Apocalipsis​—Kaano?

ARIG na la ti kasla agbasbasa iti kabaruan a periodiko​—gubgubat, dagiti ginggined, angol, sakit, bisin, krimen, ken buteng! Amin dagitoy a paspasamak ken dadduma pay naipadtoda iti Biblia. Itudtudoda ti panawen a pagbibiagantayo amin kas “dagiti maudi nga al-aldaw.” Kaipapanan daytoy ti panawen nga agturongen iti dayta asidegen ken naikari nga apocalipsis. Kasanokay a makasiguro iti daytoy?

Maim-imatanganyo itattan ti kaitungpalan dagiti padto ti Biblia. “Masapul a sanguenyo daytoy a kinapudno,” kuna ti Biblia, “ti maudi a panawen daytoy a lubong ket maysa a panawento dagiti riribuk. Awanto ti ayaten dagiti tattao no di ti pirak ken ti bagida; natangsitdanto, naparammag, ken abusado; awan panagraemda kadagiti dadakkelda, awan panagyamanda, awan kinasanto, awan naikasigudan nga ayat; isuda . . . ti ganggannaet kadagiti isuamin a kinaimbag, . . . napalalo ti panangipatpategda iti bagida. Isudanto dagiti tattao a mangipangpangruna iti ragsak imbes a ti Dios, tattao a mangtaginayon iti makinruar a langa ti relihion ngem iliblibakda met ti kinapudnona.” (2 Timoteo 3:1-5, The New English Bible) Dikay aya makitkita dagitoy a mismo a kasasaad iti tunggal tao?

Adu nga agbibiag ita, nalabit uray pay dakayo, ti makalaglagip pay iti tiempo idi a dagiti kasasaad ket saanda a kas iti kinadakesna itatta. Dagiti tattao idi ti ad-adda a naayat iti maysa ken maysa. Dagiti annak idi ti ad-adda a nadayaw kadagiti dadakkelda ken kadagiti natataengan ngem kadakuada. Dagiti lallaki, babbai, ken dagiti ubbing ket saanda nga agamak a magna kadagiti lansangan, uray pay iti rabii. Ngem dagiti panawen sipapardas nga agbalbaliwda. Uray pay no dagitoy a kasasaad kasla saanda a mapaspasamak iti lugaryo, pudno unay a ti posibilidad iti maysa a nuklear a gubat​—gapu iti natangsit a panagbirbiruk ti tao iti pannakabalin​—ti mangapektar kadatay amin.

Wen, kas silalawag nga impadto ti Dios iti Saona, ti Biblia, “ti maudi a panawen daytoy a lubong,” kasta met, nga inikkannatayo ti impormasion maipapan iti panawen ti apocalipsis, inton umay a mangdusa ni Jesus.

As-asideg Ngem ti Pagarup dagiti Adu

“Ket babbaro a bambanag ti ipablaakko,” kuna ti Dios. “Iti sakbay ti itutuppuarda ibagak kadakayo ti maipapan kadakuada.” (Isaias 42:9, The Jerusalem Bible) Wen, imbalabalana para kadatayo idiay Biblia dagiti kangrunaan a pasamak a mapagteng kasakbayan la unay ti apocalipsis.

Kas pangarigan, nasao ni Jesus maipapan ti maysa a mensahe a maipadamag iti intero a lubong ket insinggalutna dayta iti apocalipsis. Kunana: “Daytoy naimbag a damag ti pagarian maikaskasabanto iti amin a mapagnaedan a daga kas maysa a pammaneknek kadagiti isuamin a nasion; ket iti kasta umayton ti panungpalan.” (Mateo 24:14) Dayta a “panungpalan” ramanenna ti apocalipsis. Itatta, mangbusbusbos dagiti Saksi ni Jehova ti ginasgasut a milion nga oras kada tawen a siaanep a mangiwarwaragawag iti dayta a mensahe ti Pagarian kadagiti balaybalay ken babaen kadagiti dadduma pay a posible a pamay-an iti nasurok a 200 a dagdaga iti intero a globo!

Ti panangusarna iti nakalawlawag a katupag a pakagunggonaan dagiti pasurotna, inyarig ni Jesus ti panawen nga agturong iti apocalipsis iti daydiay panawen sakbay ti Layus idi aldaw ni Noe. Idi kaaldawan ni Noe dagiti tattao naigamerda iti pannangan ken panaginum ken panagragragsak a “dida inkankano” ti mensahe ni Noe maipapan iti umadanin a pannakadadael. Aleng-alengda kadagiti pammakdaarna.​—Mateo 24:37-39.

Anian a ti aldawtayo kapadpadana la unay dagiti kasasaad sakbay ti Layus! Dagiti tattao okupadoda iti inaldaw-aldaw nga ar-aramidda a saanda nga ipangpangag dagiti pammakdaar ken pammaneknek ti umadanin nga apocalipsis.

Kaskasdi, ti apocalipsis ti as-asideg ngem ti panangipagarup dagiti adu. Maipapan iti pagilasinan dagiti maudi nga al-aldaw, kinuna ni Jesus a “dinto pay lumabas daytoy a kaputotan maaramidton amin dagitoy a banag.” (Mateo 24:34) Ti ania a kaputotan ti sasawen ni Jesus?

Ti Kaputotan ti 1914

Babaen ti panangtukoyna “ti nataltalna ken narangrang-ay a Victorian a panawen iti Gran Britania,” kinuna daydi pasado a Primer Ministro a Harold Macmillan nga imbilangna ‘ti lubong a nakaiyanakanna’ a “sumaysayaat a sumaysayaat.” Ngem “apaman lattta a di ninamnama maysa a bigat idi 1914 ti intero a banag ti nagpatinggan.” Inawaganna dayta ti panungpalan ti “100 a tawtawen iti talna ken irarang-ay,” malaglagip pay ni Macmillan no kasano a sininialan ti Gubat Sangalubongan I “ti panagpatingga ti maysa a panawen” ken ti “pangrugian iti gulo agingga ita a mapaspasamak pay laeng.” Adu dagiti dadduma, nangnangruna dagidiay nagbiag a limmasat iti 1914 ken kaskasdi a sibibiagda pay, ti makaammo iti kinapudno daytoy.

Wen, kas ti inyawag daytoy a magasin iti atension ti managbasana kadagiti adu a tawtawen, itudtudo dagiti pammaneknek a ti kaputotan iti 1914 ti kaputotan a sasawen ni Jesus.a Gapuna, “dinto pay lumabas daytoy a kaputotan maaramidton amin dagitoy a banag [agraman ti apocalipsis].”

Numan pay nasurok a 70 a tawtawen ti napalabasen nanipud 1914, kaskasdi nga addada pay dagiti tattao nga agbibiag a limmasat iti dayta a panawen. Sigun iti The American Legion Magazine iti Disiembre 1984, idiay Estados Unidos agarup 272,000 a beterano ti Gubat Sangalubongan I ti adda pay a sibibiag, ket daytat’ umas-asping kadagiti dadduma a dagdaga. Nupay kasta, ti bilangda ti sipapardas a bumasbassit. Gapuna kasano pay ti kabayagna agingga a ti kaudian a beterano ti Gubat Sangalubongan I ket agmartsa nga agturongen iti historia?

Numan pay daytoy nga estadistika ti mangawis ti atensiontayo kadagiti maudi nga or-oras ti kaputotan ti 1914, kasanotay nga espisipiko maipapan iti eksakto nga oras ti apocalipsis?

“Kas iti Mannanakaw iti Rabii”

Ti Biblia ti namakdaar: “Ngem maipapan kadagiti al-aldaw ken kadagiti pannawen, . . . ammoyo a naimbag a kas iti mannanakaw iti rabii kasta ti iyaay ti aldaw ni Jehova.” (1 Tesalonica 5:1, 2) Nainkalintegan kadi a namnamaenyo a ti maysa a mannanakaw mangipatulod ti maysa a telegrama a mangiyan-anunsio no kaano ti planona a panagtakaw idiay balayyo?

Ngarud maiyanatop, ti panangbalakad ni Jesus kadatayo maipapan iti eksakto nga oras: “Kitaenyo, agsalukag ken agkararagkayo, ta dikay ammo ti aldaw no kaanonto.” (Marcos 13:32-37) Agpapan pay kasta, naammuantayon a sinalaysay ni Jesus dagiti nadumaduma a paspasamak a mangitudtudo iti kaputotan ti 1914. Ket isalsalaysay ti Biblia dagiti masanguanan a pasamak nga isut’ mangtanda iti asidegen nga apocalipsis. Ania ti intay mabalin a namnamaen?

Ti Panagbalbaliw dagiti Pasamak

Kuna ni apostol Pablo: “Intono sasawenda: ‘Talna ken talged!’ isunto metten ti iyaay kadakuada ti kellaat a pannakadadael kas iti panagpasikal a mapasamak ti masikog; ket didanto makalisi.” (1 Tesalonica 5:3) Gapuna bayat iti panagturturongtayo iti kamaudianan dagitoy “maudi nga al-aldaw,” mabalintay nga inanamaen ti maysa a naisangsangayan nga atension a maipaay iti “Talna ken talged!” kas kaitungpalan dagiti sasao ni Pablo. Kalpasanna ania?

Ipampamatmat dagiti padto ti Biblia a ti sangalubongan a relihion, a masasao kas “Babilonia a Dakkel,” ti giddatonto a rauten dagiti naindagaan a napolitikaan a pannakabalin ket umayto ti giddato a panagpatinggana! (Apocalipsis 17: 5, 16; 18: 10, 17) Daytoyto ti mangtanda ti pangrugian ti “dakkel a rigat a nanipud idi punganay ti lubong agingga ita awan pay kasta a napasamak.” (Mateo 24: 21) Ngem kasano ti panangapektar daytoy kadagidiay ‘nagtalinaed a siririing’ ken nagsalukag a maipaay iti apocalipsis?

Mabalin nga agtalek dagiti pudno a Kristiano a ni Jehova ti mangispalto kadakuada. (2 Pedro 2:9) Wen, la ket di no am-ammoda ni Jehova a Dios ken siaayat nga agserserbida kenkuana, awan pakaigappuan ti pagbutnganda inton ti Dios ken ni Kristo umaydanton a makidangadang iti gubat ti Armagedon.​—Apocalipsis 11:17, 18; 16:14, 16.

Sumaganad, ti apocalipsis ti mangiturongto metten iti pannakaiputong ni Satanas a Diablo ken dagiti di makita a buybuyotna manipud sangatauan. (Apocalipsis 20:2, 3) Wen, dakdakkelto pay ti maaramidan dayta pungtot nga um-umay ngem basta ti panangpaksiatna manipud iti daga kadagiti tattao a madi nga agserbi iti Dios. Uray pay dagiti dakes nga espiritu a nangimpluensia ita iti lubong nga adda iti aglawlawtayo matalipuposto. (2 Tesalonica 1:6-9) Kaipapanannanto daytoy ti agnanayon a pannakabendision dagiti makalasat iti apocalipsis.

Apocalipsis​—Pakpakauna iti Paraiso

Maipapan iti agtataeng iti daga ti libro iti Apocalipsis (Ti Paltiing, Douay) ibagana kadatayo a ti Dios “punasennanto ti amin a lulua kadagiti matada. Ket awanton ni patay ket awanto metten ti sasaibbek wenno sangsangit wenno ut-ot, ta ti daan nga urnos dagiti bambanag mapalabas[danton].” (Apocalipsis 21:4, New International Version) Imbes a maysa a nakasipsipnget a kasasaad kalpasan ti apocalipsis, ipamatmat ti Biblia a ti tao ket kabaelandanto ti agbiag nga agnanayon iti maysa a paraiso ditoy daga.​—Salmo 37:9-11, 29.

Paraiso? Biag nga agnanayon ditoy daga? Panunotenyo laengen, dagiti perpekto ti salun-atna, naragsak a tattao manipud amin a rasa a tagtagiragsakenda a naan-anay ti biag! ‘Kasanonto daytoy a resulta ti maysa nga apocalipsis?’ mabalin a maisaludsodyo. Inted ti Dios ti saona. Isunto ti kas ti pannakilangen ti Dios iti Israel, nga “awan a pulos idi ti nagkurang iti uray ania a naimbag nga insao ni Jehova . . . ; isuamin natungpal idi.”​—Josue 21:45.

Gapuna, maipapan iti eksakto nga aldaw ken oras ti apocalipsis awan ti makaammo, ngem ipakpakita dagiti pammaneknek nga agbibiagtayon iti panawen ti apocalipsis. Inton dumteng dayta, sapay koma ta masarakantayo a siririing ken “sisasalukag.” Ta “ti lubong aglabas ken ti dakes a tarigagayna, ngem ti agaramid iti pagayatan ti Dios mataginayon.”​—Marcos 13:33, 37; 1 Juan 2:17; Mateo 24:36.

[Dagiti Footnote]