Biag—Sagut Manipud iti Dios
AGIPUSPUSSUAK ti pusotayo iti nakapatpateg a dara iti bagitayo iti duapulo-ket-uppat nga oras kada aldaw. Uray no nakaturogtayo agtultuloy a dumakkel ken bumassit dagiti baratayo. No mangantayo automatiko a marunaw ti taraon. Inaldaw a maar-aramid amin daytoy, a ditay unay wenno interamente a mapupuotan. Dagitoy misterioso ken nakaskasdaaw a pamay-an, a nakalaklaka a tagibassiten, ket paset ti sagut nga aw-awagantayo iti biag. Maikunatayo a maysa dayta a datdatlag a sagut.
Usigenyo ti pamay-an ti natauan a panaginaw ken panagpasngay. Nupay gagangay nga ilaksid ti bagi ti ganggannaet a tisyu, awaten ti aanakan ti pertilisado nga itlog. Imbes nga ilaksidna ti dumakdakkel a sikog kas ganggannaet a tisyu, pakanenna ken salaknibanna dayta agingga a nakasaganan nga agbalin nga ubing. No awan daytoy nga abilidad ti aanakan a mangpili iti ganggannaet a banag nga ilaksidna, imposible ti natauan a panagpasngay.
Uray kasta, ababa laeng ti biag ti kappasngay nga ubing no saan a gapu kadagiti pasamak iti aanakan no ti sikog ket agarup uppat a bulanna pay laeng. Iti dayta a tiempo rugianna a kunnoten ti tanganna, a watwatenna dagiti piskel tapno kabaelannanto ti agsuso inton kamaudiananna. Ket maysa laeng daytoy kadagiti adu a nakapatpateg a banag a naikeddeng nabayag sakbay ti pannakaiyanak ti ubing.
Bayat nga adda ti sikog iti aanakan, adda abut iti bakrang ti pusona. Ngem agserra nga is-isuna daytoy nga abut iti panagpasngay. Mainayon pay, ti dakkel nga urat ti dara a manglikaw kadagiti bara bayat nga adda ti sikog iti aanakan ket umilet nga is-isuna iti panagpasngay; sa mapan ti dara kadagiti bara, a sadiay masustento iti oksihena bayat a rugianen ti ubing ti umanges.
Amin daytoy ket pangrugian laeng. Iti unos ti panagbiag, aramiden dagiti nadaeg pannakadiseniona a sistema (kas ti sistema ti panaganges, panagrikos ti dara, nerbio, ken endocrine) ti trabahoda a buyogen ti kinasigo a narigat a matarusan ti tao—amin maipaay iti pannakataginayon ti biag. Isu met la a kuna ti maysa a mannurat idi ugma maipapan iti Dios: “Idaydayawka ta nakaam-amak ken nakaskasdaaw ti pannakaaramidko. Nakaskasdaaw dagiti aramidmo, ket daydayta ammuen unay toy kararuak.”—Salmo 139:14.
Nalawag a di pinati ti nagsurat kadagidiay a naimnas a sasao a ti biag ket produkto laeng ti bulsek, naiparparna nga ebolusion wenno aksidente. No kasta ti kaso, awan koma a pulos ti pudpudno a rebbengen wenno sungsungbatantayo no kasano ti rumbeng a panangusar iti biagtayo. Nupay kasta, ti mekanismo ti biag sibabatad nga iyanninawna ti disenio, ket ti disenio kasapulanna ti diseniador. Idatag ti Biblia daytoy a pagannurotan: “Amin a balay adda nangbangon, ngem ti nangbangon kadagiti isuamin a bambanag isu ti Dios.” (Hebreo 3:4) Nasken ngarud nga “ammuenyo a ni Jehova isu ti Dios. Isu ti nangaramid kadatayo, a saan ket a datayo met laeng.” (Salmo 100:3) Wen, ti biag ket saan a basta paborable nga aksidente laeng; maysa dayta a sagut manipud iti Dios a mismo.—Salmo 36:9.
Gapuna, aniat’ rebbengentayo iti Manangted ti biag? Kasanot’ inanamaenna a panangusar iti biagtayo? Mausig dagitoy ken dagiti mainaig a saludsod iti sumaganad nga artikulo.