Apay Nakalatlatak ti Golf?
Babaen ti koresponsal ti Agriingkayo! idiay Hawaii
ADU a managay-ayam ti golf a taga Japan ti mapan pay idiay Hawaii tapno sumapulda laeng iti nasayaat a pagay-ayaman. Idiay Japan $1.5 [E.U.] a milion ti magastos iti pannakimiembro iti katan-okan a klab ti golf, malaksid pay ti tinawen a babayadan. Ti promedio a gasto iti pannakimiembro itatta ket agarup $188,500! Ngarud, 15 porsiento laeng kadagiti managay-ayam ti golf idiay Japan ti agay-ayam iti pudpudno a golf course (pagay-ayaman ti golf). Saanda a mapnek nga agay-ayam kadagiti golf course iti lugarda, isu a mapanda idiay Hawaii, a sadiay mayatda nga agbayad iti agingga $100 para iti maysa a rikos ti golf—ket nalakan dayta para kadakuada. Siasinoman daydiay kaunaan a nangtiro iti bola nga addaan panggep a mangipisok iti dayta iti bassit nga abut iti sumagmamano a panangtiro mabalin a dina impagpagarup a lumatakto ken pagessemanto daytoy nga ay-ayam. Idiay laeng Hawaii, adda 64 a golf course, maysa isu ti Ala Wai, nalabit ti kaaduan ti managay-ayam iti lubong. Idiay Estados Unidos, a sadiay ti golf ket maysa a $20-bilion-kada-tawen a pagsapulan, 1 a tao iti tunggal 10 ti agay-ayam iti maminsan iti makatawen, ken 5.5 a milion a tattao ti agay-ayam iti maminsan iti tunggal dua a lawas. Kellaat a limmatak dayta, ngem apay? Aniat’ makagapu ti kinalatakna?
No Kasano a Nangrugi
Nupay saan a masinunuo no kaano wenno sadino ti nangrugian ti golf, naammuan nga adda sumagmamano a kasla golf nga ay-ayam idiay Europa ken Gran Britania nasurok a 500 a tawenen ti napalabas. Nupay kasta, idi 1457 a damo a nadakamat ti golf kas maysa nga ay-ayam idiay Scotland. Limmatak dayta nga ay-ayam ta ni Ari Santiago II nangipaulog iti bilin a mangiparit iti dayta tapno ad-adu ti panawen dagiti sakopna iti panagsanay nga agpana, maysa a paglaingan a kasapulan para iti panangsalaknib iti pagarianna.
Idi 1744 inkeddeng ti maysa a grupo dagiti taga Scotland a panawenen tapno urnosen daytoy nga ay-ayam, mangaramid kadagiti naisurat a paglintegan, ken mangbuangay iti klab ti golf. Isu a nabuangay ti Honourable Company of Edinburgh Golfers. Kalpasan ti sangapulo a tawen, nangbuangay ti sabali pay a grupo dagiti managay-ayam idiay St. Andrews, Scotland, iti bukodda a klab, nga idi agangay naawagan Royal and Ancient Club of St. Andrews, wenno ti R. and A. Daytat’ imbilang ti adu a manangikeddeng kadagiti paglintegan ken pagannurotan iti dayta nga ay-ayam.
Idi karrugina, kadagiti katurturodan ken kadaratan nga asideg iti igid ti baybay ti pakaangayan ti golf. Maar-aramid daytoy gapu kadagiti praktikal a rason. Dagiti karnero ken koneho taginayonenda nga ababa dagiti ruot no kasta nga agarabda. Maaramid dagiti natural a sand traps kadagiti patag a disso no kuroben dagiti agapon a karnero ti darat. Dagiti laeng kameng ti naarian a pamilia ken babaknang ti makabael nga aggasto ken agbiahe tapno makapan kadagitoy a pagay-ayaman. Saan nga agpaay dayta nga ay-ayam kadagiti gagangay nga umili. Kinapudnona, dagiti laeng babaknang ti makabael a gumatang kadagiti bola ti golf.
Naaramid dagiti kaunaan a bola ti golf iti lalat ti toro, a naselselan ti dutdot ti manok wenno pabo ken dinait ti ima. Dakkel ti magastos iti panangaramid kadagita ken saanda nga agpaut. Ti pannakatakuat iti resina ti kayo ti Palaquium gutta idiay Malaysia idi 1848 ti namagbalin a posible iti pannakapartuat iti baro, nalaklaka a bola. Daytoy ti namagbalin iti golf a nalaklaka, ket di nagbayag limmatak dayta nga ay-ayam.
Sumaksaknap a Pangallukoy
Malaksid ti panaglaka dagiti bola ken babayadan iti pannakimiembro kadagiti klab ti golf, adda pay sumagmamano a pakaigapuan ti sumaksaknap a pangallukoy dayta nga ay-ayam. Ti industrial a panagbalbaliw inikkanna dagiti gagangay nga umili ti ad-adu a tiempo ken kuarta maipaay iti panagpaliwa. Nagbalin a nanamnam-ay ken nalaklaka ti ipapan kadagiti golf course gapu kadagiti simmayaat a dalan ti tren, ken mabalin payen dagiti managay-ayam ti agbiahe a mapan ken agay-ayam kadagiti nagduduma a pagay-ayaman. Ti pannakapartuat ti lawn mower pinagbalinna a posible ti panangaramid kadagiti golf course kadagiti lugar nga idi ket saan a praktikal gapu ta natatayag dagiti ruot sadiay.
Maawis dagiti tao iti golf gapu iti nadumaduma a rason. Mangipaay dayta kadagiti dadduma iti gundaway a rumuar ken agwatwat bassit. Kadagiti dadduma maysa dayta a gundaway ti panaginana manipud kadagiti inaldaw a pakadagsenanda ken panangtagiragsak iti kinatalna ken kinaulimek kadagiti nawanak a lugar ken karuotan. Dagiti dadduma tagiragsakenda ti panaglalangen iti golf—pagay-ayatda a makaay-ayam dagiti tao a nagdudumat’ edad, nalikudan, ken kabaelanda. Ken awan kinaranggas a nainaig iti daytoy.
Makaawis met ti golf gapu ta ti panagiskor iti dayta taginayonenna ti naingayyeman a kompetision. Saan a kas kadagiti kaaduan a dadduma nga ay-ayam, iti golf no nababbaba ti iskoryo nasaysayaat. Adda sumagmamano a pamay-an iti panagiskor. Iti match play, ti managay-ayam a makaipisok ti bola iti abut a basbassit ti panagtirona isut’ makaala iti dayta nga abut, ket ti managay-ayam a makagun-od iti ad-adu nga abut iti intero a pagay-ayaman isut’ mangabak iti salisal. Iti score play, ti managay-ayam nga addaan kababaan a bilang ti panagtiro iti intero nga ay-ayam isut’ mangabak.
Idi immadun dagiti managay-ayam ti golf, naangay dagiti salisal tapno maammuan no asino dagiti kalaingan a managay-ayam. Idi damo, medalia ti premio dagiti nangabak kadagiti salisal. Idi agangay, nainayon ti premio a kuarta. Di nagbayag addan dagiti propesional a managay-ayam, a ti pagsapulanda isut’ panagay-ayam kadagiti salisal ken panangibagi iti klab ti golf a nakaikamenganda iti naikeddeng a panawen.
Nagramaram ti Panagrayo iti Golf
Idi 1894 nabuangay ti U.S. Golf Association, ket napartak a limmatak ti golf idiay America. Iti irarang-ay ti panagbiahe kadagiti dadduma a pagilian, nagramaram ti pangallukoy ti golf iti dadduma a deppaar ti lubong. Idi agangay, ti panagbiahe babaen ti eroplano pinagbalinna a posible ti pannakaangay dagiti salisal iti intero a lubong, ken ita ti panaggagar iti ay-ayam, kasta met ti kinapintas ti buya dagiti agdindinamag a golf course iti lubong, nakastrekdan iti salas babaen ti satellite television. Pudno a nagsaknapen ti golf. Ngimmato metten ti premio manipud agarup $10,000 kada salisal idi tawtawen ti 1930 ken 1940 agingga iti nasurok a $1,000,000 itatta.
Tangay agkanaig ti ay-ayam a golf ken ti napintas a lugar, di nagbayag nagbalin ti golf course kas sentro ti adu a popular a lugar a pagbakasionan. Tapno maawis dagiti turista nga aggasto, ipampannakkel ti kaaduan a kasayaatan nga ayuyang iti lubong dagiti golf course a dinisenio dagiti arkitekto. Maamiris met dagiti real-estate developers ti mabalin a masapulan babaen ti panangiraman kadagiti primera klase a golf course kas kangrunaan a pakaawisan kadagiti proyektoda a pagbalayan. Ipadamag ti magasin a Business Week a 70 porsiento kadagiti golf course a maipaspasdek ita ket paset ti real-estate development.
Golf Idiay Hawaii
Itatta, ti Hawaii ket maysa a lugar a kaay-ayo dagiti managay-ayam ti golf, a sadiay adda maipalplano a 61 a pagay-ayaman. Uray pay, mabalin a saan nga umdas dayta a mangep-ep iti kasapulan, ngamin bayat a lumakay ti agdama a sipapanunot-iti-salun-at a kaputotan ken masarakanda dagiti ay-ayam kas ti jogging, tennis, ken racquetball a makabannog unay, adu kadakuada ti agay-ayam ketdi iti golf.
Para kadagiti dadduma ti golf ket maysa a nasayaat a pamay-an ti pannakinegosio bayat ti panagay-ayamda. Ti nawatiwat a pannagna wenno panaglugan nga agturong kadagiti abut ikkanna dagiti negosiante iti umdas a gundaway a makinegosio. “Impaayannak dayta iti lima nga oras a pannakipulapol kadagiti kliente a diak naaramidan idi,” kuna ti maysa a manangimaton ti maysa a negosio, a mangtamtaming iti kaaduan a negosiona iti golf course. Kadagiti dadduma nasken a saysayaatenda ti agay-ayam iti golf tapno rumang-ayda ken maawatda iti lubong ti negosio. Nupay kaaduan a tattao inaigda ti golf kadagiti babaknang ken nalatak a tattao, dagiti pagay-ayaman a para publiko timmulong a nangbaliw iti dayta a kasasaad. Ikkanda ti gundaway dagidiay di makabael a makimiembro kadagiti klab a mangtagiragsak iti dayta nga ay-ayam. Ipakita dagiti estadistika ti pagilian a ngangngani kagudua kadagiti managay-ayam idiay Estados Unidos ti mangop-opisina. Kas pangarigan, makaay-ayamen dagiti agnaed iti Hawaii iti golf course a para publiko babaen laeng ti agarup sangapulo a doliar. Nupay mabalin nga adda nalaklaka a pamay-an iti panangbusbos iti aldaw ngem ti panagay-ayam ti golf, para iti maysa a managay-ayam ti golf awanen ti pumada pay iti kinaganas ti panangtiro iti bola ken pannakaimatang iti dayta a sumayag agingga nga agdisso iti karuotan. Ti natalna nga aglawlaw, ti ayamuom ti kaparparaspas a ruot, ti nakadaldalimanek a buya ti aglawlaw, ken ti pannakipulapol kadagiti gagayyem ket makaay-ayo a kanayonan a gunggona a mangpaganas iti dayta nga ay-ayam—ti ganas a panangpatayab ti bola.
[Picture Credit Lines iti panid 23]
Ladawan Impaay ti Mauna Kea Beach Hotel
Ladawan Impaay ti Mauna Kea Beach Hotel