Panangmatmat iti Lubong
Ti Misterio ti “Panagpakamatay” Dagiti Aso
Ikagkagumaan dagiti umili ti Rosario, Argentina, nga ammuen ti nalawag a rason ti agparang a yaadu dagiti gandat a “panagpakamatay” dagiti aso iti dayta a siudad. Napaliiw kangrunaanna ti problema idiay agdindinamag a parke ti Rosario a pagaammo kas Parque de España. Ti pagpasiaran iti dayta a parke saklawenna ti ag-90 pie iti ngatuen ti Karayan Paraná. Iti unos ti maysa a tawen, adda napasamak a 50 a daras a sadiay kellaat a gutaden dagiti aso ti bagbagida manipud kadagiti makinkua kadakuada, sada agtaray nga agturong iti iking ti pagpasiaran, ken tumpuak a gistay isut’ pakatayanda. Sigun kadagiti eksperto, nupay kasta, saan a makadesision dagiti aso a papatayen ti bagbagida. Imbes ketdi, patien dagiti beterinario a maallukoy dagiti aso kadagiti uni wenno tignay dagiti billit wenno bilog iti karayan. Mapanda a dagus iti iking, ngem sakbay a maamirisda dayta, masarakanda ti bagida a natnagen iti rangkis.
Dagiti Alikamen a Mangsalaknib iti Bagi
Sigun iti The Toronto Star, umad-adu a taga Canada ti gumatgatang iti mabitbitbit nga alikamen a mangsalaknib iti bagi kas proteksion. Mairaman kadagiti nalatak a tagilako isu dagiti “mamataud-uni” wenno “agriaw”—dagiti personal nga alarma a mangparnuay iti napigsa nga uni. Magun-odan met dagiti praskita a naglaon kadagiti nabangsit a kemikal a nadisenio a mangupay iti mangraut ken maipugsit a tina a mangpapardas iti pannakabigbig ti manangraut, a napugsitan iti berde. Bigbigen ti Star, nupay kasta, a “di maipasigurado dagiti mangsalaknib-bagi nga alikamen a ti tao ket saanton nga agbalin a biktima ti naranggas a krimen. Napatpateg nga amang no mausar ti sentido komon, ngem ti teknolohia, sigun kadagiti polis.”
Dagiti Peggad ti Panagtalon iti Salun-at
Nakatulong dagiti kontra buot, ruot, ken peste a kemikal kadagiti mannalon a mangkissay iti pannakalugi iti apitda. Nupay kasta, kuna ti maysa a report ti International Labor Organization a dagiti kemikal a pang-agrikultura ti direkta a pakaigapuan ti ipapatay ti ag-40,000 a trabahador kadagiti talon iti kada tawen. Mapattapatta a nakaro ti panangdangran dagitoy a kemikal iti salun-at ti sabali pay a 3.5 milion agingga iti 5 milion a tattao.
Dagiti Padi nga Anglicano ken ti Inaramid-Tao a Diosda
Itay nabiit, pinaksiat ti Church of England ti maysa kadagiti klerona. Sipapanayag nga insuro ti padi ti di panamati iti di makita a Dios, iti autoridad ti Biblia, ken ni Jesus kas maysa a manangisalakan. Agpapan iti napanayag a panangilaksidna kadagiti sursuro ti Biblia ken doktrina ti iglesia, ti pannakapaksiatna ti nangrubrob iti makipagrikna a reaksion ti dadduma a papadi. Pinirmaan ti 75 a klero ti Church of England ti maysa a pangpubliko a surat a mangkidkiddaw a ti tao a mapagsusupiatan ket mapalubosan koma nga agtultuloy kas padi. Kuna ti dadduma a papadi nga adda ginasut a padada a papadi nga Anglicano a di mamati iti maysa a di makita a Dios.
Di Kinatalged ti Sangalubongan
Mainaig iti mapasungad a World Summit for Social Development inton Marso 1995, nangiruar ti UNDP (United Nations Development Program) iti maysa a pampleta a mangyeb-ebkas iti pannakaseknanna iti natauan a seguridad. Kinuna ti pampleta, a ti reportna ket naibasar iti Human Development Report 1994, nga “iti pangrugian daytoy a siglo, ag-90 por siento kadagiti natay iti gubat ket militar. Ita, ag-90 por siento ket sibilian—makadadael a pannakabalbaliw iti panamaggidiat.” Bigbigen ti UNDP a ti natauan a kinatalged ket agpegpeggad sadinoman ti pagnanaedanyo. Kuna pay ti Human Development Report a “saanen a naisalsalumina a paspasamak ti bisin, etniko a panagrurupak, pannakasayyasayya ti kagimongan, terorismo, polusion ken negosio ti maiparit nga agas kadagiti nasional a beddeng. Marikna dagiti epektoda iti intero a sangalubongan.”
Agpasiapasiar a Pit Bull
Mapadpadasan ti adu a Makindaya a siudad idiay Estados Unidos ti lumanlanlan a parikut kadagiti napeggad a pit bull nga agpasiapasiar kadagiti kalsada, sigun iti The New York Times. Ilawlawag ni Tom Simon, maysa nga opisial agpaay ti Canine Control Office a saan met ketdi a napeggad amin a pit bull. Kinunana a “no nasanayda a naimbag, talaga a naamoda nga aso ken agbalinda a nakaay-ayat a taraken.” Ngem ti narungsot a kinapudno isut’ nakaisigudan ken nasanay dagiti napeggad nga aso a nadakamat iti ngato kas narungsot a mannakilaban. Dadduma nga aso ti siuulpit a matutuok “tapno ad-adda nga agbalinda a nauyong,” inlawlawag ti maysa nga eksperto. Kalpasan ti pannakiramanda kadagiti naranggas ken narungsot a panagraranget dagiti aso, adu nga aso ti din makaranget manen. No mapasamak daytoy, masansan a dagiti makinkua baybay-andan dagiti pit bull nga agpasiapasiar kadagiti kalsada.
Kabbaro a Gunglo ti Iglesia Ecumenical Idiay Australia
Idi 1946, binuangay ti sumagmamano nga iglesia idiay Australia ti Australian Council of Churches. Saan a nakimiembro ti Iglesia Romana Katolika ngem addaan iti kasasaad kas managpaliiw iti adun a tawen. Ita, gistay 50 a tawenen ti napalabas, baro ti naipanagan iti konsilio, ti National Council of Churches in Australia. Immadu ti miembrona iti maysa met laeng ketdi—ti Iglesia Katolika. Naawis ti Lutheran Church a makikappon iti kabbaro a gunglo, ngem nagkedked dayta, tangay saan nga umdas kadagiti miembrona ti umanamong iti tignay. Insurat ti The Sydney Morning Herald a ni David Gill, a nanombraan kas sekretario-heneral ti kabbaro a konsilio, a nagkuna maipapan kadakuada nga “agkarkararag a kas maag,” sa innayonna: “Pagarupek a dayta a mismo ket medio panagbalbaliw.” Tuktukoyenna ti napalabas a “kasla napolitikaan a ladawan” ti konsilio. “Ti nayunay-unay,” ket naikuna a, “kasla maipapan iti hustisia ti kagimongan imbes a pannakairakurak ti Naimbag a Damag.” Innayon ti periodiko: “Ti pannakapaay a mangisayangkat iti aw-awagan dagiti ebanghelikal nga ‘isyu ti ebanghelio’ ti nangpatanor iti kangrunaan a parikut a di pay la narisut.”
Din Natunton a Bagahe
Aniat’ mapasamak kadagiti amin a di matunton a bagahe kadagiti kadakkelan a kompania ti eroplano ti E.U.? Mailako dayta iti kompania ti Scottsboro, Alabama, a naawagan Unclaimed Baggage Center. Sadiay a malukatan, madalusan, masukimat no addaan kuarta, ken mailako manen iti publiko. “Ti panagpasiar iti uneg ti Unclaimed Baggage ket umdasen tapno ti managtalek unay a biahero ket agawit laengen iti mabitbit a karga,” kuna ti The Wall Street Journal. “Uppat a nagdadakkelan a katukad a paglakuan ti mangiparang iti isuamin manipud burboran a coat ken pagbanniit agingga kadagiti T-shirt ken kamera. . . . Makasarakkay met kadagiti toaster, kosmetiko, sara ti ugsa, cassette tape ti katutubo a musika, ken uray pay lungon.” Ipaima dagiti eroplano ti ag-dua milion a bagahe iti kada aldaw, ken nupay di umiso ti nakaibiahean wenno nakaikabilan ti ag-10,000 agingga iti 20,000 kadakuada, basbassit ngem 200 ti saan a naisubli kadagiti makinkua. Maikkan dagiti biahero iti tallo a bulan a mangtunton kadagiti napukaw a bag sakbay a mailakoda. “Bayat a kuna dagiti eroplano a dida masarakan dagiti makinkua kadagiti banag a nailako iti Scottsboro, kuna dagiti clerk sadiay nga adu nga oras ti busbosenda a mangdalus iti pakabigbigan nga etiketa dagiti napukaw a bagahe sakbay a mailako ida,” kuna ti Journal.
Ti Adut’ Kuartana a Groto
Kellaat a limmatak ti maysa a bassit, sigud a di pagaammo nga isla idiay makin-abagatan a Japan, gapu iti nagan ti maysa a lokal a groto ti Shinto. Ti naganna a Hoto, kaipapananna “puntiriaen ti gameng,” ket maysa a sibiko a grupo ti panangyanunsio ti nanggundaway iti daytoy buyogen kadagiti resulta a nalablabes ngem iti ipagarupda. Inyurnosda nga aglako ti groto kadagiti bag a pangikabilan ti tattao kadagiti tiketda iti loteria. Iti panangusarda kadagitoy a “nagasat a bag” a nagatang idiay groto, kinunada a mangipasigurado iti naimbag a gasat iti loteria. Manipud idin, “dagiti dadakkel a grupo ti tattao a mangnamnama a mangabakda iti dakkel a gatad ti kuarta iti loteria ti sumarsarungkar iti Groto ti Hoto,” kuna ti Asahi Evening News. Saan a dagitoy a “tattao,” nupay kasta, ti makagunggun-od iti adu a kuarta no di ket ti groto, a mangilaklako kadagiti bag iti $10 ken $30 kada pedaso.
Ti Egipto ti Addaan iti Kadadaanan a Sementado a Kalsada
Natunton dagiti managsirarak a geologo ti 12 kilometro a sementado a kalsada iti ballasiw ti disierto a 69 kilometro iti abagatan a laud ti Cairo. Ti kadaanan a kalsada, a nasemento iti limestone, sandstone, ken dadduma a nakatangtangken a kayo, ti agpetsa iti ag-2600 agingga iti 2200 K.K.P., kabayatan ti periodo ti Kadaanan a Pagarian. Addaan dayta iti promedio a kaakaba a 2 metro. Naaramid ti kalsada tapno mapapardas ti pannakaibiahe dagiti nadagsen a bato manipud dakkel a pagtebbagan iti nangisit a bato agingga iti aplaya ti kadaanan a dan-aw a naisilpo iti Nilo no panaglalayus. Awanen ita ti dan-aw. Dagiti nangisit a bato ket kaykayat dagiti agturay ti kadaanan nga Egipto agpaay iti bato a lungon ken agpaay kadagiti pagnaan iti uneg ti pagipumponan a templo ti Giza. “Adtoy ti sabali pay a teknolohikal a balligi a maipadayaw iti kadaanan nga Egipto,” kinuna ti propesor ti geolohia a ni Dr. James A. Harrell. Ti maysa a kalsada a naaramid iti flagstone idiay Creta, a napetsaan iti saan a nasapsapa ngem 2000 K.K.P., ti naammuan a kadadaanan a nasemento a kalsada iti napalabas.