Abril

Ikatu ñañeporandu: “¿Mbaʼéichapa che arreaksiona ajekorrehi jave? ¿Arrekonosépa la che fálla, térãpa amoĩ exkúsa ajehustifika hag̃ua? ¿Añehaʼãntepa amboja ótrore?”. Jalee jave la Bíbliape umi ótro Jehová siervokuéra ifiélva ehémplo, jahechákena mbaʼéichapa haʼekuéra ohasa vaʼekue umichagua situasión ijetuʼúva. Káda kásope ikatu ñañeporandu: “¿Mbaʼépa ikatu ajapo ajogua hag̃ua ko Jehová siérvo ifiélvape?”. Ñandéve ideprovéchota ñañatendéramo umi ermanokuéra imitãva ha ijedáva ehémplore. ¿Ikatúpa ñapensa peteĩ ermáno ifiélvare oĩva ñane kongregasiónpe, ha ohasáva hína peteĩ situasión ijetuʼúva? Ikatu hapichakuéra ojopy chupe ojapo hag̃ua ivaíva. Ótro katu ihentekuéra oñemoĩ hese, térã hasykatu. ¿Jahechakuaápa ko ermánore peteĩ kualida iporãva ikatúva jareko avei? Jarekóramo enkuénta pe ehémplo porã omoĩva ñane ermáno, ñaaprendekuaa hína mbaʼépa ideprovéchota ñandéve jagueropuʼaka hag̃ua umi situasión ijetuʼúva. ¡Ajépa javyʼaite jareko haguére peichagua ehémplo iporãitéva ikatu vaʼerã jasegi! (Heb. 13:7). w22.04 13 párr. 13, 14

Jarekóramo peteĩ provléma, javyʼaiterei peteĩ ansiáno oñembojáramo ñane rendápe, ñanerendu, ha oñemoñeʼẽ ñandéve. Térã ijetuʼúramo ñandéve jajapo hag̃ua peteĩ estúdio bíblico, javyʼaiterei peteĩ ermáno iñexperiénsiava oúramo ñanepytyvõ ha omeʼẽ ñandéve umi suherénsia ñamehora hag̃ua. Enterove koʼã ermáno ovyʼaiterei ikatu haguére ñanepytyvõ, ha ñande upéicha avei ikatu javyʼa ñaipytyvõramo ótrope. Oiméramo ñañehaʼã hína jajapo koʼã mbaʼe, ¿mbaʼépa ikatu ñanepytyvõ jahupyty hag̃ua upe méta? Ñamoĩta jave peteĩ méta ñañehaʼã vaʼerã ñandeespesífiko porã. Pórke por ehémplo jaʼénteramo: “Aipytyvõ porãseve ermanokuérape”, upéicha ijetuʼúta ñandéve jaikuaa hag̃ua mbaʼépa la jajapo vaʼerã, ha ijetuʼúta avei japilla hag̃ua jahupytýmapa hína upe méta. Upéva rangue iporãta ñamoĩ peteĩ méta ijespesífikova. Ha ikatu voi ñaanota upe méta, ha jahecha mbaʼépa ikatu jajapo ñakumpli hag̃ua upéva. w22.04 25 párr. 12, 13

Jehová koʼág̃a ombyaty hína avei “peteĩ aty guasu”, ha omboʼe chupekuéra oiko hag̃ua Irréino poguýpe (Apoc. 7:​9, 10). Koʼág̃arupi ko múndo ojedividipa, oiko gérra ha umi hénte ndochaʼéi ojuehe. Péro umi oĩva pe aty guasúpe katu oñehaʼãmbaite ojogueraha porã enterovéndi, tahaʼe haʼéva la ipaís térã itrívu. Ha umi mbaʼe ojapóvare hikuái ohechauka ojapomaha arádo ijespadakuéragui (Miq. 4:3). Umi oĩva pe aty guasúpe oho rangue gerrahápe, oipytyvõ la héntepe oikuaa hag̃ua Ñandejárape ha umi mbaʼe haʼe ojapótava (1 Tim. 6:19). Haʼekuéra oapoja Ñandejára Rréino, ha upeakuére ikatu ihentekuéra oñemoĩ hesekuéra térã ijetuʼu hendivekuéra ekonómikamente. Péro Jehová oasegura chupekuéra orekotaha umi mbaʼe oikotevẽva (Mat. 6:​25, 30-33; Luc. 18:​29, 30). Koʼã mbaʼe ohechauka ñandéve añetehápe oexistiha Ñandejára Rréino ha osegitaha okumpli Jehová propósito. w22.12 5 párr. 13

Opa rire umi 1.000 áño, enterove umi oikóva ko yvy ape ári haʼe jeýtama perfékto. Jaikuaaháicha entéro umi Adán familiare haʼe pekadór, péro upe tiémpope ndaiporimoʼãvéima ni peteĩ osufríva pe pekádo káusare (Rom. 5:12). Opaitéta entéro mbaʼe vai oñepyrũ vaʼekue oĩ ko múndope Adán opeka rire. Ha upéicha entéro oĩva ko yvy ape ári ohupytýta pe perfeksión opa rire pe Rreinádo de Mil áño (Apoc. 20:5). Jesús haʼe vaʼekue perfékto oĩrõ guare ko yvy ape ári, ha osegi vaʼekue ifiél Jehovápe, jepe Satanás otantea omomombyry chupe Jehovágui. Entéro umi opytáva ko yvy ape ári umi 1.000 áño rire haʼéta avei perfékto. ¿Mbaʼépa oikóta ág̃a Satanás oreko vove la oportunida oprova jeývo chupekuéra? Vuéno, káda uno ikatúta ohechauka mávapepa ifiélta, pórke Satanáspe ojeliveráta pe yvykua pypukúgui ohasa rire umi 1.000 áño (Apoc. 20:7). Umi ifiélva pe pruéva finál aja ikatúta ohupyty la vída etérna ha osẽta pára siémpre pe pekádo ha ñemano poguýgui (Rom. 8:21). Umi opuʼãva Jehováre katu oñehundíta pára siémpre (Apoc. 20:​8-10). w22.05 19 párr. 18, 19

Upe profesía oñekumpli vaʼekue Satanás ojevalérõ guare umi judío ha rrománore ojuka hag̃ua Ñandejára Raʼýpe (Luc. 23:​13, 20-24). Peteĩ persóna orekóva peteĩ erída ipytápe ndaikatúi oguata peteĩ tiémpore, upéicha avei Jesús ndaikatúi vaʼekue ojapo mbaʼeve omano ha oĩrõ guare pe sepultúrape haimete 3 díarupi (Mat. 16:21). Pe profesía oĩva Génesis 3:​15-pe ohechauka Jesús ndaikatúi hague osegi pe sepultúrape. ¿Mbaʼérepa? Pórke heʼiháicha pe profesía, pe kuña familiare ombochipe vaʼerã pe mbói akã. Upéva heʼise Jesús orresusita vaʼerãha. Ha upeichaite oiko vaʼekue, 3 día omano haguépe Jesús orresusita ha oñemeʼẽ chupe yvágape peteĩ vída ndaikatumoʼãiva oñehundi. Ñandejára orekóma hína pe tiémpo Jesús ohundietetahápe Satanáspe (Heb. 2:14). Jesucristo ha umi ogovernátava hendive ohundíta Ñandejára enemigokuérape, umi haʼévape pe mbói familiare (Apoc. 17:14; 20:​4, 10). w22.07 16 párr. 11, 12

Tuakuéra, peipytyvõ pene famíliape olehikuaa hag̃ua iñamigorã. La Biblia heʼi porã ñane amigokuéra ikatuha ojapoka ñandéve iporãva térã ivaíva. Tuakuéra, ¿peikuaápa mávapa hína pene família amígo? ¿Peikuaa porãpa chupekuéra? ¿Mbaʼépa pejapo peipytyvõ hag̃ua pene famíliape oguereko hag̃ua amígo ohayhúva Jehovápe? (1 Cor. 15:33). Ikatu pejapo upéva peinvitávo umi ermáno ijerovia mbaretévape ohasa hag̃ua tiémpo penendive (Sal. 119:63). Peteĩ túa hérava Tony omombeʼu: “Che rembireko ha che heta tiémporema roinvita umi ermáno ha ermána de diferénte eda ha paisguápe okaru hag̃ua orendive térã oĩ hag̃ua orendive pe adorasión en famíliape. Péva haʼe peteĩ oportunida iporãitereíva roikuaa hag̃ua umi ermáno ohayhúva Jehovápe ha oservíva chupe vyʼápe. Koʼã ermáno oreko heta experiénsia ohechaukáva mbaʼeichaitépa haʼekuéra ohayhu Jehovápe ha oñemeʼẽmbaite iservísiope. Upéva tuichaiterei oipytyvõ che familiakuérape haʼekuéra avei ohayhu hag̃ua Jehovápe”. w22.05 29, 30 párr. 14, 15

Umi ansianokuéra oñembyaty jave pe opeka vaʼekuéndi, oñehaʼãmbaite hikuái odesidi pe ojedesidíma haguéicha yvágape. ¿Mbaʼéichapa upéva ou porã pe kongregasiónpe? Pe pekadór noñarrepentírivape oñemosẽ kongregasióngui, ha péicha ojeprotehe umi ótro Jehová ovechakuérape ani hag̃ua ova hesekuéra pe pekadór opensa lája (1 Cor. 5:​6, 7, 11-13; Tito 3:​10, 11). Ojejapo rupi avei upéicha, oñepytyvõ pe opeka vaʼekuépe oñarrepenti ha oñemoĩ porã jey hag̃ua Jehovándi (Luc. 5:32). Umi ansiáno oñemboʼe pe persóna oñarrepentívare ha ojerure Jehovápe orrekupera jey hag̃ua la iñamista hendive (Sant. 5:15). Ñapensamína peteĩ pekadór noñarrepentírivare oñembyaty jave umi ansianokuérandi. Péicha jave oñemosẽmante vaʼerã chupe kongregasióngui. Péro upéi pe persóna oúramo okambia ha oñarrepenti ipyʼaite guive, okambia opensa lája ha umi mbaʼe ojapóva, Jehová katuete operdonáta chupe (Luc. 15:​17-24). Haʼe ojapo upéicha, jepe pe pekadór opeka vaieterei kuri (2 Crón. 33:​9, 12, 13; 1 Tim. 1:15). w22.06 9 párr. 5, 6

Jehová ajúda rupive, enterove kristiáno oĩva ko múndo tuichakuére ombohovái porã hína umi situasión ijetuʼúva, ha ndohejái Satanás ipuʼaka hesekuéra (1 Ped. 5:9). Nde ikatu avei ejapo upéva. Koʼẽrõitéma Jehová ojevaléta Jesús ha umi ogovernátavare hendive “ohundi hag̃ua pe Diablo rembiapokue” (1 Juan 3:8). Upe rire Ñandejára puévlo oservítava chupe ko yvy ape ári ‘ndokyhyjemoʼãvéima mbaʼevete asýgui’ (Is. 54:14; Miq. 4:4). Péro og̃uahẽ mboyve upe tiémpo, tekotevẽ jasegi ñañehaʼãmbaite ñambohovái porã umi mbaʼe ñanemongyhyjéva. Ñande jasegi vaʼerã jajerovia mbarete Jehová ohayhu ha oproteheha isiervokuérape. Upearã tekotevẽ jajepyʼamongeta ha ñamombeʼu mbaʼéichapa antevéma Jehová oprotehe vaʼekue isiervokuérape. Ha ikatu ñanemanduʼa mbaʼéichapa haʼe ñanepytyvõma ñambohovái hag̃ua umi situasión ijetuʼuetereíva. Jehová rupive ikatúta ñambohovái porã umi mbaʼe ñanemongyhyjéva (Sal. 34:4). w22.06 19 párr. 19, 20

Pe última poténsia mundiál orrepresentáva pe “py ojejapóva iérro ha ñaiʼũgui” ogovernáma hína koʼág̃a. Péva oñepyrũ kuri pe primera gérra mundiál aja, Gran Bretaña ha Estados Unidos, haʼéva pe poténsia Angloamericana oñomoirũrõ guare ombaʼapo hag̃ua oñondive. Pe estátua Nabucodonosor ohecha vaʼekue iképe ohechauka mbaʼépe idiferenteta ko poténsia mundiál umi ótro goviérno oĩ vaʼekuégui upe mboyve. Umi poténsia mundiál ohecha vaʼekue Nabucodonosor iképe ko última poténsia mboyve, ojepuru kuri umi metál imbaretéva oñerrepresenta hag̃ua, por ehémplo óro ha pláta. Péro Gran Bretaña ha Estados Unídospe katu oñerrepresenta ojeheʼaha iérro ha ñaiʼũre. Ko ñaiʼũ orrepresenta ‘umi héntepe’ térã umi ndahaʼéivape governánte (Dan. 2:43). Upéva jahecha porãiterei koʼág̃arupi oiko jave umi eleksión, umi hénte ojapo jave umi manifestasión tuicháva ojerurehápe hikuái umi derécho oguerekóva ha umi protésta jahecháva ape ha pépe. Koʼã mbaʼe omokangy ko poténsia mundiálpe ha umi igovernantekuéra ndaikatúi ojapo umi mbaʼe ojaposéva. w22.07 4, 5 párr. 9, 10

Oiméramo nde nderejedesidíri gueteri rejevautisa, ikatu reñeporandu: ¿Mbaʼépa chejoko hína? (Hech. 8:36). Jesús okompara vaʼekue pe tembiʼúre la Itúa volunta. ¿Mbaʼérepa? Pórke la tembiʼu ojapo porã ñanderehe. Jesús oikuaa vaʼekue entéro mbaʼe Jehová ojeruréva ñandéve jajapo hag̃ua, ojapo porãha ñanderehe. Jehová ndojeruréi ñandéve jajapo hag̃ua umi mbaʼe ñandeperhudikátava, ha Ñandejára volunta hína la nde rejevautisa (Hech. 2:38). Upévare rekumplíramo ko mandamiénto ha rejevautisa, ojapo porãitereitaha nderehe. Epensamína, ojeservíramo ndéve la tembiʼu hevéva ko múndope, ¿ajépa upepete voi rejagarráta? Ha upéicha avei nderedudái vaʼerã rejevautisa hag̃ua. ¿Mbaʼérepa oĩ odudáva ojevautisa hag̃ua? Oiméne opensa noirĩha gueteri preparádo upearã. Añetehápe pe mbaʼe iñimportantevéva redesidi vaʼerã nde rekovépe haʼe hína reñemeʼẽ Jehovápe ha rejevautisa. Upévare epensa porãkena, eaprovecha porã pe tiémpo ha eñehaʼãmbaite eime hag̃ua preparádo. w23.03 7 párr. 18-20

Jesúspe oñeunhírõ guare, oiko chugui pe kuña familiare iñimportantevéva. Upéi Jesús omano ha orresusita rire, Ñandejára ‘omeʼẽ chupe autorida ha ombotuicha chupe’ ha ‘omoĩ voi ipoguýpe entéro mbaʼe oĩva yvágape ha ko yvy ape ári’. Omeʼẽ avei chupe pe autorida “ohundi hag̃ua pe Diablo rembiapokue” (Heb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Juan 3:8). Péro ndahaʼemoʼãi kuri Jesús añónte haʼétava pe kuña familiare. Apóstol Pablo heʼi vaʼekue umi unhído haʼévape judío ha umi ótra nasionguápe: “Peẽ haʼéramo Cristo disípulo, upéicharõ peẽ hína Abrahán familiare, ha ikatu pehupyty pe erénsia oñepromete vaʼekue Abrahánpe” (Gál. 3:​28, 29). Jehová ounhívo umi kristiánope espíritu sánto rupive, oĩma avei hikuái pe kuña familiare apytépe. Upéicharõ pe kuña familiarépe oĩ hína Jesucristo ha umi 144.000 ogovernátava hendive (Apoc. 14:1). Enterove koʼãva oñehaʼã opensa, ojapo ha oiko pe Itúa Jehováicha. w22.07 16 párr. 8, 9

Entéronte jaikuaa jaguerekotaha heta provléma koʼã ára pahápe (2 Tim. 3:1). Peichagua situasiónpe ikatu ñañeñandu vaieterei ha ñañekevrantaiterei. Koʼýte umi provléma oúramo ojoapykueripaite térã jareko heta provléma una vetépe. Péro ñanemanduʼákena Jehová omañaha hína ñanderehe ha haʼe ñanepytyvõramo katuete ñaaguantataha oimehaichagua provléma oñepresentáva ñandéve. Epensamíntena mbaʼéichapa Jehová oipytyvõ vaʼekue Jóbpe. Peteĩ tesápirĩme Jóbpe ojoʼaripaite ou umi provléma. Un díapente Jóbpe oñemombeʼu kompletoite hymbakuéra oñemonda térã ojejuka hague. Avei ojejuka hague isirvientekuérape, ha ivaiveha katu, omanombaite hague itajýra ha itaʼyrakuéra (Job 1:​13-19). Upe riremínte, haʼe oñembyasy aja gueteri omano haguére chugui ifamiliakuéra ou hasykatuete. Ojagarra voi chupe peteĩ mbaʼasy ivaietereíva ha hasyetereíva (Job 2:7). Jehová ohechapaite entéro mbaʼe Job ohasa vaʼekue. Haʼe ohayhueterei rupi Jóbpe omeʼẽ chupe opa mbaʼe oikotevẽva oaguanta hag̃ua umi mbaʼe ijetuʼuetéva ohasáva ha osegi hag̃ua ifiél chupe. w22.08 11 párr. 8-10

Legálmenteko ndaigústoi oĩ jave ñandekorrehíva. Péro jaikóramo ñapensaiterei umi mbaʼe ñañandúvarente, amo ipahápe nañapenamoʼãi la ojeʼévare ñandéve ha ñapensáta iñinhústo hague hikuái. Ha jajapóramo upéva, en rrealida nañapensái hína Jehová opensaháicha, pórke haʼe ñandekorrehi ñanderayhu rupínte (Heb. 12:​5, 11). Péro jaasepta vaʼerã oĩ jave ñandekorrehíva ha ñakambia tekotevẽhápe. Heta vése Jesús okorrehi vaʼekue Pédrope umi ótro apóstol rovake (Mar. 8:33; Luc. 22:​31-34). ¡Katuete Pedro otĩne raʼe upe haguére! Péro haʼe lomímonte osegi vaʼekue ifiél Jesúspe. Haʼe oasepta ojavy hague ha okambia tekotevẽhápe. Upéicha rupi Jehová ovendesi vaʼekue chupe ha omeʼẽve chupe hetave rresponsavilida kongregasiónpe (Juan 21:​15-17; Hech. 10:​24-33; 1 Ped. 1:1). Sapyʼánte ikatu avei ñatĩ oĩ jave ñandekorrehíva. Péro ndovaléi ñañekonsentraiterei upévarente. Upéva rangue iporãvéta jaasepta la ojeʼéva ñandéve ha ñakambia tekotevẽhápe. Jajapóramo upéva, ñandedeprovechovéta ñane ermanokuérape ha Jehová ojevale porãvéta ñanderehe. w22.11 21, 22 párr. 6, 7

Abrahán oikuaa vaʼekue Jehová núnka ndojapomoʼãiha mbaʼeve iñinhústova. Upéi apóstol Pablo heʼi haguéicha, Abrahán ohechakuaa vaʼekue Jehová ikatuha orresusita itaʼýra ohayhuetéva Isaácpe (Heb. 11:​17-19). Hiʼarive Jehová oprometéma vaʼekue Isaácgui osẽtaha peteĩ nasión. Ha upe tiémpope Isaac neʼĩra gueteri ifamília. Abrahán ohayhu vaʼekue Jehovápe, upévare ojerovia hese ndojapomoʼãiha mbaʼeve iñinhústova. Ha ijetuʼúramo jepe Abrahánpe, haʼe ojerovia rupi Jehováre, iñeʼẽrendu chupe (Gén. 22:​1-12). ¿Mbaʼépa ikatu jajapo jasegi hag̃ua Abrahán ehémplo? Tekotevẽ jasegi ñaaprende Jehovágui. Ha jajapokuévo upéva ñañemoag̃uivéta Jehováre ha jahayhuvétantema chupe (Sal. 73:28). Ñane konsiénsia katu ombaʼapóta ñapensa hag̃ua Jehová opensaháicha (Heb. 5:14). ¿Ha mbaʼe rresultádopa jarekóta jajapóramo péicha? Oĩ jave ojapokaséva ñandéve peteĩ mbaʼe ivaíva ñande jarrechasáta upéva. Ni núnka nañapensamoʼãi jajapóvo peteĩ mbaʼe ombosufrítava ñande Túa Jehovápe ha ombyaítava pe amista jarekóva hendive. w22.08 28, 29 párr. 11, 12

Apóstol Pablo ha Bernabé oho jeýrõ guare Lístrape, Iconio ha Antioquíape “káda kongregasiónpe onombra hikuái ansiáno” (Hech. 14:​21-23). Umi ansiáno tuichaiterei oipytyvõ vaʼekue umi kongregasiónpe ojapoháicha avei umi ansianokuéra koʼág̃arupi. Umi ansianokuéra oñatende porã vaʼerã ‘omokyreʼỹ’ hag̃ua umi oñedesanimávape. Pablo omomanduʼa vaʼekue umi ermanokuérape oĩha “hetaiterei testígo” oaguantáma vaʼekue umi situasión ijetuʼúva Jehová omombarete rupi chupekuéra (Heb. 12:1). Pablo ohechakuaa vaʼekue umi ohasa vaʼekue opaichagua situasión ijetuʼúva experiénsia ikatuha omokyreʼỹ ha oipytyvõ umi ermánope osegi hag̃ua oñekonsentra “Ñandejára oikovéva siudáre” (Heb. 12:22). Upeichaite avei oiko koʼág̃arupi. Ñanemokyreʼỹ jalee jave mbaʼéichapa Jehová oipytyvõ vaʼekue Gedeón, Barac, David, Samuel ha hetave ótrope (Heb. 11:​32-35). w22.08 21 párr. 5, 6

¿Mbaʼépa hína umi orresusitátava rembiapokue ojehusgátava? ¿Haʼétapa umi mbaʼe haʼekuéra ojapo vaʼekue omano mboyve? ¡Nahániri! Ñanemanduʼákena haʼekuéra opagapáma hague umi ipekadokuéra omano mboyve guarére. Upéicharõ koʼápe oñeñeʼẽvo umi “hembiapokuére”, noñeñeʼẽi hína umi mbaʼe ojapo vaʼekuére hikuái omano mboyve. Upéva rangue oñeñeʼẽ umi hembiapokue ojapótavare hikuái osegívo umi mbaʼe oñemboʼéva chupekuéra pe múndo pyahúpe. Por ehémplo, koʼã kuimbaʼe ifiélva: Noé, Samuel, David ha Daniel oaprende vaʼerã avei Jesucrístogui ha ohechauka ojeroviaha isakrifísiore. Upéicharõ koʼytevéntema koʼã persóna iñinhústova oaprende vaʼerã koʼã mbaʼe. ¿Mbaʼépa oikóta umi orrechasávagui ko oportunida ijojahaʼỹva? Apocalipsis 20:​15-pe heʼi ñandéve: “Entéro umi noĩriva pe lívro de la vídape ojepoi pe lágo oĩháme tatarendy”. Péicha haʼekuéra oñehundietéta pára siémpre. ¡Ajépa iñimportantete upéicharõ jajasegura tojeskrivi la ñande réra pe lívro de la vídape, ha anítei ojevorra upégui! w22.09 19 párr. 17-19

Ñande jajegia ñane konsiénsiare jadesidíta jave mbaʼéichapa jakuidáta ñande salúre ha mbaʼe tratamiéntopa jasegíta (1 Tim. 3:9). Upévare jadesidi jave peteĩ mbaʼe ha ñañeʼẽ upévare ótra persónandi, iporãta jaguereko enkuénta la heʼíva Filipenses 4:5: “Enterove toikuaa napeñemohatãiha peẽ pejévapente”. Jahechauka nañañemohatãiha ñande jaʼévapente ndajaikóivo tódo el tiémpo jajepyʼapy ñande salúre. Jahayhu ha jarrespetaiterei ñane ermáno ha ñane ermanakuérape, jepe algúna vése la haʼekuéra odesidíva idiferénte ñande jadesidívagui (Rom. 14:​10-12). Jahechauka jaagradeseha Jehovápe la ñande rekovére ñañehaʼãvo jakuida porã ñandejehe ha ñameʼẽvo pe iporãvéva chupe (Apoc. 4:11). Koʼág̃arupi jasegíta ñanderasy ha jaguerekóta avei umi provlemakuéra, péro jaikuaa porã ndahaʼeiha upéva la Jehová oipotáva ñandéve g̃uarã. Koʼẽrõitéma haʼe omeʼẽta ñandéve vída etérna ha ndaiporimoʼãvéima ni sufrimiénto ni pe ñemano (Apoc. 21:4). Ñahaʼarõ aja og̃uahẽ upe tiémpo, jahechaukákena ñamombaʼetereiha pe ñande rekove ha jaipurúkena upéva jaservi hag̃ua ñande Túa yvagapegua Jehovápe. w23.02 25 párr. 17, 18

Jehová ohechauka porãitereíma haʼe orekoha tuichave autorida umi autoridakuéra omandávagui (Rom. 13:1). Jahechami mbohapy ehémplo. Pe faraón de Egipto oesklavisa vaʼekue Jehová puévlope ha heta vése ndopoiséi chuguikuéra. Péro Ñandejára olivera chupekuéra ha opoi pe faraónpe pe Mar Rójope (Éx. 14:​26-28; Sal. 136:15). Rréi Belsasar de Babilonia ojapo vaʼekue peteĩ fiésta ha oñemoĩ Ñandejára yvagapegua kóntrape ha oadora umi dios ojejapóvape pláta ha órogui Jehovápe rangue (Dan. 5:​22, 23). Péro Ñandejára oumilla ko kuimbaʼe oñemombaʼeguasuetévape. Upe pyharépe ojejuka Belsasárpe, ha igoviérno oñemeʼẽ umi medo ha pérsape (Dan. 5:​30, 31). Rréi Herodes Agripa Primero de Palestina ojukauka apóstol Santiágope ha upéi oenkarselaka apóstol Pédrope ojukaségui avei chupe. Péro Jehová ojoko Heródespe ani hag̃ua ojapo upe opensámava hína ojapo. Jehová ánhel okastiga chupe ha omano (Hech. 12:​1-5, 21-23). w22.10 15 párr. 12

Jalee jave la Biblia ha jajepyʼamongeta jave hese, ñahendu hína Jehovápe. Jalee jave mbaʼéichapa Jehová okuida vaʼekue isiervokuéra ifieletéva yma guarére, ñane esperánsa imbareteve ohóvo. “Entéro mbaʼe ojeskrivi vaʼekue yma Ñandejára Ñeʼẽme, ojeskrivi ñanerekomboʼe hag̃ua. Ñandejára Ñeʼẽ ñanekonsola ha ñanepytyvõ ñaaguanta hag̃ua, ha upéva omeʼẽ ñandéve esperánsa” (Rom. 15:4). Jajepyʼamongeta mbaʼéichapa Jehová okumplíma ipromesakuéra. Ñanemanduʼamína mbaʼépa Ñandejára ojapo vaʼekue Abrahán ha Sara kásope. Haʼekuéra ijedaiterei rupi ndaikatuvéima vaʼekue ifamília, péro Ñandejára opromete chupekuéra oguerekotaha peteĩ mitã (Gén. 18:10). ¿Mbaʼéichapa orreaksiona vaʼekue Abrahán? La Biblia heʼi: “Abrahán ohaʼarõkuaa ha ojerovia hetaiterei nasión outaha chugui” (Rom. 4:18). Peteĩ persónape g̃uarã haʼetévaicha ndaiporivéimava esperánsa, péro Abrahán ni michĩmi ndodudái Jehová katuete okumplitaha upe promésa ojapo vaʼekue. Ha ndojeroviareíri kuri Ñandejárare, pórke tiémpo rire haʼe ha hembireko oguereko peteĩ mitãʼi (Rom. 4:​19-21). Jalee jave koʼãichagua rreláto ñanepytyvõ jajerovia hag̃ua Jehová katuete okumplitaha umi mbaʼe oprometéva. w22.10 27 párr. 13, 14

Upéva oñekumpli kuri umi judiokuéra osẽrõ guare Babilóniagui. Upérõ Jehová ohechauka kuri haʼeha pe Mboʼehára Ijojahaʼỹva. Jehová ogia rupi chupekuéra, haʼekuéra ikatu kuri oadora jey chupe haʼe oipotahaichaite. Koʼág̃a avei Jehová haʼe hína pe ñane Mboʼehára Ijojahaʼỹva ha jaikuaávo upéva ñanembovyʼaiterei. Koʼã versíkulope Isaías ñanekompara unos kuánto estudiánte Jehová omboʼévape, haʼe heʼi: “Haʼetéta voi rehechátava upe Mboʼehára Ijojahaʼỹvape”. Ko komparasiónpe pe mboʼehára oĩ umi estudiantekuéra renondépe. ¿Mbaʼéichapa Jehová ojapo upéva koʼág̃arupi? Iñorganisasión rupive. Por ehémplo oipuru umi rreunionkuéra, asambléa, umi puvlikasión jaguerekóva, umi vidéo ha hetaiteve mbaʼe ñanemboʼe hag̃ua. Entéro koʼã mbaʼe Jehová omeʼẽva ñandéve ñanepytyvõ vyʼápe ñaaguanta hag̃ua umi situasión ijetuʼúva jahasáva. w22.11 10 párr. 8, 9

Jesús oñeʼẽrõ guare arakaʼépa opáta pe sistéma judío ha ko múndo aña heʼi vaʼekue: “Avave ndoikuaái ni pe óra ni pe día, ndoikuaái umi ánhel oĩva yvágape, ni pe Taʼýra, pe Túa añoite oikuaa”. Péro Jesús si heʼi vaʼekue idisipulokuérape ‘oñatende porã’ hag̃ua hikuái (Mar. 13:​32-37). Umi kristiáno síglo primeropegua oñatende porã vaʼerã kuri umi mbaʼe oikóvare, pórke upévare odepende hikuái ojesalva hag̃ua. Jesús heʼi vaʼekue chupekuéra: “Pehecha vove umi ehérsito omongoraha Jerusalén, péva heʼise ja oñehundi potaitemaha”. Upéicharõ haʼekuéra ohecha vove koʼã mbaʼe oikoha osẽ vaʼerã kuri okañy pe montañaháre (Luc. 21:​20, 21). Umi oñatende porã vaʼekue koʼã señál Jesús omeʼẽ vaʼekuére, ojesalva vaʼekue umi rrománo ohundírõ guare Jerusalén. Ñande jaiko hína koʼág̃a pe tiémpo ko múndo aña oñehundi potaitemahápe, upévare tekotevẽ avei ñañatende porã ko ñane tiémpope. w23.02 14 párr. 1, 2; 16 párr. 3

Jehová omboʼe isiervokuérape iñonrrádo ha ihústo hag̃ua, péva oipytyvõ avei chupekuéra ojerrespeta hag̃ua ijupe voi ha ipyʼaguapy hag̃ua (Prov. 13:​5, 6). ¿Haʼépa nepytyvõmava péicha restudia ypy guive la Biblia? Nde reaprendéma ndaiporiha ótra kósa iporãvéva la Jehová oipotávagui jajapo (Sal. 77:13). Upévare nde rejapose la Ñandejára heʼíva oĩ porãha (Mat. 6:33). Nde redefendese pe añetegua ha rejapose álgo anivéma hag̃ua oñeñeʼẽ vai Ñandejára Jehováre. ¿Mbaʼéichapa nde ikatu rejapo upéva? Umi mbaʼe redesidíva nde rekovépe ohechaukáta nde ereha hína: “Che arrechasa umi japu Satanás heʼíva ha adefende pe añetegua. Aipota Jehovápe che governanterã ha ajapose umi mbaʼe haʼe heʼíva oĩ porãha”. ¿Mbaʼéichapa ikatu eejapo upéva? Upearã eñemboʼe vaʼerã Jehovápe ha ere chupe eñekomprometeha reservi hag̃ua chupe para siémpre ha upéi ejevautisa. Péicha jahechakuaa tuichaiterei mbaʼeha jahayhu pe añetegua ha umi mbaʼe oĩ porãva, pórke ñanemomýita jajedesidi hag̃ua jajevautisa. w23.03 3 párr. 4, 5

Ko múndo ndoikuaái pe pyʼaguapy oúva Ñandejáragui. Umi orekóva ko pyʼaguapy oiko trankílo ha oñeñandu segúro, pórke oreko peteĩ amista iporãva Ñandejárandi (Filip. 4:​6, 7). Ñande jareko umi amígo ohayhúva Jehovápe, ha Jehová haʼe hína ñane amígo, pe Dios ‘omeʼẽva pyʼaguapy’ (1 Tes. 5:23). Jaikuaavévo jahávo Jehovápe, ñakonfiavéta hese. Ha ñaneñeʼẽrendúramo chupe, jarekóta pe pyʼaguapy oúva chugui. Péva pe pyʼaguapy ñanetrankilisa, ha ndajajedesesperamoʼãi jahasa jave umi situasión ijetuʼúva. ¿Mbaʼéichapa ikatúne jareko pe pyʼaguapy oúva Ñandejáragui ijetuʼu jave la situasión? ¿Ikatúpa ñaime trankílo oĩramo peteĩ mbaʼasy pyaʼeterei okorréva, jahasa jave desástre naturál, la hénte oiko vaipáramo oñondive térã jajepersegi jave? Ñapensáramo koʼã situasiónre ikatu ñanemondýi. Heta ñane ermanokuéra osegi pe konsého Jesús heʼi vaʼekue ha oñemensionáva pe téxto koestediaguápe. Ha Jehová oipytyvõ rupi chupekuéra, oĩ hikuái trankílo ohasa jave umi situasión ijetuʼúvare. w22.12 16 párr. 1, 2

Heta vése ikatu okambiánte la ñane situasión ha ñande ndaikatúi jajapo mbaʼeve, pórke nodependéi ñanderehe. Péro upéicha jave ndovaléi ñapensa Jehová nañanderayhumoʼãveimaha ndajarekovéima rupi peteĩ priviléhio. Ndovaléi avei ñañekompara ótrore ha ñapensa haʼekuéra iñimportanteveha ñandehegui oreko rupi peteĩ priviléhio (Gál. 6:4). Oiméramo okambia raʼe la ñane situasión, jahekánte vaʼerã ótra kósa ikatúva jajapo jasegi hag̃ua jaservi Jehovápe ha ñane ermanokuérape. Upearã ñañehaʼã vaʼerã ñamantene peteĩ vída sensílla ha ani jadevepa rei. Ha oiméramo jareko peteĩ méta tuicháva, ñañehaʼã vaʼerã upe mboyve ñamoĩ umi méta michĩ mimíva ñanepytyvõtava mbeguekatúpe jahupyty hag̃ua upe méta tuichavéva. Por ehémplo, ñamoĩ chupe jajaposeha ñande prekursorádo rregulár. Upe mboyve ikatúma jajapo ñande prekursorádo auxiliár de kontínuo jajepokuaáma hag̃ua jahávo hese. Térã oiméramo nde la ne méta oiko ndehegui siérvo ministeriál, upéicharõ ikatu eñehaʼã esẽve predikasiónpe. Umi mbaʼe reaprendéva hína koʼag̃aite, ikatúta nepytyvõ amo gotyove rekumpli hag̃ua umi méta erekóva. Nde eñehaʼãnte vaʼerã ejapo la ikatumíva guive ekumpli porã hag̃ua umi asignasión erekóva koʼág̃a. w22.04 26 párr. 16, 17

Jehová ikatu ñanepytyvõ ñambohovái hag̃ua oimeraẽ mbaʼe ijetuʼúva ñande rekovépe ha avei javyʼa hag̃ua jaservívo chupe. Ñande ñañemboʼe jave Ñandejárape peteĩ mbaʼe ñandepyʼapýva rehe, haʼe primeroite ikatu ñanemombarete jagueropuʼaka hag̃ua upe provléma. Ha oiméramo upe provléma ndopái sapyʼaitépe ñapensa haguéicha, upéicha jave iporãta jajerure jey jey Jehovápe tañanepytyvõmi ñaaguanta hag̃ua. Ha upéva voi la Jehová oipotáva jajapo. Upéicha rupi heʼi ñandéve: “Ani penekaneʼõ, pesegi peñemboʼe Ñandejárape” (Is. 62:7). ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Heʼise ñañemboʼe jey jey vaʼerãha Jehovápe ha ani ñanekaneʼõ upe hague. Kóva ñanemomanduʼaiterei la Jesús heʼi vaʼekuére Lucas 11:​8-10, 13-pe. Upépe haʼe oipuru heta ehémplo ñaneanimáva ñainsisti hag̃ua jajerurévo Jehovápe ijespíritu sánto. Ikatu avei jajerure chupe tañandegiami jadesidi porã hag̃ua. w22.11 8 párr. 1; 9 párr. 6, 7

Umi família koʼág̃ama tekotevẽ ojeprepara amo gotyove ombohovái hag̃ua pe persekusión. Péro ani pepensa umi mbaʼe vaírente, síno pemombarete pende jerovia ha pene família jerovia. Oiméramo pendepyʼapy álgo, pemombeʼúkena upéva Jehovápe ha haʼe katuete penepytyvõta (Sal. 62:​7, 8). Pehechaukákena pene famíliape mbaʼérepa ojerovia vaʼerã Jehováre. Iñimportanteháicha japrepara ñane familiakuérape oikórõ g̃uarã peteĩ desástre, japrepara vaʼerã avei chupekuéra oaguanta hag̃ua pe persekusión. Upéva oipytyvõta chupekuéra osegi hag̃ua okonfia Jehováre ha ipyʼaguasu hag̃ua. Jehová katuete ñanepytyvõta ñaime hag̃ua trankílo oĩramo jepe heta mbaʼasy, desástre naturál, térã jajepersegíramo jepe (Filip. 4:​6, 7). Haʼe ojevale umi ansianokuérare okuida hag̃ua ñanderehe. Péro avei omeʼẽ enterovetépe la priviléhio jakuidapa hag̃ua ojuehe. Péva ñanepytyvõ koʼág̃ama, ha avei ñanepytyvõta ñaime hag̃ua trankílo amo gotyove ou vove pe “jehasa asy guasu” (Mat. 24:21). w22.12 27 párr. 17, 18

Iñimportánte ñanemanduʼa ndovaleiha ñañeñandu kulpávle umi mbaʼe vai jajapo vaʼekuére yma. Jesús ou vaʼekue omano ñanderehehápe ha upéicha rupi Jehová ikatu operdona ñandéve ñande pekadokuéra. Ndajaipurumoʼãi añete upéva de exkúsa ‘jasegi hag̃ua japeka jajaposégui reínte’ (Heb. 10:​26-31). Péro oimérire japeka raʼe ha jajapóma la tekotevẽva guive ñañemoĩ porã jey hag̃ua Jehovándi, por ehémplo ñañeʼẽma umi ansiánondi, ñañarrepenti ha jahejaite la jajapo vaʼekue, ikatu ñaime segúro Jehová ñaneperdonáma hague (Is. 55:7; Hech. 3:19). Haʼe ojesakrifika rupi ñanderehehápe enterovéva jareko la oportunida Jehová ñaneperdona hag̃ua ha jaiko hag̃ua pe paraísope. Upépe núnka ndajajavurrimoʼãi, ikatúta jaikuaa hetaiterei héntepe ha jarekóta avei heta traváho jajapo hag̃ua. Péro la iporãvéva entéro mbaʼégui, siémpre jarekóta la oportunida jasegívo ñaaprende Jehovágui ha ikreasióngui. w22.12 12, 13 párr. 17, 19

“Pe kuña” ndaikatúi jaʼe haʼe hague Eva. ¿Mbaʼérepa? Pe profesía heʼi pe kuña familiare ‘ombochipetaha’ pe mbói akã. Pe mbói haʼe hína Satanás, pe ánhel iñañaitéva, ha ndahaʼéi peteĩ persóna iñimperféktova la orekótava pe kapasida ombochipe hag̃ua chugui la iñakã. Upévare jaikuaase mbaʼéichapa Satanáspe oñehundíta. Pe último lívro oĩva la Bíbliape omombeʼu ñandéve mávapa pe kuña oñeñeʼẽha Génesis 3:​15-pe (Apoc. 12:​1, 2, 5, 10). Kóva ndahaʼéi vaʼekue peteĩ kuña oĩva ko yvy ape ári. Ko kuña oreko ipy guýpe pe jasy ha iñakãre oreko peteĩ koróna ojejapóva 12 estréllagui. Ha la imemby ndahaʼéi avei oimehaichagua: Upéva hína pe Ñandejára Rréino. Ko Rréino oĩ yvágape, upévare ko kuña haʼémante vaʼerã avei yvagapegua. Haʼe orrepresenta hína Jehová organisasión, pe párte oĩva yvágape, ha upévape oĩ umi ánhel ifiélva (Gál. 4:26). La Biblia ñanepytyvõ avei jaikuaa hag̃ua mávapa pe kuña familiare iñimportantevéva. Ko familiare haʼe vaʼerã kuri Abrahán familiare (Gén. 22:​15-18). w22.07 15, 16 párr. 6-8

Jehová omeʼẽ ñandéve la Biblia jalee hag̃ua pype ikonsého, pórke upépe jatopa hína Jehová arandu. Hetaitereípema la Biblia oipytyvõ okambia hag̃ua hekove. Moisés oskrivírõ guare pe primer lívro jatopáva la Bíbliape, heʼi umi israelítape: “Kóva ndahaʼéi hína ñeʼẽ rei peẽme g̃uarã, síno pende rekove odepende hína hese” (Deut. 32:47). Umi osegíva umi konsého porã oĩva la Bíbliape katuetei osẽ porã ha ovyʼave (Sal. 1:​2, 3). Ohasáramo jepe hetaiterei tiémpo la Biblia ojeskrivi hague, koʼag̃aite peve umi mbaʼe heʼíva pype okambiáiti la hénte rekove. Umi konsého oĩva pype ohechaukáma hetaiterei áñore ideprovécho hague. Amedída ke jalee ha jajepyʼamongeta la Bíbliape oĩvare, Jehová voi ñanepytyvõ ijespíritu rupive ideprovécho hag̃ua ñandéve umi konsého oĩva pype (Sal. 119:27; Mal. 3:16; Heb. 4:12). Pe Biblia Apohare ñanepytyvõse ñandéve. ¡Ajépa ñanemokyreʼỹete jaikuaávo upéva jaleese hag̃ua la Biblia káda día! w23.02 3 párr. 5, 6

Apocalipsis kapítulo 13 omombeʼu pe poténsia mundiál angloamericana haʼéva pe animál salváhe akã sieteha haʼeha pe animál salváhe ‘mokõi hatĩva peteĩ ovecha raʼýicha, péro oñepyrũvo oñeʼẽ, ojoguáva peteĩ dragónpe’. Ko animál salváhe “ojapo umi señál tuichaitereíva umi hénte renondépe, haʼe omanda hoʼa hag̃ua yvágagui tata ko yvy ape ári” (Apoc. 13:​11-15). Ha Apocalipsis kapítulo 16 ha 19-pe katu ojeʼe péva pe animál salváhe haʼeha peteĩ ‘proféta japu’ (Apoc. 16:13; 19:20). La heʼíva Daniel profesía ojogualénto avei koʼã mbaʼépe, pórke ohechauka pe poténsia mundiál angloamericana ohunditaha hetaiterei mbaʼe, ha heʼi hese oguerutaha “tuichaiterei ñehundi” (Dan. 8:​19, 23, 24). Upe profesía oñekumpli kuri pe segunda gérra mundiál aja. Upérõ guare umi mokõi vómba atómika Estados Unidos oipuru vaʼekue omohuʼã upe gérra, ha ojapo hag̃ua upe vómba ombaʼapo kuri oñondive umi sientífiko Gran Bretaña ha Estados Unidospegua. Upévare ikatu jaʼe pe poténsia mundiál agloamericana ‘omanda hague hoʼa hag̃ua yvágagui tata ko yvy ape ári’. w22.05 10 párr. 9