Panangisagana Kadagiti Diskurso iti Publiko
TUNGGAL lawas, adda urnos ti kaaduan a kongregasion dagiti Saksi ni Jehova para iti diskurso publiko maipapan iti Nainkasuratan a topiko. No maysaka a panglakayen wenno ministerial nga adipen, pampaneknekam met laeng kadi nga epektiboka a pumapalawag, maysa a mannursuro? No wen, nalabit maawiska a mangipaay iti palawag publiko. Pinullo a ribun a kakabsat a lallaki ti natulongan ti Teokratiko nga Eskuelaan ti Panagministro nga agbalin a kualipikado iti daytoy a pribilehio. No matudinganka a mangipaay iti palawag publiko, sadino ngay ti pangrugiam?
Adalem ti Balabala
Sakbay nga irugim ti agsukimat, basaem ti balabala ken mennamennaem dayta agingga a maalam ti kababagasna. Tandaanam ti tema, nga isu ti paulo ti diskurso. Ania ti kayatmo nga isuro kadagiti agdengngeg kenka? Ania ti panggepmo?
Kabesaduem dagiti kangrunaan a paulo. Anagem dagiti kangrunaan a punto. Kasano a nainaig ti tunggal punto iti tema? Iti baba ti tunggal kangrunaan a punto, nailista ti sumagmamano a segundario a punto. Dagiti punto a mangsuporta kadagiti segundario a punto ket nailista iti baba dagitoy. Usigem no kasano a ti tunggal benneg ti balabala palawaenna ti sinarunona, mangiturong iti sumaganad a benneg, ken tumulong a mangibanag iti panggep ti palawag. Apaman a maawatamon ti tema, ti panggep ti palawag, ken no kasano a dagiti kangrunaan a punto maibanagda dayta a panggep, no kasta nakasaganakan a mangbukel iti palawagmo.
Iti damo, mabalin a nalaklaka no ipapanmo a ti diskursom ket buklen ti uppat wenno lima nga ababbaba a palawag, a tunggal maysa addaan iti kangrunaan a punto. Saggaysaem nga isagana dagitoy.
Ti naipaay a balabala ket mausar iti panagsagana. Saan a nairanta dayta a kas nota nga isun ti ipalawagmo. Dayta ti pannaka-tulang ti palawag. Masapul a balkutam iti lasag, no iyar-arig, ikkam iti puso ken biagem.
Panangusar Kadagiti Kasuratan
Imbasar ni Jesu-Kristo ken dagiti adalanna ti pannursuroda kadagiti Kasuratan. (Luc. 4:16-21; 24:27; Ara. 17:2, 3) Mabalinmo met nga aramiden ti kasta. Rumbeng a dagiti Kasuratan ti pakaibatayan ti palawagmo. Imbes nga ilawlawag ken iyaplikarmo laeng dagiti sasao a nailanad iti balabala, tarusam no kasano a suportaran dagiti Kasuratan dagita a sasao, ket kalpasanna mangisuroka nga usarem dagiti Kasuratan.
Bayat nga isagsaganam ti palawagmo, usigem ti tunggal bersikulo a naisitar iti balabala. Imutektekam ti konteksto. Mabalin a mangted laeng dagiti dadduma a teksto iti makatulong nga impormasion. Saan a masapul a basaem wenno komentuam amin dagita inton agpalawagka. Piliem dagidiay maitutop unay kadagiti agdengdengngeg. No ipamaysam nga usaren dagiti teksto a naisitar iti nayimprenta a balabala, mabalin a saanen a kasapulan nga agusarka kadagiti kanayonan a Nainkasuratan a reperensia.
Agpannuray ti balligi ti palawagmo, saan nga iti kaadu ti teksto nga usarem, no di ket iti kalidad ti panangisurom. No mangiserrekka kadagiti teksto, ipakitam no apay nga inusarmo dagita. Iwayaam nga iyaplikar dagita. Kalpasan a mabasam ti maysa a teksto, bay-am a silulukat ti Bibliam bayat nga ilawlawagmo ti teksto. Mabalin a kasta met ti aramiden dagiti agdengdengngeg kenka. Kasano a matukaymo ti interes dagiti agdengdengngeg ken matulonganda a magunggonaan a naan-anay iti Sao ti Dios? (Neh. 8:8, 12) Maaramidmo dayta babaen ti panangilawlawag, panangiladawan, ken panangyaplikar.
Panangilawlawag. No agsagsaganaka a mangilawlawag iti maysa a napateg a teksto, isaludsodmo iti bagim: ‘Ania ti kayatna a sawen? Apay nga usarek daytoy iti palawagko? Ania ngata a saludsod maipapan iti daytoy a bersikulo ti sumiplot iti panunot dagiti agdengdengngeg?’ Mabalin a nasken nga adalem ti kontekstona, ti pakaipuonanna, ti eksena, ti puersa dagiti sasao, ti panggep ti napaltiingan a mannurat. Kalikaguman daytoy ti panagsukimat. Adu a napateg nga impormasion ti masarakam kadagiti publikasion nga ipapaay ti “matalek ken masirib nga adipen.” (Mat. 24:45-47) Dimo padasen nga ilawlawag ti amin nga adda iti bersikulo, ngem ilawlawagmo no apay nga impabasam dayta kadagiti agdengdengngeg a mainaig iti punto nga ipalpalawagmo.
Panangiladawan. Ti panggep dagiti ilustrasion ket tapno maiturongmo dagiti agdengdengngeg iti naun-uneg a pannakaawat wenno tapno matulonganda a mangtandaan iti punto wenno prinsipio nga inlawlawagmo. Dagiti ilustrasion tulonganna dagiti tattao tapno matarusanda ti imbagam kadakuada ken mainaigda dayta iti datin nga ammoda. Kasta ti inaramid ni Jesus idi intedna ti nalatak a Sermonna iti Bantay. “Dagiti tumatayab iti langit,” ‘dagiti lirio iti talon,’ ‘akikid a ruangan,’ ‘balay iti rabaw ti dakkel a bato,’ ken adu a kakasta a sasao ti namagbalin a napuersa, nalawag, ken di malipatan ti pannursurona.—Mat., kap. 5–7.
Panangyaplikar. Ti panangilawlawag ken panangiladawan iti kasuratan ket mangted iti pannakaammo, ngem ti panangyaplikar iti dayta a pannakaammo ti mangyeg iti resulta. Pudno, responsabilidad dagiti agdengdengngeg ti agtignay a mayannurot iti mensahe ti Biblia, ngem matulonganda a mangilasin no ania ti masapul nga aramidenda. Apaman a masiertom a maawatan dagiti agdengdengngeg ti bersikulo a maus-usig ken makitada no kasano a mainaig dayta iti punto a masalsalaysay, mangusarka iti umdas a tiempo a mangipakita kadakuada no ania ti epekto dayta iti pammati ken kondukta. Itampokmo dagiti pagimbagan ti panangiwaksi kadagiti di umiso nga ideya wenno kondukta a di maitunos iti kinapudno a maipalpalawag.
Bayat nga ut-utobem no kasano a mayaplikar dagiti kasuratan, laglagipem a nagduduma ti nalikudan ken kasasaad dagiti agdengdengngeg kenka. Mabalin nga adda dagiti kabbaro nga interesado, agtutubo, natataengan, ken dagidiay mangsarsaranget iti nadumaduma a personal a problema. Pagbalinem a praktikal ken realistiko ti palawagmo. Liklikam ti mangbalakad a kas man la adda pampanunotem a sumagmamano laeng nga indibidual.
Dagiti Ikeddeng ti Agpalawag
Dagiti dadduma a pangngeddeng maipapan iti diskursom ket nalpasen a naaramid. Nailanad a sibabatad dagiti kangrunaan a punto, ken nalawag a naipakita no kasano kapaut ti panangsalaysaymo iti kada kangrunaan a paulo. Adda dagiti banag a sika ti makaammo a mangikeddeng. Mabalinmo nga iyad-adu ti panawen a busbosem kadagiti dadduma a segundario a punto ket ab-ababa kadagiti dadduma. Dimo ipapan a masapul nga agpapareho ti kapaut ti panangilawlawagmo iti kada segundario a punto. Ta no kasta, mabalin a paspasamto a saklawen ti intero a material ket matikaw dagiti agdengdengngeg kenka. Kasanom a maikeddeng no ania a punto ti palawaem ken no ania ti dakamatem laeng iti apagbiit, wenno dukitem la bassit? Isaludsodmo iti bagim: ‘Aniada a punto ti tumulong kaniak a mangyallatiw iti kangrunaan nga ideya ti palawag? Aniada ti kangrunaan a pagimbagan dagiti agdengngeg? Kumapuy kadi ti panagsasagadsad ti maidatag nga ebidensia no ikkatek ti maysa a naisitar a teksto ken ti mainaig a punto?’
Dika mangiserrek kadagiti pattapatta wenno personal nga opinion. Uray ni Jesu-Kristo nga Anak ti Dios liniklikanna ti agsao ‘iti bukodna a parnuay.’ (Juan 14:10) Tandaanam a ti makagapu a tumabuno dagiti tattao kadagiti gimong dagiti Saksi ni Jehova ket tapno dumngegda iti pannakailawlawag ti Biblia. No ibilangdaka a nalaing a pumapalawag, dayta ket nalabit gapu ta inyugalim nga iturong ti atensionda, saan nga iti bagim, no di ket iti Sao ti Dios. Maigapu itoy, apresiarenda dagiti palawagmo.—Fil. 1:10, 11.
Ita ta ti simple a balabala ket pinagbalinmon a nabagas a panangilawlawag iti Kasuratan, masapul nga ensayuemon ti palawagmo. Nasayaat no pigsaam nga ensayuen dayta. Ti nasken, siguraduem a sipapanunotka a nalaing kadagiti amin a punto. Masapul a naimpusuan ti panagpalawagmo, nabiag ti panangidatagmo iti material, ken entusiastiko ti panangisaom iti kinapudno. Sakbay nga agpalawagka, isaludsodmo iti bagim: ‘Ania ti namnamaek a magapuanan? Maitampok met la kadi dagiti kangrunaan a punto? Talaga kadi a pinagbalinko dagiti Kasuratan a nakaibatayan ti palawagko? Naannayas kadi ti pannakayallatiw ti tunggal kangrunaan a punto iti daydiay sumaruno? Pabilgen met la kadi ti palawagko ti apresasion ken ni Jehova ken kadagiti probisionna? Direktamente kadi a nainaig ti konklusion iti tema, nga ipakitana kadagiti agdengngeg no ania ti aramidenda, ken magutugotda a mangaramid iti dayta?’ No masungbatam iti wen dagitoy a saludsod, ngarud ‘nasayaat ti maaramidmo a buyogen ti pannakaammo,’ a maipaay a pagimbagan ti kongregasion ken pakaidayawan ni Jehova!—Prov. 15:2.