Parikut iti Kape
NASUROK a 1,500,000,000 iti inaldaw! Sigun iti nabiit pay a pattapatta, dayta ti kaadu ti kape nga inumen ti lubong. Daytoy a nagadu nga usaren nagtalinaed nupay adda maulit-ulit a pakdaar manipud kadagiti sientista iti adun a tawtawen a dagiti managinum ti kape pudno a sangsanguenda ti nakaad-adu a peggad, manipud sakit ti puso agingga iti diabetes ken uray pay dagiti nadumaduma a kita iti kanser. Apay, ngarud, a sumagmamano a managinum iti kape ti mangisardeng iti panaginumda ken mangidian iti pananginum?
Iti napalabas nga 40 a tawen, impablaak dagiti sientista ti nasurok a lima gasut a report maipapan iti epekto ti panaginum ti kape. Ngem agingga ita dagiti konklusion, saan unay a mapagtalkan. Apay? Ti maysa ket, ti kape narikrikut pay ngem ti itsurana. Ti maysa a tasa a kape mabalin a naglaon iti agingga iti lima gasut a gagangay a tumaud a kemikal. Kaskasdi, kaaduan a panagadal ipamaysada iti maysa laeng a ramen, ti mangpaalibtak a caffeine.
Kadagiti dadduma a tao, ti caffeine pataudenna ti di pannakaturog ken ti panagalimuteng wenno pagbalinenna a narigat ti panangipamaysa. Ngem ti ngay kanser? Ti magasin dagiti managusar a Which? ipadamagna: “Iti tunggal panagadal a mangipakpakita iti posible a pakainaigan [ti caffeine ken kanser], adda sabali a maisupadi ti nasarakanna.” Di ngarud pagduaduaan, a ti analista iti kape iti London ipadamagna nga iti kaaduan iti publiko, awan ti “tignay nga umadayu nga interamente iti kape gapu iti salun-at.” Malaksid iti dayta, adut’ makaammo a ti tsa, cocoa, ken inumen a cola addaanda met iti caffeine. Kinapudnona, ti magasin a Which? kunana a no “timbangen, ad-adu ti caffeine ti tsa ngem ti kape, ngem kaaduanna, basbassit ti caffeine ti maipaburek a maysa a tasa a tsa.”
Kaskasdi, adda sumagmamano a pakdaar a mabalin nga usigen ti managinum. Ti The Times iti London nabiit pay nga insitarna daytoy a nasarakan manipud iti report a Dutch: “Ti kape isu a pakailaokan a direkta ti agburburek a danum ken dagiti giniling mabalin a paaduenna ti kolesterol iti 10 por siento, no idilig iti pananginum iti nasagat a kape wenno awan nga interamente ti kape.” Ti kolesterol ket nalatak a pagtaudan iti sakit ti puso. Iti sabali pay a bilang, inadaw ti The Times ti kangrunaan a Briton a nutrisionista a kunkunana: ‘Dagiti kanayon nga aginum iti kape kanayon koma a baro ti inumenda ket liklikanda ti naanger wenno naipaburek.’
No agtutunos dagiti eksperto iti aniaman no maipapan iti kape, daytat’ kalalainganna. Kaaduanna irekomendar dagiti doktor a saan koma a nalablabes ngem innem a tasa ti inumen ti tattao (wenno uppat a mug) a kape iti inaldaw. Dagidiay addaan sakit a kas iti sakit ti puso wenno bato wenno alta presion basbassit koma ti inumenda. Ket dagiti masikog a babbai wenno dagidiay agpaspasuso saan koma nga ad-adu ngem maysa a tasa iti inaldaw.