SIJÈ KI SOU PAJ KOUVÈTI A: YON MONN SAN PREJIJE: KI LÈ?
Prejije: Yon pwoblèm ki gaye toupatou
JONATHAN, yon ameriken ki gen paran l ki koreyen, te viktim anba prejije ras lè l te timoun. Pandan li t ap grandi, li te toujou chèche ansanm ak moun ki pa t ap gen prejije kont li akoz ras li. Konsa, li t al travay kòm doktè nan yon vil ki nan nò Alaska, Ozetazini, kote anpil nan malad li t ap bay swen yo se te moun ki te plis sanble ak moun ki nan ras li soti a. Li te swete petèt kote sa a, nan mitan Sèk Atik la ki te frèt anpil, li te rive chape anba prejije moun te ka gen kont li.
Li te vin pèdi espwa sa a lè l te vin ap pran swen yon dam ki te malad. Pandan dam sa a, ki te gen vennsenkan, t ap soti nan koma, li te gade figi Jonathan epi li di l yon vye mo ki montre jan l rayi Koreyen yo. Sa k te rive a te fè Jonathan mal anpil pou l wè li pa rive chape anba prejije malgre tout efò l te fè pou l al rete Alaska e pou l viv nan mitan moun ki sanble ak moun ki nan ras li soti a.
Sa k te rive Jonathan an montre yon reyalite ki tris anpil. Gen prejije nan tout rakwen tè a. Sanble depi gen moun yon kote gen prejije.
Sepandan, malgre prejije ap vale teren, pifò moun pa met dlo nan bouch yo pou yo kondane prejije. Se vrèman de bagay ki depaman youn ak lòt. Kòman fè prejije ap gaye toupatou konsa malgre anpil moun di yo kondane l? Sa klè, anpil moun ki kondane prejije refize dakò yo gen prejije lakay yo. Èske se konsa w ye tou? Kòman w t ap reponn kesyon sa a?
YON PWOBLÈM NOU TOUT GENYEN
Kit nou rann nou kont nou gen prejije, kit nou pa rann nou kont, li pa fasil pou n rive wè si n gen tras prejije ki kache nan kè nou. Bib la esplike sa k fè sa. Men sa l di: ‘Pa gen anyen ki ka twonpe moun pase sa ki nan kè moun.’ (Jeremi 17:9). Konsa, nou gendwa ap twonpe tèt nou si n kwè nou tolere tout kategori moun. Oswa nou gendwa ap di tèt nou nou gen bonjan rezon pou n mal wè yon gwoup moun an patikilye.
Kòman w t ap santi w si w ta nan yon sitiyasyon konsa?
Pou ede n wè jan sa difisil pou n rive wè si n gen prejije ki kache anba anba lakay nou, ann imajine sitiyasyon sa a: W ap mache poukont ou sou yon wout, li lannuit e li fènwa anpil. Lè w voye je w, ou wè gen de jèn gason ou pa konnen k ap vin kwaze avè w sou wout la. Sanble yo gwo nèg e sanble gen youn nan yo ki gen yon bagay nan men l.
Èske w panse jèn gason sa yo ka vin atake w? Se vre, eksperyans ou fè deja ka fè w konprann ou bezwen pran prekosyon. Men, èske eksperyans sa yo ba w bonjan rezon pou w panse de jèn gason sa yo ka vin atake w? Yon lòt kesyon ki pi enpòtan nou te ka poze se: Nan ki ras oswa nan ki gwoup etnik ou panse mesye sa yo soti? Repons ou bay pou kesyon sa a ka fè w rive wè yon bagay. Li ka montre ou deja gen tikras prejije ki kòmanse ap grandi lakay ou.
Si nou pap bay tèt nou manti, nou tout dwe dakò nou gen yon degre prejije lakay nou nan yon domèn kèlkonk. Menm Bib la fè konnen moun gen yon fòm prejije lakay yo. Men sa l di: “Lèzòm gade sou sa ki parèt devan je yo.” (1 Samyèl 16:7). Etandone se nou tout ki gen vye tandans sa a, ki souvan lage nou nan gwo tchouboum, èske gen espwa nou ka retire oswa elimine prejije nan lavi nou? Èske n ap janm wè yon lè kote tout moun k ap viv sou tè a pral san prejije?