Sukimatentayo Dagiti Zoo Ita
TALLO a ribu a tawenen ti napalabas, adda emperador ti China a nagpaaramid iti parke nga inawaganna iti Hardin ti Kinasirib. Adu a sibibiag nga animal ti makita iti dayta a parke nga 607 nga ektaria ti kalawana. Manmano la ketdi idi ti kasta a parke.
Ngem ita, minilionen a tao iti intero a lubong ti makapasiar kadagiti zoo. “Bumasbassiten dagiti natural a lugar ken umad-adun ti agnanaed kadagiti siudad. Isu a para iti adu a tao, dagiti zoo ti kalakaan a pakakitaanda kadagiti animal,” kuna ti libro a Zoos in the 21st Century.
Dagiti Makitam iti Zoo Ita
Kadagiti zoo a makita dagiti agpasiar ti dadduma kadagiti kapintasan ken kangayedan nga animal ditoy daga iti kasla natural nga aglawlaw. Mabalin a makakitaka kadagiti namaris a kulibangbang nga agtatayab iti tropikal a hardin wenno penguin a matudtuduan iti niebe iti nakubong a disso a kasla iti maysa a lugar iti Antarctica.
Mabalinmo met a pasiaren ti bassit a kabakiran a kas iti masarakan iti equator (makintengnga a paset ti planetatayo). Iti dayta a makitam ti dadduma kadagiti animal ken tumatayab nga agnanaed sadiay. Wenno mabalinmo ti sumrek iti nasipnget a siled tapno makitam dagiti animal nga aktibo iti rabii. Adda met aquarium ti adu a zoo. Iti dadduma a zoo, makakitaka pay kadagiti agam-ampayag a mangnganup a tumatayab wenno kadagiti agpabpabuya a dolphin. Iti napalabas, nakakulong dagiti narungsot nga animal ngem ita, naikabildan kadagiti nawayang a lugar. Dagiti laeng naipalikmut a kanal ti adda iti baetda kadagiti agpasiar.
Agsumbangir a Dasig iti Kontrobersia
Dadduma kadagiti mangiruprupir kadagiti kalintegan dagiti animal ti mangkukuestion no dagiti animal iti kabakiran ket maiparbeng a maipan kadagiti zoo. No ngamin agyanda kano kadagiti zoo, malimitaran ti panaggarawda ken madadael ti nainkasigudan a kababalinda.
Kas sungbat iti dayta a panangkritikar, kuna dagiti agay-aywan iti zoo a nagpateg ti akemda iti panangsalaknib ken panangisuro. “Kalatmi nga isuro kadagiti tattao nga ikabilanganda dagiti animal,” kinuna ni Jaime Rull, iti Faunia, idiay Madrid, Espania. “Kayatmi nga iparikna kadagiti bisitami a makatulongda a mangsalaknib kadagiti pagnanaedan dagiti animal ta maungawda la ketdi no awanda sadiay.” Sigun iti dadduma a surbey, dagiti epektibo a pabuya kadagiti zoo ti talaga a mangnayon iti pannakaammo dagiti tattao maipapan iti kinapateg ti panangsalaknib kadagiti parsua nga agpegpeggad a maungaw.
Ti dadduma a manmano a kita ti ayup—kas iti giant panda—ket nasursuron nga ipateg ti tattao. “Ti tarakenmi a dua a panda ti kayat a kitaen ti amin nga umay agpasiar,” kuna ni Noelia Benito, iti Zoo Aquarium idiay Madrid. “Daytoy nalatak a kita ti animal ti nagbalinen a simbolo ti panangilabanmi iti pannakasalbar dagiti agpegpeggad a kita ti ayup. Nupay nakapilpili dagitoy nga animal iti agbalin nga asawada, mangnamnamakami a maaddaanda iti annak.”
Saan a kas kadagiti panda, adu nga animal ti siwayawaya a makapagpaadu kadagiti zoo gapu kadagiti napasayaat a kasasaad ken naimbag a panangasikaso dagiti beterinario. Dagiti naballigi a programa iti panagpaadu ti nakatulong a nangsungbat kadagiti kritiko a mangikalkalintegan a rumbeng a saan a makipaset dagiti zoo iti pannakainegosio dagiti kita ti animal nga agpegpeggad a maungaw. Ti adu a zoo ket saan la nga agtaraken iti grupo dagiti ayup a mausar nga agpabuya. Ikagkagumaanda pay ti agpaadu kadagiti agpegpeggad a maungaw ta kalatda a maibulos met la dagita iti nainkasigudan a taengda.
Ti pannakakalbo ti kabakiran ti kangrunaan a makagapu a maungaw dagiti ayup iti nainkasigudan a taengda. Dayta ti gapuna nga adu a zoo ti aktibo a mangpondo kadagiti programa a mangtaginayon kadagiti animal ken kabakiran. Direkta a makitintinnulongda iti luglugar a pakasalakniban dagiti atap a mula ken animal kadagiti pagilian iti tropiko.a
Panangbuya iti Nakaparsuaan
Dagiti animal ket pagaayat ti kaaduan nga ubbing. Ti ngarud panagpasiar kadagiti zoo no ngudo ti lawas wenno no bakasion ti mangipaay iti gundaway kadagiti nagannak a mangisuro kadagiti annakda maipapan iti parparsua ti Dios. Mabalinda a sangsangkamaysa a paliiwen ti nakaparsuaan.
Sipud idi un-unana, ti sangatauan ket interesado unayen kadagiti animal. Makagunggona ti panangpatanor iti dayta nga interes kadagiti annaktayo. Tulongannatayo ngamin ti nakaparsuaan a mangtarus iti personalidad ti Namarsua kadagita. No agpasiartayo iti zoo, umuneg met ti panangikabilangan ken pannakaammotayo kadagiti nakaskasdaaw a parsua nga agnanaed iti maperperdin a planetatayo.
a Agparang nga agbalballigi ti panagregget dagiti zoo a tumulong a mangsalaknib kadagiti tigre iti Asia, lemur iti Madagascar, ken bakes iti Africa.