ZASEŊƆ 48
Tara Suure Lua Ti Yehowa Wan Soŋɛ Hɔ Biɣi Biɣi Saŋa Poan
‘Tara sukpe’ene, . . . mam boi mɛ la hɔ, pɛɛntɛɛreba Naayinɛ Yehowa n yele se’em n bala.’—HAG. 2:4.
YUUNƐ 118 “Give Us More Faith” (Bo To Sakerɛ Pa’asɛ)
YELEKPINAa
1-2. (a) Yudadoma la n yuun tiregɛ lebe Yerusalem, la tomam bɔŋa wa wɔ̃ni taaba la wani? (b) Tɔɣɛ pa’alɛ yelese’a n yuun paɛ Yudadoma la. (Bisɛ daka la zuo n de “Hagai, Zekaria La Ezra Saŋa.”)
SAŊA ase’a hon ni fabela la ho beere sa’am yele? Daanse’ere ho tuuma n sa’am ti ho fabela hon wan eŋɛ se’em ta’an bisera ho deodoma. Daanse’ere ho ta’an ti’isa hon wan eŋɛ se’em ta’an tɛ’ɛla ho deodoma ge kelum mɔɔla yelesoma la hali gbire gbire poan, yaarɛ poan bii giisegɔ poan. Yele ana wa ase’a paɛ hon? La san dɛna bala, ho san zamesɛ baŋɛ Yehowa n yuun soŋɛ diimi Israeldoma bɔnkaŋa taaba poan se’em la, la wan kpemese ho giila.
2 Yudadoma la yuun kɛ̃ Babilon tiŋa yue mɛ. La yuun dela ba tara sakerɛ ta’an basɛ Babilon tiŋa la n tari taresum ge ana lumta la ge lebe bamea tiŋa ti ba ka mina ka soŋa la. Ban yuun lebe ba tiŋa la, la yuun ka yue ti la kpe’em bo ba ti ba diisa bamea. Zaberɛ n yuun le bɔna Persia sɔ’ɔlum la poan ge ti tinse’a n yuun lɛm ba la me giisera ba. Bala la, la yuun kpe’em bo basɛba mɛ ti ba ka basɛ ti Yehowa pu’usegɔ yire mɛa la dɛna ninmɔ’ɔrɛ bɔ’ɔra ba. Bala zuo ti yuun 520 G.Y.B. poan, Yehowa yuun tum nɔdɛ’ɛseba Hagai la Zekaria ti ba kpemese ba giila ti ba mɔ’ɛ nini pu’usa en. (Hag. 1:1; Zek. 1:1) Wuu ton wan baŋɛ se’em la, nɔdɛ’ɛseba la yuun kpemese la ba giila ti ba tum tuunɛ la soŋa. Ge yuun 50 pooren, Yudadoma la giila n yuun le kɔ’ɔsɛ. Ezra n de mina n yuun le malum gulesa Lɔɔ la nima nima la, yuun ze’ele la Babilon keŋɛ Yerusalem ta kpemese Naayinɛ nɛreba la giila ti ba basɛ ti yelemɛŋɛrɛ pu’usegɔ dɛna yia ba vom poan.—Ezr. 7:1, 6.
3. Soke ani ti to wan sɔsɛ ba yɛla? (Magaha 22:19)
3 Wuu nɔdɛ’ɛseba Hagai la Zekaria n yuun soŋɛ Naayinɛ nɛreba diimi sa ti ba yuun kɔ’ɔn dekɛ bamea delum Yehowa giisegɔ saŋa poan la, ba yelesum la me ta’an soŋɛ tɔ zina beere wa ti to tara suure lua la Yehowa n soŋeri to se’em hali la biɣi biɣi saŋa poan. (Kaalɛ Magaha 22:19.) To san geele bisɛ Naayinɛ yelesum la ti Hagai la Zekaria yuun tɔɣɛ la ge me bisɛ Ezra makesonɛ la, to wan nyɛ soke ana wa lebesego: Yele ana wa yuun basɛ ti la ana Yudadoma la wani? Beni n sɔi ti la nara ti to basɛ ti Yehowa pu’usegɔ dɛna yia biɣi biɣi saŋa poan? To wan eŋɛ la wani ta’an dekɛ tomea delum Yehowa biɣi biɣi saŋa poan?
YELESE’A N YUUN PAƐ YUDADOMA LA TI BA GIILA KƆ’ƆSƐ
4-5. Beni n yuun ta’asɛ ti Yudadoma puurɛ n yuun pee ti ba mɛ pu’usegɔ yire la se’em la, giila kɔ’ɔsɛ?
4 Yudadoma n yuun lebe Yerusalem la, ba yuun tari la tuuma zo’e zo’e ti ba tum. Ba yuun eŋɛ la kalam le mɛ Yehowa kaabegɔ bimbine la ge ɛɛbɛ pu’usegɔ yire la. (Ezr. 3:1-3, 10) Ge yɛla zo’e zo’e n yuun paɛ ba ti la ka yue ti ba giila kɔ’ɔsɛ. Sɛla n yuun le pa’asɛ pu’usegɔ yire la mɛa poan dela, ba mɛ bamea yɛa, kɔ ba vatɔ ge me ugera ba deodoma. (Ezr. 2:68, 70) Leyɛ’ɛsa, ba dindoma la yuun giiseri ba mɛ bɔta ti ba gu ba ti ba da le malum mɛ pu’usegɔ yire la.—Ezr. 4:1-5.
5 Leyɛ’ɛsa nɛreba wa n yuun lebe la, nɔŋɔ la nalɛɣerɛ yɛla n yuun basɛ ti la kpe’em bo ba. Ba tiŋa la yuun nyaa pa’asɛ la Persia Sɔ’ɔlum poan. Persia Naba Kirus n yuun ki 530 G.Y.B. poan la, ti Cambyses n yuun tee dɛna naba la yuun isige dekɛ lengima ta zabɛ nyaŋɛ Egypt. Ban yuun ye Egypt la, daanse’ere a lengima la yuun ta’an bɔta ti Israeldoma la bo ba dia, ko’om la zɛ’an ti ba wan gã’arɛ. Bala yuun ta’an basɛ ti la wuŋɛ Israeldoma la. Darius I, mina n yuun soe Cambyses la bisega pɔsega poan la, gbire gbire n yuun boi tiŋa la poan. Yele ana wa za’a yuun basɛ ti Yudadoma la ti’isa la buyi buyi la ban wan eŋɛ se’em ta’an diisa ba deodoma. Yele ana wa za’a zuo, Yudadoma la basɛba yuun ti’isi ti la daɣɛ sansɛka n nari ti ba malum mɛ Yehowa pu’usegɔ yire la.—Hag. 1:2.
6. Wuu Zekaria 4:6, 7 n pa’alɛ se’em la, bem yeledaaŋɔ n yuun paɛ Yudadoma la ge Zekaria yuun basɛ ti ba tara suure lua la wani?
6 Kaalɛ Zekaria 4:6, 7. Yelese’ere n yuun le paɛ Yudadoma la dela yaarɛ. Yuun 522 G.Y.B. poan, ba dindoma la yuun nyaŋɛ belege Persia gɔmena la mɛ ti ba gu ba ti ba da nyaŋɛ le malum mɛ Yehowa pu’usegɔ yire. Ge Zekaria yuun basɛ ti Yudadoma la baŋɛ ti Yehowa wan dekɛ A vo’osum la soŋɛ ba ti ba mɛ pu’usegɔ yire la hali la yeledaaŋɔ la za’a poan. Yuun 520 G.Y.B. poan, Naba Darius yuun bo ba yɔ’ɔ ti ba le tɔ̃kɛ pu’usegɔ yire la mɛa ge le bo Yudadoma la ligeri ti ba tum tuuma la. A yuun le bo nɔɔrɛ ti nabibisi la soŋɛ ba.—Ezr. 6:1, 6-10.
7. Yudadoma la yuun nyɛ la bem kã’a la ban yuun basɛ ti Naayinɛ tuuma la yele pakɛ ba la?
7 Yehowa yuun doose la Hagai la Zekaria poan yele a nɛreba la ti, a wan soŋɛ ba, ba san basɛ ti pu’usegɔ yire tuuma la yele pakɛ ba. (Hag. 1:8, 13, 14; Zek. 1:3, 16) Nɔdɛ’ɛseba la n yuun kpemese ba giila se’em la yuun basɛ ti Yudadoma la le malum tɔ̃kɛ pu’usegɔ yire mɛa tuuma la yuun 520 G.Y.B. poan ge ti la ka paɛ yuuma anuu ti ba mɛ dɛ ba’asɛ. Yudadoma la n yuun basɛ ti Naayinɛ tuuma la dɛna yia hali la yeledaaŋɔ la za’a la, ti Yehowa yuun kã bo ba inganɛ la vo’osum poan. Bala zuo ti ba yuun pu’usa Yehowa la pupeelum la.—Ezr. 6:14-16, 22.
KƆ’ƆN TUNA NAAYINƐ PUTI’IRƐ N BOTI SƐLA
8. Hagai 2:4 wan soŋɛ tɔ la wani ti to kɔ’ɔn tuna Naayinɛ puti’irɛ n boti sɛla? (Bisɛ tiŋanɔɔrɛ yelesum la.)
8 Mɛlesekãtɛ la n kɔ’ɔn pɔ̃ra la, to mi ti la dela to nam nɔɔrɛ la ti ba yeti to mɔɔlɛ yelesoma la. (Mr. 13:10) Ge daanse’ere la ta’an kpe’em bo to ti to tuna na’am mɔɔlegɔ tuuma la nɔŋɔ san kɛ̃ tɔ bii nɛreba san giisera tɔ. Beni n wan soŋɛ tɔ ti to ta’an basɛ ti Naayinɛ tuuma la dɛna yia? Tara suure lua ti ‘Yehowa, pɛɛntɛɛreba Naayinɛ la’b boi mɛ la tɔ. A wan soŋɛ tɔ, to san kelum basɛ ti Naayinɛ tuuma la dɛna yia to vom poan. Bala la, la ka nari ti to zɔta dabeem.—Kaalɛ Hagai 2:4.
9-10. Beni n sɔi ti nɛra la a pɔɣa baŋɛ ti Yezu n yele sɛla ti la bɔna Matu 6:33 la sirum dela yelemɛŋɛrɛ?
9 To geele ya to mabia Oleg la a pɔɣa Irina,c n de sore ŋmɛ’adoma yele la bisɛ. Ba yuun keŋɛ la tiŋa kayima ti ba ta soŋɛ tansugere ayima ge tiŋa la bɔŋa n yuun ani biɣi biɣi la zuo, ti ba ligeri yuun ba’asɛ. La boi bim ti la paɛ wuu yuunɛ ti ba ka tara tuunvɔa ge Yehowa yuun soŋeri ba mɛ ge ti saŋa ase’a ti mabiisi la me yuun soŋera ba. Ba eŋɛ la wani ta’an ŋmibe yele ana za’a poan? Oleg, ti suure bã’a yuun kɛ̃ en la yeti, “Ton kɔ’ɔn mɔ’ɛ nini la na’am mɔɔlegɔ tuuma la n soŋɛ tɔ ti to baŋɛ yelese’ere n pakɛ to vom poan.” La boi bim ti eŋa la a pɔɣa yuun kelum ɛɛra la tuuma ge ba yuun kɔ’ɔn mɔ’ɛ la nini la na’am mɔɔlegɔ tuuma la.
10 Daarɛ deyima ti ba ze’ele na’am mɔɔlegɔ paɛ yire ta baŋɛ ti ba zɔ ayima n ze’ele zɛ’an n zaaɛ paɛ wuu mɛɛla 100 (kilomita 160) n da dia bɔra ayi na bo ba. Oleg yeti: “Daandindaarɛ la, to le baŋɛ ti Yehowa la tansugere la kɔ’ɔn fabela to yele mɛ. To tari suure lua ti Yehowa kan malum tamɛ a yamesi yele hali ba bɔŋa la san puɣum kpe’em la se’em me.”—Mt. 6:33.
11. To wan nyɛ la bem to san kɔ’ɔn tuna Naayinɛ puti’irɛ n boti sɛla?
11 Yehowa boti la to basɛ ti to puti’irɛ kɔ’ɔn bɔna nyɔvore faarɛ tuuma la poan n de to ɛ podɔleba la. Wuu kaalegɔ zɛ’an 7 n yele se’em la, Hagai yuun kpemese Yehowa nɛreba la giila ti ba pɔsɛ mɛa tuuma la. Bala yuun ani wuu ba le pɔsɛ ɛɛbera la Naayinɛ pu’usegɔ yire la. Yehowa yuun pu’ulum biŋe ti ba san eŋɛ bala a wan ‘kã bo ba.’ (Hag. 2:18, 19) Tomam me wan ta’an tara suure lua ti Yehowa wan kã bo to, to san tiregɛ basɛ ti a tuuma la dɛna yia to vom poan.
TON WAN EŊƐ SE’EM TA’AN DEKƐ TOMEA DELUM YEHOWA
12. Beni n sɔi ti Ezra la a nɛreba la yuun nara ti ba tara sakerɛ n kpe’em?
12 Yuun 468 G.Y.B. poan, Yudadoma sɛba n yuun yee Babilon la basɛba yuun doose la Ezra lebe Yerusalem. Ezra la sɛba n yuun yee la yuun dela ba tara sakerɛ n kpe’em ta’an keŋɛ sore wa. Ban yuun ye lɛbera la, ba dekɛ la salema la nyɔɣum pɛɛlega zo’e zo’e bo ba ti ba tari ta mɛ pu’usegɔ yire la ge ti dɛŋa me bɔna sore la zuo. Bala la, nayigeba yuun ta’an daam ba. (Ezr. 7:12-16; 8:31) Leyɛ’ɛsa, la ka yue ti ba baŋɛ ti Yerusalem mea boi la dɛŋa poan. Tiŋa la yuun ani la yaa ge ti lalesi, la yasi la nara ti ba maalɛ ba. To wan ta’an zamesɛ la bem yele Ezra zɛ’an ti la soŋɛ tɔ ti to dekɛ tomea delum Yehowa?
13. Ezra yuun dekɛ amea delum Yehowa la wani? (Bisɛ tiŋanɔɔrɛ yelesum la.)
13 Ezra yuun nyɛ Yehowa n soŋɛ a nɛreba se’em mɛ biɣi biɣi saŋa poan. Yuun 484 G.Y.B. poan, daanse’ere Ezra yuun boi la Babilon tiŋa ti Naba Ahasurus bo nɔɔrɛ ti ba ku Yudadoma za’a Persia Sɔ’ɔlum la poan. (Es. 3:7, 13-15) Ezra la Yudadoma za’a vom yuun boi la dɛŋa poan! Ban yuun wum yele wa la, Yudadoma la n yuun boi ‘tinsɛka woo poan’ la suure yuun sa’am mɛ ti ba ka dita ge kaasera zusera Yehowa ti a soŋɛ ba. (Es. 4:3) Yeen ti’isɛ bisɛ lan yuun ani Ezra la a tiŋa nɛreba, Yudadoma la se’em! Yele la yuun tulege paɛ la sɛba n yuun boti ba ku Yudadoma la! (Es. 9:1, 2) Yelese’a n yuun paɛ Ezra biɣi biɣi saŋa la yuun maaseni en gura la yelese’a n wan ta paɛ en beere sa’am. Bala me yuun basɛ ti a dekɛ amea delum la Yehowa ge mina ti Naayinɛ wan te’ele a nɛreba.d
14. Mabipɔka ayima yuun baŋɛ la bem la Yehowa n yuun soŋɛ en biɣi biɣi saŋa poan la?
14 Ton nyɛti Yehowa n soŋeri tɔ se’em biɣi biɣi saŋa poan la, bala ni basɛ ti to tara puti’irɛ ti a wan bisɛ tɔ beere sa’am. Geele Anastasia, n ze’ele Eastern Europe la yele la bisɛ. Eŋa n yuun ka boti a dekɛ amea pa’asɛ nalɛɣerɛ yɛla poan la zuo ti a yuun basɛ a tuuma. A yeti: “La ka tabelɛ eŋɛ mam bɔŋa poan ti mam ligeri kɔ’ɔn ba’asɛ za’a.” A le yeti: “Mam yuun zusɛ la Yehowa ta’an baŋɛ eŋa n nɔŋɛ mam se’em. Mam san ka le tara tuuma, n kan le zɔta dabeem. Sɛla n sɔi la mam saazuo Sɔ la san bisa mam zina, a wan ta bisa mam beere sa’am.”
15. Bem n yuun soŋɛ Ezra ti a dekɛ amea delum Yehowa? (Ezra 7:27, 28)
15 Ezra yuun baŋɛ ti Yehowa n soŋeri en. Nɔkpe’ene kai ti Ezra n yuun ti’iseri taɣesa sansɛka ti Yehowa yuun soŋɛ en la, n basɛ ti a dekɛ amea delum En. Bisɛ gulesegɔ la n yeti ‘mam Naayinɛ Yehowa paŋa n boi mam zuo.’ (Kaalɛ Ezra 7:27, 28.) Ezra yuun dekɛ la yelesum wa mea nɔɔ tum tuuma sugumnɔɔrɛ buyoobe a gɔŋɔ la poan.—Ezr. 7:6, 9; 8:18, 22, 31.
Bɔnkani poan ti to wan ta’an baŋɛ ti Naayinɛ soŋeri tɔ? (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 16)e
16. Bem bɔŋa poan ti to wan ta’an nyɛ Naayinɛ paŋa to vom poan? (Bisɛ foote la.)
16 Yehowa wan soŋɛ tɔ to san bɔna biɣi biɣi bɔŋa poan. Makerɛ, to san yele to tuumadaana ti a bo to sore ti to keŋɛ laɣesegɔ bii to yele en mɛ ti a ŋmɛresɛ tuuma saŋa la ti to ta’an kena zamesegɔ, to wan baŋɛ Yehowa n wan soŋɛ tɔ se’em. La ta’an eŋɛ to pakerɛ la yɛla n wan tee se’em bɔ’ɔra to la. Bala wan basɛ ti to dekɛ tomea delum Yehowa malum pa’asɛ.
Ezra boi la pu’usegɔ yire la poan kaasa ge zusera, sɛla n sɔi la a suure n sa’am la nɛreba la be’em la. Nɛreba la me kaaseri mɛ. Ti Sekania tɔɣɛ buɣelɛ Ezra suure yeti: ‘Israel kelum tara beere sa’am puti’irɛ mɛ. . . . Tomam wan pa ho poore.’—Ezr. 10:2, 4 (Bisɛ kaalegɔ zɛ’an 17)
17. Ezra yuun eŋɛ la bem pa’alɛ ti a siregeri amea biɣi biɣi saŋa poan? (Bisɛ gɔŋɔ wa nɛŋa foote la.)
17 Ezra yuun sirege la amea zusɛ Yehowa ɛɛra soŋerɛ. Sansɛka woo ti tuunɛ la yuun ni ta gaŋɛ nu’usi la, Ezra yuun ni sirege la amea zusɛ Yehowa. (Ezr. 8:21-23; 9:3-5) Ezra n yuun dekɛ amea delum Yehowa la zuo, nɛreba basɛba yuun boti la ba soŋera en ge me tɔɣesa a sakerɛ la. (Ezr. 10:1-4) Yɛla san ba’ɛ gaŋɛ nu’usi ti to ɛɛra to inganɛ lɔɣɔrɔ bii to bɔta ti to te’ele to deodoma, la nari ti to dekɛ tomea delum Yehowa ge zusɛ.
18. Bem n wan soŋɛ tɔ ti to ta’an dekɛ tomea delum Yehowa malum pa’asɛ?
18 To san sirege tomea ɛɛra ti Yehowa la mabiisi la soŋɛ tɔ, la wan basɛ ti to dekɛ tomea delum Yehowa malum pa’asɛ. Erika n tari kɔma batã kɔ’ɔn dekɛ amea delum la Yehowa hali nimbãalega yɛla n yuun paɛ en la. Saŋa fii poan ti yɛla yuun paɛ en. A yuun dɔɣɛ basɛ mɛ ge ti a sira me ki. Yelese’a woo n paɛ en la, a yeti: “Ho kan ta’an te’ele baŋɛ Yehowa n wan soŋɛ ho se’em. A ta’an doose sarɔtɔ toseto poan soŋɛ hɔ ti la eŋɛ ho pakerɛ. Mam baŋɛ ti Yehowa doose la mam zɔdoma poan lebese mam zusega la zo’e zo’e. Mam nyɛ wana wa la ba itigɔ la ba yetɔɣum poan. Mam san tɔɣɛ yelese’a n pakɛ mam bo mam zɔdoma la, la ni dɛna la naana bo ba ti ba soŋɛ mam.”
DEKƐ HOMEA DELUM YEHOWA TA PAƐ BA’ASEGƆ
19-20. To zamesɛ la bem yele la Yudadoma sɛba n yuun ka nyaŋɛ lebe Yerusalem la?
19 To wan ta’an zamesɛ sɛla Yudadoma sɛba n yuun ka nyaŋɛ lebe Yerusalem la zɛ’an. Basɛba la yuun ta’an dɛna kuregerɛ zuo, bã’asi bii deodoma zugbere tuuma zuo ti ba yuun ka ta’an tum zo’e. Hali la bala la, ba yuun kɔ’ɔn yese la ba suuren dekɛ bo’olum bo sɛba n leberi la. (Ezr. 1:5, 6) La ta’an dɛna ti hali yuun 19 pooren, sɛba n yuun yee Babilon la, yuun kelum tara la bo’olum bɔ’ɔra sɛba n yuun deŋɛ nɛŋa keŋɛ Yerusalem la.—Zek. 6:10.
20 Hali to san puɣum ka ta’an tuna Naayinɛ tuuma zɔ’ɔra, to tara suure lua ti Yehowa puurɛ pee mɛ la ton tiregeri ita sɛla bɔ’ɔra en la. To eŋɛ la wani baŋɛ bala? Zekaria saŋa la poan, Yehowa yuun yele a nɔdɛ’ɛsa la ti a dekɛ salema la nyɔɣum pɛɛlega ti sɛba n boi Babilon dekɛ tisɛ na la maalɛ muŋa. (Zek. 6:11) ‘Muŋa’ wa wan ‘tiɛ’ ba bo’olum sebo ti ba dekɛ bo la. (Zek. 6:14.) To ta’an tara suure lua ti Yehowa kan malum tamɛ ton tiregeri pu’usa en biɣi biɣi saŋa poan la.—Heb. 6:10.
21. Bem n wan basɛ ti to ta’an tara suure lua ti Yehowa wan soŋɛ tɔ biɣi biɣi saŋa poan?
21 Nɔkpe’ene kai ti yɛla wan kelum paara tɔ ti la ana biɣi biɣi bɔ’ɔra tɔ ba’asegɔ dabesa wa poan. (2 Tim. 3:1, 13) Hali la san puɣum ta gaŋɛ nu’usi beere sa’am, la ka nari ti to basɛ ti to giila kɔ’ɔsɛ. Tɛ̃ra Yehowa n yuun yele a nɛreba se’em Hagai saŋa la poan: ‘Mam boi mɛ la ya . . . Da zɔta ya dabeem.’ (Hag. 2:4, 5) Tomam me wan ta’an tara suure lua ti Yehowa me wan bɔna la tɔ, to san tiregɛ tum a puti’irɛ n boti sɛla la. To san dekɛ yelese’a ti to zamesɛ Hagai la Zekaria yetɔɣebiŋ’a la poan la Ezra makesonɛ la tum tuuma, to wan kelum dekɛ tomea delum Yehowa la ka pakɛ la yelese’a n wan paɛ tɔ beere sa’am.
YUUNƐ 122 Be Steadfast, Immovable! (Ze’a Kankaŋi, Da Miina!)
a Zamesegɔ wa wan soŋɛ tɔ ti to malum dekɛ tomea delum Yehowa nɔŋɔ poan, nalɛɣerɛ yɛla poan bii ba san giisa tɔ na’am mɔɔlegɔ tuuma la zuo.
b Yelesum la n de ‘Yehowa, pɛɛntɛɛreba Naayinɛ’ boi Hagai gɔŋɔ la poan la sugumnɔɔrɛ 14, bala yuun tiɛ Yudadoma la tomam ti Yehowa tari la paŋa ti la ka tara makerɛ ge le tara malesi zo’e zo’e.—Ym. 103:20, 21.
c Ba tee yu’ura ase’a mɛ.
d Ezra n yuun malum gulesa Naayinɛ Lɔɔ la nima nima se’em la, la yuun basɛ ti a dekɛ amea malum delum la Yehowa yetɔɣebiŋ’a la ge nyaa lebe Yerusalem.—2 Yel. 36:22, 23; Ezr. 7:6, 9, 10; Yer. 29:14.
e FOOTE LA VUURƐ: Mabia n yele a kpɛ’ɛma ti a bo en sore ti a keŋɛ laɣesegɔ, ti a kpɛ’ɛma la zaɣesɛ. A zusɛ la Naayinɛ ti a soŋɛ en ge lebe ti a ta yele a kpɛ’ɛma la. A dekɛ la laɣesegɔ beeŋo gɔŋɔ la pa’alɛ a kpɛ’ɛma la ge yele en laɣesegɔ la n tari nyuurɔ se’em. Kpɛ’ɛma la puurɛ pee mɛ ti a tee a puti’irɛ.