Ti Kapapatgan a Pluido iti Lubong

Uray no di ikankano dagiti nabuklis a negosio ti panangyalison ti dara kas napeggad ken di kasapulan a produkto, dayta dina pay laeng ilawlawag no apay nga agkedked dagiti Saksi ni Jehova kadakuada. Namimpinsan a naiduma ti rasonda ket napatpateg pay. Aniada dagitoy?

TI SANGKATEDTED a dara mabalin a laglag-anen laeng. Agarubos dayta manipud iti gumrad wenno iti natudok iti aspili, sangkabassit a nagtimbukel a nakalablabaga, ket ugasantayo wenno punasentayo dayta a ditayon agpanunot.

Ngem no mapabassittay ti bagitayo agingga a nakabsbassittayo a daytoy a nagtimbukel tannawagannatayo a kas maysa a bantay, masarakantayto iti kinalabagana ti maysa a nakaskasdaaw ti kinarikut ken urnosna a lubong. Iti uneg dayta a sangkatedted, adda nakaad-adu a buyot dagiti selula: 250,000,000 a nalabaga a selula ti dara, 400,000 a selula ti puraw a dara, ken 15,000,000 a platelets, isu a sumagmamano laeng kadagiti saadda. Mapagtignayda iti dara, tunggal grupo ti buyot agtignay a mangaramid iti naituding a trabahona.

Dagiti nalabaga a selula napartak nga agturong iti nakarikrikut a sangal dagiti ur-urat, a mangaw-awit iti oksihena manipud kadagiti bara nga agturong iti tunggal selula iti bagi ken ikkatenna ti carbon dioxide. Nagbabassit dagitoy a selula ta ti nagtutuon a 500 kadakuada ket 0.1 centimetro laeng ti kangatona. Kaskasdi, ti isuamin a natuon-tuon a nalabaga a selula ti bagiyo mabalin nga agtayag iti 50,000 kilometros! Kalpasan ti agarup 120 nga aldaw a panagbiahe iti bagi iti 1,440 a daras iti inaldaw, agretiron ti nalabaga a selula. Ti napnapno ti yero a tengngana ket sisasayaat a mausar manen, ket ti dadduma maibellengen. Tunggal segundo, tallo milion a nalabaga a selula ti maikkat, ket ti isu met laeng a bilang dagiti kabbaro ti maaramid iti pata. Kasano ti pannakaammo ti bagi a ti nalabaga a sellula nakagtengen iti umiso nga edad iti panagretiro? Mariro dagiti sientista. Ngem no awan daytoy a sistema iti panangsukat kadagiti daan a nalabaga a sellula, sigun iti maysa a kemiko, “ti daratayo agbalin a napalpalet a kas iti semento iti uneg ti dua a lawas.”

Kabayatanna, dagiti puraw a selula agdakiwasda iti sistema, a mangsapsapul ken mangdaddadael kadagiti di matarigagayan a rimmaut. Dagiti platelets aguurnongda a dagus no adda sugat ket rugianda ti panagbalay ken ti panangserra iti nasugat. Amin dagitoy a selula naibitinda iti nalitnaw, garing-kolorna a pluido a maawagan plasma, a dayta a mismo buklen dagiti ginasgasut a ramen, adu kadakuada ti mangar-aramid iti napateg a paset a panangibanag kadagiti nakaat-atiddog a listaan dagiti trabaho ti dara.

Dagiti sientista nga addaan kadagiti amin a nagtitipon a paglainganda saanda a maawatan ti isuamin nga aramiden ti dara, ket saanda a natulad dayta. Saan kadi a daytoy a namilagruan a narikut a pluido ket banag nga aramid ti maysa a Maestro a Diseniador? Ket saan kadi a maiparbeng laeng a daytoy a natantan-ok a nabilbileg ngem tao a Namarsua addaan ti amin a kalintegan a mangtengngel no kasano koma ti pannakausar dagiti pinarsuana?

Dagiti saksi ni Jehova kankanayon nga impagarupda a kasta. Matmatanda ti Biblia a kas maysa a surat manipud iti Namarsua a naglaon kadagiti pagalagadanna maipapan iti no kasano ti mabalin a kasayaatan a biag; daytat’ maysa a libro a saan a naulimek maipapan iti dara. Kunaen ti Levitico 17:14: “Ta ti biag ti isuamin a lasag isu ti darana”—saan a literal, siempre, yantangay kunaen met ti Biblia a ti sibibiag nga organismo a mismo isut’ maysa a kararua. Imbes ketdi, ti biag dagiti amin a kararua ket nakarikrikut ti pannakaisinggalutna ken pannakataginayonna babaen ti dara nga adda kadakuada ta ti dara maitutop a mamatmatan kas sagrado a pluido a mangirepresentar iti biag.

Para kadagiti dadduma, daytat’ narigat a maawatan. Agbibiagtayo iti maysa a lubong a bassit laeng ti ibilbilangna a sagrado. Ti biag a mismo ket mammano a maipateg kas maiparbeng. Awan duadua, ngarud, magatang ken mailako ti dara kas ti aniaman a tagilako. Ngem dagidiay a mangraem iti pagayatan ti Namarsua dida tratuen a kasta. ‘Saanyonto a kanen ti dara’ isut’ bilin ti Dios ken Noe ken dagiti kaputotanna—isuamin a sangatauan. (Genesis 9:4) Walo a siglo kalpasanna inramanna dayta a bilin iti Lintegna kadagiti Israelitas. Sangapulo ket lima a siglo kalpasanna pinatalgedanna manen dayta iti kongregasion Kristiano: ‘Umadayukayo iti dara.’—Aramid 15:20.

Salimetmetan dagiti Saksi ni Jehova dayta a linteg nangnangruna ta tarigagayanda ti agtungpal iti Namarsuada. Babaen iti sakripisio nga ipapatay ti ingungotenna nga Anak, ti Namarsua nakaipaayen iti sangatauan iti makaispal-biag a dara. Dayta pagpautenna ti biag saan laeng nga iti sumagmamano a bulan wenno tawen no di ket iti agnanayon.—Juan 3:16; Efeso 1:7.

Kasta met, ti iyaadayu iti panangyalison iti dara sinalaknibannan dagiti Saksi manipud kadagiti riniwriw a peggad. Umad-adu a tattao malaksid kadagiti Saksi ni Jehova ti agkedkedked iti panangyalison iti dara itatta. Main-inoten a mangipangpangag ti medikal a komunidad ket pabpabassitendan ti panangusarda iti dara. Kas iti panangibaga iti Surgery Annual: “Nalawag, ti katalgedan isut’ saan a panangyalison.” Napaliiw ti pagiwarnak a Pathologist a dagiti Saksi ni Jehova nabayagen nga ipilpilitda a ti panangyalison ti dara ket saan a nasayaat a panangagas. Kunana pay: “Adda nakaad-adun a pammaneknek a mangsuportar iti panagkunada, nupay adda protesta kadagiti banko ti dara a maibusor iti dayta.”

Imbes ketdi siasino ngarud ti pagtalkanyo? Ti nasirib a Persona a nangdisenio iti dara? Wenno dagiti tattao a nangaramid a ti panaglako ti dara ket maysa a dakkel a negosio?

[Dagiti Ladawan iti panid 15]

Ti ur-urat ti tao, a nakapimpino dagiti babassit nga urat (bassit a ladawan) ta kapilitan a sinaggaysa ti ilalasat dagiti selula ti dara