Linuk-atannak ti Kinapudno
NATAY ni tatangko idi agtawenak iti pito, ket napanawan ti daksanggasat a nanangko a mangtaripato iti innem nga annak. Dimmakkelkami iti siudad ti Johannesburg, Sud Africa. Kas maysa nga agtutubo, saanko a tinagiragsak ti pannakilangen kadagiti dadduma. Mabainak a makisao gapu ta mutalak. Ngem daytoy a pagkapuyan tinulongannak a nangsukay iti dadduma nga abilidad. Idiay eskuelaan, siak ti kangatuan ti markana iti panagsurat ti salaysay. Ibasa pay ketdi no dadduma dagiti mannursuro dagiti salaysayko iti klase. Kasta met, ti panagbeddal saanna nga inapektaran ti abilidadko nga agkanta. Idiay balay, busbosek ti kaaduan a wayak iti panagtokar iti gitara ken panagkanta iti kuarto. Idi agangay, ti musika laeng ti pudpudno a pagesmak. Tinartarigagayak ti agtokar iti rock band, ket inapektaranna daytoy ti leksionko. Kinapudnona, insardengko ti nagbasa a saanko man la a naturpos ti pamunganayan nga edukasion. Nangbuangayak iti maysa a grupo, ket dandani tunggal ngudo ti lawas a nagtoktokarkami iti nagduduma a lugar idiay Johannesburg. Di nagbayag immatiddogen ti buokko, ken nalabes ti panagin-inumkon iti arak. Malagipko ti panagtokarmi iti maysa a nightclub idiay Johannesburg iti sumagmamano a lawas. Maysa kadagiti empleado, a kasla napintas a babai, ti nagkursonada kaniak ket ingatangannak pay iti arak. Kasta unay ti luksawko idi naammuak a maysa met gayam a lalaki daytoy a tao a nakakawes iti bado ti babai! Wen, ti nightclub ket agpaay a paglinglingayan kangrunaanna dagiti homoseksual. Tapno masalimetmetanmi ti iskediolmi iti nightclub, manipud 9:00 t.r. agingga 5:00 t.b., innem nga aldaw iti makalawas, nagpannuraykami iti droga. Kalpasan ti lima a tawen a panagtokarko iti grupo, adda napasamak a nainget a namagpanunot kaniak maipapan iti relihion. Inawis ti maysa a padi a Katoliko ti grupomi tapno agtokarkami maipaay iti maysa nga organisasion dagiti agtutubo iti simbaan. Nasurok a 500 nga agtutubo ti adda sadiay, ket ti padi a Katoliko ti kahero. Nagtokarkami iti naariwawa a musika, ket adu kadagiti agtutubo ti nakainum. Ngem naawis ti imatangko iti sabali pay a grupo dagiti agtutubo. Naglilikmutda a nakatugaw iti suelo a pagpapasaanda ti droga. Agduaduaakon no pudno nga adda met laeng ti Dios.
Adda Aya ti Dios?
Iti panangsukimatko, napanak iti Sabadista, Metodista, Katoliko, ken dadduma pay nga iglesia. Ngem nariknak nga awan maitulongda, ket di nagbayag insardengkon ti tumabuno. Ad-adda nga inupaynak ti napasamak iti maysa a rabii ti Domingo iti disco. Nakudrep dagiti silaw ken napigsa ti musika, ket nakitak a ti mangidasdasar iti arak ket maysa a lokal a padi a Katoliko. Nakamaong, nakakamisita, ken nakakuentas iti dakkel a krus. Nabigbigmi nga awan dumana kadakami, ket isut’ inawaganmi a hippie a padi.
Naginteresak iti Budhismo ken gimmatangak iti bassit a ladawan ni Budha, nga inkabilko iti kuartok iti abay ti kamak. Inaldaw nga agparintumengak iti sangona saak kunaen, “O Budha, pangaasim tulongannak.” Pinatik met nga adda di matay a kararua ti tao a naisilpo iti bagi babaen ti tali a pirak ket babaen itoy makapagsursor ti tao iti uniberso iti sadinoman a kayatna.
Daytoy nga ulbod a pammati iti di matay a kararua inapektaranna ti musikami. (Idiligyo ti Eclesiastes 9:5, 10 ken Ezekiel 18:4.) Nangputarak kadagiti kanta iti sidong ti impluensia ti droga. Nasursuro ti grupomi a tokaren ti musikak, ket impairekordmi dayta. Dua nga oras ti panangirekord, ket naibatay ti tema dagiti kanta iti biag ti maysa a parparbo a tao a nagdaliasat iti tiempo. Maysa kadagiti kanta ket maipapan ken Satanas; intandudona ti tabbaaw a kapanunotan a ti Diablo ket nabilbileg ngem ti Dios.
Ti pannakaigamerko iti okulto ken droga ket pudno a dangdangrannak. Makariingak no kua iti rabii ket makakitaak kadagiti nangisit a ladawan nga aggargaraw iti kuartok. Maysa a rabii kasta unay ti butengko nga uray la saan a makakuti ti takiagko, ken marigatanak nga agkuti bayat nga agturong kaniak ti nakaam-amak a banag. Naminsan pay, agid-iddaak idi a kellaat a nagparang iti siled dagiti karkarna a banag. Kayatkon ti lumapsut iti daytoy a pannakaadipen.
Maysa nga Aldaw a Nangbaliw iti Biagko
Saksi ni Jehova idin ni manongko a Charles ken ni baketna, ni Lorraine. Iti bigat ti Sabado, makariingak no kua a di pay naunawan gapu iti pannakabartekko ken makakitaak iti papel iti abay ti kamak. Adda sumagmamano a teksto iti Biblia nga insurat ni Charles iti dayta a mainaig iti naalas a wagas ti panagbiagko.
Kalpasanna iti maysa a Domingo, inawisdak da Charles ken Lorraine nga agbuya iti maysa a drama a naibatay iti Biblia nga iparang dagiti Saksi ni Jehova iti tinawen a distrito a kumbensionda idiay Pretoria. Gapu ta kayatko a makita dayta a drama, kimmuyogak. Nasdaawak a nakakita iti kasta a nagadu a nadalus a tattao! Tinagiragsakko dayta nga aldaw nupay diak naawatan ti 90 porsiento ti nangngegak. Idi inyam-ammonak ni Charles kadagiti gagayyemna, nasdaawak iti nabara a panangabrasada kaniak, nupay atiddog ti buokko ken saan a maitutop ti kawesko iti okasion. Inyurnosmi ti pannakiadalko iti Biblia iti maysa a Saksi.
Iti sumaganad a lawas, imbes a naginsayo, napanak timmabuno kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova iti Kingdom Hall. Iti ngudo ti lawas, inkeddengko ti aglusulos iti grupomi ken ilakokon dagiti aruatek iti musika. Idi nawaswas ti grupomi, napagnunummuanmi a siak ti mangikut iti orihinal a tape recording-mi gapu ta siak ti nagsurat kadagiti amin a kanta ken nangbukel iti musika. Diak malapdan ti bagik a mangitalimeng iti dayta. Inaywanak pay met laeng ti gitarak ken intultuloyko a tinokar ti okulto a musika a binukelko iti sidong ti impluensia ti droga.
Bayat nga intultuloyko ti panagadal iti Biblia ken tumabuno kadagiti Nakristianuan a gimong, nagin-inut a rimmang-ay ti pannakaawatko kadagiti alagaden ti Dios. Di nagbayag nabigbigko a tapno maay-ayo ti Dios, nasken a makipasetak kadagiti Nakristianuan a gimong ken makiraman iti panangisaknap ti naimbag a damag kadagiti balbalay kas maysa kadagiti Saksi ni Jehova. (Aramid 5:42; Roma 10:10) Kabusbusorko dayta a kapanunotan. Nakaro unay ti panagbeddalko ta nagbalinak a managbabain unay, masansan nga agpannurayak kadagiti dadduma nga agsao para kaniak.
Dinak Nalapdan ti Panagbeddal
No makigimongak, kunkunak idi iti bagik, ‘No makapagkomentoak laeng a kas dagiti dadduma.’ Idi agangay nabaelak, ngem narigatanak! Kalpasan ti gimong, adut’ immasideg kaniak ket kinomendarandak. Kaslaak managay-ayam iti soccer a nakaiskor. Marikriknakon ti napaypayso nga ayat a pakailasinan ti pudno a Kinakristiano.—Juan 13:35.
Naipasangoak manen iti karit idi nagpalistaak iti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro ken natudinganak a mangiparang iti panagbasa ti Biblia iti sango ti bassit a grupo. Nakaro ti panagbeddalko ta saanko a nairingpas ti pasetko iti naituding nga oras. Kalpasan ti gimong sikakaasi nga inikkannak ti manangaywan iti eskuelaan iti praktikal a balakad. Insingasingna nga agsanayak nga agbasa a napigsa a sisiak. Inaramidko dayta iti inaldaw, a nagbasbasa a napigsa manipud iti Bibliak ken iti magasin a Pagwanawanan. Ti panagtalek a nagun-odko manipud Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro tinulongannak a nangsaranget iti karit ti isasarungkar kadagiti sabsabali a tao iti panagbalay-balay a ministerio. Idi Oktubre 1973, nagpabautisarak kas simbolo ti dedikasionko ken Jehova a Dios.
Naan-anay nga Ilalapsut
Nupay kasta, kabbaro ken saanak pay laeng a nataengan a Kristiano. Kas pangarigan, kalpasan ti pannakiramanko iti panagbalay-balay a panangasaba iti nalamiis a Domingo, simrekak iti kotsek sa inrikepko dagiti tawana. Bayat a tagtagiragsakek ti bara ti init, agdengdengngegak iti cassette recording ti orihinal a tape ti kantak. Maigiddato iti dayta, nagrayoak met iti maysa a nasayaat a babai a Saksi, ni Debbie, a makiramraman iti amin-tiempo a trabaho. Naminsan, bayat nga agdengdengngegak iti dayta a tape, immasideg ni Debbie iti kotse, ket pinatayko a dagus ti tape. Naamirisko a saan a maitutop a kanta dayta iti maysa a Kristiano.
Di nagbayag kalpasan ti panagkallaysami ken Debbie, nangrugikami nga agparikut. Masansan a mariingak iti tengnga ti rabii nga aglingling-et ken agpigpigerger. Naaddaanak kadagiti nakabutbuteng a batibat a daldaliasatek kam pay idi dagiti karayan ti dara bayat a kamkamatendak dagiti demonio. Nariribukan ti daksanggasat nga asawak iti adu a bulan gapu kadagitoy a panangatake dagiti demonio. Nupay saan nga ammo unay ni Debbie ti linaon ti kantak, inatapna nga adda dakes nga impluensia dayta kaniak, ket impeksana dayta a kapanunotan. Ngem sisusubeg nga impapilitko: “Idulinko daytoy a tape iti agnanayon kas pakalaglagipan.”
Nagsinsinnupiatkami met maipapan iti adu pay a bambanag, ket masansan a bugkawak. Gapu ta naynay nga agapakami, sisisirib a nagpatulong ni Debbie kadagiti panglakayen iti kongregasion. Pasaray bisitaennakami ti maysa a panglakayen ken padasennat’ tumulong, ngem no nakasibeten ti panglakayen, pagungtak manen ni Debbie. Gapu ta diak bigbigen a kasapulanmi ti tulong, kinunak: “Aniat’ karbengam a mapan kadagiti panglakayen ken makisao kadakuada. Rebbengek dayta. Siak ti ulo ti pagtaengan.” Wen, saan a natimbeng ti panangmatmatko iti kinaulo. Kalpasanna agsidungetak ken di makisao kenkuana iti sumagmamano nga aldaw. Ita maamiriskon nga ikagkagumaanna laeng nga ispalennak ken ti relasionmi. Kalpasanna iti maysa a rabii nakitongtong ni Debbie iti maysa a panglakayen maipapan iti panagtokarko iti gitara ken ti kita ti musika a dengdenggek. Isu nga immay ti maysa a panglakayen ket nagpatpatangkami iti napaut. Malagipko a dinamagna kaniak: “Adda kadi aniaman iti pagtaenganyo a mabalin a pakaigapuan dagiti parikutyo?” Kamaudiananna nagpudnoak ken nadakamatko kenkuana ti maipapan iti tape, ket inaminko a binuriborna ti konsiensiak.—1 Timoteo 1:5, 19.
Iti dayta met la a rabii, idi nakapanawen ti panglakayen, inkeddengko a dadaelen ti tape. Impanmi dayta ken Debbie iti paraangan ket pinadasmi a puoran, ngem saan a mauram. Isu nga inkalimi dayta. Inlakok met ti gitarak. Kinunak iti bagik: ‘No adayuak ti narugit a musika, masapul nga aramidek a naan-anay dayta.’ Ket nakaskasdaaw, saanakon a binatibat. Nanipud idin, nagin-inut a simmayat ti panagasawami.
Ti Karit ti Panagsao iti Publiko
Nupay impaayannak ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro iti ad-adu a panagtalek, agbeddabeddalak pay laeng. Tinarigagayak ti agpalawag iti kongregasion a di agbeddal. Sikakaasi nga insingasing ni Debbie a mapanak iti maysa nga speech therapist. Immannugotak, ket iti agarup uppat a bulan, nakaawatak iti propesional a tulong maminsan iti makalawas. Babaen ti panangipakatko iti dayta a tulong agraman ti nasayaat a balakad manipud iti organisasion ni Jehova, rimmang-ay ti panagsaok iti publiko.
Idi 1976, nadutokanak kas maysa a panglakayen iti kongregasionmi. Dua a bulan kalpasanna, imparangko ti umuna a 45-minuto a palawagko iti publiko. Sumagmamano a tawen kalpasanna, naaddaanak iti pribilehio a mangipaay iti palawag iti kaunaan a gundaway iti maysa a programa ti asamblea sirkito. Idi agangay natudinganak nga agpalawag iti dandani tunggal asamblea sirkito. Kalpasanna, idi Disiembre 1990, naragpatko ti dakkel a pribilehio kas maysa a managpalawag iti publiko. Natudinganak a mangipaay iti 20-minuto a palawag maipapan iti biag ti Nakristianuan a pamilia iti nasurok uppat a ribo a managdengngeg iti Ingles a sesion ti “Nadalus a Pagsasao” a Kumbension Distrito dagiti Saksi ni Jehova sadi Johannesburg. Nasken nga itultuloyko a parmeken ti panagbeddalko. No diak aramiden dayta, mabalin nga agsubli, ket iti kanito nga agbeddalak, narigat ti lumapsut iti dayta. Sagpaminsan nga agparikutak pay laeng, ngem ti panagtalek ken Jehova pudno a makatulong. Tunggal agturongak iti entablado tapno agpalawag, dumawatak ken Jehova iti tulong tapno agkalmaak ken maiparangko a naimbag ti impormasion. Ngem kunak man laeng a diak a pulos maliwayan ti agyaman a sipapakumbaba ken Jehova kalpasan ti palawagko gapu ta babaen ti tulongna naballigi ti panangiparangko.
Naparaburankami met ken ni Debbie iti dua a nakaay-ayat nga annak, ni Pendray, agtawen iti 15, ken ni Kyle, agtawen iti 11. Kas maysa a pamilia, pagragsakanmi unay ti makipaset iti panagbalay-balay a ministerio. Ti kinaregget da Pendray ken Kyle iti daytoy a trabaho ti pudno a pammaregta kadakami ken Debbie.
No taliawek ti biagko, ragsak ken ladingit ti mariknak. Ladingitek ti dakes nga impluensia ti musikak kadagiti sabsabali ngem maragsakanak ta nasarakak ti kinapudno, naisardengkon ti panagtokar kadagiti narugit a musika, ken nagballigiak a nangparmek iti panagbeddalko. Kanayon a pampanunotek dagiti sasao ni Jesus kadagiti adalanna: “Maammuanyonto ti kinapudno, ket ti kinapudno luk-atannakayto.” (Juan 8:32) Babaen ti di kaikarian a kinamanangaasi ni Jehova, kasta met ti naragsak a kapadasak.—Kas insalaysay ni William Jordaan.
[Dagiti Ladawan iti panid 26]
Da Debbie ken William Jordaan itatta
Nasken nga itultuloyko a parmeken ti panagbeddalko