Pigera Zontua INTANƐT TUUMA ZƐ'AN GƆNƆ ZAALEŊA
Pigera Zontua
INTANƐT TUUMA ZƐ'AN GƆNƆ ZAALEŊA
Farefare
Ɛ
  • ã
  • ɛ
  • ɛ̃
  • ɣ
  • ŋ
  • ɔ
  • ɔ̃
  • BAABULE
  • GƆNƆ
  • ZAMESEGƆ
  • mwbr20 April gɔn. 1-4
  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ

Vidiyo ka boi kalam.

Gaafara, daaŋɔ fii n boi vidiyo la poan.

  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ
  • Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ—2020
Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ—2020
mwbr20 April gɔn. 1-4

Vom La Na’am Tuuma Zamesegɔ Viisegɔ Gɔŋɔ

APRIL 13-19

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 31

“Yakob La Laban Yuun Biŋe La Suma’asum Nɔɔrɛ”

it-1-E 883 ¶1

Galeed

La wan eŋɛ se’em ti Yakob la Laban ta’an maalɛ ba yeledaaŋɔ la ti suma’asum bɔna ba teŋasuka la, ba yuun kɔ’ɛ ba puti’irɛ ti ba wan biŋe nɔɔrɛ la taaba. Yakob yuun pi’ise la kuga biŋe ge yele “a nɛreba la” ti ba laɣum pi’ise kuga biŋe, daanse’ere la wan ana wuu teebule la, ti ba ta’an biŋe nɔɔrɛ la ge laɣum zi’ire kuga la zuo di. Dene pooren, Laban yuun siɣɛ zɛ’an wa yu’urɛ ti “Yegar Sahaduta” Aramaik (Siria) yetɔɣum poan ge Yakob yuun siɣɛ de ti “Galeed,” Hebru yetɔɣum poan. Laban yuun yeti: “Kuga wa te to kuge biŋe wa [Heb., gal] n de seradaana [Heb., ʽedh] mam la hom teŋasoka zina dabaherɛ wa poan.” (Pin 31:44-48) Kuga wa ti ba yuun pi’ise biŋe wa yuun wan dɛna sɛɛra bɔ’ɔra sɛba woo n doli bini tɔla la. Wuu a kaalegɔ zɛ’an 49 n yele se’em la, “Mizpa wa [Heb., mits·pahʹ],” wan di sɛɛra pa’alɛ ti Yakob la Laban sirum kɔ’ɛ ba puti’irɛ ti ba basɛ ti suma’asum bɔna bamam la ba deodoma teŋasuka. (Pin 31:50-53) Pooren, saŋa ase’a ba yuun ni pi’ise la kuga biŋe ti la dɛna sɛɛra bɔ’ɔra nɛreba.​—Yos 4:4-7; 24:25-27.

it-2-E 1172

Mizpa

Yakob yuun pi’ise la kuga biŋe ge siɣɛ de yu’urɛ ti “Galeed” (ti la vuurɛ dɛna ‘Sɛɛradaana’) la “Mizpa.” Laban yuun nyaa yeti: “Na’ayenɛ wan beha mam la hom to yelegere wa poan.” (Pin 31:45-49) Kuga la ti ba yuun pi’ise biŋe la wan dɛna sɛɛra pa’alɛ ti Yehowa kɔ’ɔn bisa Yakob la Laban mɛ ti a baŋɛ nyaa ba wan kelum tara ba suma’asum nɔɔrɛ la.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

it-2-E 1087-1088

Yire Baɣerɛ

Sɛba n tu’uri teŋa bisa diimi lɔɣɔrɔ Mesopotamia teŋa la teŋse’esi n lɛm bini yeti nɛra san tara a yire baɣerɛ, la pa’alɛ ti eŋa n wan tee sɔna yire la lɔɣɔrɔ. Kugere deyima ti ba yuun nyɛ Nuzi teŋa poan yeti, nɛra san tara a dɛɛma yire baɣerɛ, a wan ta’an tara a dɛɛma la keŋɛ kootin la wan eŋɛ se’em ti a ta’an tee sɔna a dɛɛma la n ki la lɔɣɔrɔ. (Ancient Near Eastern Texts, ti J. Pritchard gulesɛ, 1974, gɔn. 219, 220, la teŋanɔɔrɛ yelesum 51) Daanse’ere Rakel yuun tari la putɛdena, ti’isa ti a sɔ n yuun pã’asɛ a sira Yakob la zuo, la wan ana soŋa ti a dekɛ a sɔ yire baɣerɛ la keŋɛ. (Dekɛ makɛ Pin 31:14-16.) Yire baɣerɛ wa n wan ta’an basɛ ti nɛra tee sɔna a sɔ yire lɔɣɔrɔ la n sɔi ti Laban yuun kɔ’ɔn mu’ɛ nini ɛɛra baɣerɛ wa la, hali ti a yuun naɛ la a suurɔ ti ba keŋɛ dabesa ayopɔi doose Yakob. (Pin 31:19-30) Yelemɛŋɛrɛ, Yakob yuun ka mi Rakel n yuun iti sɛla la (Pin 31:32), sɛla me ka boi n pa’alɛ ti a yuun boti la a dekɛ yire baɣerɛ wa ta’an doose bini tee sɔna Laban dayɔɔsi la lɔɣɔrɔ. Yakob yuun ka kaaberi baɣa. Ba’asegɔ poan la, ba yuun wan dekɛ ni yire baɣerɛ wa laɣum pa’asɛ baɣa se’a ti Yakob yuun yele teŋa la nɛreba ti ba vaɛ a ta basɛ tikãtɛ la teŋa n lɛm Sekem la.​—Pin 35:1-4.

w13-E 3/15 21 ¶8

Yehowa N De To Kɛ̃a Zɛ’an

Se’em ma’a ti Yakob yuun paɛ Haran teŋa la, a ãheba Laban yuun toe en soŋa mɛ ge ti pooren a yuun nyaa dekɛ Lea la Rakel bo en ti ba dɛna a pɔɣeba. Pooren, Laban yuun boti a pã’asɛ Yakob mɛ, yuun tee a yɔɔrɛ sugumnɔɔrɛ pia! (Pin. 31:41, 42) Hali la ŋmɛlema tuuma wa za’a, Yakob yuun ŋmibe mɛ se’ere n sɔi la, a yuun tari suure lua ti Yehowa wan kelum bisa en​—Yehowa me yuun eŋɛ la bala! Yelemɛŋɛrɛ, se’em ma’a ti Naayinɛ yuun yele Yakob ti a lebe Kanaan teŋa la, buraa wa yuun tari la “piihe, pɔsɔɔrɔ, yamehe, yogoma la bonhe” zo’e zo’e. (Pin. 30:43) Yakob nini yuun tiɣɛ mɛ ge ti a nyaa zusɛ yeti: “Mam pɔ’ɛ mɛ ka nare ho zo’ohogɔ la ho birikinte sɛka te ho dekɛ pa’alɛ mam ho yameŋa wa la? Dage doore ma’an te mam dekɛ wa’ana yakɛ Yordan kolaa wa n ma’an, ge nananawa nya panrɛ yelehe n mɛŋa boyi wa?”​—Pin. 32:10.

APRIL 20-26

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 32-33

“Hon Tiregeri Ti Ho Nyɛ Kã’a?”

w03-E 8/15 25 ¶3

Hon Tiregeri Ɛɛra Yehowa?

Gulesegɔ la tari la makesonɛ n pa’alɛ ti nɛreba zo’e zo’e yuun tiregeri mɛ ɛɛra Yehowa. Ba poan ayima dela Yakob, se’em n yuun kɔ’ɔn mɛ la Naayinɛ malaka ayima ta paɛ beeyiine la. Wana wa zuo, ba yuun tee siɣɛ Yakob yu’urɛ la Israel (Se’em n mɛ la Naayinɛ) se’ere n sɔi la a yuun “zabɛ” mɛ la Naayinɛ. Malaka la yuun kã bo en mɛ la a ania itigɔ la.​—Pin’ileŋɔ 32:24-30.

it-2-E 190

Wɔbega

Yakob Yuun Lebege La Wɔbega. Se’em ma’a ti Yakob yuun dɛna yuuma 97 la, a yuun mɛ mɛ la Naayinɛ malaka yu’uŋɔ kuyima. A yuun kɔ’ɔn gurɛ malaka la bala ta paɛ se’em ma’a ti malaka la yuun nyaa kã bo en. Ba yuun meeri la, malaka la yuun tɛ̃bɛ Yakob mɛ ti a yeo alegɛ. Pooren la, Yakob yuun keni du’usa mɛ. (Pin 32:24-32; Ho 12:2-4) Yakob yuun bɔkɛ ti, la nɔɔ boi bini ti malaka la yuun yele en ti a “zabɛ mɛ la Yenɛ [Naayinɛ malaka] la saaleba nyaŋɛ” ge bala ka pa’alɛ ti a yuun sirum nyaŋɛ Naayinɛ malaka wa n tari paŋa la mɛ. La yuun dela Naayinɛ mea puti’irɛ ti a yuun basɛ ti Yakob mɛ la malaka la, la wan eŋɛ se’em ti la niɛ peelum ti Yakob nini yuun tiɣɛ mɛ ge me bɔta Naayinɛ kã’a.

it-1-E 1228

Israel

1. Yuse’ere ti Naayinɛ yuun tee siɣɛ Yakob eŋa n yuun de yuuma 97 la. La yuun dela se’em ma’a ti Yakob yuun yakɛ Yabok kolaa ye’a ti a ta tu’usɛ a suɔ Esau la ti a yuun pɔsɛ meera la nɛra la ti pooren a yuun nyaa baŋɛ ti a dela malaka. Yakob n yuun tiregɛ mɛ la malaka wa n sɔi ti ba tee siɣɛ a yu’urɛ ti Israel, ti la pa’alɛ ti Naayinɛ sirum kã bo en mɛ. La wan eŋɛ se’em ti ba ta’an tɛra yele wa la, Yakob yuun siɣɛ zɛ’an wa yu’urɛ la Peniel bii Penuel. (Pin 32:22-31; bisɛ JACOB No. 1.) Pooren, Naayinɛ yuun le tɔɣɛ di’e yu’urɛ wa mɛ Betel teŋa poan ge kɔ’ɔn pɔsɛ sankaŋa ta paɛ Yakob kum, ba yuun yi’iri en la Israel. (Pin 35:10, 15; 50:2; 1Ye 1:34) Sugumnɔɔrɛ 2,500 bii gaŋɛ bala ti ba dekɛ yu’urɛ wa n de Israel tum tuuma la, kɔ’ɔn tɔɣera la Yakob yaasi n boi teŋa la poan la yele.​—Yɛh 5:1, 2.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

w10-E 6/15 22 ¶10-11

Yetɔɣesomɔ Ni Basɛ Ti Bɔnsoŋa N Bɔna

To san mina sɔsega ge ti to yetɔɣum ana soŋa, la ni basɛ ti suma’asum ni bɔna to teŋasuka. Yelemɛŋɛrɛ, to san ita ania ti tomam la nɛreba teŋasuka ana soŋa la wan ta’an basɛ ti tomam la bamam ta’an sɔsa soŋa. To san ni ma’a tomesi sɔsera la nɛreba yelemɛŋɛrɛ sore poan​—ɛɛra sarɔ se’a ti to wan ta’an soŋɛ ba, yɛsera to suure poan bɔ’ɔra ge tɔ’ɔsa saama soŋa​—la wan basɛ ti to ta’an sɔsa soŋa. Wana wa ta’an ana wuu to ‘vaari la bugumsaana la bugum’ paɣela nɛra la zuo ge me basɛ ti nɛra la halesoma la niɛ peelum ti to ta’an zi’ire maalɛ yeledaaŋɔ la soŋa.​—Arom 12:20, 21.

To sɔyaaba Yakob yuun bɔkɛ yele wa mɛ. A leeberɛ tadaana, Esau, sunsua n yuun nyie la zuo, Yakob yuun zɔ mɛ daanse’ere yuun ti’isa ti Esau wan ku en. Yuuma zo’e zo’e pooren, Yakob yuun lebe a zɛ’an mɛ. Esau la a nɛreba 400 n yuun yese ti ba tu’usɛ en. Yakob yuun zusɛ Yehowa mɛ ti a soŋɛ en. A yuun basɛ ti ba dekɛ la dusi zo’e zo’e deŋɛ nɛŋa ta bo Esau. A puti’irɛ wa yuun sirum tum mɛ paa. Esau sunsua yuun ka le nyie se’em ma’a ti a yuun ta tu’usɛ en la, bala yuun basɛ ti a zɔ ta kɔkɛ Yakob.​—Pin. 27:41-44; 32:6, 11, 13-15; 33:4, 10.

it-1-E 980

Naayinɛ N De Israel Yenɛ

Yakob n yuun mɛ la Yehowa malaka Peniel teŋa la n sɔi ti ba yuun tee siɣɛ a yu’urɛ ti Israel ge ti pooren, se’em ma’a ti a yuun tu’usɛ a suɔ Esau ti ba maalɛ ba yeledaaŋɔ la ti suma’asum bɔna, a yuun keŋɛ la Sukot nyaa ta kɛ’ɛra Sekem. A yuun da la samanɛ Hamor dayɔɔsi la zɛ’an ge nyaa tĩ a tɛnti bini. (Pin 32:24-30; 33:1-4, 17-19) “Bilam te a mɛ bimbine segɛ ka te Israel Yenɛ n de Yenɛ” bii ‘Naayinɛ n de Israel Yenɛ.’ (Pin 33:20) La wan eŋɛ se’em ti a basɛ ti nɛreba mina a yu’urɛ Israel wa la Naayinɛ kaabegɔ bimbine la, Yakob yuun eŋɛ pa’alɛ ti a nam yu’urɛ la mɛ ge ti a puurɛ me pee la Naayinɛ n gu n se’em ta paɛ Pu’ulumbiŋere Teŋa la. Yetɔɣum buna wa boi la kalam ma’a Gulesegɔ la woo poan.

APRIL 27–MAY 3

NAAYINƐ TUULUM YƐLA | PIN’ILEŊƆ 34-35

“Zɔtɔbe’ero Tari La Yeledaaŋɔ Zo’e Zo’e”

w97-E 2/1 30 ¶4

Sekem​—Teŋsɛka N Boi Bɔ̃’ɔ Poan

La wan eŋɛ la wani ti buraasi la n boi teŋa la poan la ti’isa ti puɣela wa n ka mi buraasi wa​—ta’an kan tara sira? Naba dayɔa wa yuun ‘nyɛ en mɛ, pɛ̃regɛ gã’arɛ en.’ Beni n sɔi ti la yuun dɛna dɛŋa bɔ’ɔra Dinah la eŋa n yuun ni naɛ la Kanaan pɔɣesi n ka tari sarunsoŋɔ wa ɛɛra la? La yuun ta’an dɛna ti a boti la eŋa la a pɔɣetadaandoma laɣum naɛ taaba ɛɛra? A nini yuun ku’ɛ mɛ ti a bɔta ti a bɔna a ma’a wuu a tãpa la n yuun ani se’em la? Kaalɛ yelese’a n boi Pin’ileŋɔ gɔŋɔ la poan la, la ho bisɛ daaŋɔ seto la zufakerɛ se’a ti Yakob la Lea yuun nyɛ, ba bia la n yuun nyɛ daaŋɔ seto se’em ma’a ti a yuun keŋɛ Sekem yire la.​—Pin’ileŋɔ 34:1-31; 49:5-7; bisɛ The Watchtower, June 15, 1985, gɔnlaka 31.

lvs-E 124 ¶14

“Zɔ Ya Yalumtooma Poan!”

Sekem yuun eŋɛ la sɛla ti eŋa ti’isa ti la ani soŋa bo en. Eŋa n yuun boti Dinah la zuo, a yuun “pɛnregɛ gan’arɛ la en” mɛ. (Kaalɛ Pin’ileŋɔ 34:1-4.) Yele wa yuun basɛ ti yeledaaŋɔ zo’e zo’e paɛ Dinah la a yidoma za’a.​—Pin’ileŋɔ 34:7, 25-31; Galatia 6:7, 8.

w09-E 9/1 21 ¶1-2

Nɛra San Eŋɛ Ho Sɛla Ti La Daam Hɔ

Saŋa zo’e zo’e, nɛreba ni bɔta la ba eŋɛ lerege sanɛ la wan eŋɛ se’em ti ba suure gã’a ma’asum. Makerɛ n wana, Baabule la basɛ ti to baŋɛ ti se’em ma’a ti Hebrudoma sɔyaaba Yakob dayɔɔsi la yuun wum ti Kanaan buraa Sekem pɛ̃regɛ mɛ gã’arɛ la ba tã Dinah la, la yuun “daam ba suunre me te ba suunre nyie.” (Pin’ileŋɔ 34:1-7) La wan eŋɛ se’em ti ba ta’an lerege sanɛ la, Yakob dayɔɔsi siyi yuun ku’ɛ la nɔɔrɛ ti ba ku Sekem la a yidoma. Ba yuun pã’asɛ ba mɛ, pooren ti Simeon la Levi yuun kɛ̃ Kanaan teŋa ta ku Sekem la ba buraasi la za’a.​—Pin’ileŋɔ 34:13-27.

Ba yuun ku buraasi la yuun basɛ ti yele la maalɛ? Yakob n yuun wum ti a dayɔɔsi la eŋɛ la bala la, a yuun yele ba yeti: “Ya dekɛ mam kɛn’ɛhe la mi’inhe poan, . . . Ba han lagahɛ taaba te ba zabɛ la mam, te buuri wa zan’an yeti to ki mɛ.” (Pin’ileŋɔ 34:30) Yelemɛŋɛrɛ, la wan tuɣum dene ti yele la maalɛ la, la yuun tari la daaŋɔ zo’e zo’e wa’ana; Yakob la a deodoma yuun nari ti ba kɔ’ɔn maasum gura zaberɛ, ba yikpɛ’ɛsi la san isige ti ba zabɛ la ba. La wan eŋɛ se’em ti zaberɛ kan bɔna la, Naayinɛ yuun yele Yakob ti eŋa la a deodoma yese teŋa la poan keŋɛ Betel.​—Pin’ileŋɔ 35:1, 5.

Ɛɛra Vo’osum Poan Yɛla

it-1-E 600 ¶4

Debora

1. Rebeka pɔsɔɔ. Se’em ma’a ti Rebeka yuun yese a sɔ yire Betuel yɛ’ɛsa Palestine teŋa ti a ta ele Isaak la, Debora yuun doose en mɛ. (Pin 24:59) Debora n yuun dekɛ yuuma zo’e zo’e tum Isaak yire la poan la yuun basɛ ti a kelum bɔna yire la poan mɛ daanse’ere Rebeka kum pooren. Rebeka n yuun ele Isaak yuuma 125 pooren ti Debora yuun ki ti ba yuun laɛ en tikãtɛ ayima teŋa n boi Betel. Yuse’ere ti ba dekɛ siɣɛ tia la (Allon-bacuth, ti de vuurɛ dɛna “Nintam Tia”) pa’alɛ la nɔŋese’ere ti Yakob la a deodoma yuun tara bɔ’ɔra pɔka wa.​—Pin 35:8.

w17.12-E 14

Sokese’a Ti Nɛreba Sɔkera

Diimi Israeldoma saŋa la, Messiah la yuun wan ze’ele la dayɔkeema tuusum poan wa’ana?

To tabelɛ ti’isɛ ti yele wa dela bala. La ta’an makɛ la sɛla ti to kaalɛ ti la bɔna Hebru 12:16 la. Kaalegɔ zɛ’an la yeti Esau ‘nini yuun ka tiɣɛ la tuulum lɔɣɔrɔ’ bala n sɔi ti a ‘yuun dekɛ eŋa n de ni dayɔkeema [bo Yakob] ge tee to’e dia di.’ Wana wa pa’alɛ ti, se’em ma’a ti Yakob yuun “dene dayɔkeema” la, eŋa me yuun laɣum pa’asɛ Messiah tuusum la poan mɛ.​—Mt. 1:2, 16; Luke 3:23, 34.

Ge la bala za’a, Baabule la ka pa’alɛ ti nɛra nari ti a dɛna dayɔkeema ge ti Messiah la tuusum ta’an ze’ele a poan na. Bisɛ yelese’a n eŋɛ ti la pa’alɛ ti yele wa dela yelemɛŋɛrɛ:

Yakob (Israel) dayɔɔsi la, Areuben n yuun de eŋa la Lea dayɔkeema. Pooren, Yosef n yuun de Yakob la Rakel dayɔkeema. Se’em ma’a ti Areuben yuun tum gãleŋɔ tuuma la, ba yuun dekɛ dayɔkeema la bo la Yosef. (Pin. 29:31-35; 30:22-25; 35:22-26; 49:22-26; 1 Yel. 5:1, 2) Hali la bala, Messiah la yuun ka ze’ele Areuben bii Yosef tuusum poan na. A yuun ze’ele la Yuda, se’em n de Yakob la Lea dayɔsɛka n pa’asɛ bunaasi la.​—Pin. 49:10.

    Frafra Gɔnɔ (2000-2025)
    Yese
    Yu'ɛ
    • Farefare
    • Tɔ̃rɛ
    • Hon boti sɛla
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Yelese'a N Nari Ti Ho Mina
    • Suɣelum Yɛla
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Yu'ɛ
    Tɔ̃rɛ