Ուրախութիւն բերող ընտանեկան ուսումնասիրութիւն

«Շտեմարանները գիտութեամբ եւ ամէն տեսակ պատուական ու վայելուչ գանձերով կը լեցուին», կ’ըսէ Աստուածաշունչը։ (Առակաց 24։4) Այս պատուական գանձերը միայն նիւթական գանձեր չեն, այլ կը պարփակեն իսկական սէր, աստուածավախութիւն եւ զօրաւոր հաւատք։ Այսպիսի յատկութիւններ, արդարեւ ընտանեկան ճոխ կեանք մը կը ստեղծեն։ (Առակաց 15։16, 17. Ա. Պետրոս 1։7) Զանոնք ձեռք ձգելու համար, պէտք է Աստուծոյ գիտութիւնը մեր տունէն ներս մտցնենք։

ԸՆՏԱՆԻՔԻՆ գլուխը պատասխանատուութիւնը ունի այս գիտութիւնը իր ընտանիքի անդամներուն մտքին մէջ դրոշմելու։ (Բ. Օրինաց 6։6, 7. Եփեսացիս 5։25, 26. 6։4) Ասիկա ընելու լաւագոյն կերպերէն մէկն է ընտանեկան կանոնաւոր ուսումնասիրութիւնը։ Ուսումնասիրութեան մասնակցողները որքա՜ն կ’ուրախանան երբ անիկա կերտիչ եւ հաճելի կերպով վարուի։ Ուստի, ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը ազդու կերպով վարելու կարգ մը հիմնական կերպեր նկատի առնենք։a

Ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը լաւագոյն ազդեցութիւնը կ’ունենայ, երբ կանոնաւոր է։ Սակայն երբ դիպուածի ձգուի, կամ անսպասելի որոշումի մը արդիւնքը կ’ըլլայ, շատ հաւանական է որ ամենանպաստաւոր պայմաններուն ներքեւ իսկ, անիկա հազուադէպ բան մը պիտի ըլլայ։ Ուստի, ուսումնասիրութեան համար ‘ժամանակը ծախու պէտք է առնէք’։ (Եփեսացիս 5։15-17) Իսկ բոլորին յարմարող կանոնաւոր ժամանակ մը ընտրելը, մարտահրաւէր մը կրնայ ըլլալ։ «Դժուարութիւն ունէինք մեր ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը կանոնաւորաբար ընելու», խոստովանեցաւ ընտանիքի գլուխ մը։ «Տարբեր ժամեր փորձեցինք, մինչեւ որ վերջապէս ժամանակամիջոց մը գտանք որ բոլորիս կը յարմարէր՝ քիչ մը ուշ երեկոյեան։ Ներկայիս մեր ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը կանոնաւոր է»։

Անգամ մը որ յարմար ժամանակ մը գտնէք, հոգ տարէք որ զբաղումներ ուսումնասիրութիւնը չխճողեն։ Մարիա,b որ 33 տարեկան է ներկայիս, կը յիշէ. «Եթէ ուսումնասիրութեան ընթացքին այցելուներ ունենայինք, հայրս կը խնդրէր անոնցմէ որ սպասէին մինչեւ ուսումնասիրութիւնը վերջանար։ Իսկ եթէ հեռաձայն գար, պարզապէս անհատին կ’ըսէր որ ինք քիչ ետք կը հեռաձայնէ»։

Սակայն, ասիկա չի նշանակեր որ կարելի չէ դիւրաթեք ըլլալ։ Անակնկալ պարագաներ կամ դիպուածներ կրնան պատահիլ, եւ երբեմն անհրաժեշտ կ’ըլլայ ուսումնասիրութիւնը չընել կամ զայն յետաձգել։ (Ժողովողի 9։11) Բայց թոյլ մի տաք որ այսպիսի պարագաներ ընդմիջեն ձեր այս սովորութիւնը։—Փիլիպպեցիս 3։16

Ուսումնասիրութիւն մը ո՞րքան պէտք է տեւէ։ Աղջիկ մը եւ մանչ մը մեծցնելու մէջ յաջողակ հայր մը՝ Ռապըրթ, կ’ըսէ. «Սովորաբար մեր ուսումնասիրութիւնները մէկ ժամ կը տեւէին։ Երբ մեր զաւակները փոքր էին, փորձեցինք այդ մէկ ժամուան ընթացքին անոնց հետաքրքրութիւնը վառ պահել, նկատի առնելով զանազան նիւթեր, ինչպէս՝ Դիտարան–ի ուսումնասիրութենէն քանի մը պարբերութիւններ, Աստուածաշունչէն ընտրուած համարներ եւ ուրիշ գրականութիւններէ հատուածներ»։ Իսկ Մարիան կը յիշէ. «Երբ ես ու երկու մեծ քոյրերս փոքր էինք, մեր ուսումնասիրութիւնը կը տեւէր շուրջ 20 վայրկեան, շաբաթը երկու կամ երեք անգամ։ Երբ մեծցանք, մեր ընտանեկան շաբաթական ուսումնասիրութիւնը կը տեւէր շուրջ մէկ ժամ»։

Ի՞նչ Պէտք Է Սերտենք

Երբ բոլոր ընտանիքը հաւաքուած է ու այս հարցը նկատի կ’առնուի, անիկա ընդվզում կը յառաջացնէ եւ ուսումնասիրութեան թանկագին ժամանակէն կը գողցուի։ Եթէ այս ըլլայ պարագան, զաւակները ակնկալելիք բան մը պիտի չունենան եւ շուտով անոնց հետաքրքրութիւնը պիտի պաղի։ Ուստի, նախապէս ընտրեցէք Ընկերութեան գրականութիւններէն մէկը, որպէսզի միասնաբար նկատի առնէք զայն։

«Հաւատարիմ ու իմաստուն ծառան» գրականութիւններու ճոխ հաւաքածոյ մը հայթայթած է, որոնցմէ կրնաք ընտրել։ (Մատթէոս 24։45-47) Թերեւս ընտրէք գիրք մը, որ ձեր ընտանիքը տակաւին չէ ուսումնասիրած։ Իսկ որքա՜ն հաճելի է Խորաթափանց Ակնարկ Սուրբ Գրութիւններուն Վրայ հատորներէն ընտրուած հատուածներ նկատի առնել, եթէ անոնք ձեր լեզուով մատչելի են։ Օրինակի համար, Յիշատակատօնէն առաջ, կրնաք վերաքաղ ընել Տիրոջ Ընթրիքին մասին եղած յօդուածը։ Բազմաթիւ ընտանիքներ հաճոյք կ’առնեն միասնաբար պատրաստելով այդ շաբթուան Դիտարան–ի Ուսումնասիրութիւնը։ Սակայն, Դիտարան–ի երկրորդական յօդուածներն ալ ուսումնասիրութեան հոյակապ նիւթ կը հայթայթեն։ Ընտանիքին հայրը, որ ընտանիքի հոգեւոր կարիքներուն կը գիտակցի, ի վիճակի է որոշելու թէ ո՛ր գրականութիւնները պէտք է ուսումնասիրուին։

«Միշտ նախապէս ընտրուած գրականութիւն մը կ’ուսումնասիրէինք», կը յիշէ Մարիան։ «Բայց եթէ հարցում մը յարուցուէր կամ դպրոցին մէջ պարագայ մը ծագէր, այն ատեն յայտագրին մէջ փոփոխութիւն կը մտցուէր ու այդ հարցին վերաբերեալ տեղեկութիւններ նկատի կ’առնուէր»։ Մասնայատուկ հարցեր կրնան երեւան ելլել, ինչպէս՝ դպրոցին մէջ պատանիներուն դիմագրաւած խնդիրները, դարպասումը, արտակրթական գործունէութիւնները ու նման բաներ։ Երբ ասիկա պատահի, խնդրոյ առարկայ եղող հարցը նկատի առնող յօդուածներ կամ գրականութիւններ ընտրեցէք։ Եթէ Դիտարան–ի կամ Զարթի՛ր–ի ընթացիկ թիւին մէջ տեղեկութիւն մը տեսնէք եւ փափաքիք զայն անմիջապէս նկատի առնել ձեր ընտանիքին հետ՝ մի՛ վարանիք։ Անշուշտ, պէտք է ընտանիքի անդամներ նախապէս տեղեակ պահել այս փոփոխութենէն։ Սակայն, անմիջական կարիքին հոգ տանելէն ետք, յայտագրուած նիւթին վերադարձէք։

Հանդարտ Մթնոլորտ Պահեցէք

Խաղաղ պայմանները սորվելու կը նպաստեն։ (Յակոբու 3։18) Ուստի, հանգիստ բայց յարգալից մթնոլորտ մը մշակեցէք։ Միացեալ Նահանգներու մէջ, ընտանիքի հայր մը ըսաւ. «Ուր որ ալ ուսումնասիրենք, ըլլայ նստասենեակը թէ պատշգամը, կը փորձենք իրարու մօտիկ նստիլ, քան թէ մեծ սենեակի մը մէջ իրարմէ հեռու ըլլալու։ Ասիկա ջերմ մթնոլորտ մը կը ստեղծէ մեզի համար»։ Իսկ Մարիան մեծ խանդաղատանքով կը յիշէ. «Ինծի ու քոյրերուս ձգուած էր ընտրել, թէ տան մէջ ուր կ’ուզէինք ունենալ այդ շաբթուան ուսումնասիրութիւնը։ Ասիկա մեզի հանգստութիւն կու տար»։ Ի մտի ունեցէք որ լաւ լուսաւորումը, նստելու յարմարութիւնը, հաճելի ու աղմուկէ զուրկ շրջապատը կը նպաստեն հանդարտութեան։ Ուսումնասիրութենէն ետք զովացուցիչ խմելն ալ երեկոն հաճելի կը դարձնէ։

Կարգ մը ընտանիքներ, երբեմն ուրիշ ընտանիքներ ալ կը պարփակեն իրենց ուսումնասիրութեան մէջ, զայն աւելի հետաքրքրական դարձնելով ու պատասխաններու այլազանութիւնը ունենալով։ Երբ ճշմարտութեան մէջ նորեկ եղողներ մասնակցին այս կարգադրութեան, անոնք կրնան օգտուիլ, տեսնելով թէ ընտանիքի մը փորձառու հայրը ի՛նչպէս ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը կը վարէ։

Աստուածաշունչը Կենսունակ Դարձուցէք

Զաւակներուն համար ուսումնասիրութեան պահերը կենսունակ դարձուցէք եւ անոնք անձկագին պիտի սպասեն այդ ժամանակը։ Ասիկա կրնաք ընել, փոքրիկները քաջալերելով որ Աստուածաշունչէն տեսարաններ գծեն։ Երբ յարմար է, թող որ զաւակները սուրբ գրային դէպքեր ցուցադրեն կամ թատերախաղեր կատարեն։ Փոքր երախաներու հետ անհրաժեշտ չէ որ ուսումնասիրութիւնը պաշտօնական հարց–պատասխանի մեթոտով վարէք։ Սուրբ գրային անձնաւորութիւններու մասին կարդալը կամ պատմութիւններ պատմելը, հաճելի կերպ մըն է անոնց մէջ աստուածային սկզբունքներ մտադրոշմելու։ Նախապէս յիշուած Ռապըրթը, կը յիշէ. «Երբեմն կարգով սուրբ գրային համարներ կը կարդայինք, իւրաքանչիւրը իրեն նշանակուած անձնաւորութեան ‘ձայնը առնելով’»։ Կրնաք զաւակներուն ձգել որ ընտրեն թէ ո՛ր անձնաւորութիւնը կը փափաքին ներկայացնել ընթերցանութեան մէջ։

Քարտէսներ գործածելը պատանիներուն պիտի օգնէ որ նկատի առնուած դէպքերուն վայրը եւ այն շրջանին զանազան երեսակները պատկերացնեն իրենց մտքին մէջ։ Բացայայտօրէն, քիչ մը երեւակայութիւն գործածելով, ընտանեկան ուսումնասիրութիւնը կրնայ կենսունակ եւ այլազան դարձուիլ։ Իսկ երախաները Աստուծոյ Խօսքին հանդէպ փափաք պիտի մշակեն։—Ա. Պետրոս 2։2, 3

Բոլորին Օգնեցէք որ Մասնակցին

Որպէսզի զաւակները ուսումնասիրութենէն հաճոյք առնեն, պէտք է անոր մէջ պարփակուած զգան։ Սակայն, տարբեր տարիքի պատկանող զաւակներու մասնակցութիւնը, կրնայ մարտահրաւէր մը ներկայացնել։ Բայց Աստուածաշունչի սկզբունք մը կ’ըսէ. «Վերակացու եղողը եռանդագին թող աշխատի»։ (Հռովմայեցիս 12։8, ՆԱԹ) Խանդավառ ըլլալը կ’օգնէ, քանի որ խանդավառութիւնը փոխանցիկ է։

Ռանըլտ, իր հինգ տարեկան աղջնակը՝ Դինան՝ ուսումնասիրութեան միջամուխ կ’ընէ, անոր թոյլ տալով որ կարդայ նիւթին ենթագլուխները եւ խնդրելով որ պատկերներուն մասին մեկնաբանէ։ Անցեալ տարի, երբ Քրիստոսի մահուան Յիշատակատօնը մօտեցաւ, ան Մեծագոյն Մարդը որ Ապրած Էc (Անգլերէն) գրքէն խնդրոյ առարկայ նիւթերուն պատկերներուն վրայ ուշադրութիւն հրաւիրեց։ Ան դիտել կու տայ. «Ասիկա թոյլ տուաւ որ աղջիկս հասկնայ դէպքին կարեւորութիւնը»։

Ռանըլտ, իր տասը տարեկան աղջնակին՝ Միշային՝ հետ յաւելեալ երեսակ նկատի կ’առնէ։ «Միշան այն աստիճան յառաջդիմած է, որ ան ոչ միայն կը հասկնայ պատկերներուն ի՛նչ ըլլալը, այլեւ անոնց ներկայացուցած իմաստը», կ’ըսէ ան։ «Ուստի երբ Յայտնութիւն—Անոր Հոյակապ Յանգումը Մօտ Էd (Անգլերէն) գիրքը նկատի կ’առնէինք, ուշադրութիւնը կեդրոնացուցինք պատկերներուն իմաստին վրայ, իսկ ասիկա օգնեց իրեն»։

Երբ երախաները պատանեկան տարիքը կը թեւակոխեն, անոնց հրաւիրեցէք որ ուսումնասիրուած նիւթին մասին գործնական կիրարկում ընեն։ Երբ ուսումնասիրութեան ընթացքին հարցումներ յարուցուին, փնտռտուքի բաժիններ նշանակեցէք անոնց։ Ռապըրթ ասիկա ըրաւ երբ իր 12 տարեկան մանչը՝ Փօլը, նոր կազմուած դպրոցական խումբի մը մէջ Բանտեր ու Վիշապներ խաղին միջամուխ ըլլալու մասին հարց տուաւ։ Փօլ ու ընտանիքի միւս անդամները Դիտարանի Հրատարակութեանց Ցանկը (Անգլերէն) գործածելով, վերոյիշեալ նիւթին շուրջ տեղեկութիւն փնտռեցին եւ զայն իրենց ընտանեկան ուսումնասիրութեան ընթացքին նկատի առին։ Ռապըրթ կ’ըսէ. «Ասոր հետեւանքով, Փօլ շուտով հասկցաւ թէ այս խաղը Քրիստոնեաներուն համար սխալ էր»։

Ռապըրթ ուրիշ առիթներով ալ փնտռտուքներ ընելու նշանակում կու տար։ Իր կինը՝ Նէնսին, կը յիշէ. «Երբ Յիսուսի առաքեալներուն մասին փնտռտուք կատարեցինք, ամէն շաբաթ իւրաքանչիւր անհատին մէկ առաքեալ նշանակուած էր։ Որքա՜ն խայտալի էր տեսնել երախաներուն խանդավառութիւնը, մինչ կը ներկայացնէին իրենց փնտռտուքին արդիւնքը, ընտանեկան ուսումնասիրութեան ընթացքին»։ Իրենց անհատական փնտռտուքը ընելը, ապա զայն ընտանիքին հետ բաժնեկցիլը կ’օգնէ որ զաւակները ‘Տէրոջ առջեւ մեծնան’։—Ա. Թագաւորաց 2։20, 21

Տեսակէտ յայտնող, ինչպէս նաեւ ուղղութիւն տուող հարցումներ հարցնելն ալ հոյակապ կերպ մըն է, որպէսզի երախաները ուսումնասիրութեան մէջ պարփակուած զգան։ Յիսուս՝ Գլխաւոր Ուսուցիչը, իրենց տեսակէտը գիտնալու համար հարցումներ հարցուց, օրինակ. «Քեզի ի՞նչպէս կ’երեւնայ»։ (Մատթէոս 17։24) «Երբ մեզմէ մէկը հարցում մը ունենար, մեր ծնողները բնաւ ուղղակիօրէն չէին պատասխաներ մեզի», կը յիշէ Մարիան։ «Անոնք միշտ ուղղութիւն տուող հարցումներ կը հարցնէին, մեզի օգնելով որ հարցին մասին տրամաբանենք»։

Հաղորդակցեցէք. Մի՛ Բարկացնէք

Ընտանեկան ուսումնասիրութեան ուրախութիւնը կ’աւելնայ եթէ բոլոր մասնակցողները կարենան իրենց տեսակէտները եւ զգացումները յայտնել, առանց վախնալու որ ծաղրանքի առարկայ դառնան։ Սակայն, «ընտանեկան ուսումնասիրութեան ընթացքին լաւ հաղորդակցութիւն մը կարելի է միայն երբ հաղորդակցութեան գիծերը բաց են ուրիշ ատեններ», կ’ըսէ հայր մը։ «Կարելի չէ զայն ձեւացնել միայն ուսումնասիրութեան պահուն»։ Ամէն գնով խուսափեցէք անխոհեմաբար ըսուած կճող խօսքերէն, ինչպէս. ‘Միայն ա՞յսքան։ Կարծեցի որ կարեւոր բան մը ունիս ըսելիք’. ‘Այդ ըսածդ անիմաստ է’. ‘Ի՞նչ կը սպասես, վերջապէս երախայ մըն ես’։ (Առակաց 12։18) Ձեր զաւակներուն հետ կարեկից ու ողորմած եղէք։ (Սաղմոս 103։13. Մաղաքեայ 3։17) Անոնցմով ուրախացէք եւ սատար կանգնեցէք անոնց մինչ կը ջանան իրենց սորվածները կիրարկել։

Ընտանեկան ուսումնասիրութեան մթնոլորտը պէտք է յարմար ըլլայ, որպէսզի զաւկին միտքը ընդունակ ըլլայ տրուած կրթութեան։ Յաջողութեամբ չորս զաւակներ մեծցուցած հայր մը կը բացատրէ. «Երբ սկսիք ուսումնասիրութեան ընթացքին ձեր զաւակները սրբագրել, անոնք կերպով մը թշնամական կեցուածք պիտի ցուցաբերեն»։ Այսպիսի մթնոլորտի մը մէջ, տեղեկութիւնները հաւանաբար ներս պիտի չթափանցեն։ Հետեւաբար, ուսումնասիրութեան պահերը կրթութեան ու պատիժի պահերու վերածելէ խուսափեցէք։ Եթէ անոր կարիքը տեսնէք, զայն ետքը ու անհատապէս մատակարարեցէք։

Թափուած Ջանքը կ’Արժէ

Հոգեւորապէս հարուստ ընտանիք մը կերտելը ժամանակ ու ջանք կը պահանջէ։ Սակայն, սաղմոսերգուն կ’ըսէ. «Ահա տղաքը Տէրոջը ժառանգութիւնն են. որովայնի պտուղը անոր պարգեւն է»։ (Սաղմոս 127։3) Իսկ ծնողներուն վստահուած է «[զաւակները] Տէրոջը վարժութիւնովն ու խրատովը մեծցնելու» պատասխանատուութիւնը։ (Եփեսացիս 6։4) Ուստի, ընտանեկան հաճելի եւ ազդու ուսումնասիրութիւն մը վարելու հմտութիւնները զարգացուցէք։ Ձեր լաւագոյնը ըրէք «խօսքին անխարդախ կաթ»ը մատակարարելու, որպէսզի ձեր զաւակները կարենան ‘անով աճիլ եւ փրկութեան հասնիլ’։—Ա. Պետրոս 2։2, ՆԱԹ. Յովհաննու 17։3

[Ստորանիշներ]