DAMDAMAG ITI LUBONG

United States

Pinagtutunos ti Los Angeles City, California ti panagandar ti dandani amin nga 4,500 a silaw ti trapiko a naiwaras iti agarup 1,215 a kilometro kuadrado. Kuna ti The New York Times a ti Los Angeles ti “kaunaan kadagiti kangrunaan a siudad iti lubong a nangaramid iti dayta.”

Lubong

Idi naadal ti kasasaad ti salun-at ti lubong, naammuan a 82% ti ngimmatuan dagiti maibilang a sobra ti lukmegna manipud 1990-2010. Nasurok a tallo a daras nga ad-adu ti matmatay iti sobra a kinalukmeg ngem iti malnutrision, nupay problema pay laeng iti adu a pagilian ti kurang a suplay ti taraon. Ngem kinapudnona, “kimmirangen ti taraontayo 20 a tawenen ti napalabas. Ita, agsaksakittayon gapu iti agsobsobra a taraon ken di nasustansia a taraon uray kadagiti napanglaw a pagilian,’’ kuna ni Majid Ezzati, maysa kadagiti nangidaulo iti panagsirarak.

Midway Island

Adda Laysan albatross a naireport kas “kabayaganen a pagaammo nga atap a tumatayab iti lubong.” Nagpessa manen isu a nanayonan ti adun a sibongna. Manon ti tawenna? Nangikabil kenkuana dagiti sientista iti pangmonitor a tag idi 1956 idi nalabit agtawen iti lima isu a nasuroken nga 60 ti tawenna ita. Iti unos ti panagbiag daytoy nga albatross, posible a nakatayaben iti 3-4 a milion a kilometro—katupag ti 4-6 a daras nga agpapan agawid a biahe manipud daga agingga iti bulan.

South Africa

Sigun iti maysa a panagadal, 1/3 kadagiti South African a babbai ti agus-usar kadagiti pagpapudaw a sabon ken cream. Napeggad dagita a pagpapudaw ken iparpariten ti dadduma a pagilian. Karaman iti napeggad nga epektoda ti nagduduma a kita ti kanser, pannakadadael ti kidney, depresion, panagdandanag, panaglabaga ken panaggagatel ti kudil, ken panagpiglat.