Agosto

Jesús oiméne oñeʼẽ raʼe umi soldádo rrománo oklava vaʼekuére chupe pe yvyráre. Jesús nomereséi kuri ojejuka chupe. Upéicharõ jepe, haʼe ndopytái ipyʼaro ni noñamargái (1 Ped. 2:23). Jesús ojapo haguéicha, tekotevẽ ñaime dispuésto ñaperdona hag̃ua ñande rapichápe (Col. 3:13). Ikatu oĩ umi hénte, ijapytepekuéra umi ñane pariénte, nontendéiva umi mbaʼe jagueroviáva ha mbaʼéichapa jaiko, ha upévare oñemoĩ hikuái ñanderehe. Haʼekuéra ikatu omosarambi japu ñane kóntrape, ñanemotĩ ótro renondépe, ohundi ñane puvlikasionkuéra, térã ñaneamenasa voi ñanelastimataha. Japyta rangue ñandepyʼaro, ikatu jajerure Jehovápe oipytyvõ hag̃ua umi oñemoĩvape ñanderehe ikatu hag̃uáicha algún día oservi avei hikuái chupe (Mat. 5:44, 45). Sapyʼánte ikatu ijetuʼu ñandéve ñaporoperdona hag̃ua, koʼýte ojejapóramo ñanderehe peteĩ mbaʼe ivaietereíva. Péro japytáramo ñandepyʼaro ha ñandepochy, ñande jeýnte jajeperhudika (Sal. 37:8). Ñande jadesidíramo ñaporoperdona, ndajahejái hína ñaneamarga umi mbaʼe vai jahasáva (Efes. 4:31, 32). w21.04 8, 9 párr. 3, 4

¿Ndépa ereko peteĩ rehayhúva oñemosẽ vaʼekue kongregasióngui? ¡Oiméne ne korasõite guive rembyasy hína upéva! Epensamíntena mbaʼeichaitépa oiméne Jehová oñeñandu vai rakaʼe umi ánhel oĩva ifamíliape ohejárõ guare chupe (Jud. 6). Ha epensamíntena avei mbaʼeichaitépa hasy asýne raʼe chupe umi israelita, pe ipuévlo haʼe ohayhuetéva, opuʼã jey jeýrõ guare hese (Sal. 78:41). Upévare ikatu reime segúro ñande Ru ñanderayhuetéva ombyasyetereiha avei peteĩ rehayhúva oheja jave chupe. Haʼe ontende porãiterei mbaʼeichaitépa hasy hína ndéve upe rehasáva. Haʼe ningo mborayhúpe nemokyreʼỹta ha ndeapojáta reikotevẽ jave. Pyʼỹinte umi tuakuéra ojekulpa jepi oĩ jave peteĩ ifamília ohejáva Jehovápe. Ha oñeporandu mbaʼépa ikatu vaʼerãmoʼã ojapo hikuái oipytyvõ hag̃ua ifamíliape osegi hag̃ua oservi Jehovápe. Peteĩ ermáno heʼi: “Che apensa vaʼekue upéva oiko hague che káusare, ha upéva chembopesadillapa”. Peteĩ ermána ohasa vaʼekue avei peichagua situasión, ha haʼe pyʼỹinte ojetortura opensávo: “¿Mbaʼe mbaʼéiko la ajapo vai vaʼekue? ¿Oime piko namboʼeporãi raʼe che membýpe ohayhu hag̃ua Jehovápe?”. w21.09 26 párr. 1, 2, 4

Oĩ umi heʼíva ñande ndaikatuiha ñamboʼe la Biblia ótrope ndajaikéi rupi umi eskuéla rrelihiósa iñimportántevape. Péro tekotevẽ oinvestiga porã hikuái oikuaa hag̃ua siértopa umi mbaʼe ojeʼéva. Upéva ojapo vaʼekue Lucas oskrivírõ guare ilívro. Haʼe ojedesidi vaʼekue ‘oinvestiga porãtaha umi mbaʼe oiko vaʼekue iñepyrũ guive’. Haʼe oipota umi hénte oleéva ilívro ‘oikuaa porã siertoha umi mbaʼe’ ojeʼéva Jesúsre (Luc. 1:1-4). Umi judío oikóva Beréape ojapo vaʼekue avei upéva. Haʼekuéra ohendúrõ guare primera ves umi notísia porã oñeʼẽva Jesúsre, oñemoĩ oinvestiga hikuái umi Escrituras Hebreas ohecha hag̃ua siértopa umi mbaʼe ojeʼéva chupekuéra (Hech. 17:11). Upéicha avei ñande tekotevẽ ñainvestiga porã jaikuaa hag̃ua siértopa umi mbaʼe ojeʼéva. Ñakompara vaʼerã umi mbaʼe ñanemboʼéva umi testígo de Jehová umi mbaʼe heʼívare la Biblia. Ha tekotevẽ avei jastudia Jehová puévlo istória ñane tiempopegua. Péicha jajapóramo ndajahusgamoʼãi Ñandejára puévlope umi mbaʼe ojeʼévarente. w21.05 3 párr. 7, 8

¿Oĩpa peteĩ ermáno térã ermána ñane kongregasiónpe ikatúvape ñainvita ñande rógape, térã jahasa hag̃ua tiémpo oñondive? Oĩ ningo umi fécha umi ermanokuéra koʼýte oagradesetahápe jahasáramo tiémpo hendivekuéra. Por ehémplo, ikatu ijetuʼu chupekuéra ihentekuéra omboarete jave umi fiésta patriótika, térã umi fiésta oúva rrelihión fálsagui. Oĩ avei umi ndovyʼaietereíva og̃uahẽ jave pe fécha omano hague peteĩ persóna haʼe ohayhúva. Ñande jajeofreséramo jahasa hag̃ua tiémpo umi ombohováivandi koʼãichagua situasión ijetuʼúva, jahechauka hína ‘ñande pyʼaite guive ñañangarekoha hesekuéra’ (Filip. 2:20). Heta mbaʼére ningo peteĩ kristiáno sapyʼánte ikatu oñeñandu haʼeño. Upéicharõ jepe, siémpre ñanemanduʼa vaʼerã Jehová ontende porãitereiha mbaʼéichapa ñañeñandu. Haʼe pyʼỹinte ojevale ñane ermanokuérare ñanepytyvõ hag̃ua ñaikotevẽ jave (Mat. 12:48-50). Ha jahechauka hag̃ua jaagradeseha Jehovápe pe kongregasiónre, ñande jajapo opa ikatúva ñaipytyvõ hag̃ua ñane ermáno ha ermanakuérape. Tahaʼe haʼéva umi mbaʼe sapyʼánte ñañandúva, ñande núnka nañaimemoʼãi ñaneaño pórke Jehová siémpre oĩta ñande ykére. w21.06 13 párr. 18-20

Jesús siémpre ipositívo vaʼekue ha osegi opredika oĩramo jepe umi hénte nohenduséiva pe mensáhe ogueraháva. ¿Mbaʼérepa? Pórke haʼe oikuaa umi hénte tekotevẽha oaprende la verda, ha haʼe omeʼẽse vaʼekue pe oportunida ikatúvape entéro oasepta hag̃ua pe mensáhe oñeʼẽva Ñandejára Rréinore. Haʼe oikuaa avei umi hénte ñepyrũrã nohenduséi vaʼekue ikatuha okambia, ha amo gotyove ohendu porã. Ñapensamíntena mbaʼépa oiko vaʼekue Jesús famíliape voi. Haʼe opredika aja umi 3 áño imédio, ni peteĩva umi iñermanokuéragui ndoikói idisípulo (Juan 7:5). Péro Jesúspe oñemoingove jey rire, oiko chuguikuéra kristiáno (Hech. 1:14). Ñande ningo ndajaikuaái mávaguipa ikatu oiko Jehová siérvo amo gotyove. Oĩ umi imbeguevéva oasepta hag̃ua pe mensáhe. Ha umi koʼág̃a nañanerenduséiva jepe ikatu ohecha umi mbaʼe porã jajapóva, mbaʼéichapa ñanekyreʼỹ ha ñandepositívo, ha amo gotyove haʼekuerahaitéma avei oñepyrũ ‘ombotuicha Ñandejárape’. w21.05 18 párr. 17, 18

Jesús oĩrõ guare ko yvy ape ári omanda vaʼekue isegidorkuérape ojapo hag̃ua peteĩ traváho orekóva 2 párte. Heʼi chupekuéra opredika hag̃ua umi notísia porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore, ha ohechauka chupekuéra mbaʼéichapa ojapo vaʼerã upéva (Luc. 8:1). Por ehémplo, Jesús heʼi vaʼekue idisipulokuérape mbaʼépa ojapo vaʼerã umi hénte ohenduse jave umi notísia porã, térã mbaʼépa ojapo vaʼerã nohenduséi jave hikuái (Luc. 9:2-5). Haʼe oprofetisa vaʼekue avei opredikataha hikuái hetaiterei héntepe ha heta lugárpe, heʼírõ guare upe mensáhe ojekuaataha “entéro tetãrupi” (Mat. 24:14; Hech. 1:8). Avei haʼe heʼi vaʼekue isegidorkuérape omboʼe vaʼerãha la héntepe ojapo hag̃ua entéro mbaʼe haʼe omanda vaʼekue. Jesús ohechauka vaʼekue ko traváho iñimportantetéva osegitaha ñane tiémpo peve, “og̃uahẽ meve pe fin” (Mat. 28:18-20). Ha pe visión Juan oreko vaʼekuépe, Jesús ohechauka porã oipotaha entéro idisípulo oipytyvõ ótrope oikuaa hag̃ua Jehovápe (Apoc. 22:17). w21.07 3 párr. 3, 4

Ko múndope ningo umi hénte opensa ijehénte ha oiko okompeti oñondive. Por ehémplo, peteĩ empresário ikatu ojapo umi mbaʼe operhudikáva umi ikompeténsiape, oipotágui osẽ porãve chupe inegósio. Peteĩ deportísta oganasetereígui, ikatu hína a propósito olastima pe hugadór oĩvape pe ekípo kontráriope. Ha peteĩ estudiánte oikesetereígui peteĩ universida ifamósovape, ikatu hína okopia umi exámen de ingrésope. Ñande kristianokuéra jaikuaa koʼã mbaʼe oĩ vaiha, pórke umíva hína “umi mbaʼe vai ogustáva yvypóra rete imperféktope” (Gál. 5:19-21). ¿Péro ikatúpa peteĩ ermáno térã ermána ohechakuaaʼỹre oñepyrũma avei okompeti ótrondi kongregasiónpe? Iñimportánte ñapensa upévare, pórke oĩramo okompetíva ótrondi ikatu hína ombyai pe pyʼaguapy oĩva kongregasiónpe. Iporãta ningo jahecha mbaʼéichapa Jehová siervokuéra oĩva la Bíbliape ndoikói vaʼekue okompeti ótrondi. w21.07 14 párr. 1, 2

Pe mborayhu ifiélva ñanemomýi ñaipytyvõ hag̃ua umi oñedesanimávape ha oñeñandu vaívape. Koʼág̃arupi umi ermáno ha ermána imbaʼerechakuaáva oipytyvõ umi oñeñandu vai ha oñedeprimívape oĩva kongregasiónpe. Haʼekuéra ningo ohayhu iñermáno ha iñermanakuérape, ha kyreʼỹme ojapo la ikatúva guive oipytyvõ hag̃ua chupekuéra (Prov. 12:25; 24:10). Apóstol Pablo ñaneakonseha vaʼekue voi jajapo hag̃ua upéva heʼírõ guare: “Peñeʼẽkena pekonsola hag̃uáicha umi oñedeprimívape, peipytyvõkena umi ikangývape ha penepasiénsiakena enterovére” (1 Tes. 5:14). Sapyʼánte pe iporãvéva ikatúva jajapo ñaipytyvõ hag̃ua peteĩ ermáno oñedesanimávape haʼe hína ñahendu chupekuéra ha jaikuaauka jahayhuetereiha chupekuéra. Jehová ningo ohecha ha omombaʼeterei enteroite mbaʼe jajapóva ñaipytyvõ hag̃ua isiervokuéra haʼe ohayhuetévape. Proverbios 19:17 heʼi: “Pe imbaʼeporãva imboriahúvandi Jehovápe voi oipuruka hína, ha haʼe katuete opagáta chupe”. w21.11 10 párr. 11, 12

¿Mbaʼépa ikatu jajapo koʼág̃a jajepreparáma hag̃ua amo gotyove g̃uarã? Tekotevẽ ñañekontenta umi mbaʼe jarekomívare ha javyʼa Jehová haʼe haguére ñane amígo, pórke upéva hína la iñimportantevéva. Amáske jaikuaa porãve Jehovápe, jaikuaa porãvétantema avei haʼe ikatutaha ñandeprotehe Gog de Magog ñandeataka vove. Pe téxto koestediagua rupive jaikuaa mbaʼérepa David ojeroviaite vaʼekue Jehováre. David siémpre ojerovia hese ha Jehová núnka ndohejareíri chupe. David imitárõ guare oiko vai vaʼekue Goliat ndive, ha Goliat tuichavéramo jepe chugui, David heʼi chupe: “Koestedía Jehová chepytyvõta rogana hag̃ua” (1 Sam. 17:46). Upéi David oñepyrũ ombaʼapo pe rréi Saúlpe g̃uarã, ha ko rréi hetaiterei vése oñehaʼã ojuka chupe péro Jehová siémpre ‘oipytyvõ Davídpe’ (1 Sam. 18:12). Haʼe hetaiterei vésema voi ohecha kuri Jehová oipytyvõha chupe, upévare ndodudavéima Jehová ojapotaha upéva hesehápe. w22.01 6 párr. 14, 15

Jehová ningo ohechauka ipasiensiaha opaite mbaʼe ojapóvape, pórke haʼe oñemotiémpo ikatu hag̃uáicha ojapopa itraváho. Haʼe ojapo upéicha omombaʼeguasu hag̃ua héra ha oipytyvõ hag̃ua ótrope. Por ehémplo, Jehová mbeguekatúpe oprepara vaʼekue ko yvy yvyporakuérape g̃uarã. La Biblia oñeʼẽvo upévare heʼi ‘omoĩ hague umi medída ko yvýpe’, ‘omoĩ isimiénto ha okoloka pe ita prinsipál’ (Job 38:5, 6). Haʼe ningo oñemotiémpo vaʼekue voi ojepyʼamongeta hag̃ua umi mbaʼe ojapo vaʼekuére (Gén. 1:10, 12). Ñapensamína mbaʼéichapa umi ánhel oñeñandúne raʼe ohechárõ guare umi mbaʼe pyahu Jehová ojapóva ohóvo. Oiméne ovyʼaiterei raʼe hikuái, ha upéicha rupi ‘osapukaipa vyʼágui’. ¿Mbaʼépa ñanemboʼe upéva? Jehová ningo hetaiterei áñope ojapopa vaʼekue ko yvy, umi estrellakuéra ha opa mbaʼe oikovéva. Péro haʼe ohechárõ guare entéro mbaʼe ojapo vaʼekue mbeguekatúpe, heʼi voi “iporãitereiha” (Gén. 1:31). w21.08 9 párr. 6, 7

Pe ehémplope, Jesús omombeʼu peteĩ karai oho hague de viáhe. Péro oho mboyve, haʼe ohenói ijesklavokuérape ha omeʼẽ káda únope heta monéda de pláta ikatu hag̃uáicha onegosia hikuái. Pe karai oikuaa vaʼekue káda uno umi ijesklávo idiferenteha ojuehegui. Ha orekóvo upéva enkuénta, pe primérope omeʼẽ 5 vosa henyhẽva monéda de plátagui, pe segúndope omeʼẽ mokõi ha pe tercer esklávope omeʼẽ peteĩ. Pe primer ha segundo esklávo ombaʼapo jejopy oganave hag̃ua pláta ipatrónpe g̃uarã. Péro pe tercero ndojapói mbaʼevete pe pláta oñemeʼẽ vaʼekuégui chupe. Upéicha rupi pe patrón omosẽ chupe. Pe primer ha segundo esklávo ojagarra kuri ensério pe rresponsavilida oñemeʼẽ vaʼekue chupekuéra ha ombaʼapo jejopy ipatrónpe g̃uarã. Upéicha rupi, oganave el dóvle chupe g̃uarã, ha pe patrón opaga porã chupekuéra iguápo ha ivale haguére hikuái. Pe patrón ningo ndahaʼéi ovyʼánteva umi esklávo traváhore, síno omeʼẽ voi chupekuéra hetave rresponsavilida. w21.08 21 párr. 7; 22 párr. 9, 10

Jehová ningo hetáma ipasiénsia koʼã ára pahápe, pórke haʼe ndoipotái avave oñehundi (2 Ped. 3:9). Jehová omeʼẽ hína tiémpo ha oportunida enterovépe ikatu hag̃uáicha oñarrepenti. Péro la ipasiénsia oreko límite. Umi hénte orrechasáramo upe oportunida, oikóta hesekuéra la oiko vaʼekue faraón rehe Moisés tiémpope. Jehová heʼi vaʼekue faraónpe: “Che ikatúma kuri aipuru che podér ambou hag̃ua pende ári peteĩ mbaʼasy vai, ha péicha pohundipaite ko yvy ape árigui, ndéve ha avei nde puévlope. Péro che aheja gueteri reikove ahechauka hag̃ua ndéve che podér, ha che réra ojekuaa hag̃ua opárupi ko yvy ape ári” (Éx. 9:15, 16). Amo ipahápe, kompletoite umi nasión oikuaáta hína Jehová añoite haʼeha pe Dios verdadéro (Ezeq. 38:23). Pe ñembokacha oñemensionáva pe téxto koestediaguápe heʼise oñehunditaha pára siémpre umi hénte ojoguáva faraónpe ha ndoaseptaséiva pe derécho Jehová orekóva ogoverna hag̃ua. w21.09 18, 19 párr. 17, 18

¿Hasy asýmavapa ndéve ne korasõ oñemosẽ haguére kongregasióngui peteĩ rehayhúva? ¿Ha mbaʼépa ikatu ejapo oĩramo kongregasiónpe peteĩ heʼíva ndéve peteĩ mbaʼe nemoñeñandu vaivéva? Enterove ningo ñaneimperfékto ha jajavýtante voi jepi (Sant. 3:2). Upévare nanesorprendéi vaʼerã oĩramo peteĩ ndoikuaáiva mbaʼépa heʼíta, térã oñemeʼẽʼỹre enkuénta heʼíramo peteĩ mbaʼe nemoñeñandu vaíva. Nemanduʼákena pe konsého omeʼẽ vaʼekuére apóstol Pablo: “Pesegíkena peñoaguanta ha peñoperdona pende pyʼaite guive, oĩramo jepe penembopochýva” (Col. 3:13). Jasegíkena ñaipytyvõ pe oñemosẽ vaʼekue famíliape. Haʼekuéra ningo mas ke núnka oikotevẽ ñamokyreʼỹ ha jahechauka jahayhuha chupekuéra (Heb. 10:24, 25). Sapyʼánte umi oñemosẽ vaʼekue família oñandu oĩha umi ermáno omboykéva chupekuéra ku oñemosẽrõguáicha avei chupekuéra. ¡Aníkena jaheja upéva oiko! Ha koʼýte tekotevẽ jafelisita ha ñamokyreʼỹ umi imitãva orekóvape isy térã itúa oñemosẽ vaʼekue kongregasióngui. w21.09 29 párr. 13, 14; 30 párr. 16

Peteĩ ijedáva oñemongetáramo peteĩ imitãvandi, upéva ou porãitereíta mokõivévape (Rom. 1:12). Peẽ penemitãva peimevétantema segúro Jehová oñangarekoha isiervokuéra ifiélvare, ha umi ijedáva oñandúta oñemombaʼe ha ojehayhuha chupekuéra. Haʼekuéra ningo vyʼápe omombeʼúta peẽme mbaʼeichaitémapa Jehová ovendesi chupekuéra. Amáske ñandeeda ningo pe ñane porãngue opa ohóvo. Péro Jehovápe g̃uarã umi isiervokuéra ifiélva amás día iporãiteve (1 Tes. 1:2, 3). ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke káda áño ohasávape, haʼekuéra oheja Jehová espíritu omboʼe ha oipytyvõ chupekuéra oreko hag̃ua umi kualida iporãva. Upévare, jaikuaa porãvéramo ñane ermanokuéra ijedávape ha ñaaprende chuguikuéra, ñamombaʼevétantema chupekuéra ha jahechakuaáta haʼeha peteĩ tesóro ijojahaʼỹva. Pe kongregasión ningo imbaretevéta ohóvo umi imitãva omombaʼéramo umi ijedávape, péro avei umi ijedáva omombaʼe vaʼerã umi imitãvape. w21.09 7 párr. 15-18

Ñañatendékena ani hag̃ua ñandepyʼahatã ha ñañehaʼãmbaite japoroporiahuvereko Ñandejára ojapoháicha (Efes. 2:4). Jaiporiahuverekóramo ñande rapichápe ndahaʼemoʼãi ñambyasýtanteva chupe, síno jajapóta voi álgo hesehápe. Upévare enterove ikatu ñapensa mávapepa ikatu ñaipytyvõ, tahaʼe ñane famíliape, ñane kongregasiónpe térã ñande várriope. Katuete jarekóta heta oportunida jaiporiahuvereko hag̃ua ótrope. Por ehémplo, ¿oĩpa peteĩ persóna oikotevẽva oñekonsola chupe? ¿Ikatúpa jagueraha hoʼumi vaʼerã peteĩ oikotevẽvape, térã jajapo algún travahíto chupe hógape? ¿Oĩpa peteĩ ermáno oñerreadmiti ramóva oikotevẽva peteĩ amígo omokyreʼỹ vaʼerã chupe? ¿Ikatúpa ñakomparti ótrondi umi notísia porã okonsolátava chupe? (Job 29:12, 13; Rom. 10:14, 15; Sant. 1:27). Ñanembaʼerechakuaáramo jahecháta oĩha hetaiterei oportunida jaiporiahuvereko hag̃ua umi oikotevẽvape. Jajapóramo upéicha ñambovyʼáta hína Jehovápe, ñande Ru yvagapegua ‘ohechaukáva ñandeporiahuverekoitereiha’. w21.10 13 párr. 20-22

Pe Salmo 23-pe, David heʼi mas o ménos la mísma kósa heʼi vaʼekue pe Salmo 34-pe. Omoñepyrũvo pe Salmo 23 David heʼi: “Jehová hína che Pastór. Mbaʼevete asy ndofaltamoʼãi chéve”. Upéi David omombeʼu umi vendisión haʼe orresivíva Jehová haʼe haguére Ipastór, ha koʼãva hína la añetehápe iñimportánteva ha núnka ndofaltamoʼãiva chupe. Por ehémplo, Jehová ‘ogia chupe tape porãre’, ha oĩ hendive ivai ha iporã jave la situasión. David oikuaa vaʼekue Jehová omombytuʼutaha chupe “umi kapiʼipe vérde asýva oĩháme”, péro oikuaa avei upéva ndeʼiseiha núnka naiprovlemamoʼãiha. Sapyʼánte oñedesanimátante voi, ku oguatarõguáicha haʼeño peteĩ “sérro paʼũ iñypytũhárupi”, ha orekótante voi avei enemígo. Péro Jehová ningo la Ipastór, upévare David heʼi: “Che ndakyhyjéi”. Ko salmo rupive jaikuaáma mbaʼe sentídopepa Davídpe ‘ndofaltái raʼe mbaʼevete’. Haʼe orekopaite vaʼekue la oikotevẽva haʼe hag̃ua Jehová amígo. David noikotevẽi vaʼekue heta mbaʼe ovyʼa hag̃ua, pórke haʼe oñekontentáma umi mbaʼe Jehová omeʼẽvare chupe. Jehová ovendesi ha oprotehe vaʼekue Davídpe, ha upéva la iñimportanteve vaʼekue Davídpe g̃uarã. Umi mbaʼe David heʼi vaʼekuére jahechakuaa umi mbaʼerepy ndahaʼéi vaʼerãha la iñimportantevéva ñandéve g̃uarã. w22.01 3, 4 párr. 5-7

Ymaite guive oĩ vaʼekue umi hénte nohenduséiva Jehová siervokuérape opredika jave chupekuéra. Por ehémplo, Noé hetaiterei áñore “opredika vaʼekue umi mbaʼe ihústova” (2 Ped. 2:5). Haʼe ningo katuete oipotaitereíne raʼe umi hénte ohendu porã chupe, péro Jehová ndeʼíri vaʼekue upéva oikotaha. Upéva rangue haʼe omandárõ guare Noépe ojapo hag̃ua pe árka, heʼi chupe: “Reike vaʼerã pe árkape, nde, ne rembireko, nde raʼykuéra ha hembirekokuéra reheve” (Gén. 6:18). Avei Jehová heʼírõ guare chupe mbaʼe medídapa oreko vaʼerã pe árka, Noé oiméne opilláma rakaʼe ndahetamoʼãiha umi hénte ohendúva chupe (Gén. 6:15). Ha jaikuaaháicha ni peteĩ persóna nopenái vaʼekue Noére (Gén. 7:7). ¿Opensa piko rakaʼe Jehová Noé ndojapoporãi hague hembiapo predikasiónpe? ¡Ni mbaʼevéicharõ! Ñandejára oguerohory vaʼekue Noépe, pórke haʼe ifiél ha ojapo opa mbaʼe heʼi hagueichaite chupe (Gén. 6:22). w21.10 26 párr. 10, 11

¡Ñapensamína mbaʼeichaitépa oñeñandu vaíne raʼe Rut ohendúrõ guare koʼã mbaʼe! Haʼe ningo hetáma ojesakrifika kuri oipytyvõ hag̃ua Noemíme. Haʼe hasẽ kuri hendive, okonsola chupe ha oguata kuri hendive heta díare. Ha upéicharõ jepe Noemí osẽ heʼi: “Jehová chegueru jey koʼápe po nandi”. Rut oĩramo jepe upépe ijykerete, umi mbaʼe Noemí heʼívare haʼetévaicha la nomombaʼéiva entéro mbaʼe Rut ojapo vaʼekue hesehápe. ¡Ajépa hasy asýne raʼe upéva Rútpe! Péro haʼe lomímonte opyta Noemí ykére (Rut 1:3-18). Koʼág̃arupi peteĩ ermáno térã ermána oñedeprimíva ikatu hína heʼi térã ojapo peteĩ mbaʼe ñanemoñeñandu vaíva, jepe ñande ñaipytyvõma kuri chupe hetaiterei mbaʼépe. Péro ñañehaʼãmbaite vaʼerã ani hag̃ua jajagarra vai upéva. Ñande japytáta ijykére ha jajeruréta Jehovápe tañanepytyvõ ikatu hag̃uáicha ñakonsola chupe (Prov. 17:17). Peteĩ ermáno térã ermána oikotevẽva ajúda ikatu hína ñepyrũrã ndoaseptái upéva. Péro pe mborayhu ifiélva ñanemomýita japyta hag̃ua ijykére ha jasegi hag̃ua ñañehaʼã ñaipytyvõ chupe (Gál. 6:2). w21.11 11 párr. 17-19

La Biblia ohechauka peteĩ persóna sánta hekopotĩha, ndojeheʼaiha pe rrelihión fálsare, haʼeha Ñandejára amigoite ha oadoraha chupe haʼe oipotaháicha. Upévare ñande ñanesánto hag̃ua jajapo vaʼerã koʼã mbaʼe. Jehová ningo haʼe pe persóna isantovéva oexistíva, ha ñandéve g̃uarã tuichaiterei priviléhio ikatu haguére oiko ñandehegui iñamigoite. ¡Ajéiko tuichaite mbaʼe upéva ñandéve g̃uarã! Jehová ningo ipotĩ ha isánto entéro mbaʼépe. Upéicha voi heʼi vaʼekue hese umi serafín: “Jehová ningo umi ehérsito yvagapegua ruvicha. Haʼe sánto, sánto, sánto” (Is. 6:3, nóta). Koʼã ánhel ningo ikatu oĩ Jehová ykerete pórke haʼekuéra sánto avei. w21.12 3 párr. 4, 5

Umi imitãva ojepyʼapy jepi ndoikuaáigui mbaʼépa ojapóta hekovégui. Upéva ijetuʼu, pórke iprofesorkuéra ha ihentekuéra ndahaʼéiva Testígo ikatu hína heʼi chupe ostudia hag̃ua álgo ogana porã hag̃ua. Péicha ojapóramo saʼíma hembýta chupe la tiémpo. Upévare, ituakuéra ha iñamigokuéra oĩva kongregasiónpe, ikatu hína omokyreʼỹ chupe oipuru hag̃ua pe tiémpo orekóva Jehová servísiope. ¿Mbaʼépa ikatu hína oipytyvõ peteĩ imitãvape odesidi porã hag̃ua? Efesios 5:15-17 tuicha ikatu oipytyvõ chupe ojepyʼamongetáramo hese. Olee rire ko téxto, pe mitãrusu térã mitãkuña ikatu oñeporandu: “¿Mbaʼe la ‘Jehová oipotáva ajapo’? ¿Mbaʼépa adesidi vaʼerã ambovyʼa hag̃ua chupe? ¿Mbaʼe mbaʼépa ajapo vaʼerã aipuru porã hag̃ua pe tiémpo arekóva?”. Nemanduʼákena ‘ivaiha hína umi día’ ha ko múndo oĩva Satanás poguýpe oñehundi potaitemaha. w22.01 27 párr. 5

¿Arakaʼe guivépa Santiágogui oiko Jesús disípulo? Jesús orresusita rire, haʼe “ojechauka Santiágope ha upe rire enterove umi apóstolpe” (1 Cor. 15:7). Upe oiko vaʼekue okambiaite kuri Santiágope, ha upe guive oikóma chugui Jesús disípulo. Haʼe oĩ vaʼekue avei umi apostolkuérandi oñembyatýrõ guare hikuái Jerusalénpe orresivi hag̃ua pe espíritu sánto (Hech. 1:13, 14). Ha upe rire, Santiago oĩ voi kuri pe Kuérpo Governántepe (Hech. 15:6, 13-22; Gál. 2:9). Áño 62 mboyvemi, pe espíritu sánto omomýi Santiágope oskrivi hag̃ua peteĩ kárta umi unhídope. Ha upéva upe kárta koʼag̃aite peve ideprovécho ñandéve, tahaʼe jahátarõ yvágape térã nahániri (Sant. 1:1). Pe istoriadór Josefo oñeʼẽ vaʼekue avei Santiágore. Haʼe omombeʼu pe súmo saserdóte Ananías (Anás raʼy), omanda hague ojejuka hag̃ua Santiágope. Santiago ifiél vaʼekue Jehovápe omohuʼã meve iservísio ko yvy ape ári. w22.01 8 párr. 3; 9 párr. 5

Peteĩ mbaʼe ñanemboʼéva pe téxto koestediagua haʼe hína nañahaʼarõi vaʼerãha Jehová ñandeprotehe entéro mbaʼe omoĩvagui a pruéva ñande jerovia. Jesúspe ojeprova haguéicha omano meve, ñande avei ñaime vaʼerã preparádo ñandefiél hag̃ua ñamano meve la tekotevẽramo (Mat. 16:24, 25). Péro ikatu ñaime segúro Ñandejára ndohejamoʼãiha jahasa mbaʼeve ndaikatumoʼãiva ñaaguanta (1 Cor. 10:13). Upe Jesús heʼi vaʼekue ñanemboʼe avei ikatuha jasufri ndajajapóiramo jepe mbaʼeve ivaíva, hese oiko haguéicha (1 Ped. 2:19, 20). Umi hénte oĩva ko múndope oñemoĩ ñanderehe, ndahaʼéi jajapo haguére peteĩ mbaʼe ivaíva, síno ndajaikói rupi haʼekuéra oikoháicha ha ñamombeʼu rupi pe añetegua (Juan 17:14; 1 Ped. 4:15, 16). Jesús ontende vaʼekue mbaʼérepa Jehová oheja haʼe osufri. Péro oĩ Ñandejára siérvo ifiélva ohasáva umi situasión ijetuʼúva, ha upéicha jave oñeporandúva mbaʼérepa Jehová opermiti oiko umi mbaʼe vai (Hab. 1:3). Jehová ningo oporoporiahuvereko ha ipasiénsia. Haʼe ningo ontende koʼã isiervokuéra ndahaʼeiha ijerovia kangýgui oporandúva koʼã mbaʼe, síno oikotevẽnte hikuái pe konsuélo haʼe añoite ikatúva omeʼẽ chupekuéra (2 Cor. 1:3, 4). w21.04 11 párr. 9, 10

Jehová oaseptáta pe adorasión ñameʼẽva chupe jajapóramo upéva jahayhu ha jarrespetágui chupe. Ñande ningo jaikuaa haʼe omereseha jaadora chupe, ha jajapose upéva ñande pyʼaite guive ñameʼẽségui chupe la iporãvéva. Ha peteĩ mbaʼe ikatúta jajapo upearã haʼe ñañemboʼe chupe. La Biblia ningo okompara pe insiénso rehe umi ñemboʼe ñande jajapóva Jehovápe. Heʼi avei pe insiénso ogustaiterei hague chupe. Jehovápe ogustaiterei ñañemboʼe jave chupe ñande pyʼaite guive, taisensíllo jepe raʼe umi mbaʼe jaʼéva chupe (Prov. 15:8; Deut. 33:10). Opokoiterei ningo Jehováre ñañemboʼe jave chupe jaʼe hag̃ua jahayhueterei ha jaagradesetereiha chupe opa mbaʼére. Haʼe ohenduseterei voi ñamombeʼu jave chupe umi mbaʼe ñandepyʼapýva, ha mbaʼe esperánsa ha deséopa jaguereko. Upévare iporãta ñañemboʼe mboyve jajepyʼamongetáramo umi mbaʼe jaʼétavare chupe. Péicha jajapóramo jaofreséta hína ñande Ru yvagapeguápe pe insiénso iporãvéva. w22.03 20 párr. 2; 21 párr. 7

Armagedónpe ndahaʼemoʼãi ñande la jadesidíva mávapa omerese ojesalva (Mat. 25:34, 41, 46). ¿Jajeroviátapa Jehováre upe moméntope? ¿Térãpa ñañemomombyrýta chugui nañandegustái rupi la haʼe odesidíva? Jahechaháicha iñimportánte hína jajerovia Jehováre koʼág̃ama voi, pórke upéicharõ añoite jajeroviáta hese amo gotyove. Pe múndo pyahúpe jahupytýta hetaiterei mbaʼe iporãva. Epensamíntena, umi rrelihión fálsa ningo opátama, ndaiporimoʼãvéima avei pe komérsio ha pe polítika hetaitéma ñandereko asýva, enterovetéva hesãita, imitã jeýta, ha umi persóna jahayhúva nomanomoʼãvéima. Satanás ha idemoniokuérape ojejagarráta ha ndaikatumoʼãvéima ñandeperhudika 1.000 áño pukukuére. Umi mbaʼe vaiete oiko vaʼekue haʼekuéra opuʼã rupi Jehováre opátama (Apoc. 20:2, 3). ¡Ajépa javyʼaitéta upe moméntope jajerovia haguére Jehováre! w22.02 6, 7 párr. 16, 17

Jesús ningo siémpre ojogueraha porã vaʼekue enterovéndi, ha omokyreʼỹ vaʼekue avei umi héntepe osolusiona hag̃ua umi provléma orekóva ótrondi. Por ehémplo, haʼe omboʼe vaʼekue chupekuéra oñeʼẽ vaʼerãha hapichándi ha oñehaʼã ojogueraha porã jey hendive, pórke upéichamante Jehová oaseptáta la iñadorasión (Mat. 5:23, 24). Ha ijapostolkuéra manterei oikóramo jepe oiko vai oikuaaségui mavaitévapa la iñimportantevéva, haʼe heta vése oipytyvõ vaʼekue chupekuéra anivéma hag̃ua ojapo upéva (Luc. 9:46-48; 22:24-27). Oiméramo ñande ñañehaʼã oĩ hag̃ua pyʼaguapy, upéva ndeʼiséi ndajaikovaírinte vaʼerãha la ñande rapichakuérandi, síno ñande voi ñañehaʼã vaʼerãha enterovéva ojogueraha porã hag̃ua kongregasiónpe (Filip. 4:2, 3; Sant. 3:17, 18). Upévare ñañeporandumína: “Oiméramo roñokarãiʼimi raʼe peteĩ ermánondi, ¿aprokurapaitépa ikatu hag̃uáicha ajogueraha porã jey hendive, térãpa añemosimapéna ha apyta chepyʼaro hína upépe? ¿Aguapýntepa ahaʼarõ haʼe ou oñeʼẽ chendive, térãpa chete voi añemboja hendápe añeʼẽ hag̃ua upe provlémare, apensáramo jepe haʼeha la kulpávle?”. w22.03 10 párr. 10, 11

Ymaitereíma la Bíbliape ojeprofetisa hague Ñandejára siervokuéra kyreʼỹme ojeofresetaha ombaʼapo hag̃ua chupe g̃uarã (Sal. 110:3). Upe profesía ningo oñekumpli porãiterei ñane tiémpope, pórke ñande jaservíva Jehovápe káda áño jaipuru millones de óra japredika hag̃ua, hiʼarive avave ndopagái ñandéve upévare síno ñande voluntárionte. Ha avei ñañehaʼãmbaite ñaipytyvõ ñane ermanokuérape opa mbaʼe oikotevẽvape. Umi ansiáno katu ohasa hetaiterei tiémpo oprepara hag̃ua umi párte orekótava rreunionhápe, ha avei oñangareko hag̃ua ermanokuéra oĩvare kongregasiónpe. Hetaiterei ningo la traváho oĩva Jehová organisasiónpe. ¿Péro mbaʼépa ñanemomýi jajapo hag̃ua entéro koʼã mbaʼe? Ñande jahayhueterei Jehovápe ha avei la héntepe (Mat. 22:37-39). Jesús oheja vaʼekue ñandéve peteĩ ehémplo iporãitereíva, pórke haʼe siémpre omotenonde vaʼekue la héntepe ha nopensái ijehénte. Ñande katu ñañehaʼãmbaite jasegi hag̃ua iñehémplo (Rom. 15:1-3). Ha jajapóramo upéva jahupytýta hetaiterei mbaʼe porã. w22.02 20 párr. 1, 2

Yma Israélpe ojepaga vaʼekue umi personál ombaʼapóvape kokuépe por día. Ha pe kokue jára ndopagáiramo ipersonálpe káda día, ikatu hína ofaltapa anga chupe ha ifamíliape umi mbaʼe oikotevẽva. Upévare Jehová heʼi vaʼekue: “Haʼe ojejopy vai ha hekove odepende hína upe pepagátavare chupe” (Deut. 24:14, 15; Mat. 20:8). Koʼág̃arupi la majoría umi patrón ndopagái káda día la ipersonálpe, síno káda 15 térã una ves al mes. Upéicharõ jepe la ñaaprendéva Levítico 19:13-gui ikatu avei ideprovécho chupekuéra, pórke oĩ heta patrón omombaʼapoitereíva la ipersonálpe, péro saʼieterei opaga chupekuéra. Haʼekuéra ojaprovecha koʼã travahadór rehe pórke oikuaa ndailadoiha hikuái, ha osegímante vaʼerãha ombaʼapo chupekuéra g̃uarã. Ha upévare ikatu jaʼe amo ipahápe nokumpliriha hína la heʼíva Levítico 19:13. Iñimportanteterei ningo ñande kristiáno jareko enkuénta ko léi heʼíva jajapóramo negósio, térã jaguerekóramo ombaʼapóva ñandéve g̃uarã. w21.12 10 párr. 9, 10

Jesúspe ningo heta ojetortura vaʼekue, ha ohasa asyeterei avei kuri pe yvyráre. Upévare katuete oiméne ijuhéi raʼe, ha oikotevẽ peteĩ omboyʼumi vaʼerã chupe. Jesús nopensái vaʼekue ikangyha heʼi haguére mbaʼépa oikotevẽ, ha ñande upéicha vaʼerã avei. Oime vaʼerã ndajajerureséi ajúda ótrope ñaikotevẽ jave. Péro oĩramo peteĩ mbaʼe ñaikotevẽva, aníkena jaduda jajapo hag̃ua upéva. Por ehémplo, oiméramo ñandeedáma térã ñanderasykatu, ikatu jajerure peteĩ ñane amígope tañandegueraha jajogua hag̃ua umi mbaʼe ñaikotevẽva, térã jaha hag̃ua doktórpe. Ñañeñandu vai térã ñañedesanima jave, ikatu jajerure peteĩ ansiánope térã peteĩ ermáno ijerovia mbaretévape ñanerendumi hag̃ua, térã heʼi hag̃ua ñandéve umi mbaʼe ‘ñanemokyreʼỹtava’ (Prov. 12:25). Aníkena ñanderesarái ñane ermanokuéra ñanderayhuha, ha haʼekuéra ñanepytyvõseha ‘jahasa asy jave’ (Prov. 17:17). Péro haʼekuéra ningo ndaikatumoʼãi oikuaa mbaʼépa ñapensa, ñañandu, térã ñaikotevẽ ñande ndajaʼéiramo chupekuéra. w21.04 11, 12 párr. 11, 12

Hetápe ningo oforsaiterei jepi okambia jave la isituasión. Por ehémplo oĩ umi oservi vaʼekue de tiémpo kompléto hetaiterei áñore, ha upéi oñekambia chugui la iñasignasión. Ótro katu ijedáma rupi ohóvo tekotevẽ oheja peteĩ priviléhio ogustaiterei vaʼekue chupekuéra. Ha legálmente normál la ñañeñandu vai upéicha jave, pórke ñandeafekta ningo umichagua kámbio. Ifasilvéta ñandéve ñaaguanta hag̃ua okambia jave ñane situasión ñañehaʼãmbaitéramo ñantende mbaʼérepa Jehová opermiti umíva. Iñorganisasión ningo ohupyty hína hetaiterei mbaʼe ñane tiémpope, ha ñande jareko peteĩ priviléhio ijojahaʼỹva, pórke ikatu ñaipytyvõ Jehovápe koʼã mbaʼépe (1 Cor. 3:9). Avei ikatu ñaime segúro nokambiamoʼãiha la Jehová oñandúva ñanderehe. ¡Haʼe siémpre osegíta ñanderayhu peteĩchaite! Upévare, oiméramo okambia ñane situasión térã ñane asignasión, ndovaléi ñapensa upéva oiko hague ndajajapoporãi rupi ñande traváho. La Biblia heʼi voi ndovaleiha ñapensa ñane situasión yma guare iporãve hague koʼag̃aguágui (Ecl. 7:10). Jasegi vaʼerã ñandepositívo okambia jave ñane situasión, ha upéva ñanepytyvõta ikatu hag̃uáicha jasegi javyʼa ha ñandefiél Jehovápe. w22.03 17 párr. 11, 12

¿Mávapepa Jehová ohechauka mborayhu ifiélva? La Bíbliape heʼi ñande ikatuha jahayhu heta mbaʼe, por ehémplo “pe hustísia”, “umi konsého” ha pe “víno ha aséite” (Sal. 37:28; Prov. 12:1; 21:17). Péro pe mborayhu ifiélva núnka ndojehechaukái umi kosakuérape, síno siémpre peteĩ persónape. Upéicharõ jepe, Jehová ndohechaukái mborayhu ifiélva oimeraẽvape, síno espesiálmente umi orekóvape peteĩ amista hendive. Jehová ningo núnka ndofallamoʼãi iñamigokuérandi. Haʼe opromete voi chupekuéra hetaiterei mbaʼe porã, ha siémpre ohayhúta chupekuéra. Péro Jehová ohechauka avei ohayhuha yvyporakuérape en henerál. Jesús heʼi vaʼekue peteĩ karai héravape Nicodemo: “Ñandejára ningo ohayhueterei umi héntepe, upévare ontrega Itaʼýra peteĩete orekóva, péicha entéro umi ohechaukáva ojeroviaha hese noñehundimoʼãi síno ikatúta oikove pára siémpre” (Juan 3:1, 16; Mat. 5:44, 45). w21.11 2 párr. 3; 3 párr. 6, 7

Añetehápe ijetuʼu jaiko ko múndo añáme, ha amo gotyove ikatu voi hína ñambohovái umi situasión ivaive jeýva (Mat. 24:21). Hiʼãitéma ningo ñandéve og̃uahẽ pe día opytatahápe tesaráipe entéro koʼã mbaʼe vaiete. Upe tiémpope nañanemanduʼamoʼãvéima umívare ha núnka mas ndoikomoʼãvéima (Is. 65:16, 17). Jahechakuaa upéicharõ tekotevẽha jasegi ñamombarete ñane aguánte. ¿Mbaʼérepa? Pórke Jesús heʼi vaʼekue voi: “Peẽ peaguantáramo pe fin peve, pesalváta pende rekove” (Luc. 21:19). Ifasilvéta ñandéve jasegi hag̃ua ñaaguanta, ñapensáramo oĩha avei ótro oaguantáva hína umi provléma ñande jarekovaichagua. ¿Mávapa omoĩ hína ñandéve pe ehémplo de aguánte iporãvéva? Ñandejára Jehová. ¿Nesorprendépa upéva? Oiméramo upéicha, epensamína ko mbaʼére: Ko múndo oĩ pe Diablo poguýpe, ha upévare henyhẽte provlémagui. Péro Jehová oreko pe podér ohundi hag̃ua peteĩ tesapirĩme ko múndo ha opaichagua provléma, haʼe ohaʼarõnte hína pe día ojapo hag̃ua upéva (Rom. 9:22). Ñandejára osegi hína oaguanta og̃uahẽ meve pe tiémpo haʼe oiporavo vaʼekue upearã. w21.07 8 párr. 2-4