Magtudlo sing Dayag kag sa Pamalaybalay
“Wala ako mag-isol . . . sa pagtudlo sing dayag kag sa pamalaybalay.”—BINUHATAN 20:20, “Byington.”
1. Ano ang komento sang isa ka Katoliko nga pari nahanungod sa pagkaepektibo sang pamalaybalay nga ministeryo sang mga Saksi ni Jehova?
ANG mga Katoliko Nagadala sang Ebanghelyo sa mga Ganhaan.” Amo sina ang mabasa sa isa ka ulong-dinalan sang The Providence Sunday Journal sang Oktubre 4, 1987. Ginbalita sang pamantalaan nga ang pangunang tulumuron sini nga hilikuton amo ang “pag-agda sa iban sang ila indi aktibo nga mga parokyano nga magbalik sa mas aktibo nga pagkabuhi sang parokya.” Ang pari nga si John Allard, direktor sang Opisina Para sa Ebanghelisasyon sang Diyosesis sang Providence, ginkutlo nga nagsiling: “Huo, may madamo gid nga pangduhaduha. Ang mga tawo magasiling, ‘Nagalakat sila, kaangay sang mga Saksi ni Jehova.’ Apang epektibo ang mga Saksi ni Jehova, indi bala? Pustahanay, mahimo ka makakadto sa bisan diin nga Kingdom Hall sa estado [sang Rhode Island, E.U.A.,] kag makita mo ang mga kongregasyon nga puno sang mga Katoliko anay.”
2. Anong pamangkot ang nagakaigo nga nag-utwas?
2 Huo, ang mga Saksi ni Jehova kilala bangod sang ila epektibo nga pamalaybalay nga ministeryo. Apang ngaa nagapamalaybalay sila?
Ang Metodo sang mga Apostoles
3. (a) Ano nga sugo ang ginhatag ni Jesucristo sa iya mga disipulo? (b) Sa anong pangunang paagi gintuman sang unang mga sumulunod ni Cristo ang ila komisyon?
3 Si Jesucristo naghatag sa iya mga sumulunod sining importante nga sugo: “Lakat kamo kag himuon nga mga disipulo ang katawhan sang tanan nga kapungsoran, nga nagabawtismo sa ila sa ngalan sang Amay kag sang Anak kag sang balaan nga espiritu, nagatudlo sa ila sa pagtuman sang tanan nga ginsugo ko sa inyo. Kag, yari karon! mangin kaupod ninyo ako sa tanan nga adlaw tubtob sa konklusion sang sistema sang mga butang.” (Mateo 28:19, 20) Ang pangunang paagi sa paghimo sina nga hilikuton nangin maathag sa gilayon pagligad sang adlaw sang Pentecostes 33 C.E. “Sa adlaw-adlaw sa templo kag sa pamalaybalay wala sila mag-untat sa pagpanudlo kag pagwali sang maayong balita nahanungod kay Cristo, si Jesus.” (Binuhatan 5:42) Mga 20 anyos sang ulihi, si apostol Pablo naghimo sang pamalaybalay nga ministeryo, kay ginpahanumdom niya ang Cristianong mga gulang gikan sa siudad sang Efeso: “Wala ako mag-isol sa pag-asoy sa inyo sang bisan ano nga mapuslanon kag nagatudlo sa inyo sa dayag kag sa pamalaybalay.”—Binuhatan 20:20.
4. Ngaa makasiling kita nga ang Binuhatan 5:42 kag Binuhatan 20:20 nagakahulugan nga ang pagbantala sang mga sumulunod ni Jesus ginhimo sa pamalaybalay?
4 Sa Binuhatan 5:42 ang tinaga nga “pamalaybalay” ginbadbad halin sa kat’ oiʹkon. Ang ka·taʹ diri gingamit sa “distributive” nga kahulugan. Gani, ang pagbantala sang mga disipulo ginpanagtag sa mga pamalay. Nagakomento nahanungod sa Binuhatan 20:20, si Randolph O. Yeager nagsulat nga si Pablo nagpanudlo “sa publiko nga mga pagtinipon [de·mo·siʹa] kag sa pamalaybalay (distributive [ka·taʹ] upod sa accusative). Si Jesus naghinguyang sang tatlo ka tuig sa Efeso. Ginduaw niya ang tagsa ka pamalay, ukon sa indi magkubos nagbantala sa tanan nga katawhan (bersikulo 26). Yari diri ang makasulatanhon nga pagkinahanglan para sa pamalaybalay nga ebanghelismo kag subong man sang ginahimo sa mga miting publiko.”
5. Sa Binuhatan 20:20, ngaa wala lamang ginapatuhuyan ni Pablo ang sosyal nga mga pagduaw sang mga gulang ukon ang mga pagduaw sa pagbantay?
5 Ang kaanggid nga paggamit sa ka·taʹ makita sa Lucas 8:1, nga nagasiling nahanungod kay Jesus nga nagabantala “sa mga siudad kag mga minuro.” Gingamit ni Jesus ang pangmadamo nga dagway nga katʹ oiʹkous sa Binuhatan 20:20. Diri ang iban nga mga badbad sang Biblia nagasiling “sa inyo mga puluy-an.” Apang wala lamang ginapatuhuyan sang apostol ang sosyal nga mga pagduaw ukon mga pagduaw sa pagbantay (shepherding sa Ingles) sang mga gulang sa mga puluy-an sang mga masigkatumuluo. Ginapakita sang iya masunod nga mga pinamulong nga nagahambal sia nahanungod sa pamalaybalay nga ministeryo sa tunga sang mga ditumuluo, kay nagsiling sia: “Apang nagpanaksi ako sing maid-id sa mga Judiyo kag sa mga Griego nahanungod sa paghinulsol sa Dios kag pagtuo sa aton Ginuong Jesus.” (Binuhatan 20:21) Ang mga masigkatumuluo naghinulsol na kag nagtuo kay Jesus. Gani, ang Binuhatan 5:42 kag Binuhatan 20:20 may kaangtanan sa mga ditumuluo sa “pamalaybalay,” ukon sa mga ganhaan.
Wala sing Tal-us sa Sini
6. Ano ang ginsiling nahanungod sa kinaugali sang pagbantala nga hilikuton ni Pablo sa Efeso?
6 Nagakomento sa pinamulong ni Pablo sa Binuhatan 20:20, sang 1844 si Abiel Abbot Livermore nagsulat: “Indi lamang sia kontento sa pagdiskurso sa dayag nga pagtinipon, kag sa pagpanagtag paagi sa iban nga mga instrumento, kundi makugi niya nga ginhimo ang iya daku nga hilikuton sing pribado, sa pamalaybalay, kag literal nga gindala sa puluy-an ang kamatuoran sang langit sa puluy-an kag tagipusuon sang mga taga-Efeso.” Sining karon lang, ini ginsiling: “Ang pamalaybalay nga pagpalapnag sang ebanghelyo nagalaragway sa nahaunang-siglo nga mga Cristiano kutob sa ginsuguran (cf. Binuhatan 2:46; 5:42). . . . [Si Pablo] maid-id nga nagtuman sang iya responsabilidad sa mga Judiyo kag mga Gentil sa Efeso, kag ginbilin sila nga wala sing balibad kon mapatay sila sa ila mga sala.”—The Wesleyan Bible Commentary, Tomo 4, pahina 642-3.
7. Ngaa masiling nga ang Dios nahamuot sa pamalaybalay nga ministeryo sang mga Saksi ni Jehova?
7 Bisan pa ang publiko nga paghambal may lugar sa pagbantala sang maayong balita, indi ini tal-us para sa personal nga pagpakigsugilanon sa ganhaan. Sa sining kaangtanan, ang eskolar nga si Joseph Addison Alexander nagsiling: “Ang simbahan wala pa makaimbento sa pagtal-us sa lugar ukon sa pagtumbas sa epekto sang pagbantala sa simbahan kag sa balay.” Subong sang ginsiling sang eskolar nga si O. A. Hills: “Ang dayag nga pagtudlo kag pamalaybalay nga pagtudlo dapat nga mag-updanay.” Ang mga Saksi ni Jehova nagahatag sing instruksion paagi sa mga diskurso sa ila semanal nga Mga Miting Publiko. May maathag nga pamatuod man sila nga ang metodo sang mga apostoles sa pagpalapnag sang kamatuoran sang Biblia sa pamalaybalay epektibo. Kag si Jehova nahamuot gid sini, kay subong resulta sina nga ministeryo, ginapahulag niya ang linibolibo nga magdugok sa iya mataas nga pagsimba kada tuig.—Isaias 2:1-4; 60:8, 22.
8. (a) Ano ang ginsiling nahanungod sa rason kon ngaa ang pamalaybalay nga pagbantala epektibo? (b) Paano ipaanggid ang pagbantala sa ganhaan kag iban pa nga pagpanaksi sang mga Saksi ni Jehova kay Pablo?
8 Ang isa pa ka awtoridad nagsiling: “Nasapwan sang mga tawo nga mas mahapos madumduman ang panudlo sa ila ganhaan sang sa simbahan.” Ti, si Pablo yara sa mga ganhaan sing regular, nagahatag sing matahom nga halimbawa subong ministro. “Indi sia kontento sa pagtudlo kag pagdiskurso sa sinagoga kag sa merkado,” sulat sang eskolar sang Biblia nga si Edwin W. Rice. “Mapisan sia sa ‘pagtudlo’ sa ‘pamalaybalay.’ Isa ini ka balay-sa-balay, kamot-sa-kamot, guya-sa-guya nga pagpakig-away sa malaut, kag sa pagdaug sa mga tawo kay Cristo, nga sia nagpakig-away sa Efeso.” Narealisar sang mga Saksi ni Jehova nga ang tawo-sa-tawo nga mga paghinun-anon sa ganhaan epektibo. Dugang pa, nagaduaw liwat sila kag nalipay sa pagpakighambal bisan sa mga nagapamatok kon tugutan sining mga indibiduwal ang makatarunganon nga paghambalanay. Kaangay gid kay Pablo! Nahanungod sa iya, si F. N. Peloubet nagsulat: “Ang hilikuton ni Pablo indi tanan sa mga miting. Walay duhaduha nga ginduaw niya sing personal ang madamong mga tawo sa ila mga puluy-an kon nabalitaan niya ang tuhoy sa isa nga nagapangusisa, ukon nga interesado ukon bisan nagapamatok nga handa sa pagpakigsugilanon sa relihion.”
Ang mga Gulang Nagapanguna
9. Anong halimbawa ang ginhatag ni Pablo para sa mga masigkagulang?
9 Ano nga halimbawa ang ginhatag ni Pablo para sa mga masigkagulang? Ginpakita niya nga dapat sila mangin masidla kag walay kakapoy nga mga manugwali sang maayong balita sa pamalaybalay. Sang 1879, si J. Glentworth Butler nagsulat: “[Ang mga gulang sa Efeso] nakahibalo nga sa pagbantala [ni Pablo] indi gid sia apektado sang paghunahuna tuhoy sa personal nga katalagman ukon pagkapopular; nga wala gid niya ginpunggan ang kinahanglanon nga kamatuoran; nga wala gid sia, nga may ginadampigan, nagpabilin sa pinasahi ukon bag-o nga aspeto sang kamatuoran, kundi naglaygay lamang kag sang tanan nga mapuslanon ‘sa paggamit sang pagpabakud,’ ukon pagpalig-on; ang bug-os nga laygay sang Dios sa kaputli kag kabug-osan sini! Kag ining matutom nga ‘pagpakita,’ ining mainit nga ‘panudlo’ sang Cristianong kamatuoran amo ang batasan niya, indi lamang sa eskwelahan sa Tirano kag sa iban pa nga mga duog tiliponan sang mga disipulo, kundi sa tanan makadtuan nga panimalay. Sa pamalaybalay, kag sa kalag kag kalag, sa adlaw-adlaw nagpanaksi sia sang maayong balita sang katulad-Cristo nga luyag kag handum. Sa tanan nga klase kag rasa, sa mapintas nga Judiyo kag sa mayugataon nga Griego, ang iya isa ka tema—nga ginpaathag sing bug-os, nagalakip sang tanan iban pa kinahanglanon nga kamatuoran nga nagaluwas—amo ang paghinulsol sa Dios kag pagtuo sa aton Ginuong Jesucristo.”
10, 11. (a) Nahanungod sa Cristianong ministeryo, ano ang ginapaabot ni Pablo sa mga gulang sa Efeso? (b) Kaangay kay Pablo, sa anong sahi sang pagbantala nagapakigbahin ang mga Saksi ni Jehova, lakip na ang mga gulang?
10 Sa kahulugan, nian, ano ang ginapaabot ni Pablo sa mga gulang sa Efeso? Ginparaprase sang eskolar nga si E. S. Young ang pinamulong sang apostol sa sining paagi: “Wala lamang ako magpamulong sa publiko, kundi nagpangabudlay ako sa pamalaybalay, upod sa tanan nga klase, mga Judiyo kag mga Gentil. Ang tema sang akon ministeryo sa tanan nga klase amo ang ‘paghinulsol sa Dios kag pagtuo sa aton Ginuong Jesucristo.’ ” Nagapabutyag sang pinamulong ni Pablo sa iban nga paagi, si W. B. Riley nagsulat: “Ang maathag nga kahulugan amo: ‘Ginapaabot ko sa inyo nga padayunon ang akon ginsugdan, ang paghimo kag ang pagtudlo kag ginapaabot ko sa inyo nga batuan ang ginbatuan ko; sa pagtudlo sing pribado kag sing dayag subong sang ginhimo ko sa mga dalan kag sa pamalaybalay, sa pagpamatuod sa mga Judiyo kag mga Griego sang paghinulsol sa Dios kag pagtuo sa aton Ginuong Jesucristo, kay amo ini ang mga sadsaran!’ ”
11 Sing maathag, sa Binuhatan kapitulo 20, ginapakita ni Pablo sa mga masigkagulang nga ginapaabot sa ila nga mangin nagapamalaybalay sila nga mga saksi ni Jehova. Sa sining kaangtanan, ang nahaunang-siglo nga mga gulang dapat magpanguna, nagapahamtang sing nagakaigo nga halimbawa para sa tanan nga mga katapo sang kongregasyon. (Ipaanggid ang Hebreo 13:17.) Kaangay ni Pablo, nian, ang mga Saksi ni Jehova nagabantala sa pamalaybalay, nagasugid sa tanan nga katawhan nahanungod sa Ginharian sang Dios, paghinulsol sa Iya, kag pagtuo kay Jesucristo. (Marcos 13:10; Lucas 24:45-48) Kag sa sinang pamalaybalay nga hilikuton, ang gintangdo nga mga gulang sa tunga sang modernong-adlaw nga mga Saksi ginapaabot nga magpanguna.—Binuhatan 20:28.
12. Ano ang wala paghimua sang iban nga mga gulang anay, apang sa ano nagapanguna ang mga gulang karon?
12 Sang 1879, si Charles Taze Russell nagsugod sa pagbalhag sang Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence, nga ginatawag karon Ang Lalantawan Nagabantala sang Ginharian ni Jehova. Si Russell kag ang iban pa nga mga Estudyante sang Biblia nagwali sang mensahe sang Ginharian sa apostoliko nga paagi. Apang, sang masunod nga mga tuig, ang iban nga mga gulang sa kongregasyon wala magpadayon sa ila mga responsabilidad sa pagpanaksi. Halimbawa, ang isa ka Saksi nagsulat: “Maayo ang lakat sang tanan tubtob nga nag-abot ang pahibalo nahanungod sa tanan nga nagapakigbahin sa pamalaybalay nga pagpanaksi dala ang literatura kag labi na ang pamalaybalay nga hilikuton kon Domingo—ini sang 1927. Ang amon ginboto nga mga gulang nagpamatok kag nagtinguha sa pagpalas-ay sa bug-os nga klase gikan sa paghimo ukon sa pagpakigbahin sa sina nga hilikuton.” Sang ulihi, ang mga lalaki nga wala nagpakigbahin sa pamalaybalay nga pagbantala ginkuhaan sing pribilehiyo nga mag-alagad subong mga gulang. Sa karon, man, ang mga nagaalagad subong mga gulang kag mga ministeryal nga alagad ginapaabot nga magpanguna sa pamalaybalay nga pagpanaksi kag sa iban nga dagway sang Cristianong ministeryo.
Ang Tanan Saksi
13. (a) Ano ang dapat naton himuon bisan pa ang mga tawo wala nagapamati sa mensahe sang Ginharian? (b) Paano ginpaanggid si Pablo kay Ezequiel?
13 Paagi sa bulig ni Jehova, ang mga Cristiano dapat magwali sang mensahe sang Ginharian sa balaybalay, bisan pa nga wala ini ginabaton nga may apresasyon. Subong manugbantay sang Dios, si Ezequiel nagpaandam sa katawhan mamati man sila ukon indi. (Ezequiel 2:5-7; 3:11, 27; 33:1-6) Nagapakita sang pagkaanggid sa ulot ni Ezequiel kag ni Pablo, si E. M. Blaiklock nagsulat: “Gikan sa [pamulongpulong ni Pablo sa Binuhatan kapitulo 20] nagautwas ang isa ka maathag nga laragway sang ministeryo sa Efeso. Talupangda ang masunod: Una, ang madagmit nga katutom ni Pablo. Wala sia nagapangita sing popularidad ukon kahamuot sang publiko. May hilikuton kaangay ni Ezequiel subong manugbantay, ginhimo niya ang iya katungdanan sing makugi kag sing bunayag sa pagsakdag sang iya pamulongpulong. Ikaduha, ang iya mahigugmaon nga simpatiya. Indi sia ang tawo nga nagapaguwa sang mga pulong sang kalaglagan sa iya mga bibig nga wala sing balatyagon. Ikatlo, ang iya wala sing kakapoy nga ebanghelismo. Sing dayag kag sa pamalaybalay, sa siudad kag sa bug-os nga probinsia, ginbantala niya ang ebanghelyo.”
14. Ngaa ang pagpanaksi responsabilidad sang tanan nga nagdedikar kay Jehova nga Dios sa pangamuyo paagi kay Jesucristo?
14 Ang bugana nga pagpakamaayo sang Dios sa iya mga alagad karon wala gid nagahatag sing pangduhaduha nga nahamuot sia nga dal-on nila ang ngalan nga Mga Saksi ni Jehova. (Isaias 43:10-13) Dugang pa, mga saksi man sila ni Cristo, kay ginsilingan ni Jesus ang iya mga sumulunod: “Magabaton kamo sing gahom kon ang balaan nga espiritu mag-abot sa inyo, kag mangin saksi ko kamo sa Jerusalem kag sa bug-os nga Judea kag Samaria kag tubtob sa ukbong sang duta.” (Binuhatan 1:8) Gani ang pagpanaksi responsabilidad sang tanan nga nagdedikar kay Jehova nga Dios sa pangamuyo paagi kay Jesucristo.
15. Ano ang ginsiling nahanungod sa pagpanaksi nga hilikuton sang dumaan nga mga Cristiano?
15 Amo ini ang ginsiling nahanungod sa pagpanaksi: “Nagadalahig ini sa bug-os nga simbahan. Ang misyonero nga hilikuton sang unang simbahan indi responsabilidad sang Women’s Missionary Society ukon sang Foreign Mission Board. Ang hilikuton sa pagpanaksi wala ginbilin sa mga propesyonal kaangay sang mga gulang, mga deakono, ukon bisan sa mga apostoles. . . . Sadto anay ang simbahan misyon. Ang misyonero nga programa sang dumaan nga simbahan ginpasad sa duha ka haumhaum: (1) Ang pangunang hilikuton sang simbahan amo ang bug-os kalibutan nga ebanghelisasyon. (2) Ang responsabilidad sa pagtuman sini nga hilikuton gintugyan sa bug-os nga Cristianong komunidad.”—J. Herbert Kane.
16. Ano nga pagbaton ang ginhimo sang mga manunulat sang Cristiandad nahanungod sa mga Cristiano kag sa pagpanaksi?
16 Bisan pa nga ang modernong-adlaw nga mga manunulat sang Cristiandad wala nagaugyon sa mensahe sang Ginharian, ginakilala sang iban nga ang mga Cristiano may obligasyon sa pagpanaksi. Halimbawa, sa libro nga Everyone a Minister, si Oscar E. Feucht nagsiling: “Wala sing pastor ang makatuman sa ministeryo nga ginhatag sang Dios sa tagsa ka tumuluo. Sing masubo ang mga siglo sang sayop nga panghunahuna sa simbahan naghimo sa hilikuton sang 500 ka parokyano nga hilikuton sang isa ka pastor. Indi amo sini sa dumaan nga simbahan. Sila nga nagtuo naglakat bisan diin sa pagbantala sang Pulong.”
17. Ano ang masiling nahanungod sa lugar sang pagpanaksi sa kabuhi sang dumaan nga mga Cristiano?
17 Ang pagpanaksi amo ang importante sa tanan sa kabuhi sang dumaan nga mga Cristiano, subong nga amo man sini sa tunga sang katawhan ni Jehova karon. “Sa paghambal sing masangkad,” sulat ni Edward Caldwell Moore sang Harvard University, “ang nahaunang tatlo ka siglo sang Cristianong hublag nakilal-an paagi sa kapagsik para sa pagpalapnag sang kamatuoran. Ang Cristianong balatyagon amo ang ebanghelismo, ang pagsugid sa mensahe sang paggawad. . . . Apang, ang paglapnag sang impluensia kag panudlo ni Jesus, sang naunang panag-on, ginhimo sang mga lalaki nga ginatawag naton mga misyonero. Ginhimo ini sang mga lalaki sang tanan nga palamugnan kag okupasyon kag sang tanan nga klase sang katilingban. Ginhimo [nila] tubtob sa pinakamalayo nga dulunan sang [Romanong] emperyo inang sekreto sang nasulod nga kabuhi, inang bag-o nga panimuot sa kalibutan, nga sa ila eksperiensia nagkahulugan sang kaluwasan. . . . [Ang dumaan nga Cristianismo] kombinsido gid sa nagahilapit nga katapusan sang karon nga kahimusan sang kalibutan. Nagtuo ini sa hinali kag milagruso nga pagtukod sa bag-ong kahimtangan sang kalibutan.”
18. Anong daku nga paglaum ang nagalabaw sa mga damgo sang mga lider sa politika?
18 Sa pamalaybalay nga pagpanaksi kag sa iban nga dagway sang ila ministeryo, ang mga Saksi ni Jehova malipayon nga nagatudlo sa ila mga tagpamalati sa bag-ong kalibutan nga ginsaad sang Dios. Ang gintagna nga mga pagpakamaayo sang walay katapusan nga kabuhi nagalabaw gid sa pinakamatahom nga damgo sang karon nga mahimo nga mga manunukod sang bag-ong kahimusan sang kalibutan. (2 Pedro 3:13; Bugna 21:1-4) Bisan pa nga ang tanan maluyag sa pagkabuhi sa matahom nga bag-ong kalibutan sang Dios, indi amo sina ang matabo. Apang, binagbinagon naton sa masunod ang pila ka epektibo nga mga paagi nga matudluan sang mga alagad ni Jehova ang mga nagapangita sang kabuhi nga dayon.
Paano Mo Sabton?
◻ Ngaa makasiling kita nga ang Binuhatan 5:42 kag Binuhatan 20:20 nagakahulugan nga ang mga sumulunod ni Jesus dapat magbantala sa pamalaybalay?
◻ Paano naton nahibaluan nga nahamuot ang Dios sa pamalaybalay nga ministeryo sang mga Saksi ni Jehova?
◻ May kaangtanan sa ministeryo, ano ang ginakinahanglan sa mga gulang kag sa mga ministeryo nga alagad?
◻ Ano dapat ang lugar sang pagpanaksi sa kabuhi sang Cristiano?
[Laragway sa pahina 10]
Sang 33 C.E., ang mga disipulo ni Jesus nagpanaksi sa pamalaybalay sa walay langan
[Laragway sa pahina 13]
Si Pablo nagpanudlo sa “pamalaybalay.” Ini nga sahi sang ministeryo ginahimo karon sang mga Saksi ni Jehova