Sungbat ti Managbasa iti Libro nga “Iyimtuod ti Agtutubo”

DADDUMA pagarupenda nga adda parikutda. “Pagarupko no balakadandakami maipapan iti kababalinmi,” kinuna ti maysa a 15-años a babai a managan Shereda. Dadduma ti basta maamak. Nalagip ti maysa a sangapulot’ tawenna a Briton nga ubing a lalaki a managan Timothy: “Idi naammuak a masapul a suminaak iti pagtugawan kada nanang ken tatang, diak kayat ti mapan.”

Ti makagapu itoy a panagdanag? Adda anunsio iti agsapa ti Biernes iti 1989 a “Nadiosan a Debosion” a Pandistrito a Kumbension dagiti Saksi ni Jehovaa a dagiti agtutubo nga agedad iti nagbaetan ti 10 ken 19 masapul nga agtugawda iti naireserba a seksion. Ti panagdanag naikkat idi a nairuar ti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo ket naiwaras a libre kadagiti amin nga agtutubo nga adda sadiay. Aniat’ tignay?

“Diak makatagari; nagarubos dagiti luluak.”—Mike.

“Nakasangitak idi nakitak dagiti nakaskasdaaw nga impormasion iti libro. Ti laeng kinapudno a daytat’ maysa a sagut manipud iti Manarawidwid a Bagi dagiti Saksi ni Jehova kadagiti agtutubo ket maysa a pangarigan no kasano nga impatpategdatayo.”—Sangapulo ket walo ti tawenna a ni Margie.

Ti sangapulot’ tawenna a managan Naomi, a nabiit pay a natay ni tatangna, inapresiarna a nangnangruna ti pannakaawat iti libro. Malagipna:

“Daytoy ti immuna a dakkel nga asamblea nga inatendaranmi nga awan ni tatangko. Malidlidayak unay iti umuna nga aldaw. Ngem naragsakanak a makaammo a dagiti kakabsattayo ken ti nailangitan nga Amatayo, ni Jehova, ay-aywanandakami agingga nga agsublinto ni tatangmi iti baro a lubong.”

Ti libro saklawenna, iti napaababa a porma, ti agarup kagudua kadagiti artikulo iti Agimtuod dagiti Agtutubo . . . ” a nagparangen iti magasin nga Agriingkayo! manipud 1982 agingga iti 1989. Addaan iti 39 a kapitulo, a nagrupo-grupo sigun iti tema kadagiti sangapulo a paset. [Kitaenyo ti kahon.] Aniat’ pateg ti panangikabil kadagitoy amin nga impormasion iti maymaysa a bassit a libro? Ilawlawag ti maysa nga agtutubo: “Masansan masapul a kitaen dagiti napalabas nga artikulo iti ‘Agimtuod dagiti Agtutubo . . . ’ tapno matulonganak iti maysa a parikut, ngem kasla diak maaramid dayta. Itan addan ti publikasion a mabalinko a piduten iti aniaman a tiempo tapno usarek kas giya.”

Ti libro nga Iyimtuod ti Agtutubo addaan kadagiti nabibileg a pangawis. Pagay-ayatko dagiti napnuan kolor a ladladawan,” kuna ti 11-años a ni Heather. Dagiti ladawan iparangna dagiti agtutubo iti isuamin a lubong. Kinuna ti maysa nga agtutubo a taga Canada: “Dagiti ladawan makaawisda ket iparangda a naimbag dagiti pudno a rikriknami no mapasanguankami kadagiti parikut.” Awan duadua, ngarud, nga adu nga agtutubo ti nangbasa a dagus kadagiti linaonna.

‘Diak Maisardeng a Basaen Dayta’

Maysa a 17-años nga ubing a babai ti nagsurat, iti maysa a pagsuratan iti otel:

“Addakamin iti kagudua iti dalanmi nga agawid manipud iti kumbensionmi ket uppat pay nga oras ti tarayenmi. Nabasakon ti sangapulo a kapitulo.”

Daddumat’ naawis iti listaan dagiti linaonna:

“Idi binasak ti listaan dagiti linaonna, kasla kitkitaek ti biagko. Nakaad-adu kadagiti saludsod ti insaludsodko iti bagik met laeng iti naminsan wenno iti sabali.”—Sangapulo ket innem ti tawenna a ni Kathy.

Uray dagiti “saan a managbasa” naawisda:

“Diak managbasbasa, ngem nagpintas daytoy a libro ta idi rinugiak a basaen, diak maidisso. Dandani nabasak ti intero a libro iti uneg ti tallo nga aldaw.”—Sangapulo ket lima ti tawenna a ni Jennifer.

“Saanak a nalaing a bumasa ket diak unay agbasbasa. Idi simmangpetak manipud iti kumbension, nabannogak ta diak maimulagat dagiti matak. Ngem inukagko daytoy a publikasion, rinugiak a binasa, ket binasak ti maysa a kapitulo! Nanipud idin, basaekon ti maysa a kapitulo iti inaldaw, agingga ita a rabii—basaekon ti dua!”—Sangapulo ket pito ti tawenna a ni Tiffany.

Ket adda met dagiti agduadua:

“Pagarupko a nataenganakon para iti dadduma a paset ti libro. Gapuna rinugiak ti nagbasa iti Seksion 6, ‘Ti Sekso ken dagiti Moral.’ Daytoy ti nangtulong kaniak iti kasta unay a mangaramid kadagiti kangrunaan a pangngeddeng. Awan ti lakay unay maipaay itoy a libro!”—Sangapulo ket siam ti tawenna a ni Sabrina.

Kinapudnona, gaput’ nabasadan, adut’ makarikna a saan nga umdas ti maminsan laeng a panangbasa iti dayta:

“Nabautisaranak nakatawenen ti napalabas, ngem saan a nasayaat dagiti bambanag, ket nalidayak. Naminsan timmalawak pay iti balay! Gapuna idi naawatko ti baro a libro, mariknak nga ammo ni Jehova ti kasapulak. Nakaskasdaaw! Naminduan a nabasak dayta.”—J. S.

“Isursuratko ti tunggal kasuratan a sao por sao iti libro a mismo tapno nalaklakak a basaen dayta iti kapamindua. Diak aglablabes: Pinagbalinnak daytoy a libro a nasaysayaat a tao.”—Sangapulo ket walo ti tawenna a ni Aida.

‘Pulos a Dika Marikna a Maidikdiktar ti Aramidem’

Adun a bulbulan ti napalabas nanipud idi nairuar ti libro a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo, kaskasdi agtultuloy pay laeng a maaw-awat dagiti mangapresiar a komento. Dadduma a makagapu iti balligina awan duadua a nupay daytat’ naiturong kadagiti agtutubo, ti libro saan nga inuubingan; wenno naisurat man dayta iti pamay-an a marikna dagiti managbasa a makaskasabaanda. Dadduma nga agtutubo kastoy ti kunada:

“Agangaw pay daytoy a libro. Babaen ti panangsuportar iti Sao ti Dios, ti Biblia, daytat’ nasaysayaat ngem ti aniaman a magasin dagiti tin-edyer.”

“Pulos a dika marikna a maidikdiktar ti aramidem; imbes ketdi, maipakaammo kenka dagiti mabalin a mapasamak ken dagiti pagbanagan ti tunggal maysa. Kankanayon a naipakita ti panangmatmat ni Jehova ket mapaneknekan dayta iti Kasuratan.”

Adut’ nangiyebkas iti panangapresiar iti pamay-an ti pannakaisurat ken ti pannakaawat a naipakita kadagiti rikriknada.

“Pulos a di nangipakita ni tatang ti panangipateg kaniak, ngem ti linaon ti libro a balakad kasla naggapu iti naayat nga ama a mangbalbalakad maipaay iti pakagunggonaantayo.”—Stefano, Italia.

“Ti dagus a riknak isut’ pannakisaritak iti makaammo a naimbag kaniak ken ti panagbasa iti naiprenta a pagbasaan.”—Myriam, Italia.

“Adu kadagiti pangarigan a nausar addada iti pagtaengan. Naan-anay a mainaigko ida.”—Maysa a tin-edyer a babai.

“Ammok nga awan dagiti tin-edyer kadagiti Bagi a Manarawidwid. Ngem, amin dagiti insuratyo maipapan kadagiti agtutubo ket umiso unay; kasla daytat’ ibagbaga a direkta ni Jehova.”—Sangapulo ket lima ti tawenna a ni Aubree.

Saan Laeng a para kadagiti Agtutubo

Adu kadagiti kapitulo ti mangipaay iti pannakaawat kadagiti parikut a sangsanguen dagiti nataengan a Kristiano, dagiti parikut a kinamanagbabain, pannakaupay, kinaliday, ken kinaawan ti trabaho. Di pagsiddaawan, ngarud, adu a nataengan ti mangiyebkas iti panangapresiar iti libro. Kinuna ti asawa ti maysa nga agbambaniaga a ministro dagiti Saksi ni Jehova:

“Awan ti anakmi nga agasawa. Nupay kasta, makitak a napateg met ti pamay-an ti pannakaiparang ti material kadakami. Mabalin pay koma a ti libro napauluan iti ‘Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Tattao—Dagiti Sungbat nga Epektibo!’”

Naimpusuan nga umanamong dagiti dadduma a nataengan:

“Addada sentensia, grupo dagiti sasao, ken dagiti prinsipio a makagunggona unay iti ubing pay a biagko a 41.”

“Mabalin a dikay pagarupen a maysa a libro a naisurat maipaay kadagiti agtutubo ket matulonganna ti maysa a babai a 61 ti edadna. Ngem tinulongannak nga agpanunot a sipopositibo maipapan iti napalabas ket indianko ti sakit ti nakemko maibusor kadagiti dadakkelko.”

“Nasarakak a dagiti ‘nataengan agimtuodda’ met. Awan ti ad-adda a nakatulong kaniak a makaawat iti bagik iti nabayagen a tawtawenko kas Kristiano. Ket, 74 ti edadko.”

Naawat met dagiti sursurat manipud kadagiti adu a Kristiano a nagannak:

“Adda tallo a tin-edyerko, ket daytoy a libro ti sungbat dagiti karkararagko. Agyamanak iti kaaddayo sadiay agpaay kadakami. Padpadasen ni Satanas nga aramiden ti isuamin tapno iyadayu dagiti annakko. Ngem itan nakabalanakon a mangaramid iti kabaelak a sisisigo, gapu iti naintiempuan a libro.”

“Bannogennatay daytoy a sistema iti inaldaw. Ti inaudik 12 ti edadna, ket kimmaro ti interesna iti naespirituan a banag iti napalabas a tawen. Diak masarita ti pannakakitak nga ikagkagumaanna ti mabautisaran kas resulta iti kumbension ken daytoy baro a libro.”

“Nakaluaak idi inawat dagiti annakko dagiti kopiada. Awanen ti sabali a relihiuso nga organisasion a kasta unay ti panangaywanna kadagiti agtutubona!”

“Agsolsoloak a naganak, ket maamakak ken saan a kualipikado no dadduma kas naganak. Ti inauna nga anakko a lalaki ket 11 años ket addaan iti mannursuro a di mangaykayat kenkuana. Anian a makaliwliwa ti makasarak iti maysa a kapitulo iti Iyimtuod ti Agtutubo a libro a mangtaming iti dayta a kasasaad!”

Adut’ mangpaneknek iti kinaepektibo ti paset a “Salsaludsod a Pagsasaritaan” nga agparang iti ngudo ti tunggal kapitulo:

“Basaenmi a sangsangkamaysa ti libro kas paset iti kanayon a panagadal ti pamilia iti Biblia. Daytat’ nangpasinged kadakami. Nadlawko a dagiti ubbing dida maamak kadagiti saludsod, ket pudno a dayta agturong iti panangibagada kadagiti riknada a saan a nalaka nga iyebkas.”

Dagiti Sungbat a Pudno nga Epektibo!

Siempre, ti panangsubok iti kinapateg daytoy a libro ket saan a ti kinalatak no di ti kinapraktikalna. Iti sabali a pannao, dagiti kadi sungbatna pudno nga epektibo? Adu nga agtutubo ti mangpatalged nga epektiboda:

“Sakbay a basaek daytoy a libro, basta sumursurotak laeng idiay Kingdom Hall a kadua ni nanangko ken ti kabsatko a babai ta diak makapagsolsolo a mabati iti pagtaengan. Doble-cara ti biagko. Itan nagbalbaliw aminen dayta maipaay iti nasaysayaat.”

“Mabalin a baybay-am ti kinapudno, ngem dinaka baybay-an. Iti edad a 27, pinadasko ti nagsubli iti Kingdom Hall—nga agsolsolo, maam-amak, ken agbabbabawi. Dakes unay ti ugalik ket nariknak a dinak mapakawan ti Dios. Ngem inikkannak ti inauna a kabsatko a babai ti baro a libro nga Iyimtuod ti Agtutubo. Nakitak a salaysayenna dagiti amin a parikutko ket ibagana no kasano ti panangtamingko kadakuada. Dagiti sungbat nga epektibo—kasano!!!”

“Pinagpanunotnak ti libro. Idi damo pudno a diak ibilbilang ti bagik a maysa kadagiti Saksi ni Jehova. Adda nobiak. Makibarbarkadaak kadagiti taga lubong. Agtakawak pay. Ngem kalpasan ti panangbasak iti libro, nabigbigko a dakes ti ar-aramidek iti biagko. Nagkararagak ken Jehova a pakawanennak ket nagyamanak kenkuana iti panangipaayna itoy nagsayaatan a baro a libro.”

Dagitoy ket pangarigan laeng kadagiti ginasgasut a sursurat a naawat. Maparegtakami ken matignay iti kasta unay iti nagsayaatan a sungbat dagiti agtutubo. Nalawag, a kayatyo ti agaramid iti naimbag, ket apresiarenyo ti panangiturong a siayat nga ipapaay ni Jehova iti Saona. Nalawag met a dagiti sungbat manipud iti Sao ti Dios pudno nga epektibo!

Ngarud maragsakankami a makaammo a ti serie ti “Agimtuod dagiti Agtutubo . . .” iti Agriingkayo! agtultuloyto a mangipaay iti nasayaat, naibatay-Biblia a balakad maipapan kadagiti tema a pakaseknanyo. Dikay liwayan ti uray maysa nga artikulo! Ket no dikay pay nabasa, basaenyo—ken ulitenyo a basaen—ti publikasion a Dagiti Saludsod nga Iyimtuod ti Agtutubo—Dagiti Sungbat nga Epektibo.b Iramanyo dayta kadagiti kaklaseyo. Kitaenyo dagiti naisitar a kasuratan. Pagsasaritaanyo dagiti kapitulo a kadua dagiti dadakkelyo. Iyaplikaryo dagiti balakadna. Ket awan duadua umanamongkayo iti 16-años a ni Kent, a nagkuna: “Kasla addaanak iti bassit a libro a tumulong kaniak a lumasat kadagiti panawen a nalaka a maimpluensiaan ti biagko.”

[Dagiti Footnote]

[Kahon/Ladawan iti panid 11]

Dagiti Linaonna

Seksion 1

Iti Pagtaengan:

Panangtaming kadagiti Kameng ti Pamilia

Kapitulo Panid

1 Apay a Rebbengko a ‘Dayawen ni Amak ken ni Inak’? 11

2 Apay a Saandak a Matartarusan dagiti Dadakkelko? 18

3 Kasano a Maallukoyko dagiti Dadakkelko nga Ikkandak ti

Ad-adu Pay a Wayawaya 26

4 Apay a Nagsina da Tatang ken Nanang? 34

5 Kasanok a Pakibagayan ti Panagasawa Manen ti

Nagannak Kaniak? 42

7 Rebbeng Aya a Pumanawak iti Balay? 56

Seksion 2

Dakayo ken dagiti Kapatadayo

8 Kasanok a Maaddaan ti Pudpudno a Gagayyem? 65

9 Kasanok a Mapagballigian ti Panangpilit dagiti

Kapatadak? 73

Seksion 3

Panangmatmat no Kasanot’ Panaglanglangayo

10 Kasano Kapateg ti Langlanga? 82

11 Ti Kadi Badok Ipanayagna ti Agpaypayso a Kinataok? 90

Seksion 4

Apay Kastoy ti Riknak?

12 Apay a Marurodak iti Bagik? 98

13 Apay a Maladingitanak Unay? 104

14 Kasanok a Maparmek ti Kinalidayko? 115

15 Apay Kadi a Managbabainak Unay? 121

16 Normal Kadit’ Kastoy a Panagleddaangko? 127

Seksion 5

Eskuelaan ken Panggedan

17 Isardengkon Aya ti Ageskuela? 134

18 Kasanok a Parang-ayen dagiti Markak? 140

19 Apay Saandak a Sardengan dagiti Ubbing? 150

20 Kasanok a Pakibagayan ti Mannursuro Kaniak? 158

21 Kasanok ti Makaala (ken Mangsalimetmet!) ti Panggedan? 166

22 Ania a Karera ti Rebbeng a Piliek? 174

Seksion 6

Ti Sekso ken dagiti Moral

23 Ti Ngay Panagdenna Sakbay ti Panagasawa? 181

24 Kasanok nga Idian ti Panagdenna Sakbay ti Panagasawa? 192

25 Masturbesion—Kasanot’ Kaserioso Dayta? 198

26 Masturbesion—Kasanok a Parmeken ti Gagarna? 205

27 Kinamapagpiaran—Talaga Aya a Daytat’ Kasayaatan

a Pagannurotan? 212

Seksion 7

Panagkuyogkuyog, Ayat, ken ti Di Kasekso

28 Kasano a Malipatak ti Kursonadak? 219

29 Nakasaganaakon Aya a Makikuyogkuyog? 225

30 Nakasaganaakon Aya a Mangasawa? 236

31 Kasanok a Masierto No Pudno nga Ayat Dayta? 242

32 Kasanoak nga Agballigi iti Panaginnarem? 252

Seksion 8

Panangsilo ti Droga ken Alkohol

33 Panaginum—Apay a Saan? 262

34 Apay a Kunaen Saan iti Droga? 272

Seksion 9

Ti Nawaya a Panawen

35 Nasken Aya No Aniat’ Basbasaek? 283

36 Kasanok a Makontrol dagiti Ugalik iti Panagbuybuya ti TV?305

37 Apay a Diak Makapag-Good Time Sagpaminsan? 296

Seksion 10

Ti Masanguananyo

38 Aniat’ Adda iti Masanguanan para Kaniak? 305

39 Kasano a Nasingsingedak koma iti Dios? 311

[Kahon iti panid 12]

‘Ti Paboritok a Paset iti Libro ket . . . ’

Adu nga agtutubo ti nagkomento no ania kadagiti sangapulo a seksion (a nailista iti baba) iti libro nga Iyimtuod ti Agtutubo ti nangnangruna a nakatulong kadakuada:

Iti Pagtaengan: “Kanayon nga agapakami iti kabsatko a babai. Ngem ti libro tinulongannak nga agbalin a naimbag iti kabsatko a babai. Ket no agapakami, agpinnakawankami ket kunaenmi a dikam ingagara nga imbaga ti sinaomi.”

“Kayon a pagpagarupek a magun-odan ti kabsatko a babai ti isuamin a kayatna, ngem itan mabigbigkon nga agimunak kenkuana. Mabigbigko metten, a saan a mangidumduma dagiti dadakkelko no di ket padpadasenda nga ipaay kadakami amin ti ayatda.”

“Tinulongannak dayta a makaammo a ni nanang ken tatang saanda a nagsina gapu kaniak.”

Dakayo ken dagiti Kapatadayo: “Tinulongannak dayta a makaawat a no kayatko ti maaddaan iti gayyem, masapul a makigayyemak. Kasta met, naammuak a saanak a makikadkadua kadagiti ubbing a dakes a kakuyog.”

Panangmatmat no Kasanot’ Panaglanglangayo: “Pagarupko a nalukmegak, ket diakon mangan iti aniaman iti adu nga aldaw. Ngem adu ti kanek iti sumaganad nga aldaw ket mapasublik ti lukmegko. Inkeddengkon a naalasak ken di makaay-ayo. Maysa nga ingungotek a gayyem ti nangibaga kaniak a basaek ti seksion maipapan iti ‘panaglanglanga.’ Nakaluaak idi nabasak dayta. Itan inkeddengkon dagiti iyun-unak, ket ipampamaysakon ti panagserbik iti Dios—saan nga iti langak.”

Apay Kastoy ti Riknak?: “Nakaro ti panaglidayko, ta pampanunotekon ti agbekkel. Itan sangsanguekon dagiti pagam-amkak ket nagun-odak ti propesional a tulong. Nabang-aranak a nakabasa nga agpatingganto ti ‘kanayon a panagam-amak.’”

Eskuelaan ken Panggedan: “Adda parikutko kadagiti gradok ken ti pannakasursuronko idiay eskuelaan. Planok ti mangusar iti balakad idiay eskuelaan.”

Ti Sekso ken dagiti Moral: “Adut’ panangpilit kadagiti tin-edyer nga agaramid iti dakes, ngem babaen ti panangiyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia, mapagkedkedak dagiti kapatadak.”

“Adda parikutko iti masturbesion, ket paglidayennak iti kasta unay. Ngem ikagumaak nga iyaplikar daytoy balakad ket padasek ti agbalin a kasayaatan nga agtutubo agingga a kabaelak maipaay iti nailangitan nga Amak.”

Panagkuyogkuyog, Ayat, ken ti Di Kasekso: “Nabayag bassiten nga addaanak iti kursonada iti maysa nga ubing a babai. Diak agtignay iti minamaag wenno pakaibabainak iti imatangna. Kaskasdi, mariknak ti dineskribiryo. Tinulongannak ti libro a makabigbig a daytoy ket panagrayo laeng ket diak pay nataengan a makikuyogkuyog.”

Panangsilo ti Droga ken Alkohol: “Primera-añoak iti high school, ket intukonandakon iti droga. Tulongannak ti libro a mangibaga iti saan.”

Ti Nawaya a Panawen: “Kanayon nga agbuyaak iti TV manipud Lunes agingga iti Biernes. Tinulongannak ti libro a mangpabassit iti panagbuybuyak iti TV—Domingo ken Biernes laeng!”

Ti Masanguananyo: “Kanayon a pagarupek a makariro ti Biblia—ngem saanen itatta! Padasek a basaen dayta 15 minutos iti inaldaw!”

“Pudno a tinulongannak kadagiti karkararagko. Ita makasaritakon ni Jehova kas nakasingsinged a gayyem.”

[Dagiti Ladawan iti panid 10]

Maysa a grupo dagiti agtutubo manipud Francia ti nangipatulod itoy a ladawan (kanawan) kas simbolo iti ‘naayat a panangsalaknib ken suportar’ ni Jehova ken ti organisasionna iti panangipaay ti libro nga Iyimtuod ti Agtutubo