Noviembre

Japredika aja ñañandu Jehová ñanepytyvõha heta hendáicha. Por ehémplo, ñanepytyvõ ñaime hag̃ua trankílo peteĩ ogajára ijarhél jave ñandéve. Jatopa jave peteĩ ohendu porãva, Jehová ñanepytyvõ avei ñanemanduʼa hag̃ua pe téxto ñaikotevẽvare jalee hag̃ua chupe. Ha ñande territóriope oĩramo jepe heta ndoikuaaséiva mbaʼeve, Jehová omeʼẽ ñandéve pe kyreʼỹ jasegi hag̃ua japredika (Jer. 20:7-9). Jehová avei ohechauka ivuenoha ñanendive ñanemboʼévo mbaʼéichapa japredika vaʼerã. Por ehémplo, pe rreunión éntre semanaguápe ñaaprende mbaʼéichapa ñañemongeta vaʼerã umi héntendi, ha ñanemokyreʼỹ hikuái jaipuru hag̃ua umi suherénsia predikasiónpe. Ñepyrũrã ikatu jakyhyje lénto ñatantea hag̃ua peteĩ mbaʼe pyahu, péro upéi jahechakuaa umi suherénsia oikoiteha ñande territóriope g̃uarã. Umi ñane rreunión ha aty guasu ñanemokyreʼỹ jepi avei ñatantea hag̃ua japredika diferénte hendáicha. Ikatu oime núnka ndajajapóiva gueteri umíva, ha ñatanteávo oiméne ñanenerviosoʼimi ha jakyhyje. Péro jajapóvo péicha, ñameʼẽ hína Jehovápe peteĩ oportunida ñanevendesi hag̃ua. w21.08 27 párr. 5, 6

Oskrivírõ guare peteĩ kárta umi coríntiope, apóstol Pablo oñemoñeʼẽ mbarete vaʼekue chupekuéra. Péro upéi omondo Títope hendapekuéra. ¡Ajéiko ovyʼaiténe raʼe Pablo oikuaárõ guare ojagarra porã hague hikuái upe konsého! (2 Cor. 7:6, 7). Umi ansiáno ikatu osegi Pablo ehémplo ohasávo tiémpo ermanokuérandi. Por ehémplo ikatu ojapo upéva og̃uahẽramo voi porã rreunionhápe, ha oñemongeta kyreʼỹ enterovéndi. Sapyʼánte ningo unos kuánto minutítonte ifálta tuicha oñemokyreʼỹ hag̃ua ermanokuérape (Rom. 1:12). Umi ansiáno ikatu avei osegi Pablo ehémplo oipurúvo Ñandejára Ñeʼẽ omokyreʼỹ hag̃ua ermanokuérape, ha omomanduʼa hag̃ua chupekuéra mbaʼeichaitépa Jehová ohayhu káda únope. Haʼe oñehaʼã ofelisita chupekuéra káda ke ija chupe. Ha sapyʼánte tekotevẽtaramo oñemoñeʼẽ algún ermánope, haʼe oipuru Ñandejára Ñeʼẽ ojapo hag̃ua upéva. Upéicha jave, haʼe heʼi porãnte pe ermáno térã ermánape mbaʼépepa ikatu omehora. Péro ojapo upéva mborayhúpe ndoipotáigui haʼe ojagarra vai upéva (Gál. 6:1). w22.03 28, 29 párr. 11, 12

Koʼág̃arupi Jehová omeʼẽ ipuévlope “pe podér umi ótra hénte ndorekóiva”, ikatu hag̃uáicha osegi oservi chupe fiélmente. Haʼe ningo ñanemombarete hína avei pe ñemboʼe rupive. Efesios 6:18-pe apóstol Pablo ñanemokyreʼỹ “kontinuadoite” ñañemboʼe hag̃ua Ñandejárape, ha haʼe ohendúta ñane ñemboʼe ha ñanemombaretéta. Sapyʼánte ñande avei ikatu ñañandu ndaikatuveimaha jagueropuʼaka ñane provléma, ha ndajaikuaái mbaʼépa jaʼéta ñañemboʼe jave. Péro Jehová oipota ñande ñañemboʼe chupe ndajaikuaáiramo jepe mbaʼéichapa ñamombeʼúta umi mbaʼe ñapensáva ha ñañandúva (Rom. 8:26, 27). Haʼe ningo ñanemombarete avei la Biblia rupive. Pablo olee vaʼekue Ñandejára Ñeʼẽ oñemombarete ha otopa hag̃ua konsuélo, ha ñande avei ikatu jajapo upéicha (Rom. 15:4). Jalee jave Ñandejára Ñeʼẽ ha jajepyʼamongeta hese, Jehová ikatu oipuru ijespíritu sánto ontendeka hag̃ua ñandéve mbaʼéichapa umi téxto ikatu ñanepytyvõ ñane situasiónpe (Heb. 4:12). w21.05 22 párr. 8-10

Ñande ningo jaikuaa iñimportantetereiha ñaporomboʼe. Péro sapyʼánte oĩ umi mbaʼe ñandejokóva, ha upéicha rupi ndaikatúi jajapo disípulo ñandéve ñandegustahaichaite. Ikatu hína ñapensa ñane situasión nomeʼẽiha jajapove hag̃ua. Por ehémplo, oĩ umi ermáno ijedámava térã hasykatúva. ¿Ndépa reime hína upe situasiónpe? Oiméramo upéicha, jahechakuaáma ikatuha jajapo estúdio bíblico por teléfono térã videollamáda rupive. Upéva heʼise ñande ikatuha ñamoñepyrũ peteĩ estúdio bíblico, térã ñambostudia peteĩ persónape ñande rogaite guive voi. Ha oĩ avei umi ostudiaséva la Biblia, péro ndaikatúiva pe orário ñane ermanokuéra ojepokuaahápe opredika. Péro ikatu hína opyta porã chupekuéra ostudia pyhareve voi porã, térã katu pyharekue. ¿Ikatúnepa ñande jajeofrese jastudia hag̃ua la Biblia hendivekuéra koʼã oráriope? Jesús omboʼe vaʼekue Nicodémope pyharekue, pórke Nicodémope ogustave vaʼekue upe orário (Juan 3:1, 2). w21.07 5 párr. 10, 11

Jesús tiémpope, Juan el Bautista disipulokuéra oñesorprende vaʼekue Jesús disipulokuéra noajunái haguére. Jesús heʼi haʼekuéra natekotevẽiha oajuna haʼe oĩ aja gueteri (Mat. 9:14-17). Upéicharõ jepe, umi fariséo ha umi ótro oñemoĩva Jesúsre okondena chupe pórke haʼe ndosegíri umi tradisión ha kostúmbre orekóva hikuái. Haʼekuéra ipochy voi haʼe omonguerárõ guare peteĩ hasývape sabadokue (Mar. 3:1-6; Juan 9:16). Koʼã kuimbaʼe oñemombaʼeguasu okumpli haguére pe léi oñeʼẽva pe sábadore, péro naiprovlemaiete ojejapo haguére negósio pe témplope. Ha Jesús okondenárõ guare chupekuéra upévare, orrenegaiterei hikuái (Mat. 21:12, 13, 15). Avei Jesús opredikárõ guare peteĩ sinagógape Nazarétpe umi hénte ohendúva chupe ipochyeterei, pórke haʼe omombeʼu umi mbaʼe oiko vaʼekue yma Israélpe ohechauka hag̃ua haʼekuéra ndojeroviaiha ha opensaha ijehénte (Luc. 4:16, 25-30). Heta persóna oñepysanga ha orrechasa Jesúspe, pórke haʼe ndojapói vaʼekue umi mbaʼe haʼekuéra oimoʼãva ojapotaha (Mat. 11:16-19). w21.05 5, 6 párr. 13, 14

Jehová ñanemboʼe mbaʼeichaitépa ipeligróso ñañemombaʼeguasu ha jaipota potave heta mbaʼe. Upearã oikuaauka ñandéve mbaʼépa oiko vaʼekue isiervokuérare. Ñapensa jave pe taryrýire, oiméne ñanemanduʼa Satanás pe Diáblore. Haʼe ningo oiméne oreko rakaʼe heta priviléhio haʼérõ guare Jehová ánhel, péro noñekontentái. Haʼe oipota pe adorasión Jehová añoite omereséva. Satanás oipota jajogua chupe, ha oñehaʼãmbaite ani hag̃ua ñañekontenta umi mbaʼe jarekóvare. Upéva haʼe ojapo ñepyrũ vaʼekue oñeʼẽrõ guare Évape. Jehová ningo mborayhúpe omeʼẽ vaʼekue Eva ha iménape hetaiterei hiʼupy hetereíva. Haʼekuéra ikatu vaʼekue hoʼu “entéro yvyramáta hiʼávagui oĩva pe hardínpe”, peteĩre añoiténte la ndopokói vaʼerã hikuái (Gén. 2:16). Péro Satanás ombotavy Évape ha ogueroviaka chupe hoʼúmante vaʼerãha pe yva ojeproivi vaʼekue. Eva noñekontentái umi mbaʼe orekóvare, síno oipota potave vaʼekue. Ha jaikuaa mbaʼépa oiko upe haguére: Eva opeka ha tiémpo rire omano (Gén. 3:6, 19). w21.06 14 párr. 2, 3; 17 párr. 9

Ñandejára oipota vaʼekue Adán ha Eva ifamília ha oñangareko porã ko yvýre. Haʼekuéra ojapórire la Jehová ojeruréva chupekuéra, Adán ha Eva ha avei umi ifamiliare ikatúta kuri oĩ Ñandejára famíliape pára siémpre. Adán ha Eva ningo oreko vaʼekue peteĩ lugár iñimportánteva Jehová famíliape. Oñeʼẽvo umi yvyporakuérare, David heʼi vaʼekue Jehovápe: “Nde remeʼẽ vaʼekue chupe peteĩ puésto michĩvéva umi ánhelgui, ha remombaʼe ha rembotuicha chupe” (Sal. 8:5). Jaikuaaháicha, Jehová nomeʼẽi vaʼekue yvyporakuérape pe podér, arandu ha avilida orekóva umi ánhel (Sal. 103:20). Péro añetehápe ndahaʼéi la tuichaitereíva la diferénsia, pórke koʼã ánhel ipoderosoitéva michĩmínte tuichave ñandehegui. Ñambyasýramo jepe, Adán ha Eva naiñeʼẽrendúi rupi operde vaʼekue pe lugár orekóva Jehová famíliape. Upéicha rupi ohupyty hetaiterei mbaʼe vai umi ifamiliarépe. Péro Jehová propósito nokambiái. Haʼe koʼag̃aite peve oipota umi yvypóra iñeʼẽrendúva oĩ ifamíliape pára siémpre. w21.08 2, 3 párr. 2-4

Ñane tiémpope oĩ heta oñemoĩva ñanderehe jaservi rupi Jehovápe. Por ehémplo, oĩ voi umi país umi goviérno oproivihápe umi testígo de Jehovágui hembiapo, ha ojegueraha voi ñane ermanokuérape kárselpe jepe. Péro haʼekuéra oaprovecha upe oportunida opredika hag̃ua ‘umi governadór ha umi rréipe’ (Mat. 10:17, 18). Péro inklúso umi lugár ndoikoihápe koʼã mbaʼe, oĩnte avei oñemoĩva ñanderehe jaservi rupi Jehovápe. Por ehémplo ikatu hína oñemoĩ ñanderehe ñane hentekuéra, ha a lo mehór haʼekuéra ojapo voi oimeraẽ mbaʼe ñandejoko hag̃ua pono jaservi Jehovápe (Mat. 10:32-36). Upéicharõ jepe sapyʼánte oiko jepi avei álgo ñanesorprendetereíva, pórke haʼekuéra nañanemolestavéima ohechakuaávo ndajahejamoʼãiha mbaʼeve ñandejoko jaservi hag̃ua Jehovápe. Ha oĩ voi umíva apytépe kon el tiémpo oñepyrũva oservi Jehovápe fiélmente. Upévare, ¿mbaʼépa ikatu rejapo oĩramo oñemoĩva nderehe? ¡Aníkena rekyhyje, ha ndepyʼaguasúkena! Jehová nepytyvõta ijespíritu sánto rupive, ha upéicha rupi ndaipóri mbaʼeve ikatu vaʼerã ipuʼaka nderehe. w22.03 16 párr. 8

La Biblia ohechauka porã ñandéve Jehovápe ombojeguaruha “umi oñemombaʼeguasúva, umi ijapúva, umi ojukáva hénte inoséntepe” (Prov. 6:16, 17). Avei heʼi porã ñandéve haʼe ‘ndochaʼeieteha umi ivioléntovare ha ndohayhuieteha umi ombotavývape hapichápe’ (Sal. 5:6). Jehovápe ningo ndogustaieterei koʼã mbaʼe, ha ñaimekuaa segúro upeichaha pórke Noé tiémpope ohundipaite vaʼekue umi hénte añáme, hústamente oñekomporta rupi péicha (Gén. 6:13). Avei ñapensamína la heʼi vaʼekuére proféta Malaquías. Jehová heʼi vaʼekue chupe haʼe ndochaʼeieteha umi otraisionávare hembiayhúpe ha ojedivorsia chugui. Ha koʼãichagua hénte heʼíramo jepe oadoraha Jehovápe, haʼe ndoaseptamoʼãi upéva ha okastigáta chupekuéra la ojapóvare (Mal. 2:13-16; Heb. 13:4). Jehová heʼi ñandéve ‘ndajachaʼéi vaʼerãha umi mbaʼe vaíre’ (Rom. 12:9). Upéva heʼise ñanembojeguaru vaʼerãha voi umi mbaʼe ndogustáiva chupe, ha nañandegustaiete voi ni michĩmi koʼã mbaʼe. Upévare ñande ni nañapensái voi jajapóvo koʼãichagua mbaʼe. w22.03 4, 5 párr. 11, 12

Koʼẽrõitéma ningo ñande Ru yvagapegua omeʼẽta ñandéve hetaiterei vendisión Irréino rupive. Ñande jasegíramo jareko esperánsa Jehováre jarresivíta hetaiterei vendisión, koʼág̃ama voi ha avei pe múndo pyahúpe. Jaike vove pe múndo pyahúpe, natekotevẽmoʼãvéima ñaaguanta umi provléma ha umi mbaʼe ñanekevrantáva koʼág̃arupi. Opátama umi inhustísia ha ndaiporimoʼãvéima mbaʼeve ñanembohasa asýva (Apoc. 21:4). Ndajaikomoʼãvéima ñañekevranta ndajarekóiramo g̃uarã umi mbaʼe ñaikotevẽva, pórke jarekóta opa mbaʼe ha hembypáta voi ñandéve (Sal. 72:16; Is. 54:13). ¡Ajépa iporãite umi vendisión omeʼẽtava ñandéve Jehová! Koʼág̃arupi Jehová ñandeprepara hína jaiko hag̃ua igoviérno poguýpe. Upearã haʼe ñanepytyvõ ñandepuʼaka hag̃ua umi kostúmbre vai jarekóvare, térã jahechauka hag̃ua umi kualida porã ogustáva chupe. Upévare aníkena ñañedesanima ni ñañentrega, pórke amo gotyove ñaneraʼarõ hína hetaiterei mbaʼe porã. Ñahaʼarõ aja og̃uahẽ upe tiémpo ijojahaʼỹva, jasegíkena vyʼápe ñahaʼarõkuaa ha jareko esperánsa Jehováre ojapotaha entéro mbaʼe opromete vaʼekue. w21.08 13 párr. 17-19

Ikatu jaʼe Pablo omeʼẽ hague ko konsého hiʼoraitépe, pórke tiémpo riremínte umi kristiáno oikóva Judéape tekotevẽ vaʼekue oho upégui, ha oheja hóga, itraváho ha ihentekuéra ndahaʼéiva kristiáno ikatu hag̃uáicha odipara ha oho “umi montáñare” (Mat. 24:16). Ha upe tiémpope iñimportanteterei kuri koʼã kristiánope g̃uarã okomparti oñondive umi mbaʼe orekóva. Oiméramo haʼekuéra osegi rakaʼe pe konsého Pablo omeʼẽ vaʼekue chupekuéra oiko mboyve entéro koʼã mbaʼe, katuete ifasilvéta kuri chupekuéra ojapo hag̃ua upéva ijetuʼúramo jepe hendivekuéra la situasión oho rire hógagui. Koʼág̃arupi ikatu hína ñane ermáno ha ermanakuéra noñanimái heʼi ñandéve umi mbaʼe oikotevẽva. Upévare jahechaukákena ermanokuérape ikatuha ojerure ñandéve ajúda oikotevẽ vove hikuái. Katuete ningo ñane kongregasiónpe oĩ umi ermáno siémpre oipytyvõva ótrope. Koʼã ermáno heʼi joʼa joʼa voi ñandéve jajerurénte hag̃ua chupekuéra ajúda ñaikotevẽ vove, ha ndahaʼeiha íncha chupekuéra g̃uarã upéva. Upévare ñaime segúro ñaikotevẽha óra oimeraẽ mbaʼe, haʼekuéra ñanepytyvõtaha. ¡Ha jajoguaseterei voi chupekuéra! w22.02 23, 24 párr. 13-15

Umi áño ohasa vaʼekuépe oĩ kuri heta kámbio umi kongregasión ha sirkuítope, pórke algúno oñefusiona ha ótro katu ojedisolve voi. Oiméramo ñande jajecha raʼe upe situasiónpe, katuete ijetuʼúne raʼe ñandéve jaheja hag̃ua umi ñane hénte térã ñane amigokuérape ha jaha ótro kongregasiónpe. ¿Péro serápa Jehová la heʼíva umi ansiánope moõpa oasigna vaʼerã káda ermánope? Nahániri. Ha upévare hústamente ikatu ijetuʼu hína ñandéve jasegi umi instruksión omeʼẽva umi ansiáno. Péro Jehová ningo ojeroviaiterei hesekuéra, ha ñande upéicha vaʼerã avei. ¿Mbaʼérepa ñañehaʼã vaʼerã jaapoja umi mbaʼe odesidíva umi ansiáno, sapyʼánte nañandegustapáiramo jepe la odesidíva hikuái? Pórke péicha ñaipytyvõ hína oĩ hag̃ua unida Jehová puévlope. Umi kongregasión ningo oñakãrapuʼã porã enterove umi ermáno iñumílderamo ha osegi umi instruksión omeʼẽva umi ansiáno (Heb. 13:17). Ha iñimportanteveha, jaapojáramo umi ansiánope jahechauka hína jajeroviaha Jehováre (Hech. 20:28). w22.02 4, 5 párr. 9, 10

Oiméramo nde peteĩ ermáno vautisádo, ikatu eñehaʼãmbaite ejapo porãve hag̃ua nde diskúrso ha ndevaleve hag̃ua eporomboʼévo. ¿Mbaʼérepa? Pórke ‘epensa meméramo’ mbaʼéichapa ikatu elee porãve, eporomboʼe ha ejapo porãve umi nde diskúrso, nde haʼéta peteĩ vendisión umi nerendúvape g̃uarã (1 Tim. 4:15). Emoĩ la méta estudia ha esegi hag̃ua káda konsého omeʼẽva pe folléto Jalee ha ñamboʼe porãve hag̃ua. Estudia káda uno umi leksión, eñensaja porã nde rógape, ha ejapo jave umi nde diskúrso eñehaʼãmbaite emoĩ en práktika umi mbaʼe eaprende vaʼekue. Ejerure suherénsia pe konsehéro auxiliárpe térã umi ótro ansiánope. Haʼekuéra ningo ‘ombaʼapo jejopy oñeʼẽ hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽre ha oporomboʼe hag̃ua’ (1 Tim. 5:17). Ndahaʼéi ningo eñehaʼãnte vaʼerã entende pe leksión oĩva pe follétope, síno epensa vaʼerã mbaʼéichapa ikatu eipytyvõ umi nerendúvape omombarete hag̃ua ijerovia, térã omoĩ hag̃ua en práktika umi mbaʼe oaprendéva. Ejapóvo upéicha, evyʼavéta nde ha haʼekuéra avei. w21.08 24 párr. 17

Ñapensáramo umi ótro tuichaveha ñandehegui, ndajaikomoʼãi ñakompeti umi ivaleve térã ikatupyryvévandi ñandehegui. Upéva rangue, javyʼáta hendivekuéra, koʼýte oiméramo oipuru hína hikuái umi mbaʼe ojapokuaáva Jehová servísiope omombaʼeguasu hag̃ua chupe. Péicha enterove ñaipytyvõta oĩ hag̃ua pyʼaguapy ha unida kongregasiónpe. Ñande nañaenvidiamoʼãi peteĩ ermáno térã ermánape ñaneumílderamo ha jahechakuaáramo umi mbaʼe ndajajapokuaáiva. Ñande ñaneumílderamo ndajaikomoʼãi jahechaukase ñandevaleveha ñande rapichakuéragui. Upéva rangue, oĩramo peteĩ ermáno térã ermána ivalevéva ñandehegui peteĩ mbaʼépe, ñañehaʼãta ñaaprende chugui. Por ehémplo, ñamoĩ chupe peteĩ ermáno ojapokuaaitereiha diskúrso, ñande ikatu ñaporandu chupe mbaʼéichapa ojeprepara ojapo hag̃ua idiskúrso. Térã oĩramo peteĩ ermána okosina hetereíva, ñaporandukuaa chupe mbaʼépa ikatu jajapo ñande ñakosinakuaave hag̃ua. w21.07 15, 16 párr. 8, 9

Lívro de Númerospe ikatu jalee Jehová omanda hague ojejuka hag̃ua peteĩ kuimbaʼépe ombyaty haguére jepeʼa sabadokue. Péro upéi, 2 Samuélpe jahecha mbaʼéichapa haʼe operdona vaʼekue rréi Davídpe, jepe haʼe hekovai ha oporojuka vaʼekue (Núm. 15:32, 35; 2 Sam. 12:9, 13). Jalee jave koʼã mbaʼe ikatu ñañeporandu: “¿Mbaʼéreiko Jehová operdona raʼe Davídpe hekovai ha oporojukáramo jepe, péro heʼi pe kuimbaʼe ombyaty vaʼekue jepeʼa omano vaʼerãha voi?”. La Biblia nomeʼẽi jepi entéro umi detálle. Por ehémplo, ñande jaikuaa rréi David ombyasy hague ipyʼaite guive la ojapóva (Sal. 51:2-4). ¿Péro mbaʼépa ikatu jaʼe pe kuimbaʼe ombyaty vaʼekuére jepeʼa sabadokue? ¿Ombyasýpa raʼe la ojapo vaʼekue? ¿Haʼépa idesovediéntema vaʼekue voi Jehovápe anteve? ¿Ojeavisáma voípa raʼe chupe ha lomímonte ojapo? La Biblia ningo ndeʼíri koʼã mbaʼe. Péro ñande jaikuaa porã Jehovápe, ha ñaime segúro haʼe ‘siémpre ojapoha iporãva’ (Sal. 145:17). w22.02 3 párr. 3, 4

Peteĩ persóna orrekonoséva umi mbaʼe ndaikatúiva ojapo ojadapta la isituasiónre, ha ndoikói ojeexihieterei ojapo hag̃ua peteĩ mbaʼe ndaikatumoʼãiva ojapo. Upéicha rupi haʼe osegi ovyʼa ha ombaʼapo jejopy. Ikatu ñakompara chupe peteĩ omanehávare ohóvo peteĩ arrivádare. Pe chofér tekotevẽta voi omboguejy la ikámbio osegi hag̃ua oarriva. Oho mbeguevéta ningo añete, péro osegíta oho hese. Ha upéicha avei pe persóna orrekonoséva umi mbaʼe ndaikatúiva ojapo. Haʼe oikuaa mbaʼe moméntopepa “omboguejy vaʼerã la ikámbio”, osegi hag̃ua oservi Jehovápe ha oipytyvõ ótrope (Filip. 4:5). Ñapensamína Barzilái ehémplore. Haʼe orekórõ guare 80 áño, rréi David oinvita vaʼekue chupe oiko hag̃ua chugui peteĩva umi ikonsehéro pe palásiope. Péro Barzilái orrekonose la ndaikatúiva ojapo, ha orrechasa pe rréi oofreséva chupe. Upémarõ heʼi pe rréipe oho hag̃ua ivése peteĩ kuimbaʼe imitãvéva hérava Kimham (2 Sam. 19:35-37). Ojapo haguéicha Barzilái, umi ermáno ijedáva ovyʼa omeʼẽ haguére oportunida umi ermáno imitãvévape ombaʼapove hag̃ua. w21.09 10 párr. 6, 7

¿Ijetuʼúpa ndéve rehecha hag̃ua Jehovápe nde Túaicha ha rehechakuaa hag̃ua haʼe nderayhuha? Hetápe g̃uarã ijetuʼu. Ikatu oime upéicha pórke imitãme itúa heta ombohasa asy vaʼekue chupekuéra, ha upévare ndaikatúi oñeimahina oĩha peteĩ túa ñanderayhúva. Péro tuichaite ningo ñanembopyʼaguapy jaikuaávo Jehová ontendeha mbaʼéichapa ñañeñandu. Haʼe oñemoag̃uise voi ñanderehe, upévare la Biblia ñanemokyreʼỹ: “Peñemoag̃uíkena Ñandejárare, ha haʼe oñemoag̃uíta penderehe” (Sant. 4:8). Jehová ñanderayhu ha heʼi voi haʼetaha ñandéve g̃uarã pe mehór Papa ikatúva jareko. Jesús ningo ikatu ñanepytyvõ ñañemoag̃uive hag̃ua Jehováre. Haʼe oikuaa porãiterei chupe, osegi vaʼekue Itúa ehémplo ha ohechauka porãiterei umi kualida haʼe orekóva. Upévare heʼi vaʼekue: “Upe chéve cherecháva ohecháma avei pe Túape” (Juan 14:9). Peteĩ ermáno majórcha Jesús ñanemboʼe mbaʼéichapa jarrespeta ha ñaneñeʼẽrendu vaʼerã ñande Túape, mbaʼépa ndajajapói vaʼerã ani hag̃ua ñamoñeñandu vai chupe, ha mbaʼépa jajapo vaʼerã ñandeguerohory hag̃ua. Péro iñimportantevéva, Jesús ñanepytyvõ ñantende hag̃ua umi kualida Jehová orekóva, mbaʼeichaitépa haʼe ñanderayhu ha imbaʼeporã ñanendive. w21.09 21 párr. 4, 5

Jehová puévlo siémpre oĩ unído. Haʼe ningo omeʼẽ umi ansiánope tuichaiterei rresponsavilida, pórke ikargopekuéra opyta la kongregasión osegi hag̃ua ipotĩ. Oiméramo peteĩ ermáno opeka raʼe, umi ansiáno ohecha vaʼerã oimépa haʼe ikatu osegi hína pe kongregasiónpe térã nahániri. Haʼekuéra ohecha vaʼerã avei oimépa pe ermáno oñarrepenti hína rreálmente ipyʼaite guive. Por ehémplo, haʼe ikatu heʼi ombyasyetereiha la ojapo vaʼekue, ¿péro ombojeguarúpa hína chupe la ojapo vaʼekue? ¿Oĩpa desidído ndojapomoʼãveitamaha upéva? Térã oiméramo opeka raʼe oreko rupi júnta vai, ¿ojekuaápa hese ohejaseha umi iñamigokuérape? Umi ansiáno ningo oñemboʼe Jehovápe, oinvestiga porã la oiko vaʼekue, oanalisa mbaʼépa heʼi la Biblia upe témare, ha avei ohecha mbaʼe aktitúpa oreko hína koʼág̃a pe pekadór. Oreko rire enkuénta entéro koʼã mbaʼe, haʼekuéra odesidi oimépa pe ermáno ikatu osegi pe kongregasiónpe, ha sapyʼánte tekotevẽtamante oñemosẽ chupe (1 Cor. 5:11-13). w22.02 5 párr. 11, 12

Tahaʼe haʼéva la tiémpo jajevautisa hague, tahaʼe unos kuánto día térã heta áñoma, lomímonte jasegi vaʼerã ñañehaʼã jaiko hag̃ua Jehová oipotaháicha. Upearã ñañatende vaʼerã umi mbaʼe ñapensávare. ¿Mbaʼérepa? Pórke ñane kondúkta odepende hína umi mbaʼe ñapensávare. Oiméramo jaiko ñapensa vyroreíre, jajapóta hína la ivaíva (Efes. 4:17-19). Péro ñapensáramo kósa iporãvare, jajapóta umi mbaʼe Jehovápe ogustáva ha ñambovyʼáta chupe (Gál. 5:16). Upéicharõ jepe, ñande ndaikatúi jaipeʼapaite ñane akãgui entéro umi pensamiénto vai. Péro opyta ñande kárgope jadesidi jajapótapa umi mbaʼe ñapensáva térãpa nahániri. Ñande ningo jajevautisa mboyve, ñakambiáma vaʼerã heta mbaʼépe ha jaheja umi mbaʼe Jehovápe ndogustáiva. Upéva hína pe páso iñimportantevéva jajapo vaʼerã ikatu hag̃uáicha jaipeʼa ñandejehegui pe kondúkta yma guare. Péro ikatu hag̃uáicha Jehová ñandeguerohory ñamonde vaʼerã avei peteĩ aóicha pe kondúkta pyahu. w22.03 8 párr. 1, 2

Ndahaʼéi hína la ifasilpáva umi ansianokuérape opilla hag̃ua oimépa oñarrepenti hína ipyʼaite guive peteĩ opeka vai vaʼekue. ¿Mbaʼérepa? Pórke umi ansiáno ndoikuaái mbaʼépa pe persóna oreko ikorasõme, upévare haʼekuéra ojesegímante vaʼerã umi mbaʼe ohechávare. Umi ansiáno oheka vaʼerã umi pruéva ohechaukáva pe ermáno okambiaitéma hague la opensáva pe mbaʼe vai ojapo vaʼekuére. Umi ansiáno tekotevẽta ohecha pe persónare okambiaitéma hague, ha ombyasyetereiha omoñeñandu vai haguére Jehovápe. Ikatu hína heta tiémpo haguépe ae pe persóna ojapo koʼã kámbio. ¿Mbaʼe mbaʼépa ojapo vaʼerã peteĩ expulsádo ohechauka hag̃ua oñarrepentíma hague ipyʼaite guive? Haʼe oho meme vaʼerã rreunionhápe, ha ojepokuaa vaʼerã oñemboʼe ha ostudia la Biblia, heʼi haguéicha chupe umi ansiáno. Avei oñehaʼãmbaite vaʼerã ojei umi situasión ikatúvagui ombopeka jey chupe. Haʼe oñehaʼãmbaitéramo oñemoĩ porã jey Jehovándi, ikatu oĩ segúro Jehová katuetei operdonataha chupe, ha umi ansiáno oipytyvõtaha chupe oĩ jey hag̃ua pe kongregasiónpe. w21.10 6 párr. 16-18

Jesús ningo ohayhueterei Jehovápe, upévare oadora vaʼekue chupe añoiténte, tahaʼe yvágape térã oĩrõ guare ko yvy ape ári (Luc. 4:8). Jesús omboʼe vaʼekue idisipulokuérape ojapo hag̃ua avei upéicha. Upévare, Jesús ni idisipulokuéra ifiélva ndoipurúi vaʼekue umi taʼanga oadora hag̃ua Jehovápe. Ñandejára ningo peteĩ espíritu ha ni peteĩ yvypóra ndaikatúi ohecha chupe. Upévare umi taʼanga ojejapóva ni núnka ndaikatumoʼãi oñekompara Ñandejára Todopoderóso Jehováre (Is. 46:5). ¿Péro ikatu piko jajapo umi sánto raʼanga ha ñañemboʼe chupekuéra? Jehová omeʼẽrõ guare umi Diez Mandamiénto, pe segúndope heʼi vaʼekue pe oñemensionáva pe téxto koestediaguápe. Ko mandamiénto ningo hesakã porãiterei umi ombovyʼasévape g̃uarã Jehovápe. Umi istoriadór heʼi pe síglo primérope umi kristiáno oadora hague Ñandejárape añoiténte. Ha koʼág̃arupi ñande testígo de Jehová jasegi umi kristiáno ypykue ehémplo. w21.10 19, 20 párr. 5, 6

Jesús oavisa vaʼekue umi kristiáno oikóvape Judéape ‘umi ehérsito omongorataha Jerusalén’, ha haʼekuéra ohecha vove upéva tekotevẽtaha ‘odipara oho umi montáñape’ (Luc. 21:20-24). Iñeʼẽrendu hag̃ua Jesúspe, haʼekuéra tekotevẽta kuri osakrifika heta mbaʼe, péro ojesalváta ojapóramo upéva. Ojapóma unos kuánto áño peteĩ Ñemañaha oñeʼẽ hague koʼã kristiánore, ha heʼi: “Haʼekuéra oheja ikokue ha la hóga, haʼekuéra ni naitiémpoi ombyaty hag̃ua la ikosakuéra. Péro ojapo hikuái upéicha oikuaágui Jehová okuidataha hesekuéra. Chupekuéra g̃uarã Jehová iñimportanteve vaʼekue oimeraẽ ótra kósagui”. Upéi heʼive: “Ikatu hína amo gotyove oñepresenta ñandéve umi situasión tekotevẽtahápe jahechauka mbaʼépa la iñimportantevéva ñandéve g̃uarã. ¿Iñimportantevépa ñandéve g̃uarã umi mbaʼerepy? ¿Térãpa iñimportanteve ñandefiél Jehovápe ikatu hag̃uáicha jajesalva? Ág̃a og̃uahẽ vove pe fin ikatu hína ijetuʼu ñanendive ofaltágui ñandéve heta mbaʼe. Upévare koʼág̃ama jajeprepara vaʼerã jajapo hag̃ua la tekotevẽva guive jajesalva hag̃ua”. w22.01 4 párr. 7, 8

Umi israelita osẽmírente Egíptogui, Jehová oikuaauka vaʼekue Moiséspe mbaʼéichapa haʼe héra ha umi kualida orekóva. Haʼe heʼi: “Jehová, Jehová, che hína peteĩ Dios oporoporiahuverekóva ha oporombyasýva, ndaipochyreíriva, oporohayhuetereíva ha nopyrũiva iñeʼẽre, ohayhu añetéva hetaitereípe, operdonáva umi ojavývape, hembiapo vaíva ha opekávape” (Éx. 34:6, 7). Koʼã mbaʼe porãite heʼívare, Jehová oikuaauka Moiséspe mbaʼeichaite pevépa haʼe oporohayhu. ¿Mbaʼéichapa haʼe ojapo upéva? Jehová ndeʼíri ijehe oporohayhunteha, síno heʼi voi haʼe ‘oporohayhuetereiha’. Péicha ningo la Biblia heta vése heʼi Jehováre (Núm. 14:18; Neh. 9:17; Sal. 86:15; 103:8; Joel 2:13; Jon. 4:2). Koʼã kásope ojepuru ko palávra oñeñeʼẽ hag̃ua Jehováre añoite, ha núnka peteĩ persónare. ¡Ajépa jahecharamoite Jehová pyʼỹinte heʼi haguére péicha ijehe! w21.11 2, 3 párr. 3, 4

Umi matrimónio ikatu oaprende peteĩ mbaʼe iñimportánteva apóstol Pedro ha hembirekógui. Seis mése térã un áñorupi Pedro oikuaa rire Jesúspe, haʼe odesidi vaʼerã kuri peteĩ mbaʼe iñimportantetereíva. Pedro ningo ojededika vaʼekue la péskape omantene hag̃ua ifamíliape. Upévare Jesús oinvitárõ guare chupe oiko hag̃ua chugui isegidór, Pedro oreko vaʼerã kuri enkuénta ifamíliape odesidi mboyve (Luc. 5:1-11). Ha Pedro odesidi ohotaha Jesúsndi ha opredikataha hendive de tiémpo kompléto, ha amalisia Pedro rembireko oapoja vaʼekue upe desisión. Por ehémplo, la Biblia omombeʼu Jesús orresusita rire, haʼe omoirũ hague Pédrope umi iviáhepe, ha oiméne ojapo raʼe upéva peteĩ tiémpore (1 Cor. 9:5). Katuete ningo haʼe ehémplo vaʼekue umi ermána omendávape g̃uarã. Upéicha rupi Pedro ikatu vaʼekue trankílamente oñemoñeʼẽ umi omendávape (1 Ped. 3:1-7). Ojekuaa porãiterei ningo Pedro ha hembireko ojeroviaiterei hague Jehová promesakuérare, koʼýte pe promésa heʼívare Jehová núnka nombofaltamoʼãiha mbaʼeve umi omotenondévape Irréino (Mat. 6:31-34). w21.11 18 párr. 14

Apóstol Pablo ningo ohayhueterei vaʼekue iñermanokuérape, ha oñemeʼẽmbaite voi oipytyvõ hag̃ua chupekuéra (Hech. 20:31). Upéicha rupi, umi ermanokuéra ohayhueterei vaʼekue avei chupe. Upévare peteĩ vuéltape umi ansianokuéra oĩva Éfesope oikuaárõ guare núnka mas ndohechamoʼãveimaha chupe, “hasẽ soro” voi hikuái (Hech. 20:37). Koʼág̃arupi, umi ansianokuéra oĩva ñane kongregasiónpe ñanderayhueterei avei, ha oĩ ojapo hag̃uáicha oimeraẽ mbaʼe ñanderehehápe ñanepytyvõ hag̃ua (Filip. 2:16, 17). Péro sapyʼánte ningo ijetuʼu avei hendivekuéra, ¿mbaʼépa ikatu oipytyvõ chupekuéra upéicha jave? Tuichaiterei ningo oipytyvõta umi ansiánope oanalisáramo apóstol Pablo ehémplo. ¿Mbaʼérepa? Pórke haʼe ningo ndahaʼéi vaʼekue peteĩ súper ómbre. Haʼe iñimperféktonte vaʼekue avei ñandéicha, ha sapyʼánte oñehaʼãmbaitémante vaʼerã kuri ojapo hag̃ua la iporãva (Rom. 7:18-20). Avése hendy vaʼekue avei hendive oreko rupi heta provléma, péro haʼe noñentregái ha osegi vaʼekue ovyʼa Jehová servísiope. Ha umi ansiáno osegíramo apóstol Pablo ehémplo ikatúta avei ombohovái porã umi provléma orekóva ha osegíta ovyʼa Jehová servísiope. w22.03 26 párr. 1, 2

Levítico 19:3-pe oñemanda vaʼekue umi israelítape nombaʼapói vaʼerãha sabadokue. Ñande ningo nañaimevéima pe léi mosáika poguýpe ha upévare natekotevẽi ñakumpli ko mandáto, péro oĩ heta mbaʼe ikatúva ñaaprende chugui. Umi israelita nombaʼapói vaʼekue upe díape ikatu hag̃uáicha itiempove oñemoag̃ui hag̃ua Jehováre. Upévare voi Jesús oaprovechámi vaʼekue umi sabadokue oho hag̃ua pe sinagógape ha olee Ñandejára Ñeʼẽ (Éx. 31:12-15; Luc. 4:16-18). ¿Mbaʼépa ñanemboʼe ko mandáto Jehová omeʼẽ vaʼekue umi israelítape? Ñande avei ñanerembiapo hetáramo jepe ñañemotiémpo vaʼerãha ñañemoag̃ui hag̃ua Jehováre. ¿Ndépa ere ikatuha emehora upévape? Pyʼỹinte eñemotiémporamo eñemoag̃ui hag̃ua Jehováre, oikóta ndehegui iñamigoite. Ha upéva ningo iñimportanteterei, pórke upéicharõmante haʼe heʼíta nderehe nesantoha entéro mbaʼépe. w21.12 5 párr. 13

Oĩrõ guare ko yvy ape ári, Jesús ojeheʼa vaʼekue opaichagua persónare. Haʼe okaru vaʼekue umi ipláta hetávandi ha umi ipoderósovandi, péro avei ohasa vaʼekue heta tiémpo umi imboriahúvandi ha umi ohasa asývandi. Haʼe oiporiahuvereko vaʼekue avei umi hénte ojeʼévare hese haʼeha pekadór. Heta hénte ijorgullósova oñepysanga ha orrechasa vaʼekue Jesúspe upe ojapóvare. Haʼekuéra oporandu Jesús disipulokuérape: “¿Mbaʼére piko pekaru ha peʼu vevída umi okovrávandi impuésto ha umi pekadór ndive?”. Péro Jesús heʼi chupekuéra la jatopáva pe téxto koestediaguápe (Luc. 5:29-31). Heta tiémpo pe Mesías ou mboyve, proféta Isaías heʼíma vaʼekue voi ko múndo orrechasataha chupe. Upe profesía heʼi: “Umi hénte odespresia ha omboyke chupe. [...] Haʼete voi hova oñemoʼãva ñandehegui, ojedespresia chupe ha ñapensa haʼe ndovaleiha mbaʼeverã” (Is. 53:3). Ko profesía ohechauka porã “umi hénte” odespresiáta hague pe Mesíaspe. Upévare umi judío upe tiempopegua noñesorprendéi vaʼerã kuri la Jesúspe ojerrechasa haguére. w21.05 8, 9 párr. 3, 4

Algúno kristiáno ypykuépe ijetuʼu vaʼekue ojapo hag̃ua la ojeʼéva chupekuéra (Sant. 1:22). Ótro katu omombaʼeve umi iplátavape (Sant. 2:1-3). Ha algúnope katu ijetuʼu ojoko hag̃ua ijuru (Sant. 3:8-10). Koʼã kristiáno oho vaíma hína kuri hese, péro Santiago nopensái hesekuéra ndaikatumoʼãveimaha okambia. Haʼe mborayhúpe oakonseha chupekuéra, péro heʼi porã avei chupekuéra mbaʼépepa okambia vaʼerã. Ha upéi heʼi ijetuʼúrõ algúnope okambia hag̃ua toñemboja umi ansiánore (Sant. 5:13, 14). ¿Mbaʼépa ñaaprende? Jaikuaárõ jepe mbaʼépa ijetuʼu umi ótrope, nañapensái vaʼerã naipohãveimaha hikuái. Heta estudiántepe ikatu ijetuʼu ojapo hag̃ua la oaprendéva (Sant. 4:1-4). Ha ikatu voi oraha chupekuéra un tiémpo okambiaite hag̃ua ha oiko hag̃ua kristiáno teéicha. Ñande tekotevẽ ñandepyʼaguasu ha jaʼe ñane estudiántepe mbaʼépepa tekotevẽ okambia. Péro jajerovia vaʼerã hesekuéra, ani ñapensa ndaikatumoʼãiha okambia hikuái. Jehová ningo omoag̃ui hína ijehe umi persóna iñumíldevape, ha haʼe voi oipytyvõ chupekuéra okambia hag̃ua tekotevẽhápe (Sant. 4:10). w22.01 11 párr. 11, 12

Enterove ningo ñañehaʼã jasegi Jehová ehémplo ha jaiporiahuvereko ñande rapichápe. ¿Mbaʼérepa? Pórke upéva hína peteĩva umi mbaʼe iñimportantevéva Jehová ohendu hag̃ua ñane ñemboʼe. Ñande ndajaipotaiete Jehová orrechasa umi ñane ñemboʼe. Upévare ñañatende porã vaʼerã ani hag̃ua jaju ñandepyʼahatã. Ñande ningo nañambotyséi ñande apysa peteĩ ñane ermáno osufrívagui hína. Upéva rangue pyaʼe voi ñaipytyvõta chupe ojerure jave ñandéve ajúda. Avei ñañehaʼãmbaitéta jareko enkuénta ko konsého oĩva Santiago 2:13-pe: “Pe ndoiporiahuverekóiva hapichápe, ndojeporiahuverekomoʼãi avei ojehusga vove”. Ñande ñaneumílderamo ha ñanemanduʼa mbaʼeichaitépa ñaikotevẽ umi ótro ñandeporiahuvereko, ifasilvéta ñandéve jaiporiahuvereko hag̃ua ñande rapichápe. Ha koʼýte tekotevẽ jahechauka upéva peteĩ pekadór oñarrepentíramo ha ou jey kongregasiónpe. La Bíbliape jatopa umi ehémplo ñanepytyvõva jaiporiahuvereko hag̃ua ñande rapichápe ha ani hag̃ua ñandepyʼahatã. w21.10 12 párr. 16, 17

Pe pyhare omano mboyve Jesús oheka peteĩ lugár trankílo ikatuhápe ojepyʼamongeta ha oñemboʼe. La Biblia omombeʼu haʼe oho hague pe hardín de Getsemanípe ojapo hag̃ua upéva. Upérõ Jesús omboʼe idisipulokuérape iñimportantetereiha oñemboʼe. Jesús ha idisipulokuéra ohórõ guare pe hardín de Getsemanípe pyharepytéma kuri, posívlemente las 12 pasádoma. Upéicharõ jepe Jesús heʼi idisipulokuérape: “Ani peke ha peñatende che ajapoháicha”, ha upéi oho oñemboʼe (Mat. 26:37-39). Péro Jesús oñemboʼe aja idisipulokuéra okepa joa, upévare Jesús oúrõ guare ha otopa hesekuéra péicha heʼi chupekuéra: “Peñatende porãke siémpre ha peñemboʼe meme” (Mat. 26:40, 41). Péro Jesús ohechakuaa vaʼekue avei idisipulokuéra ikaneʼõitereimaha. Upévare haʼe heʼi vaʼekue: “La hénte ojapose iporãva, péro hete ikangy”. Péicha ohechauka vaʼekue haʼe ombyasyha idisipulokuérape. Upéi Jesús oho jey oñemboʼe, péro ou jeývo otopa idisipulokuéra opyta jey hague oke. Upéi oho jey oñemboʼe, ha oúvo otopa jey hesekuéra upéicha. Umi idisipulokuéra okénte oñemboʼe rangue (Mat. 26:42-45). w22.01 28 párr. 10, 11