Agimtuod Dagiti Agtutubo . . .

Kasano a Makateggedak?

“Kayatko ti trabaho nga umdas ti mateggedko.”​—Tanya.

ADU nga agtutubo ti makarikna iti rikrikna ni Tanya. “Kasapulak ti kuarta nga igatangko iti kotse ken pagpasiarko ken igatangko kadagiti kawes,” kuna ti agtutubo nga agnagan iti Sergio. “Diak kayat ti agpannuray kadagiti nagannak kaniak iti amin a banag.” Kasta met laeng ti irason ti agtutubo a ni Laurie-Ann iti panagtrabahona. “Balasangak, ket kayatko ti aggatang,” kunana.

Isu met la gayam a sigun iti magasin nga U.S.News & World Report, “3 iti kada 4 a junior ken senior nga estudiante iti high school [idiay E.U.] ti agtrabaho kalpasan ti klaseda ken no ngudo ti lawas.” No dadduma, iyanninaw daytoy ti di natimbeng a “panagayat iti kuarta” a nasaknap iti materialistiko a lubong ita. (1 Timoteo 6:10) Nupay kasta, saan nga amin nga agtutubo nga agsapsapul iti panguartaan ket agbalbalin a materialistiko.

“Ti kuarta isu ti maysa a salaknib,” kuna ti Biblia. (Eclesiastes 7:12) Ket nalabit adu dagiti nainkalintegan a rason a kayatmo ti mangged kas agtutubo a Kristiano.a Kas pagarigan, ilawlawag ti agtutubo a ni Avian no apay nga agtrabaho iti dua nga aldaw kada lawas: “Daytat’ mangsuportar iti kinaregular payunirko [amin-tiempo a managebanghelio].”

Mabalin nga addada umasping a rason a tarigagayam ti makastrek iti paset-tiempo a trabaho. Nalabit kalatmo a tabunuan ti maysa Nakristianuan a kombension. Wenno kasapulam ti sumagmamano a kawes a maitutop kadagiti gimong iti kongregasion. Aniaman ti kasasaad, kasapulan dagitoy a banag ti kuarta. Pudno, inkari ni Jesus nga ipaayan ti Dios dagidiay ‘mangsapul nga umuna iti Pagarian ti Dios.’ (Mateo 6:33) Ngem dina kaipapanan a saankan nga agpanunot iti daytoy a benneg. (Idiligmo ti Aramid 18:1-3.) Ania ngarud ti sumagmamano a praktikal a pamay-an a mabalin nga aramidem tapno makateggedka?

Panagsagana

No kas pagarigan ta anamongan dagiti nagannak kenka a manggedka, ti umuna nga aramidem ket nalabit asitgam dagiti kaarrubam, mannursurom, ken kakabagiam ket ipakaammom kadakuada nga agsapsapulka iti panggedan. No kabainmo ti direkta nga agsaludsod kadakuada, nalabit damagem ida no ania ti trabahoda idi agtutuboda. Nalabit adda sumagmamano a makatulong a singasing. No ad-adu a tattao ti makaammo nga agsapsapulka iti panggedan, ad-adu la ketdi ti magun-odam a makatulong nga impormasion ken pannakaiwanwan.

Sumaganad, padasem a basaen dagiti pakaammo iti periodiko, ken kadagiti pagpaskilan iti pakaammo kadagiti tiendaan, iti eskuelaanyo, ken iti dadduma pay a publiko a lugar. “Kasta a nasapulak ti trabahok,” kuna ti agtutubo nga agnagan Dave. “Nagsapulak iti periodiko, impaw-itko kadakuada ti résumék babaen iti fax, sa tineleponuak ida.” Ngem ammom kadin nga adu ita a panggedan ti saan a mayan-anunsio? Sigun iti magasin a Seventeen, pattapattaen dagiti dadduma a “tallo iti kada sangapulo a panggedan ti pulos a di tumaud agingga nga adda maitutop a tao nga agdamag maipapan iti posible a panggedan.” Nalabit a kasapulan a kombinsirem ti maysa nga amo a masapul nga isapulannaka iti pagtrabahuan!

Ngem kasano? ‘Awan kapadasak,’ nalabit pampanunotem. Bueno, agpanunotka manen. Napadasam kadin ti nagaw-awir iti adingmo no awan idi dagiti nagannak kenka wenno adda kadin inaw-awirmo nga annak dagiti sabsabali? Daytoy ti mangipakita a manakemka. Natulongam kadin ni tatangmo a nangtarimaan iti kotse? Daytat’ mangipakita nga adda paglaingam iti makina. Ammom kadi ti agmakinilia wenno ag-computer? Wenno nangangato kadi ti gradom iti panagaramid kadagiti kabbaro nga imbension? Makakombinsir dagitoy a punto para kadagiti manamnama nga amo.

Dika met liplipatan dagiti pagesman ken paginteresam. Kas pagarigan, no ammom ti agtokar, kitaem no adda bakante a puesto iti music store. Sigurado nga interesadoka kadagiti produkto iti tiendaan ken kabaelam a sungbatan dagiti saludsod ti kustomer.

Panagaplikar iti Trabaho

Ipapantayon a nakitulagka nga agpainterbiu iti pagtrabahuan. Asikasuem ti panagkawkawes ken panagay-ayusmo, ta ti langam adda ipalgakna. Mabalin nga ipalgakna a “manakem, nanakman, naurnoska”​—wenno ti kasumbangirna. Praktikal ti Biblia iti panangparegtana kadagiti Kristiano a babbai nga “arkosanda dagiti bagbagida iti naimbag-pannakaurnosna a kawes, buyogen ti kinaemma ken kinasimbeng ti panunot.” (1 Timoteo 2:9) Agaplikar met dayta kadagiti lallaki. Dika agisusuot iti uso wenno naburara no agpainterbiuka iti pagtrabahuan, uray ania man a kita ti trabaho dayta.

Dakkel met ti ipalgak ti kababalin ken aw-awidmo maipapan iti kinataom. Annurotem ti Nabalitokan a Bilin: Tratuem dagiti sabsabali iti wagas a kayatmo a pannakatratom. (Mateo 7:12) Sumangpetka iti umiso nga oras ti pannakitulagmo. Agbalinka a nabara ken naganaygay. Alagadem ti nasayaat a kababalin. Dika agpangas wenno agpannakkel a mangilawlawag no apay a patiem a kualipikadoka iti posision. Agbalinka nga espesipiko.

Isingasing ti dadduma nga eksperto nga itugotmo (wenno ipatulodmon a nasapsapa) ti naurnos, organisado unay a résumé. Nailanad koman ti naganmo, direksion, numero ti telepono, kayatmo a trabaho, naragpat nga adal (agraman dagiti espesial a naadalmo), napalabas a trabahom (agraman dagiti trabaho a nangged ken nagboluntarioka), naisangsangayan a paglaingan, personal nga interes wenno pagesman (ipamatmat dagitoy dagiti kabaelam nga aramiden), ken ti listaan dagiti mabalin a pagsaludsodan maipapan iti kinataom. Nalabit nga insaganam met ti naisina a listaan dagiti nagan, direksion, ken numero ti telepono ti sumagmamano a tattao a mangirekomendar kenka iti trabaho. Siempre, siertuem nga agpermisoka pay nga umuna kadakuada. Mabalin a mairaman ditoy dagiti dati nga amom, mannursuro, mamalbalakad iti eskuelaan, nataengan a gayyem​—siasinoman a makapaneknek iti paglaingam, abilidad, wenno personalidadmo.

Panangparnuay iti Bukodmo a Trabaho

Kasano ngay no iti laksid amin a panagreggetmo ket awan masapulam a panggedan? Gagangay daytoy iti adu a lugar. Ngem dika maupay. Mabalin a ti solusion ket mangirugika iti bukodmo a negosio. Dagiti pagimbaganna? Mayurnosmo ti bukodmo nga iskediul ken makapagtrabahoka iti ad-adu wenno basbassit sigun iti kayatmo. Siempre, masapul a paregtaem ti bagim, disiplinadoka, ken situtulokka a mangparnuay iti bukodmo a trabaho.

Ngem ania a kita ti negosio ti mabalinmo a rugian? Panunotem ti sangakaarrubaam. Adda kadi agkasapulan iti tagilako wenno serbisio nga awan pay ti mangipapaay? Kas pagarigan, ipapantayon a pagay-ayatmo dagiti animal. Mabalin nga agpatangdanka a mangdigus wenno mangpukis kadagiti dinguen dagiti kaarrubam. Wenno nalabit makapagtokarka. Kabaelam kadi nga isuro dagiti dadduma nga agtokar? Wenno nalabit basta trabahuem ti kabain dagiti dadduma, kas ti pananglinis iti tawa wenno panagdalus. Saan a kabain ti Kristiano a pagtrabaho dagiti imana. (Efeso 4:28) Nalabit mabalin a sursuruem pay ti kabbaro a paglaingan. Sukimaten dagiti libraria kadagiti libro a mangisuro iti pamay-an, wenno kiddawem iti maysa a gayyem a suruannaka. Kas pagarigan, nagadal iti calligraphy ti agtutubo a ni Joshua. Kalpasanna, nakairugi iti bassit a negosio iti panangdisenio kadagiti imbitasion a para kasar ken padaya.​—Kitaem ti kahon a “Dagiti Trabaho a Mabalin a Parnuayem.”

Pakdaar: Dika agganat a mangirugi iti aniaman a negosio no dimo pay inadal amin dagiti nairaman a pagimbagan ken pagdaksan. (Lucas 14:28-​30) Umuna, iyumanmo dayta kadagiti nagannak kenka. Kasta met a makisaritaka kadagiti dadduma nga adda kasta met laeng a negosioda. Maikalikagum kadi nga agbayadka iti buis? Kasapulam kadi ti manggun-od iti lisensia wenno permiso? Makiumanka kadagiti autoridad iti lugaryo para kadagiti detalye.​—Roma 13:1-7.

Taginayonem ti Kinatimbengmo!

Siempre, adda peggad ti panangtrabaho iti ad-adu ngem iti kabaelam a tamingen. Kinuna ni Laurie-Ann maipapan kadagiti agtutubo nga empleado: “Saanda unay nga aramiden dagiti homework-da, ket nabannogda unay nga agatension iti klase.” Wen, iti dadduma a paset ti lubong, awan ti maaramidan dagiti agtutubo no di agtrabaho iti atiddog nga oras tapno matulonganda dagiti pamiliada nga agbiag. Ngem no saan a kasta ti kasasaadmo, apay nga aramidem dayta? Sigun iti kaaduan nga eksperto, ti panagtrabaho iti nasurok a 20 nga oras iti kada lawas kabayatan ti panageskuela ket saan a nainkalintegan ken dakes ti ibungana. Isingasing ti dadduma nga eksperto ti panangusar iti walo agingga iti sangapulo nga oras a panagtrabaho.

No usarem ti adu unay nga oras, pigsa, ken kinaganaygaymo iti trabaho kalpasan ti klasem iti eskuelaan, kumapuy ti salun-atmo, bumaba dagiti gradom, ken kumapuy a nangnangruna ti espiritualidadmo. Wen, saan laeng a dagiti nataengan ti malemmes ‘kadagiti makaallilaw a pannakabalin dagiti kinabaknang ken dagiti panagtarigagay kadagiti sabsabali pay a bambanag.” (Marcos 4:19) Isu nga agbalinka a natimbeng. Namakdaar ni Solomon maibusor iti sobra a panagtrabaho, a kunkunana: “Naim-imbag ti maysa a petpet a napno a buyogen ti kinatalna, ngem ti dua a petpet a napno a buyogen ti bannog ken panagagawa iti angin.”​—Eclesiastes 4:6.

Wen, mabalin a nasken ti mangged. Ngem no makagunggona ken nadiosan dagiti motibom a mangaramid iti dayta, a kas iti inaramid ti agtutubo a ni Avian a nadakamat itay, masiguradom a bendisionan ni Jehova dagiti panagreggetmo. Ngem siertuem a pulos a saanka a paigalut iti trabaho nga uray la malipatamon dagiti “napatpateg a bambanag,” nga isu dagiti naespirituan nga interes. (Filipos 1:10) Nupay mabalin a “salaknib” ti kuarta, ti relasionmo iti Dios ti pudno a mamagballigi kenka.​—Eclesiastes 7:12; Salmo 91:14.

[Footnote]

[Kahon iti panid 22]

Dagiti Trabaho a Mabalin a Parnuayem

• Panagdalus kadagiti tawa

• Panaglako wenno panagitulod kadagiti periodiko

• Panagpala iti niebe

• Panagmula wenno panagtrabaho iti hardin

• Panagawir

• Panagpakan, panagipasiar, wenno panangdigus kadagiti dinguen

• Panagbitun

• Panagsursir wenno panagplantsa iti kawes

• Panagmula ken panangilako iti dayta

• Panagtaraken iti manok wenno panaglako iti itlog

• Panagmakinilia wenno word processing

• Panagpaibaon

• Panagitulod

• Panagisuro iti musika wenno dadduma pay a paglaingan

[Ladawan iti panid 21]

Ti sobra a panagtrabaho pababaenna dagiti gradom