Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • g92 10/8 rau 9-11
  • Idia Daradara Matamata Taudia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Idia Daradara Matamata Taudia
  • Noga!—1992
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Oi Hadibadia Kara Goeva be Mai Davana Namona
  • Oiemu Haheitalai
  • Oi Do Hadibadia Lasi, Eiava?
  • Emui Natudia ida Mahuta Hebou Karana Herevalaia
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia E Herevalaiamu—2011
  • Tama Sina—Emui Natudia Umui Naria!
    1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Natudia Dekenai Mahuta Hebou Karana Oi Herevalaia
    Noga!—2016
  • Mahuta Hebou Karana be Daika ese Idia Hadibalaia?
    Noga!—1992
Ma Haida Itaia
Noga!—1992
g92 10/8 rau 9-11

Idia Daradara Matamata Taudia

MATAMATA taudia be kara bodaga herevadia idia kamonai momo. Mahuta hebou herevadia idauidau amo gau momo idia hoihoilaia, hegeregere tamaka bona piripou. Hari inai nega ena miusik be mahuta hebou herevadia amo idia honu momokani. Televisen dekenai tatau bona hahine toadia namodia be matabodaga karadia idauidau idia karaia. To unai kara be ia maoro, eiava?

America ena niuspepa badana ta ia gwau, taunimanima idia raraia momo televisen piksa dekenai “mahuta hebou karadia momo idia hahedinaraia karana” be “lalo-hekwarahi bona dika ia havaraia diba program hahedinaraia kava dalana.” The Journal of the American Medical Association ese ia gwauraia ”televisen bona muvini piksa taudia ese matamata taudia edia lalona idia veria moni idia abia totona.”

Namona be oiemu natuna dekenai oi hahedinaraia goevagoeva taunimanima ibounai lasi be unai bamona mauri idia noholaia. Ena be idia gwau, America dekenai edia mauri lagani 17 kekenidia edia namba iboudiai amo kahana be mahuta hebou karana idia karaia vadaeni, to unai anina be unai namba amo kahana be mahuta hebou karana idia do karaia lasi. United States ena Edukeisini Seketere gunana William J. Bennett, ia gwau: “‘Taunimanima ibounai’ lasi be unai bamona kara idia karaia, bona reana ita ese unai matamata taudia​—⁠idia mahuta hebou lasi edia lagani 17 kekenidia​—⁠do ita gwauraidia namo bona do ita durudia danu.”

Ia hahedinaraia Grady Memorial Hospital, Atlanta, Georgia, U.S.A. dekenai, stadi ta idia karaia neganai, edia mauri lagani 16 henunai kekenidia 10 10 amo 9 9 “idia ura diba edena bamona do idia gwau ‘lasi’ mahuta hebou karana dekenai.” Bema haida ese oiemu natuna idia veria toho matabodaga karadia idia karaia hebou totona, ia dekenai oi hahedinaraia goevagoeva diba edia hereva auka dalana amo do idia hahedinaraia goevagoeva unai bamona kara idia ura lasi? Idia dekenai oi hahedinaraia diba unai bamona idia karaia neganai taunimanima namodia ese idia do idia matauraidia, ani? Kekeni matamata ta, ladana Emily, ese California, U.S.A. ena niuspepa ta ia hamaoroa, ia gwau: “Mahuta hebou karana idia karaia lasi taudia be idia matauraidia bada.”

Namona be oiemu natudia oi durudia, oi hahedinaraia mahuta hebou karana be mai ena siahu bada​—⁠ena siahu be bada herea dainai, tanobada besedia ibounai ia havaraia. Namo lasi ita gwau unai siahu ita bigaua diba lasi. To unai be hegeregere mai ena siahu bada motuka, dala ena taravatu hegeregerenai do idia gaukaralaia namonamo be namo. Ororo ai ia gageva dalana dekenai taravatu badinaia lasi karana ese dika ia havaraia diba. Dirava ese ia henia taravatudia mahuta hebou karana dekenai ita badinaia lasi neganai, unai bamona dika do ia havaraia. Edena bamona oiemu lalokau natudia oi durudia diba unai dala maorona idia lalo-pararalaia totona?

Oi Hadibadia Kara Goeva be Mai Davana Namona

Emu natuna mero matamata eiava kekeni matamata ida Bible dekenai mai hairai bada Sulama kekeni ena haheitalai namona umui kikilaia hebou. Ia be mai maoro danu ia gwau diba: “Lau be haba ta bamona, lauegu ratana be kohoro bamona.” Ena kara maoro dekenai ia be tuari hanuana ena kohoro latadia idia hanaia diba lasi maguna bamona. Bona do ia adavaia tauna ena matana dekenai, ia be “maino ia davaria” kekenina ta bamona. Oibe, kara maoro ena davana namona ta be lalo-maino, kara kerere dainai ia lalohisihisi lasi.​—⁠Solomon Ena Ane 8:⁠10.

To edena bamona matamata tauna ta be goeva dalana dekenai haba ta bamona do ia noho? Unai bamona kara haida idia do vara lasi neganai, namona be oiemu natuna oi hadibaia namonamo bena sibona do ia naria namonamo diba, eiava mahuta hebou kara amo do ia raka siri diba. Hegeregere, namona be idia diba inuinu tauna ese motuka do ia taria neganai dika bada do ia havaraia diba, danu, bema matamata taudia be pati ta idia karaia to muramura be unuseniai idia gaukaralaia bona tau badana ta be lasi, unai ese dika bada do ia havaraia diba.

Namona be oi durudia bona oi hadibadia, bema mero bona kekeni ruaosi sibodia idia noho ruma ta lalonai, unai ese dala ia kehoa mahuta hebou karana do idia karaia diba totona. Namona be matamata taudia idia diba goevagoeva idia do headava lasi neganai ta ese edia imana amo edia tauanina ena hehuni kahadia idia dogoatao, edia ratana danu idia dogoatao be namo lasi. Oi hahedinaraia namonamo haida ese edia tauanina idia dogoatao neganai unai ese edia lalona ia ha-uraia mahuta hebou karana idia karaia totona.​—⁠1 Korinto 7:⁠1 itaia danu.

Namona be emu lalokau natuna oi hadibaia namonamo lalokau momokani abia karana be mahuta hebou karana amo sibona lasi, bona idia do headava lasi neganai mahuta hebou karana idia karaia be kerere. Matamata taudia haida be mahuta hebou karana idia karaia guna bena gabeai headava herevana idia gwauraia. Reana taunimanima idauidau danu idia mahuta hebou to idia do headava lasi. Bena lagani haida idia lao murinai, idia ura idia headava momokani neganai, idia davaria ta ese idia ia ura henia lasi bona sibodia idia noho kava. Momokani, ta dekenai idia gwauhamata henia lasi to ta ese idia dekenai ia gwauhamata henia lasi danu.

Namona be oiemu natuna memero bona kekeni idia diba namonamo edia mero eiava kekeni ena kara goeva dagina be gau badana momokani, bona namo lasi ranu dikana bamona do idia negea kava. Oiemu natuna oi durudia bona do idia diba, Dirava ese ia hegaegaelaia headava karana amo sibona mahuta hebou karana idia moalelaia momokani diba. Mai hairai anena amo, Bible be inai bamona ia gwau: “Oi sibona emu ranu gabuna amo, bona oi sibona emu ranu gurina amo ranu oi inua. Emu ranu do ia lohilohi rohoroho eiava ariara ai do ia aru lao, a? Emu ranu lohilohi gabuna do ia namo; oi matamata neganai oi adavaia hahine do oi moalelaia noho.”​—⁠Hereva Lada-isidia 5:​15, 16, 18.

Umui be lalokau tama sina dainai namona be umui hekwarahi emui natudia dekenai unai kara momokanidia umui hadibadia totona. Hari inai nega lalonai, unai be gaukara aukana ta, badina hari idia rogorogo kekeni momo edia kara idia abia dae. Hospital dekenai hahine ia durudia natuna havaraia totona hahinena ta, ladana Lillian, ia gwau, hari ia hoa lasi bema tubuna tauna be mai moale danu lagani 15 headava lasi tamana ta dekenai ia vara matamata beibi ia henia, bona unai neganai unai tamana ia gari bada herea, badina ia hegaegae lasi, ia ura lasi, bona ia hegeregere lasi unai beibi ia abia dae totona.

Televisen dekenai ia hereva tauna ta ia gwau, “idia headava lasi sina matamata momo” be nega momo edia sikuli idia karaia haorea diba lasi, idia gaukara diba lasi, bona edia natudia idia tubu daekau lalonai idia naridia namonamo diba lasi. Ia gwau, “unai sina matamatadia be sibodia edia dika lalonai idia noho. . . . Ogogami idia koua diba lasi bona unai noho ese ma ogogami daladia ia havaraia.”

Oiemu Haheitalai

Oiemu kara ese oiemu natuna edia mauri do ia haidaua diba. Reana oi itaia diba lasi, to kara haida dekenai unai be do ia momokani. Bema tamana ena matana be hahine idauidau ia raraia momo, dahaka do ia vara? Eiava tau ta mai hairaina ia raka hanai bona sinana ia gwau: “Ia be tau mai hairaina momokani” dahaka do ia vara? Unai bamona tama sina be edia natudia idia durua idia kara goeva totona, eiava? Bema oi be tauanina ena toana sibona oi laloa, vadaeni, oiemu natuna danu ese tauanina karadia ia laloa guna, to kara goeva, hebogahisi, lalokau momokani eiava Dirava ia gwauhamata henia karana ia laloa guna lasi.

Oiemu natuna dekenai mahuta hebou karana naria dalana oi hadibadia namonamo totona be reana guna oi diba lasi, to unai be maduna bada. Hegeregere inai kara be mai anina bada: oiemu kara, emu ruma bese idia noho hebou mamina, oiemu ura emu natudia be idia do maragi momokani oi hadibadia hamatamaia, bona emu haheitalai. Momokani, unai kara iboudiai karaia totona oiemu nega bada oi negea bona oi hekwarahi bada, to hahenamo bada do oi davaria!

Oi Do Hadibadia Lasi, Eiava?

To bema emu natudia idia bada vadaeni to unai hereva ibounai umui do kikilaia hebou lasi, dahaka do oi karaia? Reana do oi gwau diba: “Lau naria daudau unai gaudia be oi danu ita kikilaia hebou totona, unai dainai lau kerere, to lau ura oiemu mauri do ia namo herea dainai, hari oi do lau hadibaia.”

Momokani, ena be emui natudia idia bada vadaeni, to namona be unai hereva oi kikilaia idia dekenai, namo lasi idia dekenai do oi herevalaia lasi momokani. Iseda natuna dekenai kara goeva ita hadibaia be maduna badana bona mai ena hahenamo. Ron Moglia, New York University amo, ia gwau: “Bema tama ta o sina ta be mahuta hebou herevana edia natudia dekenai hadibaia karana idia hesikulaia neganai, idia ese ekspiriens namo hereana idia reaia.”

Bema vanegai sibona Dirava ena taravatu kara goeva karadia dekenai oi abia dae, bona oiemu natudia idia diba guna oi be Dirava ena taravatu hegeregerenai oi noho lasi, namona be idia dekenai oi hahedinaraia dahaka dainai hari emu mauri oi haidaua. Reana do oi hamaorodia inai magasin do idia duahia bona ena hereva do umui kikilaia hebou. Bema oiemu natuna maragina ia gwau: “Unai ibounai lau diba vadaeni!” Namo lasi unai ese oiemu dala ia koua ia oi hadibaia totona. Sikuli lalonai idia herevalaia kava gaudia, eiava sikuli turadia, bona mahuta hebou karana idia diba momo taudia edia hereva ese kara goevadia idia hadibaia maoromaoro tama sina edia gabu idia abia diba lasi. Hereva momokani be inai, natudia hadibaia lasi neganai dika bada ia havaraia diba.

Oiemu natuna oi hadibaia totona do oi hekwarahi bada, to hahenamo bada do oi davaria diba! Bible ese ia hahedinaraia bamona, ia gwau: “Kara maoromaoro tauna be ena lalo-maoromaoro dekenai ia raka, iena murinai idia raka natudia danu do idia namo.”​—⁠Hereva Lada-isidia 20:⁠7.

[Picture on page 9]

Televisen ese mahuta hebou karana edena bamona ia hahedibalaia?

[Picture on page 10]

Motuka taria taravatuna badinaia lasi karana ese dika ia havaraia diba, bona Dirava badinaia lasi karadia ese dika bada idia havaraia danu

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia