Ania ti Masakbayan ti Relihion?

NAKASKASDAAW ti iyuungar ti relihion kadagiti pagilian ti dati nga Union Soviet. Idiay laeng Russia, 50 a porsiento iti populasion ti mangibagbaga a kameng ida ti Orthodox, ket minilion ti pasurot ti dadduma pay a relihion. Dagiti nakaramuten sadiay ket pakairamanan ti Islam, Judaismo ken Budismo, ken nabayag metten sadiay dagiti Saksi ni Jehova.

Manipud idi 1891, adu a pannakabagi dagiti Estudiante ti Biblia, kas pangawag idi kadagiti Saksi ni Jehova sakbay ti 1931, sinarungkaranda ti Kishinev, Russia (Chisinau, Moldova itan). Sadiay a naggigimongda a kadua dagiti kapammatianda. Idi 1928, nakipagkita ti espesial a pannakabagi dagiti Estudiante ti Biblia a ni George Young kadagiti opisial ti Soviet sadi Moscow, Russia, tapno agkiddaw iti permiso a mangipablaak kadagiti literatura a naibasar iti Biblia sadi Union Soviet. Idi agangay, nagdinamag dagiti Saksi gapu iti panangikagumaan ti Soviet a mangpukaw kadakuada.

Idi kellaat a narbek ti Union Soviet dandani sangapulo a tawenen ti napalabas, nangrugin a nagsiddaaw dagiti tattao, ‘Apay a pinadas ti Soviet a pukawen ti relihion?’ Adu a nadoktrinaan iti ateismo iti pinullo a tawen ti nagagaran a mangammo no ania ti mabalin a maitulong ti relihion. Ti kadi Biblia a maiparparit a literatura, ket talaga nga aglaon kadagiti sungbat iti adu a parikut a sarsarangten ti sangatauan? Nangrugi dagiti Ruso a nagsukimat a mismo.

Naiduma a Narelihiosuan a Parikut

Ti panaginteres ti adu iti Biblia ti nangpataud iti naiduma a kita ti narelihiosuan a parikut iti dati nga Union Soviet. Itay napan a tawen, kinuna ti periodiko a The Guardian iti London, England: “Nalabit nagpatinggan ti ‘panangbusor iti Dios,’ ngem sangapulo laeng a tawen kalpasan ti nakababain a pannakaabak ti kaunaan iti lubong a gobierno a napasnek unay iti ateismo, mabalin a mangrugrugi pay laeng ti kabbaro a nakaro a narelihiosuan a panaggiginnura idiay Russia.” Ania daytoy maawagan a nakaro a narelihiosuan a panaggiginnura a tuktukoyen ti periodiko?

Kas nadakamat iti immuna nga artikulomi, nakasingsinged ti Russian Orthodox Church kadagiti pangulo ti Soviet tapno agtalinaedda ken maikkanda kadagiti pribilehio. Salaysayen ti The Guardian ti panagtultuloy ti kasta a relasion babaen ti panangilawlawagna: “Iti napalabas a 10 a tawen, pinatanor met ti simbaan ti di maitutop a nasinged a pannakirelasionna iti awan panagbalbaliwna a gobierno a nangimameg idi iti dayta, babaen ti kanayon a panangsuportarna iti gobierno ti Russia (kas pagarigan, ti panangitandudo ti Patriarka iti gubat idiay Chechnya) ket kas subad, naikkan dayta iti dakkel nga impluensia iti politika.”

Impatuldo ti Los Angeles Times a Pebrero 10, 1999, ti panangusar ti simbaan iti napolitikaan nga impluensiana idi nagkomento maipapan iti Law of Freedom of Conscience and Religious Associations. Kinuna ti Los Angeles Times nga “intandudo ti Russian Orthodox Church” daytoy a linteg, a pinirmaan ti agdama idi a Presidente a ni Boris Yeltsin idi Setiembre 1997. Ti linteg ti nangted iti simbaan iti kayatna a saad kas ti “tradisional” a relihion, a pakairamanan ti Islam, Judaismo, ken Budismo. Maysa kadagiti sumagmamano a kalikaguman ti linteg ket agparehistro manen ti amin a narelihiosuan nga organisasion idiay Russia.

Impadamag ti The New York Times a Pebrero 11, 1999, a kalpasan a naipaulog daytoy a linteg, “parparigatenen ti Orthodox Church dagiti karibalna.” Kinuna pay ti Times: “Itay napan nga Agosto, impaulog ni Alexis II a Patriarka ti Russian Orthodox Church, ti pannakaiparit ti panangkomberte, nangnangruna dagidiay mangpadas a mangallukoy kadagiti tattao nga umikkat iti ‘relihion dagiti kapuonanda.’” Nanipud idin, nagtultuloyen ti panangikagumaan a mangiparit iti maaw-awagan a panangkomberte, a nagbanag iti makuna a “nakaro a narelihiosuan a panaggiginnura.”

Maysa Kadagiti Puntiria

Dagiti Saksi ni Jehova ti maysa kadagiti kangrunaan a puntiria ti panangraut nga indauluan ti Russian Orthodox Church. Idi Hunio 20, 1996, inusigen ti opisina a mangus-usig iti darum sadi Moscow ti darum nga inyuli ti Committee for the Protection of Youth From False Religions. Uray no namin-adun a nasuspender ti pannakataming daytoy a kaso gapu iti kurang nga ebidensia nga adda dakes nga aramid dagiti Saksi, pasaray mataming dayta.

Kabayatanna, nagbalin dagiti Saksi a puntiria ti agdadarison a propaganda. Kinuna ti Komsomolskaya Pravda, maysa a periodiko dagiti Ruso a 1,200,000 ti sirkulasionna, iti ruarna a Nobiembre 21, 1998: “Iti las-ud laeng ti dua a tawen, nakaipablaaken ti Russian Orthodox Church iti nasurok a sangapulo a libro, broshur, ken polieto a ‘naisentro’ iti aramid ti komunidad dagiti Jehovist.” Apay a dagiti Saksi ti puntiria ti simbaan iti panangikagumaanna a mangibabain kadakuada?

Intuloy a kinuna ti Komsomolskaya Pravda: “Mabalin a ti nangnangruna a makagapu ket maminsangapulo ti immaduan ti bilang dagiti miembro ti organisasion iti napalabas a pito a tawen, ket kas iti aniaman nga organisasion dagiti klero, di kayat ti Russian Orthodox Church nga adda kakompetensiana.”

Idi rugrugi ti 1999, idi a nalukatan manen ti kaso a maibusor kadagiti Saksi, naipadamag dayta iti intero a lubong. Mabasa ti paulo ti damdamag iti New York Times a Pebrero 11: “Tingitingen ti Korte Idiay Moscow ti Panangparit Kadagiti Saksi ni Jehova.” Kastoy ti impadamag ti artikulo: “Mabisbista itan ti kaso iti bassit a kuarto iti korte sibil idiay Moscow, ket daytat’ buybuyaen a naimbag dagiti grupo ti relihion ken dagiti mangitantandudo kadagiti kalintegan ti tao kas ti kaunaan a naisangsangayan a panangikagumaan a panangipaalagad iti [Law of Freedom of Conscience and Religious Associations] a manglapped iti panagdayaw.”

Inlawlawag ti presidente iti International Helsinki Federation a ni Lyudmila Alekseyeva, no apay a mabuybuya a naimbag ti pannakabista dagiti Saksi. Kinunana a no “agballigi iti daytoy a kaso” dagidiay mangpadpadas a mangimameg kadagiti Saksi ni Jehova, no kasta, “siwayawayadan a mangraut iti dadduma pay a grupo” a maibilang met a saan a tradisional a relihion. Nupay kasta, nasuspender manen ti kaso idi Marso 12, 1999. Ngem iti simmaganad a bulan, idi Abril 29, impaay ti Ministry of Justice iti Russia ti sertipikasion ti pannakairehistro ti “Administrative Center of Jehovah’s Witnesses idiay Russia.”

Nupay adda daytoy a panangbigbig ti gobierno, nagtultuloy ti pannakaraut dagiti Saksi ken ti dadduma a narelihiosuan a minoria idiay Russia ken iti dadduma pay a dati a republika ti Soviet. Insurat ti direktor iti Keston Institute idiay Oxford, England a ni Lawrence Uzzell, a “kanayon a makagunggona ti panangbuya kadagiti Saksi ni Jehova” ta ti mapasamak kadakuada ket agserbi “kas nasapa a pakdaar.” Kinapudnona, agpegpeggad ti narelihiosuan a wayawaya ti pinullo a milion a tattao!

Di Nainkalintegan ti Panangraut

Idi umuna a siglo, dagiti pasurot ni Jesus ket indadanes dagiti nangato a papadi ken dadduma pay a panguluen ti relihion. (Juan 19:15; Aramid 5:27-33) Kas resultana, kastoy ti naibaga maipapan iti Kristianidad: “Pudno a no maipapan itoy a sekta naammuanmi a masupsupiat iti isuamin a lugar.” (Aramid 28:22) Saan ngarud a nakaskasdaaw a mapadpadakes met dagiti pudno a Kristiano iti kaaldawantayo, kas kadagiti Saksi ni Jehova idi.

Ngem, kalpasan ti panangamiris kadagiti ebidensia a maibusor kadagiti immuna a Kristiano, kastoy ti imbalakad ti nalatak a Pariseo ken mannursuro iti Linteg a ni Gamaliel: “Dikay makibiang kadagitoy a tattao, no di ket baybay-anyo ida; (agsipud ta, no daytoy a gandat wenno daytoy nga aramid ket aggapu kadagiti tattao, maduprakto dayta; ngem no aggapu iti Dios, saanyonto a kabaelan a dupraken ida;) ta no saan, amangan ta iti kinaagpaysuanna masarakankayo a mannakilaban iti Dios.”​—Aramid 5:38, 39.

Dagiti Saksi ni Jehova ket siaannad met nga im-imbestigaren dagiti kritiko iti kaaldawantayo. Ania dagiti resultana? Kastoy ti insurat ni Sergey Blagodarov a kameng a mismo ti Russian Orthodox iti Komsomolskaya Pravda: “Iti las-ud ti nasuroken a sangagasut a tawen, awan ti uray maysa a pagilian iti lubong a nakapaneknek nga adda dakes nga aramid dagiti Saksi ni Jehova, wenno saan a legal ti organisasionda.”

Ania ti Masakbayan ti Relihion?

Dakamaten ti Biblia ti “nadalus a relihion,” wenno “panagdaydayaw a nadalus ken di natulawan.” (Santiago 1:27a; kitaem met ti King James Version.) Kas naisalaysay iti napalabas nga artikulo, deskribiren ti Biblia ti imperio ti palso a relihion a kas ti “dakkel a balangkantis . . . a nakiabigan dagiti ar-ari ti daga.” Daytoy simboliko a narelihiosuan a balangkantis​—“ti Babilonia a Dakkel”​—ket nadakamat a “nabartek iti dara dagiti sasanto ken iti dara dagiti saksi ni Jesus.”​—Apocalipsis 17:1-6.

Anian ti pannakaibagay ti deskripsion iti relihion a makitintinnulong a naimbag kadagiti napolitikaan a pangulo iti lubong tapno mataginayon ti mismo a natan-ok a saadda! Nupay kasta, napatalgedanen ti masakbayan daytoy dakkel a simboliko a narelihiosuan a balangkantis. “Iti maysa nga aldaw,” sigun iti Biblia, “dumtengto dagiti saplitna, ipapatay ken leddaang ken nakaro a bisin, ket isu mapuoranto a naan-anay iti apuy, agsipud ta ni Jehova a Dios, a nangukom kenkuana, napigsa.” Awan duadua a naganat ti pakdaar ti anghel: “Rummuarkayo kenkuana, . . . no saanyo a kayat ti umawat iti paset dagiti saplitna”!​—Apocalipsis 18:4, 7, 8.

Idi dineskribir ni Santiago ti “nadalus a relihion,” inlasinna dayta kas “awanan mulit manipud iti lubong.” (Santiago 1:27b) Kastoy met ti kinuna ni Jesu-Kristo maipapan kadagiti pudno a pasurotna: “Saanda a paset ti lubong, a kas kaniak a saan a paset ti lubong.” (Juan 17:16) No kasta, maawatam kadin no apay a saan a pulos a makipaset dagiti Saksi ni Jehova kadagiti makadadael nga impluensia dagiti napolitikaan nga aktibidad daytoy a lubong? Aramidenda daytoy ta naan-anay nga agtalekda iti kari ti Biblia: “Ti lubong aglabas ken kasta met ti tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios agtalinaed iti agnanayon.” ​—1 Juan 2:17.

[Dagiti ladawan iti panid 15]

Ti pannakabista a naaramid idiay Moscow idi Pebrero 1999. Ti depensa (kannigid), ti hues (tengnga), ken ti prosekusion (kannawan)

[Ladawan iti panid 15]

Deskribiren ti Biblia ti masakbayan ti amin a relihion