FÈ FAS AK LAVI CHÈ A K AP VALE TEREN

Depanse lajan w avèk sajès

Lè pri bagay yo ap ogmante, sa difisil pou nou tout. Men, ou pa oblije santi w sanzespwa. Gen bagay ou ka fè pou w amelyore sitiyasyon w.

REZON KI FÈ SA ENPÒTAN

Si w pa menm eseye jere lajan w, ou ka vin gen plis pwoblèm lajan, sa k ap fè w gen plis strès ak enkyetid. Menmsi w pa gen anpil lajan, gen anpil bagay ou kapab fè k ap pèmèt ou depanse lajan w avèk sajès.

SA W KA FÈ

Viv selon mwayen w. Lè w fè sa, w ap santi w gen plis kontwòl sou lajan w, e w ap santi w pare pou si w oblije fè kèk depans sanzatann.

Pou w kapab viv selon mwayen w, w ap bezwen fè yon bidjè, sa vle di planifye pou w konnen konbyen lajan w ap antre e konbyen w ap bezwen depanse. Pandan w ap egzamine bidjè w, byen gade ki sa w ap bezwen toutbon. Fè tout sa w kapab pou w pa depanse plis pase sa w te prevwa, e ajiste bidjè a tank kantite lajan w antre ak pri bagay yo ap chanje. Natirèlman, si w marye, pale ak moun ou marye avè l la anvan w pran kèlkeswa desizyon an.

Eseye sa: Olye w achte kredi, depi sa posib, peye lajan kontan. Gen moun ki wè lè yo tou peye sa yo achte, yo pi byen jere bidjè yo e sa menm fè yo evite fè dèt. Epitou, pran tan pou w egzamine relve bank ou, oswa ekri depans ou fè chak jou ak depans ou fè chak mwa. Lè w konnen konbyen kòb ou genyen toutbon, sa ap fè w mwens strese.

Li ka difisil pou w viv selon mwayen w. Men, yon bon bidjè kapab vrèman ede w. Sa ka fè w enkyete w mwens pou lajan.

“Kalkile konbyen sa ap koute.” — Lik 14:28.

Fè efò pou w kenbe travay ou. Ki sa w kapab fè pou w kenbe travay ou? Men kèk bagay ou kapab fè: Rive alè. Byen wè travay ou. Montre ou vle ede, epi travay di. Gen respè pou moun. Suiv enstriksyon yo ba ou, epi eseye amelyore kapasite w.

Evite gaspiye lajan w. Mande tèt ou: ‘Èske m gen abitid depanse san nesesite, oswa gaspiye lajan?’ Pa egzanp, anpil moun gaspiye lajan yo travay di pou yo fè nan pran dwòg, jwe aza, fimen oswa bwè twòp bwason ki gen alkòl. Abitid sa yo ka detwi sante yo, epi fè yo pèdi travay yo.

“Byennere moun ki jwenn sajès [...] Li pi bon pou yon moun gen sajès olye l gen ajan.” — Pwovèb 3:13, 14.

Sere lajan pou lè gen ijans. Lè w kapab, sere yon ti kòb pou si w oblije fè depans sanzatann, oswa pou lè gen ijans. Ti ekonomi sa a kapab fè w santi w an sekirite pou si ou menm, oswa yon manm fanmi w vin gen pwoblèm sante bridsoukou, si w vin pèdi travay ou, oswa yon malè rive sanzatann.

“Move moman ak malè rive sou [nou] tout sanzatann.” — Eklezyas 9:11.

Kèk konsèy k ap ede w fè ekonomi

Fè manje lakay ou pi souvan.

Lè w toujou ap manje nan restoran, oswa ou toujou ap achte manje ak bwason tou prepare, sa ka fè w depanse plis lajan. Se vre, sa pran tan pou yon moun fè manje lakay li, men, sa ka fè w fè anpil ekonomi. Epitou, w ap gen plis kontwòl sou kalite manje w ap manje.

Byen reflechi anvan w achte.

Fè lis sa w bezwen achte, epi respekte lis la. Evite achte sou kout tèt.
Si bidjè w pèmèt sa, achte kèk bagay an gwo. Asire w ou gen yon bon kote pou w sere manje ki gate fasil pou yo pa gaspiye.
Ou ka achte bagay ki pa vann chè depi yo bon kalite.
Achte sou Entènèt pou w jwenn pi bon afè, sa k ap anpeche w achte sa w pa bezwen nan magazen e sa ap ede w pi byen jere lajan w ap depanse. Si l posib pou w achte sou Entènèt nan zòn ou an, sa w panse si w eseye fè sa?
Veye lè gen likidasyon, epi itilize koupon depi sa posib. Konpare pri, sa gen ladan l depans ou fè pou kouran, chofaj ak dlo.

Byen reflechi anvan w achte aparèy ki pi resan.

Konpayi ki fè telefòn ak lòt kalite aparèy toujou ap soti nouvo modèl pou yo ka fè plis lajan. Pran yon ti poz, epi mande tèt ou: ‘Èske sa ap nan enterè m si m achte yon nouvo modèl? Èske m dwe achte nouvo modèl la kounye a? Si m dwe achte yon nouvo aparèy, èske m vrèman bezwen dènye modèl la?’

Repare sa w genyen, epi itilize yo ankò.

Byen pran swen sa w genyen tankou frijidè, fou, pou yo ka dire plis tan, epi repare yo depi sa posib. Ou ka achte yon aparèy dezyèm men tou.

Fè yon ti jaden manje.

Èske w ta ka kreye yon ti espas pou w fè yon ti jaden manje? Nonsèlman w ap redui depans ou fè pou manje, men tou, ou ka jwenn manje pou w bay nan plas yon lòt bagay, pou w vann oswa pataje ak lòt moun.

“Moun ki konn travay byen an planifye sa l ap fè.” — Pwovèb 21:5.