Droga​—“Ti AIDS iti Panagay-ayam”

“Dagiti steroids buklenda ti umad-adu a peggad iti nasional a salun-at ken talged.”​—Opisial iti U.S Drug Enforcement Administration

MINILION kadagiti managbuya nga agbuybuya iti Seoul Olympics ti nakigtot. Ti bannuarda, ti atleta a kapapartakan iti lubong a nagtaray iti 100-metros a salisal, naikkatan iti balitok a medalia, nadiskualipikar gapu iti panagusarna kadagiti maiparit nga agas. Gapuna ti sabali pay a saplit inimpektaranna dagiti panagay-ayam​—panagdroga, a nakarigrigat a matunton ta naawaganen “ti AIDS iti panagay-ayam.”

“Ti Olympics iti Medisina”

Kasla nangnangruna idi kalpasan ti maikadua a gubat sangalubongan a nangrugi dagiti atleta a nagusar iti droga kadagiti ay-ayam. Itan, nupay kasta, sigun kadagiti eksperto, ti panagusar iti droga kadagiti atleta ket nakasaksaknap ta dayta kasapulanna ti “narikut unay ken nagastos nga organisasion, a masansan nga ibangon dagiti pederasion iti panagay-ayam a mismo, a nalawag a ti panggepna ket manggun-od kadagiti maidaydayaw a resulta, mangawis kadagiti sponsor, mangsapul iti kuarta, ken manggun-od iti pannakabalin.” Nakasaksaknap ti pasamak ta ti Corriere Medico, maysa a periodiko iti medisina nga Italiano, inawaganna dagiti ay-ayam iti Los Angeles idi 1984 a “ti Olympics iti Medisina.”

Kinapudnona, ti panagusar iti droga ken dagiti saan a legal nga ag-agas tapno mangabak, a sikukusit, saplitenna dagiti adu a panagay-ayam iti amin a pagilian. Tunggal pagilian kayatna nga abaken dagiti dadduma, gapuna awan ti mangayat a mangisardeng iti panangipaayna iti droga kadagiti atleta. Iti naintiempuan a pamay-an, intudo ti European Parliament a “dagiti kasta unay a pananginanama ken ti masansan a panagay-ayam ti mangikabil iti maysa nga atleta iti sidong ti pannakapilit a masulisog a mangusar kadagiti saan a legal a pamay-an tapno mataginayon ti nasayaat a kasasaad ti bagi ken ti panunot. Dakdakkel met ti pannakasulisog gapu iti kinapudno a dagiti manangsanay iti panagay-ayam mammano ti pannakaseknanda.” Ti panagdroga ket aramiden pay dagiti agtutubo a lallaki.

Nadumaduma a Porma iti Panagdroga

Adda dagiti nadumaduma a kita iti panagdroga. Kas pangarigan:

Dagiti steroids, dagiti droga a nairaman iti makuna a “ti kakaruan a pasamak iti historia ti Olympic,” ti pannakadiskualipikar ti mangik-ikut iti rekord iti 100-metro, ni Ben Johnson, idiay Seoul. Dagitoy dagiti sustansia a, babaen ti panangimpluensiana iti pannakapataud dagiti amino acids, makatulong iti iyaadu ti piskel ken kasta met ti bileg agraman ti ikakaro ti kinaagresibo. Makuna, kas pangarigan, a dagiti amin a rekord iti weight-lifting a naaramid idi napalabas a sangapulo a tawen ket maipabiang iti panangusar kadagitoy a sustansia.

Dagiti pangpasaranta, kas iti caffeine ken strychnine, a mausar a mangpapaut iti kinaalerto ken itantanna ti pannakabannog.

Narcotic analgesics, a mangbibineg iti ut-ot ken pataudenna ti kinakalma.

Beta blockers, dagiti sustansia, a mangpabannayat iti panagbitik ti puso ken patalnaenna ti bagi, ket usaren a nangnangruna dagiti managpana ken managgayang.

Diuretics, maipaay iti mabiit a panangpababa ti timbang ken lingdanna ti kaadda dagiti dadduma a maiparit a droga iti tiempo ti pannakaaramid ti panangsubok.

Dagitoy ket sumagmamano laeng kadagiti nalataken a sustansia a nausar iti panagdroga, ngem ti International Olympic Committee nangilista iti agarup sangagasut a naiparit a droga. Ti parikut ket apaman a ti maysa kadakuada ket naiparit wenno mapataud dagiti pamay-an ti panangilasin iti kaaddada, ti intero a grupo dagiti dodoktor ken kemiko agtrabahoda manen a mangpataud kadagiti dadduma.

Nupay kasta, addada pay dadduma a pamay-an a padpadasen dagiti atleta a pangparang-ay a sikukusit iti panagay-ayamda. Tapno pasayaaten ti posisionda iti danum, dadduma a managlangoy ti mangipakarga kadagiti bagisda iti gas a helium.

Adu nga atleta ti nangamin nga immawatda iti panangiyalison iti dara tapno pasayaaten ti panagibturda. Sigun kadagiti dadduma, babaen iti panangiyalison iti nalabaga a selula ti darada met laeng, isu a naala manipud kadakuada sumagmamano a tiempon ti napalabas, ti panagayus ti oksihena kadagiti amin a paspaset iti bagi, agraman dagiti piskel, ket sumayaat.

Dagiti gubuayan a pagiwarnak nabiit pay nga impalgakda a dadduma a babbai nga atleta inusarda ti panagsikog a kas porma iti panagdroga. Dagiti masikog a babbai aglasatda iti iyaadu ti dara, ket daytoy paaduenna met ti agrikos nga oksihena kadagiti piskel. Dadduma nga atleta a babbai, nangnangruna dagidiay makipaspaset iti panagay-ayam a kasapulan iti kasta unay a bileg, ginundawayanda ti umuna a tukad iti panagsikog tapno pasayaatenda ti panagay-ayamda. Kalpasan ti panagay-ayam agpairegregdanto.

Maysa a Serioso a Parikut

Ngem kasano ti kasaknap ti parikut? No ipato babaen iti mammano a mapasamak a pannakadiskualipikar dagiti atleta gapu iti panagusar kadagiti droga, dadduma nga agrayo kadagiti managay-ayam mabalin a pagarupenda a bassit laeng a porsiento dagiti atleta ti mangar-aramid iti panagdroga, ket pudno a ti pagrayuanda dinanto pulos nga aramiden ti kasta a banag. Ngem dagidiay a makaammo iti kasasaad ti lubong ti panagay-ayam sabali ti panangmatmatda kadagiti bambanag.

“Ti panangusar kadagiti anabolics ket nasaksaknap ngem ti gagangay a maipagarup,” kinuna ti dati a discus thrower manipud Italia. Ket sigun ken Propesor Silvio Garattini, maysa nga eksperto iti parmakolohia, ti parikut iti panagdroga ket mabalin a nakarkaro ngem ti maipagarup. Sigun kadagiti dadduma a gubuayan, 50 porsiento kadagiti nalalaing iti pisikal nga atleta agusarda kadagiti naiparit a sustansia.

Ti Peggadna kadagiti Atleta

Ngem ti parikut iti panagdroga ket saan laeng a ti basta nasaysayaat a panagay-ayam a mabalin a magun-odan iti di nainkalintegan a pamay-an. Ti atleta itatta, ken nangnangruna daydiay agtomtomar kadagiti droga, ket paset ti dakdakkel, nupay nailemmeng, a grupo, nga iramanna dagiti dodoktor a makabael a mangiresita kadagiti naiparit a sustansia no kasapulan. Nupay kasta, ti atleta ti agsagaba kadagiti pagbanaganna​—ti pannakaibabain no masarakan wenno madiskualipikar ken, ti napatpateg pay, ti nakaro a peggad iti salun-at.

Mapapati a dagiti anabolic steroids pataudenda ti pannakadangran ti dalem ken ti cardiovascular system ken pataudenna dagiti nadumaduma a mainayon a pisikal nga epekto. Dagitoy met a droga ti makagapu iti pannakadadael ti urogenital system, ken ti narungsot a kababalin dagiti dadduma nga atleta.

Ti panangabuso kadagiti dadduma a droga, kas kadagiti pangpasaranta, gargarienna ti “kasasaad a pannakariribuk, pannakaulaw, panagar-arapaap.” No maipapan iti panangiyalison iti dara, ti sientipiko a pagiwarnak a Doctor itudona a ti panangiyalison iti maysa nga atleta iti nalabaga a selula ti darana a mismo ket addaan met kadagiti peggad. Maysa kadagitoy isu ti “aglablabes ken ti basbassit a panagayus ti dara kadagiti dadduma a paset a patauden ti kinapalet ti dara” ken ti pannakaurnong ti yero “nga addaan iti dakes a pagbanagan iti parenchyma (ti dalem, dagiti bekkel, puso, endocrine glands, kdp.).”

Dagiti biktima iti panagdroga, a naammuanen, ket aduda. Sumagmamano kadagiti nalataken a kaso isu ti taga Denmark a siklista a ni Jensen, a natay idi 1960 nga Olympics idiay Roma; ti Briton a siklista a ni Tom Simpson, a natay bayat ti 1967 a Tour de France; ti Dutch a tumataray iti kalalainganna kawatiwat a distansia a ni Augustinus Jaspers, a natay kalpasan la unay ti salisal idiay Los Angeles Olympics idi 1984; ti West German a ni Birgit Dressel, a maysa nga atleta nga addaan pito a paglaingan iti panagay-ayam a natay, ket nasabidongan iti droga nga inresita ti maysa a doktor iti panagay-ayam kenkuana iti adun a tawtawen.

“Awan asina ti panagay-ayam,” kinuna ni Carl Lewis, kampeon iti Olympic iti sumagmamanon a daras. “Adun dagiti natay a biktima ti panagdroga. Ammo dagiti organisador dayta ket awan ti sasawenda maipapan iti dayta.”

Ket kaskasdi, nupay ammoda dagitoy a makariribuk a kinapudno, kasano ti panangsungbat dagiti atleta iti saludsod a: “No ikkanka ti maysa a pildora a mamagbalin kenka a kampeon iti Olympic ngem mabalin a papatayennaka iti uneg ti makatawen, tomarem kadi dayta?” Kadagiti atleta iti E.U. a napagsaludsodan, 50 porsiento ti simmungbat iti wen. Ket nalabit daytoy met laeng a sungbat ti ipaay dagiti adu nga atleta iti dadduma a paspaset iti lubong.

Mainanama kadi dagiti addang a manglapped iti droga agballigidanto iti pananglapped iti daytoy a saplit? Bueno, sigun kadagiti eksperto, sumagmamano a sentro ti nakabalan a mangaramid iti umiso a panangsubok, ket dagiti panangsubok a mismo ket nakangingngina. Kasta met, dagiti resulta iti panangsubok ket masansan a mapalsipikado. Kasta met, aniaman ti naaramidan iti nabiit pay nga Olympics idiay Korea, dagiti baro a pamay-an ti panagdroga ket kankanayon nga immuna iti maysa nga addang iti pamay-an a pannakailasin kadakuada. Kaskasdi, adda ti naimbag a rason iti pananginanama a ti panagdroga ken ti kinaranggas iti panagay-ayam ket agpatingganto.

[Blurb iti panid 9]

“No ikkanka ti pildora a mamagbalin kenka a kampeon iti Olympic ngem mabalin a papatayennaka iti uneg ti makatawen, tomarem kadi dayta?” Kadagiti atleta ti E.U. a napagsaludsodan, 50 porsiento ti simmungbat iti wen

[Blurb iti panid 10]

Idiay Union Soviet, 290 nga atleta ken manangsanay ti nadusa gapu iti panagusar iti droga idi nagbaetan ti 1986 ken 1988​—Leninskoye Znamya, maysa a magasin a Soviet

[Blurb iti panid 11]

“Dagiti atleta a nakatomar kadagiti steroid sa gbalinda a nauyong ken agresibo.”​—Dr. Robert Voy, pangulo nga opisial ti medisina iti U.S. Olympic Committee