Զգոնություն ցուցաբերո՞ւմ եք մեր օրերում
ՎՏԱՆԳԻ հանդեպ զգոն լինելը կարող է էական լինել կյանքի ու մահվան հարցում։ Սա կարելի է ավելի լավ պատկերացնել, եթե քննարկենք երկու հրաբխային կղզիներում պատահած դեպքերը։
1902 թվականի մայիսի 8–ին՝ Կարիբյան ծովի կղզիներից մեկում՝ Մարտինիկայում, ժայթքեց Մոնտան Պելե լեռը՝ քսաներորդ դարի գործող ամենամահաբեր հրաբուխը։ Այն վերացրեց լեռան ստորոտում գտնվող Սեն Պիեռ քաղաքի համարյա ողջ բնակչությանը՝ 30 000 հոգու։
1991 թվականին պոռթկաց մեկ ուրիշ, հավանաբար, մեր հարյուրամյակում գործած ամենաուժգին հրաբուխը՝ Պինատուբո լեռը։ Դա տեղի ունեցավ Ֆիլիպինների խիտ բնակեցված մի տարածքում և մոտավորապես 900 անհատների կյանք խլեց։ Բայց այս դեպքում երկու հանգամանքներ օգնեցին, որպեսզի հազարավոր մարդիկ փրկվեն. առաջինը՝ վտանգի հանդեպ արթուն լինելը, և երկրորդը՝ նախազգուշացումների համաձայն գործելու պատրաստակամությունը։
Համապատասխան գործողությունները փրկեցին մարդկանց կյանքերը
Պինատուբո լեռը, որը հարյուրամյակներ շարունակ հանգած հրաբուխ էր համարվում, 1991–ի ապրիլ ամսին հանկարծակի ժայթքումի մոտալուտ նշաններ ցույց տվեց։ Գոլորշին և ծծմբի դիօքսիդը սկսեցին հոսել հրաբխի գագաթից։ Տեղի բնակիչները զգացին երկրի ընդերքի ցնցվելը, որից հետո լեռան միջից դուրս եկավ կործանարար հրահեղուկ զանգվածը։ Ֆիլիպինների Հրաբխության և սեյսմոլոգիայի ինստիտուտի գիտնականները տեղին զգոնություն ցուցաբերեցին և ժամանակին զգուշացրեցին պաշտոնատար անձանց, որ իմաստուն կլիներ մոտակա քաղաքների և գյուղերի բնակչությանը՝ թվով 35 000 հոգու էվակուացնել։
Հասկանալի է, որ մարդիկ չէին կամենում առանց պատճառի լքել իրենց տները, բայց ցուցադրվեց մի տեսաֆիլմ, որտեղ մանրամասնորեն նկարագրվում էին հրաբխային ժայթքման պատճառած վնասները։ Բնակչության մասսայական մեկնումը կատարվեց պատեհ ժամանակին։ Ճիշտ երկու օր անց հզոր պայթյունը ութ խորանարդ կիլոմետրի չափով ձգվող մթնոլորտը մոխիր դարձրեց։ Հետագայում հրաբխից առաջացած ցեխը սպանեց հարյուրավոր մարդկանց։ Հավանաբար, հազարավոր մարդիկ փրկվեցին վտանգի մասին նախապես զգուշացված լինելու և նախազգուշացումների համաձայն նրանց գործելու շնորհիվ միայն։
Փրկվել մարդու ձեռքով կատարված կատակլիզմներից
Մեր թվարկության առաջին դարում Երուսաղեմում ապրող քրիստոնյաներն էլ ստիպված էին վճռելու՝ պիտի լքեի՞ն իրենց տները, թե՞՝ ոչ։ Մ.թ. 66–ին քաղաքից փախուստը փրկեց նրանց կործանումից, որը մ.թ. 70–ին վրա հասավ մյուս բնակիչների ու Պասեքին մասնակցելու համար Երուսաղեմ եկած հազարավոր հրեաների վրա։ Երբ հռոմեական զորքերը փակեցին փախուստի բոլոր հնարավոր ճանապարհները, Պասեքը տոնելու կապակցությամբ այդ պատսպարված քաղաքի մեջ էին գտնվում մոտ մեկ միլիոնից ավել մարդ։ Սովը, կռիվները, հռոմեացիների դաժան հարձակումները ավելի քան մեկ միլիոն հրեաների մահվան պատճառ դարձան։
Կատակլիզմը, որը վերջ դրեց Հռոմի դեմ հրեաների ապստամբությանը, տեղի չունեցավ առանց զգուշացման։ Կատարվածից մի քանի տասնամյակներ առաջ Հիսուս Քրիստոսը մարգարեացել էր Երուսաղեմի պաշարման մասին՝ ասելով. «Երբ տեսնէք Երուսաղէմը՝ շրջապատուած զօրքերով, այն ժամանակ իմացէ՛ք, որ նրա աւերումը մօտ է։ Այն ժամանակ նրանք, որ Հրէաստանում են, թող փախչեն լեռները, եւ նրանք, որ Երուսաղէմի մէջ են, թող խոյս տան, իսկ նրանք, որ գաւառներում են, թող քաղաք չմտնեն» (Ղուկաս 21։20, 21)։ Այս հրահանգները շատ հստակ էին, և Հիսուսի հետևորդները դրանց լրջորեն վերաբերվեցին։
Չորրորդ դարի պատմագիր Եվսեբիոս Կեսարացին հաղորդում է, որ Հուդայի քրիստոնյաները գործեցին այնպես, ինչպես որ Հիսուսը նախազգուշացրել էր։ Երբ 66–ին հռոմեացիները առաջին պաշարումից հետո լքեցին Երուսաղեմը, հրեա քրիստոնյաներից շատերը տեղափոխվեցին ապրելու հռոմեական Պիրեա նահանգի Պելլա հեթանոսական քաղաքը։ Ժամանակի առումով զգոն լինելով և գործելով Հիսուսի նախազգուշացման համաձայն՝ նրանք փրկվեցին այն կործանումից, որը համարում են «մարդկության ողջ պատմության ամենասարսափելի պաշարումներից մեկը»։
Այսօր էլ նման զգոնության կարիք է զգացվում։ Ուրեմն, անհապաղ պետք է գործի անցնել։ Հաջորդ հոդվածը կբացատրի, թե ինչու։
[նկար 3–րդ էջի վրա. թույլտվությամբ]
Godo-Foto, West Stock