Pagkatutom—Sa Ano nga Bili?

“Sa matutom nagpakita ka nga matutom.”​—⁠SALMO 18:⁠25.

1, 2. (a) Ano ang pagkatutom, kag paano apektado ang aton kabuhi sang iya mga bahin? (b) Ngaa maayo tan-awon si Jehova subong ang aton tumalagsahon nga Huwaran?

PAGKAMAINUNGON, katungdanan, gugma, obligasyon, pagkamatinumanon. Sa ano magkapareho ining mga tinaga? Sila ang lainlain nga bahin sang pagkatutom. Ang pagkatutom isa ka diosnon nga kinaiya nga naghalin sa tinagipusuon nga debosyon. Apang, para sa madamo nga mga tawo karon, diutay lamang ang kahulugan sang pagkatutom. Ang katutom sa tiayon, mga obligasyon sa tigulang nga mga katapo sang panimalay, pagkamatinumanon sang empleyado sa manug-empleo​—⁠ang tanan pahapyaw kag masunson nga ginakompromiso. Kag ano ang nagakatabo kon nagautwas ang pagsumpakilay sang pagkatutom? Sining karon lang, sa Inglaterra, sang ginsugid sing matuod sang ac­countant ang kuwenta sang iya kompaniya sa mga inspektor sang buhis, nadula niya ang iya trabaho.

² Mahapos ihambal ang nahanungod sa pagkatutom, apang ang matuod nga pagkatutom dapat updan sang buhat nga wala nagalakip sang mahadlukon nga pagkompromiso. Subong dihimpit nga mga tawo, masunson kita nga nagakapaslaw sa sini. Gani maayo para sa aton nga binagbinagon ang halimbawa sang isa nga ang pagkatutom indi gid mapangduhaduhaan, si Jehova nga Dios mismo.

Pagkatutom Ginpakita

3. Paano ginpamatud-an ni Jehova ang katutom sa iya katuyuan nga ginsambit sa Genesis 3:⁠15?

³ Sang nagpakasala si Adan, maathag nga ginsugid ni Jehova ang iya tuyo nga tubson ang tawhanon nga pamilya nga wala pa sadto matawo. Ang rason para sa sini nga buhat amo ang iya gugma sa tawhanon nga tinuga. (Juan 3:16) Sang ulihi, si Jesucristo, ang binhi sang saad nga gintagna sa Genesis 3:​15, napamatud-an nga amo ang halad gawad, kag indi gid mahunahuna nga indi pagtumanon ni Jehova ang iya ginpabutyag nga katuyuan. Sa pagbaton sang halad ni Jesus, ang aton pagtuo indi mapaslaw.​—⁠Roma 9:⁠33.

4. Paano ginpamatud-an ni Jehova ang katutom kay Jesus, kag upod ang anong resulta?

⁴ Ang pagkatutom ni Jehova kay Jesus nagpabakud sing daku sa Anak sadtong yari sia sa duta. Nahibal-an ni Jesus nga magaatubang sia sing kamatayon, kag nakapamat-od sia sing malig-on nga magpabilin nga matutom sa iya Dios tubtob sa katapusan. Ginsugid sa iya ang bug-os nga ihibalo nahanungod sa iya wala pa nangin tawo nga pagkabuhi sang ginbawtismuhan kag ginhaplasan sia sang balaan nga espiritu. Sang gab-i nga ginluiban sia, nangamuyo sia nga makaupod liwat sang iya langitnon nga Amay, sa ‘himaya nga naagom niya sadto anay kaupod kay Jehova sa wala pa ang kalibutan.’ (Juan 17:⁠5) Paano ini mangin posible? Paagi lamang sa indi pagbilin ni Jehova sa iya matutom nga Anak sa lulubngan agod makita ang kaduluntan. Ginbanhaw sia ni Jehova padulong sa pagkadimamalatyon, busa matutom nga nagtuman sang matagnaon nga saad nga narekord sa Salmo 16:10: “Indi mo pagbayaan ang akon kalag sa Sheol.”​—⁠Binuhatan 2:​24-31; 13:35; Bugna 1:⁠18.

5. Anong iban pa nga matutom nga mga buhat ang maangot sa mga saad ni Jehova kay Jesus?

⁵ Pagkatapos sia ginbanhaw, nahibal-an man ni Jesus nga masaligan niya ang pinamulong ni Jehova nga ‘himuon ang iya mga kaaway nga palatungan sang iya mga tiil.’ (Salmo 110:⁠1) Nag-abot ina nga tion sang 1914, sang natapos ang “gintangdo nga tion sa mga pungsod,” paagi sa pagtukod sang Ginharian sa langit. Ang ginsaad nga pagbayaw kay Jesus labaw sa iya mga kaaway nagsugod paagi sa pagtagbong kay Satanas kag sa iya mga demonyo gikan sa langit. Matapos ini kon ibutang sila sa kadadalman sa sulod sang isa ka libo ka tuig kag “ang mga ­hari sang duta kag ang ila mga hangaway” ­laglagon.​—⁠Lucas 21:24; Bugna 12:​7-12; 19:19; 20:​1-3.

6. Anong masaligan nga paglaum ang ginahatag sang Dios sa aton, kag paano naton mapakita ang aton apresasyon para sa sini?

⁶ Ang salmista naglaygay: “Hulata si Jehova kag bantayi ang iya dalanon, kag sia magapataas sa imo sa pagpanubli sang duta.” (Salmo 37:34) Makasalig kita nga si Jehova padayon nga magatuman sang iya pulong, kag tubtob sa katapusan sang malaut nga kalibutan, luwason niya ang mga lalaki, mga babayi, kag kabataan nga ‘nagabantay sang iya dalanon.’ Ina nga prase sa orihinal nga Hebreo nagapaalinton sang panghunahuna tuhoy sa makugi kag matutom nga pag-alagad kay Jehova. Busa, indi karon ang tion nga maglapyo ukon mag-untat sa mga pribilehiyo sang pag-alagad nga ginhatag sa aton. Amo ini ang tion nga manikasog kita sa matutom nga pag-alagad sa aton Dios kag sa iya Ginharian. (Isaias 35:​3, 4) May yara matahom nga mga halimbawa nga magapalig-on sa aton. Binagbinagon naton ang iban sa ila.

Ang mga Patriarka Nagapakita sing Pagkatutom

7, 8. (a) Anong mga hilikuton ang ginhatag ni Jehova kay Noe kag sa iya panimalay? (b) Paano ginpamatud-an sang panimalay ni Noe ang pagkatakus sa proteksion sang Dios sa tion sang bug-os duta nga anaw?

⁷ Sang gintuyo ni Jehova nga laglagon ang malaut nga katilingban sang tawo paagi sa baha, nakigkatipan sia sa patriarka nga ulo sang panimalay nga si Noe para sa kaluwasan sang iya pamilya kag sa pagpadayon sang kabuhi sa sining duta. (Genesis 6:18) Nagpasalamat si Noe tungod sa paglaum nga amligan sang Dios, apang dapat niya kag sang iya pamilya pamatud-an ang pagkatakus sa sini. Paano? Paagi sa pagtuman sang sugo ni Jehova. Gin-atubang sila primero sang daku nga trabaho nahanungod sa paghimo sang arka. Sang natapos ini, dapat ini pun-on ni Noe sing mga tiglawas sang mga sapat kag sing bastante nga kalan-on nga kaunon nila sa malawig nga tion. Apang indi lang amo sina. Sa malawig nga tion sang paghanda, ginhimo ni Noe ang tanan nga masarangan niya sa tumalagsahon nga pagbantala nga hilikuton, nagapaandam nahanungod sang nagapakari nga paghukom ­sang Dios.​—⁠Genesis, kapitulo 6 kag 7; 2 Pedro 2:⁠5.

⁸ Ang Biblia nagasugid sa aton nga “ginhimo ni Noe ang tanan nga ginsugo sang Dios sa ila. Amo ang ginhimo niya.” (Genesis 6:22; 7:⁠5) Si Noe kag ang iya pamilya napamatud-an nga matutom sa pagtuman sang ila mga hilikuton. Ang ila nagasakripisyo-sa-kaugalingon nga espiritu nagkahulugan nga ang ila tion ginhinguyang sing mapuslanon, apang ang hilikuton mabug-at kag ang pagbantala mabudlay. Paagi sa indi nila pagpanganak antes sang Anaw, ang mga anak nga lalaki ni Noe kag ang ila mga asawa nabuligan sa pagkonsentrar sa gintangdo nga hilikuton kag sa pagpahituhog sang ila aktibidad. Ang malaglagon nga Anaw naglaglag sing makatarunganon sa malaut nga kalibutan sadto anay. Si Noe lamang, ang iya asawa, kag ang ila tatlo ka anak nga lalaki kag tatlo ka umagad nga babayi ang nakalampuwas. Nalipay kita nga nagmatutom sila sa Dios kag sa iya mga sugo, kay kita tanan direkta nga naghalin kay Noe ayhan paagi kay Sem, Ham, kag Jafet.​—⁠Geneis 5:32; 1 Pedro 3:⁠20.

9. (a) Paano ang pagtilaw ni Jehova kay Abraham isa ka pagtilaw sang iya pagkatutom? (b) Paano diri ginpakita ni Isaias ang pagkatutom?

⁹ Sang handa na si Abraham nga ihalad si Isaac, matutom nga gintuman niya ang sugo ni Jehova. Daw ano gid ka daku nga pagtilaw sa iya pagkatutom! Apang, ginpunggan ni Jehova ang kamot ni Abrahan, nga nagasiling: “Karon nakilala ko nga ikaw nagakahadlok sa Dios sa ginatan-aw nga wala mo pag-idumili sa akon ang imo anak nga bugtong.” Apang, maayo nga binagbinagon naton ang natabo antes sina. Sa sulod sang tatlo ka adlaw nga paglakbay pakadto sa Bukid Moria, pat-od gid nga si Abraham may nagakaigo nga tion sa pagtulutimbang sini kag sa pagbag-o sang iya pensar. Kamusta si Isaac, nga nagdala sang inuggatong para sa halad kag nagpagapus sang iya kamot kag tiil? Wala sia nagpangalag-ag sa iya pagkamatinumanon sa iya amay, si Abraham, ni ginpangduhaduhaan niya ang iya papel, bisan pa nga ang iya pagkatutom magabili ­sa iya sang iya kabuhi.​—⁠Genesis 22:​1-18; Hebreo 11:⁠17.

Cristianong Pagkatutom

10, 11. Anong mga halimbawa sang pagkatutom ang ginahatag sang unang mga Cristiano?

¹⁰ Si Jehova pirme nagpanghikot sa tunay nga pagkatutom. “Magmanug-ilog kamo sang Dios,” laygay ni apostol Pablo. (Efeso 5:​1, 2) Subong nga ang mga patriarka nagtuman, dapat nga amo man ang mga Cristiano. Ang unang mga Cristiano nagpahamtang sing matahom nga halimbawa sang matutom nga pagsimba, subong sang ginapakita sang masunod nga eksperiensia.

¹¹ Ang Romanong emperador nga si Constan­tius I, nga amay ni Emperador Constantino, maathag nga may tudok nga pagtahod sa mga sumulunod ni Jesucristo. Agod tilawan ang pagkatutom sang mga Cristiano nga nagapangabudlay sa iya palasyo, ginsingganan niya sila nga mahimo lamang sila makapabilin nga mag-alagad sa iya kon magpasugot sila nga maghalad sa mga diosdios. Ang pagpangindi magadul-ong sa pagpahalin sa ila kag pagtimalus gikan sa iya, siling sa ila. Paagi sa sining simple nga padugi, luyag mahibal-an ni Constantius kon sin-o ang indi gid magakompromiso sang ila pagkatutom. Yadtong nagpabilin nga matutom sa Dios kag sa iya mga prinsipio padayon nga nag-alagad sa emperador, ang iban nangin ginsaligan nga mga manuglaygay pa gani. Yadtong dimatutom sa sugo sang Dios makahuluya nga ginpahalin.

12. Paano dapat ipakita sang Cristianong mga manugtatap ang pagkatutom, kag ngaa kinahanglanon ini para sa kaayuhan sang kongregasyon?

¹² Bisan pa ang pagkatutom dapat makita sa kabuhi sang tanan nga mga Cristiano, ispisipiko ini nga ginsambit sa Tito 1:8 sa listahan sang mga kinaiya nga kinahanglanon para sa isa ka lalaki agod mangin Cristianong manugtatap. Si Wil­liam Bar­clay nagasiling nga ang hoʹsi·os, ang Griegong tinaga nga ginbadbad diri nga “katutom,” nagalaragway sang “tawo nga nagatuman sang dayon nga mga sugo nga una anay kag karon sa hinimu-tawo nga mga kasuguan.” Kinahanglan maghimo ang mga gulang sing matutom nga tindog sang pagkamatinumanon sa mga kasuguan sang Dios. Ining matarong nga halimbawa magabulig sa kongregasyon sa pagtubo kag mangin mabakud sa pagsugata sang tanan nga mga pagtilaw kag mga pag-ipit nga mahimo magabutang sa sini sa katalagman subong isa ka hubon ukon sa iya mga katapo sing indibiduwal. (1 Pedro 5:⁠3) Ang gintangdo nga mga gulang may daku nga salabton sa panong nga indi gid pag-ikompromiso ang ila pagkatutom kay Jehova, bangod kay ang kongregasyon ginlaygayan nga ‘ilugon ang ila pagtuo.’​—⁠Hebreo 13:⁠7.

Pagkatutom​—⁠Sa Ano nga Bili?

13. Ano ang buot silingon sang hulubaton nga “Ang tanan nga tawo may bili,” kag ano nga mga halimbawa ang nagapamatuod sini?

¹³ “Ang tanan nga tawo may bili” isa ka hulubaton nga ginpamulong ni Sir Rob­ert Wal­pole, Britanikong primer ministro sang ika-18 nga siglo. Ginabilog sini sing nagakaigo ang katunayan nga sa bug-os nga maragtas ang pagkatutom masunson nga ginbaylo para sa makagod nga ganansia. Binagbinaga ang manugbadbad sang Biblia nga si Wil­liam Tyn­dale, nga nagbaton sing sayop kay Henry Phil­lips subong isa ka matutom nga abyan. Sang 1535 dimatutom nga ginluiban ni Phil­lips si Tyn­dale sa iya mga kaaway, nga nagdul-ong sa gilayon nga pagkabilanggo kag wala sa panahon nga kamatayon ni Tyn­dale. Ang isa ka istoryador nagasiling nga si Phil­lips, ayhan isa ka ahente sang Ingles nga hari ukon sang Ingles nga mga Katoliko, “ginbayaran sing daku bangod sang iya maka-Judas nga buhat.” Siempre pa, ginapatuhuyan sang istoryador si Judas Iscariote, nga nagbaton sang 30 ka bilog nga pilak subong bili para sa pagluib kay Jesucristo. Apang, indi kita dapat maghinakop gikan sa sining mga halimbawa nga ang “bili” para sa pagkatutom sang isa amo pirme ang kuwarta. Indi.

14. Paano gintilawan ang pagkatutom ni Jose kay Jehova, kag ano ang resulta?

¹⁴ Sang ginhaylo sang asawa ni Potifar si Jose nga “maghulid sa [iya],” ang pagkatutom ni Jose kay Jehova gintilawan. Ano ang himuon niya? Upod ang hunahuna nga maathag na sa mga prinsipio nga nadalahig, si Jose nagpalagyo gikan sa balay, determinado nga indi gid sia “makahimo sining daku nga pagkamalaut kag magpakasala batok sa Dios.” Ang seksuwal nga kalipay wala makalandas sang pagkatutom ni Jose sa iya Dios, si Jehova.​—⁠Genesis 39:​7-9.

15. Paano ginpakita ni Absalom ang pagkadimatutom, kag ano ang resulta?

¹⁵ Apang, may iban pa nga mga katalagman; ang ambisyon mahimo magpaluya sang pagkatutom. Amo ina ang motibasyon sa likod sang pagrebelde ni Absalom batok sa iya amay, nga si Hari David. Paagi sa pagbuko kag paghimbon, gintinguhaan ni Absalom nga hayluhon ang katawhan. Sang ulihi, naghuman sia sing isa ka hangaway agod makig-away sa matutom nga mga sumalakdag sang iya amay. Ang pagpatay sa iya ni Joab nagtapos sang pagkadimatutom ni Absalom sa iya amay, nga si David, apang daw ano ka daku nga bili agod ibayad para tinguhaan nga pukanon ang teokratiko nga kahimusan!​—⁠2 Samuel 15:​1-12; 18:​6-17.

Ang Pagkatutom nga Wala sing Bili

16. Ano ang ginasugid sang 2 Corinto 11:3 nahanungod sa mga motibo ni Satanas?

¹⁶ Bisan pa nagasiling si Satanas nga ang tanan may bili, kag amo ini matuod ang natabo kay Absalom, indi ini matuod kay Jose, kag indi gid nangin matuod sa matutom nga mga sumilimba ni Jehova. Apang, si Satanas magahimo sang tanan nga tanyag agod bungkagon naton ang aton pagkatutom sa aton Manunuga. Ginpabutyag ni apostol Pablo ang iya kahadlok nga “subong nga ang man-ug sa iya kadaya naglimbong kay Eva,” ang aton panghunahuna mahimo higkuan, nga nagadul-ong sa aton nga ikompromiso ang aton pagkatutom kay Jehova kag pagsimba sa iya.​—⁠2 Corinto 11:⁠3.

17. Ano ang ginbaylo sang iban para sa hamili nga mga pribilehiyo sang pag-alagad?

¹⁷ Nagakaigo nga pamangkuton naton ang aton kaugalingon: ‘May bili bala nga dapat ko batunon nga baylo sang akon pribilehiyo nga simbahon sing matutom ang akon Manunuga?’ Masubo gid nga, indi subong ni Jose, ang iban nga dedikado nga mga alagad anay ni Jehova nangabay sing tuman gid ka diutay nga baylo. Bisan ang iban nga mga gulang nagbaylo sang ila hamili nga mga pribilehiyo sang balaan nga pag-alagad para sa temporaryo nga pag-agom sing imoral nga seksuwal nga kalipay. Mga gulang man ukon indi, madamo sadtong naghimo sini ang nagdula sang indi na mabalik nga paghiusa sang pamilya, sang gugma kag pagtahod sang kongregasyon, kag sang kahamuot ni Jehova​—⁠ang Isa mismo nga nagahatag sing kusog agod mahuptan ang pagkatutom kag mabatuan ang pagsulay gikan kay Satanas.​—⁠Isaias 12:2; Filipos 4:⁠13.

18. Ngaa importante nga pamatian ang paandam sa 1 Timoteo 6:​9, 10?

¹⁸ Ang iban, sa ambisyuso nga determinasyon agod matigayon ang kalibutanon nga mga paghimud-os, “nagsuntok sang ila mga tagipusuon sing madamong kasakitan,” walay sapayan sang maathag nga mga paandam sang Biblia. (1 Timoteo 6:​9, 10) Nadula si Demas, isa ka Cristiano nga ginsambit ni Pablo, bangod sini, ayhan sing umalagi ukon sing permanente. (2 Timoteo 4:10) Ang pagkatutom kay Jehova indi gid maikompromiso nga wala sing makapahamak nga mga resulta. “Ang Dios indi tiliawtiawan. Kay bisan ano ang ginasab-ug sang tawo, ina man ang iya anihon.”​—⁠Galacia 6:⁠7.

19, 20. (a) Ano ang iban sang mga katalagman nga ginabuylog sa sobra nga pagtan-aw sing telebisyon? (b) Anong halimbawa ang ginpahamtang sang isa ka Saksi?

¹⁹ Kon kaisa ang baratilyo nga bili nagalutaw sa malimbungon katama nga paagi. Halimbawa, ang isa ka report halin sa Estados Unidos nagasiling nga madamong panimalay ang nagahinguyang sang katunga sang ila mga inoras nga nagabugtaw sa balay nga nagatan-aw sing telebisyon, kag ang mga pamatan-on amo labi na ang nagakagiyan. Kon pakaunon sang isa ka Cristiano ang iya hunahuna sang yara sa telebisyon, upod ang sekso kag kasingki sini, sa indi madugay magaluya ang iya Cristianong mga prinsipio. Madali ini nga magdul-ong sa iya pagkamangin dimatutom, nga nahamulag kay Jehova. Inang malain nga pagpakig-upod nagadunot sang mapuslanon nga mga batasan. (1 Corinto 15:33) Indi gid naton pagkalipatan nga ang Kasulatan nagalaygay sa paghinguyang sing tion sa pagtuon kag sa pagpamalandong sa Pulong ni Jehova. Ang madamo nga tion nga ginahinguyang nga nagapahunayhunay sa atubangan sang telebisyon nagakaigo bala nga baylo para sa tion nga mahimo magamit sa pagtigayon sing ihibalo nga nagadul-ong sa kabuhi nga walay katapusan subong matutom nga sumilimba ni Jehova? Madamo sang mga nagatuon sang kamatuoran karon ang kinahanglan nga maghimo sing daku nga mga pagbag-o sa ila panghunahuna sa sining bahin.​—⁠1 Timoteo 4:​15, 16; 2 Timoteo 2:⁠15.

²⁰ Si Takashi isa ka Hapon nga negosyante nga nagaistar sa Inglaterra. Nagahinguyang sia anay sing tatlo ukon apat ka oras sa kalabanan nga gab-i nga nagatan-aw sing telebisyon kaupod sang iya pamilya. Sang ginbawtismuhan sila sang iya asawa sang nagligad nga tatlo ka tuig, namat-od sia nga ang personal kag pangpamilya nga pagtuon sa Biblia amo dapat ang unahon. Paagi sa pagbuhin sang pagtan-aw sing telebisyon sa 15 ukon 30 minutos lamang kada adlaw sing promedyo, nanguna sia sing maayo sa pamilya. Bisan pa si Takashi nagatuon nga nagagamit sang duha ka Biblia, isa ka Ingles kag isa ka Hapon, madasig ang iya espirituwal nga pag-uswag, kag nagaalagad na sia karon subong ministeryal nga alagad sa Ingles nga kongregasyon. Ang iya asawa aux­il­iary payunir. “Agod maamligan ang espirituwalidad sang amon duha ka bata nga lalaki,” siling niya, “kada adlaw ginamonitor namon sing maayo sang akon asawa kon ano ang dapat nila tan-awon sa telebisyon.” Inang pagdisiplina sa kaugalingon makapaladya.

21. Ano ang nahibaluan naton nahanungod sa mga taktika ni Satanas, kag paano naton maamligan ang aton kaugalingon?

²¹ Makasiguro kita sini: Nahibaluan ni Satanas ang aton mga kaluyahon, ayhan sing labi pa sang sa nahibaluan naton sa aton kaugalingon. Indi gid sia magauntat samtang ginatinguhaan niya nga magkompromiso kita ukon magluya ang aton debosyon kay Jehova. (Ipaanggid ang Mateo 4:​8, 9.) Paano, nian, naton maamligan ang aton kaugalingon? Paagi sa pagdumdom pirme sang aton dedikasyon kag paagi sa pagkalipay nga mapalambo ang mga ikasarang samtang ginaalagaran naton ang espirituwal nga mga kinahanglanon sang iban. Subong matutom nga mga alagad ni Jehova, dapat kita pirme magmasaku sa pag-alagad sa iya kag magpatuytoy sa tanan nga tion sa iya balaan nga Pulong. Magabulig ini sa aton sa aton malig-on nga pamat-od nga wala gid sing bili nga matanyag si Satanas sa pagpahilayo sa aton sa pagkatutom sa Dios.​—⁠Salmo 119: 14-16.

Paano Mo Sabton?

◻ Paano ginpakita ni Jehova kag ni Jesus ang pagkatutom?

◻ Ano ang iban sang mga halimbawa sa Biblia nahanungod sa pagkatutom?

◻ Ano ang mahimo nga itanyag ukon ipahimo sa aton ni Satanas?

◻ Paano naton mapabakud ang aton kaugalingon nga magpabilin nga matutom sa aton pagsimba kay Jehova?