Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w98 7/1 rau 19-24
  • “Mase Danu Do Ia Haorea”

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • “Mase Danu Do Ia Haorea”
  • 1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Edena Bamona Tauanina?
  • Tanobada Toreisi Louna
  • Daidia Do Idia Toreisi Lou?
  • Toreisi Lou be Dala Namona ai Do Ia Vara
  • Toreisi Lou Helarona be mai Ena Siahu
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2000
  • “Mase Taudia be Edena Bamona Do Idia Toreisi Lou?”
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2020
  • Toreisi-lou—Daidia edia, bona Edeseniai?
    Mauri Hanaihanai Paradaiso Lalonai
  • Toreisi Lou Helarona Do ia Vara Momokani!
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia (Stadi)—2020
Ma Haida Itaia
1998 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w98 7/1 rau 19-24

“Mase Danu Do Ia Haorea”

“Ia dekenai idia tuari taudia ibounai ia ese ia haorea murinai, Dirava ese mase danu do ia haorea.”​—1 KORINTO 15:26.

1, 2. (a) Aposetolo Paulo ese edena helaro mase taudia totona ia gwauraia? (b) Edena henanadai haida toreisi lou herevana dekenai Paulo ese ia herevalaia?

“LAU ese . . . tauanina ia toreisi lou, bona mauri hanaihanai lau abidadama henia.” Unai be Apostles’ Creed ena hereva. Katolik bona Protestan taudia be unai idia gwauraia loulou, to idia lalo-parara lasi idia abia dae herevadia be Greek aonega herevadia hegeregerena, aposetolo taudia idia abia dae herevadia hegeregerena lasi. Aposetolo Paulo ese Greek aonega herevadia ia dadaraia bona mase diba lasi soulina herevana ia abia dae lasi. To, vaira maurina herevana ia abia dae momokani bona Dirava ena lauma ena siahu henunai inai ia torea: “Ia dekenai idia tuari taudia ibounai ia ese ia haorea murinai, Dirava ese mase danu do ia haorea.” (1 Korinto 15:26) Idia mase noho tanobada besedia dekenai unai ena anina be dahaka?

2 Haere ita abia totona, Paulo ena toreisi lou herevana 1 Korinto karoa 15 ai mani ita itaia lou. Reana oi laloatao siri ginigunadia ai, Paulo ia hahedinaraia toreisi lou be Keristani hahediba herevana badana ta. Hari ia ese henanadai ta ia henia: “Sedira tau ta ia henanadai, ia gwau, ‘Mase taudia be edena bamona do idia toreisi? Edia tauanina be do edena bamona?’ ”​—1 Korinto 15:35.

Edena Bamona Tauanina?

3. Dahaka dainai haida ese toreisi lou herevana idia dadaraia?

3 Paulo be unai henanadai ia henia neganai, reana ia ura Plato ena lalohadai ia hakoikoia. Plato ia gwau taunimanima idia mase neganai, edia mase diba lasi soulina ia mauri noho. Idia maragi negana amo unai lalohadai idia abia dae taudia dekenai, Keristani hahediba herevana be anina lasi. Bema souli be ia mase lasi, toreisi lou ena anina be dahaka? Ma danu, reana idia dekenai toreisi lou herevana be lalohadai kavakavana bamona. Tauanina be kahu ai ia lao murinai, edena bamona ia toreisi lou diba? Baibel herevalaia tauna Heinrich Meyer ia gwau reana Korinto taudia ese unai lalohadai idia dadaraia, badina “tanobada aonega taudia idia gwau tauanina be tano ai ia lao murinai, ena kahana idauidau do idia gogoa diba lasi.”

4, 5. (a) Dahaka dainai abidadama lasi taudia edia lalohadai be anina lasi? (b) Paulo ia herevalaia “uhe” haheitalaina mani oi gwauraia. (c) Dirava ese idia toreisi lou horoa taudia dekenai edena bamona tauanina ia henia?

4 Paulo ia hahedinaraia edia lalohadai be anina lasi, ia gwau: “Kava taudia e, uhe ta tano lalonai oi hadoa neganai, be do ia tubu lasi ela bona ia mase guna. Oi hadoa gauna be gabeai ia vara anina, a? Lasi, oi hadoa gauna be uhe sibona, sedira uiti uhena o idau uhe ta. To Dirava ese unai uhe dekenai anina ia henia, iena ura hegeregerena, uhe ta ta edia anina korikori ia henia.” (1 Korinto 15:36-38) Dirava ese edia tanobada tauanidia do ia hatorea isi lasi. To, do idia idau.

5 Paulo ese toreisi lou be uhe ta ia tubu dalana ida ia hahegeregerea. Uiti ena uhe maragina ena toana be do ia tubu uiti ena toana bamona lasi. The World Book Encyclopedia ia gwau: “Uhe ta ia tubu matamaia neganai, ena lalonai ranu bada ia haboua. Ranu dainai uhe lalonai kemikol karadia momo idia vara. Danu, ranu dainai uhe ena lalona gaudia idia gudu bona uhe ena kopina idia makohia.” Momokani, unai uhe be ia mase bona ia tubu daekau uitina ai ia lao. “Dirava ese unai uhe dekenai anina ia henia,” ia ese unai uhe ena tubu idia biagua daladia ia havaraia, bona uhe ta ta be ena orea hegeregerena ena anina ia abia. (Genese 1:​11) Unai hegeregerena, horoa Keristani taudia idia mase guna. Bena, Dirava ia abia hidi negana ai, ia ese tauanina matamatadia ia henidia bona ia hamauridia lou. Paulo ese Filipi taudia ia hamaoroa bamona, ia gwau: “Iesu Keriso . . . ese iseda tauanina manokadia bona dikadia do ia senisia, bona iena tauanina mai hairaina danu ena toana bamona, iseda tauanina do ia halaoa.” (Filipi 3:20, 21; 2 Korinto 5:​1, 2) Idia toreisi lou neganai, lauma tauanina idia abia bona lauma gabuna ai idia mauri.​—1 Ioane 3:⁠2.

6. Dahaka dainai ita diba momokani Dirava ese idia toreisi lou horoa taudia dekenai lauma tauanina ia henia diba?

6 Unai oi abia dae be auka, a? Lasi. Paulo ia gwau animal edia tauanina danu be idauidau. Ma danu, ia ese guba anerudia bona tanobada taudia ia herevalaia, ia gwau: “Guba taudia edia tauanina bona tanobada taudia edia tauanina danu idia noho.” Dirava ese ia havaraia mauri lasi gaudia momo herea danu be idauidau. Saiens taudia ese hisiu haida, hegeregere blue stars, red giants, bona white dwarfs idia do itaia lasi neganai, Paulo ia gwau: “Bona hisiu ta ta edia hairai be idauidau.” Unai ita laloa neganai, ita diba Dirava ese idia toreisi lou horoa taudia dekenai tauanina idauna ia henia diba, ani?​—1 Korinto 15:39-​41.

7. Bodaga diba lasi ena anina be dahaka, bona mase diba lasi ena anina be dahaka?

7 Bena Paulo ia gwau: “Mase taudia edia toreisi lou danu be unai bamona. Tauanina ita guria neganai ia be bodaga diba gauna, to ia toreisi lou neganai ia be bodaga diba lasi gauna.” (1 Korinto 15:42) Tanobada tauanina, ena be ia goevadae, to ia bodaga diba. Ia idia hamasea diba. Hegeregere, Paulo ia gwau ia toreisi lou tauna Iesu ena “tauanina do ia bodaga [lou] lasi.” (Kara 13:34) Nega ta lasi, tanobada tauanina, reana ia goevadae to ia bodaga diba tauanina, do ia abia lou. Dirava ese idia toreisi lou horoa taudia dekenai ia henia tauanina be do ia bodaga lasi​—mase eiava bodaga ese idia hadikaia diba lasi. Paulo be ma ia gwau: “Tauanina ita guria neganai ia be manoka bona iena toana be dika. To Dirava ese ia hatorea isi neganai, tauanina be ia goada bona mai hairaina danu. Tauanina ita guria neganai ia be tanobada gauna. To Dirava ese ia hatorea isi neganai, ia be lauma anina gauna.” (1 Korinto 15:43, 44) Gabeai, Paulo ia gwau: “Do ia mase diba gauna ese mase diba lasi gauna do ia halaoa.” Mase diba lasi ena anina be do ia doko diba lasi bona gau ta ese do ia hadikaia diba lasi. (1 Korinto 15:53; Heberu 7:​16, NW) Unai dala ai, unai toreisi lou taudia be Iesu, ‘guba dekena amo ia mai tauna, ena toana do idia abia,’ edia toreisi lou ena dala ia kehoa tauna unai.​—1 Korinto 15:45-49.

8. (a) Edena bamona ita diba idia toreisi lou taudia be guna tanobada dekenai idia mauri taudia? (b) Toreisi lou ia vara neganai, edena peroveta herevadia do idia guguru?

8 Ena be unai dala ai do idia idau, to idia toreisi lou taudia be guna, idia do mase lasi neganai, idia mauri taudia. Idia toreisi lou neganai, edia diba bona edia Keristani kara goadadia be guna bamona. (Malaki 3:3; Apokalupo 21:10, 18) Unai dala ai idia be Iesu Keriso bamona. Guna ia be lauma, bena taunimanima ai ia lao. Bena ia mase bona ia toreisi lou neganai ia be lauma ta. To, “Iesu Keriso be varani bona hari ia idau lasi. Bona do ia idau lasi, ela bona hanaihanai.” (Heberu 13:8) Horoa taudia edia hahenamo be hahenamo hereadaena! Paulo ia gwau: “Mase diba gauna Dirava ese do ia senisia, mase diba lasi gauna do ia halaoa. Bona inai bamona ia vara neganai, Buka Helaga ena hereva ta be do ia momokani vadaeni, [unai] hereva ia gwau: ‘Dirava ese mase ia haorea, Dirava ena kwalimu be ia momokani vadaeni!’ ‘Mase e, oiemu kwalimu be edeseni? Mase e, oiemu hisihisi ena siahu be edeseni?’ ”​—1 Korinto 15:54, 55; Isaia 25:8; Hosea 13:14, NW.

Tanobada Toreisi Louna

9, 10. (a) Korinto Ginigunana 15:24 ai, “dokona” ena anina be dahaka, bona unai nega lalonai dahaka gaudia do idia vara? (b) Dirava ese mase ia do haorea lasi neganai, dahaka do ia vara guna?

9 Guba dekenai mase diba lasi maurina ena helaro idia abia lasi taudia milioni momo be mai edia helaro danu, a? Oibe, mai edia helaro namona! Paulo ese guba toreisi louna be Keriso ia giroa lou negana lalonai do ia vara ia gwauraia hedinarai, bena unai murinai idia vara gaudia ia herevalaia, ia gwau: ‘Unai murinai dokona do ia ginidae, Keriso ese gunalaia taudia ibounai, lohia taudia ibounai, bona siahu taudia ibounai ia haorea. Unai neganai danu Keriso ese Dirava ena Basileia be Tamana Dirava ena imana dekenai do ia atoa.’​—1 Korinto 15:23, 24.

10 “Dokona” be Keriso ena Lagani 1,000 Lohia Negana ena dokona, Iesu ese ena Dirava bona Tamana dekenai mai ena manau bona abidadama ida Basileia ia henia lou negana. (Apokalupo 20:4) Dirava ena palani, “ia karaia gaudia ibounai, guba dekenai bona tanobada dekenai, be Keriso” lalonai ia haboua karana, be do ia guguru vadaeni. (Efeso 1:9, 10) To, unai ia do vara lasi neganai, Keriso ese Dirava ena ura idia dadaraia “gunalaia taudia ibounai, lohia taudia ibounai, bona siahu taudia ibounai” do ia hadikaia ore. Unai be Aramagedono ai ia vara hadikaia karana sibona lasi. (Apokalupo 16:16; 19:11-​21) Paulo ia gwau: “Keriso ese gau ibounai do ia biagua, ela bona Dirava ese ia dekenai idia tuari taudia ibounai iena aena henunai do ia atodia. Ia dekenai idia tuari taudia ibounai ia ese ia haorea murinai, Dirava ese mase danu do ia haorea.” (1 Korinto 15:25, 26) Oibe, ia ese Adamu amo ita abia kara dika ibounai bona mase do ia haorea vaitani. Unai nega ai, Dirava ese “mase guria gabu” amo taunimanima ibounai ia hamauria lou vadaeni.​—Ioane 5:28.

11. (a) Edena bamona ita diba Dirava ese mase soulidia ia hamauria lou diba? (b) Tanobada dekenai do idia toreisi lou taudia be edena bamona tauanina do idia abia?

11 Unai ena anina be taunimanima soulidia ia havaraia lou. Unai do ia karaia diba, a? Oibe, Salamo 104:​29, 30 ese unai ia hamomokania, ia gwau: “Bema oi ese edia lagana oi hadokoa neganai, idia be idia mase, bona kahu dekenai ma idia giroa lou, kahu ma idia do oi halaoa lou. To bema laga oi henidia neganai, idia be mauri idia davaria.” Ena be toreisi lou taudia edia toana be idia do mase lasi neganai edia toana bamona, to edia tauanina be guna gauna lasi. Dirava ese guba dekenai toreisi lou idia abia taudia dekenai ena ura hegeregerena tauanina ia henia bamona, idia dekenai tauanina ia henia danu. Unai dainai ita hoa lasi edia tauanina matamatadia be do idia goada bona edia toana gunana amo do ia idau herea lasi, edia lalokau taudia ese idia dibadia totona.

12. Tanobada toreisi louna be edena negai do ia vara?

12 Tanobada toreisi louna be edena negai do ia vara? Mareta ese ena tadina, ia mase vadaeni Lasaro, ia herevalaia, ia gwau: “Lau diba dina gabeai, toreisi lou dinana neganai, do ia toreisi lou.” (Ioane 11:24) Edena bamona unai ia diba? Iena negai toreisi lou idia hepapahuahulaia bada, badina Farisea taudia ese toreisi lou idia abia dae to Sadukea taudia ese idia abia dae lasi. (Kara 23:8) Ena be idia hepapahuahulaia, to reana Mareta ese Keristani negana ia do matamaia lasi neganai idia noho abidadama taudia, toreisi lou helarona idia abia taudia, ia diba. (Heberu 11:35) Danu, Daniela 12:​13 ena hereva amo ia lalo-parara diba, toreisi lou be nega dokona ai do ia vara. Eiava reana Iesu ese unai ia hadibaia. (Ioane 6:​39) Unai “nega dokona” be Keriso ena Lagani 1,000 Lohia Negana lalonai. (Apokalupo 20:6) Unai “nega” ai unai kara badana do ia matamaia ena moale mani oi laloa!​—Luka 24:41 itaia.

Daidia Do Idia Toreisi Lou?

13. Edena toreisi lou matahanaina be Apokalupo 20:​12-​14 ese ia herevalaia?

13 Apokalupo 20:​12-​14 ese Ioane ena matahanai, tanobada toreisi louna ia herevalaia, ia gwau: “Bona mase taudia, ladana bada taudia bona ladana maragi taudia be lau itaia, helai gabuna badana ena vairanai idia gini. Vadaeni Dirava ese buka haida ia kehoa, bona buka ma ta ia kehoa, mauri bukana. Bona mase taudia be Dirava ese ia kota henia, edia kara buka lalonai ia torea hegeregerena. Davara lalonai idia mase vadaeni taudia be davara ese idia ia henia daekau lou. Bona Mase, bona mase taudia edia gabu ese idia lalonai idia koua noho taudia idia henia daekau lou. Vadaeni idia danu be Kota Biaguna ese edia kara hegeregerena idia ia kota henia. Ia ese Mase, bona mase taudia edia gabu, be lahi gohuna lalonai ia negea diho. Inai lahi gohuna be mase iharuana.”

14. Unai toreisi lou taudia huanai daidia idia noho?

14 Guna idia mauri bona idia mase “ladana bada bona ladana maragi taudia,” dagi bada taudia bona dagi lasi taudia be do idia toreisi lou. Beibi maragidia danu be do idia toreisi lou! (Ieremia 31:​15, 16) Kara 24:15 ese mai anina bada gauna ma ta ia hahedinaraia, ia gwau: “Mase taudia dohore idia toreisi lou, kara maoromaoro taudia, bona kara maoromaoro lasi taudia danu.” Unai “kara maoromaoro” taudia haida be idaunegai abidadama tatau bona hahine, hegeregere Abela, Enoka, Noa, Aberahamo, Sara, bona Rahaba. (Heberu 11:​1-​40) Mani oi laloa, Baibel ese ia herevalaia idaunegai gaudia be idia itaia taudia ida do oi herevahereva diba bona gau ma haida do oi dibaia! Unai “kara maoromaoro” taudia ma haida be vanegai laganidia lalonai idia mase taudia tausen momo, idia be Dirava idia gari henia bona guba helarona idia abia lasi taudia. Oiemu ruma bese tauna ta eiava oiemu lalokau tauna ta be reana idia huanai ia noho, a? Oi diba idia do oi davaria lou be lalona hagoadaia gauna badana! To, do idia toreisi lou “kara maoromaoro lasi” taudia be daidia? Idia be Baibel ena hereva momokani idia dibaia diba lasi bona idia badinaia diba lasi mase taudia milioni, eiava reana bilioni momo.

15. Idia mauri lou taudia be “Dirava ese ia kota henia, edia kara buka lalonai ia torea hegeregerena” ena anina be dahaka?

15 Do idia toreisi lou taudia be edena bamona “Dirava ese ia kota henia, edia kara buka lalonai ia torea hegeregerena”? Unai buka be guna idia karaia gaudia edia sivarai bukadia lasi; idia mase murinai, edia mauri lalonai idia karaia kara dika ese idia guidia lou lasi. (Roma 6:​7, 23) To, toreisi lou taudia be Adamu amo idia abia kara dika henunai idia do noho. Unai dainai, unai buka dekenai Dirava ena hahediba herevadia do idia noho, taunimanima ibounai ese unai do idia badinaia be namo, Iesu Keriso ena boubou amo namo bada idia abia totona. Adamu amo ita abia kara dika ibounai do ia ore neganai, “Dirava ese mase danu do ia haorea” vaitani. Lagani 1,000 edia dokona ai, Dirava be “gau ibounai edia biaguna momokani do ia lao.” (1 Korinto 15:28) Unai neganai taunimanima be Hahelaga Tauna Badana eiava Mauri Davana Karaia Tauna ena heduru idia abia noho be anina lasi. Taunimanima ibounai be Adamu ese guna ia moalelaia mauri goevadaena do idia abia.

Toreisi Lou be Dala Namona ai Do Ia Vara

16. (a) Dahaka dainai ita gwau diba toreisi lou be dala namona ai do ia vara? (b) Reana mase amo do idia mauri lou taudia ginigunadia be daidia?

16 Guba toreisi louna be dala namona ai ia vara, “ta ta edia nega, edia nega dekenai mauri do idia abia,” unai dainai ita diba tanobada toreisi louna ia vara negana lalonai, taunimanima hutuma be daradara havaraia dalanai nega tamona do idia toreisi lou lasi. (1 Korinto 15:23) Ita diba, toreisi lou taudia be ma haida ese do idia naria be namo. (Luka 8:​55 itaia.) Namona be tauanina dalanai idia naria bona​—mai anina bada gauna​—lauma dalanai do idia naria, Iehova Dirava bona Iesu Keriso idia diba namonamo bona mauri do idia abia totona. (Ioane 17:3) Bema idia ibounai be nega tamona do idia mauri lou, dala namona ai do idia naridia diba lasi. Ita laloa diba, toreisi lou taudia ta ta be edia nega edia nega ai do idia toreisi lou. Reana Satani ena tanobada ena dokona be ia kahirakahira neganai idia mase abidadama Keristani taudia be do idia toreisi lou guna. Ita laloa diba danu, idaunegai abidadama taudia, “king ena natuna tau” edia dagi do idia abia taudia, be do idia toreisi lou haraga.​—Salamo 45:16.

17. Baibel ese ia haerelaia lasi toreisi lou henanadaidia be dahaka dahaka, bona dahaka dainai Keristani taudia be unai gaudia idia lalo-hekwarahilaia be aonega karana lasi?

17 To, unai gaudia dekenai lalohadai aukadia ita abia lasi be namo. Baibel ese henanadai momo ia haerelaia lasi. Ia gwau lasi taunimanima idauidau be edena dala ai, edena negai, eiava edeseniai do idia toreisi lou. Ia gwau lasi mauri lou taudia be edena dala ai ruma, aniani, eiava dabua idia henia. Bona ita gwau diba lasi Iehova be edena dala ai toreisi lou natudia eiava iseda turadia bona lalokau taudia dekenai idia vara gaudia do ia naria. Momokani, unai bamona gaudia ita laloa be vaia taunimanima edia kara; to hari ita haerelaia diba lasi henanadai ita laloa momo be aonega karana lasi. Ita laloa bada noho gauna be Iehova ita hesiai henia bona mauri hanaihanai do ita abia. Horoa Keristani taudia edia helaro be guba toreisi louna mai ena hairai do idia abia. (2 Petero 1:​10, 11) “Mamoe idaudia” ese tanobada ai Dirava ena Basileia henunai mauri hanaihanai ahuna idia naria noho. (Ioane 10:16; Mataio 25:​33, 34) Toreisi lou gaudia momo, ita diba lasi gaudia unai, be Iehova ena imana dekenai ita rakatania. Iseda vaira negana ena moale ia laloa bada, badina ia be ‘mauri gaudia ibounai edia ura ia hagugurua’ diba Tauna.​—Salamo 145:16, NW; Ieremia 17:7.

18. (a) Paulo ese edena kwalimu karana ia herevalaia? (b) Dahaka dainai ita ese toreisi lou helarona ita abia dae momokani?

18 Paulo be ena hereva dokonai ia gwau: “To Dirava ita hanamoa! Lohiabada Iesu Keriso ena siahu dainai Dirava ese ita ia hagoadaia, vadaeni ita kwalimu!” (1 Korinto 15:57) Oibe, Iesu Keriso ena mauri davalaia boubouna ese Adamu amo ia mai masena ia haorea, bona horoa taudia bona “mamoe idaudia” be unai kwalimu idia moalelaia. To momokani, hari inai negai idia mauri “mamoe idaudia” edia helaro be hari uru taudia sibona idia abia helarona. Idia be ia bada ia lao noho “hutuma bada” taudia dainai, ia mai noho hisihisi badana amo do idia roho mauri diba bona do idia mase lasi! (Apokalupo 7:​9, 14, NW) To, “nega dika idia davaria” dainai, eiava Satani ena gaukara taudia dainai, reana do idia mase taudia danu ese toreisi lou helarona idia abia dae momokani diba.​—Hadibaia Tauna 9:11.

19. Hari inai negai Keristani taudia be edena hereva idia badinaia be namo?

19 Unai dainai, ita ese mase do ia ore dinana ita naria noho mai eda ura bada ida. Ita ese Iehova ena toreisi lou gwauhamatana ita abidadama henia goadagoada dainai, hari mauri dekenai lalohadai maorona ita abia. Herevana dahaka ia vara ita dekenai hari​—herevana bema do ita mase​—to ita diba Iehova ia gwauhamatalaia davana namona be ita amo gau ta do ia kokia diba lasi. Unai dainai, lagani 2,000 gunanai, Paulo ese Korinto taudia dekenai ia gwauraia hagoadaia herevana ena anina be bada ita dekenai danu, ia gwau: “Unai dainai, lauegu varavara taudia e, egu lalokau, do umui gini goada, do umui marere lasi. Nega ibounai Lohiabada ena gaukara do umui karaia goadagoada. Badina be umui diba Lohiabada ena gaukara lalonai, emui hekwarahi be hekwarahi kava lasi momokani.”​—1 Korinto 15:58.

Anina Oi Gwauraia Diba, A?

◻ Horoa taudia idia toreisi lou neganai edena bamona tauanina do idia abia henanadaina be Paulo ese edena bamona ia haerelaia?

◻ Edena dala ai bona edena negai Dirava ese mase do ia haorea?

◻ Tanobada toreisi louna idia abia taudia haida be daidia?

◻ Baibel ia herevalaia lasi gaudia be edena bamona ita laloa be namo?

[Picture on page 20]

“Uhe” be ia senisi neganai ia mase

[Pictures on page 23]

Idaunegai abidadama tatau bona hahine, hegeregere Abela, Enoka, Noa, Aberahamo, Sara, bona Rahaba be do idia toreisi lou taudia huanai

[Picture on page 24]

Toreisi lou negana be moale bada negana!

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia