Ti Siudad iti Africa a Pagsabatan ti Daya ken Laud
BABAEN TI MANNURAT TI AGRIINGKAYO! IDIAY SOUTH AFRICA
NAGPINTAS la ketdin ti nadumaduma a kolor no magnaka iti lansangan ti Durban! Makitam a nagadun ti nangtulad iti estilo ti panagkawkawes dagiti taga Laud, nangruna dagiti agtutubo. Ngem paliiwem met dagiti babbaket a Zulu a nakakawes iti desente, atiddog a bestida ken naarkosan ti uloda iti namaris a bandana. Adda met babbai nga Indian a nakakawes iti sari wenno dagiti Punjabi a nakabestida ken nakapantalon. No makadanonka iti sanguanan ti aplaya, mabalin a makitam ti sumagmamano a lallaki a Zulu a nagpipintas ti kawesda a mangguyguyod kadagiti ricksha. Talaga a ti Durban ket maysa a naisangsangayan a siudad ti Africa, a pagsabatan ti Daya ken Laud. Ania ti pakasaritaan daytoy nakaay-ayat a siudad?
Kurang a dua a siglon a mapagnanaedan ti siudad ti Durban iti South Africa. Agarup 40 a nangkolonia a naggapu Europa ti nagnaed ditoy idi 1824. Idi a tiempo, adda iti amianan ti Durban ti sentro ti nabileg a pagarian dagiti Zulu nga inturayan ti mannakigubat nga arida a ni Shaka. Dua a dekada kalpasanna, sinakup ti Britania ti Durban ken dagiti makin-uneg a kabangibangna a rehion. Rimsua ti sumagmamano a panaggiginnubat dagiti kolonista ken Zulu idi maika-19 a siglo.
Kabayatanna, natakuatan dagiti nagindeg nga Ingles a nasayaat nga imula ti unas kadagiti rehion nga igid ti baybay. Tapno mamulaan ti plantasionda iti unas, nagalada kadagiti trabahador a naggapu idiay India a sabali pay a kolonia idi ti Britania. Nanipud 1860 agingga ti 1911, nasurok a 150,000 nga Indian ti simmangpet ditoy Durban. Kas resultana, itatta nasurok a tallo a milion ti populasion ti siudad ti Durban, a buklen ti tattao a naggapu iti tallo a nagduduma a paset ti lubong—dagiti katutubo a Zulu, taga Asia a naggapu idiay India, agraman dagiti taga Britania ken makinlaud a Europa.
Adda pay sabali a makapainteres a kasasaad ti siudad. Kas makita iti naipakuyog a retrato, addaan dayta iti natural a sangladan a masalakniban manipud Taaw Indiano babaen ti kasla ramay a daga a maawagan Bluff. Nasurok a 90 a metro ti kangato daytoy a napintas a pagilasinan ken naabbungotan iti karuotan. Inaldaw a sumrek dagiti dadakkel a barko iti daytoy a gagangay ti pannakasalaknibna a sangladan. Ilawlawag ti libro a Discovery Guide to Southern Africa a ti Durban ket addaan “iti kadakkelan ken kaokupaduan a sangladan iti Africa, ket maibilang a maikasiam dayta iti lubong.” Maay-ayatan dagiti bakasionista kadagiti napintas nga aplaya ti Durban ken magustuanda ti nabara a danumna. Addada maitutop a lugar para iti surfing wenno panaglugan kadagiti dadakkel a dalluyon, ket maay-ayatan dagiti agdigus ta natalgedda gapu iti nagsayaat pannakamantenerna nga iket a pangsalaknib kadagiti pating.
Adda met paginteresan dagiti managayat iti Biblia iti siudad. Dagiti estudiante ti Biblia kas pangawag idi kadagiti Saksi ni Jehova, nangipasdekda iti sanga nga opisina ditoy idi 1910. Ket idi Abril 1914, naangay ti kaunaan a kombension dagiti Estudiante ti Biblia iti Africa ditoy Durban. Adda 50 a timmabuno, agraman dagiti delegado a naggapu kadagiti addayo a paset ti South Africa. Iti dayta a historiko a kombension, nabautisaran ti 16 a baro a managdaydayaw. Adu kadagidiay timmabuno ket napulotan a Kristiano a napaneknekan ti kinamatalekda agingga ken patay, agraman ti kaunaan kadagiti nangtarawidwid iti sanga nga opisina ditoy Africa a ni William W. Johnston.
Nangyurnos dagiti Saksi ni Jehova iti adu pay a sabali a kombension ditoy Durban nanipud pay idi 1914. Idi Disiembre 2000, 14,848 ti timmabuno iti dua a “Dagiti Managtungpal iti Sao ti Dios” a kombension a naangay iti siudad, ket 278 ti baro a nabautisaran. Amirisem ti maysa kadagiti adu a pamilia nga Indian a timmabuno. Sangapulo a tawenen ti napalabas idi naammuan ni Alan ti kinapudno ti Biblia manipud iti balasangna a ni Somashini. Agpapaimbag pay la idi ni Alan manipud iti alkoholismo ket agsapsapul idi iti panggep iti biag. Ti tallo ti tawenna idi a ni Somashini insangpetanna ni tatangna iti maysa a libro a nasarakanna iti balay ti kaarrubada. Naguyugoy a dagus ni Alan iti paulona a True Peace and Security—How Can You Find It? Nagustuanna ti nabasana ket rinugiannan ti makitimpuyog kadagiti Saksi ni Jehova. Gapu iti nasursurona iti Biblia, inkasar ni Alan ti asawana a ni Rani. Di nagbayag, naginteres ti asawana ket rinugianna metten ti timmabuno iti gimong dagiti Saksi ni Jehova. Makikabkabbalay idi dagiti agassawa kadagiti dadakkel ni Rani, a miembro ti maysa kadagiti relihion ti Kakristianuan. Binusor dagiti dadakkel ni Rani ti relihion ti agkabannuag nga agassawa isu nga inikkanda ida iti ultimo a kondision: “Umikaykayo kadagiti Saksi wenno pumanawkayo ditoy balaymi!”
Inkeddeng da Alan ken Rani ti pumanaw nupay narigat ti agbirok iti pagdagusan. Tinulongan ida dagiti gagayyemda a Saksi ni Jehova a nagbirok iti maitutop a pagtaengan. Idi 1992, nabautisaran da Alan ken Rani kas Saksi ni Jehova. Nagtultuloyda a rimmang-ay, ket agserserbi itan ni Alan kas panglakayen iti kongregasion Kristiano.
Addan nasurok a 50 a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova iti siudad ti Durban. Zulu ti kaaduan kadakuada. Nupay kasta, dadduma a kongregasion, nangruna dagiti asideg iti sentro ti siudad, ti buklen dagiti Zulu, Indian, ken tattao a kaputotan dagiti taga Europa. No tabunuam ti maysa kadagitoy a gimong, saanmo laeng a makita ti panagsabat ti Daya ken Laud. Nalabit makitam ti mangidadaulo a nagpintas ti kawesna nga Africano a Saksi wenno ti Indian a Saksi wenno ti Saksi a taga Europa. Ngem maysa a banag ti sigurado: Makitam iti tallaong ti sibibiag a pammaneknek nga adda pannakabalin ti Biblia a mamagkaykaysa kadagiti tattao iti amin a nasion iti nabara ken manayon a panaggagayyem.
[Ladawan iti panid 26]
Pagkaykaysaen dagiti gimong ti kongregasion ti amin a puli ti tattao
[Ladawan iti panid 26]
Da Alan, Rani, ken ti annakda
[Ladawan iti panid 26]
Ti munisipio iti siudad ti Durban
[Picture Credit Line iti panid 25]
Dagiti retrato: Impaay ti Gonsul Pillay