Gima Kohorona INTANET LAIBRI
Gima Kohorona
INTANET LAIBRI
Hiri Motu
  • BAIBEL
  • PABLIKEISEN
  • HEBOUDIA
  • w99 3/15 rau 15-20
  • Mai Lalo-Parara Bona Lalona Veria Siahuna ida Oi Hadibaia

Oi abia hidi kahana ena vidio ia noho lasi.

Sori, hekwakwanai ia vara vidio ia loud totona.

  • Mai Lalo-Parara Bona Lalona Veria Siahuna ida Oi Hadibaia
  • 1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
  • Sinado maragidia
  • Inai Bamona Atikol
  • Oi Kamonai Namonamo
  • Auka Lasi Herevadia Edia Namo
  • Henanadai Gaukaralaia Namonamo
  • Kudouna Idia Hamarerea Haheitalai
  • Baibel Siridia Oi Duahia Namonamo
  • Hadibaia Tauna Badana Tohotohoa
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
  • Haheitalai Bona Laulau Herevadia Gaukaralaia
    Duahiduahi Bona Hadibaia Karana Oi Hanamoa
  • Hadibaia Dalana Namona Dibalaia
    Tiokratik Haroro Sikuli amo Heduru Oi Abia
  • “Nega Ibounai Ia Hadibaia Parabole Sibona Dekena Amo”
    Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia—2002
Ma Haida Itaia
1999 Gima Kohorona Iehova Ena Basileia Ia Harorolaia
w99 3/15 rau 15-20

Mai Lalo-Parara Bona Lalona Veria Siahuna ida Oi Hadibaia

“Aonega tauna ena kudouna dainai ena uduna ese lalo-parara ia hahedinaraia, bona ena uduna bibinadia dekenai lalona veria siahuna ia atoa.”​—AONEGA HEREVADIA 16:23, NW.

ITA be Dirava ena Hereva hadibaia taudia dainai, ita ese stadi taudia edia lalona sibona lasi to edia kudouna danu ita hadiaria toho. (Efeso 1:​18, NW) Unai dainai hadibaia karana ena anina be diba henia sibona lasi. New World Translation Baibel dekenai Aonega Herevadia 16:23 ia gwau: “Aonega tauna ena kudouna dainai ena uduna ese lalo-parara ia hahedinaraia, bona ena uduna bibinadia dekenai lalona veria siahuna ia atoa.”

2 Aposetolo Paulo be ena hadibaia gaukarana lalonai unai hakaua herevana ia badinaia. Korinto dekenai ia noho neganai, “Sabati Dinadia ibounai Paulo be dubu lalonai ia haroro. Ia ura Iuda taudia bona Helene taudia edia lalona do ia kehoa [“veria,” NW].” (Kara 18:4) Diba tauna ta ia gwau, unai siri ai idia gaukaralaia Greek gado herevana idia hahanaia “lalona veria” ena anina be “badina namona amo eiava kara maoromaoro herevana amo ta ena lalohadai haidaua karana.” Paulo ena lalona veria herevadia dainai taunimanima ese edia lalohadai idia haidaua. Ena lalona veria siahuna be goada dainai, ena inai taudia ese ia idia gari henia. (Kara 19:​24-​27) To, Paulo ena hadibaia karana ese taunimanima ta ena diba ia hahedinaraia lasi. Korinto taudia ia hamaoroa, ia gwau: “Lauegu hereva bona lauegu haroro be taunimanima edia aonega dekenai lasi, o egu diba bada dekenai lasi. To Lauma Helaga ena siahu lau ese umui dekenai lau hedinaraia momokani. Unai dainai emui abidadama be taunimanima edia aonega dekena amo ia gini lasi, to Dirava ena siahu dekena amo ia gini.” (1 Korinto 2:4, 5) Keristani taudia ibounai ese Iehova Dirava ena lauma ena heduru idia abia dainai, idia ibounai be lalona veria herevadia amo ma haida idia hadibaia taudia ai idia lao diba. To edena dala ai? Namona be hadibaia daladia namodia haida ita itaia.

Oi Kamonai Namonamo

3. Dahaka dainai lalo-parara be gau badana taunimanima ita hadibaia neganai, bona Baibel stadi tauna ena kudouna dekenai idia noho gaudia be edena bamona ita dibaia diba?

3 Hadibaia dalana ginigunana be hereva karana lasi, to kamonai karana. Aonega Herevadia 16:23 ia hahedinaraia bamona, ta ena lalona ita veria totona lalo-parara be gau badana. Iesu ese ia hadibaia taudia edia mauri ia lalo-pararalaia namonamo. Ioane 2:​25 ia gwau: “Taunimanima edia laloa, be ia diba momokani vadaeni.” To ita hadibaia taudia edia kudouna dekenai idia noho gaudia be edena bamona ita dibaia diba? Dala ta be ita kamonai namonamo. Iamesi 1:​19 ia gwau: “Umui ta ta ibounai ese hereva dekenai do umui kamonai haraga, to hereva do umui gwauraia haraga lasi.” Momokani, taunimanima ibounai ese edia lalohadai idia hahedinaraia haraga lasi. Iseda Baibel stadi taudia ese idia itaia namonamo ita ese edia namo ita tahua momokani neganai, reana edia lalohadai korikoridia idia ura idia hahedinaraia. Nega momo, mai hebogahisi ida ita henia henanadai namodia ese ita idia durua, ta ena kudouna do ia kehoa bona ena lalohadai ita “davaria diba” totona.​—Aonega Herevadia 20:5.

4 Keristani elda taudia ese kamonai namonamo karana idia hahedinaraia be gau badana. Unai neganai sibona idia hegeregere “taunimanima ta ta dekenai do [idia] haere henia mai maoromaoro danu.” (Kolose 4:6) Aonega Herevadia 18:13 ena sisiba be inai: “Hereva do oi kamonai guna, gabeai do oi haere. Bema oi haere haraga, oi be kavakava, bona hemarai do oi davaria.” Nega ta, idia ura heduru idia henia tadikaka rua ese taihu ta dekenai tanobada taudia edia kara dadaraia sisibana idia henia, badina hebou haida dekenai ia mai lasi. Unai taihu ia lalohisihisi bada, badina hebou dekenai ia mai lasi ena badina idia henanadailaia lasi. Vanegai sibona operesen ia abia bona ia do goada momokani lasi dainai ruma dekenai ia noho. Unai ese ia hahedinaraia sisiba ita do henia lasi neganai, ita kamonai be gau badana!

5. Elda taudia ese tadikaka huanai idia vara hepapahuahu be edena bamona idia hamaoromaoroa diba?

5 Nega momo, elda taudia edia hadibaia karana lalonai, ma haida idia sisiba henia. Unai neganai danu, idia kamonai namonamo be namo. Keristani taudia huanai hepapahuahu ia vara neganai, kamonai karana be gau badana. Idia kamonai murinai, elda taudia ese “taunimanima edia toana ia laloa lasi” Tamana idia tohotohoa diba. (1 Petero 1:17) Nega momo hepapahuahu ia vara neganai, taunimanima edia lalona ia siahu, bona namona be elda tauna ese Aonega Herevadia 18:17 ena sisiba ia laloatao, ia gwau: “Kota lalonai hereva ia gwauraia tauna ginigunana, ena hereva ena mamina be momokani, vadaeni idia laloa inai hereva be ia uini. To gabeai tau ta ma ese ia tahua neganai, unai hereva ena mamina be idau, vadaeni idia diba lasi daika ia uini.” Hadibaia tauna namona ese idia hepapahuahu taudia ruaosi edia hereva ia kamonai. Guriguri amo, maino ena hemami ia havaraia diba. (Iamesi 3:​18) Bema edia lalona ia siahu, reana ia gwau unai tadikaka ta ta be ia dekenai edia lalo-hekwarahi gauna idia hamaoroa, idia ruaosi idia heai lasi totona. Reana henanadai namodia amo, elda tauna ese idia hepapahuahulaia gauna ia hamaoromaoroa diba. Nega momo, hepapahuahu ena badina be ura dikana lasi, to herevahereva namonamo lasi karana. To bema Baibel ena hakaua herevadia idia hadikaia, hadibaia tauna mai ena lalokau be hari, idia ruaosi edia lalohadai ia kamonai murinai, ia hegeregere idia ia hadibadia mai ena lalo-parara ida.

Auka Lasi Herevadia Edia Namo

6. Edena dala ai Paulo bona Iesu ese edia hadibaia gaukarana ai auka lasi herevadia gaukaralaia karana idia haheitalaia?

6 Auka lasi herevadia be hadibaia dalana namona ma ta. Momokani, ita ura Baibel stadi taudia ese mai edia “goada bona aonega dekena amo” hereva momokani “ena lababa, bona ena lata, bona ena ataiai, bona ena dobu” do idia diba. (Efeso 3:18) Baibel ena hadibaia herevadia edia kahana haida be iseda lalona ibounai ida ita ura ita dibaia bona nega momo ita hekwarahi bada ita lalo-pararalaia totona. (Roma 11:33) To, Paulo be Greek taudia dekenai ia haroro neganai, ia ese auka lasi herevana, “Iesu Keriso satauro dekenai ia mase,” ia harorolaia. (1 Korinto 2:1, 2) Unai hegeregerena, Iesu ia haroro neganai, ena hereva ena anina ia hedinarai goevagoeva bona taunimanima edia lalona ia veria. Ena Hereva Badana Ororo Dekenai ia henia neganai, auka lasi herevadia ia gaukaralaia. To, ia lalonai hereva momokani mai edia dobu idia hedinarai.​—Mataio, karoa 5-7.

7. Baibel stadi be auka lasi dalanai ita karaia ena anina be dahaka?

7 Unai hegeregerena Baibel stadi taudia ita hadibaia neganai, auka lasi dalanai ita karaia diba. Edena bamona? “Gau namodia edia toana” ita gwauraia hedinarai karana amo. (Filipi 1:10) Dobu gaudia ita gwauraia hedinarai neganai, namona be auka lasi herevadia ita gaukaralaia. Namona be siri badadia ita herevalaia, buka lalonai idia gwauraia Baibel siri iboudiai ita duahia bona herevalaia lasi. Unai dainai, ita hegaegae namonamo be gau badana. Namo lasi gau maragimaragi momo amo stadi tauna ena lalona ita hahonua, unai dainai sibona eda kara ita biagua anina maragi gaudia ese gau badadia amo ita idia veria siri garina. Bema stadi tauna be mai ena henanadai, to ita stadilaia gauna dekenai lasi, reana dala namona ai ita gwau stadi murinai unai do ita herevalaia.

Henanadai Gaukaralaia Namonamo

8 Hadibaia namonamo dalana ma ta be henanadai namodia gaukaralaia dalana. Iesu Keriso ese ma haida ia hadibaia neganai, henanadai momo ia gaukaralaia. Hegeregere, Iesu be Petero ia nanadaia: “ ‘Simona e, oi be edena bamona oi laloa? Tanobada edia king ese takisi moni edia taunimanima korikori dekena amo do idia abia, o idau taudia dekena amo?’ Petero ia gwau, ‘Idau taudia dekena amo.’ Iesu ma ia gwau, ‘Unai dainai, king edia taunimanima korikori be do idia noho kava, takisi idia henia lasi.’ ” (Mataio 17:24-26) Iesu be dubu dekenai idia tomadiho henia Diravana ena Natuna tamona dainai, dubu ena takisi moni henia taravatuna be ia totona lasi. To Iesu ese henanadai ia gaukaralaia namonamo dalanai unai hereva momokanina ia hahedinaraia. Unai dala ai Iesu ese Petero ia durua, Petero ia diba vadaeni gaudia amo lalohadai maorona ia davaria totona.

9. Baibel stadi ita karaia neganai, henanadai be edena bamona ita gaukaralaia diba?

9 Baibel stadi ita karaia neganai, henanadai ita gaukaralaia namonamo diba. Bema stadi tauna ena haere be maoro lasi, reana ita ura haere maorona ita gwauraia haraga, to diba do ia abia dae momokani, a? Nega momo ia namo herea bema henanadai henia dalanai stadi tauna ena lalona ita hakaua, haere maorona ia davaria totona. Hegeregere, bema Dirava ena ladana ia gaukaralaia ena badina ia lalo-pararalaia be auka, reana ita henanadai, ‘Oiemu ladana be mai anina oi dekenai, a? . . . Dahaka dainai? . . . Emu hemami be edena bamona bema ta ia ura lasi oiemu ladana ia gaukaralaia? . . . Dirava ia ura ita ese iena ladana ita gaukaralaia be maoro, ani?’

10. Elda taudia ese edia hemami ia dika taudia idia durua neganai, henanadai be edena bamona idia gaukaralaia diba?

10 Elda taudia ese mamoe oreana idia naria lalonai, henanadai idia gaukaralaia namonamo diba. Satani ena tanobada ese kongregesen taudia momo edia hemami ia hadikaia bona reana idia laloa idia miro bona idia hegeregere lasi ta ese idia ia lalokau henia. Elda tauna be unai bamona tauna ida ia hereva neganai, reana ia gwau: ‘Ena be oi gwau oi laloa oi miro, to Iehova be edena bamona ia laloa? Bema iseda guba Tamana mai ena lalokau ese ena Natuna ia henia, ia mase bona oi dainai mauri ena davana ia henia, ena anina be Dirava ese oi ia lalokau henia, ani?’​—Ioane 3:​16.

11. Lalohadai idia havaraia henanadai ita gaukaralaia ena badina be dahaka, bona pablik herevadia lalonai be edena bamona ita gaukaralaidia diba?

11 Lalohadai idia havaraia henanadai be hadibaia dalana namona ma ta. Kamonai taudia be mai edia gado regena ida unai idia haerelaia lasi, to idia durudia idia laloa namonamo totona. Idaunegai peroveta taudia ese nega momo unai bamona henanadai idia gaukaralaia, kamonai taudia idia laloa dobu totona. (Ieremia 18:​14, 15) Iesu ese lalohadai idia havaraia henanadai ia gaukaralaia namonamo. (Mataio 11:​7-​11) Pablik herevadia lalonai, unai bamona henanadai ese namo idia havaraia. Reana kamonai taudia do oi hamaoroa lasi Iehova hamoalea totona mai edia kudouna ibounai ida idia kara be namo, to reana namo ia havaraia bema do oi henanadai, ‘Bema iseda hesiai gaukara be mai eda kudouna ibounai ida ita karaia lasi, Iehova be do ia moale, a?’

12. Ta ena lalohadai tahua henanadai edia namo be dahaka?

12 Ta ena lalohadai tahua henanadai be idia namo, Baibel stadi tauna ese ia dibaia gaudia ia abia dae momokani ita hamomokania totona. (Mataio 16:13-​16) Reana stadi tauna ia haere maoro sihari kava karana be dika. To reana unai murinai oi henanadai, Dirava ena kara maoromaoro dalana be edena bamona oi laloa? Oi laloa ia auka momokani, a? Dahaka oi laloa, Dirava ena dala ita badinaia eiava lasi be mai anina, a?

Kudouna Idia Hamarerea Haheitalai

13, 14. (a) Haheitalai ena anina be dahaka? (b) Dahaka dainai haheitalai namodia ese namo idia havaraia?

13 Namo idia havaraia haheitalai be dala ma ta kamonai taudia bona Baibel stadi taudia edia kudouna hamarerea totona. Greek gado herevana idia hahanaia “haheitalai” ena anina korikorina be “atoa badinai eiava atoa hebou.” Haheitalai oi henia neganai, oi ese gau ta be ia bamona gauna ma ta ‘badinai oi atoa,’ ena anina oi hahedinaraia totona. Hegeregere, Iesu ia henanadai: “Dirava ena Basileia be dahaka bamona? Edena parabole dekenai anina ita hedinaraia?” Haere henia totona, Iesu ese momo idia diba mastadi uhena ia herevalaia.​—Mareko 4:30-32.

14 Dirava ena peroveta taudia ese haheitalai momo mai edia siahu bada idia gaukaralaia. Dirava ese Israela taudia panisia totona Asuria taudia ia gaukaralaia, to idia be hisihisi bada havaraia karadia idia karaia neganai, Isaia ese edia hekokoroku kara dikana be inai haheitalai amo ia hahedinaraia, ia gwau: “Ira be sibona do ia hekokoroku, ia ese ia gaukaralaia tauna do ia negea, a? O iri be sibona do ia abia isi, ia gaukaralaia tauna do ia gwau henia, a?” (Isaia 10:15) Taunimanima ia hadibaia neganai, Iesu danu ese haheitalai momo ia gaukaralaia. Baibel ia gwau: “Ia hadibaia parabole dekenai sibona.” (Mareko 4:​34) Haheitalai namodia ese namo idia havaraia, badina kamonai tauna ena lalona idia veria bona ena kudouna idia hamarerea. Kamonai taudia idia durua, diba matamata be idia diba vadaeni gauna ida idia hahegeregerea, bena idia abia dae haraga.

15, 16. Haheitalai ese namo bada idia havaraia totona edena bamona ita gaukaralaia be namo? Haheitalai haida mani oi gwauraia.

15 Haheitalai be edena bamona ita gaukaralaia, kudouna idia hamarerea totona? Namona be haheitalai be ita herevalaia gauna hegeregerena. Bema ia hegeregere momokani lasi, haheitalai ese kamonai taudia do ia hadibaia lasi to do idia daradara. Nega ta, hereva henia tauna mai ena ura namona be horoa orena taudia ese Iesu idia kamonai henia karana ia hahedinaraia toho bona mai ena kamonai ubua sisia ida idia ia hahegeregerea. To unai haheitalai ese horoa orena taudia edia dagi ia hadikaia. Unai dainai, ia gaukaralaia be namo, a? Baibel ese unai gau tamona be iseda lalona ia veria bona edia dagi ia hahairaia dalanai ia hahedinaraia. Ia gwau Iesu murinai idia raka horoa taudia 144,000 be “headava matamata kekeni bamona, ia herahera namo herea, dabua namona ia karaia, iena adavana totona ia hegaegae vadaeni.”​—Apokalupo 21:2.

16 Haheitalai ese namo bada idia havaraia bema idia be mai edia anina taunimanima edia mauri lalonai. Natana ese idia alaia mamoe ena haheitalai ia gaukaralaia bona unai ese King Davida ena kudouna ia hamarerea, badina Davida ia matamata neganai ia be mamoe naria tauna bona mamoe ia ura henia bada. (1 Samuela 16:​11-​13; 2 Samuela 12:​1-7) Bema Natana ese boromakau ia herevalaia, reana ena haheitalai ese namo ia havaraia haraga lasi. Unai hegeregerena, saiens taudia idia davaria hoa gaudia eiava taunimanima idia diba lasi idaunegai gaudia idia herevalaia haheitalai be mai anina lasi kamonai taudia dekenai. Iesu ena haheitalai lalonai taunimanima idia diba gaudia ia gaukaralaia, hegeregere lamepa, guba dekenai idia roho manudia, bona tano dekenai idia tubu palaoapalaoa. (Mataio 5:​15, 16; 6:​26, 28) Unai gaudia be mai anina Iesu ena hereva idia kamonai taudia dekenai.

17. (a) Dahaka ita herevalaia diba iseda haheitalai lalonai? (b) Edena dala ai ita stadilaia bukana lalonai idia gaukaralaia haheitalai ita haidaua diba, bena ia be iseda stadi tauna ena noho dalana hegeregerena?

17 Iseda haroro gaukara lalonai, nega momo idia auka lasi to namo idia havaraia haheitalai ita gaukaralaia diba. Gau idauidau oi itaia namonamo. (Kara 17:22, 23) Reana oi ese kamonai tauna ena natudia, ena ruma, ena moni gaukara, eiava ia moalelaia gaukarana ma ta be oiemu haheitalai lalonai oi herevalaia diba. Eiava Baibel stadi tauna ita diba namonamo dainai, ita stadilaia bukana lalonai idia gaukaralaia haheitalai ena anina ita habadaia diba. Hegeregere, Diba ese Mauri Dekenai Ita Ia Hakaua Lao bukana ena karoa 8 bona paragraf 14 dekenai ia noho haheitalai namona mani oi laloa. Ia ese tamana mai ena lalokau ia herevalaia, ena dekena tauna ese ena ladana ia hadikaia. Reana unai haheitalai be edena bamona ita haidaua sisina ita laloa be namo. Bena ia be Baibel stadi tauna ta, ia danu be tamana ta, ena noho dalana hegeregerena.

Baibel Siridia Oi Duahia Namonamo

18. Dahaka dainai ita hekwarahi be namo ita duahiduahi namonamo totona?

18 Paulo ese Timoteo ia hagoadaia: “Buka Helaga taunimanima dekenai do oi duahia, sisiba goada do oi henidia, bona hadibaia gaukara do oi goadalaia noho.” (1 Timoteo 4:13) Baibel be iseda hadibaia karana ena badina dainai, namo ia vara bema ita duahia namonamo diba. Levi taudia edia hahenamo be Dirava ena taunimanima dekenai Mose ena Taravatu idia duahia. Idia duahia neganai, edia malana idia metau eiava edia gado regena idia haidaua lasi momokani, a? Lasi, Nehemia 8:8 dekenai Baibel ia gwau: “Taunimanima idia durua, bona taravatu ena hereva ibounai ena anina idia hedinaraia namonamo.”

19. Edena bamona iseda Baibel duahia karana ita hanamoa diba?

19 Keristani tatau haida ese hereva idia henia namonamo, to edia duahiduahi karana be namo lasi. Edena bamona edia kara idia hanamoa diba? Idia karaia loulou karana amo. Oibe, mai edia gado regena ida idia duahiduahi loulou ela bona edia duahiduahi karana ia namo. Karaia loulou karana amo, ladana aukadia danu, hegeregere Epafrodito, oi duahia namonamo diba, bema oi hapararaia, inai bamona E-pa-fro-di-to. (Filipi 2:25) Bema oiemu gado dekenai Baibel be kaset teipi dekenai idia duahia, namona be duahia tauna ena anina hahedinaraia dalana, ena gado regena ia haidaua dalana, bona ladana bona hereva aukadia gwauraia dalana oi kamonai. Edia gado dekenai New World Translation idia abia taudia ese ia lalonai hereva hapararaia dalana ena heduru idia gaukaralaia diba.

20. Edena dala ai ‘iseda hadibaia hereva ita naria namonamo’ diba?

20 Ita be Iehova ena taunimanima dainai, iseda hahenamo be ita Ia gaukaralaia, hadibaia gaukarana ita karaia totona! Namona be ita ta ta ese unai maduna ita laloa maoromaoro. Namona be ‘sibona eda kara do ita naria namonamo, bona iseda hadibaia hereva danu.’ (1 Timoteo 4:​16) Ita be hadibaia taudia namodia, bema ita kamonai namonamo, bona auka lasi herevadia, henanadai namodia, bona namo idia havaraia haheitalai ita gaukaralaidia, bona Baibel siridia ita duahia namonamo. Namona be Iehova ese ena orea amo ita ia hadibaia karana ese ita ibounai ia durua bada, badina ‘Lohiabada Dirava ese, dahaka do ita hereva gauna ia hadibaia ita dekenai.’ (Isaia 50:4) Iseda haroro totona ita abia heduru gaudia ibounai, hegeregere buklet, kaset teipi, bona vidio kaset idauidau, bema ita gaukaralaia mai lalo-parara bona lalona veria siahuna ida taunimanima ita hadibaia dalana do ita dibaia diba.

Oi Laloatao, A?

◻ Iseda hadibaia karana lalonai, kamonai namonamo karana ese edena bamona ita ia durua?

◻ Auka lasi herevadia amo taunimanima ita hadibaia neganai, Paulo bona Iesu edia haheitalai be edena bamona ita tohotohoa diba?

◻ Taunimanima ita hadibaia neganai, edena bamona henanadai idauidau ita gaukaralaia diba?

◻ Edena bamona haheitalai ese namo bada idia havaraia?

◻ Taunimanima vairanai duahiduahi karana be edena bamona ita hanamoa diba?

1. Dahaka dainai Dirava ena Hereva hadibaia karana ena anina be diba henia sibona lasi?

2. (a) Lalona veria karana ena anina be dahaka? (b) Edena dala ai Keristani taudia ibounai ese lalona veria herevadia amo taunimanima idia hadibaia diba?

4. Dahaka dainai Keristani elda taudia ese kamonai namonamo karana idia hahedinaraia be gau badana?

8. Edena dala ai Iesu ese henanadai ia gaukaralaia namonamo?

[Picture on page 16]

Hadibaia tauna namona ia kamonai lalo-parara ia abia totona

[Picture on page 18]

Iesu ena haheitalai lalonai taunimanima idia diba gaudia ia gaukaralaia

    Hiri Motu Pablikeisen (1987-2026)
    Log aut
    Login
    • Hiri Motu
    • Ta dekenai siaia
    • Preferens
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Gaukaralaia Taravatudia
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Ta dekenai siaia