Rreferénsia ojepurútava rreunionhápe Mbaʼéichapa Jaiko ha Japredika vaʼerã
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
3-9 DE MARZO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 3
Jahechauka jajeroviaha Jehováre
Ñañemoĩkena Jehová poguýpe
3 Ñande ningo ñañemoĩ Jehová poguýpe ñañehaʼãmbaitéramo ñaneñeʼẽrendu chupe opa mbaʼépe, ha ñañehaʼãmbaitérõ ani hag̃ua jajerovia umi mbaʼe ñande ñapensávarente (Prov. 3:5). Ifasilve ningo ñañemoĩ hag̃ua Jehová poguýpe jaikuaa porãvévo umi kualida haʼe orekóva. ¿Mbaʼérepa jaʼe upéva? Pórke umi ikualida ningo la omomýiva chupe ojapo hag̃ua opa mbaʼe (Sal. 145:9). Amáske jaikuaa Jehovápe jahayhuvéta chupe. Ha jahayhúramo Jehovápe nañaikotevẽmoʼãi peteĩ lísta heʼíva ñandéve mbaʼépa jajapo vaʼerã ha mbaʼépa ndajajapói vaʼerã. Ñande ñañehaʼãmbaite jahayhu pe iporãva ha ndajachaʼéi umi mbaʼe ivaívare, Jehová ojapoháicha (Sal. 97:10). Péro, ¿mbaʼérepa sapyʼánte ikatu ijetuʼu ñaneñeʼẽrendu hag̃ua Jehovápe? ¿Mbaʼépa ikatu oaprende umi ansiáno pe governadór Nehemíasgui, umi túa rréi David ehémplogui ha umi sy María ehémplogui? Ko artíkulope oñerrespondéta koʼã porandu.
Mitãrusukuéra, ¿mbaʼépa ikatu pejapo oñekonfia hag̃ua penderehe?
14 Pesegi vaʼerã peneumílde ha siémpre pejerovia Jehováre. Pejevautisárõ guare ningo pehechauka kuri pejeroviaitereiha Jehováre ha pekonfiaha hese. Ha Jehová ovyʼaiterei kuri penderresivívo ifamíliape. ¿Mbaʼépa koʼág̃a tekotevẽ pejapo? Pesegi vaʼerã pejerovia Jehováre. Ikatu oime ifásil peẽme pejerovia Jehováre pedesidíta jave umi mbaʼe ikatúva okambia pende rekove. ¿Péro mbaʼépa pejapóta ótra situasiónpe? Iñimportanteterei pekonfia Jehováre pedesidíta jave entéro mbaʼe, tahaʼe umi mbaʼe tuicháva térã michĩva jepe. Por ehémplo, umi diversión, traváho térã mbaʼépa pehupytyse pende rekovépe. Ani pejerovia umi mbaʼe peẽ pepensávare oĩ porãha, upéva rangue, peheka la Bíbliape umi konsého penepytyvõtava pedesidi porã hag̃ua, ha upéi pejapo upépe heʼiháicha (Prov. 3:5, 6). Péicha pejapóramo, pembovyʼáta Jehovápe, ha penderrespetáta umi ermanokuéra oĩva kongregasiónpe (elee 1 Timoteo 4:12).
Esegíkena eñakãrapuʼã
Peteĩ persóna ojeroviáva ijehe ohasáma haguére heta mbaʼe, ikatu opensa: “Vyroreieténgo kóva. Ahasapapyréma ningo che koʼã mbaʼe”. ¿Iporãpa ñapensa upéicha? Proverbios 3:7 heʼi: “Ani ere ndejehe nearanduetereiha”. Añetehápe umi mbaʼe jahasáva ñanepytyvõ jaikuaave hag̃ua heta mbaʼe, ha umíva ikatu ideprovécho jadesidi porã hag̃ua. Péro oimérõ japrogresáma Ñandejára servísiope, umi mbaʼe jahasáma vaʼekue ñanepytyvõ vaʼerã jahechakuaa hag̃ua arakaʼeve ndaikatumoʼãiha ñasẽ porã Jehová reheʼỹ. Upéicharõ, oñepresenta jave peteĩ provléma, ¿mbaʼéichapa rehechaukáta reñakãrapuʼãha? Rehejáramo Jehová ndedirihi opa mbaʼe rejapóvape ha nderejeroviái ndejehénte. Avei regueroviáramo opa mbaʼe oikoha Jehová opermiti rupínte, rejeroviávo hese nde pyʼaite guive ha reñehaʼãvo reñemoag̃uive hese.
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
w06-S 15/9 17 párr. 7
Mbaʼe mbaʼépa ñanemboʼe Proverbios
3:3. Javalora vaʼerã ikatu haguére japorohayhu ha ñañehaʼã haguére ani hag̃ua jafalla avavéndi. Ñamombaʼe vaʼerã avei ikatu haguére ojekuaa ñanderehe koʼã kualida porãite, jarekoramoguáicha peteĩ kollár hepyetereíva ñande ajúrare. Ñañongatu vaʼerã avei ñane korasõme ikatu hag̃uáicha opytáma ñande pyʼapýpe.
10-16 DE MARZO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 4
“Reñatende ne korasõre”
¿Mbaʼéichapa ikatu ñañangareko ñane korasõre?
4 Pe palávra ‘korasõ’ ojepurúva Proverbios 4:23-pe heʼise umi mbaʼe jarekóva ñande pyʼapýpe (elee Salmo 51:6). Jaʼe porãsérõ g̃uarã ‘korasõ’ heʼise la añetehápe ñapensáva, ñañandúva, ñanemomýiva jajapo hag̃ua álgo ha umi mbaʼe jaipotáva térã ñandegustáva. Jahechaháicha, ndahaʼéi katuete umi mbaʼe ótro ikatúva ohecha ñanderehe, síno umi mbaʼe añetehápe jarekóva ñande pyʼapýpe ha ohechaukáva mbaʼeichagua persónapa ñande.
¿Mbaʼéichapa ikatu ñañangareko ñane korasõre?
10 Ñañangareko porãsérõ ñane korasõre, iñimportanteterei jahechakuaa moõpa oĩ la pelígro ha pyaʼe porã jajehekýi umívagui. Pe palávra “reñatende” ojepurúva Proverbios 4:23-pe ñanemomanduʼa umi guárdia oĩ vaʼekuére rréi Salomón tiémpope. Upérõ oĩ vaʼekue umi guárdia ojekolokáva pe siuda murálla ári oavisa hag̃ua hiʼag̃ui sapyʼárõ peteĩ pelígro. Ko ehémplo ñanepytyvõ ñantende hag̃ua mbaʼépa jajapo vaʼerã ani hag̃ua Satanás ombyai ñapensa lája.
11 Ymave ningo umi guárdia oĩva pe murálla ári ombaʼapo umi soldádo oñatendévandi pe siuda rokẽme (2 Sam. 18:24-26). Haʼekuéra ombaʼapo oñondive oñangareko hag̃ua pe siudáre, ha umi okẽ oñemboty hag̃ua oñemoag̃ui jave umi enemígo (Neh. 7:1-3). Ñahekomboʼéramo ñane konsiénsia la Biblia rupive ombaʼapóta peteĩ guárdiaicha, pórke ñandeavisáta Satanás oñehaʼã jave ombyai ñane korasõ. Haʼe ikatu ojapo upéva oñehaʼã jave ñapensa, ñañandu ha jaipota umi mbaʼe chupe ogustáva. Upévare ñane konsiénsia ñandeavisáramo oĩha pelígro tekotevẽ ñahendu chupe, ha jaʼe porãsérõ g̃uarã, ñambotyete ñane rokẽ Satanásgui.
¿Mbaʼéichapa ikatu ñañangareko ñane korasõre?
14 Ñañangareko hag̃ua ñane korasõre, ndahaʼéi ñamboykénte vaʼerã umi mbaʼe vai, tekotevẽ avei ñamoinge pype umi mbaʼe iporãva. Ñapensami jeýna pe ehémplo oñeʼẽva pe siuda imurallapávare. Umi soldádo oñatendéva hokẽnguérare okuida pono oike pe siudápe umi enemígo, péro opermiti oñemoinge hiʼupy ha ambue mbaʼe oñekotevẽva. Umi okẽ núnka ndojeavríriramo, umi hénte oikóva pe siudápe ikatu omano ñembyahýigui. Upéicha avei, ñande ñaikotevẽ jaavri meme ñane korasõ ikatu hag̃uáicha oike pype Ñandejára opensa lája.
Ñañangarekókena ñande pyʼapýre
¿Mbaʼérepa ñañangarekovaʼerã ñande pyʼapy térã ñane korasõre? Ñandejára ohaikavaʼekue rréi Salomónpe: “Eñangarekókena nde pyʼapýre opaite mbaʼégui, chugui ningo heñói pe tekove” (Proverbios 4:23, NM). Jaiko porã hag̃ua koʼág̃a ha jahupyty hag̃ua umi mbaʼe porã oĩva tenonderãme, odepende mbaʼéichapa oĩ ñande pyʼapy. Jahechaháicha, Ñandejára omaʼẽ ñande pyʼapýpe oĩvare (1 Samuel 16:7). Upévare, ‘ñande pyʼapýre’ odepende mbaʼépa Ñandejára opensáta ñanderehe (1 Pedro 3:4).
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
¿Jasegítapa ñahaʼarõkuaa ha jareko esperánsa Jehováre?
4 Proverbios 4:18 heʼi ñandéve: “Umi ihústova rape haʼete pe lus ohesapéva pyhareve, hesakã hesakãvéva ohóvo asajepyte peve”. Ko téxto ohechauka mbaʼéichapa Jehová mbeguekatúpe omyesakã ha oipytyvõ ipuévlope ontende hag̃ua ivolunta. Péro ko versíkulo ñanepytyvõ avei ñantende hag̃ua mbaʼéichapa peteĩ kristiáno ojapo umi kámbio hekovépe ha oprogresa. Upéva ningo ndaikatúi ñambyapura, ñaikotevẽmante voi tiémpo ñañemoag̃ui hag̃ua Jehováre. Jastudia porãramo ha jasegi umi konsého omeʼẽva ñandéve la Biblia ha Jehová organisasión, mbeguekatúpe jajoguavéta jahávo Crístope ha jaikuaa porãvéta Ñandejárape. Jahechamína peteĩ ehémplo Jesús oipuru vaʼekue omyesakã hag̃ua upéva.
17-23 DE MARZO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 5
Eñemomombyrýkena pe tekovaígui
Jahechákena ‘mbaʼépa ñaneraʼãrõ’
Oĩ heta mbaʼe Ñandejára heʼíva ñandéve ojoguáva umi señál heʼívape “Ani pehasa”. Pór ehémplo la Biblia heʼi: “Iñañáva rapykuéri ani reho, ha haʼekuéra oikoháicha ani reiko” (Proverbios 4:14). Ótro tape ipeligrósova ohechauka ñandéve Proverbios 5:3, 4: ‘Pe kuña ndojekuaáiva rembe eíraicha heʼẽ, ha ijuru isỹive aséitegui, ha amo ipahakuévo katu iro ahénhoicha, hakua ku kyse puku haimbe jováivaicha’. Oĩ umi ogustaitereíva chupe hekovai, ha oiko umi kuña hekovaíva ndive térã oimeraẽva ndive. Péro ndorrespetái haguére hikuái pe señál heʼíva “Ani pehasa” oho vaieterei chupekuéra.
Jadesidi mboyve peteĩ mbaʼe noĩporãiva, ñañeporanduvaʼerã: “Moõpa chegueraháta?”. Ñañemoĩramo ñapensa mbaʼépa ‘ñaneraʼarõta’ jajapóramo peteĩ mbaʼe noĩporãiva, katuete ñanepytyvõta ñamboyke hag̃ua upéva. Umi nopenáiva ojeʼévare chupekuéra oñaprovlemáta katuete. Ikatu isída térã ova hese ambue mbaʼasy vai, ojopoi iména térã hembirekógui, kuñáramo ikatu hyeguasu rei ha oityuka imemby, ha oñeñandu vai hikuái ojapovaʼekuére. Heʼi haguéicha apóstol Pablo, umi hekovaíva ‘ndohupytyichéne Ñandejára Rréino’ (1 Corintios 6:9, 10, JMP)
Ñañangareko ñane famíliare umi mbaʼe ikatúvagui ombyai chupekuéra
9 Proverbios kapítulo 5, 6 ha 7 katu oñemoñeʼẽ mitãrusukuérape ani hag̃ua hoʼa teko vaípe. Upépe ohechauka mbaʼéichapa umi heko vaíva ikatu ñanemoñuhã (Proverbios 5:3; 6:24, 25; 7:14-21). Heʼi pe teko vai naiporãiha oguerúgui heta provléma, ha ohechauka mitãrusukuérape mbaʼéichapa ikatu ojehekýi ko mbaʼégui (Proverbios 5:1-14, 21-23; 6:27-35; 7:22-27). Avei ohechauka umi heko vaíva ndovyʼaiha añetehápe, péro omombeʼu mbaʼéichapa pe ména ovyʼakuaa hembirekóndi (Proverbios 5:15-20). Koʼápe jahecha mbaʼéichapa tuvakuéra oñemoñeʼẽvaʼerã ifamíliape.
Siémprekena ñañatende porã pono jajapo ivaíva
11 ¿Mbaʼépa ñaaprende? Jahecha ndahaʼeiha la pekadoiténte la tekotevẽva ñamboyke, síno entéro mbaʼe ñandeguerahátava upe pekádope. Upéva la Salomón oexplika vaʼekue oñeʼẽ rire pe mitãkariaʼy ha pe kuña rekovaíre. Oñeʼẽvo pe kuñáre, Salomón heʼi ani hag̃ua ni ojeho pe “kuña rapére” (Prov. 7:25). Ha avei oakonseha: “Eñemomombyrýkena pe kuñágui, mombyry ejere pe hóga entrádagui” (Prov. 5:3, 8). Upéicharõ, ndajapekaséiramo ñamboykete vaʼerã entéro mbaʼe ikatúva ñandegueraha vai ha péicha japeka. Por ehémplo ikatu oĩ álgo ndaivaíriva entéro kristiánope g̃uarã, péro ñande jaikuaa ñande kásope ikatuha ñandegueraha vai. Upévare tekotevẽ ñamboykete upéva ani hag̃ua jajapo ivaíva (Mat. 5:29, 30).
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
¿Mbaʼépa heʼi la Biblia umi rrelasión sexuál rehe?
1. ¿Mbaʼépa opensa Jehová umi rrelasión sexuál rehe?
Umi rrelasión sexuál ningo haʼe peteĩ rregálo oúva Jehovágui. Ha haʼe oipota odisfruta oñondive ko rregálogui umi kuña ha kuimbaʼe omendáva añoite. Ko rregálo rupive, umi omendáva ikatu ifamília, ha avei ikatu oñomokunuʼũ ha ohechauka ojupe ojoayhuha. Upéicha rupi Ñandejára Ñeʼẽ heʼi voi: “Evyʼákena ne rembireko ndive, haʼe hína ne irũ nemitã guive” (Proverbios 5:18, 19). Jehová oipota isiervokuéra omendáva ifiél ojupe, ha ni mbaʼevéicharõ noñomoakãratĩri vaʼerã (elee Hebreos 13:4).
24-30 DE MARZO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 6
¿Mbaʼépa ikatu ñaaprende umi tahýigui?
Jehová rembiapokuére jahechakuaa haʼe iñaranduha
9 Umi tahýi ningo heta mbaʼe ikatu ñanemboʼe. Pór ehémplo, ñanemboʼe ñambaʼapo kyreʼỹramo osẽ porãtaha ñandéve opa mbaʼe. La Bíbliape heʼi ñandéve: ‘Emaʼẽna pe tahýire, nde neateʼỹva, emaña hapekuérare ha nearandúta. Oguerekoʼỹre mburuvicha, oisãmbyhýva térã omoakãva chupekuéra, ára haku aja opreparáma hembiʼurã ha kóga oñemonoʼõha árape omonoʼõhína hembiʼurã’ (Pro. 6:6-8, ÑÑB). Jesús heʼi: “Che Ru ningo koʼág̃a peve ombaʼapohína, ha che avei”. Ko téystope ohechauka Jehová ha Jesús ombaʼapo kyreʼỹha (Juan 5:17).
10 Ñande ñañehaʼãvaʼerã avei ñambaʼapo kyreʼỹ Jehová ha Jesús ojapoháicha. Tahaʼe haʼéva ñane rresponsavilida Jehová organisasiónpe, oñehaʼãrõ ñandehegui ‘ñambaʼapo kyreʼỹ Ñandejárape g̃uarã’ (1 Cor. 15:58). Upévare iporãta jajapóramo apóstol Pablo heʼivaʼekue umi kristiáno Romayguápe: ‘Ani peneateʼỹ, peñehaʼãkena ha pembaʼapo kyreʼỹ Ñandejárape g̃uarã’ (Rom. 12:11). Opa mbaʼe jajapóva Jehovápe g̃uarã, ndajajaporeimoʼãi. Ñandejára Ñeʼẽme heʼi voi: ‘Ñandejára niko hekojojahína ha ndahesaraimoʼãi umi pejapovaʼekuégui ha mborayhu pehechaukavaʼekuégui héra rehehápe’ (Heb. 6:10).
scl 114
Traváho
Pr 6:6-11. Rréi Salomón oñeʼẽ vaʼekue umi tahýire ñanemboʼe hag̃ua iñimportanteha ñandetravahadór ha ndovaleiha ñaneateʼỹ.
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
Ñandejára mborayhu ndopamoʼãi arakaʼeve
8 Péro Jehová ñandeguerohory hag̃ua ndahaʼéi ñakumplínte vaʼerã imandamientokuéra. Haʼe nomeʼẽi ñandéve peteĩ lístape umi léi heʼíva ñandéve mbaʼe mbaʼépa jajapo vaʼerã káda situasiónpe. Upéicha rupi sapyʼánte la Biblia ndeʼíri ñandéve espesífikamente mbaʼépa jajapo vaʼerã. ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta jadesidi porã hag̃ua upéicha jave? (Efesios 5:17). La Bíbliape jatopa umi konsého ohechaukáva ñandéve mbaʼéichapa Jehová ohecha entéro mbaʼe. Jaleévo la Biblia jaikuaa porãve Jehovápe, ñantende porãve mbaʼéichapa haʼe opensa ha jaikuaa porãve mbaʼépa ogusta térã ndogustái chupe (elee Salmo 97:10; Proverbios 6:16-19; ehecha nóta 1 entende porãve hag̃ua).
9 Por ehémplo, ¿mbaʼépa jareko vaʼerã enkuénta jadesidíta jave mbaʼépa jahecháta télepe térã Internétpe? Jehová ndeʼíri ñandéve espesífikamente mbaʼépa jajapo vaʼerã umícha jave, péro umi konsého bíblico ñanepytyvõta jadesidi porã hag̃ua. Heta vyʼarãme oĩva koʼág̃arupi ojehechauka umi hénte iviolénto ha hekovaíva, ha la Biblia heʼi Jehová ndaijaʼeieteha pe violénsiare ha okondenataha umi hekovaívape (Salmo 11:5; Hebreos 13:4). ¿Mbaʼéichapa koʼã konsého ñanepytyvõ jadesidi porã hag̃ua? Jaikuaávo Jehovápe ombojeguaruha peteĩ mbaʼe, ñamboykete vaʼerã upéva.
31 DE MARZO AL 6 DE ABRIL
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 7
Aníkena ñañemoĩ umi situasión ipeligrósovape
Siémprekena ñañatende porã pono jajapo ivaíva
9 ¿Mbaʼe mbaʼépa la ojapóva ko mitãkariaʼy? Primeroite, kaʼarupytũ haʼe ohasa pe eskína oikohárupi upe kuña rekovai, ha ohóma katu hóga ládo (elee Proverbios 7:8, 9). Upéi haʼe ohecha pe kuñáme péro ndahaʼéi ku ojeréva oho upégui. Upéva rangue oheja pe kuña ohetũ chupe ha ohendu la heʼíva. Pe kuña heʼi omeʼẽ hague “Ñandejárape pe ofrénda de paz”, oiméne oipotágui pe mitãkariaʼy opensa porã hese (elee Proverbios 7:13, 14, 21). Upe mitãkariaʼy ndojapóirire koʼã mbaʼe, noñepresentamoʼãi kuri chupe ko tentasión ha ndopekamoʼãi kuri.
Aníkena rejerovia “ndejehe añónte”
16 Ñambohovái hag̃ua umi mbaʼe ñandepyʼaraʼãva tekotevẽ ñañemboʼe, péro jajapovaʼerã itiémpope. Jahechamína peteĩ ehémplo oĩva Proverbios 7:6-23-pe. Peteĩ mitãrusu osẽ oguata kaʼaru pytũ kállere haʼe oikuaahápe oĩha peteĩ kuña rekovai. Pe kuña iñeʼẽkuaaiterei ha ombojuruheʼẽ pe mitãrusúpe. Haʼe osegi chupe ha oho hapykuéri peteĩ tóroicha ojegueraháva ojejuka hag̃ua. Mbaʼéicha rupi piko ojapo upéva? Ko mitãkariaʼy ‘ivýro’ térã itavyeterei ha oiméne ipuʼaka hese hete rembipota vai (Prov. 7:7). Ñapensamína: Mbaʼe tiémpopepa oñemboʼevaʼerã kuri? Ikatu jaʼe iporãtaha kuri oñemboʼe pe kuña oñeʼẽrõ guare chupe. Péro ñapensa porãramo jahechakuaáta iporãvéta hague oñemboʼérire opensárõ guare oike pe kálle oĩháme upe kuña.
Ñasẽ porãta jarrespetárõ Ñandejárape
10 Umi hekovaíva ikatu opyta otĩ, oñandu ndovaleiha mbaʼeverã, ombyai ifamília ha oĩ umi hyeguasu reíva. Péicha jahechakuaa ñanearandutaha ha mombyry ñaganataha jarrechasáramo pe “kuña naiñarandúiva” invitasión. Jaʼéma haguéicha umi hekovaíva ombyai iñamista Jehovándi, péro ikatu avei ojagarra chupekuéra mbaʼasy hekovai haguére ha upéi omano upéva káusare (Prov. 7:23, 26). Proverbios 9:18 opakuévo heʼi: “Umi iñinvitádo ningo oho opyta pe Sepultúrape”. ¿Mbaʼérepa upéicharõ hetaite oĩ oaseptáva pe kuña invitasión opa vaietétarõ? (Prov. 9:13-18).
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
w00-S 15/11 29 párr. 1
“Ekumplíkena che mandamientokuéra ha reikove pukúta”
Upéi Salomón heʼi: ‘Reñakarama hatã vaʼerã che mandamientokuérare oñeñapytĩramoguáicha umi ne kuãre, reskrivi vaʼerã umíva ne korasõre’ (Proverbios 7:3). Umi ñane kuã ningo siémpre oĩ ikatu hag̃uáme jahecha ha iñimportanteterei jajapo hag̃ua umi mbaʼe jajaposéva. Upéicha avei, entéro mbaʼe jajapóvape siémpre jareko vaʼerã enkuénta umi konsého ha gía ñaaprende vaʼekue ñanemitãme térã ñañepyrũrõ guare jastudia la Biblia. Umi mandamientokuéra jaskrivi vaʼerã ñane korasõre, térã jareko vaʼerã ñande pyʼapýpe.
7-13 DE ABRIL
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 8
Ñahendúkena Jesúspe, haʼe hína pe arandu
‘Che ahayhu pe Túape’
7 Versíkulo 22-pe pe arandu oñeʼẽ ha heʼi: “Jehová chekrea vaʼekue, che ningo hembiapo ypykue, haʼe chéve raẽvete cheapo vaʼekue”. ¿Ikatúpa jaʼe ‘ojejapo hague’ pe arandu? Nahániri, Jehová ningo iñarandúva voínte ymaite guive, ha haʼe nonaséi ni avave ndojapói chupe (Salmo 90:2). Upéicharõ jaʼekuaa ko téxto oñeʼẽha Ñandejára Raʼýre. Haʼe ningo “pe Taʼýra ypykue”, chupe raẽvete ojapo vaʼekue Jehová (Colosenses 1:15). Ñandejára Raʼy oĩma vaʼekue, ojejapo mboyve yvága ha yvy, heʼiháicha Proverbios. Ymaiterei guivéma Jesús omombeʼu Jehová arandu ha oñeʼẽ Hérape, upévare ikatu jaʼe hese haʼeha pe arandu (Juan 1:1).
‘Che ahayhu pe Túape’
8 ¿Mbaʼépa ojapo rakaʼe Ñandejára Raʼy ou mboyve ko yvy ape ári? Versíkulo 30 heʼi oĩ hague Ñandejárandi “peteĩ konstruktór ivaletereívaicha”. ¿Mbaʼépa heʼise upéva? Colosenses 1:16 omyesakã ñandéve heʼívo: “Ñandejára ojevale hese ojapo hag̃ua entéro mbaʼe oĩva yvágape ha yvy ape ári [...]. Entéro koʼã mbaʼe ojejapo haʼe rupive ha imbaʼerã”. Upéicharõ Jehová haʼe hína opa mbaʼe Apohare, ha ojevale Itaʼýrare ojapo hag̃ua enteroite mbaʼe: tahaʼe umi ánhel, estrélla, planetakuéra, ko yvy ha opaichagua mymba ha plánta oĩva pype. Avei ojapo pe iporãvéva oĩva ko yvy ape ári: yvyporakuéra. Ñantende hag̃ua mbaʼéichapa ombaʼapo hikuái ikatu ñapensa peteĩ arkitéktore ha pe alvañíl ombaʼapóvare hendive. Peteĩva okalkula ha odivuhapa mbaʼéichapa ojejapóta pe óga, ha pe ótro katu omopuʼã. Ko yvy ape ári térã yvágape oĩramo peteĩ mbaʼe jahecharamoitereíva, katuete jaguerohory Ñandejárape, haʼégui pe Arkitékto ivale ha okalkula vaʼekue ojejapo hag̃ua opa mbaʼe (Salmo 19:1). Ñamañávo Ñandejára rembiapokuére iporã avei jajepyʼamongeta mbaʼeichaitépa ombaʼapóne raʼe oñondive vyʼa ha torýpe ñande Apohare ha ‘pe konstruktór ivaletereíva’.
9 Ñande yvypóra imperfékto ñambaʼapóramo ñande rapichándi pyʼỹinte ñañokarãiʼimi. Péro Jehová ha Itaʼýra ndaupéichai. Jesús ombaʼapo Itúandi hetaiterei áñore ha ‘tódo el tiémpo ovyʼa oĩ haguére hendive’ (Proverbios 8:30). Ovyʼa oĩvo Itúandi, ha Itúa ovyʼa avei hendive. Ha pe tiémpo ohasávo, Jesúsre ovapa Jehová lája ha upévare ojoguave ohóvo chupe. Péicha ñantende mbaʼérepa ojogueraha porãite hikuái. Upérõ heñói pe mborayhu tuichavéva oĩva yvága ha yvýpe.
Ñamombaʼékena David ha Salomón tuichavévape
14 Peteĩ kuimbaʼe añoite iñaranduve Salomóngui, upéva hína Jesucristo. Haʼe voi heʼi ijehe ‘tuichaveha Salomóngui’ (Mat. 12:42). Mbaʼérepa ikatu jaʼe tuichaveha chugui? Jesús ningo heʼi ‘ñeʼẽ oporomoingovéva’ (Juan 6:68). Peteĩ jey oñemoñeʼẽrõ guare hemimboʼekuérape, omyesakãve heta mbaʼe jatopáva Proverbios kuatiañeʼẽme. Pór ehémplo, Salomón omombeʼuvaʼekue mbaʼépa ojapovaʼerã Jehová rembiguaikuéra ovyʼave hag̃ua (Pro. 3:13; 8:32, 33; 14:21; 16:20). Ha Jesús heʼi ñamombaʼeguasúramo Jehovápe ha jajapóramo hembipota jahupytytaha vyʼa añetete. Upévare heʼi: ‘Ovyʼavaʼerã umi ohechakuaáva oikotevẽha Ñandejárare’ (Mat. 5:3). Entéro ojapóva Jesús heʼivaʼekue oñemoag̃uive Jehováre, Haʼe hína Tekove Meʼẽha (Sal. 36:9; Pro. 22:11; Mat. 5:8). ‘Ñandejára arandukue’ ojehecha Jesús rehe (1 Cor. 1:24, 30). Haʼe ningo pe rréi Jehová oiporavovaʼekue ha upévare oreko ‘espíritu omeʼẽva arandu’ (Isa. 11:2).
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
¿Mbaʼeichagua persónapa Jesús?
3. ¿Mbaʼéichapa Jesús ohechauka vaʼekue ohayhuha la héntepe?
La Biblia heʼi Jesús ‘ohayhuetereiha yvyporakuérape’ (Proverbios 8:31). Haʼe ohechauka vaʼekue upéva omokyreʼỹ ha oipytyvõvo la héntepe ohaʼarõʼỹre chuguikuéra mbaʼeve. Ha ojapo umi milágro ndahaʼéi ohechauka hag̃uánte ipodér, síno ombyasýgui umi osufrívape (Marcos 1:40-42). Haʼe otrata enterovévape peteĩchante ha horyeterei opavavéndi, avei omeʼẽ konsuélo ha esperánsa umi ipyʼaporãvape. Haʼe oĩ vaʼekue dispuésto osufri ha omanóvo ñanderehehápe pórke ñanderayhueterei, ha koʼýte ohayhu umi oñehaʼãvape ojapo haʼe heʼíva (elee Juan 15:13, 14).
14-20 DE ABRIL
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 9
Nearandúkena ha ani errechasa umi konsého
“Ehendu porãkena umi konsého”
4 ¿Serápa ifásil ñahendu umi konsého ha jajapo la ojeʼéva ñandéve? Legálmente nahániri, ha sapyʼánte ikatu voi ñañeñandu vai upéicha jave. ¿Mbaʼérepa? Segúramente enterovévape g̃uarã ifásil ñarrekonose ñaneimperfektoha, péro ndaigústoi ojeʼe jave ñandéve oĩha peteĩ mbaʼe ndajajapoporãiva ha tekotevẽha ñakambia (elee Eclesiastés 7:9). Ikatu voi ñañemoĩ ñañedefendese, térã ñapensa pe omeʼẽ vaʼekue ñandéve konsého ojapo hague upéva opensa vaíguinte ñanderehe, térã nañandegustái la heʼi lája ñandéve. Avei ikatu ñañemoĩ ñapensa pe ermáno voi orekoha heta defékto, por ehémplo ikatu hína jaʼe: “Mávaiko haʼe omeʼẽ hag̃ua chéve konsého, haʼéngo ojavýnte avei”. Amo ipahápe ñapensáramo nañaikotevẽiha pe konsého oñemeʼẽ vaʼekue ñandéve, posívlemente nañapenamoʼãinte hese. Térã katu jajerurétante ótra persónape omeʼẽ hag̃ua ñandéve peteĩ konsého si ñandegustátava.
“Ehendu porãkena umi konsého”
12 ¿Mbaʼépa ñanepytyvõta jaasepta hag̃ua umi konsého? Tekotevẽterei ningo ñaneumílde ha ñanemanduʼa ñaneimperfektoha, ha upéicha rupi heta vése jajapoha vyrorei. Jahecháma haguéicha angete, Job tuichaiterei ojavy kuri peteĩ vuéltape péro upéi haʼe okambia la opensa lája. ¿Mbaʼérepa ojapo kuri upéva? Pórke Job iñumílde ha ohechauka upeichaha ohendúrõ guare la konsého Elihú omeʼẽ vaʼekue chupe, hiʼarive haʼe imitãitereive kuri Jóbgui. Ha Jehová ovendesi chupe la péicha ojapo rupi (Job 32:6, 7). Ñaneumílderamo jaaseptáta avei umi konsého oñemeʼẽva ñandéve ñapensáramo jepe nañaikotevẽi hague upéva, térã katu la persóna omeʼẽva ñandéve pe konsého imitãvéramo ñandehegui. Peteĩ ansiáno oikóva Canadápe heʼi voi: “Ndaikatumoʼãi ningo japrogresa avave nomeʼẽiramo ñandéve konsého”. Jahechaháicha, ñarrekonose vaʼerã enterovéva tekotevẽha jasegi japrogresa jahechauka hag̃ua umi kualida oúva Jehová espíritugui, ha jajapo porãve hag̃ua la haʼe omandáva ñandéve (elee Salmo 141:5).
13 Ñantende vaʼerã umi konsého jarresivíva en rrealida ohechaukaha Jehová ñanderayhuha. Haʼe ningo oipota iporãvante ñandéve g̃uarã (Prov. 4:20-22). Upévare ñaneakonseha jave Iñeʼẽ rupive, umi puvlikasión rupive, térã peteĩ ermáno iñexperiénsiava rupive, en rrealida ohechauka hína haʼe ñanderayhuetereiha. Hebreos 12:9, 10 heʼi voi haʼe ñandekorrehiha “ñane venefisiorã”.
14 Ñañekonsentra vaʼerã la ojeʼévare ñandéve, ha ndahaʼéi la ojeʼe lájare. Sapyʼánte ikatu hína nañandegustapái la oñemeʼẽ lája ñandéve peteĩ konsého. Upévare oiméramo ñaakonseháta álgienpe, ñañemoĩ vaʼerã ilugárpe ha ñapensa mbaʼéichapa ikatu jaʼe porãnte chupe la jaʼeséva (Gál. 6:1). Péro oiméramo ñande hína la jarresivíva peteĩ konsého, iporãta ñañekonsentráramo la ojeʼévare ñandéve oiméramo jepe nañandegustái la ojeʼe lája kuri. Ikatu voi ñañeporandu koʼã mbaʼe: “Ndachegustáiramo jepe la oñemeʼẽ lája chéve ko konsého, ¿noiméi piko irrasón raʼe? ¿Ikatúpa aaprende álgo ko konséhogui, iñimperféktoramo jepe pe persóna cheakonseha vaʼekue?”. Jahupytýta ningo hetaiterei mbaʼe porã ñañehaʼãmbaitéramo jasegi umi konsého oñemeʼẽva ñandéve (Prov. 15:31).
Umi ijedáva ikatu gueteri ojapo heta mbaʼe Jehovápe g̃uarã
7 Umi ijedavéva ohecha ha oikuaa hetave mbaʼe (Job 12:12). Péro ndahaʼéi upe haguérente ijerovia imbaretevétava. Upévare, opytarangue umi mbaʼe oaprendevaʼekuére yma, Ñandejára siervokuéra oñehaʼã ‘oikuaave’ (Proverbios 9:9). Moisés orekovaʼekue 80 áño Jehová omondórõ guare chupe omosãso hag̃ua ipuévlope (Éxodo 7:7). Upérõ ndahetái umi ohupytýva upe eda. Haʼe ohai: “Amo 70 áño rupi jaikove, imbaretevéva ohupyty 80” (Salmo 90:10). Upéicharamo jepe Moisés nopensái itujaitereimaha oaprende hag̃ua. Are oservi rire Ñandejárape, ha ojapo rire heta mbaʼeguasu, Moisés ojerure Jehovápe: “Ehechaukána chéve nde rape ikatu hag̃ua che roikuaa” (Éxodo 33:13). Moisés akóinte oñehaʼã oñemoag̃uive Jehováre.
w01-S 15/5 30 párr. 5
“Pe arandu nepytyvõta reikove puku hag̃ua”
Káda uno ñamoĩ vaʼera ñande párte ha ñañehaʼã ñanearandu hag̃ua. Rréi Salomón ohechauka vaʼekue upéva heʼívo: “Nearandúramo, upéva ndéve ideprovéchota, péro reñembohorýramo, nde añoite la rejeperhudikátava” (Proverbios 9:12, nóta). Pe iñarandúva, iñarandu ivenefisiorã ha pe oñembohorýva katu osufríta ikúlpare voi. Jaikuaa ningo la ñañotỹ vaʼekue ñamonoʼõtaha ipahápe. Upévare ‘jajapysakákena umi konsého ñanemoarandúvare’ (Proverbios 2:2).
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
Ñasẽ porãta jarrespetárõ Ñandejárape
9 Ndahaʼéi vyroreíre la ñamboykete vaʼerã pe tekovai. Proverbios omombeʼu pe “kuña naiñarandúiva” heʼiha: “Pe y ahéno ningo heve ha heʼẽ asy voi”. ¿Mbaʼépa hína “pe y ahéno”? Ótra pártepe la Biblia okompara “pe y porãite” pe rrelasión sexuál orekóvare ména ha tembireko oñondive (Prov. 5:15-18). Peteĩ kuimbaʼe ha kuña omendáva añoite ikatu oreko oñondive rrelasión sexuál. Péro la Biblia heʼi jave “pe y ahéno” idiferentete hína. Koʼápe provávlemente oñeñeʼẽ tekovaíre, térã umi rrelasión sexuál Ñandejára léi oproivívare. Umi hénte hekovaíva oñehaʼã jepi omokañy la ojapóva. Haʼete voi peteĩ mondaha ogueraháva mbaʼe ahéno. Pe “y ahéno” haʼetévaicha voi heʼẽ asýva umi opensávape g̃uarã ndojepillamoʼãiha chupekuéra, péro oñembotavy ijupe voi pórke Jehová ohecha opa mbaʼe. Añetehápe ivaieterei hína japyta vai Jehovándi, ndaipóri voi ótra kósa ikatúva ñaneamargave upévagui. Ha ndahaʼeiete hína he ni heʼẽ asýva la jahasátava (1 Cor. 6:9, 10). Péro hetave mbaʼe voi ikatu hína ojehu ñandéve.
21-27 ABRIL
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 10
¿Mbaʼépa jajapo vaʼerã javyʼa añete hag̃ua
w01-S 15/7 25 párr. 1-3
Umi ihústova ohupyty Jehová vendisión
Umi ihústova ningo oñevenefisia avei ótro hendáicha. “Pe iñateʼỹva imboriahúta, péro pe iguápova ohupytýta heta rrikésa. Pe taʼýra iñarandúva okosecha veránope, péro pe taʼýra okénteva kosécha tiémpope, tuicha oñemotĩta” (Proverbios 10:4, 5).
Iñimportanteterei ningo pe rréi heʼíva koʼápe umi ombaʼapóvape pe kosécha tiémpope. Ndahaʼé ningo jake hag̃ua pe kosécha tiémpo, síno tiémpo ñandeguápo ha ñambaʼapo jejopy hag̃ua. Upévare tekotevẽ jajapura.
Jesús heʼi vaʼekue: “Hetaiterei oĩ la oñemonoʼõ vaʼerã, péro saʼi travahadór oĩ omonoʼõ hag̃ua. Upévare, pejerurékena pe kokue Járape [Ñandejára Jehovápe] tombou hetave travahadór omonoʼõ vaʼerã” (Mateo 9:35-38). Péicha Jesús opensárõ guare pe koséchare opensa vaʼekue umi persónare ndahaʼéi umi kógare. Áño 2000-pe mas de 14 millón oĩ kuri ohóva pe Konmemorasionhápe. Péva ningo el dóvle hetave umi testígo de Jehová oĩvagui ko múndo tuichakuére. ¿Ikatu piko ñanega upéicharõ ‘umi kokue morotĩmbáma ha oĩmaha oñemonoʼõ hag̃uáicha’? (Juan 4:35). Umi oadoráva pe kokue Járape ojerure chupe ombou hag̃ua hetave travahadór okosecha hag̃ua, péro péicha avei, haʼekuéra voi oñehaʼãmbaite opredika ha ojapo hag̃ua disípulo (Mateo 28:19, 20). Jehová tuichaiterei ovendesi hembiapokuéra. Pe áño de servísio 2000-pe ojevautisa kuri mas de 280 mil Jesucristo disípulo pyahu, haʼekuéra oñehaʼãmbaite avei omboʼe porãve hag̃ua Ñandejára Ñeʼẽ hapichakuérape. Javyʼákena ha ñañeñandu porã japartisipávo pe kosecha tiémpope japredikávo ha jajapóvo disípulo.
w01-S 15/9 24 párr. 3, 4
Jaikókena umi ihústova rapére
Salomón ohechauka pe hustísia iñimportantetereiha heʼívo: “Pe rrikésa oprotehe pe irríkovape peteĩ siuda imurallapávaicha, péro pe imboriahúva oñehundi ndorekóigui mbaʼeve. Pe ihústova ojapóva oipytyvõ chupe oikove hag̃ua, péro umi iñañáva oipuru umi mbaʼe orekóva opeka hag̃uánte” (Proverbios 10:15, 16).
Umi rrikésa ñandeprotehekuaa umi mbaʼe ikatúvagui oiko ñanderehe amo gotyove, peteĩ siuda imurallapáva oproteheháicha umi oikóvape pype. Péro ñanemboriahúramo ikatu ñañehundiete oiko vove umi mbaʼe ñahaʼarõʼỹva (Eclesiastés 7:12). Péro ikatu hína rréi Salomón oñeʼẽ avei peteĩ pelígrore ikatúva oiko umi irríkova ha umi imboriahúivare. Pe irríkova ikatu ojerovia irrikésare ha oimoʼã umíva “oprotehetaha chupe peteĩ murállaicha” (Proverbios 18:11). Ha pe imboriahúva ikatu hína ojavy ha opensa imboriahu haguére ndorekoveimaha esperánsa. Upéicha rupi, pe irríkova ni pe imboriahúva noñehaʼãvéima oĩ porã hag̃ua Ñandejára renondépe.
it-1-S 309
Vendisión
Jehová ikatu ñanevendesi. “Jehová vendisión ningo la añetehápe ñanemborríkova, ha haʼe ni michĩmi nañanembosufríri” (Pr 10:22). Jehová ñanevendesi ñandeprotehévo, ñandeguerohory, ñandegia, ñanepytyvõ oho porã hag̃ua ñandéve ha omeʼẽvo umi mbaʼe ñaikotevẽva. Ha péicha heta mbaʼépe ñanevenefisia.
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
w06-S 15/5 30 párr. 18
Javyʼaiterei ningo jaservívo Jehovápe ñande pyʼaite guive
18 “Jehová vendisión”: Péva ningo oipytyvõ ipuévlope oĩ porã hag̃ua, ha añetehápe “haʼe ni michĩmi nañanembosufríri” (Proverbios 10:22). ¿Mbaʼére piko upéicharõ isiervokuéra ifiélva ohasa jepi heta mbaʼe ijetuʼúvare? Jasufri ha jahasa asy ningo prinsipálmente mbohapy mbaʼe káusare: 1) Ñande haʼe rupi pekadór (Génesis 6:5; 8:21; Santiago 1:14, 15); 2) Satanás ha idemoniokuéra (Efesios 6:11, 12), ha 3) ko múndo aña (Juan 15:19). Jehová opermitíramo jepe oiko ñanderehe umi mbaʼe ivaíva, ndahaʼéi ikáusare la oikóva umíva. Upéva rangue “entéro mbaʼe porã ha rregálo iporãva ou yvágagui” (Santiago 1:17). Upeichaite ningo, Jehová vendisión ni michĩmi nañanembosufríri.
28 DE ABRIL AL 4 DE MAYO
TESÓRO OĨVA ÑANDEJÁRA ÑEʼẼME PROVERBIOS 11
Aníkena ere mbaʼeve ivaíva
w02-S 15/5 26 párr. 4
Umi ihústova siémpre iñeʼẽrendu
Umi ihústova rembiapo ha umi mbaʼe ojapóva umi iñañáva ikatu hína oafekta hapichakuérape. “Pe iñañáva heʼíva ogueraha vai hapichápe, péro umi ihústova ojesalva iñarandu rupi”, heʼi pe rréi Israelgua (Proverbios 11:9, nóta). ¿Máva piko onegáta umi oñeʼẽ vaíva hapicháre, ichismósova, itieʼỹva ha umi oñeʼẽmba reíva ikatuha operhudika ótrope? Péro umi ihústova heʼi siertoguáva, opensa raẽ oñeʼẽ hag̃ua ha imbaʼerechakuaa. Ojekuaa porã umi ihústova iñeʼẽrendu haguére, oñeñeʼẽ vai jave hesekuéra japuha la ojeʼéva.
“Jajapo meme umi mbaʼe oguerúva pyʼaguapy”
Jehová oikuaa ñane provléma heta jave ñañeʼẽseha upévare. Péro ñañatendevaʼerã, ani nañasolusionái haguére ñande rapichándi peteĩ provléma, ñañeʼẽma ótro ndive upévare. Péicharõ ningo ñandepyʼaróta ha ñañeʼẽ vaítama ñande rapicháre. Upévare ikatu oiko heʼíva Proverbios 11:11: ‘Umi iñañáva júru ohundi peteĩ táva’. Upéicha avei ñañeʼẽ vaíramo peteĩ ermánore, ikatu ñamoingo vai kongregasiónpe.
Upéicharõ jajapo hag̃ua umi mbaʼe oguerúva pyʼaguapy, ñañeʼẽ porã vaʼerã ñane ermanokuérare. Apóstol Pablo ningo heʼi umi kristianokuérape: “Aníke osẽ pende jurúgui ñeʼẽ vai”. Péro heʼi avei: ‘Pehechauka uvei penembaʼeporãha, penembaʼerechakuaaha oñondive, ha peheja rei ojupe opa mbaʼe’ (Efe. 4:29-32, JMP). Ajépa jaiko porãse jeýta peteĩ ermánondi heʼíramo ñandéve jafalla hague hendive, péro jaikuaa imanduʼa porãha jepi ñanderehe. Upeichaite avei ñande ñanemanduʼa porãramo ñane ermanokuérare, ndahasyivéta chupekuéra oiko porã jey hag̃ua ñanendive (Luc. 6:31).
¿Mbaʼéicha javépa ñañeʼẽ térã ñakirirĩ vaʼerã?
12 ¿Mbaʼépa jajapo jepi oĩ jave peteĩ ermáno térã ermána oikuaáva peteĩ mbaʼe nomombeʼúi vaʼerã ótrope? Por ehémplo, ñamoĩ chupe jajotopaha peteĩ ermáno oikóvandi peteĩ país ojeproivihápe ñane rembiapo, ¿ñaporandusetereípa chupe mbaʼéichapa ojepredika upépe, térã mbaʼéichapa ojejapo hetave mbaʼe upe lugárpe? Katuete oiméne ñaneintensión porã. Ñande ningo jahayhu ñane ermanokuérape ha jajepyʼapy hesekuéra, upévare jaikuaase mbaʼéichapa oĩ hikuái. Avei ñañemboʼe jave hesekuéra hiʼãite ñandéve ñamensiona umi mbaʼe ohasáva hikuái. Péro umícha jave tekotevẽ jajoko ñande juru ha ñakirirĩ. Jajopýramo ñane ermánope omombeʼu hag̃ua ñandéve peteĩ mbaʼe ndovaléiva omombeʼu, ndajahechaukái hína jahayhuha chupe. Avei ndajahechaukái hína jahayhuha umi ermáno oikóvape pe país ojeproivihápe ñane rembiapo, pórke pe informasión haʼe omeʼẽva káusare ikatu hína ojapeligra chupekuéra. Añetehápe ningo ñande nañambojoʼaséi la provléma umi ermáno oikóvape koʼãichagua paíspe. Ha ñande jaservíramo umichagua paíspe, ndajaikomoʼãi avei ñamombeʼu mbaʼéichapa japredika upépe, jajapo umi rreunión, térã oimeraẽ mbaʼe jajapóva jaadora hag̃ua Ñandejárape.
13 Ansianokuéra prinsipálmente okumpli vaʼerã upe heʼíva Proverbios 11:13 (elee). Haʼekuéra ojapo upéva nomeʼẽi jave informasión umi natekotevẽivape oikuaa. Upéva koʼýte ikatu ijetuʼu umi ansiáno omendávape. Peteĩ matrimónio imbarete hag̃ua ningo mokõivéva oñemongeta vaʼerã umi mbaʼe opensávare, oñandúvare ha oipyʼapývare chupekuéra. Péro umi ansiáno oikuaa nomombeʼúi vaʼerãha hembirekópe umi provléma ermanokuéra omombeʼúva chupekuérante. Ojapóramo upéva, umi ermáno nokonfiamoʼãvéima hesekuéra ha opyta vaítama pe kongregasión renondépe. Umi ojeporavóva oreko hag̃ua rresponsavilida kongregasiónpe “noporombotavýi vaʼerã umi mbaʼe heʼívape”. Upéva heʼise ndaijapúi ni ndoikói vaʼerãha ichismóso (1 Tim. 3:8; nóta). Pe ansiáno ohayhúva hembirekópe nomombeʼumoʼãi chupe umi mbaʼe natekotevẽiva oikuaa, péicha nomoĩri hiʼári peteĩ kárga pohýi.
Óro kuʼi oĩva la Bíbliape
Pyʼaporã: jahechauka umi mbaʼe jaʼévare ha jajapóvare
La Biblia heʼi: “Peteĩ persóna ivuénoramo, haʼe voi oñevenefisia” (Prov. 11:17). Umi hénte oñemoag̃ui peteĩ persóna ipyʼaporãvare ha otrata jepi avei upéicha chupe. Jesús heʼi vaʼekue: “Pe medída peipurúva pende rapicháre ojepurúta penderehe avei” (Luc. 6:38). Upéicha rupi, peteĩ persóna ipyʼaporãvape ndahasyiete otopa hag̃ua iñamigorã ha omantene hag̃ua upe amista.
Apóstol Pablo oñemoñeʼẽ vaʼekue umi ermáno Efesoguápe heʼívo chupekuéra: “Penembaʼeporã vaʼerã oñondive, pejoporiahuvereko ha peñoperdona pende pyʼaite guive” (Efes. 4:32). Oipytyvõiterei ningo peteĩ kongregasiónpe káda uno oñemoĩramo iñermáno lugárpe ha ojotrata porã ha oñopytyvõ ikatumiháicha. Péicha jave arakaʼeve ndojepurúi ñeʼẽ arhél, ndojetakýi avavére ni ndaipóri omoñeñandu vaíva ótrope oñeʼẽ haguére de segunda. Oñeñeʼẽ vai rangue ótrore, káda uno oñehaʼã oipytyvõ iñermánope umi mbaʼe heʼíva rupive (Prov. 12:18). Péicha pe kongregasión imbareteve espirituálmente.
Jahechaháicha, ñandepyʼaporãramo ojekuaáta jaʼévare ha jajapóvare. Ñandepyʼaporãrõ jasegi hína Jehová ehémplo, pórke haʼe imbaʼeporãiterei ha ipojera (Efes. 5:1). Avei, péicha ñaipytyvõ imbarete hag̃ua ñane kongregasión, ha ñamoĩ ehémplo porã ótrope oservi hag̃ua avei Ñandejárape. Jasegíkena ñañehaʼã ikatu hag̃uáicha umi hénte ñandekuaa haʼe haguére peteĩ puévlo ipyʼaporãva.