Dagiti Pagsasao ti Zulu—Ipasimudaagnat’ Panagbiag idiay Africa
TI NASION ti Zulu, nga agnanaed iti subtropikal a makindaya a kosta ti Sud Africa, ket nayallawatan kadagiti makaay-ayo a pagsasao a mangipasimudaag iti kasasaad ti panagbiag idiay Africa. Yantangay napateg ti akem dagiti dungdungoen dagiti Zulus a baka iti biagda, di nakaskasdaaw a naipamatmat daytoy kadagiti adu a pagsasaoda.
Usigentayo, kas pangarigan, no kasano a deskribiren ti Zulu ti banagna no padasen ti dua nga appo a tarawidwidan ti maysa a sangakabbalayan. Napeggad dayta a kas iti ‘panamagkadua iti dua a kalakian a baka iti maymaysa a kulongan.’ (Akukho zinkunzi zahlala ndawonye.)
Ken no baka ti pagsasaritaan, ti naaniit a maur-uram a sara ket karurod unay dagiti amin a pumurok a makaangot iti dayta. Gapuna, maipapan iti naalipunget ken mannakiringgor a tao, mabalin nga idayamudom ti maysa: “Ne, pupuoranna manen ti sara.” (Ushis’ uphondo.)
Ti panangibaklay iti bukod nga annongen iti biag ket ibilang ti kaaduan a tattao kas maysa a matarigagayan a kualidad. Saan a mailaksid dagiti Zulu. Gapuna, ti masirib a tao mabalin a kunaenna: “Nasken nga akuem dagiti rebbengem, tangay ‘awan elepante a madagsenan iti trompana.’” (Akundlovu yasindwa umboko wayo.)—Idiligyo ti Galacia 6:5.
No nakasalaw ti maysa iti nadawel a rhino iti let-ang, nalabit a kasapulan unay ti kayo a pagkalay-atan. Isu a rimsua ti pagsasao a: “Dika tongtongtongen ti rhino no awan ti kayo nga asideg!” (Ungakhulumi ngobhejane kungekho sihlahla eduze.) Nalawag ti kayat a sawen daytoy a pakdaar a pagsasao.
Iti umasping a kapanunotan, mabalin a dakes ti pagbanaganna no paggigiddanen a tamingen dagiti adu a banag. “Dimo mabalin a kamaten ti dua nga ugsa nga aggiddan,” kuna dagiti Zulu. (Ungexoshe mpalambili.) Ammo ti asinoman a nakapadasen a nangaramid iti dayta a bayat nga ipamaysam ti pigsam iti maysa nga ugsa, dardarasen met ti sabali ti aglibas. Ti leksion? Tamingen dagiti banag a sinaggaysa.
Ti di nainkalintegan a kinasubeg ket kaluksaw ti kaaduan a tattao. Dagiti Zulu adda naisangsangayan a pananggupgopda iti kasta a kinasubeg ti maysa a tao no kunaenda: “Idi nga isut’ malutluto, malutluto met ti maysa a bato, ket immuna a limmukneng ti bato.” (Kwaphekwa yena kwaphekw’ itshe, kwavuthw’ itshe kuqala.)
Nupay saan nga impaltiing ti Dios a kas dagiti proverbio a masarakan iti Biblia, adu a lokal a pagsasao ti mangipamatmat kadagiti naimbag a prinsipio a makatulong kadatayo nga agballigi iti biag.—Proverbio 1:5,6.
[Ladawan iti panid 25]
SUMARUNO A KAYO 10 KM