Կառավարութեան մէջ փտածութիւնը համատարած դարձած է

Կառավարութեան մէջ փտածութիւնը ընդհանրապէս կը սահմանուի հետեւեալ կերպով. վստահուած հեղինակութիւնը չարաշահել՝ անձնական շահի համար։ Այս չարաշահումը նոր բան մը չէ։ Օրինակ, Աստուածաշունչը կը պարփակէ օրէնք մը, որ դատական հարցերու մէջ կաշառակերութիւնը կ’արգիլէ. ինչ որ ցոյց կու տայ թէ այս սովորութիւնը արդէն իսկ հանրածանօթ էր աւելի քան 3500 տարի առաջ (Ելից 23։8)։ Անշուշտ, փտածութիւնը կաշառք ընդունելէն աւելի՛ն կը պարփակէ։ Կառավարութեան փտած պաշտօնեաներ երբեմն ստացուածքներ կը սեփականացնեն, կ’օգտագործեն որոշ ծառայութիւններ, որոնք իրաւունք չունին ստանալու, կամ նոյնիսկ բացէ ի բաց պետական հիմնադրամներ կը գողնան։ Անոնք թերեւս նոյնիսկ իրենց դիրքը օգտագործեն, իրենց բարեկամներուն ու ազգականներուն անիրաւացիօրէն օգնելու համար։

Թէեւ փտածութիւնը գոյութիւն ունի որեւէ մարդկային կազմակերպութեան մէջ, բայց այնպէս կը թուի թէ կառավարութեան մէջ փտածութիւնը համատարած դարձած է։ Ըստ Միջազգային թափանցիկութեան (Transparency International) կողմէ հրատարակուած 2013–ի Աշխարհատարած փտածութեան ծանրաչափ–ին, աշխարհի տարածքին մարդիկ կը խորհին, թէ ամէնէն փտած հինգ հաստատութիւններն են՝ քաղաքական կուսակցութիւնները, ոստիկանութիւնը, կառավարական պաշտօնեաները, օրէնսդիր մարմինը եւ դատարանները։ Նկատի առ միայն քանի մը տեղեկագրութիւններ, որոնք այս խնդիրը կ’ընդգծեն։

• ԱՍԻԱ։ 1995–ին, վաճառատան մը խորտակուելուն պատճառաւ 502 մարդիկ մեռան Սէուլի մէջ, Հարաւային Քորէա։ Հետազօտիչները մէջտեղ հանեցին թէ քաղաքին բարձրաստիճան պաշտօնեաները կաշառուած էին պայմանագրողներուն կողմէ, որպէսզի թոյլ տան ցածորակ թանձրաշաղախ գործածելու եւ ապահովութեան օրէնքները բեկանելու։

• ԱՓՐԻԿԷ։ 2013–ին, Հարաւային Ափրիկէի մէջ շուրջ 22,000 կառավարական պաշտօնեաներ ամբաստանուեցան փտածութեամբ։

• ԵՒՐՈՊԱ։ Եւրոպական միութեան ներքին գործոց յանձնակատար՝ Սեսիլիա Մալմսթրոմ կ’ըսէ. «Եւրոպայի մէջ խնդրին տարողութիւնը ապշեցուցիչ է»։ Ան կ’աւելցնէ թէ «քաղաքական մարդիկը փտածութիւնը արմատախիլ ընելը դժուար կը գտնեն»։

• ՀԱՐԱՒԱՅԻՆ ԱՄԵՐԻԿԱ։ 2012–ին, Պրազիլի մէջ, 25 մարդիկ դատապարտուեցան, քանի որ պետական հիմնադրամները կը գործածէին քաղաքական աջակցութիւն գնելու նպատակաւ։ Դատապարտուողներէն մէկն էր՝ նախկին նախագահին աշխատակազմի ղեկավարը, որ երկրին երկրորդ ամէնէն հեղինակաւոր անձնաւորութիւնն էր։

Կառավարութեան մէջ փտածութիւնը խոր արմատներ ունի։ Հակափտածութեան նիւթի մասնագէտ՝ փրոֆէսոր Սուզան Ռոզ–Աքըրմէն գրեց թէ բարեկարգումը կը պահանջէ «հիմնական փոփոխութիւններ մտցնել կառավարութեան գործունէութիւններուն կերպին մէջ»։ Մինչ կը թուի թէ պարագան անյոյս է, Աստուածաշունչը ցոյց կու տայ թէ նոյնիսկ աւելի մեծ փոփոխութիւններ կարելի են եւ վստահաբար պիտի կատարուին։