Lubong nga Awanan Terorismo—Posible Kadi?

“MASAPUL nga ikagumaantayo a danonen . . . dagiti puso ken panunot.” Dayta ti nabukel a konklusion kalpasan ti 20 a tawen a panangadal iti katatao dagiti makunkuna a terorista.

Ngem ania ti mamagbalbaliw iti puso ken isip ti tattao a nairuamen a mangranggas ken agibales?

Libro a Mangpasayaat iti Puso

Bayat ti dekada 1990, sinukimat ni Hafeni dagiti narelihiosuan a patpatienna ket inkeddengna ti maaddaan iti Biblia. Kinunana: “Rinugiak a sinukimat dagiti Ebanghelio [Mateo, Marcos, Lucas, ken Juan a libro ti Biblia] a naglaon iti pakasaritaan ti biag ni Jesus. Idi basbasaek, dagus a nagustuak ti personalidad ni Jesus agraman ti naasi ken di mangidumduma a pannakilangenna iti tattao. Naragsakanak iti dayta.”

Kinuna pay ni Hafeni nga idi intultuloyna ti agbasa, “adda teksto a nangpalukneng iti pusok—Aramid 10:34 ken 35.” Kastoy ti mabasa: “Ti Dios saan a mangidumduma, no di ket iti tunggal nasion anamonganna ti tao nga agbuteng kenkuana ken agaramid iti kinalinteg.”

“Naamirisko a tattao a mismo ti makinggapuanan kadagiti diskriminasion maigapu iti tribu, nasion, ken puli. Naammuak a kabaelan ti Biblia a pasayaaten ti panunot ti tattao, ken ti kaadda ti nasayaat a takder iti Dios ti kapatgan iti biag. Napatpateg dayta ngem iti pannakilaban para iti katribu, kapuli, wenno kakudil,” kinuna ni Hafeni.

Ni Joseba, a nadakamat iti immuna nga artikulo, ket lider ti bassit a grupo dagiti komando a nagplano a mangbomba iti maysa a presinto dagiti polis. “Ngem sakbay a maisayangkatmi ti planomi,” intuloy ni Joseba, “naarestoak ken naibaludak iti dua a tawen.” Idi agangay, ti asawana a ni Luci ket nakipagadal iti Biblia kadagiti Saksi ni Jehova. Di nagbayag, nakiraman metten ni Joseba.

“Bayat nga umad-adu ti maad-adalko maipapan ken Jesus,” malagip ni Joseba, “isu ti nagbalin a pagtuladak. Maysa kadagiti sinaona ti nangsagid iti pusok: ‘Amin dagidiay mangaramat iti kampilan mataydanto iti kampilan.’ Ammok a pudno dayta.” (Mateo 26:52) Binigbigna: “Ti panangpapatay ti pakaigapuanto laeng ti gura ken panagibales dagiti kapamilia ti biktima. Ti kinaranggas mangibunga laeng iti saem, saan a ti nasaysayaat a lubong.” Binalbaliwan ni Joseba ti panagpampanunotna.

Napaneknekan a mismo da Hafeni ken Joseba a nabileg ti epekto dagiti pannursuro ti Biblia iti biag ti maysa a tao. Kuna ti Biblia a “ti sao ti Dios nabiag ken adda bilegna” ken kabaelanna a lasinen dagiti “panagem ti puso.” (Hebreo 4:12) Gapu iti bileg ti Sao ti Dios, adu ti natulongan a mangpasayaat iti panunot ken ar-aramidda. Ngem adda kadi pammaneknek a ti sangalubongan a panagkaykaysa ket sagsagrapen dagidiay pudno a mangan-annurot kadagiti pannursuro ti Biblia?

Panagkakabsat a Naibatay iti Ayat

Idi rinugianen ni Hafeni ti tumabuno kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova, natignay unay iti nakitana a panagkaykaysa ti nagduduma a puli. “Napalalo ti ragsakko a nakikatugaw kadagiti puraw,” kinunana. “Diak pulos impagarup nga iti unos ti panagbiagko, mapadasak nga awagan iti ‘kabsat’ ti maysa a puraw a tao. Dayta ti nangpabileg iti pammatik a dagiti Saksi ni Jehova la ketdi ti pudno a relihion, ta adda kadakuada ti nabayagen nga il-iliwek a panagkaykaysa ken panagiinnayat nupay agduduma ti pulida.”

Kinuna ni Jesus a ti pakailasinan kadagiti pudno a pasurotna ket “ayat iti maysa ken maysa.” (Juan 13:34, 35) Saan met a nakipaset kadagiti napolitikaan a riri. Kinunana kadagiti adalanna: “Saankayo a paset ti lubong.” (Juan 6:15; 15:19; Mateo 22:15-22) Sipud idi agingga ita, ayat ken neutralidad ti pakailasinan dagiti pudno a Kristiano.

Panangyaplikar iti Insuro ni Jesus

Ngem kasano nga agari ti ayat no agraraira dagiti mamagsisina a puersa a mangituggod iti terorismo? No rumsua ti panaggiginnura gapu iti politika, masansan a ti kinasungdo iti puli, nasion, wenno nakayanakan a tribu ti mamaglalaban kadagiti tattao wenno nasion.

Kas pagarigan, idi 1914, ti panangipannakkel iti nakayanakan a tribu ti nangtignay ken Gavrilo Princip a mangpapatay ken Archduke Francis Ferdinand, ti sumaruno koma idi nga agari iti Austria-Hungary. Ni Princip ket miembro ti organisasion a naawagan iti Black Hand. Sigun iti konstitusion dayta, kaykayatda ti “umalsa imbes a dagiti aktibidad a mainaig iti kultura” tapno maragpat dagiti kalatda. Dayta a panangpapatay ti nagbalin a mitsa ti gubat dagiti nasion nga agkunkuna a Kristiano, a nagresulta iti Gubat Sangalubongan I ken ipapatay ti minilion a soldado nga agkunkuna a pasurot ni Jesus, ti “Prinsipe ti Kappia.”—Isaias 9:6.

Kalpasan ti gubat, ti nalatak a klero a ni Harry Emerson Fosdick binabalawna dagidiay agkunkuna a Kristiano a lider ta dida sinuruan dagiti miembroda a sumurot iti ulidan ni Jesus. “Mangay-aywantayo iti tattao para iti gubat,” insuratna. “Dagiti mannakigubat ket pagbalbalinentayo a bannuar. Uray kadagiti simbaantayo, ikabkabiltayo dagiti pakigubat a bandera.” Kastoy ti konklusion ni Fosdick: “Idaydayawtayo ti Prinsipe ti Kappia ngem kagiddan dayta, supsuportarantayo met ti gubat.”

Maisupadi iti dayta, kinuna ti naipablaak idi 1975 a maysa a panagadal iti kagimongan: “Tinaginayon dagiti Saksi ni Jehova ti takderda maipapan iti awanan kinaranggas a ‘kinaneutral dagiti Kristiano’ iti dua a dakkel a sangalubongan a gubat ken kadagiti rinnupak ti militar bayat ti ‘Cold War.’” Uray no namaltrato ken naibalud dagiti Saksi, dida “pulos bimmales iti kinaranggas.” Daytoy ti konklusion ti panagadal: “Ti sursuro dagiti Saksi ni Jehova ket nagtaud iti panamatida a ti Biblia ket naipaltiing a sao ti Dios.”

Pagimbagan ti Panangyaplikar Kadagiti Pannursuro ti Biblia

Ti dati a primero ministro ti Belgium ket nakaawat manipud iti kaarrubana iti libro maipapan iti biag ni Jesus a napauluan iti Ti Katan-okan a Tao a Nagbiag Pay Laeng. Nagustuanna unay ti nabasana. “Nabatad a no la koma ad-adda a tagipatgen dagiti tattao ti mensahe ti Ebanghelio ken iyaplikarda dagiti prinsipio ni Jesu-Kristo,” insuratna iti kaarrubana, “interamente koman a naiduma ti lubong ita.”

“Ditay koman kasapulan ti maysa a Konsilio ti Seguridad,” innayonna, “awan met koman dagiti umatake a terorista, ken maiparit met koman ti kinaranggas iti intero a lubong.” Ngem kastoy ti konklusionna: “Kasla imposible dayta.” Talaga kadi a kasta? Uray napno ti lubong iti kinaranggas, nakatulongen ti Biblia iti adu a tao a nagduduma ti kasasaad ken kabibiagda. Inwaksidan ti kinaranggas ken pinarutdan ti rimmamuten a gura gapu iti dinekdekada a pannakapasarda iti nakaro a panangibukbok iti dara.

Kas iti nadakamat iti umuna nga artikulo, ni Andre ket dandani natay gapu iti bomba nga immula ti maysa a grupo dagiti militante. Dayta ti nakatayan ti sumagmamano a gagayyemna. Idi agangay, naammuan ken inyaplikarna ti balakad ti Biblia a ti tao ket rumbeng a ‘sibubulos a mamakawan.’ (Colosas 3:13) Adu a tawen kalpasan dayta a panangbomba, ni Hafeni ket nagbalin a miembro dayta a grupo dagiti militante. Ngem idi agangay nasursurona nga iyaplikar dagiti prinsipio ti Biblia isu nga inidiannan ti kinaranggas. (Salmo 11:5) Ita, agpadadan a Saksi ni Jehova ken agkatrabahuanda iti translation office dagiti Saksi iti maysa a pagilian iti Africa.

Panagtalek iti Natalged a Masanguanan

Napaneknekanen ti minilion iti intero a lubong a ti panagadal iti Biblia pabilgenna ti panagtalekda iti natalged a masanguanan. Kas pagarigan, maysa nga aldaw isursuro ni Andre iti kaarrubana ti kari ti Biblia maipapan iti nalinteg a baro a lubong. (Isaias 2:4; 11:6-9; 65:17, 21-25; 2 Pedro 3:13) Pagammuan ta ti balay ket pinalikmutan dagiti soldado nga armado kadagiti nangato ti kalibrena nga armas sada binilin ni Andre a rummuar tapno palutpotenda. Idi naammuanda a ni Andre ket mangisursuro iti Biblia ken ap-apresiaren unay ti kaarrubana, pimmanawen dagiti soldado.

Kalkalpas la nga inlawlawag ni Andre a bumallaetto ti Dios kadagiti aramid ti tao, kas iti inaramidna idi kaaldawan ni Noe idi a “ti daga napno iti kinaranggas.” (Genesis 6:11) Dinadael ti Dios daydi a lubong babaen ti sangalubongan a layus ngem insalakanna ti managayat iti talna a ni Noe agraman ti pamiliana. Kinuna ni Jesus: “Kas idi kaaldawan ni Noe, kastanto ti kaadda ti Anak ti tao.”—Mateo 24:37-39.

Ni Jesus “ti Anak ti tao” a pinili ti Dios nga Agturay iti nailangitan a Pagarian ti Dios. Asidegen nga idauluanna dagiti nailangitan a buyot ti Dios tapno ikkatenna ti kinaranggas ditoy daga. (Lucas 4:43) Kas nailangitan nga Ari, ni Jesus ‘awanto ti idumdumana, ken addanto ti talna.’ Dagiti iturayanna saluadannanto ‘iti pannakairurumen ken naranggas’ nga ipapatay.—Salmo 72:7, 14.

Kalpasanna, amin nga agay-ayat iti kinalinteg ken agpapaituray ken Jesus, a nailangitan nga Ari, makitadanto ti panagbalin ti daga a natalna a paraiso. (Lucas 23:42, 43) Ti “talna ken hustisia,” inkari ti Biblia, “agarinto iti tunggal bantay ken turod.”—Salmo 72:1-3, Contemporary English Version.

Kayatmo kadi ti agbiag iti lubong nga iturayan ti kasta nga ari? Kinapudnona, awanton ti terorismo sadiay.

[Blurb iti panid 7]

Napaneknekan a mismo da Hafeni ken Joseba a nabileg ti epekto dagiti pannursuro ti Biblia iti biag ti maysa a tao

[Blurb iti panid 9]

‘No la koma iyap-aplikar ti tattao dagiti prinsipio ni Jesu-Kristo, interamente koman a naiduma ti lubong ita. Ditay koman kasapulan ti maysa a Konsilio ti Seguridad, awan met koman dagiti umatake a terorista, ken maiparit met koman ti kinaranggas iti intero a lubong.’—Dati a primero ministro ti Belgium

[Ladawan iti panid 8]

Ti panangyaplikar kadagiti prinsipio ti Biblia ti nakatulong kada Hafeni ken Andre a maaddaan iti pudno nga ayat iti maysa ken maysa