Febrero

¿Mbaʼépa heʼise pe téxto koestediagua? Jesús oexplika peteĩ kristiáno ohayhúgui iñermánope omotenondetaha chupe ha oĩta voi dispuésto omanóvo hesehápe tekotevẽramo. Ñandejára Ñeʼẽ heta hendápe ñanemboʼe pe mborayhu iñimportantetereiha. Heta persónape ogustaiterei umi téxto oñeʼẽva pe mborayhúre. Por ehémplo: “Ñandejára ningo mborayhu” (1 Juan 4:8). “Rehayhu vaʼerã nde rapichápe nde voi rejehayhuháicha” (Mat. 22:39). “Pe oporohayhúva siémpre oĩ operdona hag̃uáicha hapichápe” (1 Ped. 4:8). “Pe mborayhu núnka ndofallái” (1 Cor. 13:8). Koʼã téxto ha hetaiteve ohechauka porãiterei iñimportanteha japorohayhu, upéva hína peteĩ kualida iporãitereíva. Jehovágui añoite ou pe mborayhu añete. Umi orekóva ijespíritu ha ivendisión añoite ikatu ojoayhu añete (1 Juan 4:7). Upévare ndajahecharamói la Jesús heʼírõ guare umi kristiáno verdadérope ojekuaataha ojoayhu rupi. Jesús heʼi haguéicha, heta persóna ohechakuaa mávapa umi kristiáno tee ojoayhu rupi hikuái. w23.03 27, 28 párr. 5-8

Ñamoĩ chupe ijetuʼuha ñandéve ñaperdona hag̃ua ñande rapichakuérape. Upéicharõ iporãta jastudia umi puvlikasión oñeʼẽva upe témare, ha jajepyʼamongeta avei umi ehémplo oĩvare la Bíbliape, tahaʼe umi operdona vaʼekue hapichápe ha avei umi ndojapói vaʼekue upéva. Iporãta avei jastudiáramo Jesús ehémplo, pórke haʼe siémpre operdona vaʼekue hapichakuérape (Luc. 7:47). Haʼe ndoikói vaʼekue omañaiterei umi ifallakuérare, síno oñekonsentra umi kualida porã orekóvare hikuái. Péro umi fariséo upe tiémpope guare ideʼotroite vaʼekue, pórke haʼekuéra ‘oapoʼi voi hapichakuérape’ (Luc. 18:9). Jahecha rire koʼã ehémplo, ikatu jajepyʼamongeta ha ñapensa mbaʼetekópa ñaime ñande. ¿Ñañekonsentrápa umi kualida porã orekóvare ñande rapichakuéra, térãpa jahechave hína umi idefektokuéra? Térã oimérõ algúno ofalla raʼe ñanendive ha ijetuʼu ñandéve ñaperdona hag̃ua chupe, ikatu ñapensa upe persónare ha ñañehaʼã ñaanota umi kualida porã haʼe orekóva. Ha jajapopa rire upéva ñañehaʼã ñapensa mbaʼéichapa Jesús otrata vaʼerãmoʼã upe persónape. ¿Serápa haʼe operdonáne chupe? Jajapóramo koʼã mbaʼe ikatúta hína jakorrehi umi mbaʼe ñapensáva, ha péicha kon el tiémpo ifasilvétama ñandéve ñaperdona hag̃ua ñande rapichakuérape. w22.04 23 párr. 6

Lívro de Apocalípsispe, Juan ohecha vaʼekue umi visión rupive unos kuánto animál salváhe orrepresentáva Ñandejára kontrariokuérape. Por ehémplo, ohecha kuri “peteĩ animál salváhe osẽva pe márgui”. Upe animál salváhe “10 hatĩ ha 7 iñakã” (Apoc. 13:1). Upéi katu ohecha “ótro animál salváhe ojupíva pe yvýgui”. Péva katu oñeʼẽ haʼeramoguáicha peteĩ dragón ha “omanda hoʼa hag̃ua yvágagui tata ko yvy ape ári” (Apoc. 13:​11-13). Upéi Juan heʼi avei ohecha hague “peteĩ animál salváhe pytãitéva”, ha péva pe animál salváhe ári oĩ peteĩ prostitúta. Entéro koʼã animál salváhe orrepresenta Jehová kontrariokuérape, ymaite guive oñemoĩ mbaretéva hína hese ha Irréinore. Upévare iñimportanteterei ñantende porã máva mávapepa orrepresenta hína koʼãva (Apoc. 17:​1, 3). Ñantendémante vaʼerã mávapepa orrepresenta koʼã animál salváhe ha pe prostitúta. Upearã jahechámante vaʼerã mbaʼépa la Biblia voi oexplika ko témare. Heta mbaʼe apóstol Juan ohecha vaʼekue ojeexplika mbaʼépa heʼise ótro lívro de la Bíbliape. w22.05 8, 9 párr. 3, 4

Heta oĩ ñande apytépe umi ndaikatúiva ojapo heta mbaʼe, pórke ijedáma térã hasykatu. Oimérõ sapyʼánte ñañedesanima umi mbaʼe ndaikatúivare jajapo, ñañeporandukuaa: “¿Mbaʼépa Jehová ohaʼarõ chehegui?”. Jehová oipota ejapo pe iporãvéva, tahaʼe haʼéva pe situasión erekóva koʼag̃aite. Epensamína ko ehémplore: Peteĩ ermána orekómava mas de 80 áño oñedesanima, pórke ndaikatuvéima ojapo heta mbaʼe predikasiónpe, ojapo haguéicha yma orekórõ guare 40 áño. Haʼe opensa ojapórõ jepe oikóvo pe iporãvéva, Jehová ndoguerohoryiha chupe. ¿Péro siértopa upéva? Ñapensamína isituasiónre. Orekórõ guare 40 áño, ko ermána omeʼẽ vaʼekue Jehovápe pe iporãvéva, péro koʼág̃a orekópe mas de 80 áño saʼivéma anga ojapo, péro lomímonte haʼe ojapo opa ikatúva chupe g̃uarã. Ha oimérõ jajapo hína pe iporãvéva, Jehová katuete heʼíta ñandéve: “Oĩ porãiterei la rejapóva” (ekompara Mateo 25:​20-23 heʼívare). Ifasilvétango ñandéve javyʼa hag̃ua ñañekonsentráramo umi mbaʼe si ikatúvare jajapo, ha ndahaʼéi umi mbaʼe ndaikatúivare jajapo. w22.04 10 párr. 2; 11 párr. 4-6

Apocalipsis kapítulo 21 heʼi umi 144.000 ojoguaha peteĩ siuda iporãitereívape ha oñembohéra chupekuéra pe “Jerusalén Pyahu”. Ko siuda iporãitéva simiéntope oĩ 12 ita ha káda uno umi itáre ojeskrivi “umi 12 apóstol réra, koʼãva hína pe Ovecha Raʼy apóstol” (Apoc. 21:​10-14; Efes. 2:20). Pe siuda iporãiterei devísio. Oreko voi peteĩ kálle prinsipál ojejapóva de óro puroite, avei oreko 12 okẽ ha káda uno koʼã okẽ haʼe peteĩ pérla tuichaitereíva, umi imurálla ha umi isimiénto katu iporãiterei ha oñemoĩ voi hese umi piédra presiósa, ha entéro mbaʼe oĩva pype ojejapo porã asy (Apoc. 21:​15-21). Péro oĩ peteĩ mbaʼe ofaltáva ko siudápe. Apóstol Juan heʼi voi: “Ndahechái pype ni peteĩ témplo, pórke Ñandejára Todopoderóso Jehová haʼe hína pe siuda témplo, ha pe Ovecha Raʼy haʼe avei. Pe siuda noikotevẽi ni pe kuarahy ni pe jasy ohesape hese, pórke Ñandejára podér omimbipáva ohesape chupe, ha pe siuda lámpara haʼe hína pe Ovecha Raʼy” (Apoc. 21:​22, 23). Umi 144.000 térã pe Jerusalén Pyahu ikatúta oĩ en persóna Jehovándi (Heb. 7:27; Apoc. 22:​3, 4). w22.05 17, 18 párr. 14, 15

Jehová haʼe ñande Kreadór, pe omeʼẽva umi léi ha Hués, ha avei haʼe pe ñande Túa ñanderayhuetéva (Sal. 100:3; Is. 33:22). Upévare japekáramo ikóntrape ha ñañarrepentíramo ñande pyʼaite guive, ndahaʼéi ikatúnteva ñaneperdona síno ñaneperdonaseterei voi (Sal. 86:5). Proféta Isaías rupive Jehová ojapo ñandéve peteĩ promésa iporãitereíva: “Pende pekadokuéra pytãramo jepe tuguýicha, opytáta morotĩ asy pe niéveicha” (Is. 1:18). Ñaneimperfékto rupi ikatu jajapo térã jaʼe álgo ikatúva omoñeñandu vai ótrope (Sant. 3:2). Upéva ndeʼiséi ndaikatumoʼãiha jaguereko umi amigoite, upéva rangue ñañehaʼãnte vaʼerã ñaporoperdonakuaa (Prov. 17:9; 19:11; Mat. 18:​21, 22). Jehová oipota voi jajapo upéicha, ñambohasa reíntema umi jejavy mimi jarekóva oñondive. Péicha jakopia Jehová ehémplo, pórke haʼe ‘operdonambaite ñandéve ñane rembiapo vaikue’ (Is. 55:7). w22.06 8 párr. 1, 2

Jaikuaa ndovaleiha ñañekompara ótrore, péro ikatu ideprovécho ñandéve ñaaprendéramo umi ermanokuéra ifiélva ehémplogui. Ñapensamína Jesús ehémplore. Ñande ndahaʼéiramo jepe perfékto haʼéicha, lomímonte ñaaprendekuaa umi kualida porãite orekóvagui ha umi mbaʼe ojapo vaʼekuégui (1 Ped. 2:21). Japrokurapaitérõ jasegi porã iñehémplo, jaservi porãvéta Jehovápe. La Bíbliape jatopa heta kuimbaʼe ha kuña ifiélva ehémplo, ha ikatúva jasegi haʼekuéra iñimperféktoramo jepe. Ñapensamíntena rréi David ehémplore. Hese Jehová heʼi vaʼekue: “Aguerohoryete ningo David, Jesé raʼýpe” (Hech. 13:22). Péro David avése tuichaiterei ofalla vaʼekue. Upéicharõ jepe haʼe omoĩ vaʼekue ehémplo porã ñandéve g̃uarã. ¿Mbaʼérepa? Pórke nomoĩri exkúsa ojehustifika hag̃ua. Upéva rangue, oasepta la disiplína oñemeʼẽva chupe, ha ombyasy ipyʼaite guive voi la ojapo vaʼekue. Upéicha rupi Jehová operdona vaʼekue chupe (Sal. 51:​3, 4, 10-12). w22.04 13 párr. 11, 12

La Biblia heʼi pe ñemano haʼeha peteĩ enemígo (1 Cor. 15:​25, 26). Ñande ikatu ñañekevrantaiterei ñapensávo pe ñemanóre, koʼýte ñande voi térã peteĩ jahayhúva tuicha hasykatu jave. ¿Mbaʼérepa jakyhyje ñamanórõ g̃uarã? Pórke Jehová ñandeapórõ guare omeʼẽ vaʼekue ñandéve pe deséo jaikove hag̃ua pára siémpre (Ecl. 3:11). Jakyhyje rupi ñamanórõ g̃uarã japrotehe hína ñande rekove. Upéva ikatu ñanemomýi jadesidi porã hag̃ua, por ehémplo jakaru hag̃ua hekópe, jajapo hag̃ua ehersísio, jaha hag̃ua doktórpe ha tekotevẽ jave jaʼu hag̃ua pohã, avei ani hag̃ua jajapo mbaʼeve oapeligrátava ñande rekove. Satanás oikuaa ñanerakateʼỹetereiha ñande rekovére. Upéicha rupi heʼi voi jasakrifikataha oimeraẽ mbaʼe jasegi hag̃ua jaikove, ñane amista Jehovándi jepe ñamboyketaha (Job 2:5). ¡Ajépa tuichaite ojavy Satanás! Satanás koʼág̃a peve haʼe gueteri ‘pe orekóva podér oporojuka hag̃ua’, upévare oñehaʼãmbaite ñanemongyhyje pe ñemanógui jaheja hag̃ua Jehovápe (Heb. 2:​14, 15). w22.06 18 párr. 15, 16

Jajepersegi jave ikatu hína tekotevẽ jajapo umi rreunionkuéra umi grúpo michĩvape. Upévare iñimportanteterei umi ermanokuéra oĩ pyʼaguapýpe oñondive, péicha ñañorairõta Satanás kóntrape ha ndahaʼéi ñane ermanokuéra kóntrape. Upévare pyaʼe ñañoperdona vaʼerã ha ñasolusiona umi provléma ikatúva jareko oñondive (Prov. 19:11). Avei ñañehaʼã vaʼerã siémpre ñaipytyvõ ñane ermanokuérape (Tito 3:14). Peteĩ grúpo de predikasiónpe enterove oñevenefisia vaʼekue oipytyvõ haguére peteĩ ermána ohasa vaʼekuépe peteĩ situasión ijetuʼúva. Upéva oipytyvõ pe grúpope oĩ hag̃ua unído peteĩ famíliaicha (Sal. 133:1). Hetaiterei ñane ermanokuéra osegi oservi Jehovápe ojepersegírõ jepe chupekuéra, ha algúno oĩ voi préso upe haguére. ¡Ñañemboʼékena hesekuéra ha umi ifamiliakuérare! Ñanemanduʼa vaʼerã avei oĩha heta ermáno oñehaʼãva omokyreʼỹ chupekuéra, oipytyvõva chupekuéra osegi hag̃ua ifiél, ha oipytyvõva chupekuéra umi trivunálpe. Ñañemboʼékena avei koʼã ermánore (Col. 4:​3, 18). Aníkena núnka ñanderesarái ñañemboʼéramo hesekuéra, tuichaiterei ñaipytyvõha chupekuéra (2 Tes. 3:​1, 2; 1 Tim. 2:​1, 2). w22.12 26 párr. 15, 16

Mitãnguéra heta vése okopia ituakuéra ojapóva. Añetehápe ndaipóri peteĩ túa perfékto (Rom. 3:23). Upéicharõ jepe, umi tuakuéra oñehaʼãmbaite omoĩ ehémplo porã ifamiliakuérape. Peteĩ túa heʼi voi: “Umi mitã ohechávante ojapo, okopiaite voi la ohecháva”. Upéi heʼive: “Haʼekuéra heʼíta voi ñandéve oiméramo ñane ehémplore ndojekuaái umi mbaʼe ñamboʼéva jepi chupekuéra”. Upéicharõ, jaipotáramo ñane familiakuéra ohayhu Jehovápe, ñande raẽ voi jahechauka vaʼerã chupekuéra upéva. Oĩ heta mbaʼe tuakuéra ikatúva ojapo omboʼe hag̃ua ifamíliape ohayhu hag̃ua Jehovápe. Epensamína la heʼívare peteĩ ermáno oguerekóva 17 áño hérava Andrew: “Che tuakuéra siémpre chemboʼéva iñimportanteha añemboʼe. Che túa oñemboʼémi chendive káda pyhare, jepe che ajapopáma voi kuri la che orasión. Koʼág̃a ikatu añemboʼe che pyʼaite guive Jehovápe ha ahecha voi chupe peteĩ Túa imbaʼeporãvaicha”. Tuakuéra, penemanduʼákena peẽ voi pehayhúramo Jehovápe, tuicha ikatuha peipytyvõ pene famíliape. w22.05 28 párr. 7, 8

Ñaime hag̃ua preparádo jajevautisa hag̃ua primeroite voi tekotevẽ ñañarrepenti ñande pyʼaite guive umi mbaʼe vai jajapo vaʼekuére (Hech. 2:​37, 38). Ñañarrepentíramo ñande pyʼaite guive, jajapóta umi kámbio tekotevẽhápe. Upévare iporãta ñañeporandúramo: “¿Amboykepaitémapa umi mbaʼe Jehovápe ndogustáiva, por ehémplo pe tekokyʼa, jepita, jurutieʼỹ, ñeʼẽ arhél ha ñeʼẽ kyʼa?” (1 Cor. 6:​9, 10; 2 Cor. 7:1; Efes. 4:29). Iporãitereíta reñehaʼãramo remboyke umíva. Upearã ikatu reñemongeta pe nembostudiávandi la Biblia térã rejerure ajúda peteĩ ansiáno ne kongregasionpeguápe. Ha oiméramo nemitã gueteri, ejerurekuaa ajúda nde tuakuérape. Haʼekuéra ikatu hína nepytyvõ ehejaite hag̃ua oimeraẽ mbaʼe ikatúva ndejoko rejevautisa hag̃ua. Avei iporãitereíta rejapo meméramo umi mbaʼe omombaretétava nde jerovia. Umíva apytépe eho rreunionhápe ha ekomenta (Heb. 10:​24, 25). Ha ikatúma vove resẽ repredika, iporãitereíta rejapo meméramo upéva. w23.03 10, 11 párr. 14-16

Génesis 3:​14, 15-pe oñeñeʼẽ hína peteĩ ‘mbói’ rehe, ha pe ‘kuña familiarére’. Peteĩ mbói ndaikatumoʼãi kuri ontende la Jehová heʼíva pe hardín de Edénpe. Upévare la Jehová okondenáva haʼémante vaʼerã peteĩ ikatúva ontende la Jehová heʼíva. ¿Péro mávapa rakaʼe? Apocalipsis 12:9 omyesakã porã ñandéve mávapa pe mbói. Upépe hesakã porãiterei oñeñeʼẽha Satanás el Diáblore heʼívo “pe mbói ypykue”. La Biblia sapyʼánte oipuru pe palávra familiare oñeʼẽ hag̃ua umi osegívare ótro ehémplo, ha upévare ikatu voi ojeʼe hesekuéra haʼeha ifamiliare. Upéicharõ, pe mbói familiare haʼe hína umi ánhel ha umi persóna naiñeʼẽrendúiva. Haʼekuéra osegi Satanás ehémplo ha oñemoĩ mbarete Jehová ha ipuévlo kóntrape. Umíva apytépe oĩ hína umi ánhel oheja vaʼekue iñasignasión yvágape yma Noé tiémpope, ha avei umi persóna iñañáva oñekomportáva hína itúa Satanás el Diábloicha (Gén. 6:​1, 2; Juan 8:44; 1 Juan 5:19; Jud. 6). w22.07 14, 15 párr. 4, 5

Apóstol Pablo ohayhueterei vaʼekue umi ermanokuérape. Haʼe voi ohasa vaʼekue heta mbaʼe ijetuʼúva. Upévare Pablo oiporiahuvereko vaʼekue umi ermanokuérape. Haʼe oñemoĩ ilugarpekuéra ohasa jave umi situasión ijetuʼúva. Upéi tiémpo rire, peteĩ vuéltape Pablo opyta vaʼekue isogue, upémarõ oñemoĩ ombaʼapo oñemantene hag̃ua haʼe ha umi iñirũnguéra (Hech. 20:34). Pablo ojapo vaʼekue óga kárpa, upéva haʼe vaʼekue la ijofísio. Ha og̃uahẽrõ guare Coríntope, primerorã ombaʼapo Áquila ha Priscílandi ojapóvo umi óga kárpa. Péro “káda sábado” haʼe opredikámi vaʼerã umi judío ha umi griégope. Upéi og̃uahẽ rire Silas ha Timoteo upépe, “Pablo oipurupaite itiémpo opredika hag̃ua Ñandejára ñeʼẽ” (Hech. 18:​2-5). Pablo núnka ndahesaráiriva pe iñimportantevéva hekovépe haʼeha oservi Jehovápe. Haʼe omokyreʼỹ umi ermanokuérape, pórke omoĩ ehémplo porã ombaʼapo jejopývo predikasiónpe ha oñemantenévo ijupe voi. Pablo omomanduʼa umi ermánope ani hag̃ua umi provléma ha pe rresponsavilida orekóva omantene hag̃ua ifamíliape ojapoka chupekuéra ko mbaʼe: Ou ombotapykue “umi mbaʼe iñimportantevéva” oadora hag̃ua Jehovápe. w22.08 20 párr. 3

Koʼág̃arupi Ñandejára volunta haʼe hína ojepredika umi notísia porã oñeʼẽva Ñandejára Rréinore oparupiete ko yvy ape ári (1 Tim. 2:​3, 4). Jehová odirihi hína pe predikasión ha haʼe onombra Itaʼýra ohayhuetévape odirihi hag̃ua upe tembiapo. Ñande ikatu ñañeñandu segúro Jesús poguýpe pórke haʼe ñandegia porãiterei, ha pe predikasión katuete oñekompletáta Jehová oipotaháicha og̃uahẽ mboyve pe fin (Mat. 24:14). ¿Mbaʼérepa ikatu ñaime segúro upeichaha? Jesús ojupi mboyvemi yvágape ojotopa vaʼekue unos kuánto idisípulondi peteĩ montáña oĩvape Galiléape. Haʼe heʼi chupekuéra: “Ñandejára omoĩ che poguýpe entéro mbaʼe oĩva yvágape ha ko yvy ape ári”. Ha upéi heʼive: “Upévare, tapeho pemboʼe umi hénte entéro paisguápe” (Mat. 28:​18, 19). Upéicharõ, Jesúspe oñemeʼẽ autorida odirihi hag̃ua avei pe predikasión. Ha Jesús odirihi pe predikasión koʼag̃aite peve. w22.07 8 párr. 1, 3, 4

Umi ihústova ojapo umi mbaʼe iporãva omano mboyve. Umíva “orresusitáta oikove hag̃ua”, pórke herakuéra ojeskrivítama pe lívro de la vídape. Upéva heʼise orresusitataha “umi ojapo vaʼekue iporãva” heʼiháicha Juan 5:​29-pe, haʼe avei el mísmo “umi ihústova” orresusitátava oñeñeʼẽha Hechos 24:​15-pe. Ko explikasión opyta porã la heʼívare Romanos 6:​7-pe, upépe heʼi: “Peteĩ persóna omano vove ja oñeperdonáma chupe ipekadokuéra”. Upéicharõ umi ihústova omanóvo, la ipekadokuéra ja ojevorráma, péro umi mbaʼe porã ojapo vaʼekue ndopytamoʼãi tesaráipe (Heb. 6:10). Umi ihústova orresusitátava tekotevẽta osegi ifiél ani hag̃ua la herakuéra ojevorra pe lívro de la vídagui. w22.09 18 párr. 13, 15

Proféta Daniel ohechauka porã vaʼekue haʼeha peteĩ persóna de konfiánsa. Umi babilonio ogueraha chupe prisionéroramo. Péro haʼe pyaʼe voi ohechauka ikatuha ojejerovia hese. Rréi de Babilonia hérava Nabucodonosor orekórõ guare peteĩ suéño, Jehová oipytyvõ Daniélpe omyesakã hag̃ua pe rréipe mbaʼépa heʼise la haʼe osoña vaʼekue (Dan. 4:​20-22, 25). Heta áño rire, Daniel ohechauka jey haʼe hague peteĩ persóna de konfiánsa. Upérõ pe palásio de Babilonia parére oaparese peteĩ mensáhe iñextráñova, ha Daniel oikuaauka vaʼerã kuri mbaʼépa heʼise upéva (Dan. 5:​5, 25-29). Tiémpo rire Darío el Medo ha ijofisialkuéra ohechakuaa avei Daniel rehe iñaranduetereiha ha ndaiporiha voi ohupytýva chupe. Orrekonose avei hikuái Daniel haʼeha ‘peteĩ persóna de konfiánsa, iñonrrádo ha ojapo porãha opa mbaʼe oñemoĩva ikárgope’ (Dan. 6:​3, 4). Iporã ñañeporandu: ‘¿Ojehechakuaápa cherehe haʼeha peteĩ persóna de konfiánsa?’. Ñande haʼéramo peteĩ persóna de konfiánsa ñamombaʼeguasu hína Jehovápe. w22.09 8, 9 párr. 2-4

Ñande jaiko porãve jajapóramo umi mbaʼe Jehová heʼíva iporãha ha ndajajapóirõ la haʼe heʼíva ivaiha. ¿Jahechakuaápa mbaʼérepa? Ñapensamíntena mbaʼépa oikóta káda emprésa de konstruksión omoĩrõ umi medída chupekuérante oñantoháva. Ajépa sarambi oikóta la itravahokuéragui. Ha umi doktór ha enfermerakuéra ndosegíriramo umi rrégla heʼíva mbaʼeichagua tratamiéntopa oñemeʼẽ vaʼerã peteĩ pasiéntepe, ikatu omano chuguikuéra la ipasiénte. Añetehápe oñemoĩ jave umi rrégla ha ojesegi umíva haʼe peteĩ proteksión enterovépe g̃uarã. Upéicha avei ñandeprotehe umi mbaʼe Ñandejára heʼíva oĩ porãha ha oĩ vaiha. Jehová ovendesi umi oñehaʼãvape oiko haʼe omandaháicha. Haʼe opromete voi: “Umi hembiapo porãvape oñemeʼẽta ko yvy, ha oikóta pype opa ára g̃uarã” (Sal. 37:29). Ñapensamíntena mbaʼeichaitépa jaikóta en unida, pyʼaguapýpe ha javyʼáta enterovete oiko vove Jehová oipotaháicha. Jehovápe hiʼãiterei voi ñande jaiko péicha. Ikatu ñakonfia ha ñamombaʼe umi mbaʼe Jehová heʼíva oĩ porãha. w22.08 27 párr. 6-8

Sapyʼánte ikatu ijetuʼu ñandéve jasegi hag̃ua ñandefiél Jehovápe ha iñorganisasiónpe. ¿Péro mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ upéicha jave? Upearã iñimportánte ñandepositívo ha jasegi jajerovia mbarete. Jareko jave peteĩ provléma ñaime vaʼerãha trankílo, ha ñañehaʼã jahecha pe situasión Jehová ohechaháicha. Jajapóramo upéicha, ndajahejamoʼãi ñanedomina umi mbaʼe ñañandúva. Ñanemoñeñandu vaíramo peteĩ ermáno, ikatu voi peteĩ ansiáno mbaʼe, péicha jave ikatu eime segúro pe ermáno ndojapói hague upéva a propósito (Rom. 3:23; Sant. 3:2). Upéicharõ jepe, lomímonte hasy asy ndéve la haʼe ojapo vaʼekue. Ikatu voi epensa: “La oimérõ péicha ojapo peteĩ ermáno ko kongregasiónpe, ¿seráiko kóva hína rreálmente la Jehová organisasión?”. Péro ñañatende vaʼerã pórke en rrealida Satanás la oipotáva péicha ñapensa (2 Cor. 2:11). Koʼãichagua sentimiénto ikatu ñanemomombyry Jehovágui ha iñorganisasióngui. Upévare ñañatende vaʼerã ani jaju ñandepyʼaro. w22.11 20 párr. 1, 3; 21 párr. 4

Jehová omeʼẽ ñandéve pe esperánsa ijojahaʼỹva ikatuha jaiko pára siémpre. Algúno isiérvo oreko pe esperánsa oikóvo pára siémpre yvágape, ha oreko “peteĩ kuérpo oñembyaiʼỹva” (1 Cor. 15:​50, 53). Péro la majoría jareko la esperánsa jaikotaha pára siémpre ko yvy ape ári vyʼápe ha tesãime (Apoc. 21:​3, 4). Enterovéva javaloraiterei pe esperánsa jarekóva, tahaʼe jaiko pára siémpre yvágape térã ko yvy ape ári. Ha ñande ikatu ñaime segúro pe ñane esperánsa katuete oñekumplitaha, pórke upéva ou hína Jehovágui (Rom. 15:13). Jaikuaa porã entéro umi promésa Jehová ojapóva ñandéve, ha ñaime segúro haʼe katuete okumplitaha (Núm. 23:19). Ni michĩmi ndajadudái Jehová okumplisetereiha entéro mbaʼe heʼi vaʼekue ojapotaha. Haʼe ñanderayhueterei ha oipota jajerovia hese. Ñane esperánsa Jehováre imbaretéramo ikatúta ñaaguanta umi pruéva, ñandepyʼaguasúta ha javyʼaitereíta, tahaʼe haʼéva umi situasión oñepresentáva ñandéve. w22.10 24 párr. 1-3

Jehová puévlo yma guare naiñeʼẽrendúi rupi, Isaías oprofetisa Jehová opermititaha oiko hesekuéra peteĩ mbaʼe ivaietereíva (Is. 30:​5, 17; Jer. 25:​8-11). Ha upeichaite oiko kuri, umi babilonio ojagarra ha ogueraha chupekuéra Babilóniape. Péro ijapytepekuéra oĩ kuri avei umi judío iñeʼẽrendúva, ha proféta Isaías heʼi chupekuéra peteĩ díape Jehová ohechauka jeytaha imbaʼeporãha hendivekuéra (Is. 30:​18, 19). Ha upéva oñekumpli Jehová onohẽ jeýrõ guare chupekuéra Babilonia poguýgui. Péro upéva ndoikói kuri ensegidaite. Pe fráse “Jehová ningo ipasiénsia, haʼe ohaʼarõ hína ohechauka hag̃ua imbaʼeporãha” ohechauka ohasa vaʼerãha peteĩ tiémpo umi judío iñeʼẽrendúva osẽ hag̃ua Babilóniagui. Ha upéva upeichaite kuri. Ohasa 70 áño umi judío iñeʼẽrendúva oho jey hag̃ua Jerusalénpe (Is. 10:21; Jer. 29:10). Haʼekuéra og̃uahẽ jey rire Jerusalénpe hasẽ ovyʼaitereígui hikuái. w22.11 9 párr. 4

Yma Jesús apostolkuérape ojepersegíma vaʼekue opredika haguére umi notísia porã. Ha upéicha avei heta lugárpe oñembohasa asy koʼág̃arupi heta ñane ermanokuérape. Heta vése voi umi judío trivunál ijyvatevéva omanda umi apóstolpe “anivéma hag̃ua oñeʼẽ Jesús rérape” (Hech. 4:​18-20; 5:​27, 28, 40). Péro haʼekuéra oikuaa pe autorida ijyvatevéva omanda hague chupekuéra opredika ha omyesakã porã hag̃ua mávapa pe Cristo (Hech. 10:42). Pedro ha Juan pyʼaguasúpe oñeʼẽ umi ótro apóstol rérape, ha heʼi haʼekuéra iñeʼẽrendu vaʼerãha Ñandejárape umi huéspe rangue, ha ndaikatumoʼãiha oguerokirirĩ umi mbaʼe ohecha ha ohendu vaʼekue Jesúsgui (Hech. 5:29). Oñembyepoti rire chupekuéra ifiél haguére Jehovápe, umi apóstol “vyʼapópe osẽ oho pe Sanedrín renondégui, pórke Ñandejára opermiti oñembohasa asy chupekuéra Jesús réra rehehápe”, ha haʼekuéra osegi opredika (Hech. 5:​41, 42). w22.10 12, 13 párr. 2-4

Ñañepyrũ jave ñaaprende Jehovágui primeroite ñaaprende umi enseñánsa ndahaʼéiva la hypyʼũetereíva. Pablo oskrivírõ guare ikárta umi hebréope, ohenói vaʼekue koʼãvape “umi mbaʼe primeroite ñaaprendéva”. Haʼe heʼívo upéicha ndoapoʼíri koʼãichagua enseñánsa, síno okompara umíva pe kamby oalimentávare peteĩ mitãraʼýpe (Heb. 5:12; 6:1). Péro Pablo avei omokyreʼỹ kristianokuérape ani hag̃ua opytánte umi mbaʼe primeroite oaprende vaʼekuérente, síno osegi hag̃ua oaprende umi enseñánsa hypyʼũvéva. ¿Ndépa avei resegise reaprende koʼãichagua enseñánsa? ¿Ha reimépa avei dispuésto reaprendevévo Jehovágui ha ipropósitogui ha péicha reprogresave rehóvo? Heta oĩ ñande apytépe oforsaitereíva chupe la estúdio. ¿Ha mbaʼeteko nde kásope? Rehórõ guare eskuélape, ¿reaprendépa raʼe relee ha restudia porã hag̃ua? ¿Igústopa raʼe ndéve restudia reipurúvo umi lívro ha reaprende chuguikuéra? ¿Térãpa reñemeʼẽ enkuénta umíva ndahaʼeiete hague nderehegua? Oimérõ upéicha, ani ejepyʼapy. Hetáre avei oiko upéva, péro Jehová ikatu nepytyvõ. Haʼe perfékto ha pe mboʼehára ikatupyryvéva oexistíva. w23.03 10 párr. 8-10

Ñande ñaneumílderamo jahejáta Ñandejára Ñeʼẽ ñanekambia ñane korasõite guive voi. Upéva upéichata ndajaikóiramo jakritika ha ñandeorgullóso jalee jave la Bíbliape japoroporiahuvereko, ñaporombyasy ha japorohayhu vaʼerãha. Jatrata lája ñande rapichakuérape ohechauka jahejápa la Biblia ñandegia. Umi fariséo ndohejái vaʼekue og̃uahẽ Ñandejára Ñeʼẽ ikorasõmekuéra. Upéicha rupi haʼekuéra ‘okondena umi hénte inoséntepe’ (Mat. 12:7). Upéicha avei, mbaʼépa ñapensa ha mbaʼéichapa jatrata ñande rapichakuérape ohechauka jahejápa la Biblia ñandegia. Por ehémplo, ¿ñandépa ñañeʼẽse umi mbaʼe porã jahechávare ótrore o jajapura voi jaʼe hag̃ua mbaʼépepa ofalla hikuái? ¿Jaiporiahuverekópa ñande rapichápe ha ñaime voi ñaporoperdona hag̃uáicha, térãpa jakritika ñande rapichápe ha japyta voi ñandepyʼaro? Péicha jajepyʼamongetárõ, jahechakuaáta jahejápa umi mbaʼe jaleéva ogia umi mbaʼe ñapensáva, ñañandúva ha jajapóva (1 Tim. 4:​12, 15; Heb. 4:12). w23.02 12 párr. 13, 14

Ñapensamína José de Arimatéare, haʼe ipuésto yvate vaʼekue umi judiokuéra apytépe ha ojerrespeta chupe. Oĩ vaʼekue pe Sanedrínpe, pe trivunál iñimportantevéva orekóva umi judío. Péro José de Arimatea ndaipyʼaguasuiete vaʼekue Jesús oĩ tiémpope. Juan heʼi hese: “José ningo Jesús disípulo vaʼekue, péro nomombeʼúi avavépe pórke okyhyje umi judíogui” (Juan 19:38). José oñeinteresáramo jepe Jesús omboʼévare ndoikuaaukái upéva avavépe. Oiméne okyhyje umi hénte ndorrespetavéiramo g̃uarã chupe. Tahaʼe haʼeháicha, la Biblia heʼi mbaʼépa oiko Jesús omano rire: “José Arimateagua oñembopyʼaguasu ha oho ojerure Pilátope Jesús retekue” (Mar. 15:​42, 43). Upe guive José ndokyhyjevéima ohechauka hag̃ua ojeroviaha Jesúsre. ¿Ndévepa ndepyʼapy avei la ótro heʼítava nderehe? w23.01 30 párr. 13, 14

Salomón tiémpope ojeiko porãiterei vaʼekue, ha upéva oñemombeʼu pe rréina de Sébape. Upéicha rupi haʼe mombyryetereígui oviaha ohecha hag̃ua hesa teérupi siértopa la ojeʼéva (1 Rey. 10:1). Og̃uahẽ rire Israélpe ha ohecha rire mbaʼéichapa ofunsiona Salomón goviérno, haʼe heʼi chupe pe jatopáva pe téxto koestediaguápe. Upéicharõ jepe, ñakomparátaramo pe paraísore, entéro umi mbaʼe ohupyty vaʼekue Salomón ndahaʼeiete mbaʼeve pórke upépe ae la jaiko porãta rreálmente. Jesús mombyry ohasa Salomónpe. Rréi Salomón ojavy vaʼekue heta vése ha amo ipahápe omomombyry voi pe puévlope Jehovágui, péro Jesús katu haʼe peteĩ governánte perfékto ha núnka ndojavýi ni ndojavymoʼãi (Luc. 1:32; Heb. 4:​14, 15). Jesús ohechaukáma mbaʼeichaitépa ifiél Jehovápe ha núnka ndohejareimoʼãiha chupe. ¡Ajépa javyʼaite la Jesús haʼe haguére ñande Rréi! w22.12 11 párr. 9, 10

¿Mbaʼépa iporã jajapo oikóramo peteĩ epidémia pe lugár jaikohárupi? Iporãta ñaneñeʼẽrendu umi autoridakuéra heʼívape, por ehémplo jajepohéi meme, ñamantene pe distansiamiénto físiko, jaipuru tapavóka ha jajapo kuarenténa. Ñaneñeʼẽrendúrõ koʼã mbaʼépe jahechaukáta ñamombaʼetereiha ñande rekove pe rregálo porãite Jehová omeʼẽva ñandéve. Oiko jave peteĩ mbaʼe ijetuʼúva térã oĩ jave peteĩ pelígro, ñahendu jepi umi informasión japu térã ndasiertopáiva oñemombeʼúva ñane amigokuéra ha ñane vesinokuéra apytépe, térã téle ha rrádiope. Jaguerovia rangue entéro mbaʼe ojeʼéva ñandéve, tekotevẽ ñahendu umi informasión ijexaktovéva omeʼẽva pe goviérno ha umi doktorkuéra (Prov. 14:15). Avei ñaneñeʼẽrenduse pe Kuérpo Governántepe ha pe sukursálpe heʼívo ñandéve mbaʼéichapa jajapo vaʼerã umi rreunión ha predikasión, pórke haʼekuéra oñehaʼãmbaite okonsegi umi informasión isegurovéva omeʼẽ mboyve ñandéve peteĩ instruksión. Ñaneñeʼẽrendúrõ chupekuéra ikatúta japrotehe ñande rekove ha avei ñande rapichakuéra rekove, ha péicha ikatúta oñeñeʼẽ porã pe kongregasión rehe ñane komunidápe (1 Ped. 2:12). w23.02 23 párr. 11, 12

Yma umi israelita oikérõ guare pe Tiérra Prometídape, oho oiko hikuái diferénte lugárpe. Káda uno mombyrymbyry oiko vaʼekue ojuehegui, upévare ikatu kuri ndojepreokupái hikuái ojuehe. Péro Jehová oñenkarga vaʼekue haʼekuéra siémpre oĩ hag̃ua unído. Upearã haʼe omanda chupekuéra oho hag̃ua jepi Jerusalénpe ohendu hag̃ua ojelee ha ojeexplika jave Ñandejára Ñeʼẽ (Deut. 31:​10-12; Neh. 8:​2, 8, 18). Eñeimahinamína mbaʼéichapa oñeñandu umi israelita ohechávo umi iñermanokuéra mombyryguápe oho jave avei el mísmo lugárpe oadora hag̃ua Jehovápe. Péicha Jehová oipytyvõ chupekuéra osegi hag̃ua oĩ unído. Ha oñepyrũ rire pe kongregasión kristiána, avei oĩ vaʼekue umi kristiáno oparupigua oñeʼẽva diferénte idióma, orekóva diferénte profesión térã okakuaa vaʼekue diferénte lugárpe. Péro lomímonte osegi oservi hikuái Jehovápe en unida. Umi oñepyrũ vaʼekue ojerovia Jehováre ikatu ontende umi mbaʼe oĩva Iñeʼẽme, pórke oipytyvõ chupekuéra umi ótro kristiáno ha oñembyaty hendivekuéra (Hech. 2:42; 8:​30, 31). w23.02 3 párr. 7

Jehová opromete umi iñeʼẽrendúvape chupe orekotaha “vída etérna” (Rom. 6:23). Jajepyʼamongeta jave upe mbaʼe porãite Jehová oprometévare ñandéve, amás día jahayhuve chupe. Ñapensamíntena: Jehová hakateʼỹeterei ñanderehe ha ndoipotái voi ni peteĩ iñamígo omano chugui. Ñandejára opromete rupi ñandéve ikatuha jaikove pára siémpre, ikatu ñaaguanta umi situasión ijetuʼúva jahasáva. Ha oĩramo jepe umi ñane enemígo ñaneamenasáva ñandejukataha, ñande lomímonte jasegíta jaservi Jehovápe. ¿Mbaʼérepa? Pórke jaikuaa ñandefiélramo Jehovápe ñamano meve, haʼe ikatutaha ñanemoingove jey ha jarekotaha la esperánsa núnka mas nañamanovéivo (Juan 5:​28, 29; 1 Cor. 15:​55-58; Heb. 2:15). Jaikuaa Jehová ikatutaha ñanemoingove pára siémpre, pórke chugui voi ou hína la vída ha haʼe voi oikove pára siémpre (Sal. 36:9). La Biblia ohechauka Jehová siémpre oexisti hague ha siémpre oexistitaha (Sal. 90: 2; 102:​12, 24, 27). w22.12 2 párr. 1-3

Ñande kristianokuéra jaikuaa porã jarekotanteha voi heta provléma ko múndo añáme, pórke heʼiháicha la Biblia “heta jahasa asy vaʼerã jaike hag̃ua Ñandejára Rréinope” (Hech. 14:22). Jaikuaa avei heta umi provléma jarekóva koʼág̃a, oñesolusionataha pe múndo pyahúpe añoite, pórke upépe “ndaiporimoʼãvéima omanóva, oñelamentáva, hasẽva ni hasýva” (Apoc. 21:4). Jehová nañandeprotehemoʼãi ani hag̃uáicha ñanderupyty mbaʼeveichagua provléma, péro si ñanepytyvõta ñaaguanta hag̃ua. Apóstol Pablo omombeʼu heta provléma ombohovái vaʼekue haʼe voi ha umi ermanokuéra, ha upéi heʼi chupekuéra: “Entéro koʼã mbaʼégui ñasẽ porã jey, pórke upe ñanderayhuetéva ñanepytyvõ” (Rom. 8:​36, 37). Upéva ñanepytyvõ ñantende hag̃ua en rrealida jarekoha Jehová vendisión oimérõ jepe ndopáiti hína la ñane provléma. w23.01 14 párr. 1, 2