Tagiragsakenyo ti Agbakasion a Dikay Agbabawi!

SIMMUNGBAT ti maysa nga Americana nga agindeg itan idiay Europa, idi napagsaludsodan no kasano a tinagiragsakna ti isasarungkarna iti nalatak a lugar a pagbakasionan: “Nagpintas dayta sakbay a dimteng dagiti tattao.” Kasta met kadi ti riknayo? Dagiti agsasaruno a hotel ken disco, namulitan, nakapuspusek a playa, ken dagiti nakapigpigsa a radio saan nga isut’ makaay-ayo a lugar a pagbakasionan.

Nakalkaldaang a kunaen a dagiti panagbakasion saan a kanayon a kas iti inanamaentayo. Imbes a mangipaayda iti napabaro a pigsatayo, makabannogda ketdi; imbes a pabaruenda ti pigsatayo, ad-adda a mariknatayo a kasapulantayo ti ad-adu nga inaná. Gapuna, maitutop ti saludsod a, Kasano a tagiragsakentayo ti agbakasion a ditay agbabawi?

Agbalin a Natimbeng

Kas kadagiti rekado iti taraontayo, makaipaay dagiti bakasion iti kasayaatan a resulta no saan a kanayon. Nupay kasla makaawis ti biag ti kanayon nga agbiahe, kurang dayta iti kinatimbeng ken saan a makaipaay iti pudno a kinaragsak.

Nangnangruna a nasken ti kinatimbeng iti panaggasto iti kuarta mainaig kadagiti bakasion. Agplano a naimbag sakbay a mapankayo, ket padasenyo a taginayonen ti budget-yo. Liklikanyo dagiti makaallilaw a tukon dagiti ahensia ti panagbiahe a mangparegta kadakayo nga “agragsak itan, agbayadkayto kalpasanna.”

Kasta met a dikay agbalin a naigamer unay kadagiti posible a peggad a mangperdi iti gagangay a kasasaad ken ti pannakainaná a mamagbalin iti panagbakasion a makaay-ayo unay. Mainayon pay, iraman ti umiso a kinatimbeng ti panangbigbig iti kadakkelan a peggad a mangipalagip kadatayo a pagbabawiantayo ti panagbakasion. Awan ti pakainaiganna kadagiti aksidente, sakit, wenno krimen no di ket, kadagiti personal a relasion.

Panangtaginayon Kadagiti Nasayaat a Relasion

Mabalin a mangpabileg iti singgalut ti ayat dagiti panagbakasion ti pamilia wenno gagayyem. Iti kasumbangirna, makapataud dagiti bakasion iti pannakadadael ti relasion a mabalin a narigat a mapasubli kalpasanna. Kinuna ti periodista a ni Lance Morrow: “Adda ti pudno a peggad iti bakasion iti ad-adda a pannakaiparangarang dagiti dida pagkikinnaawatan a kas iti mapaspasamak iti drama. . . . Iti normal a panagbiag addaan dagiti tattao kadagiti trabaho, pagrebbengan, gagayyem ken aramid a mangiwaras ken mangagsep iti amin a riknada. Iti kasasaad ti pagbakasionan, mabalin a kellaat a rummuar dagiti ringgor ti pamilia a naitanemen iti 20 a tawen.”

Gapuna sakbay nga agbakasionkayo, panunotenyo a naimbag a pagbalinen dayta a makaay-ayo a kapadasan. Laglagipenyo a nagduduma ti pagayatan. Mabalin a sapsapulen dagiti ubbing ti pagragsakan, nalabit dagiti nagannak ti pannakainaná. Situtulokkay koma a mangisakripisio iti personal a pagayatanyo nga aramiden ken no sadino ti papananyo. No pagimbagan ken praktikal, palubosanyo ti tunggal tao a regular a mangaramid iti partikular a pagayatanna. Sursuruenyo nga ipakita dagiti kualidad ti espiritu ti Dios iti inaldaw iti intero a tawen, ket saan koma a narigat unay ti agtultuloy a panangaramid iti kasta bayat ti panagbakasionyo.​—Galacia 5:22, 23.

Nupay napateg ti panangtaginayon iti nasayaat a relasion iti pamilia ken gagayyem, napatpateg pay ti relasiontayo iti Dios. Kadagiti panagbakasion, masansan a maam-ammotayo dagiti tattao a naigiddiat kadakuada ti Nakristianuan a panangmatmattayo iti Dios ken dagiti kalikagumanna. Ti nasinged a pannakilangen kadakuada​—nalabit kanayon pay nga ipapan kadagiti mapagduaduaan a paglinglingayan​—makaituggod kadagiti pagbabawyan a pagbanagan. Laglagipenyo a mamakdaar ti Biblia: “Dikay paiyaw-awan. Dagiti dakes a pannakitimpuyog dadaelenda dagiti makagunggona nga ug-ugali.”​—1 Corinto 15:33.

No agbakbakasionkayo, no madlawyo ti tarigagayyo a sumiasi kadagiti Nakristianuan a pagalagadan ken aramid, nainsiriban a parmekenyo ti kasta a pagkapuyan ket kiddawenyo ti tulong ti Dios a mangparmek iti dayta a tarigagay!

Ania ti Maitantandudo?

Mabalin a marikna ti tattao a saan a mangsukog iti biagda sigun kadagiti Nakristianuan a prinsipio a no agbakbakasionda, maipalubos ti aniaman. Iti dadduma a pagilian ti Europa, dakkel a negosio ti panangparegta iti panagbiahe gapu iti sekso, ket itandudo pay dayta ti dadduma nga ahensia ti panagbiahe. Kuna ti The European a ‘nabayagen a pagaammo dagiti di makaay-ayo a banag nga ar-aramiden ti lallaki a taga Europa iti dadduma a pagbakasionan a siudad iti Asia.’ Iti panangtukoyna iti maysa a pagilian ti Asia, pinattapatta ti Aleman a magasin a Der Spiegel nga agingga iti 70 porsiento iti amin a lallaki a bisita ti “turista maigapu iti sekso.”

Tumultuladen dagiti turista a babbai iti pagwadan dagiti lallaki a katupagda. Pattapattaen ti maysa nga Aleman a charter airline a nasigo iti panagtayab iti Caribbean a 30 porsiento kadagiti babbai a pasaherona ti agbakasion sadiay gapu iti nalawag a panggep a maiparit a sekso. Naadaw ti Aleman a periodista iti The European a kunkunana: “Makitada a dayta ti nalaka ken saan a narigat a wagas ti panagragsak​—maysa a karkarna nga ay-ayam.”

Nupay kasta, dagiti pudno a Kristiano, dida matmatan ti dakes a sekso kas maawat a wagas ti panagragsak. Labsingen dayta dagiti Nakristianuan a prinsipio ken napno kadagiti peggad. Nupay kaaduanna mailasin dagiti peggad, adu a tattao ti basta mangpadas a mangliklik kadagiti pagbanagan imbes a pagkedkedanda ti aramid. Gagangayen ti maysa a pakaammo a makita iti periodiko nga Aleman a mangipakita iti maysa a payong ken dua a tugaw iti playa nga awan tao a nakatugaw. Mabasa iti pakaammo: “Natalged koma ti biaheyo, ket agsublikayo nga awanan AIDS.”

Ti makaparurod a resulta ti turismo gapu iti sekso isu ti seksual a panangabuso kadagiti ubbing. Nakapatpateg ta idi 1993, nangipaulog ti gobierno ti Alemania iti maysa a linteg a maikari a madusa dagiti Aleman no masarakan a makidendennada kadagiti menor de edad​—uray pay no agbakbakasionda iti ganggannaet a pagilian. Agingga ita, nupay kasta, bassit pay laeng dagiti naimbag a resultana. Lumanlanlan ti panagbalangkantis ti ubbing​—ken agtalinaed​—a mangdangran iti natauan a kagimongan.

Pagbalinen a Makagunggona a Tiempo ti Panagbakasion

Makaay-ayo, makagunggona nga ar-aramid para kadagiti pudno a Kristiano ti panagbasa, panagadal iti Biblia, ken ti pannakiraman iti Nakristianuan a ministerio. Ngem adu ti mangikagkagumaan a mangsapul iti umdas a tiempo a mangaramid kadagiti banag agingga iti pagayatanda. Adda pay aya nasaysayaat a tiempo a panangaramid iti dayta malaksid no agbakasion ti maysa a tao, a saanna a pampanunoten ti nainget a pananglapped ti oras?

Pudno, ti okupado, makapnek a bakasion mabalin a dinakay palubosan a mangitultuloy iti Nakristianuan a pagayatanyo agingga iti gagangay a kayatyo. Ngem apay a dikay padasen ti mangilasin iti dadduma a tiempo a maipaay iti makagunggona a naespirituan nga aramid? Mangibati latta daytoy iti tiempo maipaay iti panaginana. Kinapudnona, gundawayan pay ti dadduma ti kanayonan a tiempo a magun-odan bayat dagiti bakasion a mangpalawa iti ministerioda. Kas kinuna ni Jesus, “naragsak dagidiay sipapanunot iti naespirituan a kasapulanda.”​—Mateo 5:3.

Din agbayag mabalin nga agbakasionkayo met. No kasta, siguraduenyo a tagiragsakenyo dayta! Dikay unay agdanag maipapan kadagiti posible a peggad, ngem rumbeng nga agannadkayo. Laglagipenyo dagiti singasing a kas kadagiti masarakan iti kahon iti daytoy a panid. Kalpasanna, agawidkayo a nabang-aran, nainanaan, ken sigagagar a mangaramid kadagiti aramid iti biag a dakdakkel ti pategna. Di agbayag, nalpasen ti bakasion, ngem mabalin nga agtalinaed nga agnanayon ti dadduma a maipatpateg a pakalaglagipan. Anian a nagpateg​—dagiti bakasion a tinagiragsak nga awan panagbabawi!

[Kahon iti panid 10]

Sumagmamano a Balakad Iti Panagbakasion

Labananyo ti Krimen

1. Mangyurnoskayo iti maysa a mangbantay kadagiti alikamen iti pagtaengan.

2. Adaywanyo dagiti lugar a gagangayen a maibilang a napeggad.

3. Agbalinkayo a nasiput kadagiti mannipdut, idulinyo ti kuartayo iti natalged a lugar iti bagiyo, ket ibati ti sobra a kuarta iti natalged a lugar iti pagtataenganyo.

4. Agannadkayo kadagiti ganggannaet a mangitukon iti di kidkiddawen a tulong.

Liklikanyo Dagiti Aksidente

1. No agmanmaneho, agbalinkayo a nasiput, ken agpreno a kanayon.

2. No agdaguskayo iti hotel wenno aglugankayo iti eroplano, ammuenyo a naimbag dagiti probision para iti emerhensia.

3. Iwayaanyo ti tiempo kalpasan ti isasangpetyo a makibagay ti bagiyo sakbay nga aramidenyo dagiti makabannog nga aramid.

4. Maaddaankayo iti umiso a kawes, sapatos, ken alikamen agpaay kadagiti aramidyo.

Agtalinaedkayo a Nasalun-at

1. Agpabalakadkayo iti doktoryo maipapan iti kasapulan a bakuna wenno panangagas.

2. Itugotyo ti pangbiahe a pagkargaanyo iti agas agraman dagiti nasken nga agas.

3. Aginanakayo a naimbag, ket agannadkayo iti kanen ken inumenyo.

4. Kanayon a pagtalinaedenyo iti bagiyo dagiti nasken a dokumento maipapan iti kasapulanyo a pannakaagas wenno pagayatanyo.

Pagtalinaedenyo a Naragsak ti Relasion

1. Mangipakitakayo iti ayat ken konsiderasion kadagiti kaduayo.

2. Pagtalinaedenyo a nangato ti pagalagadan iti personal a pannakilangenyo.

3. Dikay palubosan ti dadduma a bakasionista a mangisungsong kadagiti tignay nga ibilangyo a mapagduaduaan.

4. Mangilasinkayo iti tiempo a mangpunno kadagiti naespirituan a kasapulanyo.

[Dagiti ladawan iti panid 9]

Pilienyo dagiti makagunggona nga aramid no agbakasionkayo