w21.10 22, 23 párr. 15-17

Rréi Jehosafat ombohovái peteĩ provléma ijetuʼuetereíva. Peteĩ ehérsito tuichaitereíva oĩháme umi ammonita, moabita ha umi kuimbaʼe oikóva Seír montañakuérare oamenasa chupe, ifamíliape ha pe puévlo kompletoitépe (2 Crón. 20:1, 2). ¿Mbaʼépa ojapo raʼe rréi Jehosafat? Haʼe ojerure Jehovápe oipytyvõmi ha omombaretemi hag̃ua chupe. Jehosafat ningo oñemboʼe vaʼekue Jehovápe ipyʼaite guive, ha upéva jatopa 2 Crónicas 20:5-12-pe. Upe ñemboʼe ohechauka porãiterei mbaʼeichaite pevépa haʼe ojerovia Jehováre. Jehová ojevale vaʼekue peteĩ levita héravare Jahaziel heʼi hag̃ua la oĩva pe téxto koestediaguápe. Jehosafat ojerovia Ñandejárare ipyʼaite guive ha ojapo umi mbaʼe ojeʼéva chupe. Haʼe ha umi hénte osẽrõ guare ojotopa hag̃ua iñenemigokuérandi, haʼe nomoĩri umi soldádo ivalevévape pe ehérsito fréntepe. Upéva rangue, haʼe omoĩ umi kuimbaʼe oĩva armaʼỹ reheve opurahéi hag̃ua ohóvo henonderãkuéra. Péro Jehová nodesepsionái isiérvo Jehosafátpe ha ohundipaite umi iñenemigokuérape (2 Crón. 20:18-23). w21.11 15, 16 párr. 6, 7

Jahecháma haguéicha, jareko jave peteĩ provléma Jehová katuete ñanepytyvõta jasegi hag̃ua ñandefiél chupe (2 Cor. 4:7-9). Ñande ikatu ñaĩ segúro Jehová siémpre ñanderayhutaha, pórke la Biblia heʼi voi: “Jehová oporohayhu ha ndofallái avavéndi, upévare umi orrespetáva chupe ikatu ojerovia hese, haʼe siémpre omaña hesekuéra” (Sal. 33:18-22). Jaservi mboyve Jehovápe, haʼe ohechaukáma vaʼekue ñandéve pe mborayhu oñandúva yvyporakuérare en henerál. Péro koʼág̃a ke jaservi chupe, haʼe ohechauka avei ñandéve pe mborayhu ifiélva. Upéva omomýi chupe ñanderupi hag̃ua ijyva ári ikatu hag̃uáicha oñangareko ñanderehe ha ñandeprotehe. Haʼe ningo siémpre oĩta ñande ykerete ha okumplíta enteroite mbaʼe opromete vaʼekue ñandéve. ¡Haʼe oipota voi osẽ porã ñandéve opa mbaʼe jajapóva! (Sal. 46:1, 2, 7). Upévare, tahaʼe haʼéva la jahasáva, Jehová siémpre ñanemombaretéta ikatu hag̃uáicha jasegi ñandefiél chupe. w21.11 7 párr. 17, 18

Oiméne jaikuaa oĩha heta hénte opytáva ipyʼaro ikompañéro de traváhondi, ikompañerokuéra de eskuéla térã de koléhiondi, térã peteĩ ihéntendi. Ha algúno katu opyta voi ipyʼaro hendivekuéra heta áñore. Por ehémplo ikatu ñanemanduʼa la Josére oiko vaʼekue, iñermanokuéra ipyʼaro vaʼekue ha upévare amo ipahápe operhudika vaieterei chupe hikuái (Gén. 37:2-8, 25-28). ¡Péro José idiferentete vaʼekue! Pórke tiémpo rire oreko kuri heta autorida ha ikatu oaprovecha upéva oñevenga hag̃ua iñermanokuérare, péro ndojapói upéva. Upéva rangue haʼe ojapo la omandáva Levítico 19:18 (Gén. 50:19-21). Ñande kristiáno ningo jaipotaiterei Jehová ovyʼa ñandereheve. Upévare iñimportanteterei jasegi José ehémplo ha ñaperdona ñande rapichakuérape ñande pyʼaite guive, japyta rangue ñandepyʼaro térã ñañevenga hesekuéra. Jesús heʼi kuri ñaperdona vaʼerãha umi ofallávape ñanendive (Mat. 6:9, 12). Tiémpo rire, apóstol Pablo omeʼẽ vaʼekue avei peichagua konsého umi kristiánope: “Che ermanokuéra pohayhuetéva, ani peñevenga” (Rom. 12:19). w21.12 11 párr. 13, 14

Pe 14 de Nisán del áño 33 d.C., Jesús oho pe hardín de Getsemanípe. Upérõ pyharéma ha haʼe oho upépe oñemboʼe hag̃ua Jehovápe (Luc. 22:39-44). Upérõ Jesús oñeñandu vaieterei ha oñemboʼe Ñandejárape ipyʼaite guive, “hatã osapukái, hasẽ ha ojerure asy chupe umi mbaʼe oipotáva” (Heb. 5:7). ¿Mbaʼérepa Jesús oñemboʼe raʼe Jehovápe pe pyhare omano mboyve? Haʼe oñemboʼe Jehovápe imbarete hag̃ua, péicharõmante ikatúta ifiél chupe ha ojapo ivolunta. Jehová ohecha mbaʼeichaitépa Itaʼýra oñemboʼe chupe ha ojepyʼapy, upémarõ omondo hendápe peteĩ ánhel omombarete hag̃ua chupe. Jesús oikuaa osegi vaʼerãha ifiél Jehovápe, péicharõmante ikatúta omopotĩ Itúa réra. Jehová ohendu vaʼekue Jesúspe ojerure asýrõ guare chupe la oipotáva. ¿Mbaʼérepa? Pórke Jesúspe g̃uarã iñimportanteterei vaʼekue ifiél Jehovápe ha omopotĩ héra. Oimérõ nde avei eñehaʼãmbaite ejapo hag̃ua upéva, Jehová katuete orrespondéta ndéve ne ñemboʼe (Sal. 145:18). w22.01 17, 18 párr. 15-17

Koʼág̃arupi oĩ heta oñepysangáva térã ñanderrechasáva ndajaikéi rupi polítikape. Haʼekuéra oipota javota peteĩ kandidátore umi eleksiónpe. Péro ñande jaiporavóramo peteĩ umánope ñanegoverna hag̃ua, ñande jarrechasa hína Jehovápe (1 Sam. 8:4-7). Umi hénte opensa avei ñande ñamopuʼã vaʼerãha umi eskuéla, ospitál, ha jajapo vaʼerãha hetave mbaʼe ñaipytyvõ hag̃ua pe komunidápe. Péro haʼekuéra oñepysanga ha orrechasa pe mensáhe jagueraháva, pórke ñande ñañehaʼãve predikasiónpe ñañehaʼã rangue ñasolusiona umi provléma oĩva ko múndope. ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ani hag̃ua ñañepysanga? (Mat. 7:21-23). Ñandéve g̃uarã iñimportanteve vaʼerã jajapo pe traváho Jesús onkarga vaʼekue ñandéve. Ndajaikói vaʼerã ñañehaʼã ñasolusiona umi provléma oĩva ko múndope, pórke osino katuete jajedistraéta. Ñande ningo jahayhu umi héntepe ha ñandepyʼapy umi iprovlemakuéra. Péro jaikuaa ñaipytyvõ porãvetaha la héntepe ñamboʼéramo chupekuéra mbaʼépa hína Ñandejára Rréino, ha ñaipytyvõramo chupekuéra oreko hag̃ua peteĩ amista imbaretéva Ñandejárandi. w21.05 7 párr. 19, 20

Koʼág̃arupi heta governánte heʼíramo jepe oserviha Ñandejárape, ndopoiséi hikuái pe podér ha autorida orekóvagui. Oiko haguéicha Jesús tiémpope, koʼág̃arupi umi governánte oñemoĩ avei pe Jehová oiporavo vaʼekuére oatakávo idisipulokuéra ifiélvape (Hech. 4:25-28). ¿Mbaʼépa Jehová opensa? Salmo 2:10-12-pe heʼi: “Upéicharõ peẽ rreikuéra, pehechaukána penearanduha, peẽ hués yvy arigua, peaseptána la konsého oñemeʼẽva peẽme. Peadora Jehovápe ha perrespeta chupe. Vyʼápe peservi Ñandejárape ha pemombaʼe chupe. Pehechaukáke pemombaʼeha Itaʼýrape, osino Ñandejára ipochýta penendive. Ndapejapóiramo upéicha, katuete peñehundíta, pórke pe tata pyaʼe opuʼãháicha, haʼe sapyʼaitépe ipochýta ha opuʼãta penderehe. Ovyʼa entéro umi persóna oñemoag̃uíva Ñandejárare ojeprotehe hag̃ua”. Jehová ningo imbaʼeporãitereígui omeʼẽ hína oportunida iñenemigokuérape odesidi hag̃ua okambia ha oapoja Ñandejára Rréino. Péro opaʼíntema hína la tiémpo (Is. 61:2). Koʼág̃arupi mas ke núnka iñurhénte la hénte oikuaa Jehovápe ha ojedesidi oservi chupe. w21.09 15, 16 párr. 8, 9

Pablo heʼise vaʼekue ñañekontentáma vaʼerãha la jarekomívare (Filip. 4:12). Pórke en rrealida la iporãvéva jarekóva haʼe hína ñane amista Jehovándi (Hab. 3:17, 18). Eñatendemíntena mbaʼépa Moisés heʼi vaʼekue umi israelítape ohasa rire hikuái 40 áño pe desiértope. Moisés heʼi: “Jehová pende Jára ningo penevendesi opa mbaʼe pejapóvape. [...] Koʼã 40 áño aja Jehová pende Jára oĩ penendive ha ndofaltái peẽme mbaʼeve” (Deut. 2:7). Umi 40 áño aja, Jehová omeʼẽ vaʼekue maná umi israelítape hoʼu hag̃ua, ha ijaokuéra ndojegastái vaʼekue. Hiʼarive upe ao reheve haʼekuéra osẽ vaʼekue Egíptogui (Deut. 8:3, 4). Jehovápe ogustaiterei ñande javyʼáramo pe jarekomívare, pórke ñanembovyʼáta entéro mbaʼe haʼe omeʼẽva ñandéve, haʼetéramo jepe sonseraitereíva. w22.01 5 párr. 10, 11

Menakuéra, peẽ ningo pereko la rresponsavilida peñangarekóvo pene famíliare, peprotehe ha pemantene vaʼerã chupekuéra. Peẽ pembohovái jave peteĩ situasión ijetuʼúva, a lo mehór pepensa peneañónte ikatutaha pesolusiona upe provléma. Péro aníkena pejerovia pendejehe upéicha jave. Upéva rangue, peñemboʼe Jehovápe peneañoháme ha upe rire peñemboʼe avei pene rembirekóndi pende pyʼaite guive. Peheka la Bíbliape ha umi puvlikasionkuérape umi konsého penepytyvõtava pene situasiónpe, ha upéi pesegi umíva. Algúnope ikatu ndogustái umi mbaʼe pedesidíva. Haʼekuéra ikatu heʼi peẽme pe pláta ha umi kósa materiál añoite la oprotehétava pene famíliape. Péro penemanduʼákena rréi Jehosafat ehémplore (2 Crón. 20:1-30). Haʼe ningo ojerovia vaʼekue Jehováre ha ohechauka upéva umi mbaʼe ojapóvare. Jehová ndohejareíri vaʼekue upe isiérvo ifieletévape, ha peẽme avei napenderejamoʼãi asy (Sal. 37:28; Heb. 13:5). w21.11 15 párr. 6; 16 párr. 8

Jehová ningo ñandekrea vaʼekue ikatu hag̃uáicha jahechauka umi kualida haʼe orekóva, upévare ñandéve nañandegustái umi inhustísia (Gén. 1:26). Péro ñaneimperfékto rupi, ikatu hína jahusga vai ñande rapichápe ñapensáramo jepe jaikuaapaha la oiko vaʼekue. Ñapensamíntena por ehémplo la oiko vaʼekue Jonás rehe. Haʼe ningo ipochyeterei vaʼekue oikuaárõ guare Jehová operdonataha umi ninivítape (Jon. 3:10–4:1). ¿Péro mbaʼépa ojehupyty upe haguére? ¡Mas de 120.000 ninivita oñarrepenti ha ojesalva! Amo ipahápe Jonás la oikotevẽ vaʼekue ojekorrehi, pórke haʼe la ohusga vai vaʼekue umi héntepe, ndahaʼéi Jehová. Jehová natekotevẽi oexplika ñandéve mbaʼérepa odesidi peteĩ mbaʼe. Yma ningo Jehová odesidi mboyve térã odesidi rire álgo, oporandu vaʼekue isiervokuérape mbaʼépa haʼekuéra opensa (Gén. 18:25; Jon. 4:2, 3). Ha sapyʼánte oexplika voi chupekuéra mbaʼérepa odesidi upéicha (Jon. 4:10, 11). Péro en rrealida Jehová noikotevẽi ñande ñameʼẽ chupe permíso ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe (Is. 40:13, 14; 55:9). w22.02 3, 4 párr. 5, 6

Ikatu hag̃uáicha jaiko “pe imitãvévaramo” tekotevẽ ‘ñapensa umi ótro tuichaveha ñandehegui’ (Filip. 2:3). Amáske ñañehaʼãve ñapensa upéicha, hasyvéta hína ñamoñepysanga hag̃ua ótrope. Enterove ermáno ha ermanakuéra ningo ivaleve térã tuichave ñandehegui peteĩva térã hetave mbaʼépe. Ndahasýi hína ñapensa hag̃ua upéicha jajesarekóramo umi kualida porã orekóvare hikuái. Iñimportánte jasegi pe konsého omeʼẽ vaʼekue apóstol Pablo umi kristiáno Corintoguápe: “¿Mbaʼe piko nde ereko mbaʼe ajeve repensa neimportanteveha ótrogui? ¿Ndahaʼéi piko Ñandejára la omeʼẽva ndéve entéro mbaʼe erekóva? Upéicharõ, ¿mbaʼére piko rejekreeterei rekonsegirõguáicha ndejehegui reínte umi mbaʼe?” (1 Cor. 4:7). Upévare ñañatende vaʼerã ani hag̃ua jaiko jaipota umi ótro ñandeguerohoryeterei térã jaiko ñañemoimportanteseve ñande rapichakuéragui. Por ehémplo, umi ermáno ojapokuaáva diskúrso térã umi ermána ivaletereíva omoñepyrũ hag̃ua estúdio bíblico, siémpre ombotuicha vaʼerã Jehovápe umi mbaʼe ikatúvare ojapo hikuái. w21.06 21, 22 párr. 9, 10

Heta Testígope amás día ijetuʼuve oñemongeta hag̃ua umi héntendi hógape. Oĩ ermáno oikóva umi lugár oĩháme heta várrio serrádo, térã umi edifísio de apartaménto ndoikeihápe oimeraẽvante. Koʼãichagua lugárpe ikatu oĩ umi guárdia nopermitíriva umi héntepe oike, umi oikóva upépe noinvitáiramo chupekuéra. Ótro lugárpe katu umi ermáno saʼietereíre otopa jepi hógape, térã opredika umi lugár ndahetaihápe umi óga. Haʼekuéra mombyrymbyry oviaha vaʼerã og̃uahẽ hag̃ua peteĩ ógape, ha sapyʼánte ndotopái jey avavére. Oiméramo ñanderehe oiko koʼã mbaʼe, ¿mbaʼépa ikatu jajapo ani hag̃ua ñañentrega ha ñañemongeta hag̃ua hetave persónandi? Ñatantea japredika ótro órape. Ñande ikatu ñañemongeta hetave persónandi, japredikáramo haʼekuéra oĩha órape hógape. Amo ipahápe enterovéva oúmante vaʼerã hógape en algún moménto. Heta ermáno opredika kaʼaru térã kaʼarupytũ, pórke otopa hikuái hetave héntere hógape. Avei koʼã órape umi hénte oĩ trankilove ha oñemongetaseve jepi. w21.05 15 párr. 5, 7

¿Oikópa avei upéva ñane tiémpope? Si. Heta hénte ipochy umi testígo de Jehová ndofestehái haguére hendivekuéra umi mbaʼe la Biblia ohechaukáva noĩporãiha, por ehémplo kumpleáño ha Navidad. Ótro katu ipochy umi testígo de Jehová ndopartisipái haguére umi fiésta patriótikape, ha ndosegíri rupi umi kostúmbre ojerekóva oĩ jave omanóva ha oñemoĩva la Biblia heʼívare. Umi oñepysangáva koʼã mbaʼére ningo ikatu oime isinséro ha ipyʼaite guive oguerovia oadoraha Ñandejárape haʼe oipotaháicha. Péro Jehová ndaikatumoʼãi oguerohory chupekuéra ohayhuvéramo umi tradisión oĩva ko múndope, osegi rangue umi enseñánsa hesakã porãitéva oĩva la Bíbliape (Mar. 7:8, 9). ¿Mbaʼépa ikatu jajapo ani hag̃ua ñañepysanga? Jahayhu vaʼerã ñande pyʼaite guive Jehová léi ha umi konsého haʼe omeʼẽva (Sal. 119:97, 113, 163-165). Jahayhúramo Jehovápe, ñamboykéta oimeraẽ tradisión ndogustáiva chupe. Avei ndajahejamoʼãi mbaʼeve iñimportanteve ñandéve g̃uarã pe mborayhu ñañandúvagui Jehováre. w21.05 6 párr. 15, 16

¿Mbaʼéichapa ikatu jasegi ko konsého omeʼẽ vaʼekue apóstol Pablo? Tekotevẽ ñamombarete meme ñande jerovia. Upearã pyʼỹi jastudia vaʼerã la Biblia, ñañemboʼe kontinuadoite, ha siémpre ñanerembiapo heta jajapóvo pe traváho Jehová onkarga vaʼekue ñandéve (2 Tim. 4:4). Ñande jerovia imbaretéramo, ndajakyhyjemoʼãi ni nañañekevrantamoʼãi ñahendu jave ojeʼeha mbaʼe vai testígo de Jehováre (Is. 28:16). Jahayhúramo Jehovápe, Iñeʼẽ ha ñane ermanokuérape, upéva ñanepytyvõta ani hag̃ua ñanembotavy umi apóstata oheja vaʼekue la verda. Jesús tiémpope oĩ vaʼekue heta oñepysangáva ha orrechasáva Jesúspe. Péro oĩ vaʼekue heta oaseptáva chupe, umíva apytépe peteĩva jepe umi oĩva pe Sanedrín judíope, ha oĩ avei kuri “hetaiterei saserdóte” (Hech. 6:7; Mat. 27:57-60; Mar. 15:43). Koʼág̃arupi avei oĩ millones de persóna noñepysangáiva ha odesidíva osegitaha Jesúspe. ¿Mbaʼérepa? Pórke haʼekuéra oikuaa ha ohayhu umi mbaʼe omboʼéva la Biblia. Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi: “Ñandejára, umi ohayhúva nde léi oiko pyʼaguapýpe, ha mbaʼeve nomoñepysangái chupekuéra, siémpre osegi nde rapére” (Sal. 119:165). w21.05 13 párr. 20, 21

Apóstol Pablo ohechakuaa vaʼekue entéro mbaʼe ojapóva Jehová servísiope ndojapói hague ijehegui reínte, síno Ñandejára omombarete rupi chupe. Ijespíritu sánto rupive Jehová omombarete vaʼekue Páblope ojapo porã hag̃ua hembiapo iservísiope, jepe ojepersegi, ojegueraha chupe kárselpe, ha ombohovái hetave mbaʼe ijetuʼúva. Timoteo imitãme omoirũ vaʼekue Páblope, ha haʼe ojerovia vaʼerã avei kuri Ñandejára omombaretetaha chupe ojapo porã hag̃ua hembiapo iservísiope. Por ehémplo, Timoteo oho vaʼekue Páblondi umi viáhe puku puku ojapóvape opredika hag̃ua. Avei Pablo omondo vaʼekue chupe hetave lugárpe ovisita hag̃ua umi kongregasión, ha omokyreʼỹ hag̃ua ermanokuérape (1 Cor. 4:17). Timoteo oñandúne raʼe ndaikatumoʼãiha ojapo porã hembiapo, ha upévare oiméne Pablo heʼi rakaʼe chupe: “Aníke arakaʼeve eheja avave ndeapoʼi nemitã haguére” (1 Tim. 4:12). Avei upe tiémpope, Timoteo ‘pyʼỹinte hasykatu vaʼekue’, ha upéva ojogua vaʼekue peteĩ ñuatĩ oikutúvape chupe hetépe (1 Tim. 5:23). Péro haʼe oikuaa vaʼekue Jehová espíritu sánto ipoderosoitéva omombaretetaha chupe, ikatu hag̃uáicha opredika umi notísia porã ha oservi iñermanokuérape (2 Tim. 1:7). w21.05 21 párr. 6, 7

Umi omeʼẽtava peteĩ konsého oreko vaʼerã enkuénta la heʼíva Santiago 1:19. Upépe heʼi: “Enterovéva oĩ vaʼerã preparádo ohendu hag̃ua, péro ndojapurái vaʼerã oñeʼẽ ha ipochy hag̃ua”. Peteĩ ansiáno ikatu hína oimoʼã oikuaa porãha peteĩ ermáno situasión, ¿péro siértopa hína upéva? Proverbios 18:13 heʼi: “Peteĩ persóna orrespondérõ álgo ohendu porã mboyve la oikóva, ohechauka itavyha ha katuete oñemotĩta”. Upévare iporãvétante oporandúramo pe ermánope mbaʼetekópa oho hese. Ha upearã ohendúmante vaʼerã chupe. Ikatu por ehémplo oporandu: “¿Mbaʼe mbaʼépa rehasa hína che ermáno? ¿Mbaʼéichapa ikatu roipytyvõmi?”. Umi ansiáno ojapóramo upéva ha oñemotiémporamo ohecha hag̃ua mbaʼe mbaʼépa ohasa hína umi ermáno, ikatúta omokyreʼỹ ha oipytyvõ porãve chupekuéra. Ñameʼẽ peteĩ konsého ndeʼiséi jahatanteha jalee pe ermánope unos kuánto téxto térã ñameʼẽ chupe uno térã dos suherénsia. Umi ermáno ningo oñandu vaʼerã jajepyʼapyha hesekuéra, ñantendeha chupekuéra ha ñaipytyvõseha chupekuéra. w22.02 17 párr. 14, 15