Adda Tiempo ti Amin a Bambanag
“Ta iti tunggal banag adda naituding a tiempo, ti mismo a tiempo iti tunggal aramid iti baba ti langlangit,” kuna ti Biblia. Ti nagkauna a masirib nga ari a ni Solomon a nangisurat kadagita a sasao kinunana nga adda tiempo ti pannakayanak ken ipapatay, tiempo ti panagbangon ken panangrebba, tiempo ti panagayat ken pananggura. Kalpasanna, kinunana: “Maipaay iti managaramid ania ti pagsayaatan ti tartrabahuenna a sipipinget?”—Eclesiastes 3:1-9.
NO MABASA dayta ti dadduma, ipapanda nga isuro ti Biblia nga adda nasaksakbay a naikeddeng a tiempo ti amin a bambanag; a suportaranna ti panamati iti gasat. Ngem talaga kadi a kasta? Suportaran kadi ti Biblia ti ideya nga amin a banag iti biag ket agpannuray iti gasat? Yantangay ti “amin a Kasuratan [ket] impaltiing ti Dios,” sigurado nga agtutunos amin a linaonna. Gapuna, usigentayo no ania ti kuna ti Sao ti Dios, ti Biblia, maipapan iti daytoy a banag.—2 Timoteo 3:16.
Tiempo ken Di Mapakpakadaan a Pasamak
Iti libro nga Eclesiastes, insurat ni Solomon: “Nagsubliak a mangkita iti baba ti init a ti lumba awan kadagiti nasiglat, ti gubat awan met kadagidiay mannakabalin, ti taraon awan met kadagiti masirib, ti kinabaknang awan met kadagidiay mannakaawat, ti parabur awan met uray kadagidiay addaan pannakaammo.” Apay? Inlawlawagna: “Agsipud ta ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak mapagteng kadakuada amin.”—Eclesiastes 9:11.
Saan nga iparparipirip ni Solomon nga agpannuray iti gasat dagiti pasamak iti biag. Imbes ketdi, ipatpatuldona ti kinapudno a dagiti tattao dida siuumiso a maipakpakauna ti pagbanagan ti aniaman nga aramidda “agsipud ta ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak mapagteng kadakuada amin.” Masansan a ti maysa a banag, naimbag man wenno dakes, ket mapasamak iti maysa a tao gapu ta nairana nga adda iti dayta a situasion.
Alaentayo a pagarigan ti sasao a “Ti lumba awan kadagiti nasiglat.” Mabalin a malagip wenno nabasayo ti nalatak ngem saan a gagangay a pasamak mainaig iti 3,000-metro a lumba dagiti babbai idi 1984 nga Olimpiada a naangay iti Los Angeles, California, U.S.A. Dua a tumataray, a mangibagi iti Britain ken United States, ti agpada a mangnamnama a mangabakda iti balitok a medalia. Ngem idi makaguduadan iti lumba, nagdinnungparda. Natuang ti maysa kadakuada ken nadiskualipikar, bayat a ti maysa ket nagleppas a maikapito gapu iti pannakadismaya.
Maigapu kadi dayta iti gasat? Mabalin a kasta ti kunaen ti dadduma. Ngem nalawag a ti panagdinnungparda—maysa nga aksidente a di napakpakadaan—ti makagapu a naabakda a dua. Ngem gasat kadi ti makagapu a nagdinnungparda? Mabalin a kasta manen ti kunaen ti dadduma. Ngem iti panangmatmat dagiti komentarista, maigapu dayta iti nakaro a kompetision iti nagbaetan ti dua nga agkapigsa wenno agkalaing nga atleta a nangikagumaan a mangabak iti lumba. Kas kuna ti Biblia, “ti tiempo ken ti di mapakpakadaan a pasamak mapagteng kadakuada amin.” Uray kasano ti panagsagana ti maysa, tumaud dagiti di mapakpakadaan a bambanag a mangapektar iti resulta ti maysa nga aramid, ket awan a pulos ti pakainaiganna iti gasat.
Ania ngarud ti kayat a sawen ti Biblia idi kinunana: “Iti tunggal banag adda naituding a tiempo”? Adda kadi maaramidantayo a mangbalbaliw iti pagtungpalan ti biagtayo?
Ti Kasayaatan a Tiempo Agpaay iti Tunggal Aramid
Ti napaltiingan a nangisurat iti dayta a teksto ti Biblia dina tuktukoyen ti gasat wenno aniaman a pagbanagan ti asinoman a tao. Imbes ketdi, tuktukoyenna ti panggep ti Dios ken no kasano a makaapektar dayta iti sangatauan. Apay a maikunatayo ti kasta? Dayta ngamin ti sagudayen ti kontekstona. Kalpasan a dinakamatna ti adu a bambanag nga agparang nga adda ‘naituding a tiempoda,’ insurat ni Solomon: “Nakitak ti pakakumikoman nga inted ti Dios iti annak ti sangatauan nga isu ti pakakumikomanda. Tunggal banag inaramidna a napintas iti tiempona.”—Eclesiastes 3:10, 11.
Adu a bambanag ti inted ti Dios a mabalin nga aramiden ti tattao, ket dinakamat ni Solomon ti dadduma kadagita. Inikkannatayo met ti Dios iti wayawaya a mangikeddeng no ania ti kayattayo nga aramiden. Ngem adda umiso a tiempo a panangaramid iti tunggal banag a mangyeg iti kasayaatan a resulta.Alaentayo a pagarigan ti kinuna ni Solomon a “tiempo ti panagmula ken tiempo ti panagparut iti naimula,” a masarakan iti Eclesiastes 3:2. Ammo dagiti mannalon a ti tunggal mula adda umiso a tiempo ti panangimula iti dayta. Ania ti mapasamak no agmula lattan ti mannalon iti tiempo a kayatna? Ipagapuna kadi iti gasat no saan a nasayaat ti apitna, iti laksid ti panangikagumaanna? Siempre saan! Ti talaga a makagapu ket saan a nagmula iti umiso a tiempo. Nasayaat koma ti apitna no inkabilanganna dagiti urnos ti nakaparsuaan nga impasdek ti Dios.
Wen, ti impasdek ti Dios ket saan a ti gasat ti tao wenno ti pagbanagan ti aniaman a pasamak no di ket dagiti pagalagadan a mangiwanwan kadagiti aramid ti tao maitunos iti panggepna. Tapno agballigi ti aramid dagiti tattao, masapul a maawatanda ken agtignayda a maitunos iti panggep ti Dios ken iti tiempo nga intudingna. Ti naikeddeng a nasaksakbay ken saan a mabalin a baliwan ket ti panggep ti Dios, saan ket a ti gasat ti tunggal indibidual. Babaen ken propeta Isaias, kinuna ni Jehova: “Ti saok a rummuar manipud iti ngiwatko . . . saanto nga agsubli kaniak nga awanan kadagiti nagbanagan, no di ket sigurado nga aramidennanto daydiay pagragsakak, ket sigurado nga agballiginto iti banag a nangibaonak iti dayta.”—Isaias 55:11.
Ania ngarud dayta a ‘sao’ wenno nayebkas a panggep ti Dios maipapan iti daga ken iti masanguanan ti tao a “sigurado nga agballiginto”?
Panangtarus iti Tiempo nga Inkeddeng ti Dios
Nangted ni Solomon iti pamalatpatan. Kalpasan a kinunana, ‘Tunggal banag inaramid ti Dios a napintas iti tiempona,’ intuloyna a kinuna, “Uray ti tiempo a di nakedngan insaadna iti pusoda, tapno ti sangatauan saanna a pulos masarakan ti aramid nga inaramid ti pudno a Dios manipud pangrugian agingga iti pagnguduan.” Kastoy ti panangipatarus Ti Biblia, nga impablaak ti Philippine Bible Society, iti daytoy a bersikulo: “Casta met nga isu insaadna ti kinaagnanayon idiay pusoda, nupay casta ti tao, dina matontonan ti aramid nga inaramid ti Dios nanipud idi punganay agingga iti panungpalan.”—Eclesiastes 3:11.
Adu ti naisurat maipapan iti dayta a teksto. Kaskasdi, ammotayo amin nga iti kaunggan ti pusotayo, pinampanunottayo no ania ti panggep ti biag ken no ania ti pagtungpalantayo. Nabayagen a di maawatan dagiti tattao no apay nga agpatingga ken patay ti amin a nagbannoganda. Naidumatayo a tattao no idilig kadagiti amin a sibibiag a parsua yantangay mapanunottayo saan laeng a ti agdama no di ket ti masanguanan. Tarigagayantayo pay ketdi ti agbiag nga agnanayon. Apay? Kas ipakita ti Kasuratan, ti Dios ‘insaadna ti kinaagnanayon iti pusotayo.’
Tapno mapennekda dayta a tarigagay, masansan a panunoten dagiti tattao no adda biag kalpasan ti ipapatay. Ipapan ti dadduma nga adda paset ti bagitayo nga agtultuloy nga agbiag no mataytayo. Patien met ti dadduma a mayanakdanto manen babaen ti awan patinggana a reinkarnasion. Adda dagidiay mamati nga inkeddengen a nasaksakbay ti Dios ti amin a bambanag babaen ti gasat ket saantayon a mabalbaliwan dayta. Makapaladingit ta awan kadagita nga ideya ti naan-anay a makapnek. Babaen ngamin iti bukodna a panagregget, “ti sangatauan saanna a pulos masarakan ti aramid nga inaramid ti pudno a Dios manipud pangrugian agingga iti pagnguduan,” kuna ti Biblia.
Dayta a makin-uneg a dangadang iti nagbaetan ti tarigagay a mangammo ken ti di pannakabirok iti sungbat ket nabayagen a mangburburibor kadagiti managpanunot ken pilosopo. Ngem yantangay ti Dios ti nangikabil iti dayta a tarigagay iti pusotayo, saan kadi a nainkalintegan laeng nga agpaiwanwantayo kenkuana tapno mapennek dayta a tarigagay? Total, kuna ti Biblia maipapan ken Jehova: “Uk-ukradem ta imam ken pempennekem ti tarigagay ti tunggal sibibiag a banag.” (Salmo 145:16) Babaen ti panagadal iti Sao ti Dios, ti Biblia, masarakantayo dagiti makapnek nga impormasion maipapan iti biag, ipapatay, ken agnanayon a panggep ti Dios mainaig iti daga ken iti sangatauan.—Efeso 3:11.
[Blurb iti panid 5]
“Ti lumba awan kadagiti nasiglat.”—Eclesiastes 9:11
[Blurb iti panid 6]
No saan nga agmula ti mannalon iti umiso a tiempo, ipagapuna kadi iti gasat ti saan a nasayaat nga apitna?
[Blurb iti panid 7]
Mapanunottayo ti maipapan iti biag ken ipapatay gapu ta ti Dios ‘insaadna ti kinaagnanayon iti puso ti tao’