mustafahacalaki/DigitalVision Vectors via Getty Images
ԱՐԹՈ՛ՒՆ ԵՂԵՔ
Արհեստական բանականություն. օրհնությո՞ւն, թե՞ անեծք։ Ի՞նչ է ասում Աստվածաշունչը
Վերջերս աշխարհի առաջնորդները, գիտնականները և տեխնոլոգիաների գծով մասնագետները անդրադարձ են կատարել արհեստական բանականության (ԱԲ) ազդեցությանը։ Թեև նրանք ընդունել են, որ այն շատ արժեքավոր է, սակայն արտահայտել են նաև իրենց մտահոգությունը, որ հնարավոր է՝ այն սխալ օգտագործվի։
«Արհեստական բանականությունը այսօր ամենահզոր տեխնոլոգիաներից մեկն է, որը մարդկանց կյանքը բարելավելու հեռանկար ունի.... Միևնույն ժամանակ ԱԲ-ն կարող է կտրուկ ավելացնել անվտանգության սպառնալիքները և խախտել քաղաքացիական իրավունքներն ու գաղտնիությունը, ինչպես նաև քայքայել հասարակության վստահությունն ու հավատը ժողովրդավարության նկատմամբ» (ԱՄՆ վարչապետ Քամալա Հարիս, մայիսի 4, 2023)։
«Չնայած արհեստական բանականությունը խոստումնալից լուծումներ է առաջարկում առողջապահական խնդիրների համար, բայցև մի շարք վտանգներ է ներկայացնում, որոնք սպառնում են մարդկանց առողջությանը և բարեկեցությանը»— 2023 թ. մայիսի 9-ին «BMJ Global Health»-ում հրապարակված հոդվածում գրել է ամբողջ աշխարհից բժիշկների և առողջապահական մասնագետների մի խումբ՝ բժիշկ Ֆրեդերիկ Ֆեդերշպիլի գլխավորությամբ։a
«ԱԲ-ն արդեն կարող է ապատեղեկատվության գործիք լինել։ Շուտով այն հնարավոր է՝ աշխատատեղերի խնդիր առաջացնի։ Բացի այդ՝ տեխնիկայի ոլորտում աշխատողների ամենամեծ մտահոգությունն այն է, որ դա կարող է վտանգավոր լինել մարդկության համար» (Մայիսի 1, 2023, «The New York Times»)։
Ժամանակը ցույց կտա՝ արհեստական բանականությունը լավ, թե վատ նպատակներով կօգտագործվի։ Ի՞նչ է ասում Աստվածաշունչը։
Ինչո՞ւ են մարդկանց նորարարությունները անորոշություն առաջացնում
Աստվածաշունչը ցույց է տալիս, թե մարդիկ ինչու չեն կարող երաշխավորել, որ իրենց տեխնոլոգիական առաջխաղացումները կօգտագործվեն միայն լավ նպատակներով։
1. Նույնիսկ երբ մարդիկ լավ մղումներ ունեն, միշտ չէ, որ կարողանում են կանխատեսել իրենց գործողությունների բացասական հետևանքները։
«Կա ճանապարհ, որ ուղիղ է թվում մարդու աչքին, բայց դրա վերջում մահվան ճանապարհներն են» (Առակներ 14։12)։
2. Մարդը չի կարող վերահսկել, թե ուրիշները ինչպես կօգտագործեն կամ որքանով սխալ կօգտագործեն իր ձեռքի գործը։
«Այն [իմ աշխատանքը] թողնելու էի մի մարդու, որն ինձնից հետո էր գալու։ Եվ ո՞վ գիտի՝ նա իմաստո՞ւն կլինի, թե՞ հիմար։ Սակայն նա կտիրանա այն ամենին, ինչ արեգակի տակ ձեռք եմ բերել տքնաջան աշխատանքով ու իմաստությամբ» (Ժողովող 2։18, 19)։
Նման անորոշությունը ցույց է տալիս, թե ինչու մեր Արարչի առաջնորդության կարիքն ունենք։
Ինչո՞ւմ կարող ենք վստահ լինել
Մեր Ստեղծիչը խոստանում է, որ երբեք թույլ չի տա՝ մարդկությունը կամ մարդկանց կողմից ստեղծված որևէ տեխնոլոգիա կործանեն երկրագունդը կամ մարդկանց։
«Երկիրը մնում է հավիտյան» (Ժողովող 1։4)։
«Արդարները կժառանգեն երկիրը և հավիտյան կբնակվեն նրա վրա» (Սաղմոս 37։29)։
Մեր Ստեղծիչը Աստվածաշնչի միջոցով առաջնորդություն է տալիս, որը խաղաղ և ապահով ապագայի հիմք է ստեղծում։ Աստվածաշնչից ավելին իմանալու համար կարդացեք «Ի՞նչը կօգնի ձեզ լավ ապագա ունենալ» և «Լավ ապագա. երազա՞նք, թե՞ իրականություն» հոդվածները։
a Ֆրեդերիկ Ֆեդերշպիլի, Ռուֆ Միտչելի, Աշա Ասոկանի, Կարլոս Ումանայի և Դեյվիդ Մըքքոյի կողմից հրապարակված «Արհեստական բանականության սպառնալիքները մարդկային առողջությանն ու գոյությանը» հոդվածից։