Panangmatmat iti Lubong
Namnama Kadagiti Beddal
Nalapunos iti liday ti maysa nga Australiano nga ina a nakapadas iti pannakaibabain gaput’ panagbeddal idi isut’ ubing pay, idi nangngegna ti bukodna nga annak nga agbeddal iti nasapa a tawtawenda. Isu a nakiraman iti maysa a programa a nayurnos babaen ti panagtinnulong dagiti therapist iti panagsao iti ospital idiay Sydney ken ti Sydney University idiay New South Wales. Agparang a ti sekreto ti balligi isut’ panangited iti speech therapy bayat nga ubbingda pay laeng no mabalbalin. Adu a nagannak ti mangitantan a mangtaming iti problema iti biddut a panangmatmatda a sumardengto dayta a nakairuaman inton nataenganen ti ubing. Kas impadamag ti The Sydney Morning Herald, ti programa “ket naballigi unay ken mangipaay iti damo a posibilidad a mabalin a naan-anayton a maagasan ti panagbeddal.” Kunana a kasapulan laeng dagiti therapist ti agarup sangapulo nga oras a mangagas iti ubbing, ngem ginasut nga oras ti kasapulan a mangagas kadagiti nataengan ken dadakkelen nga ubbing, agraman ti or-oras a mabusbos dagiti nagannak iti pagtaengan. “Kadagiti 43 nga ubbing a naagasan nga agtawen iti nagbaetan ti dua ken lima, nasarakan ti madama a panagadal nga awan ti nagsubli nga agbeddal idi naeksamin iti nagbaetan ti maysa ken innem a tawen kalpasan ti panangagas,” kinuna ti periodiko.
Ti “Negosio” ti Narelihiusuan a Turismo
“Rumangrang-ay ti narelihiusuan a turismo idiay Italia man ken iti [dadduma a paset ti] lubong,” insurat ti La Repubblica. Pattapattaen dagiti eksperto a, no mabilang, ti 1994 “lab-awannanto amin a napalabas a rekord,” nga addaan 35 milion aginggat’ 37 milion a sangaili kadagiti narelihiusuan a pasdek ti Katoliko idiay Italia laeng. Ti balligi ti Italia, kuna ti periodiko, ket maigapu iti “30,000 a simbaanna a nailista nga addaan artistiko a pateg, 1,500 a santuario, 700 a museo ti diosesis, pinulpullo a monasterio, abadia, ken kombento.” Buklen ti narelihiusuan a turismo ti “negosio” babaen ti napastrek nga 4,000 bilion a lira [$2.5 bilion, E.U.], inayon ti periodiko, “ngem iti dadduma met a pagilian, tagtagiragsaken ti narelihiusuan a turismo ti naisangsangayan a balligi.”
Umad-adu Dagidiay Adda Depekto ti Pannanganda
Apay nga umad-adu ti bilang dagidiay addaan iti depekto iti pannangan kas ti bulimia ken anorexia? Maigapu kadagiti emosional a pakariribukan a mangpataud iti nakaro a panagdanag iti maysa a lubong nga agparang a “nakaam-amak ken din-makontrol,” ipadamag ti magasin a Your Family. Komplikado ti pakaigapuan dagiti pakadanaganda, kas ti panangpilit dagiti nagannakda nga agballigida, panagdiborsio dagiti nagannak, ken panangabuso. Mainayon pay, ilawlawag ni Dr. Danie le Grange, kameng ti National Eating Disorders Committee, nga adu ti maigamer kadagitoy a sakit babaen ti sipipinget a panagbasada kadagiti magasin maipapan iti moda ken panangadalda kadagiti pannangan iti napalalo a panagragutda nga agbalin a nakuttong wenno babaen ti panangtuladda iti makariribuk nga ugali iti pannangan. Dagiti babbai nga agtawen iti nagbaetan ti 18 ken 22 ti nalaka a mabiktima, nupay no dagiti pasiente ket agingga iti 8 ti tawenda a nagkiddaw iti propesional a tulong. Sibaballigi laeng a maagasan dagiti biktima no kayatda, kuna ni Dr. le Grange, iti panagkunana a ti “naan-anay a yiimbag ket posible.” Nupay kasta, ipakita ti estadistika nga ag-18 porsiento kadagidiay nga agbalin a biktima ti depekto a pannangan ti matay.
Dagiti Mapukpukaw a Tattao ti Delhi
Nasurok a 10,000 a tattao ti naipadamag a mapukpukaw idiay Delhi, ti kabesera ti India, iti kada tawen. Kadagitoy, kakatlo laeng ti natunton. Limapulo porsiento ket ubbing nga agtawen iti nababbaba ngem 18, ket ad-adu ti lallaki iti 2 kontra 1. Kas naipadamag iti The Times of India, rinibo nga agtutubo a babbai ti agpatingga kadagiti balay a pagpalpaliwaan. Dagiti agtutubo a lallaki ket piliten dagiti grupo ti kriminal nga agpalimos wenno agtrabaho iti napaut nga oras agpaay iti bassit a tangdan kadagiti babassit a restaurant.
Dagiti Saksi ni Jehova Idiay Cuba
Tagtagiragsakenen dagiti Saksi ni Jehova idiay Cuba ti ad-adu a wayawaya a mangitungpal iti ministerioda, nga isut’ timmulong kadakuada a mangiranud iti naimbag a damag ti Pagarian ti Dios iti tattao. Nupay ti trabaho ket saan nga opisial a nabigbig ken legal, napalubosandan a mangusar kadagiti sigud nga opisinada ken nawaywayada itan a makapagtataripnong tapno agdaydayaw—nga uray la makaangayda payen iti babassit nga asamblea. Naautorisarandan a mangimaldit kadagiti magasin. Buyogen ti rag-o ken kinagagarda kadagitoy a nabiit pay a pasamak, itultuloy dagiti Saksi ti trabahoda a panangasaba, nga ikagumaanda nga ipaduyakyak ti namnama a mensahe ti Biblia.
Antarctica—Nabara ken Berde Idi
Nasarakan ti maysa a grupo dagiti Australiano ken Americano a sientista dagiti fossil a “bulbulong, kayo ken pollen agraman lumot ken itlog ti insekto . . . 500 laeng a kilometro [300 a milia] manipud iti South Pole, a mangipamatmat iti klima a 20-25C [35°-45° F.] a nabarbara ngem ita,” ipadamag ti periodiko a The Australian. Pinasingkedan ti pannakatakuat ti itlog ti abal-abal a kalalainganna laeng ti klima a mangsustenir kadagiti insekto. Kanayonanna pay, nagtalinaed la ketdi a likido ti danum, ket umdas ti tiempo a panagmula agpaay iti panagsabong dagiti mula ken pannakapataud ti bukel. Kabayatan ti isu met laeng a tiempo, innayon ti report, addada mula nga agtubo idiay Tasmania (ti puro nga estado ti Australia iti abagatan ti kangrunaan a daga) nga ita ket agtubo iti as-asideg ngem ti katengngaan ti New South Wales, iti kurang bassit ngem 1,600 a kilometro iti amianan—a mangipaay iti saan a direkta a pammaneknek a nabarbara idi ti klima ti rehion.
Kaudian Maipapan iti Radial Keratotomy
Ti radial keratotomy, ti nalatak a wagas ti operasion a mangkorehir iti myopia (panagarrap) ket maar-aramid iti nasurok a kakapat a milion a tattao idiay Estados Unidos iti kada tawen. Kasapulan ti maikadua nga operasion a mangpasayaat iti immuna iti nasurok a 30 porsiento kadagiti operasion. Ita, naammuan ti maysa a sangapulo-tawen a panagadal nga inlungalong ti National Eye Institute “a ti wagas ket natalged ken epektibo ngem mabalin a mangituggod iti napartak nga ikakapuy ti panagkita iti asideg,” ipadamag ti The New York Times. Impalgak ti detaliado a panagadal maipapan iti resulta ti operasion ti di pay unay naammuan nga epekto kalpasanna: in-inut a panagbalbaliw ti mata nga ad-adda a mangpalidem iti asideg a panangmingming. Napaliiw ti ikakapuy ti panagkita iti 43 porsiento dagidiay a nagpaopera. Nupay dadduma ket maigapu iti normal a panaglakay, dadduma ti “agparang a maigapu iti pannakaipakat ti radial keratotomy, a kasla nangpataud iti panagbalbaliw ti dadduma a tattao iti nasapsapa nga edad,” kinuna ti artikulo. “Maamiris koma dagiti tattao nga addada pay di narisut nga isyu,” kinuna ni Dr. Peter J. McDonnell, katulongan a chairman ti panagadal. “Awan ti makaipanamnama iti naan-anay ti kinasayaatna a panagkita.”
Bang-ar Kadagiti Addaan Allergy
Ipadamag ti magasin ti Brazil a Globo Ciência, a sigun iti World Health Organization, 20 porsiento iti populasion ti lubong ti addaan iti sumagmamano a kita ti allergy. “Ipakita amin a pammaneknek a dagiti allergy ket sakit ti sibilisasion,” kuna ti immunologist a ni Júlio Croce. “Iti atmospera, addada nasurok a sangapulo ribo a makadangran a substansia.” Ti mangnayon pay kadagiti kadawyan a pakaigapuanan, kas ti timel ken polusion, isut’ danag, napalalo a panagusar ti agas, ken kemikal a produkto a nausar iti taraon, kosmetiko, ken inumen. Uray pay ti nalabes a panagehersisio ket mangituggod wenno mangpakaro iti angkit. Nupay kasta, no masursuro ti tattao ti umno a panaganges, “ti panagehersisio ti makatulong a mangkissay iti kinakaro ken masansan a pannakaatake,” kuna ni Dr. Croce. Masapul a pagtalinaeden dagiti addaan allergy a nadalus ken nasayaat ti bentilasion ti siled a pagturoganda ken liklikanda ti pannakilangen kadagiti mapaamo nga ayup, kas kadagiti aso, pusa, wenno billit, agraman dagiti bangbanglo ken dadduma a naingel ti angotda a produkto. Masapul a liklikanda met ti kellaat a panagbaliw ti temperatura, panagsigarilio, ken de-alkohol nga inumen ket rumbeng nga agtomarda laeng kadagiti naireseta nga agas.
Pannakaipanayag ti Kinaawan Pangnamnamaan iti Gobierno Idiay Japan
Idiay Tokyo, no kuna dagiti opisial ti gobierno, “Nagsayaat a balakad ti kapanunotam” wenno, “Siaannad a yaplikarmi ti singasingmo,” kaipapananna nga awanen ti kanayonan pay a tignay a maaramid. Kasta pay met a dagiti kari nga “usigenmi a naimbag” wenno “usigenmi manipud iti panangmatmat ti adu” ti saanto met a mangpataud kadagiti makita nga epekto. Ti “adalenminto ti singasingmo” kaipapananna nga awanen ti agbalbaliw iti asideg a masanguanan. Dagiti kari a “mangusig” ket medio positibo ngem ti “mangadal,” ken ti “mangusig a naimbag” kaipapananna a mabalin a pulos a dinto maipakat ti kapanunotan. Kasta ti panangilawlawag ti maysa nga opisial ti gobierno maipapan kadagiti termino a kadawyan a maus-usar kabayatan dagiti gimong ti Siudad ti Tokyo, kuna ti The Daily Yomiuri, kas sungbat kadagiti reklamo dagiti umili nga “awanan[da] iti nalawag a kapanunotan no ti gobierno ket kumanunong wenno kumontra” kadagiti naisumite a singasing. Ti pakaigapuan ti kinaawan panginanamaan, kuna ti periodiko, isut’ “kinaannad dagiti opisial ti gobierno a di mangpabain kadagiti kameng ti asamblea babaen iti direkta a panangilaksid kadagiti singasingda.”
Dagiti Agas iti Basuraan
Sigun iti maysa a kompania ti seguro ti salun-at idiay Alemania, ti kaadu dagiti agas a mailako wenno maireseta idiay Alemania ket adu unay isu a kada lalaki, babai, ken ubing ti mabalin a nakatomar iti 1,250 a tableta iti kada aldaw. Aniat’ aramiden ti tattao kadagitoy amin a produkto? Adu ti saan a mausar, ipadamag ti Süddeutsche Zeitung, ngem basta maibelleng. “Dikam ipalubos a maibasura laeng dagiti agas nga aggatad iti minilion iti kada tawen,” insennaay ti panguluen ti maysa a timpuyog dagiti kompania ti seguro ti salun-at. Kiniddawda nga ipaay koma dagiti doktor ken ti industria ti parmasiutika kadagiti pasiente ti ad-adu a detaliado nga impormasion maipapan kadagiti agas a maawatda ken aramidenda dayta iti “maawatan a termino nga Aleman.”