Georgia—Naitalimeng ti Kadaanan a Tawid
BABAEN TI KORESPONSAL TI AGRIINGKAYO!
KAYATMO kadi ti agnaed iti pagilian a nabunga dagiti tanapna iti nagtengngaan ti 4,600 a metro ti kangatoda a kabambantayan a naabbungotan-niebe, a sadiay agbibiag ti dadduma a tattao nga agtawen iti 100 ken nasursurok pay? Para kadagiti umili ti Georgia, saan laeng nga arapaap daytoy. Agpayso dayta.
Ti Georgia ket adda iti tengnga ti geograpiko ken kultural a ketegan ti Europa ken Asia. Idi ugma, ti Georgia ket napateg nga estasion iti nagdindinamag a Silk Road, daydiay met la kalsada a nagnaan ni Marco Polo idi nagpa-China. Nagunggonaan ti Georgia iti pinansial ken ti kulturana manipud kadagiti koneksionda iti Daya ken Laud, ngem no dadduma, natakkuatan met dagiti rimmaut a makagunggona kadakuada no magnada iti daytoy a kalsada. Sigun iti maysa a pattapatta, namin-29 a nadadael ti kabesera ti Georgia, ti Tbilisi! Ita, ti Tbilisi ket narang-ay ken aktibo a siudad a mangipampannakkel iti subway ken dagiti moderno a pasdek a nailaok iti nabayagen a monumento ti arkitektura.
Ag-87 a porsiento iti daga ti Georgia ket kabambantayan. Agay-ayus ti 25,000 a karayan, nga adu ket napno iti trout iti baba ti nayelo ken langalang a kabambantayan ken tantanap. Kabakiran wenno napno iti babassit a kayo ti nasurok a kakatlo iti pagilian. Ti kabambantayan ti Caucasus iti amiaman a ketegan ti Georgia ti mangsaripda iti makin-uneg a paset ti pagilian manipud iti umukuok ti lamiisna a panniempo nga aggapu iti amianan. Daytoy a situasion ti mangipalubos a maimengan ti makinlaud a Georgia iti naagneb nga angin nga aggapu iti Black Sea—maysa a gapu a ti Georgia ket paborito a papanan dagiti bakasionista. Ti kalalainganna a klima ti makatulong met iti maysa kadagiti kadaanan ken kasayaatan a tradision iti lubong a panagaramid iti arak. Kinapudnona, mangpatpataud ti Georgia iti nasurok a 500 a nadumaduma a kita ti ubas ken arak!
Ngem ti kangrunaan a gameng ti Georgia ket dagiti umilina. Agdindinamagda iti unos dagiti panawen gapu iti tured, kinasaririt, ken naparabur a kinamanagpadagusda, agraman ti kinaparato ken panagayatda iti biag. Nabaknang ti kulturada iti kanta ken salsala, ket dagiti katutubo a samiweng ti masansan pay laeng a kankantaen dagiti umili kalpasan ti pannangan kadagiti pagtaengan idiay Georgia.
Addaan met ti Georgia iti nabayagen a pakasaritaan iti literatura, a nangrugi pay idi maikalima a siglo. Ti Georgian ti maysa kadagiti nagkauna a lenguahe a nakaipatarusan ti Biblia a nakausaran ti naisalsalumina ken nagpintas nga alpabeto a Georgian. Amin daytoy a kultura ket mangipasdek iti sibibiag a rangtay iti napalabas ti Georgia—kadaanan a tawid a naitalimeng iti moderno a pagilian.
[Picture Credit Line iti panid 24]
Pat O’Hara/Corbis
[Dagiti ladawan iti panid 25]
1. Biblia a Georgian
2. Makapagbiag ti dadduma a residente iti 100 a tawen ken nasursurok!
3. Kanayon a mapagnaan a kalsada idiay Tbilisi
[Credit Line]
Dean Conger/Corbis