Որպես ընտանիքի գլուխ՝ հոգևոր կանոնավոր գրաֆիկ հաստատիր քո ընտանիքում

¹ Դանիելը, չնայած որ տասնամյակներ շարունակ ապրում էր բարոյապես փչացած ու կռապաշտությամբ լեցուն Բաբելոնում, հայտնի էր նրանով, որ «անդադար» ծառայում էր Եհովային (Դան. 6։16, 20)։ Ինչպե՞ս էր նա կարողանում պահպանել իր հոգևոր առողջությունը։ Աստվածաշունչն ասում է, որ նա կանոնավորապես զբաղվում էր այնպիսի գործերով, որոնք առնչվում էին ճշմարիտ երկրպագությանը։ Օրինակ՝ նա սովորություն ուներ օրը երեք անգամ աղոթք անել իր վերնատանը (Դան. 6։10)։ Անկասկած, նա նաև ուրիշ հոգևոր գործեր էլ էր անում, ինչպես Օրենքը կարդալը։ Ուստի, երբ Դանիելը մահացու փորձության առջև կանգնեց, նա կարողացավ առանց տատանվելու նվիրված մնալ Եհովային, և վերջինս նրան հրաշքի միջոցով փրկեց մահից (Դան. 6։4–22)։

² Նմանապես այսօր, մենք պետք է ամեն ժամանակ հոգևորապես արթուն մնանք (Եփես. 6։18)։ Աշխարհը, որում ապրում ենք, «չարութեան մէջ է կենում» (Ա Յովհ. 5։19)։ Հալածանքներն ու փորձությունները կարող են հանկարծակի ծագել ու փորձի ենթարկել մեր հավատը։ Մեծ նեղության ժամանակ Աստծո ծառաները ամբողջական հարձակման կենթարկվեն Մագոգի Գոգի կողմից, և այն ժամանակ գուցե թվա, թե փրկություն չկա։ Այդ ժամանակ մենք պետք է լիովին Եհովային ապավինենք (Եզեկ. 38։14–16)։

³ «Կարևոր գործոններից մեկն այն է, որ ընտանիքով Աստվածաշունչ ընթերցելը, ուսումնասիրելը և հոգևոր թեմաներ քննարկելը սովորություն դառնա»։ Այսպես էր ասվում 1998 թ. մարզային համաժողովում ներկայացված «Ընտանիքնե՛ր, թող Աստվածաշնչի ամենօրյա ընթերցանությունը ձեզ համար սովորություն դառնա» դրամայի առաջաբանում։ Այդ առաջաբանի շարունակությունը հետևյալն է. «Երբ ընտանիքները կանոնավորաբար նման ծրագրի են հետևում, ընդ որում դա անում են այնպես, որ Աստվածաշունչը ընտանիքի անդամների համար դառնում է կենդանի գիրք, ընտանիքը հոգևորապես շատ մեծ օգուտներ է ստանում։ Ընտանիքով հոգևոր ծրագրի հետևելը ավելացնում է մեր գիտելիքները։ Հավատը զորանում է։ Մենք մոտիկից ծանոթանում ենք ընդօրինակման արժանի հնում ապրած մարդկանց հետ, որոնք իրենց ամբողջ կյանքում հավատարիմ են եղել Աստծուն. նրանց օրինակը կարող է մեզ ոգեշնչել, մղել պաշտպան կանգնելու ճշմարտությանը»։ Եկեք քննարկենք հոգևոր կանոնավոր գրաֆիկի տարբեր երեսակներ, որի ընթացքում ընտանիքի հայրերը պետք է մտածեն, թե ինչ կոնկրետ քայլեր կարող են անել, որպեսզի իրենց ընտանիքում հոգևոր գործունեությունն ավելի բարձր մակարդակի վրա լինի։

⁴ Ամեն օր քննեք Աստծո Խոսքը։ «Երբ Աստծո Թագավորությունն այլևս հակառակության չի հանդիպի, և Աստծո կամքը կկատարվի երկրի վրա, ինչպես որ այժմ երկնքում է, այլևս չեն լինի դաժան մարդիկ, չեն լինի նաև գիշատիչ գազաններ, ու նրանք «չեն վնասիլ եւ չեն ապականիլ» (Ես. 11։9; Մատթ. 6։9, 10)»։ Այս խոսքերը գրված են 2001 թ. «Գրությունները քննենք ամեն օր» գրքույկում՝ սեպտեմբերի 11–ի օրվա խոսքի մեկնաբանության մեջ։ Որքա՜ն մխիթարական էին այս խոսքերը։ Որպես ընտանիքի գլուխ՝ արդյո՞ք ամեն օր ընտանիքիդ հետ մտքեր ես փոխանակում աստվածաշնչյան համարի ու մեկնաբանության վերաբերյալ։ Այդպես անելն անչափ օգտակար է։ Եթե հարմար չէ դա առավոտյան անել, ապա գուցե օրվա մի ուրիշ ժամի հնարավոր լինի։ Մի հայր ասում է. «Մեր ընտանիքի համար ընթրիքի ժամը հարմար է սուրբգրային խոսքի քննարկման համար»։

⁵ Իսկ եթե այս հարցում արդեն լավ սովորություն եք մշակել ձեր ընտանիքում, ապա արժանի եք գովասանքի։ Ձեր օգուտներն է՛լ ավելի մեծ կլինեն, եթե խոսքի քննարկումից անմիջապես հետո կարդաք նաև մի հատված Աստվածաշնչից։ Ոմանք սովորություն ունեն ամբողջությամբ կարդալ այն գլուխը, որից վերցված է տվյալ օրվա խոսքը։ Մյուսներն էլ ընտրում են Աստվածաշնչի գրքերից մեկը ու սկսում կարդալ սկզբից, և այսպես՝ մինչև գիրքը վերջացնելը։ Ընտանիքով ամեն օր Աստվածաշունչ ընթերցելը կօգնի քո ընտանիքի անդամներին Եհովայի տհաճություն չպատճառելու առողջ վախ մշակել իրենց մեջ, ինչպես նաև նրանց մեջ ավելի մեծ ցանկություն կառաջացնի կատարելու նրա կամքը (Բ Օրին. 17։18–20)։

⁶ Ընտանիքով Աստվածաշունչ կարդալը և օրվա խոսքը քննարկելը է՛լ ավելի մեծ օգուտներ կբերի, եթե քննարկեք, թե ինչով է արժեքավոր տվյալ ինֆորմացիան։ «Ծառայության դպրոց» գրքի 60–րդ էջում հետևյալ խորհուրդն է տրվում. «Կարող ես տվյալ շաբաթվա ընթերցանության համար նախատեսված հատվածից ընտրել մի քանի համար, քննարկել դրանց նշանակությունը և ապա այսպիսի հարցեր տալ երեխաներին. «Ինչպիսի՞ առաջնորդություն է սա մեզ համար։ Ինչպե՞ս կարող ենք այս համարներն օգտագործել ծառայության մեջ։ Եհովայի ու նրա գործելակերպի մասին ի՞նչ ենք իմանում այս համարներից, և ինչպե՞ս են դրանք օգնում մեզ երախտապարտ լինել Եհովային»։ Հոգևորի վերաբերյալ նման խոսակցությունները կօգնեն քո ընտանիքի բոլոր անդամներին ‘իմանալու, թե ինչ է Տիրոջ կամքը’ (Եփես. 5։17)։

⁷ Ընտանեկան ուսումնասիրություն։ Ամեն շաբաթ ընտանեկան ուսումնասիրություն անցկացնելը հրաշալի հնարավորություն է տալիս ընտանիքի գլխին իր երեխաներին ցույց տալու, որ հոգևորը պետք է միշտ առաջին տեղում լինի։ Մի պատանի հիշում է. «Հայրիկը երբեմն աշխատանքից այնքան հոգնած էր վերադառնում, որ հազիվ էր կարողանում իրեն ետ պահել քնելուց։ Բայց չնայած դրան՝ նա ընտանեկան ուսումնասիրությունը անց էր կացնում, և դա մեզ օգնում էր գիտակցել այս միջոցառման կարևորությունը»։ Երեխաները նույնպես կարող են նպաստել, որ ընտանեկան ուսումնասիրությունը հաջող անցնի։ Մի ընտանիքում, որտեղ կան ինը երեխաներ, ընտանեկան ուսումնասիրությունը կանոնավորաբար անց էր կացվում առավոտյան ժամը հինգին, քանի որ ուրիշ հարմար ժամ չկար։

⁸ Որպեսզի ընտանեկան ուսումնասիրությունը արդյունավետ լինի, ընտանիքի գլուխը պետք է միշտ ‘ուշադիր լինի իր ուսուցման նկատմամբ’ (Ա Տիմոթ. 4։16, ԱՆԹ)։ «Ծառայության դպրոց» գրքի 32–րդ էջում գրված է. «Կարելի է ասել, որ արդյունավետ ընտանեկան ուսումնասիրությունը սկսվում է ընտանիքի անդամների վիճակը անհատապես ուսումնասիրելուց։ Ինչպե՞ս է ընթանում նրանցից յուրաքանչյուրի հոգևոր աճը.... Քարոզչական ծառայության ժամանակ երեխաներդ ընկճվո՞ւմ են արդյոք, երբ իրենց հասակակիցների առաջ ներկայանում են որպես Եհովայի վկա։ Հաճույքո՞վ են մասնակցում Աստվածաշնչի ընտանեկան ընթերցանությանը և ուսումնասիրությանը։ Ձգտո՞ւմ են արդյոք Եհովայի ուղին իրենց կյանքի ճանապարհը դարձնել։ Ընտանիքի անդամների հանդեպ ուշադիր լինելով՝ դու՝ որպես ընտանիքի գլուխ, կհասկանաս, թե ինչ է հարկավոր անել նրանցից յուրաքանչյուրի մեջ հոգևոր հատկություններ զարգացնելու համար»։

⁹ Ժողովի հանդիպումներ։ Ժողովի հանդիպումներին նախապատրաստվելն ու հաճախելը պետք է կարևոր տեղ զբաղեցնի ձեր ընտանիքի շաբաթական գրաֆիկում (Եբր. 10։24, 25)։ Ժամանակ առ ժամանակ թերևս հնարավոր լինի որոշ հանդիպումների ամբողջ ընտանիքով պատրաստվել։ Վերջին րոպեին պատրաստվելու փոխարեն՝ ավելի լավ է դա բավական շուտ անել։ Այս հարցում կանոնավորություն պահելով՝ դուք ավելի լավ կպատրաստվեք հանդիպումներին ու ավելի շատ օգուտներ կքաղեք այնտեղից (Առակ. 21։5)։

¹⁰ Որակ և մշտականություն. սրանք այնպիսի բաներ են, որոնցով պետք է բնորոշվի հոգևոր լավ գրաֆիկը։ Իսկ ի՞նչ անել, եթե հանգամանքների բերումով չի հաջողվում պատրաստվել բոլոր հանդիպումներին։ «Ծառայության դպրոց» գրքի 31–րդ էջում հետևյալ խորհուրդն է տրվում. «Մի փորձիր նյութը սկզբից մինչև վերջ մեկ շնչով կարդալ կամ, ինչն ավելի վատ է, ընդհանրապես ոչինչ չանել այն պատճառով, որ ի վիճակի չես նյութն ամբողջությամբ ուսումնասիրել։ Դրա փոխարեն՝ որոշիր, թե նյութի ինչ ծավալ կարող ես հանգամանորեն ուսումնասիրել, և քննիր այդքանը, բայց քննիր ինչպես հարկն է։ Այդպես վարվիր ամեն շաբաթ։ Ժամանակի ընթացքում ընդգրկիր մյուս հանդիպումների համար նախատեսված նյութերը ևս»։

¹¹ Երբ ընտանիքը շուտ է գալիս հանդիպմանը, նա հնարավորություն է ունենում ինչպես հարկն է տրամադրվել՝ փառաբանելու Եհովային ու օգուտ քաղել նրա տված ուսուցումից։ Իսկ դուք ընտանիքով սովորություն ունե՞ք շուտ գալու հանդիպմանը։ Սրա համար հարկավոր է լավ պլանավորում, և տան անդամներից յուրաքանչյուրը պետք է համագործակցի մյուսների հետ այս հարցում։ Եթե հաճախ տեսնում ես, որ ժողովի հանդիպումներին գնալը ձեզ բավական լարվածության մեջ է գցում, կարո՞ղ ես ինչ–​որ փոփոխություն մտցնել ձեր գրաֆիկում։ Կա՞ն այնպիսի գործեր, որ կարելի է վաղօրոք անել։ Եթե տան անդամներից մեկի գործը շատ է, չե՞ն կարող մյուսներն օգնել։ Չի՞ թուլանա լարվածությունը, եթե յուրաքանչյուրը պատրաստ լինի մի քանի րոպե շուտ դուրս գալ տնից հանդիպմանը գնալու համար։ Լավ պլանավորելը կօգնի, որ ընտանիքում և ժողովում խաղաղություն տիրի (Ա Կորնթ. 14։33, 40)։

¹² Քարոզչական ծառայություն։ Քարոզչական ծառայության համար որոշակի ժամանակ սահմանելը նույնպես նպաստում է լավ հոգևոր գրաֆիկ ունենալուն։ Երիտասարդ Ջեյսոնը հիշում է. «Մեր ընտանիքում ընդունված էր շաբաթ առավոտները ծառայության գնալ։ Դա օգուտ բերեց ինձ, քանի որ ինչքան շատ էի դուրս գալիս ծառայության, այնքան ավելի շատ օգուտ և հաճույք էի ստանում»։ Քրիստոնեական ընտանիքում մեծացած երեխաներից շատերը նույնպես նկատել են, որ ամեն շաբաթ ծառայության համար կոնկրետ ժամանակ սահմանելը օգնել է իրենց ընտանիքի անդամներին դառնալու ավելի հմուտ քրիստոնյա ծառայողներ։

¹³ Կանոնավոր գրաֆիկ ունենալը նաև կնպաստի, որ ծառայության մեջ անցկացրած ժամանակը ավելի հաճելի ու արդյունավետ լինի։ Ինչպե՞ս։ «Դիտարանի» 1999 թ. հուլիսի 1–ի համարում (էջ 31) հետևյալ խորհուրդն է տրվում. «Ընտանեկան ուսումնասիրությունների ընթացքում երբեմն ժամանակ հատկացնո՞ւմ եք՝ օգնելու տան մնացած անդամներին պատրաստվել տվյալ շաբաթվա դաշտի ծառայությանը։ Նման հոգատարությունը անչափ խոստումնալից է (Բ Տիմոթէոս 2։15)։ Դա կնպաստի նրանց ծառայությունը իմաստալից և արդյունավետ դառնալուն։ Ժամանակ առ ժամանակ հարկավոր է մի ամբողջ ուսումնասիրություն հատկացնել ծառայությանը պատրաստվելուն։ Իսկ ավելի հաճախ՝ ընտանեկան ուսումնասիրությունից հետո, կամ շաբաթվա ընթացքում մեկ ուրիշ օր ազատ ժամանակ գտնել ծառայությանը վերաբերող զանազան կերպերը համառոտ քննարկելու համար»։ Փորձե՞լ եք ընտանիքով այսպես անել։

¹⁴ Շարունակեք հոգևորապես առաջադիմել։ Մեր այս քննարկումից թերևս նկատեցիր, թե քո ընտանիքի անդամները որ բնագավառներում են հաջողությունների հասել։ Գովիր նրանց ու քաջալերիր, որ է՛լ ավելի առաջադիմեն։ Իսկ եթե զգում ես, որ որոշ ասպարեզներում բարելավումներ անելու անհրաժեշտություն կա, առանձնացրու մեկ կամ երկու ասպարեզ, որոնց վրա հարկավոր է առաջին հերթին աշխատել։ Երբ դրանք արդեն դառնան ձեր հոգևոր գրաֆիկի մի մասը, կարելի է անցնել հաջորդին։ Լավատեսորեն տրամադրվիր և ողջամիտ եղիր (Փիլիպ. 4։4, 5 ՆԱ)։ Ընտանիքով կանոնավոր հոգևոր գրաֆիկ ունենալը մեծ ջանքեր է պահանջում, բայց արժե այսպիսի նպատակ հետապնդել, քանզի Եհովան հավաստիացնում է մեզ. «Ով որ իր ճանապարհին զգուշանայ, նորան ցոյց կ’տամ Աստուծոյ փրկութիւնը» (Սաղ. 50։23)։