Isuro Kadi ti Biblia ti Panamati iti Gasat?

PAMMADPADAKES! PAMMARDAYA! No patien ti maysa a mararaem a kameng ti komunidad a nadadael ti nagan wenno pakasarsaritaanna babaen ti ulbod a padamag, mapilitan a mangilinteg kadagiti bambanag. Mabalin nga idarumna pay ketdi dagidiay nangpadpadakes.

Bueno, talaga a pammardaya iti Mannakabalin-amin a Dios ti panamati iti gasat. Kuna ti teoria a ti Dios a mismo ti makimbasol kadagiti amin a trahedia ken kinadaksanggasat a mangsapsaplit iti sangatauan. No mamatika iti gasat, mabalin a mapanunotmo a nangurnong ti Sapasap a Soberano iti listaan a kastoy ti mabasa: ‘Ita nga aldaw, masugatan ni John iti aksidente iti lugan, agmalaria ni Fatou, madadael ti balay ni Mamadou iti maysa a bagyo’! Matignayka kadi nga agserbi iti kasta a Dios?

‘Ngem no saan a ti Dios ti mapabasol kadagiti kinadaksanggasattayo, asino ngarud?’ maisaludsod dagiti manamati iti gasat. Nayimtuod a mismo daytoy ni Ousmane, ti agtutubo a lalaki a nadakamat iti immuna nga artikulo. Ngem saanen a nagpugpugto wenno nagpattapatta tapno maammuanna ti kinapudno. Naammuanna a dinalusan a mismo ti Dios ti naganna iti daytoy a pammardaya babaen kadagiti pannursuro a masarakan iti naipaltiing a Saona, ti Biblia. (2 Timoteo 3:16) Gapuna, usigentayo ti kuna ti Biblia maipapan iti daytoy a tema.

Asino ti Mapabasol?

Dagiti layus, bagyo, ginggined​—ti kakasta a didigra masansan a maawagan ar-aramid ti Dios. Ngem saan nga ipakita ti Biblia a ti Dios ti makinggapuanan kadagiti kasta a didigra. Usigenyo ti maysa a trahedia a napasamak idiay Makintengnga a Daya sinigsiglon ti napalabas. Ibaga kadatayo ti Biblia a kastoy ti impadamag ti kakaisuna a nakalasat iti daytoy a didigra: “Ti apuy ti Dios [sasao a Hebreo a masansan a kaipapanannat’ kimat] nagtinnag nanipud langit, ket pinuoranna dagiti karkarnero ken ad-adipen, ket rinunawna ida.”​—Job 1:16.

Nupay mabalin nga impagarup daytoy napabutngan a lalaki a ti Dios ti nangpataud iti apuy, ipakpakita ti Biblia a saan nga Isu ti mapabasol. Basaenyo a mismo ti Job 1:7-12, ket maammuanyo a saan a ti Dios ti nangpataud iti kimat, no di ket ti Kabusorna​—ni Satanas a Diablo! Saan nga amin a kinadaksanggasat ket direkta nga inaramid ni Satanas. Ngem nabatad, awan rason a mapabasol ti Dios.

Iti kinapudnona, masansan a dagiti tattao ti mapabasol no dumakes dagiti bambanag. Ti pannakapaay iti eskuelaan, iti trabaho, wenno kadagiti relasion iti kagimongan mabalin a maigapu iti kinakurang ti panagregget ken nasayaat a pannakasanay wenno nalabit ti kinaawan konsiderasion iti sabsabali. Umasping iti dayta, dagiti sakit, aksidente, ken ipapatay mabalin a maigapu iti kinaliway. Anian, ti laengen panagusar iti seat belt kabayatan ti panagmaneho kissayanna unay ti mabalin a pannakatay ti maysa iti aksidente iti kotse. Awan serbina ti seat belt no ti di mabaliwan a “gasat” ti mangkonkontrol kadagiti bambanag. Nabatad met a ti umiso a panangagas ken kinadalus pabassitenna ti bilang dagiti nasapa nga ipapatay. Uray kadagiti didigra a gagangay a makuna nga “ar-aramid ti Dios” ket, kinapudnona, ar-aramid ti tao​—ti nakalkaldaang a tawid gapu iti di nasayaat a panangimanehar ti tao iti daga.​—Idiligyo ti Apocalipsis 11:18.

“Panawen ken Di Mapakpakadaan a Pasamak”

Pudno, adu dagiti nakalkaldaang a pasamak a saan a nabatad dagiti makagapu. Ngem kitaenyo ti kuna ti Biblia iti Eclesiastes 9:11, NW: “Nagbaw-ingak, ket nakitak iti baba ti init a ti lumba saan nga agpaay kadagiti nasiglat, wenno ti bakal kadagiti napigsa, uray pay ti tinapay iti masirib, uray pay dagiti kinabaknang kadagiti tattao a mannakaawat, uray pay ti parabur kadagiti tattao a nalaing; ta ti panawen ken di mapakpakadaan a pasamak mapasamakda kadakuada amin.” Gapuna, awan rason a pamatian a ti Namarsua ti makinggapuanan kadagiti aksidente wenno madusdusa laeng dagiti biktima ti aksidente.

Binusor a mismo ni Jesu-Kristo ti panamati iti gasat. Iti panangdakamatna iti maysa a trahedia a pagaammo unay dagiti managdengngegna, insaludsod ni Jesus: “Dagidiay sangapulo ket walo a natupakan ti torre ti Siloam, iti kasta pinapatayna ida, pagarupenyo kadi a napaneknekanda nga ad-adda a nakautang ngem ti amin a dadduma pay a tattao nga agnanaed idiay Jerusalem? Iti kinapudnona, saan, ibagak kadakayo.” (Lucas 13:4, 5) Imbatad ni Jesus a saan a ti Dios ti makinggapuanan iti didigra, no di ket maigapu iti “panawen ken di mapakpakadaan a pasamak.”

Dagiti Makadadael nga Epekto ti Kinaimperpekto

Ngem, komusta ngay dagiti di mailawlawag a pakaigapuan iti ipapatay ken panagsakit? Kastoy ti nabatad a panangiladawan ti Biblia iti kasasaad ti tao: “Ken Adan matmatay ti amin.” (1 Corinto 15:22) Ti ipapatay sinaplitna ti sangatauan sipud pay idi nagsukir ni inapotayo nga Adan. Kas iti impakdaar ti Dios, impatawid ni Adan ti ipapatay kadagiti kaputotanna. (Genesis 2:17; Roma 5:12) Kamaudiananna, no kasta, amin a saksakit ket nagtaud iti sapasap nga inapotayo, ni Adan. Dagiti natawidtayo a pagkapuyan adda met dakkel a nakainaiganna kadagiti mapaspasarantayo a pannakasaaw ken pannakapaay iti biag.​—Salmo 51:5.

Usigenyo ti parikut iti kinapanglaw. Ti panamati iti gasat masansan nga imparegtana kadagiti agsagsagaba nga itulokdan ti bagbagida iti narikut a kasasaadda. ‘Daytoy ti gasattayo,’ kunada. Nupay kasta, ipakpakita ti Biblia a ti kinaimperpekto ti tao ti mapabasol, saan a ti gasat. Pumanglaw dagiti dadduma no ‘apitenda ti immulada’ gapu iti kinasadut wenno di umiso a panangimanehar kadagiti sanikua. (Galacia 6:7; Proverbio 6:10, 11) Minilion ti agbibiag iti kinapanglaw gapu ta biniktima ida dagiti nagamrud a tattao nga adda iti turay. (Idiligyo ti Santiago 2:6.) “Ti maysa a tao addaan pannakabalin iti sabali a maipaay iti pagdaksanna,” kuna ti Biblia. (Eclesiastes 8:9) Awan pammaneknek a maipabasoltay amin a kinapanglaw iti Dios wenno iti gasat.

Panamati iti Gasat​—Dagiti Makadadael nga Epektona

Kaskasdi ti maysa pay a makaguyugoy nga argumento maibusor iti panamati iti gasat isu ti epektona kadagiti manamati. Kinuna ni Jesu-Kristo: “Tunggal naimbag a kayo pataudenna ti nasayaat a bunga, ngem tunggal rinuker a kayo pataudenna ti awan pategna a bunga.” (Mateo 7:17) Usigentayo ti maysa a “bunga” ti panamati iti gasat​—ti panangimpluensiana iti panangbigbig dagiti tattao iti responsabilidad.

Napateg ti nasayaat a panangbigbig iti personal a responsabilidad. Maysa daytoy kadagiti banag a mangtignay kadagiti nagannak tapno suportaranda dagiti pamiliada, tapno saysayaaten dagiti trabahador ti trabahoda, tapno mangipaay dagiti managpartuat iti de kalidad a produkto. Ti panamati iti gasat pagbalinenna dayta nga awan mamaayna. Kas pagarigan, ipapanyon nga adda depekto ti manibela ti lugan ti maysa a tao. No adda napasnek a panangbigbigna iti responsabilidad, ipatarimaanna dayta gapu ta maseknan iti mismo a biagna ken iti biag dagiti pasaherona. Iti kasumbabangirna, ti manamati iti gasat, nalabit dina ikankano ti peggad, nga ikalinteganna a madadael laeng dayta no isut’ ‘pagayatan ti Dios’!

Wen, ti panamati iti gasat mabalin a silalaka nga itandudona ti kinaliway, kinasadut, di panangbigbig iti responsabilidad kadagiti tignay ti maysa a tao, ken nakaad-adu a sabsabali pay a negatibo a kababalin.

Bangen Kadi iti Relasiontayo iti Dios?

Ti kadaksan iti amin, ti panamati iti gasat mabalinna a parmeken ti pannakarikna ti maysa iti responsabilidad, wenno annongen, iti Dios. (Eclesiastes 12:13) Idagadag ti salmista iti amin a sangatauan a ‘nanamenda ket kitaenda ta ni Jehova naimbag.’ (Salmo 34:8) Addada kalikaguman ti Dios kadagidiay mangtagiragsak iti kinaimbagna.​—Salmo 15:1-5.

Ti maysa a makalikaguman isut’ panagbabawi. (Aramid 3:19; 17:30) Ramanen dayta ti panangbigbig kadagiti pagbiddutantayo ken panangaramid kadagiti nasken a panagbalbaliw. Kas imperpekto a tattao, addaantay amin iti adu a kasapulan a pagbabawian. Ngem no mamati ti maysa a tao nga isut’ nakakaasi a biktima ti gasat, narigat a marikna a kasapulan ti panagbabawi wenno panangbigbig kadagiti biddutna.

Kinuna ti salmista maipapan iti Dios: “Ti kinamanagayatmo nasaysayaat ngem ti biag.” (Salmo 63:3) Ngem, ti panamati iti gasat inallukoyna dagiti minilion a ti Dios ti makinggapuanan iti rigatda. Natural, adu ti narurod kenkuana gapu iti daytoy, a didan kayat ti maaddaan iti pudpudno a nasinged a relasion iti Namarsua. Total, kasano koma a mariknam ti panagayat iti daydiay matmatmatam a makinggapuanan kadagiti amin a parikut ken pakasusuotam? No kasta, ti panamati iti gasat ibangonna ti bangen iti nagbaetan ti Dios ken ti tao.

Pannakaluk-at Manipud iti Panangadipen ti Gasat

Ni agtutubo nga Ousmane, a nadakamat iti pangrugian, inadipen idi ti panamati iti gasat. Nupay kasta, idi tinulongan dagiti Saksi ni Jehova a mangusig iti kapanunotanna iti lawag ti Biblia, natignay ni Ousmane a mangidian iti panamatina iti gasat. Nagresulta iti naan-anay a pannakarikna iti bang-ar ken maysa a baro, positibo a panangmatmat iti biag. Napatpateg pay, naam-ammona ni Jehova kas maysa a Dios a “manangngaasi ken managparabur, nainayad nga agpungtot, ken aglaplapusanan iti kinaimbag a siaayat ken kinapudno.”​—Exodo 34:6.

Naawatan met ni Ousmane a ti Dios, nupay saanna a planuen ti tunggal detalye ti biagtayo, adda panggepna agpaay iti masanguanan.a Kuna ti 2 Pedro 3:13: “Adda baro a langlangit ken maysa a baro a daga nga ur-urayentayo sigun iti karina, ket kadagitoy nga agtaeng ti kinalinteg.” Riniwriw ti natulongan dagiti Saksi ni Jehova a maaddaan iti namnama a panagbiag nga agnanayon kas paset daytoy naikari a “baro a daga.” Kayatdakay met a tulongan.

Bayat a rumang-aykayo iti umiso a pannakaammo iti Biblia, maapresiaryonto a ti masanguananyo saan nga agpannuray iti naikeddengen a gasat a diyo makontrol. Agaplikar unay ti sasao ni Moises kadagiti Israelita idi ugma: “Inkabilko iti sangom ti biag ken ti patay, ti bendision ken ti lunod; isu ti gapuna a piliem ti biag tapno agbiagka, sika ken ti putotmo, ti panagayat ken Jehova a Diosmo, ti panangtungpal iti timekna, ken ti idedekket kenkuana.” (Deuteronomio 30:19, 20) Wen, mapiliyo ti masakbayanyo. Saan a tengtenglen ti gasat.

[Footnote]

[Dagiti ladawan iti panid 6, 7]

Saan nga ‘aramid ti Dios’ dagitoy a didigra

[Dagiti Credit Line]

Ladawan ti U.S. Coast Guard

WHO

LADAWAN TI UN 186208 /M. Grafman